Eerste Blad.
Admiraal Von Scheer plotseling overleden. «— Von Scheer’s beteekenis voor de historische dagen die nu 10 jaar achter ons liggen. — Generaal Jacques’ heldenrol aan den Yser. — Nieuwe memoires. — „Verdient Duitschland vertrouwen?” — Het conflict In ide metaalindustrie van West-Duïtsch land een nieuw staidlum Ingetreden. — Wie „’t gelijk van de vischmarkt” heeft. — De mogendheden en de te Nanking gevestigde nationalistische Chineesche regeerlng. — Profijtelljke betrekkingen worden aangeknoopt. — Intusschen wil het tusschen Nanking en Tokio nog steeds niet boteren. — Een overeenkomst tusschen Japan en Engeland. Stormen teisteren Europa en breken de levensdraad van velen ontijdig af. De natuur is weer op keerpunt gekomen: de zomer is voorbij, [de winter nadert en met ndètsontziende kracht wordt het oude weggevaagd, om voor het nieuwe plaats te maken. Merkwaardig dat juist in deze dagen drie bekende personen uit den wereldoorlog voor altijd heengegaan zijn: aanvoerders, die een grooten rol gespeeld hebben in de geweldige worsteling. In Duitschland is admiraal Von Scheer, opperbevelhebber der Duitsche vloot, plotseling overleden. In Brussel is generaal Baron lacques van Dixmuiden -heengegaan. In Parijs heeft generaal De Sticker, chef van den staf van maarschalk Foch den laatsten adem uitgeblazen. Drie dappere mannen, wier namen in de his- , torie voor altijd gegrift zullen staan. Admiraal Von Scheer was de bekwame aan- ’ voerder der Duitsche slagvloot, die het op 31 Mei 1916 waagde, de veilige baai van Helgoland ; te verlaten en de Noordzee op te varen, teneinde de Engelsche vloot te bevechten. Von Scheer’s doel was onder de Engelsche kust een verrassenden overval te doen en daarbij de Engelsche 1 kruis,ervloot te vernietigen. Hij gebruikte daarbij de tactiek, door zijn eigen kruiser- en torpedoboot-eskaders onder Von Hipper vooruit te ! zenden len die als lokvogels te doen optreden. Zijn eigen slagvloot zou dan onverwachts ko- ' men opdüemen en den genadeslag toebrengen. c Deze handige opzet mislukte echter, want ver- c moedelijk hadden de En-gelschen er de lucht van J gekregen en ook de Britsche slagvloot was op 1 zee, in het Skagerrak, tusschen Jutland en Noor- c wegen. Vandaar, dat alleen het eerste gedeelte ! van Von Scheer’s plan gelukte. Zijn kruiser- * eskaders overvielen de Engelsche kruisers en r torpe-dobooten en admiraal Beatty leed ernstige .f verliezen, veel zwaarder dan Von Hipper. Toen echter admiraal Jellicoe met zijn over- . macht op het gevechtsterrein verscheen, gelastte 1 Von Scheer den terugtocht en deze werd zóó f voortreffelijk uitgevoerdi, dat ze zelfs beroemd Y is geworden en den Engelschen belet werd de e doodelijke omsingeling te voltrekken. n Wie den slag bij Jutland, den grootsten zee- F slag, die ooit geleverd -is, gewonnen heeft, is niet j! uit te maken. Beide partijen rekenen den zege d aan hun kant en beide hebben volgens hun ziens ? wijze -gelijk. “ Maar de Duitsche vloot voer niet meer uit en 1 Von Scheer bleef werkeloos. £ Totdat de laatste maand van den oorlog kwam ° en de Duitsche keizer een laatste wanhoopspoging wilde doen om de Engelschen ter zee te verslaan. De vloot kreeg bevel om gevechtsklaar te zijn en de vertrekdatum was al bepaald E in October 1918. d Maar... Von Scheer eischte, dat Wilhelm zelf ii meeging! g In de -kiem der zaak was dit een gedurfde e eischl v Het zou blijken de kiem te zijn van de revo- d lutie, die Wilhelm den troon kostte! De k^zer beloofde -met een theatraal gebaar, dat hij zou w meegaan, daar „hij zich geen edeler dood kon g «denken, dan te sterven als leider der vloot, in d de laatste roemrijke poging ter verdediging van vrijheid en eerl” d Maar toen het er op aan kwam, seinde Wil- b helm dat hij niet meeging! Hij durfde niet! De ontstemming over deze laffe houding ver- d oorzaakte onder de matrozen der vloot een re- „ volutionnaire stemmnig, Von Scheer weigerde uit te varen, Kiel werd door de marine bezet, si de opstand was uitgebroken! kZij waaide drie dagen later over naar Berlijn-, di waar men Wilhelm dwong afstand te doen. Von Scheer gaf daarop zonder slag of stoot di
