Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij

Naar gemeld wordt, is de gepensioneerde generaal-majoor ü*l«--nhens ontslagen als regeerlngskommlssaris van het vluchtoord te Veenhulzen, op grond, dat hij bezwaar maakte zich te gedragen naar de bevelen der regeering in zake het onderbrengen van de Belgische vluchtelingen, die naar Veenhuizen worden gedirigeerd.

Paul Lenage, «en tijdelijk te Rotterdam ver» blijvend Antwerpsch toonkunstenaar, -is voor- Msmena thans in o»« land toevende Belgische musici Heen te roepen, ten einde gezamenlijk een aantal ««neerten te kunnen geven, waarvan de opbrengst «tslnltend zal worden aangewend tot het lenigen van de werkloosheid in Nederland. („N. K. Ot")

Het i» het komitee ter oore gekomen «lat ver» «elltnentl» personen zich in de dagbladen per annonce aanbied»»» tot bet verschaffen van inlichtingen omtrent de bezittingen van uitgewekenen «lit Belgitl. Zlj vragen daarvoor een zekere som, hH vooruitbetaling te voldoen. Het komltee meent Ue»-*»*»»en te moeten waarschuwen. Lr is een delegatie naar Antwerpen vertrokken met ds opdracht, een onderzoek ter plaatse in te stellen en daarvan zoo spoedig mogelijk rapport uit te brengen; «H hoopt reeds de volgende week te kunnen beginnen met het openbaar maken der lijft van beschadigde eigendommen. -

Te Brammen is ongericht een steunkomltee, waarin «l« verschillende vakvereenigingen ook zijn ingenomen. Onze partijgenoot Stangelaar heeft zitting er in als bestuurslid.

» « »

Te Arnhem heeft de kollekte voor de werkloozen fBl3O opgebracht waarbij f LOtw van één Inwoner.

•Uit Maastricht schrijft men ons: Het schijnt met de uitbetaling van traktement*gelden aan de op de grens EisdenKaasteren liggende militairen, niet erg regelmatig toe te gaan. In den tusschentijd van 2? Sept.-— 1» Okthadden ze geen cent ontvangen, waarover ze, niet geheel ten onrechte, niet erg goed te spreken waren.

Men meldt ons nlt Harderwijk: De burgemeester dezer gemeente heelt bevolen, dat vanaf gisteren, e» zulks tot opheffing van dat verbod, te dezer stede geen beschuit moer mag worden gebakken.

Naar wij alt Den Haag vernemen, wordt overwogen In hoeverre het uit billijkheidsoverwegingen mogelijk zon zijn partijen lijst, die verkocht zljn vóórdat het uitvoerverbod werd uitgevaardigd, toch nog vrij te laten.

De achtste lijst van ontvangen bijdragen ver» meldt een totaal van f 27.'55.52*-', waarbij f 6250 van het Ned. Onder-v. Genootschap. Te samen werd tot dusver f 550.422.82'/, ontvangen.

Men schrijft ons ult Den Haag: Te bevoegder plaatse vernemen wlj, dat er lnterneeringsdepóls zijn uf worden opgericht te Assen, Kampen, Zwolle, Harderwijk, Amersfoort en Loosduinen voor geïnterneerde Belgische noldaten, en lo Groningen e» Leeuwarden voor Eugelsche geïnterneerde «oldaten. Het aantal geïnterneerden licdrangt totaal ongeveer '10.000. Het transport van geïnterneerden wordt nog voortgezet. Het blijkt dat onder de Belgen nog groepjes Engelschen zich bevinden. Deze worden afgescheiden en naar Groningen of Leeuwarden vervoerd. Ook zijn er nog gewonde geïnterneerden, die na hun herstel naar een depot worden gezonden.

Men seint ons uit Londen: Thans mogen brieven worden gezonden aan de Engelsche officieren en manschappen die in Holland zijn geïnterneerd.

N-tar de ,N. Rott Ct." meldt, herbergt Amersfoort . thans een kleine "17.000 geïnterneerde Belgische militairen. De militairen, onder wie 2 generaals, verschillende hoofdofficieren en bijna 250 subalterne officieren, zUn ondergebracht in de vier lnfanterlekazernes. De troep, waarbij het geheele regiment grenadiers, met staf en muziek, beslaat uit bijna alle wapensoorten van het Belgische leger.

(Geautoriseerde vertaling'uit het

Deensch — Jutlandsch.) 63)

— Ja, der zit zooveel gevoel in, vond Wolle Skajh-,ek.

