Eerste Blad
We spreken en schrijven in dezen tijd veel over gezagsontkenoing en neerhalen van het gezag en niemand onzer zal ontkennen, dat dil kwaad niet ernstig is. Maar we moeten de zaken toch ook niet al te ernstig inzien, want al moge er een partij zijn die het gezag bewust wil neerhalen en al mogen er misschien onder ons zijn die het gezag niet dien eerbied bewijzen, die andere graag bewezen zouden zien, bij de grootr massa van ons volk heerscht nog eerbied en aanhankelijkheid aan het gezag. Dezer dagen werc dit nog eens overtuigend bewezen. De burgemeester van Bussum vierde zijn 12i/2-jarig ambtsfeest, een jubileum van betrekkelijk geringe importantie, maar heel de burgerlijke gemeente maakte van dit feest een betooging var eerbied voor het gezag. Zoo zien we telken; staaltjes van spontane en trouwe aanhankelijkheid aan de overheid. Nu mag men in deze uitingen zeker zien een reactie op het streven anderzijds om het gezag neer tte halen, maar dat dezf reactie in sterke mate plaats vindt, pleit voor he bestaan van gezagserkenning bij de groote massa van ons volk. Men zij bovendien ook voorzichtig met al te spoedig te spreken van neerhalen van het gezag. Wanneer er critiek word uitgeoefend op overheidsdaden dan moet mei daarin toch -niet onmiddellijk een gezagsaantasting zien. Critiek is nuttig en noodzakelijk zelfs En in het algemeen is in ons vrije Nederland d( overheid zelf daarvan overtuigd. Critiek heef zelfs veelal ten doel het gezag hoog te houder en te handhaven. Nu kan men natuurlijk verschillen over den- toon der critiek. Maar eer objectieve beoordeeling hiervan is veelal -niet gemakkelijk. Is de critiek juist, dan zegt degen; wien de critiek treft -dikwijls dat hem de toor onwelgevallig is, terwijl degene die het met d( critiek eens is, juist de toon goed vindt, tot hi op eem gegeven moment zelf getroffen word door de critiek en dan wanneer hij de juist’heic ervan moeilijk kan ontkennen, met hetzelfde bezwaar over de toon komt. Nu willen we geenszins beweren, dat de critiek niet gematigd er voorzichtig moet zijn. Maar dat neemt toch nie weg, dat het een gelukkig verschijnsel is, dat e: in de laatste jaren bij meerdere partijen een zekere vrijmoedigheid in de critiek is gekomen Want juist in het belang van een in de hartei van het volk gegrondvest gezag moeten we d< critiek op het gezag aandurven en kunnen ver-
"Eerbied voor het gezag". "Nieuwe Vlaardingsche courant". Vlaardingen, 1932/05/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 01-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAVL02:000507057:mpeg21:p00001
"Nieuwe Vlaardingsche courant". Vlaardingen, 1932/05/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 01-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAVL02:000507057:mpeg21:p00001
President Doumer vermoord! — Een af schuweUjke daad van een waanzinnige. De positie van de Duitsche rijksregeering — Een militaire camarilla, die den rijks kanselier dr. Brüning ten val wil brenger — Kabinetscrisis is Oostenrijk. — De ver kiezingen in Memelland. — Een onverwach te zege voor de Duitsche partijen. President Doumer vermoord! Als een donderslag bij helderen hemel i-s dez alar, meeren de tijding uit Parijs de wereld rond geseind) Eerst was er nog hoop, dat d-e afschuw-e-lijk daad van een waanzinnige niet tot een -nood lottig einde zou Heiden. Bewonderenswaardiij was de opofferingsgezindheid -der doktoren, di onmiddellijk hun bi-oed- beschikbaar stelden o-r den president -in het leven te kunnen- houder Het heeft helaas niet mogen baten. Een 75-jari ge grijsaard heeft n-iet meer het weersta-ndsver mogen- van een jeugdig man. Verpletterend is de indruk, welke dit plotse ling gewelddadig eindigen van een welbestee-leven1 alom ter wereld gemaakt heeft. Seder den moord- van Serajewo in 1914 op den Oos tenrijkschen troonopvolger heeft een moord dwereld- niet meer zoo in beroering gebracht. -Doumer bracht het van onderwijzer tot pre sid-ent der republiek. Het dwingt 'bewonderin; af, zooveel energie, zooveel werkkracht, zoovee
