Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij

I Ingaondeii Mededeeilngen a4O cent per regel. Groot Nieuws!! Extra net gerepareerde Kinder. «enooilaar-len ZONDER lappen, zolen uit één «tuk » 75 et 't paar. Ook Heeren» en Damexselloenen. Nieuwe Kamcrpantoffcit, 35 a 40 et., voor kinderen 25 et., dy „Klein maar Dapper EINDE VAN DE KINKERSTRAAT 324.

111. .Slot.', Uil een nadere beschouwing van de gegevens, door den Itotterdamschen U«luurdersb«»nd op kleino '»eh.ial verzameld, blijkt op treffende wijze», hoe bitter moeilijk door de lage uitkeering en de huur-bijbetaling de positie voor vele werklooze arbeiders geworden is. Wij beginnen daartoe, met de gegevens, «lic hl» trekking hebben op de werklooz leden vanden t^eiitrülcn Ijond van Havenarbeiders, «lic bekend staat, ook bij de Alge-tuce-nc Kommissie tut Steun, voor zijne uitnemend»: administratie. Ouder de leden vun dezen bond «lic uilkeering geniclcii van de Algemeene Kommissie tol *»!eun. zijn ir 18 die e»en huur san 12 of lager, il «lic een huur van f 2.10 lot en met 2..10. 71 die e, ii huur van meer dan 12.50 lot en met IJ. .V» «lic vau l '1.10 tot «n met f.1.50. en 17 leden die méér huur betalen.

Opmerkelijk, geheet buiten «leze zaak om, is: hel groole aantal woninghuren van haven» arbeiders boven f.'l. waaruil «le stijging van «le woniiigiiuieii in «Ie laatste jaren, duidelijk blijkt.

De eerste kalegoiie. dus wonende in woningen vau 12 of la->er. «lic bchooren 10l dc slechtst betaalden, betalen reeds belangrijk bij. 'i.l. in .'> van dc 18 gevallen, te samen I l.'.M) per wee»-, np een huurwaarde van f 17.7."i.

Dc vullende k-itegorie. van f- tol eu met f 2.'»,'. l', personen met «en gezamenlijke huurwaarde van f 100.75. Eu aan huurbons per weck ontvangende f.'.l. moet f 23.20 eer week bijlxt.d»!!. l.en j-ezin met kinderen beneden 12 laar b, taalt f t.20 hij. één gezin met fi kinderen beneden 12 jaar betaalt f 1.10 per week bij. ecu ander gezin mol ti kinderen betaalt f 1.2', hij. twee »-<'innen met I kinderen beneden 12 jaar. die elk f 1.2.', moeien bijbetalen. Dc kategon, va» 12..". tot en met 13 huur. bestaande uil 71 personen, en vertegenwoordii-ende ecu buur va» 12»7.«'. en aan huurlxms oen som v.iii f 10«.2.'. per week. betaalt 139.3:» op dc buur bij.

Daaronder is er eén gezin met :. kinderen, «lil f 1.3.1 per week. een gezin met t! kimleren «lat f 1.20. twee gezinnen mei .*> kinderen «lic li. drie «czlüuen met 1 kiudcrel» die fl.:>t) inuctcu bijpassen.

Do kalegorio van f-.10 10l 13.30 met een gezamenlijko huur vnn f 170.70 en huurlions voor een waarde van f 90. betaalt 133.35 bij, «p een gezamenlijke ondersteuning van f 271.30. Bij alle k«le»g<,rièn d«>el ziel» derhalve helzelfde verschijnsel voor: hoewel met «le huurbons bij de lagere huren meer «hut «le helft, en bij do hoogere de helft of iets minder wordl vergoed, moeten de huurder»: gemiddeld een vierde deel van de huur nog bijbetalen. Van tien Bond van Machinisten en Stokers, eveneens «en uitnemend geadudnistreerdc vakorganisatie-, op wier gegevens meu dus vertrouwen kan. verwonen 23 steungenietende leden f 5!». 40 per week; out vangen r 31.23 min huurbons en betalen f 17.03 bij. waarbij o.ut. een gezin met l kinderen beneden 12 jaar f 1.30. en een -mder «^zin mei '1 kinderen f 1.40 per week moet bijbetalen. Door 13 andere leden van dezeu bond. «lic h, woningen van hoogere huurwaarde wonen, wordl in irewottc. omstandigheden betaald f 18.15 huur: ze ontvangen thans f2O aan huu,-hotls. in betalen op 1 nu alle bij. lot een bedrag van f 1 1.07' ... Daarbij is «Ai» ge zin mul 3 kinderen beneden 12 jaar. dal f >.t!t>. en één gezin met 3 kindern dat f 1.70 moel bijbetalen.