— Maar jij, Line, je hebt vroeger ook zoo vreesclijk mooi kunnen zingen. . —- Ja, in mijn jonge jaren, toen heb ik leven in de menschen kunnen brengen. Ik heb nl de liedjes gekend, of ze lan*» waren of kort; maar sedert ik getrouwd ben, heb ik wel "at anders te doen en dan heb ik er ook geen lust meer in.

Toch liet Line zich verleiden bet lied van Hjalmars en Huida's hartverscheurende liefde te beginnen. Zo had echter nauwelijks bel eerste couplet geëindigd of bet hoest-"!» belette haar elke po*-!»* om verder te gaan. — He, dat is nt., e huwe lijk met mijn borst, hijgde Line tusschen twee hoestbuien in. Ik ¦"big stellig gauw mijn laatste coup!-*!, ik arme bliksem.

— Ja, «laartoe zijn -xaaraehtig lont-en noo» dig. dat is stellig en zeker! Knikte Woli-: *ik*,j. h».k.. ..

» » »

De avond v.as «I hing aangebroken en «le aardappeb-oolers zalen in cc-» l>o!l*".r!g groepje in oen hoek van Huns Xielsen's dieiislbodtn» kamer en wachtten op hun avoiidbrntid. Per zat «gekamd en gev. nssclieii op io!-!-eii is men. «Ie duivel m^i-- mij halen, toch pr.-èics wet-r even smerig: waartoe dient dan .il x-:,|- met n!e> lunil-l en reeds zijn houding alleen scheet» voltloentle om een üfstiuitl te maken tusschen hein en de anderen.

Dat was .lens l.aaniiin, «lic 's zomers bak» steenen maakte en «Ie overige tijden van het jaar klokke» repareerde. Jens' heisenen hielden zich slcrds bezig met dc moeilijkste vraagstukken eu bij had in bet geheim veel gele/e», llij was • zoo biibelvast nis «<:, geleerde e» verschrikte zjn omgt'ving vaak «loiii* zijn twijfel nan de fiiiidanienteele gro!!ltste!li»«e». t,t en t'-.--»!*'!^ verstontl zooals hij liet binnenste le 'x*ile.» v.m re» oud, ziel: uurwerk, in welks kast «ie houtwormen woonden, welks wijzerplaat het ja-.ir'.a! I7IKI tln».*^ en welks slin-zer vol koper-*,!","'!! «Ie iKcl» w<<*< aan tl.n gewitte»! muur iiio.st tikken.

""lens' vinders. «I-e «!«x»r liet leem kneden plomp en breed waren woeden, gepen met , oiiuitsprek!.li*ke v«x.»-/it-ii!!?!-.<>'! elk >>!*!>'*> e» | elk schroefje van het oude uurwerk en legden ze in een sierlijk hoopje op het tafelblad, Hij bracht ze naar zijn zeel» schele oogen om precies ni, te gaan wat er aan mankeerde, en z«»tt«- zo dan weer in elkaar — haakjes en landje*! — niet zooveel ernst, alsof de orde in «Ie natuur zelf afhing van deze wieltjes. Hot was een van die onverklaarbare «lingen, dut dit heimelijke genie getrouwd was met de plompe, ziellooze, kijvende duivelin met l>:ill-p»">opllie. 'loeit zij nu uit dc keuken «wam e» liiüir man -*",'*, riep zij spottend: — Wel, wat zie ik Is daar mijn lieer gemaal? Nu zullen wij misschien nieuwtjes hooren van thuis. Heb je de «leur goed gesloten, zot, '.!*-," «Ie broed*,-*!!*» kip er niet uit kan? Jen.s l^ianum zal daar mcl een open vest en ademde snuivend zonder Sophie met een blik te ver--, aardige». — Kan je niet antwoorden, brompol? vervolgde Sophie, je moest je eigen inondwerk eens olieën. Jens bleef zwijgend overeind zitten, draaide aan zijn koperen se lu-oefjes eu snoof heftig alsof liij op «leze wijze zijn «Inft wilde koelen. — Nu krijgt men natuurlijk weer geen woord uit hem, keel de oude heks voort. Dan kan men lang wachten. Precies zoo tloet hij tlmis ook als bij zich tets in het hooft! baalt. Dan kan ik kletsen zooveel ,'k wil: da-tt-nlan*- kan ik -.-.achten voor ik antwoord krijg. Probeer jelui maai- of jelui zijn bek kunt openmaken! Neci,, ?

