De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

Ter voorkoming van onaangenaamlieden, zende men de nog verschuldigde aboimements-geldea vóór 15 Maart aan DE GROOT, KOLFF & Co.

Wederom i 3 dezer dagen ecu bewijs geleverd, dat de zedeleer niet moet berusten op blind bijbelsch geloof, maar °p waarneming en studie van dc natuur, lic statistiek leert ons, dat de vrouw het leven van haren echtgenoot ' verlengt en hem dikwijls redt van gevangenis en schavot. Eerlang zal een werk verschijnen: Démographie Jignrée (of gelijk de Duitschers zouden zeggen met een barbaarsch woord: Populalionistik) van den Franschen geneesheer B__l'l'u.lon, van wien ik reeds vroeger voor Op merker en Locomotief ecu opstel vertaalde: „De sterfte van Parijs, ioe"emende volgeus de dooden, afnemende volgens de ministers." Het bock zal ruim zes gulden kosten (12'/_ frank) en verrijkt worden met kromme lijnen, rechthoeken, sterftekaarten met lichte eu donkere tinten en andere graphische voorstellingeu, die het oog te gemoet komen en de aandacht verlichten. t)o schrijver heeft zijne sporen verdiend door zijne artikelen over Acclimatalion, Aulriche, Baviere, Bel- S'que, Grande-Brelague, Mariage, in den Dietionnaire encgclo- Pédic/ue des sciences médicales en door dc opstellen Dé.mo- OrüpJiie, Mariage, Morlali/é, Natalilé, Populatiou, Stalisli-1"e, Table de morlalilé, Taille el poids, Vie moyenne et vie t'r<>bablc in den door Littké en KoisiN bezorgden twaalfden c'rUk van Nysten's uitmuntenden Dietionnaire de médecine. (2) Van het aangekondigde boek is, om tot inteekening op 'fekken en ecu proefje te leveren, een hoofdstuk rerschen% waaraan ik een eu ander zal ontleen en, ook om te M'aarschu-wen tegen dc verschrikkelijke, verwoestende gevo'gen y;ln te vroegtijdige huwelijken, een onderwerp, de aa,>dacht van den wetgever meer waard dan ridderorden en Ul° .teeringen voor inlandsche hoofden. Het organisch of maatschappelijk element is minder het j^ividu dau hel echtpaar: door zyn aantal, door zijne r*cht beheerscht het de collectiviteit. Wij zullen ditmaal het getal der huwelijken, hunne vruchtbarheid, den leeftijd der echtgenooten, enz. ter zijde laten cl slechts den invloed samenvatten, dien het huwelijk op de sterfte der echtgenooten in eiken ouderdom van hun ieVen uitoefent. Daarna zullen wij zijn invloed op de zedelijke afwijkingen (criminaliteit) en op de zielsziekten verstandsverbijstering eu zelfmoord) aantoonen. Dc vereeniging door het huwelijk heeft in de, helaas! veiuige landen, waar dit door bescheiden kon worden nagegaan, veel grooter invloeddan men tot dus verre ineenie, op de zedelijkheid, de gezondheid, de levensvatbaarheid fan de echtelingen zoowel als van de kinderen. En die livlocd 13 zóó standvastig, zóó duurzaam, dat hij tusschen e groep, die hem ondervindt, en haar die hem nooit ckend heeft (ongehuwden), en haar die, hem ondervonden ebbende, hem verloren heeft (weduwenaars eu weduwen), uliealc verschillen in aanleg en handelingen doet ontstaan Het zijn drie maatschappelijke groepen, die, verschi lend arbeiden, lijden, genieten, . . '. leren en sterre,/! Men kan de jaarlijksche sterfgevallen, b. v. op duizend levenden, van elke groep van achtereen volgende leeftijden, voorstellen hetzij door een getal, hetzij door eene sreteckende oppervlakte; beiden zullen de sterfte vertegenwoor.gen. Immers, zoo men op den doodenakkcr, volgens liet gebruik, de graven naast elkander plaatst; zoo men 'Ikery van deze begraafplaats onderstelt uitsluitend bestemd te zyn voor de ter aarde bestelling van elke der maatschappelyke groepen, waarvan meu de vermiudering door overlijden wil kennen, zullen de oppervlakten, in elke rij ingenomen, of de getallen vau overledenen in elke groep in dezelfde verhouding staan. Beiitillon heeft dan ook op zijne platen die „sterf(e — oppervlakte" geteekend. Daaruit blijkt: • ?