Van de leden van den S l v ka tl o «> r s bo n «I. afd. Rotterdam ontvangen er 10 .steun. Zij verwonen te samen f 17.70. ontvangen f 21.50 uau huurbons enbeta len 116.33 p<» r week b ii. Zóó zouden wc door kunneu gaan met cijfers, die evenwel van alle '.ercemgiug.-ti «lic in dczu statistiek zijn betrokken, op hetzelfde nee:'-komen.

Dwang lo! bijbetaling besluit i» de meeste gevallen, oneler b,«ircig.ltg v:m uitzetting. Onderscheid tusseben huiseigenaren «lic bij betaling eischeu omdal zij zélf ili behoeftige omslülullgliellen verkeeren. en huiscigonurett «lic 1»el ruimschoots zouden kunne.»» dragen, is niel te vinden.

Er zijn huiseigenaren die zelf waarlijk niet ruim bemiddeld zijn. en mei de huurbon genoegen nemen, er zijn er vermogende huiseigenaren, eu groote, rijke grondnumtschüppije.u die op huurde»»» een onmenschelijke'n dwang 10l bijbetaling uitoefenen. Onderscheid tusschen gezinnen «lic bijlxtalittg heler, gezinnen die bijlielaling minder goed kunnen dragen, en gezinnen «lic «le bijbetaling moeten liezuinigcn op de allernoodzakelijkste levensbehoeften wordt niet gemaakt, E»» zijn gezinnen zonder kinderen die. nuts. en gezinnen met .*» kinderen beneden VI jaar «lic. f 1.50 moeien bijlielltlen van ft! ondersteuning. 1 n één woord: de» grootst mogelijke willekeur heerscltt. daardoor de grootst mogelijke ourcelitvnttrdiglieid. en de ergste druk op vele gezinnen. Op een procedure durven velen het niet laten aankomen,, omdat de kantonrechte',» de onmeedoogenlooze wet onmeedoogenloos toepuil. En zóó wordt een groot deel van de onder«leunden zwaar «loor dezen bijslag gedrukt Er moet in dezen toestand zoo spoedig mogelijk verandering komen, hetzij door verhoog,tig van den huurbon. hetzij door verinniging vau den sleurt, hetzij door ingrijpen van regeeringswege. opdat «le uitzettingen niet meer op verlangen, en dikwijls onredelijk verlangen, van do huiseigenaren zoo gemakkelijk kunnen phuits heblien.

De noodzakelijkheid vun voorziening in do Iniurbon-misère is «loor deze gegevens van «len l!o'lenlam«chen l!esluurdc»-sl,vnd opnieuw dringend gebleken.

