Het volk : dagblad voor de arbeiderspartij

(u) __ij keerdi- hel hoofd om en zag ook wat 'k zag. — liet kan 1c.e.1, Alask.i niet z-jtü nep -H "il. . ... — Helaas neen- antwoordde ik, En «ven later vroeg ik: — Kan ju zwemmen *- Zij ,-,el,li«!<_l___n dc rotsen ,waar .wij «lc „loep kunnen brengen, «ii er dan uitklimmen. Maar wij moeten vlug zijn — heel vlug en dapper. Ik sprak met een vertrouwen, «lat ik — zij was ervan overtuigd — niet gevoelde, want zij keek mij met haai* moedigen blik aan en zei: .— Ik heb je nog niel bcdankl voor a11e.,, .wat je voor mij hebt gedaan, maar... 2j .weifelde, ,ilsof zij niet wist in welke bcwoordin^-n zij haar dankbaarheid zou mldrukken. —- Wel.» zei ik ruw, want ik vond het niet prettig «lal zij mij bedankte. — ,Ti kon mij _i._»l even helpen, zei zü g__m.la.cl.ei_d.

'— _e »l ank uil te spreken voor wij -.turven *! Volstrekt niet. Wij zullen nie! .sterven. >Vij zullen op dit eiland landen en '<>!!>_. en we! z-n voor »le dag om is. Ik -prak moedig, maar geloofde er zelf geen woord van. Ik loog ooi: niet uit vrees. Ik was niet bang. ofschoon ik zek^r was van mijn doo«l in die kokende branding lusscher, de rot__.'*n. die «leeds nader kwam. licl was onmogelijk het zed te bijse.hen en «lic ku.l te ontloopen. Dc .wind zou onmiddellijk de sloep doen kap.sijzc*n. Inslinklinalig waren wij op den bodem desloep dicht bij elkaar gesi*!,o. en. Ik voelde lia.n- K. handschoende - hand «laar de ,nio,o -.«huiven. l*^n zoo jw.-*e!.ll.n wij zomin* spreken het cfnde af— Wij zullcH buiten de brand!..-; blijven, zei ik met een zelfvertrouwen, !en hoek van hel eiland en la*wijl wij keken, zag ik «Ie kustlijn duidelijker worden mcl een «liepen jnham. Op hel/elfdu ongl^nbbk hoorden wij een voorldor.ml. luid gebrul. Hel leek wel een ont zullend gedonder en kwam van lijwaarts tot on_», Duider dan het brullen van «ie branding en.t«Hcn den storm in naar ons loc komend, Toen wij om bel voorgebergte bern j.._,ci_d w-een» lag.n .w^i __: .-<.!<_ ________ ___.u, lialvc-maanvormigc, witte zandvlakte bedekt me! duizenden zeehonden. Zij vleehl, ni.i.n* niet zoo *_lcshl. En nu. aks de. goden on*, werkelijk gunstig gezind zijn. zullen wij naar «leze kaap drijven en aan «xn geheel !»-...__«*. md -.t.-and komen, .waar .wij kunnen landen zonder onze voelen nat te maken. __.n «lc goden waren ons goedgezind. l>e eerste en tweeile kaap waren onmiddellijk in «ie lijn van «len zuidwestenwind, maar eenmaal om «lo I weede — en wij kwamen er gevaarlijk dicht bij — kwamen wij bij dc «lelde, ook in «lc lijn van den wind en van de andere twee. Doch «lis i'ili.lni. die li',*,>.elie.i beiden kwam: Hij drong diep in le*l land door, <-n licl getij. ze* kalm en ik wierp het zeeauker uit «n begon le roeien. Wij kwamen aan een kleine binnenhaven, waar het .water zoo kalm .was ., een vijver. !!i»e v.aren geen zeehonden. Dc boeg van do sloep schuurde legen het harde gesteente. Ik sprong uil «Ie boot on stak _>_and de/liand loc. licl volgende oogenblik slond rij naast mij. foei, mijn vingers haar loslieten, greep zij liaa-.lig niün arm. Op liclzelfdc oogenblik wankelde. ook ik. als-of ik op het zand zou vallen. Dit wa*. «te v,rl».i_i_ngwekkendc u_! werking van het opl.ouden dor beweging. Wij waren zon lang «^» du Ix.w.^i.-.- .woelige; «ü L^wo .is. Wij verwachtten «lat het strand heen en wee,-*_<». zwamen. «lat «lo rotsigc muren op en neet* ..ouden