geestesgaven van inoot-a en nart. want d'e Frans-chen kiezen geen man tot Staatshoofd, die niet een aangeboren beminnelijkheid paart aan ’n bezadigd oordeel I Versch ligt n-og in elks geheugen, dat Doumer in 1931 opnieuw candidaat was voor het presidentschap der republiek en dat in dat jaar het geluk hem meer diende dan toen 'Fall-ières zijn tegenstander was. Briand -had zich ten vorigen ja-re laten verleiden zich eveneens candidaat te laten stellen voor den hoogsten post in d-e republiek, maar reeds bij de eerste stemming had Doumer een voorsprong van ruim dertig stemmen, waarna Briand ervan afzag te trachten de „eerste burger” in Frankrijk te worden. Met 504 stemmen werd Doumer, een algemeen geziene persoonlijkheid, wiens correctheid en in tegriteit bij-na spreekwoordelijk waren geworden en die buitengewoon veel hechtte aan goe- 1 de en deftige vormen — bezadigdheid en ernst , kenmerkten zijn voorkomen — daarop aangewezen als opvolger van Doum-ergue. Ofschoon Doumer, die -meer dan eens van po- litieke overtuiging wisselde en met het klimmen der jaren gematigder werd, geen politicus van buitengewoon groot formaat was en niet in de schaduw kon staan van b.v. iemand als Briand of Tardieu, was hij niettemin eem ernstig en nauwgezet werker, die -het wel meende met zijn vaderland, dat thans te eerder zijn heengaan betreurt, omdat hij viel door moordenaarshanden, een lot, dat eenmaal eerder een president der Fransche republiek heeft getroffen, n.1. Carnot, die in 1894 te Lyo-n door een Italiaansöh anarchist met een dolk werd doodgestoken. * * * Er gaan allerlei geruchten omtrent de positie van de Duitsche rijksregeering; er zou een militaire camarilla bestaan, welke den. rijkskanselier dr. Brüning ten val wil brengen en in den boezem- der regeering zou de grootste oneenigheid heersohen. De vraag is dus gewettigd: wat gebeurt er in Berlijn? De lezer begrijpt, dat 'het grooté succes der Nazi’s op de een of andere wijze zijn terugslag zou moeten hebben op de regeering. Het moderne democratische regeersysteem is nu eenmaal' gebaseerd op de uitspraak van de stembus. -Een feit is derhalve, dat de -huidige Duitsche regeeri-mg -niet meer klopt met den. volkswil. Als de Rijksdag -morgen ontbonden zou worden, zouden de burgerlijke middenpartijen öf weggevaagd öf gedecimeerd -worden en de nieuwe Rijksdag zou er geheel anders -uitzien dan de huidige. Maar alleen de Nazi’s hebben belang -bij een diergelijke ontbinding. Vandaar dat er natuurlijk niets van komt. Toch eis-chen. de Nazi’s een Rijksdag-ontbinding, hetgeen blijkt uit een artikel van een hunner kopstukken, dr. Frick, in het partijorgaan „de Völkisch-e Beobochter”. Hij maakt daarbij onderscheid tusschen de situatie in het Rijk, in Pruisen en in de overige Duitsche landen. Volgens Dr. Frick hebben de nationaal-sociaiisten -besloten zitting te nemen in de regeeri-ngen der Duitsche landen. In Beieren, Wurte-mberg, Anhalt en Hamburg kunnen regeeringen worden gevormd, waarin de nationaal-socialisten een zekeren invloed uitoefenen, mits de burgerlijke coalitiepartijen het inderdaad ernstig me-enen met d-e bestrijding van het Marxisme. In Pruisen is de toestand evenwel- ingewikkelder. Het lot van Pruisen is het lot van Duitschland. Men zou onm-ogelijke toestanden verkrijgen, indien in Pruisen nationaal-socialisten en Centrum samen de regeering zouden vormen, terwijl in het Rijk de regeering nog zou afhangen- van de genade der sociaal-democraten. Slechts door het bestaan van gelijke regeeringen in Rijk en Pruisen kan vruchtbare