'tns had het binnenwerk va» «I:* gebloein»!,--'laat 105--t.*.iaa--t e» draaide het »u langhaam >«>:»>- b?! «.'ti',!** !t!kl!e!i!: !7>eil bij b-t !>l"t lt* uurwerk op do dikke vblgerpunten hield, leek het wel een uit haar buisje genomen slak: de fijne stalen veer trilde bij de minste aanraking. De nieuwsgierig»* aardnppelrooter*. kwamen een weinig dichterbij, om een blik op lx*' uurwerk te slaan: maar 'ens keek alle-» stneni«an, het strengst Per. omdat hij uit zijn tabakspijp dampte, wnt Jens een hoon scheen op zijn ernstige '«gingen, den tijd op zijn juiste» gang te brengen. — Jelui loert vergeefs; niemand krijgt wa! w zien als bij eenmaal in zoon humeur is, zei Sophie. K» nu werd het avondeten opgedaan: een schotel uarda^pelbrei met «tukken spek en ge-mollen vet in een kuil in het midden.

De meid, die het eten oixlroeg, was niemand anders «lau Doort'o llomler. Pers kennis uit zijn schooljaren, /ij was „u een boog opgeschoten, olompe, brt».-tle vrouw eu als zij liep piepten «Ie ijzers van lmar klompen op de» gelen tegelvloer. Haar oogeu keken dof e» somber alsof zij iets va» «ie nnxrastlampeti uit haar geboorteplaats bad meegebracht. Doorlje diende reeds een paar jaar bij Hans Nle!-sen; want als allen goedi-'e» menschen sluit!, lu»l haar tegen «Ie borst vau dienst te veranderen -?! h-,d zij het

(Wordt vervolgd.)

"In April van dit jaar werden in het derde Haagsche klesdistrikt (tot dan too overwegend oud»llberaal) twee vakatnres bezet, een door den u. 1. heer De Meester, de andere door zijn partijgenoot mr. Crema de Jongh. De laatste kwam er bij herstemming tegen den oudliberalen heer Dr. W. W.. van der Mci, De v. I. klesvereenlging „'s Gravenhage" had zich verbonden geen grondspekulanten meer in den Raad te helpen brengen, ei» toen nu de oud liberale» den aandeelhouder In een bouwgrondonderneming, Dr. Van der Meulen, niet wilden terugtrekken, werd tegenover diens kandidatuur de heer Crema dt, Jongh gesteld, met het gevolg dat de laatste werd gekozen. Zoo loonde de meerderheid van de kiezers in dit groote liberale dislrikt van Dr. Van der Meulen om zijn relaties met bouwgrondspekulanten niet gediend te zijn. Tot nu, In September, weer In een vakature in hetzelfde distrikt moest worden voorzien. Maar Inmiddels is immers de Godsvrede tusschen de politieke partijen gesloten. De onze besloot zich van het stellen van een kandidaat te onthouden. Desgelijks «leden de kerkelijke»». Ook in de kiesvereenigin ,'s Gravenhage', «le tlnieliberale, «lacht men e»- zoo over, maar daar wen! nog «ven de vraag geopperd, of niet aan de oudliberale concentratie genooten de eisch gesteld zou wordeu -. in geen geval dr. v. d. Menie» stellen, anders gaan wij niet mee. Van achter de bestuurstafel kwam echter de stellige verzekering, dat de oud- liberalen te fatsoenlijk waren om met dien kandldaat te komen.

Eilieve, men kwam wel met dien kandidaat; de kandidaat werd bij enkele kandidaatstelling verkozen verklaard. A.s. Maandag zal b'J door den voorzitter worden geïnstalleerd. Nlet bepaald een gloriei-se entree voor dit ongewilde raadslid, die in levenden lijve voortaan het gehalte van het oud liberale fatsoen znl ten loon stellen. En men mag benieuwd z^n met hoe hartelijke woorden van waardeering «Ie voorzitter hem zal inwijden, die voor deu 1» eerlijken strijd gekozen Buurman geen goed woord over had. Maar Buurman was maar «en eenvoudig gemeentewerkman, en de heer v. d. zieulen een geletterde bouwgrondspekulant.