^oï°ren in -^aiikrijk op 1000 mannen, oud 30—35 i- (1857—1866) Getrouwde 6,8 Ongetrouwde 11,5 Weduwenaars 19,0 Gestorven in Frankrijk, Nederland en België (overigens "'s boven.) Getrouwde 6,24 f Ongetrouwde 10,17 f , Weduwenaars 21.8 f -f bestorven in Fr. Ned., België op '1000 mannen, oud SB—4o jaren, enz. Getrouwde 7,50 Ongetrouwde 13,00 Weduwenaars 17,50 En zoo gaat het voort. De sterfte is het minst onder , getrouwde mannen, welke, ook hun leeftijd zij. Dat is Het voordcel iv levensduur en gezondheid, dat de man van den huwelijksband trekt, want wie sterftekans zegt, zegt hy niet tevens kans van lijden, van ziekten, van ellende van allerlei aard? De weldaad wordt nog ondervonden na tachtigjarigen ouderdom en gaat slechts verloren met den dood. Er zijn dus eigenaardige deugden, inhaerenl aan het ■Hl , _-c,VCl'geefs bePr°eft men tegenwerpingen. Nemen «U cic schijnbaar meest gegronde-, dat het huwelijk voor-ILi T ' ! gezondste> de meest gegoede, de zich het "est gedragende mannen lokkende, deze natuurlijk langer Zoo ook al dat uitkiezen vim de mannen door^de gouwen op beduidende schaal plaats had, hoc verklaart ■II 1 a aanzienlijke sterfte onder de weduwenaars van .•e.'l,mï- -Cn :lUe leeftVldenf Zo°dra de huwelijksband ....,„„" 18> herneemt de dood zijne rechten; de wedunnk-T den ,voriS™ dag nog echtgenooten, waren dan toch HU_. L Ult^!'_ovellen. Het was dus niet hunne lichamecentlnl "f^** voortreffelijkheid, maar de echtelijke ver- II i•_°' • •■ lU"nc kracht uitmaakte. Voortaan onderscheiden zy zich door eene sneller sterfte dau die der ongetrouwd gebleveneu. d..W_VaU 6i,Me_Belleel, omgewerkte dertiende uitgaaf is het eerste' deel (A, — I.) dezer dagen verschenen. — R. v. 1.

Geheel anders echter is het met hen, die vóór hun twintigste jaar huwen. Tn Frankrijk trouwen jaarlijks achtduizend knapen, gemiddeld oud negentien en ecu halfjaar. Zij sterven als grijsaards van 65 tot 70 jaren. Hun cijns aan den dood zoude bedragen, zoo zij ongetrouwd waren, 27 tot 28 offers, maar stijgt tot 200; of 40 tot 50 per 1000 in plaats van 7! 1 ! Door to jong te huwen, cuten zij zich den ouderdom in! Zij zijn even machteloos tegenover den arbeid en de plichten van den huisvader als tegenover de ziekte en den dood.— Gestorven op 1000 mannen, oud 20—85 jaren: getrouwde 9,00 ongetrouwde 13,01< Na het twintigste jaar begint dus reeds het huwelijk een goeden invloed uit teoefeneu. De wetgever gebruike al zijne macht om door juiste bescheiden te weten te komen of het op 22-dan wel 23-jarigcn leeftijd van verderfelijk weldadig wordt. Voor beide seksen is de wcduwstaat hoogst nadeelig. Als echtelingen van 20 tot 25 jaren door den dood worden gescheiden, wordt de overlevende plotseling cijnsbaaiaan de sterftekans, gelijk grijsaards van 55 tot (>5 jaren ! De mannen zelfs nog meer! Wie had dit vermoed? Zoo verschilt de proefondervindelijke wetenschap van de wetenschap apriori! Gestorven op 1000 mannen, oud 50—55 jaren: getrouwde 15,5 ongetrouwde 2G,0 we duwen aar 2,70 Gestorven op 1000 mannen, oud 70—75 jaren: getrouwde 71,5 ongetrouwde 85,0 w e d n w e n aars 9,5"> Na het 25e jaar is het huwelijk weldadig voor den leveusduur der vrouw. Gestorven op 1000 vrouwen, oud 30—35 jaren: getrouwde 9,'

Het is beter een voor velen, dan velen voor een. Voor verloren oogenblikken is er geene onstandiug. De aangehaalde motto's kwamen ons in de gedachte, toen wij, in No. 41 dezer courant van 21 Februari, lazen, dat de kapitein, onder wiens toezicht de ter dood veroordeelde Luitenant Hagen vau Batavia naar Samarang werd gebracht, voor den krijgsraad zou terechtstaan, en dat het onderzoek op gemelden datum was aangevangen. Eindelijk hoort men weder iets van deze geheimzinnige geschiedenis, den 12dcn November 1871 is de Luit. Hagen ontsnapt, of ontvlucht en eerst den 2lsten Februari 1872 wordt de zaak door den krijgsraad in behandeling genomen! Men heeft alzoo ruim drie maanden noodig gehad om het voorloopig onderzoek te houden, de kapitein is gedurende al dien tijd onttrokken aan den dienst bij zijn corps, waar