arbeid worden gewaarborgd. Om dit te bereiken is in ■de eerste plaats ontbinding van -den Rijksdag noo-dig, volgens Drj Frick. De Hitlerianeni weten echter, dat noch Von Hindenburg noch dr. Brüning er aan -denken op dit oogenblik, nu de allergewichtigste hers-telconferentie van Lausanme voor de dte-ur staat, het Duitsche volk opnieuw naar de stembus te zenden, met -alle onrustige gevolgen daarvan. Vandaar onde-rgrondsche pogingen om dten Rijkskanselier weg te jagen ! Er zitten generaals achter dit duistere plan en wel in de eerste plaats generaal Schl-eicher, staatssecretaris bij het ministerie der Rijksweerbaarheid. Deze generaal wil heel graag Rijkskans-elier worden en hij schroomt niet te trachten daartoe dir. Brüning ten val- te brengen. Het schijnt, dat de opperbevelhebber van het Duitsche leger generaal Ham-merstein en de zeer invloedrijke staatssecretaris dr. Meissn-er, die onmiddellijk samenwerkt met -den president Von i Hindenburg, voor generaal Schleicher merkbaar
öyiii'pcuiiic AU'Cdicicii'. Doch dr. Brüning -heeft -dén vollen steun van V-on Hindenburg en heeft -dus niets te vreezen. Niettemin- kunnen de gebeurtenissen -in haar snelle ontwikkeling, den Rijksik'anselier over ’t hoofd groeien-, want tegenwoordig kan- rn-en niets voor onmogelijk houden in- een land als Duitschland, waar bijv. alleen al in Berlijn één vierde va-n de inwoners gesteund moet worden. * . * In Oostenrijk is een kabinetscrisis uitgebroken. Het kabinet-Buresch heeft besloten af te treden. Dezer dageni -hebben we -de politieke situatie in Oostenrijk geschetst en daarbij op de dreigende crisis gewezen. De kwestie waar het dit -maal om gaat, i® de vraag of het parlement ontbonden zal worden. De regeering was er tegen, omdat nieuwe algemeene verkiezingen voor den Nationalen Raad op -dit oogenblik van nadeeiigen invloed zouden zijn op den econo-miisch-en toestand van Oostenrijk. D-e beslissing over die vraag was in handen gesteld van- de grondwetscommissie, maar deze kon, ondanks langdurige -beraadslagingen, niet tot een besluit komen. Bondskanselier dr. Buresch heeft zich terstond na afloop van den ministerraad-, waarin tot aftreden van het kabinet werd besloten, naar Bonds-president Miklas begeven-, die hem verzocht zich voo-rloopig met -de leiding der zaken te blijven belasten. In parlementaire kringen verwacht -men, diat de vorming van hef nieuwe kabinet opgedragen zal worden aan- dr. Dollfus,, den minister van Economische Zaken, die tot den -linkervleugel der christeüjk-socialen behoort. Er schijnen pogingen in het werk te worden gesteld om niet slechts h-et Heimatblok, doch ook de Groot-Duitschers voo-r een regeeri-ngs» meerderheid- te winnen. In het parlement do-en geruchten de ronde dat den Groot-Duitschers om hen tot h-et deelnemen aan -de regeering te bewegen, het Ministerie van Buitenlandsche Zaken zou zijn aangeboden, waarbij echter als voo-rwaa-rde zou zijn gesteld1 dat -de persoon van dr. Schrober uitgesloten zou worden. De eigenlijke oorzaak van -deze regeeringscrisis mo-eten we zoeken in den uitslag der jon-g st-e Landdagverkiezingen, 'welke een plotseling -snellen groei der Nationaal-socialisten, ten koste van- de liberalen en de katholieken te zien hebben gegeven. De sociaal-democraten wisten zich t-e handhaven, maa-r thans trachten ze munt te slaan uit de verzwakte positie der christelijks-ocial-en (tatho-lieken) en dezen te drijven naar een roo-msch-roode regeerings-coalitie. Deze tactiek der sociaal-democraten is koren o-p den molen der Nazi’s, want deze ku-nnen groote zetelwinst verwachten, maa-r d-e christelijk-socialen, -die geen leider als dr. S-e-ipel meer hebben, zouden groote verliezen lijden. Daarom was dr. Buresoh tégen pariementsontb-inding, wijl d-e positie dter christelijk-socialen in de regeering