Ren onzer partijgenooten schrijft ons: Uit liet, stuk van den sekretaris der afdeclmg llotterdam van den Alg. Ned. dimmerhedenboud bleek mij dat mijn vakbond „iet de eenige te «lezer stede is «lic aan de nieuwe regeling van de Kommissie lot, Steun een strop heeft. Immers, als lid san een der vakvereeniltingen, had ik mij mot 26 werklooze kollega's laten inschrijven voor een bourbon of bijslag in geld. Va» «loze «7 aanvragen kwamen er _ voor een lmurbou in aanmerking en 0 voor een bijslag in geld. in totaal dus 9 van «Ie 2? aanvragen ingewilligd en 18 algewezen. Dezo 18 zullen dus nu aangewezen zijn om bnu lijdensweg van honger en huishuurmisère te voltooien. Deze moeten nu eerst ondervoed zijn en geen dak meer boven hun kop hebben, dan ja, dan eindelijk zal et» geholpen worden. Dat er ook met die uitbetaling raar wordl, omgesprongen blijkt uit het volgende. Vrij«lag *, Februari kregen wij de eerste uitbetaling van de Alg. Kommissie tot Steun. Deze was van terugwerkende kracht en wij kregen derhalve «lan ook betaald over «lo weken van N Jan., 16 Jan., 23 Jan. Eu 30 Jan. Zeer be«rijpelijk vroegen wij ook naar het geld v:,n de 0 rebr. eindigend,, week. Doch hoc groot was onze verbazing, toen wij van onzen penningmeester vernamen dat hij het geld vat» de afgeloopen week eerst «Is volgende week Maandag of Dinsdag zelf in handen krijgt, llij «leze manier van betalen komen wij altijd een week achteraan, en wanneer men per ongeluk een betrekking weet te bemachtigen in «Ic/e crisis, dan zal men vanzelf wel de grootste moeite hebben het geld van «Ie vorige week (d. i. «Ie laatste week dat men werkloos was) los te krijgen. Ook wat het huisbezoek betreft is liet wel typisch l« weten hoe. iv knnserv.itief de heeren kunne» optreden. Een formulier toch was in»;< vuld voor een on/er leden, wonende Helle, vovstraat. Do l>uisbe«,e.ker komt bij «lil. lid eu bemerkt dat. de man nog kussen stoelen heelt in zn voorkamer. Hierop worden door deu huisbezoek»»»- de. nodige op. en nanmerkingrn gemaakt. Volgens deze taktiek kan men «los niet in nood verkeeren als men nog fatsoenlijke meubelen uit, vroeger «lage!» iv huis heeft. Wil men in de ftuust. vallen voor «-ei» bourbon of oen toeslag in geld, dan geurgauiseerde arbeider», eerst al uw huisraad verkocht: d»», pas word!, gij in genade aan.se:iome,,. Wellicht loopt men «le kans nog dut men uit puur christelijk medelijden van ecu dergelijk huisbezoeker een hou krijgt voor ecu geheelen inboedel.

In verband hiermee verdient nog vermei, ding, dat van de l) hierboven genoemde ing, - willigde verzoeken, er ', zijn uit «-«?» distrikt waarvan wij weten dat deze beoordeeld /ij» geworden «loor een helderdenkendcn kop. «lic in alle Je nemen besluiten wel degelijk meeleeft met «len nood en «le ellende «ler arbeider,. Zoo goed het iv dit cene distriki. kun gebeuren, is heb ook zeer goed mogelijk in de andere «list rikten. Vaar is geld genoeg, laat m«»n «lat» toch ook wat scheutiger zijn. Intus«ellen vragen wij maar: Hoe lang nog'

De broodkort wordt voor «Ie armen alweer hooger gehangen. ' Pas is «Ic prijs van hel brood verhoogd, of heden bereikte deu broodverbruikers «Ie mededeellug, «lat met ingang van aanslaande»! Maandag de bio «> dp» ij swe«le. r o m met _ cent por brood wo r d t verhoogd. Voor de arbeiders die van ecu gewoon loon moeien rondkomen, wordt het bestaan dus nog moeilijker. Maar voor «Ie duizenden dle van de ondersteuning moeten leven, wordt do toestand welhaast onhoudbaar. Er moet in hun toestand worden voorzien.

In «tiNtrikt I. Wij wekken onze lezers eu leze.re.'Seu krachtig op. de luopagand.i-vergadering van hedenavond in lui Verkooplokaal van «vege afd. .*»>. D. A. l. 1. to bezoeken.

Xnne _5»,ge1»,n»1. Deze week i 5 een 2atal leden der ald. Rotterdam van den Rond van Machinisten en Stoken* aangenomen om in «le Engelsche stad Urlslol te gaan werken. Hel orgaan van de» Rond noemt «le arbeid»-voorwaarde,» .niet slecht", Het loon zal minstens .¦o cent per uur bedragen, met vrijen kost en inwoning. Mocht echter het ntandanrdloon daar hooger zlju. dau zul dit ook betaald worden. Een mooie bepaling f-, dat «le vrouwen op liet kantoor vau «leu Rond 'Zaterdags het loon van haar man kuuueu ontvangen.