zyne tegenwoordigheid volstrekt geen luxe zou geweest zijn, maar waar ze integendeel dringend noodig was wegens gebrek aan kapiteins. Ruim drie maanden lang. heeft men alzoo aan de gedachten en oordeelvellingen der inférieuren den vrijen teugel gelaten. Of denkt soms iemand dat de mindere militair over deze zaak niet heeft nagedacht en ze niet besproken heeft?.... Wie dit gelooven kennen deu soldaat niet. Vooral in ons Indisch Leger is het geene zeldzaamheid, flink ontwikkelde lieden aantetreffen, menschen van ondervind ing, naar dezen luisteren de overigen gaarne en zij hebben in de compagnie méér invloed dan de meesten wel zouden willen erkennen. I rgent was liet, om deze zaak terstond m behandeling te nemen, men moest den soldaat niet in de gelegenheid hebben gesteld om to lezen, wat in No. 1 van Asmodée van 4 Januari jl. voorkomt. „Nu maken de bladen groot misbaar over dc ontvluch„ting van dezen Luitenant, die niet in de gevangenis zat, „doch op ziju woord van Eer in een logement verblijf „hield, tot hij de vlucht koos. „Geen mensch, die meer dan ik hecht aan eer en woord. „Maar evenzoo begrijp ik nog. dat anderen gehecht zijn „aan het leveu en ik vraag mij af, hoc kan men iemand, „die te kiezen heeft tusschen het breken van een lichtvaardig geschonken woord en het leven, op dat woord dc „vrije beschikking laten over ziju persoon. „Toen ik het bericht las, dacht ik : men durfde Luite„nant Hagen geen genade schenken, men durfde hem niet „doodschieten en men schonk hem de gelegenheid om het „hazenpad te kiezen. men het laan, ook na die be„wering geloof ik, dat mijne meening de juiste is. „Huismiddelen zijn op Java, waar men weinig doctoren „vindt, toch zoo ongebruikelijk niet." De mindere militair beschouwt, de ontvluchting van den Luitenant Hagen niet als felonie, hij redeneert er anders over en zegt : „De Luitenant heeft gelijk gehad om er van door te „gaan, 't is niet alles om doodgeschoten te worden." Maar voegt hij er ook nog bij : „Als het een gewoon soldaat geweest was, zouden ze „hem niet hebben laten schieten, dat is een arme b 1..., „die moet den kogel maar hebben, er zal niemand ge„vonden worden om hem duiten te geven teu einde te „kunnen drossen ; als hij soms ontsnappen mocht, zullen „ze hem wel weer spoedig achter slot hebben ; aan hem „is immers niets verbeurd enz. enz." Zeker is het, dat de indruk van het voorgevallene ongunstig is geweest en nadeeligen invloed moet uitoefenen; bij een toestand van zaken als de tegenwoordige, nu er zoovele klaagliederen worden aangeheven over: „verslapping raii de discipline" moest zorgvuldig alles worden vermeden, wat den minderen militair met recht eenigen aanstoot kan geven, hij moest ten allen tijde ondervinden, dat de Militaire wetten dezelfde kracht hebben, voor hem en voor zijne superieuren, nooit mag hij veronderstellen, dat die wetten voor dc laatsten „eene doode letter" zijn, hij heeft recht znlks te eischen ! Wij kozen voor motto: „Het is beter één voor velen, dan velen voor één." Wij bedoelden hiermede: dat de onverbiddelijke krijgstucht eischt, dat de kapitein-geleider de welverdiende straf niet ontga. Wij wenschen niet, dat art. 97 van het crimineel wetboek voor het krijgsvolk te Lande, in al deszelfs gestrengheid op hem worde toegepast, doch zijn van opinie, dat een goed gemotiveerd, niet al te zacht vonnis eene dringende noodzakelijkheid is. Te lang reeds heeft men er mede gewacht! daarom zeiden wij: „Voor verloren oogenblikken is er geene opstanding." Men herstelle dierhalve, door eene vlugge en . . . rationecle afdoening dezer zaak, wat men, met er zoolang mede te trainecren, reeds bedorven heeft. 151 kc dag uitstel moet nadeeligen invloed uitoefenen 1 Wij schreven het bovenstaande zonder eenige nevenbedoeling. Men is helaas! zoo licht geneigd, zulks te veronderstellen. We hebben de eer niet, den kapitein persoonlijk te kennen, 't belang der quaestie alleen gaf ons de pen in de hand. Februari 1872. Janus.