in «len jaro !, op den „«en van touwmaand en den '-men van sp>*okke.maand, zat in Buut gebouw v.m Liefdadigheid naar Vermogen te Amsterdam, een illnstre gezelschap bijeen en kwam zeer onder «Ie bekoring van liet woord van een d,-i* .*>*. üipalbieksle beslnnrs. .etlen van «Ie Ver e e nigi n g voo r ArUi e n. -.org en XV « 1 >!a>l igbe in levens li»! van iet Algemeen st,*nn k o in i! cc, den heer i.. .1. v. Wijk. Ib^t was he! eei!».,,!,>l<* «e/elsebap van liefladiglu i'lsinanmn «lal -Nederland bezit «looilneed in theorie en praklijk van armenl,org. «hnks jaren erkende npecialileilen op dit terrein, ,ieed.*-rus. te hcrstelleui. _ ..... , _. Helaas ontpopte zich de inleider als de grootste twijfelaar uit hel geëerde- gezelschap. Wij zitten, zoo sprak lüf, met zooveel dingen in dc .war, wnar voor ik zoo graag een oplos«ing zou .willen weten. . _, . '/oen ik tien jaren geleden voor het eerst niot hel Burgerlijk Arnibexlnnr in Amsterdam in aanr.iking kwam. trof hel mij. dat de ma„imum.ou dat "**-- «sen arm-Zalige ondersteuning is. < _ Xoudt gij kans zien, riep de groote t*^-M____tr, '•erocrd uit een bndgct llnnen te _H«,l«n, waaruil te Ix-rekenen is, dnt gezinnen, gewend aan een inkomen van f 20, f_« of f tt), van flO ondersteuning kunnen leven', 1 Er was niemand in «le kring, «he de kans waagde; zelfs niet voor een gezin, dat in norm:il« lijden met minder dan f2O moet toekomen. , ' . . Gij zegt, hernam onze scherpzinnige man. er bestaat in breede kringen «en .w«_dorz»jd__eh hulplietoon, dat .wij nooit kennen en dat nooit onder "__» kontrole zal vallen, waardoor rie nl«-schcn eikaar «loor «len b«nau^v_len tijd heen helpen Maar hoe dan, indien door het voort«hu-end te laag zijn van «le inkomsten bet gezin hoe langer hoe armer wordt; als er maanden lang op voeding en klce-diVng moet .worden bezuinigd: als alles wal er was om krediet op te krijgen .wegraak!; als de geheele omgeving van bet gezin arm .wordt. lm smartelijk klonk bet: Ik wil weten, wat ik daarop moei antwoorden. Ik.weet «lat ant woord werkeÜ-k niet. .... Doodschc stille volgde op dezen harlckreet. peinzend zat bel gezelschap ter neer. Niemand wist hel antwoord. Niemand. .Had .einand «len inval gehad om «len eersten den besten arl-eider die vporbijging bet antwoord te vragen, men had «len Inleider kunnen gelukkig maken mul lwee woorden ui! ke er ing verhoog«- n! Terwijl hel geachte auditorium 11• ><_! zoekende was. waren «ie geda< hielt .an - p>,n! .an >*.'.>>l>! *_,*! nid. ...Xiel hel brandmerk van armen/o,^ , /«o heelt men vanaf de hoogste plaats in «!