Herstel «lei» n^l»e lU5«v»»<»»»M«n»»«le«. Op cc» schrijven van «len Hond van Machinisten. Stokersen Dekpersoneel aan de Sleepdieustoiiderneming P. Stuit, waarin betaling vat» nachtwerk werd verzocht, is een gunstig antwoord ontvangen. De oudo regeling is weer Ingevoerd, waarbij het personee! «Irie nachten vrij eu den vierden nacht wacht heeft.

Rozenburg. Aan den Oudendijk, grenzende aan de Plas, ligt

Ecu groot deel der terreinen tusschen Oudendijk en Plas is thans reeds bebouwd en vormt een nieuwe, fraai aangelegde buurt van lieerenhulzen. Thans Is ook het terrein «ler buitenplaats Rozenburg aa» de beurt otn voor bouwterrein voor villa's eu andere boerenhuizen in orde gemaakt to worden, waartoe deze week hel voorstel bij dei» llaad is ingediend. liet prachtige geboomte blijft behouden, en ook de lraaie, oude speelweiden zullen beschikbaar blijven, waardoor dit prachtige plekje natuurschoon iv hoofdzaak voor het publiek toegankelijk blijft. De kosten vau aanleg worden geschat op 53:18.000, waarbij nog komt f7>?.f,00 voor liet doortrekken van de lvralingsche Plaslaau 10l de grens van llozenhurg, in letaal dus een uitgaaf vau bijna i ton.

Ook als werk verschuiling mag het ter hand nemen vat» dit werk met voldoening worden begroet.

"Wolda zette voor «Ie lede» va» afdeellng Deu Haag lila zijn voordracht voort.

Nadat de spreker er op had gewezen, dat voor Marx eu Engel», eu dc andere marxisten het bistoriseh-materialisme een werkmethode was, om do geschiedenis der klasseworslelingen lusscheu adel. bourgeoisie eu proletariaat als historisch noodzakelijk to «loc»» begrijpen» waardoor zij geweldige diensten aa» bet proletariaat bewe-eu hebben, maakte hij duidelijk hoe bet reusachtige feitenmateriaal, in de INe eeuw door volkenkunde, anihropologic en «xrgeschiedenis opgehoopt, het hint.-mat. voor dc hoogste wetenschappelijke laak stelde. Deze taak was om de eenheid iv den samenhang van alle levensverschl^useleu in natuur ,-n maatschappij aan te toonen e» de dringendste behoefte va» het wetenschappelijk denkeu van ouze» tijd te bevredigen. Deze eenheid ligt in het feil, dat de ongebreidelde natuur, die iv haar keus de ontwikkeling der levende natuur bepaal», door de» menseh tol een gebreidelde natuur wordt gemaakt, die hij in het maatschappelijk arbeidsproces schept. Zoo wordt do ontwikkeling var» het arbeidsproces een nieuwe drijfkracht, die de ontwikkeling en den samenhang van het historische leven bepaalt. >.» het begrip ontwikkeling als een toespitsing en ophelllng van tegenstellingen te hebben verklaar,!, maakte spreker niet een voorbeeld aan den wereldoorlog ontleend, den samenhang vau ekonomie en politiek duidelijk. Het bovenstaaixle diende als inleiding tol den volgenden kursus, waarin het historisch ontwikkelingsproces op «lon grondslag der produkliewijze in hoofdlijnen zal worden -»eschetsi. Het bezoek, ofschoon helaas nog niet schitterend ie noemen, was eenigszius beter dan den vorigen keer. Aanstaanden Donderdag 25 Februari, 's avonds *> uut, zal do laatste voordracht i» de bovenzaal ia» hotel .Saus Souei" gehouden worden.