Nieuwe Maan ZATERDAG „ Üc Eerste Kwartier Zondag „ 17e Volle Maan „ „ 24' _eJcrlaii.scli Indische Spoorweg-laalsdiappij. Uren van Vertrek en Aankomst der Treinen. Van SOI.O naar SAMARANG. jj Van SAMARANG naar SOLO. _.___ Gemengde Treinen Gemengde Treinen. STATIONS j STATIONS -sirirTsinT en Uren van en Uren van halten. Aank.lïertr. |Aaok. jVertr,, HALTBN '. Aank.|Vertr. jAank.| Vertr. : VoorrniUd. Naniidd. | Voormidd. Namidd. Solo — I 6.44!, — 13.5" Samarang — B.— — |12.58 Kali-Osso 7.2 75 l.lu I.l3';Allas-ïoe»-a 811 8.14 1.1" 1.1» Salmi '7 19 723 I.S- 1.38: 'llioeiuhociig 8.26 829 1.25. 1.28 Lawang I 7 37 7.4 -i 1.51 154.Tangoeng 8.48 8.61 1.47 3.60 Goendili 186 8.1"1 2.19 2 29; Kedoeno-Djattie. S.ll' 5.21 2 1 225 Sera.g I 8.24 8.27 243 2.4(1 l'adas 9.31 j 9.34 2.35 2.38 Telawa 8.44 8.47; 34 3.14 Telawa U.52,9.56 2.69 5.9 Padaa 9.4 y.7 j 3.34-i 8.87 Serang li.l. K.li 3.26 3.29 Kfdocng-l'jattie. 9.16 9.26 3.46 4.—'Goen.il 1 .3 1 .35 3.41 3.54 Tangoeng »•« 9.49 42 4.23 Lawang 11.1 11.4 42 423 Kroemlioeiig 10.8 1.11 4.42 4 45..! i.n 11.1811.21 43T 44 Allai-Toewa 10.28] .25 +.r,i; 4.5!) Kalie-Oaéó 1135 11.3 S 454 45T Stiii ir.uig '10.35 — 5 1 1156 — 5.H — KLATTEN — SOLO. ~ SOLO — KLATTÉn! Klatteu — 645, — I 21..5010 i — 12 2 — 4 71: 74 | 226 i 229 Poerwodadie 1029 12321 491 4 12 Delangoe 7.16 71» 241 2.41 Delangoe J 12.52 12 65! 4 341 485 Poerwodadie 739 742 34 37 Tjepper 17 111 ï 447 i 45 Solo 7.51 — 316 — [Klatteu j 1 26 — 66 — BRIN6IN-KEDOENG DJATIE. KEDOENG DJATIE-BRINGIN. Bringi» _ 8.141 Kedoeng-Djattie — I 9.35 Gogodalem gjj 83n Tempoeran 9.63 9,56 Tempoeran gj6si B,6_|.Gegodaleni 10 2110 24 Kedoeng-Djattie 9,14 — llßringin 10,42| —

Engelsche Mail. V ui Batavia, Muntok, Brouw en Singapore. In de maand Maart den 1 Sen en 29en. „ „ „ April „ 12cn en 22en. „ „ „ Mei „ 6en en 20en, „ „ „ Juni „ Ben en 17en. „ „ „ Juli „ len, iöcn en 29en. „ „ „ Augustus „ 12en en 26en. „ „ „ September,, 9en en 23cn. „ „ „ October „ lleu en 25cn. „ „ „ November „ Sen en 22cn. „ „ „ December „ 6en en 2Oen, Fr a n sche M a 11. Via lïatavia en Singapore. » .. .. Maart „ 10 en 2-t. » » » April „ 7en 21. » » » Mei „ 2, 16 en 30. » » » Juni „ 13 en 27. » » » Juli „ 11 en 25. „ „ „ Augustus „ Ben 22. » » » September,, sen 19.