>n lande geroepen! Is armenzorg «lan minderwaardig? Is een gesteunde, niet in ie! -e geval iemand, «lic behoefte heel! aan iel,, «lil hij niet l.eeft. zoodal hel hem gegeven moet worden zonder dat hij op «Ut oogenblik «laartegenover een konlra.prestatie geelt in den vorm van arbeid? Is de herkom-.t van «lo gelden niel in «Ie eei-.le plaat*. — in de .in kring mag ik «lat .woord l iel, gebruiken, Huis. I orde «Ie inleider — van «I c oa rl iku 1 i ero 1i e fda «1 igll ei«l ? Als «le gelden wal minder mild vloeien, komt regeering van .-.bid «n lande le hulp. Dal is, zoo juichte «lu spieker, precies bet recept van armenzorg. Na deze uitspraak, met dezelfde stclliül-.eid gcuil, als door ons reeds maanden geschiedt, licl dc angel van den twijfel zich weer gelden. Als het armenzorg is, wat dan Ie doen met hen, die niet elk soort arbeid willen aanpakken of die jn eigen vak nid willen arbeiden beneden den loo__.s.!anda,ii*d. Nimmer plaatste ons armenzorg daarvoor. /.eg mij, heeren, hoe le doen? i En .wal Ie denken van de. medewerking «ler vakorganisatie, «loor velen geroemd, door anderen veroordeeld? Geeft zij geen aanleiding tot groolc begripsverwarring? l_n elk woord ar.ikuleo.nd, vervolgde de inleider met verheffing van slem* De uitdeeling van den steun der steimkomi.cos door tussehenkomst van de vakorganisaties, maakt in breede kringen den indruis van een steun der vakvereeujgingen, ongeveer ,op dezelfde manier, waarop bij hel bestuur «ler vakvereenlgingen do .werkloosheids ui tkeering wordt gehaaid, waarvoor men zijn premie heeft betaald, /.ij «lerlken: uitkeering vap het iitemikomitee is niet noodig, ik krijg van mijn vakorganisatie. Klagend klonk .lid toen w.-er: Ten opzichte van dc waardeering der praktische ervaringen van deze zes maanden van samenwerking, wil ik gaarne erkennen nog volkomen in dc war to zijn. i Omtrent één punt bleek ten slotte bij den inleider niel .de mms.e twijfel: do buurbon is een van de moest d-__nor__is_e_*endo vormen van «idLivtenliing die bestaan, het slicht een inden-oud demo_Hi_»_rende verwarring en zal in zijn gevolgen niet nalaten een buitengewoon •.ehadeHken en den_ol_d_s»*ercndcn invloxl lo hebben, doordien het besef van verplichtingen die men heelt tegenover een ander, aio ons iel» levert, daan-oor verward en verknoeid wondt Zoo «pink op 30 Januari 1315 een der verli«_lit__l« koppen uit hel steunkomitec van de hoofdsbad des lands. > .Toon ging - men uiteen, elk naar eigen parochie om daar het eenig.zin» gestoorde denkvermogen de normale hclderlieid te her» Heven. : i 'Juist 21 dassen In-ter vinden wij dc lieden, weer bjjoen, in blijde verwachting, wal elk hunner in «lozen tijd heeft uitgebroed. Onmiddellijk treft ons een friseh geluid nit den mond , van den heer I-.o>! Rn er (Den llaag) die zijn ervaring van «amenwerking met dc .vakorganisatie in 's Graven mededeelt De praktische ervaring <_aa.*iiiede opge«laan, kan niet anders, dan zeer gunstig genoemd wolden. .Men leerde de behoeften keunen van die katagorie van personen, «lic indien de krixi.. zich niet bad voorgedaan, zich zonder «leun door hel leven hadden kunnen slaan. De heer _?