Ook de in den nacht gehouden bijeenkomst va» het H. T. li.-personeel waa door ecu Hink aantal trambeambten bezocht. Als voorzitter fungeerde Van Delft, terwijl behalve De Groot van «le l*rot. Chr. en Nlvard van de tt. K. organisaties, ook Itloltmaker van de Ned. Ver.» het woord voerde. In zijn heldere rede wees de laatste spreker er op dat «le organisaties zeer waren geschokt lu het vertrouwen «lat zij aanvankelijk stelden in degenen welke zich tusschen de organisaties en de H. T. M.-direktie'als bemiddelaars opwierpen. Do sprekers oogslten een langdurig applaus. De r>»oti«* gesteld en verdedigd door Nathans van de Ned. Ver. werd ook thans met algemeene stemmen aangenomen.

Nog kan worden gemeld, dat de H. T. M.-direktie thans een dienstorder heeft uitgevaardigd, houdende do bepaling, dat van af 15 Oktober a.s. het personeel eerst om de zestien dagen in 't bezit van een vrijen dag zal worden gesteld. Zooals bekend beschikten de beambten aanvankelijk om de 11 dagen over een vrijen dag, wat per 1 September werd gewijzigd in on» «Ie 8 dagen. : Uit den jongsten dienstorder blijkt alweer, dat aan de H.T. M.-direktie als werkgeefster in geen enkel opzicht vertrouwen ka» worden geschonken. Een deputatie der drie organisaties zal op grond van deze zaak een onderhoud met den burgemeester aanvragen.

"Een negental houders van partikullere banken van leening heeft bij adres aan den Raad verzocht het tarief vau art. 7 der verordening te wijzigen overeenkomstig het door Schiedam vastgestelde tarief. . On» eenig denkbeeld te geven van het verschil tusschen het Haagsche en Schledamsche tarief, vermelden wij dat volgens het eerste voor buleeningeu van f lil tot f 3*, voor een maand 2 pCt., voor elke volgende maand 1 pCt ln rekening 'mag worden gebracht, terwijl het Schiedamsche rinpektlevelijk 1 en 8 pCt. toelaat. : Adressanten meenen dat thans bij ondervinding gebleken is dat hun bestaan onmogelijk Is gemaakt. Zij doen echter geenerlei poging om dit met gegevens aan te loonen; alleen zeggen ze dat hunne vakgenooten In Dordrecht, waar zij geen konkurrentie hebben van een gemeentelijke bank van leening, met het Dordtsch-Haagsche tarief geen behoorlijk bestaan hebben — hoeveel te minder zlj zelven, die konkurreeren moeten met vijf gemeentelijke instellingen.' die met verlies werken.

Onze raadsfraktie stelde zich Indertijd op het standpunt dat den parllknlleren nandhuishouders het leven niet onmogelijk gemaakt moest «orden, omdat anders «lo verordening allicht ontdoken zou worden en alle koutrole op klandestiene ondernemingen onmogelijk zou zijn. Maar vóór er sprake zal kunnen zijn van herziening van het tarief, zullen de adressanten toch met betere stukken moeten komen dan de gemakkelijke bewering, dat ze er niet mee toe kunnen. Zo moeten maar eens eerst met hun boekhouding voor den dag komen; blijkt deze nauwkeurig en betrouwbaar en staalt ze de nu nog onkontroleerbare beweringen, dan zal de Raad eens kunnen overwegen wat te doen zij.

Voor de -verltloozen. "In een buitengewone algemeene vergadering der Coöperatieve brood-en banketbakkerij voorheen van Eigen Hulp is met algemeene stemmen besloten, voorloopig dagelijks zoogenaamde,noodbrootlen" lot een maximum van 10» stuks, ter beschikking van het PlaatseltjkSteuu komltee te stillen.

Paar wordt medegedeeld, zljn de onderhandetingen met het Duitsche opperbestuur omtrent den terugkeer der Belgische vluchtelingen naar Antwerpen nog niet afgeioopen, maar kan leder «ogenblik het antwoord worden tegemoet gezien.

De Centrale llegeerlngskommlssle tot behartiging van de belangen der vluchtelingen deelt mede, dat -il er reeds In geslaagd is verschillende Belgische families tot elkaar te brengen. De vluchtelingen worden allen op kaartsysteem Ingeschreven. Nog lang niet alle aanvragen zijn beantwoord; deze beloopen ongeveer 600 ner dag, doch zoodra alle gemeenten de politielijsten zullen hebben ingezonden, hoopt het sekretariaat de vragen te Kunnen beantwoorden. * Bet sekretariaat ls gevestigd Lange Voorhout 46, Den Haag.