In de maand October „ 3, 13 en 27. _ „ „ November,, 10 en 24. .» ,> » December,, Ben 22. Sumatra's Westkust. Den 4cn en 19en van elke maand. Palembang. Den 17cn van elke maand. liorneo's Westkust eu Billiton. Den len van elke maand. Bandjermassin en Kawean. Den 24en van elke maand. Macassar, Timor-Koepang eu de Molukkeu. Deu 1 Ben van elke maand. Het uur van sluiting is steeds des avonds te 7 ure. Intusschen wordt aan belanghebbenden vrijgelaten, ook op andere dagen hunne brieven aan het postkantoor te doen bezorgen. De doorzending van hier heeft steeds plaats per eerstvertrekkende post. Samarang deu 1 Januari 1872. De Postmeester. H. A. KLERK...

Zelden hadden wij, die de zaak der Gontroleurs-requestrauteu zoo dikwijls besproken hebben, een aangenamer taakte vervullen dan thans. Ziehier, wat het N. B. H. mededeelt: CoNTKOLEuits rkquestuanten. Met onverdeeld genoegen en groote ingenomenheid maken wg melding van een daad, die de eerste maanden van het bestuur van den tegenwoordigen Gouverneur-Generaal tot eer strekt. Keu ieder herinnert zich, dat de afgetreden landvoogd het onrechtvaardige besluit nam, waarbij bepaald werd dat ecu aantal controleurs bij de landelijke inkomsten en cultures, omdat zij op eerbiedige wijze bij request hunne rechtmatige klachten over verongelijking wegens het herhaaldelijk inschuiven in hun kader van vreemde elementen bij de regeering inbrachten, voor dien in het oog vaneen bekrompen bestuur hinderlijken stap met achteruitzetting hl de ranglijst gestraft en dc niet gerequestreerd hebbende collega's bij elke vacature aan de eersten voorgetrokken werden. Dat besluit vond afkeuring bij den tegenwoordigen Minister van Koloniën, maar hij machtigde den nieuw opgetreden Gouverneur-Generaal naar bevind van zaken te handelen, daar hij in de Staten-Generaal verklaarde, dat een Koninklijk bevel een bepaald conflict met den heer Mijer zou hebben veroorzaakt. Op dat besluit nu, waaronder zoo menig controleur lang genoeg gebukt ging, is Zijn Exc. de G. G. Loudon dezer dagen terruggekomen; hij heeft het ingetrokken en bepaald, dat de ambtenaren bij de cultures, voor zoover zij niet reeds tot assistent-resident benoemd zijn, hunne plaats, zooals zij die vóór de indiening van de requesten innamen, op dc ranglijst zullen terug erlangen. Ofschoon wij het betreuren, zien wij in dat het der regeering onmogelijk is ecu. middel te vinden, waardoor de verongelijkte controleurs op de eene of andere wijze scha. deloos zouden kunnen worden gesteld voor de ondervonden teleurstelling; en de materiëele schade, die het gevolg waren van stootendc willekeur, geringschatting en moedwillige benadeeling.