<¦>«•»» vle»e»»»el»>»a'l_»v»'rl>«,«»llnss. 'In een «looide 's t'raveuhaagsche vleeschhouwersvereeuiging .l^eudraeht" gehouden vergadering, is met algemeen, «temmen besloten om. in verband met de berichten opzichten» een uitvoerverbod van vee en vlees,!,, i» zake dc verhooging der vleeschprijzen vooralsnog een afwachtende houding aan te neme».

.Mocht dc regeering haar ingenomen standpunt handhaven, dan zal echter binnen zeer korten tijd tot «en aauinerkedijke prijsverhooging van het vlecse-h overgegaan worden.

liet nrl»el«l»rQ''len,«»,

„luimen enkele dagen zal voor het geheele personeel «ler 11. T. M. een vergadering worden belegd. Met «let» moesten nadruk verzoeken wij het personeel g e u reglement te gaan halen e u » i e I te leek « n c n voor cc» hiertoe strekkend liesluit door de vorgadering i» genomen."

.^»lro»<. Van den Ilakkersgezellenhond.afdecliiig f len Haag is het adres verplaatst vaar L. de Visser, de la I'e'jkade 11.

In ,De Vakbeweging" van l. Februari vinden wij een uitvoerig vergelijkend overzicht van ledental, tlnaneiLn en verrichtingen van de besNiurdersbondeu in ons land over hei jaar 191:;. >Vlj ontleenen eraan dat bij de 13 bestuurdersbondei», die hetvootdo statistiek uoodigematerialil •zonden — er zijn uog steeds enkelen daarin nalatig — einde l!»i:» waren aangesloten 1!»!» vakvereenigliigcu. waarvan en Materiaal hadden gezonden stegen in ledental van s*lll op 70215. In .lx plaatsen waren nog 77 «f--deelingeu van bonden bij het X. V. V. aangesloten met -1123 leden, niet bij eo,» bestuurdersbond ter plaatse aangesloten. Intusseheu ziju in den tij,' daarna verloopeu verseheiden dezer vakaldeeliiigéu it» den vestuurdersboud opgenomen. Uitvoerige mededeeilngen worden vei^ler gedaan over do liureaux voor Arbeidsrecht, door 30 va.» de 4ö uondeu gehouden of daarbij aangesloten. Vat» de behandelde, zaken nemen overat de geschillen voortkomende uit do wol op het arheidskontrakt een voorname plaats iv. I'eu overzicht dor nnancieu. de betaalde koutrihutius en dcsteu» van koöperalies genoten, besluit hel belaugrijko overziehl.

«e« k«»llek»lef koutrnkl. *Door «le Xijmeeg««die afdeellng van deu Schlldersgezellenboiid eu de dito roeiusch-katholieke organisatie is met de Patroonsvereeuigiug een koliekliet konlrakt alge» sloten waardoor met 1 Mei lj»l*j >>?., uulloonslljgt va,» '.. op *_'.! et., I Januari UUt» op 21 cl. Eu I .lanuar! 1917 op »*, et. per uur. Iv het kourrak' is ook het verplichte lidmaaischati opgenomen. Geschillen zullen worden beslecht door eet» seheidgerecht. Het kontrakt is geldig tot einde l'.'ll*.

«r-el. De .Bode" meldt, dat het ledental va» den Alg. Ned. Hond van Arbeiders iv het Hakkers, Chocolade- eu Üuikerbewerkmgbc«_tljl' stee'» van 231'! tot 2400.