<_.mer zag ook in het onmiddellijk betrekken van de vakverenigingen bij d« steun beweging dit groolo voordeel, dat oen zoor •„erko band ie. blijven bestaan lussehen de leden dei- vakvereeliigingen en luire bes.uren. een voordeel, dat vooral niel ondcrsebal wordt door lh^m, die „aan het In-staan van vakver.•omgingen mcl het oog op den goeden gang van hel ckonomischc leven groolc waaitlV. toekent." . De heer Pointer »ii»rte-__dc ook. dal bij personen, die vroeger zeer vaak uit onbekendheid, ten opzichte der vak,ercer__ging,-... <»>» «-en afzijdig standpunt stonden, thans werkelijk eenigermate do meening is ontstaan, «lat d«__e vereenigingen toch inderdaad tets and"!*!, zijn. dan _3j zich in den regel ha ld?-., voo-*. ge.slehl. Dok andere sprekers vulden «la! .woon! van waardeermg aan, zoodal onze .a„v..-renigings. !>e.luren zich dezen pluim met lrols op «len I d mogen steken. Üehalve «Ie ai-bi*,!.!!*.organisatie, kwam ook de al i<-1 l >i loonede. Dr. .1. il. S) (.»I 1- e,'a k<* e «1,-. !>ru!n», uit ! Ireehl, v.jen^ v.i i>.! in «lezen kring veel gezag heelt gif hel \;m iireede opvatting getuigen«__ anl.vooi'.l. op ef in «ie -irlx'ider.sweix'.d.' l'reeies hetzeib!' antwoord geef! «lezespreker op de vraag: moei deze man voor lager loon -.aan werken? „Vidat ik «le arbeidersziel, dc aibeig teeken!, dal een dergelijk onderwerp in deze,n kring,wordt behandeld, doel «lil woord toch aangenaam aan. I.r zijn sleunkoniilees, «lic bij dergelijke gevallen, in de allerlaatste plaats hel antwoord aan den arbeider laten. Dc herkomst van het geld ui! openbare inzameling geeft aan de sleunbeweging vooral bel cachet van armenzorg, zoo had «le inleider betoogd. Doen jonkvrouwe C. M. van llarinxma thoc klooien kwam vertellen, dal hel steunkomitce in Leeuwarden zijn inkomsten kreeg uil de gemeentekas. De lieer Kok, uit Kampen, en de heer De Vries, uil Groningen, verleiden, hetzelfde uil hunne gemeenten, in'dcze plaatsen houdt men geen tentoonstellingen, worden geen feesten georganiseerd, daar zijn de bourgeoisdames hardvochtig genoeg, om geen enkelen avond in tentjes hunne lonkjcs en zoete lachjes èn hunne andere w^nien aan den man te brengen voor dat arme werkvolk, Zelfs geen koliekten kent men daar, di» ook geen popl>e!jes en geen harii-oci-ende platen. De.niellemin blijkt geenszins uil «lc diskus- Kies, dal daar de werkloozeu verhongeren. Int<_gondeo_, men zou eer geneigd zijn uit te roezien: hoe meer openbare liefdadigheid, des te 1^ roerder de.werkloozen hot hebbent Doch laat ons niet ondankbaar zijn. Het kan ook anders. Ontrolde niet dr. Lloteinaker de Bruine voor onze reeds zoozeer benevelde Mikken een .ware idylle? Daar in die rijke Oislichopstad .wee! men hoc hel hoort. Den .werkloozen wordt het geld aan huis gebracht, geen armbezoekers of diakenen mogen in eigen buurt de .werkloozen bezoeken. Komen do s.a«H_lo_fer_ zich niet aanmelden, men zoekt hen op in hunne woningen. Geen armbezoeker komt in een buurt, waarin hij als zoodanig bekend staat, op het moreel van hel gezin mag niel gelet .worden, iedere gesteunde wordt door iemnnd van Hm eigen kerk behandeld.... Klaar, dat is, riep de heer A. <__. A. van Vlturen i's Gravenhage) onder groote instc-mmir^ uil, de ideale armenzorg.