zou worden verzwakt. Nadere berichten zullen meer klaarheid -brengen. Ma-ar h-oe -de oplossing ook zal luiden, de erge economische nood blijft -onverminderd bestaan en daardoor het gevaar van een voortschrijdende rad-icali-seeri-ng van het arme Oostenrijksc-he volk. • * * De verkiezingen in het Memelland- zijn met een onverwachte zege voor de Duitsche partijen geëindigd. De kiezers hebben dus een duidelijke uitspraak gedaan, hoe te denken over den staatsgreep der Lithauers, die zich eenvoudig door geweid- van Memel wilden meester makenl, niettegenstaande het internationaal Onder de hoede van den Volkenbond staat. In Kown-o, de hoofdstad van Lithauen, heefi de uitslag groote teleurstelling gewekt, doch we -beschouwen het stembusresultaat als een verdiende straf voor een daad1, die practi-sch een roof is geweest. In een onderhoud met een journalist Ide-elde de Lit-hausche president van h-et op het oo-genb-lik aan -het bewind zijnde -directorium van Memel, Sima-t, op de vraag, welke conclusies -hij uit de resultaten, van de verkiezingen zou trekken, mede-, dat hij zou aftreden, zouder in den Landdag de vertrouwenskwestie te stellen. Op welk tijdstip dit geschieden zou, stond n-og niet vast. In i-eder geval zou -de president de zaken blijven leiden, tot een nieuw directorium zou zijn gevormd. In geval van een zwakke -meerderheid van de Volkspartij en- de Lan-dbouwpartij zou hij -gepoogd hebben verder te regeeren. D-aar echter de meerderheidspartijen met 20 van -de 2S mandaten in den nieuwen Landdag zullen komen, staat zijn besluit vast Voor Duitschland is er dus reden tot juichen over de trouwe -aanhankelijkheid- van -d-e vroe1 <<■ <444 AnetTQo n-fl-Kifl4 I
"Buitenlandsch Overzicht". "Nieuwe Vlaardingsche courant". Vlaardingen, 1932/05/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 01-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAVL02:000507057:mpeg21:p00001
Een allerbedroevendste Meimaand voor de veeboerea — Fabelachtig lage prijzea — De crisls-zulvelwet — Waarop ’tplan der regeering neerkomt — Toch zal de veehouderij geholpen moeten worden, wil ze niet In den afgrond verzinkea — En héél spoedig dient de verlossende daad gestelid. We zijn in de Meimaand; het vee is op het ïoogtepunt van zijn melkproductie. De Meinaand is voor den melkveehouder beslissend. Eijn „trek” in die maand bepaalt voor een zeer ?root deel de uitkomst van het jaar! En we weten het nu al: de Meimaand wordt mor de veeboeren allerbedroevendst. Het veeloudersbedrijf is bij de fabelachtig lage prijzen /an -heden iniet alleen niet loonend meer, — neen-, :r moet geld bij! — en ’t is waar, wat we hier en laar al geschreven vonden: wij, consumenten, even op ’t oogenblik voor een goed deel van de irmoede der boeren. Daaraan moet spoedig een einde komen, wil ie veehoudersstand niet jammerlijk ten gronde ?aan. Dat heeft ook de regeering ingezien en daarom kwam zij met een crisis-zuivel-wet; in ’t kort samengevat komt het plan van de regeering hierop neer: Er -wordt een- zuivel-contröle ingesteld, welke :en krisis-züivelfonds te beheeren krijgt; dit bnds vergaart zich gelden door het verkoopen rnn merken, waarvan de zuivelproducten, dus jok de kaas, voorzien zullen moeten zijn voor ien verkoop in het binnenland; -door middel van utkeeringen uit dit fonds wordt het veehoudersDedrijf gesteund, in dien zin, dat men voor z’n nelk een zekeren (bedoeld is natuurlijk: een :enigszins behoorlijken) prijs zal kunnen maken. Tot dit doel zal alle margarine met boter vernengd moeten worden-, maximaal half om half; ie prijs van de margarine zal gelijk blijven, maar )p de in deze melange verwerkte boter zal een iccijns worden geheven, die (slechts) 4/5 beiraagt van -dien, welke op onvermengde boter geheven wordt. De minister wil dus heel het Nederlandsche