■'eutentiën op den Sisten November 1871 gewezen en op den Bslen December daaraanvolgend ui/gesproken. J. Th. F. Kenaud, kapitein appellant (reclamant). Hjj vonnis van deu krygsraad te Padang, dd 6 Juli 1871, ongegrond verklaard iv zijne reclame tegen de hem op den Uden April jl. door zyn bataljons-komrnaudant, majoor de Bode, opgelegde straf van 8 dagen strengarrest wegens: „verregaande oneerbiedigheid tegen den strafoplegger door op hoogen toon tegen dezen te zeggen, dat het een onwaarheid is, dat hem het uadeelige, in zijnen conduite-staat over 1870 voorkomende, was voorgehouden, niettegenstaande hij zelf in zijne missive dd. 9 dezer no. (geheim) daarvan de getuigenis aflegt door de woorden: „tengevolge der door u mij in de maand Januari jl, gedane mondelinge mededeeling, die ik verkeerd schijn te hebben opgevat," en te beweren dat hij het op 16 Januari had gevraagd. Bij sententie definitief gedeeltelijk gegrond verklaard in zijne reclame met last tot roya van de hem op den Uden April 1871 door den Bataljous-kommandant, majoor de Bode, opgelegde straf van 8 dagen strengarrest en de om Bchryving vau bare reden, met bevel, dat daarvoor zal worden gesteld als reden: „bij een onderhoud met zijnen bataljous-kommandant over de wijze van méedeeling vau zijnen conduite-staat en bij een daarover gerezen verschil van gevoelen, den eerbied tegenover dezen chef uit het oog te hebben verloren" en als straf: 4 dagen arrest; alles met verwijzing van den reclamant in de kosten van den processe, gevallen in beide instantiën. Verdediger Mr. J. van Gennep. P. Smit, no. 60970, fnselier, appellant. Bij vonnis van den krijgsraad te Samarang. dd. 18 September 1871. schuldig verklaard aan medeplichtigheid aan diefstal door het desbewust helen van het gestolene en veroordeeld tot twee jaren gevangenis. Bij sententie definitief veroordeeld tot één jaar gevangenis. Verdediger Mr. J. van Gennep. Phonogatie, no. 69020, fuselier, appellant. Bij vonnis van den krijgsraad te Sinkawang, dd. 23 September 1871, schuldig verklaard aan feitelijke insubordinatie onder verlichtende omstandigheden en veroordeeld tot zes jaren detentie. Bij sententie definitief veroordeeld tot vier jaren detentie. Verdediger Mr. .1. E. Hennv. ¥. Vl-uhens, no. 57723, fuselier, appellant. Bij vonnis van den krygsraad te Bandjermassin, dd. 29 September 1871, schuldig verklaard aan insubordinatie'door woorden onder eenigszins verlichtende omstandigheden en veroordeeld tot zes maanden detentie. Bij sententie definitief bekrachtigd. Verdediger Mr. C. Baron dc Vos van Steenwijk. J. A. Mlllkh, no. 59327, fuselier, appellant (reclamant). Bij^ vonnis van den krijgsraad te Padang, dd. 4 October 1871, ongegrond en lichtvaardig verklaard in zijne reclame tegen dc hem op deu Uden Juli jl. door zijn bataljonskommandant, majoor Kcssler opgelegde straf van twee dagen pr. voost wegens oneerbiedig gedrag tegen den sergeant majoor en mitsdien schuldig verklaard aan verregaande oneerbiedigheid en te dier zake veroordeeld tot de straf van vier dagen pmvoost met de kosten; wijders is de reclamant gegrond verklaard in zijne reclame tegen dc hem op den 19den Juli jl. door deuzclfdeii chef opgelegde straf van acht d. gen provoost om den anderen dag water eu rijst en gesloten, wegens: „het verzoeken van een „korps-ouderzoek aan den bataljons-kommandant en het „indienen van eene memorie van verdediging over eene „straf vau twee dagen provoost, zijnde dc memorie van „verdediging op een zeer onbetami lijken en aanmatigen „den touu gesteld en blijkbaar zoo lichtvaardig en ongegrond, „dat de/.e handeling niet anders dan aan verregaande on „eerbiedigheid kan worden toegeschreven, en na afloop vau „het onderzoek toch zijn ongelijk niet te willen inzieu, „maar krijgsraad t. verzoeken" met last, dat zijne straf, zoumede de omschrijvende reden, uit zijn strafregister zullen worden geroyeerd en met veroordeeling van den lande in dc kosten vuor zoover die speciaal teu deze opzichte zijn gema..kt Bij sententie definitief bekrachtigd. Verdediger Mr. LH .1. Hoek. (/. te. v. h. R.)