.Wij ndlen de venh_l*e -l_z_n___ies nu «aar laten voor .wat -» zijn: uitingen van vele goedwillende menschen, geplaatst voor cc» taak, «lic niet de hunne had mogen zijn. Wel is de verantwoordelijkheid groot van hen, die de groote massa wer^loozeu van «tonde af en wel bewust binnen de sfeer van armenzorg gedreven hebben Van de psychologie van deze massa, begrijpen deze heeren, die bijna altijd te maken hebben met mens-hen die moreel en materieel bijna geheel gebroken zijn, zoo goed als niets. Hel is niel waar. dal de .weiTk-.ozen in armenzorg iets onlcerends of vernede_*e_»d« zien: v«._en hunner, .weten .wel dal hun weg «iaarheeu leidt, dal eens hun 10l geen ander: zijn zal! .Maar zij willen dal vervloekte toekomstbeeld nog verre houden; zij vinden zich nog le goed daarvoor. Al hun trots, al hun eigenwaarde, al bun zelfstandigheid verzet zich daartegen. In normale tijden gaan w*erklooi_cn slechts bij uitzond.ring naar lul arm!..'.stuur. Men bekijk,: .slechts «lo ooi/.d.en, welke tol armoede hebben geleid bij dc >.."> g^_innen, .welk., in IUl'! van liet Nurgerlijk Armbestuur le Amsterdam «nd^*-. si and genoten: Tijdelijke of voordurend., ziekte, ziel!* of lieh-iaiusgehreke» , . llo; l»u>!s*r!>i.m <„„*.»->, ii» j.irl-n^ 17 ;,' Dni_l o! «iiwiellnüil, van dm k«>«t.vinni-r, krankziuuigheid. g(*vangrnt.r.iap. moedwillige veillllin? l<>- Andere oorzaken .i>-; >Verl_l«.oi.hei«l »^l> D.rs nog geen 8 ptl. van hel totaal aantal ondersteunde gezinnen '¦ Als straks ooi. «Ie cellijn wordt Wl>gg<.wo_i*«>n, «lu werkloozen reelil.li.-eks una.* slm«-n zullen w-ordlai. verwezen — zoo biet en daar begin! n» n er reets aardig .ïan 1«. denken - «lan zat liiiromlrenl neemt het ver.dag «l/l, virgad'iing allen twijfel w«!g, hei. oüOir-s'-livi^ me' /oo heel grool blijken I • ziin. S. K. DU MIIIA.VDA

lEU, I_AA_> (Rotterdam): Belasting naar bet gewield, van zuidvruchten is ondoelmatig, terwijl ook «ie heffing naar de waarde be zwaren meebrengt van administratieven aard, al zijn deze voor «len groothandel ni<*. over wegend. spr. is van ooi-deel dat het invoerrecht moet worden opgeheven, ving het betoog van den heer «.ooien omtrent den invloed van de reebten op den prijs on, dan zou men om dio reden nooit bezwaar kunnenniaken tegen invoerrecht. De sinaasappel» worden niet per stuk maar per kist verkocht, en dc rechten die den prijs per kist doen stngen. worden natuurlijk door de konsumenten betaald. Onjuist i., ook de bewering van den heer Koelen «lat. als het invoerrecht nu ten laste komt van de importeurs, de afschaffing daarvan aan hen ten goede zal komen. Hij had moeten bewijzen dat. in het laatste geval de veilingprijzen even hoog zullen blijven. Lor. houdt een pleidooi voor het vrijwel!.'» van bananen. Aan de scheepvaart en aan ouz< koloniën in >Vest-Indië -.ou dat ten goetle komen. V"' d.f, oudheden betreft, oord» elt spr. ander». Waarom moeten wij rijke l«"-onei_ helpen hun antieke meubelen goedkooper te krijgen, terwijl dc oor «len eigen handel in oudheden kunnen desnoods eenlge meerdere faciliteiten worden toegestaan. Lpr. hoopt dat «ie minister daarom art. 8 van het ontwerp zal tenignmien. tennj hij hem "«mengeln!, kan overtuigen. De heer Boll?6Ev3ns (v. I.) betoogt nader, met een beroep op de indertijd gewisselde stokten inzake de tariefwet van min. Kolkman. > I.aan, op grond dat de f 50.000, die de regeering pnjs geeft op de oudheden, ruimsehoota zullen worden vergoed door dc meerder,* re^i-t ratie.. rechten van de veilingen. Do heer E<_>«^_ (__.!.) wijst op het belaap van burmame. De bananen hebben daar belas, neen succes opgeleverd, maar de sinaasappel knltunr kan daar tot grooten bloei komen al' zn eenigszins wordt aangemoedigd. . De heer DE BLUEÜB (r.-k.) betuigt rijn ingenomenheid met. het voorste! tot vrijstelling dor oudheden, omdat de waarde daarvan ook door d«* beste deskundige niet «keurig kan worden geschil.. Bovendien zal «laardoor Nederland hoe langer hoo meer do internationale markt voor antiquiteiten worden, vooral nu, door den Euroi>eeschen oorlog, de Duit schors niet naar loonden en do Engelsehen „iel. naar Berlijn zullen gaan om oudheden ir koopen. _>linis_>er ÜAEUB: Indertijd i* in de. kon-m van voorbereiding gevraagd aan minister Kolk man welke, beteekenis zyn tariefwet, had inde protectie. Deze minister heeft toen ge.*,,!