Men seint ons uit Terneuzen: Blijkens mededeelingen van het Duitsohe kon» sulaat alhier wenschen de Duitsche autoriteiten zekere kontrole uit te oefenen op degenen die naar Antwerpen terugkeeren en er is daarom voorloopig alleen gelegenheid langs Roosendaal terug te keeren en niet langs het land van Waes. Bovendien kunnen niet alle jonge mannen vrij terug keeren: degenen die tot het) Belgische leger ««hooren, uitgezonderd de burgerwacht, ook al tljn zij niet in uniform, zullen als krijgsgevangenen worden beschouwd.

"De afdeeling Maassluis belegde een openbar vergadering met splekmau als spreker over he onderwerp: «Oorzaken en gevolgen van de wereldoorlog". De zaal was goed bezet, 't V, een goode avond.

a-»e.»«le>-l. militairen. Te Helder hebben be sprekingen plaatsgehad om te komen lot oprichting van een klub van soc-dem. militairen, die vooi de mobilisatie onder de wapens zijn. Een voorloopig bestuur kreeg de opdracht een schema van werkzaamheden te ontwerpen en dit in de volgende vergadering, waar definitief tot oprichting za! worden besloten, den leden voor te leggen.

Van de pas-t^p-*-»»,. Uit het verslag van den administrateur van de .Ueldersche Vonk" blijk» dat het blad uit zijn kapitaal va» f 360 f 165.-23 Inteerde, ten deele door de oorlogskrisi» waardoor de afdeeling de toegezegde sonimet ter dekking van liet tekort niet dragen kon. ten deele door «le vergrooting van het bind ten deele door de daling van het aantal abonnee* van 862 op 78*. wat hoofdzakelijk een gevolg wat. van de afscheiding van 66 Enkhuizer abonneer die een eigen blad kregen. Intusschen wordt verzekerd, da» het blad in deze krisis toch wel het hoofd boven water zal weten te houden.

Een ontroerend «ogenblik. Een ooggetuige vertelt ons uit Breda: ,

In de Bosch straat nabij het Plein, waar een stroom van Belgische vluchtelingen nog steeds voor de bureaux van het stennkoinltee elkaar ver dringen, trekken ook vele moeders met hare kinderen aan de hand door de straat. Plotseling schiet van achter een .hoek van de straat een aantal militairen te paard de straat In, en tle ongelukkig,* kleinen, vreezende «Int het ,Dntsers" zijn, vallen onverwijld langs den weg met opgeheven handen smeekende •op de kniel!!!. De voorbijtrekkende troepen, blijkbaar daardoor ontdiiaii, houden h.-tlt »,n eenlgen hunner stijgen af om de arme ongelukkige kleinen gerust te stellen en iets toe te reiken.

Ren Belgische vluchteling overleden. Men meldt ons uit Haarlem: Alhier is de eerste Belgische vluchteling overleden, een vijfjarig knaapje, zoontje van den heer Thtutvkens. Groot Is aller deelneming en daarom zal de teraardebestellini» Zaterdag a.s. met bijzondere plechtigheid geschilden, voorzoover althans de ceremoniën der N. K. Kei-!- tlit toelaten. In elk geval zullen «•enige kinderei, iv den stoet meegaan. Vrienden schonken reeds een krans met linten in de Belgische kleuren.

Hrlleldarlalllo. Op het station te Breda is de rangeerder J. van G. gisternacht onder een rangeerend treindeel geraakt Zijn been is algereden ; zljn toestand is ernstig.

Hedennacht is brand uitgebroken in de stal vat» den Jong aan het l/treeblfeht, Veer. 16 paarden zijn verbrand. Daarvan behoorden negen toe aan het rijk. Een zekere Jurgens die i» de stil sliep bekwam zulke hevige brandwonden dat hij naar het Ziekenhuis moest worden gebracht.

Brand. Men seint ons uit Leiden:

Brand op een -vers. Dit Triest seint Wolft* dat op de werf te Monfalcone tengevolge van een neg onbekende oorzaak brand ontstond op de hellinvan het nieuwe stoomschip No. 39, dat in Januari a.s. van stapel zou loopen. De brand nam in korten tijd buitengewoon tot* en «le vlammen sloegen «»ver naar de hellingen van de aan weerszijden op stapel liggende stoomschepen Nos. -l? en 67. Na een Inspannende» arbeid, waaraan, behalve de brandweer ook het landstormdetachement te

I Monfalcone «m het matrozendetachement van de i. werf en de gendarmen van Manzano en Monfal «-one deelnamen, werd de brand na vijf ure,, gebluscht. Door de hitte waren de scheepsplaten aan den boeg krom getrokken,* ook van binnen-heeft he: schip veel geleden. De schade is zeer belangrijk.