de vloot aan de nieuwe regeering over, die daardoor niet weinig in haar gezag werd versterkt. Dat is Von Scheer’s beteekenis voor de historische dagen die nu 10 jaar achter ons liggen. De Belgische opperbevelhebber generaal Jacques heeft zijn land onschatbare di-ensten bewezen door zijn moedig stand houden aan den Yser. Zóó fel konden de Duitschers niet storm loopen., zóó hevig -konden de kanonnen hun granaten niet uitbraken, -of generaal Jacques hield er onder zijn mannen bij Dixmuiden den moed in. Voor ieder, die weet, welk een gewichtige stelling de Yserlinie was, als beveiliging van de Kanaalhavens voor de v-erbinding met Engeland en als belemmering voor het oprollen der Engelsch-Fransche frontlijn, die begrijpt, hoe geheel anders wellicht het verloop van den oorlog geweest zou zijn, als generaal Jacques zijn heldenrol niet zoo voortreffelijk gespeeld had. Zijn verheffing in den adelstand als baron van Dixmuiden zegt voldoende, welke gewichtige diensten hij zijn land bewezen heeft. Generaal De Sticker is minder bekend, maar als stafchef van den algemeenen opperbevelhebber, is zijn aandeel in de- overwinning der geallieerden zeer groot geweest, -daar Foch’s bevelen door een bekwamen chef uitgevoerd moesten worden. * * * • Binnenkort gaat de voormalige Britsche ambassadeur — ambtsperiode 1920 tot 1926 — te Berlijn burggraaf d’ Abernon, de hoogs-tverdienstelijke diplomaat,die in den na-oorlogstijd zeer veel ertoe heeft bijgedragen de betrekkingen tusschen Londen en Berlijn te verbeteren, zijn gedenkschriften u-itgeven, om daarin voornamelijk de vraag te behandelen: „Verdient Duitschland vertrouwen?” De keuze van deze stof is — inzonderheid m-et het oog op de slotphase, welke de onderhandelingen -over de herstelbetalingen weldra zullen intreden — een zeer gewichtige en gelukkige te noemen, want om de beantwoording der zooeven gemelde vraag beweegt zich het geheele Fransch-Du'itsche probleem in zijn tegenwoordigen vorm. Bij de pogingen- tot oplossing ervan zal de groote rol worden gespeeld door de commissie van deskundigen, waarvan de leden — zooals nu bekend wordt — zullen worden benoemd door de Commissie van Herstel en niet d-oor de kabinetten. Een vrien-delijken indruk heeft te Berlijn het voorstel gemaakt der Fransche regeering om — met het oog op den wankelen gezondheidstoestand van dr. Stresemann — de eerstvolgende raadszitting van den Volkenbond tp doen plaats hebben niet te Genève met zijn in dezen tijd barre klimaat, doch. elders, in een met mildere temperatuur gezegend oord zooals 1 biiv. Lugano, Cannes of -Montreux. Het schijnt dat Lugano de meeste kans heeft en men te Berlijn in rijksregeeringskringen deze hoffelijke attentie van Parijs zeer waardeert. -Maar dit mag natuurlijk niet in het minst gelden- als een gunstig voorteeken voor het vlot en gelukkig verloop der herstel-onderhandelingen. Voikenbonds beraadslagingen, die meestal zwevende blijven n hoogere regionen, zijn immers iets geheel anders dan het slaan van spijkers met koppen,, iet welk moet geschieden op bijeenkomsten met ;en prozaïsch-zakelijk karakter als die der comnissie van deskundigen:. Omtrent het resultaat iéórvan valt niet de minste berekening te maten of voorspelling te wagen. Alleen kan men 1 iit veilig zeggen, dat die besprekingen sterk 1 tullen worden beheerscht door -de vraag — wette vooral de Fransche en Belgische leden het 1 iefst in de stilte van de binnenkameren huns ; femoeds zullen beantwoorden: „is Duitschland 1 jetrouwbaar?’* i * . * ; Het conflict lm de metaalindustrie van West- < Duitschland is een nieuw stadium ingetreden, ioordat het „Lan-desarbeitsgericht” te Duisburg a n hooger beroep uitspraak gedaan en de werk- I jevers thans in -het ongelijk heeft gesteld. In t :erste instantie hadden de patroons de zaak ge- t vonnen r- kig niet opgegeven en opnieuw worden pogint. gen gedaan een basis te vinden voor nieuwe > onderhandelingen. n. De verbittering onder de arbeiders Is overi> gens zeer groot, hetgeen wel voor de -hand ligt! De bond van Christelijke (d.i. Katholieke) me:n taalarbeiders, die Maandag te Duisburg vergaderde, heeft na afloop van de vergadering een )- verklaring gepubliceerd, waarin -gezegd wordt, t- dat door -de onverzoenlijke houding van een kleid ne groep industrieelen ruim 200.000 arbeiders d verhinderd- worden, hun brood te verdienen. Van de regeering wordt verwacht, dat zij de :e scheidsrechterlijke uitspraak, welke thans geldig e is verklaard, zal weten te doen eerbiedigen, d Een verdere handhaving van de uitsluiting zou i- een ongehoorde daad zijn. :- Zoo noodig moet een noodwet worden uitgeg vaardigd, op grond waarvan de bedrijven het I- werk weder kunnen hervatten en de strijd langs den -gewonen rechterlijken weg -beslist zal worn den 1 e Een schril contrast van deze kalme en waarIdige verklaring vormt -eetf bericht uit Hannover, r waarin gemeld wordt, dat de organisatie van -1 metaalindustrieelen in het district Hannover de - op 15 Mei j.1. tot stand gekomen arbeidsovereen- komst tegen 31 December a.s. -heeft opgezegd. In het betreffende schrijven aan de organisatie van metaalbewerkers wordt gezegd, dat de rentabiliteit der ijzerverwerkende industrie vrijwel geheel is verdwenen, zoodat wegens de terug_ loopen-de conjunctuur een verlaging der loonen e feitelijk noodzakelijk zou zijn. Voorloopig willen de werkgevers echter van r loonsverlaging afzien, doch wel iwenschen zij, i dat de huidige arbeidsovereenkomst voor een , langeren tijdsduur dan tot dusverre wordt ver. lengd. Een 'nieuwe bron van strijd tusschen kapitaal 5 en arbeid-, een nieuwe dreigende kloof tusschen i loonen en rentabiliteit, tusschen het aandeel van den werkman en den werkgever! * * * In den laatsten tijd doen de mogendheden erg haar best om profijtelij-ke betrekkingen aan te knoopen met de te Nanking gevestigde nationaI listische Chineesche regeering. Zoo is dezer da. gen tusschen België en China een verdrag ge. kloten en daarvoor tusschen Noorwegen en Chi, na. 1 Natuurlijk geschiedde dit niet omdat -ge. noemde staten zooveel van China houden: zij houden alleen van zich zelf en hopen, dab de . han-delsrelaties gewin zullen opleveren. Niet het hart speelt een rol, maar de beurs. Ondertusschen mag m-en er zich over verheugen, dat de alduS tot stand gebrachte relaties een niet onprettig karakter dragen. Tusschen Nanking en Tokio wil het echter nog isteeds niet boteren. De Japa-nische consul-generaal te Shanghai heeft met Wang, den Chineeschen minister van buitenlandsche zaken, -den laatsten tijd meermalen onderhandelingen gevoerd. Aanvankelijk zag (het er naar uit, dat de besprekingen zouden leiden tot een vergelijk, maar thans zijn ze voorgoed mislukt. Dit Is te wijten aan- het feit, dat de C-hineezen stonden op de onverwijlde terugtrekking der Japansche troepen uit de provincie Sjantoemg. Hiervoor 1 was Japan niet te vinden; de Japansche consul- : ' generaal vertrok -weer van Nanking naar Sjantoeng en het sluiten vam een overeenkomst -bleef achterwege. De radicale elementen in Chinee- ' sche regeeringskringen -hebben dus de overwinning behaald en verscheidene vereenigingen in 1 China uiten haar instemming met de houding der ' regeering door aan te sporen tot een boycot te- 1 gen Japara. Op deze wijze wil men Japan no-pén ( zijn soldaten uit Sjantoeng terug te trekken. Na_ 1 tuurlijk beteekent een dergelijke boycot een ge- 1 weidige schade voor -den Japanschen handel. De < invloedrijke partij -dergenen in Japan, die tegen- > standers zijn van militair ingrijpen in Ohina, wordt dcor een en ander onvermijdelijk ver- ‘ sterkt. ( Ondertusschen schijnt Japan zijn positie te 1 willen versterken door een overeenkomst met t Engeland, die dezer dagen is gesloten en waarbij de twee contracteerende partijen zich ver- z binden elkaar wederzijds op de hoogte te hou- c den van alle onderhandelingen, die zij met de v Chineesche regeerin-g voeren. Deze overeen- s komst is ook medegedeeld aan de Vereenigde Staten en de andere verdragsmogendhed-en, ten- v einde een algemeene overeenkomst tot stand te f brengen. Een dergelijk accoord is reeds in 1922 v te Washington gesloten, maar later is het door 1 het eenzijdig optreden der Vereenigde Staten fei- e telijk in duigen -gevallen: Amerika toch sloot in d Juli van dit jaar een verdrag met de nationalis- C tische regeering in China, dat neerkwam op een n erkenning -dezer regeerin-g en de Vereenigde Sta- v ten de positie bezorgde van meest begunstigde n natie. w Ondertusschen laat de „Times” uitkomen, dat d de Engelsch-Japansche overeenkomst geen ver- d nieuwing beteekent van het vroegere bondge- b nootschap, maar veeleer ten doel heeft een ge- s-