woord «lat hij een beschermend tarief ook zou lubben voorgesteld, a! had «le schatkist voor >'. inialiilit, itswet geen behoefte aan meerdere inkomsten gehad. De heer Kooien had het «lus geheel mis toen hij beweerde, «lat dit ontwerp met do toenmalige twistvrang geen «.••rba-nd houdt. Inderdaad ligt het «lus op neu- Irnle zone. Dat minister Kolkman indertijd zou beblien toegestemd in vrijstelling van deze beide groepen, om daardoor «Ie aanneming van zijn ontwerp te verzekeren, kan in ernst niet worden volgehouden. Hel is volstrekt niet zeker «lat «Ie buitenlands.*!»* importeurs zullen piofiteeren van «lc vrijstelling, .daar zeker is «lat «lc oorlog het gevolg zal hebben dat de prijzen van zuidvruchten pullen worden gedrukt. De bedoeling is nu een .spiering uit te gooien om een kabeljauw te vangen. Er i« nu kans om bier de wereldmarkt voor zuidvruchten en oudheden te krijgen. Daarom moet men niet. vallen over «le betrekkelijk kleine sommen die d«* schatkist aanvan- lijk zou derven. Zou «le Kamer den aandrang van Ter Laan ten opzichte van de oudheden volgen, dan zon daardoor een politiek ook voor ,Ie toekomst worden vastgelegd, die spr. voor «-lis land /eer schadelijk zou achten. D. heeren KOOLEN en TER LAAN replice< I'in. Do laats'e merkt op dal. al heeft de minister lem nie! geheel overtuigd, toch diens betoog over de voer Nederland te verwachten interna, tionale handel hem belangrijk genoeg voorkomt «•in over hel tweed" artikel van de wet geen stemming te vragen. Door de Komm. van Rapporteurs wordt bij mond., van «let, heer VAN DEVENTER (v.-d.) een amendement voorgesteld om ook de balianen vrij te stellen. De he,'* VAN VUUNEN (r.k.) vindt het onjuist «lat zuidvruchten zullen worden vrijgcl-leld .maar als de wet wordt aangenomen, dan wil hij er althans de bananen in hebben. .WiniMer TIIEUD neemt het amendement. over. De einlsi'ninnng zal plaats hebben in «le eerstvolgende vergadering, welke bepaald wordt op Donderdag 3 Juni.

— Ezel' riep ik toornig uil. Ik had de sloep uitgepakt eu den inhoud ver het land in gedragen, waar ik begonnen w.15 «sen kamp op U: «slaan. Er was drijfhout maar niet vee,, op hel -_trand en bet zien van <«>n koffieblik, «lat ik uil de prov i.si«.kast van de „Ghosl' bad iinse-genomen, luid mij het idee van een vuurtje gegeven. — Stomme idioot« vervolgde ik. Maar Maud zei zacht verwijtend: st! st!, en vroeg waarom ik een stomme idioot was. — Geen. l_i«*if<_^s, kermde ik. Geen enkele lucifer heb ik meegebracht. En nu zullen wij geen .warme -.^*<,*p> koffie, thee ol .wal dan ook hebben. — Was het niet — hm — llrusoë, die stokjes tegen elkander .wreef.' vroeg zij lang zaam. ,r (Wordt vervs'pl.)