Talull

Het orgaan „De Wereldstrijd'geeft de volgende cijfers: Van 21 December tol 5 Januari, «lc «lagen waarin na maanden van verbod dc drankverkoop woer was opengesteld lot l uur 's middags, waren dj cijfers te Apeldoorn aldus : P> gevallen wegens openbare dronkenschap, e» „ . mishandeling eu vemielin':, !1 . „ rustver-loriug, 'l . . aaurandiug. 1 geval , straatschenderij, dat is In 't geheel -!• gevalle» .alle in verband met overmatig gebruik van sterken drank". Van o' Januari «t werd hel drankverbod wede, toegepast. En liet gevolg? „Van lot 21 Januari werd geen enkele overtreding van boveugenoemden aard gckotistatecrd '. llet maandblad .De Wegwijzer" van de Ned. Ver. I. Afseh. v. Alkoh. Dnmketi zegt naar aanleid'»-.' hiervan: Dat zijn dus twee tijdperken juist even lau^. Lu het eene is drankverkoop toegestaan en uu;-' wel beperkt. Dc cijfer? zouden er nu;' wel ander: uitzien, zoo niet tol 1 uur 's middags, maar to, 's avonds l! uur gelegenheid had bestaan ziel, drank te verschaffen. Maar >» weerwil van d, beperking toch nog 2!) processen-verbaal in verliawi met drankgebruik. In het andeio drankverbod eu niet ecu enkel, overtreding. Dat spreekt boekdeeleu. Den Apeldoornsehci» politie kommissaris, «lic <>« iuliehiiugeu verstrekte, mag wel dank weide* gezegd. Ken Jaarboekje. Dc Xcde-alandzche dooperalieve Hond zendt ons het zoo juist verschenen jaarboekje voor l!'!.', dal ook voor partikuüeiei. aan het sekretariaat vim den houd verkrijgbaar inliet hoekje is zoowel een propagatidaboekjc a!' cc» handboekje, waarin i» het hijzoudcr koope»', tievc bestuurderen il datgene vinden wat hui' gewenscht eu noodzakelijk kan voorkomen. Krui s opgenomen «ei» overzicht vau de wetgeving 'lic in de koöperatieve praktijk te pas komt; leve».-zijn vermeld de met zorg verzamelde binnen- r buiteiilandsehe adres-c». waartoe onze. Neder laudschu kooperatoreu zich eenmaal te richten kunnen hebben, -ouwel omlreut dc ontwikkeling der koüperatlo hier te lande in haar verschillende vormen «ds omtrent de koUporatlo in het bullenland, komen verschillende belangwekkende en -.u-oworllto statlsilekjes voor. De inrichting vnu den bond on van de Jlandelskamer te llotterdam. ".-elke mot do intrede van het nieuwe jaar ecu Zelfstandig karakter heeft gekregen, worden breedvoerig omschreven en do verschillende gezichts-tinten omtrent de koöperatle worden ontwikkeld ii, de propagandistische artikelen, welke tusseheu den tekst door worden aangetroffen, llet geheel is ecu bruikbaar en handig handboekje voor koöliera tors geworden.

ll«»<»»»«>»t>1oule«H»!«. De arbeiderskoöperatie De Dageraad" to Winterswijk ging wat het ledental betreft over INI4 vooruit van 232 op 28»!. Jloowel «Ie oorlogskrisis zlju invloed op de bedrijfsresultaten nlet heeft gemist, kau de. koöperaiie lach over 1911 nog in alle opzichten tevreden zijn. Haar omzet steeg van «'2.102.38 op f 2*,927.«!2'/, of >net 538.5.24'/,, dat is 17.11 p(.'t. Do winst helle,, na sfsehrljvingen vau allerlei aard f 1901.08'/.. llicr?au au komt 1380.817, of2opL't. aau liet reserfefouds, l ptüi. aan ,le aandeelhouders, f l*».'.!!. aan de ,rhei«lersbeweging, terwijl een bedrag van I 1300. — uau verbruikersdivideml wordt uitgekeerd.

Ilu»«»«He»»l<:le»l»»sse»». -*De gelneenteraadsver. kiezing te Woensel had «let» volgenden uitslag: lle drie katholieken. Utiskeus, Vau Lieshout et» Vau Lier hadden 287, 97 eu :«X! stemmen, ouze partijgenoot dansen het hoogste cijfer, .'Jïló stemmen, Kr moet «lus herstemming plaats vinden tusseheu .lansen eu Van Lier van het l.-K. Werkliedenkomitee.

— *7*« l'ttrtnerend werden uitgebracht op G. Edel («. 0. A. l\) »s»«, C. do Goede (O. L. 0,5 eu G. W. Koeriuau (iI.K.) .11 stemmen, zoodat her«.lemming lusl>chcn de beide laatste.' moet plaats hebben.