ro-lk, ook de margarine-gebruikers, dwingen, -het surplus aan boter te consumeeren, en wél tegen :en (door -merken verduurderde) prijs, waaruit iet zuivelfonds mede gevoed kan worden. Het -wetsontwerp spreekt van een „richtprijs” /oor de melk, die zoodanig wordt berekend, dat ie boter dienovereenkomstig moet opleveren : 1.20 per K.G. • * • Over dit steunontwerp wordt druk gepraat en geschreven. We hebben maanden gepraat vóór iet er was, want ieder besefte dat er iets gedaan noest worden. We wisten alleen niet: wat? En ïu er een keus is gedaan, zijn we nog steviger lan het praten en schrijven getogen, omdat we iet gedeeltelijk met die keus niet eens zijn. Er s kritiek van allen kant. Van den Federatieven Alg. Ned. Zuivelbon-d, /an de coöperatieve verkoopvereenigingen, van ie centrale land-bouw-organisaties, van de kaasiroducenten-, van de margarine-industrie, enz. Geopperd worden vooral de volgende bezwaen: 1. De regeering neemt-den „richtprijs voor de nelk zóódanig, dat de boter dienovereenkomstig : 1.20 per Kg. moet opleveren; dit 'beteekent ech:er, dat de melk bij de huidige waarde der ondernelk met niet meer dan netto 4 cent betaald zal runnen worden, — dat is 2 cent minder dan algemeen noo-dig geacht wordt; 2e. de gemengde boter zal een gevaarlijke roncurrentie worden voor de -boter zelf; eenmaal n-gevoerd zijnde, zal het melange-product niet neer van de markt verwijderd kunnen worden ;n- de -boterproducenten zullen in de toekomst rog bezwaarlijk een behoorlijken prijs voor hun Droduct kunnen maken; 3. onze boter-contröle, waarmede wij er na arenlange moeite in geslaagd zijn, onze boter ;en wereldreputatie te bezorgen, komt door een nen-ggebod in gevaar; de Nederlanders zullen veer — evenals voorheen — als boterknoeiers rangezi-en worden-; 4. , door het menggebod voor margarine zulen de armsten- der armen nog voor betrekkelijk iet grootste deel het gelag moeten betalen; 5. in het wetsontwerp schuilt een groote onJillijkheid tegenover de margarine-fabrikanten, iie hun product, ondanks henzelf, enorm veel iuurder zien worden, — die allen voor groote gedragen verpakkingsartikelen in voorraad heb3en, — die groote kapitalen noodig zullen hebjen om de te verwerken boter te betrekken; 6. in geval het ontwerp wet wordt, zullen de
margarlne-fabrikanten, makelaars in oliën ei vetten, olieslagers en raffineerders in Nederlam de .helft of meer van hun personeel moeten ont slaan, terwijl de veemen, stoomvaartmaatschap pijen en andere transportondernemers de behan deling van een hoeveelheid grondstoffen, te grootte van circa 30 millioen Kg. per jaar zullei moeten missen, waardoor de werkloosheid we derom aanzienlijk verhoogd zal worden; 7. het is zeer twijfelachtig of met 50 pet. mar garine gemengde boter op grond van het onder zoek op vluchtige vetzuren onder alle omstandigheden van onvervalschte boter zal zijn te onderscheiden. In bepaalde tijden van het jaa komt in sommige streken boter voor die geei hooger vluchtige vetzuren-cijfer heeft dan di mengsel zal hebben, vooral wanneer men er ii slaagt daarvoor boter te gebruiken met een hooj vluchtige vetzuren-cijfer. Zeker valt met eet dergelijk mengpercentage niet met voldoendi nauwkeurigheid vast te stellen, in welke verhouding de menging heeft plaats gehad; 8. met boter vermengde margarine zal spoedig aan bederf onderhevig zijn. Men ziet dus wel: aan bezwaren geen tekort Toch zal de veehouderij geholpen moetei worden, wil ze niet in den afgrond verzinken En héél spoedig dient de verlossende daad gesteld, anders zal er weinig meer te redden vallen -r-r\
"UIT EIGEN LAND". "Nieuwe Vlaardingsche courant". Vlaardingen, 1932/05/10 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 01-03-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAVL02:000507057:mpeg21:p00001