De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

Herinnering. Men wordt verzocht, de abonnements-gelden over het tweede halfjaar 1872 TEN SPOEDIGSTE te zenden aau DE GROOT. KOLFF & Co.

Engelsche Mail. Via Batavia, Muntok, Rioow kn Singapore. In de maand Augustus den 26en. „ „ „ September „ 9en en 23en. „ „ „ October „ Hen en 25en. „ „ „ November „ Ben en 22en. „ „ „ December „ 6en eu 2 Oen. fransche Mail. Via Batavia en Singapore. In de maand Augustus den 22en. » » » September „ Ben eu 19en. » » * October „ Sen en 20en. . » „ „ November „ 3en eu 17en. >■ » „ December „ len, 15en en 29en. Sumatra's Westkust. Den 4en en 19en vau elke maand. Palembang. Den 17en van elke maand. Borneo's Westkust en Billiton. Den len van elke maand. Bandjarmassin en Bawean. Den 24en van elke maand. Jlucassar, Timor-Koepang en de Molukken. Den 16en vau elke maand, Het uur van sluiting is steeds de? avonds te 7 ure. Intusschen wordt aan belanghebbenden vrijgelaten, ook op audere dagen hunne brieven aan het postkantoor, te doen bezorgen. De doorzending van hier heeft steeds plaats per eerstvertrekkende post. Samarang, den 1 Januari 1872. De Postmeester. H. A. KLERKS.

Van Samarang naar Kedong-Djattie | Va» Djocjacarta naar Soeracarta Soeracarta eu Djocjacarta. | Kedong-Djattie en Samarang. | Gemengde-Treinen, I i Gemengde Treinen. STATIONS, j-3 I a | 6 I 7 ISIATIOIMS. | 1 I S | . I 8 I v.m.l v.m.l u m. 1 n.m. I I v.m.l v.m I v.m. I u m Samarang rertr. I B.»*> Lawang „ 111. 2,4 31 Kalie Osso . 7__ i_ *rltm • 11-18 464 Skin . 744 1.18 Kalie O.s». , 1i.86l 512 Uwaug ,87 184 Soln l".»uk. 1163: 5.3*) l |,inuk. s'ss 2 — *"•"• Ivertr. 7 31,12.8 i, „ Gowdll. |vertr jj*« * roerwodaie . 7.3» li 19J 3 4 ra„g , gsg joor Delangoe . ». >1» 401 ■3 27 Telawa . 919 237 Tjepper . s.U 19 62i 5.41 i»ada. . 945 368 «**■ |Sft t-2 .:,! 4Sf Ked..n;att|;;rt JJ, Srowot . B.'*- 137 4.1 S I't.iipMiif* ■ 10 35 *84 Braniha.iia.ti „ M 138 4.3] llroeiuboeiis » 10 47 .» ö4 KJtlas.au „ Sl' 1.49 444 Allas-Toewa „ 11— *-°<>r; t'jotja «ank. Hf 3.6 5 1 Samr.ng aank.'l Ml 416 Van liriügin vaar Kedoeag-Djattie. | Vftn Kedoeng-Djattie gaat Briagia Gemeurde Gemengde STATIONS trci" STATIONS tre'"* 1 2 v. m. v m. "•'it'S.ti vertr »,-' iteit.-lijaii. vertr lo.— '»ogodr»le,n „ 8,38 l'e.tipoe n»u . 10 31 Tampceran „ 9.9 .enodaic:!! „ HM9 B>d -Huil ,»uk 9 211 l*i».niii a-.nl. 11.7 De tijd is tle telegraaftijd vau Samarang. De treinen 1, 2, 3, 6, 7 en 8 meer speciaal voor goederenvervoer heatemd zijnde zoo kunnen de tijden van aankomst en vertrek eeniglius verschillen. De treinen 1 en C houden te DJKNKILChV en OEDANGAN Italt. Op alle stations en halten ziju verkrijgbaar officiële gidsen en tah Hen van den loop der treinen tegen betaling respectivelijk Tan 50 en 10 centen per stuk.

2 Sept. William Mackinnon van Bat. rr. Singap. via Muntok en Riouw. 5 »• Singapore » Bat. » Soer.. « Samarang. 5 > Min. v. St. Rochus. . Sotr. « Bat. • n 7 » Batavia » Bat. » Soer. i* Billiton en Pontian. 10 > Vice President Prins „ » » » „ Kustplts. en Sama. 10 » Min. Frans. v. d. Putte v. Soer. n. Bat. via Sam. Kustplaatsen. 10 » Baron Bentinck v. Bat. n Padatg via Telok-Betong, Benkoelen en terug, via Benkoelen, Engano en Telok-Betong. 10 • W. Cores de Vries • Soer.» Bali-Boleling via Pasoeroean. Probolingo, Bezoekie, Banjoewangie en terug. 11 » Gouverneur-Generaal Mijer van Soerabaia naar Macassar. 15 » Koningin Sophia van Bat. n. Sam., Soer. en de Molukken. 15 „ Singapore n Soer. > Bat. via Samarang. 15 » Minister v. St. Rochuss. v. Bat. n. Tjilatjap via Anjer en terug. 16 « William Mackinnon v Bat. n. Singap. via Muntok en Riouw. 20 • Minister Frans, v. d. Putt. v. Bat. n. Soerabria n. Kustplt. Eu Samarang. 20 „ Vice President Prins v. Soerabaia n. Bat. n. Sam. en Kustplt. 21 » Koningin Sophia v. Soer. n. Macassar en de Molukken. 23 n Batavia v. Batavia n. Palembang via Muntok. 25 n Singapore v. Batavia n. Soerabaia via Samarang. 25 • Baron Sloet van de Beele v. Soerabaia n. Batavia via Sam., 25 o Baron Bentinck v. Batavia n. Padang via Kroe, Engano en Benkoelen, en terug via Benkoelen en Kroe. 25 • Gouverneur Generaal Mijer v. Samarang n. Singapore. 28 „ W. Cores do Vries v. Soerabaia n. Baodjermasiu via Bawean. 30 „ Vice-President Prins. v. Batavia n. Soerabaia via Kustplts. en Samar.ing. 30 » Minister Fransen v. d. Putte v. Soerabaia n. Batavia via Samarang en Kustplaatsen. 30 » William Mackinnon v. Bat n. Sing. via Muntok en Riouw. In de Jav. Cour. komt ecu uiewe opgaaf voor van deu uitslag van in 1872 gehouden uitbcsteliugen vau uitvoering of levering van materialen, ten behoeve van twee militaire werken, Beide uitbestedingen mislukten. Extra-bijvoegsels, behoorende bij de Jav. Cour., houden in: I. Een verslag van de verrichtingen der zeemacht in Oost-Indië vanaf den lsten April tot ultimo Juui 1872. 11. Een staat van den invoer der vcornuamste katoenen en wollen manufacturen, vervaardigd in lauden, bcwesten de Kaap de Goede Hoop, te Batavia, Samarang en Soerabaia in de maand Juli 1872. De» 26steu Augustus 1872 is goedgevonden en verstaan : Krachtens machtiging des Konings, met wijziging van art. 9 van het reglement op de reis- en veiblijfkosteu vau burgerlijke ambtenaren in Neder la ntmtcJt-luukë (ÖtaatsulaJ 1862 no, 15a), te bepalen, dat de vergunningen aan burgerlijke ambtenaren en militairen, met ecu burgerlijke betrekking bekleed, die voor rekening vau den lande reizen, — om aan audere personen transport te mogen verleenen met de middelen vau vervoer, van gouvernementswege verstrekt, voortaan niet 'meer door den Gouverneur-Geveraal wolden verleend, maar door den chef vau het departement van algemceu bestuur, waaronder het postwezeu behoort. Men scintUFT ons uit Banjerraasin: „Z.s stoomschip Suriname is van een kruistocht langs de. oostkust van Borneo alhier teruggekomeu. Volgens berichten door dit vaartuig aangebracht, schijnt het den sultan van Berouw ernst te zijn met het beteugelen van de zeerooveryen iv die watereu, waartegen door de regeering reeds bij herhaling doch steeds vruchteloos maatregelen waren genomen. „Het was den Sultan ter oore gekomen dat een aantal van die zeescliuim»*rs een stouteu aanval had gedaan op een schoener cd ook verscheiden»; kleine handelsprauweu had aangerand. Met een macht vau 150 ïi 160 man ondernam hij een tocht in die Wateren en onlmoettc by Poeloe Panjang eenige prauwen, waarvan hy de bemanning aan boord van zyu vaartuig liet komen; het bleek hem toen dat de opvarenden zeeroovers waren, die zich reeds meermalen aan dit bedryf schuldig en die wateren onveilig haddeu gemaakt. De Sultan nam allen, ten getale van 16, gevangen en voerde tevens hunne prauwen, waarin zich de vrouwen en kinderen bevonden, mede. „Ue zeeroovers, weinig tevreden met huu gevangen toestand en niet vertrouwende op het lot, dat hen beschoren was, stelden pogiugen in het werk om zich te bevrijden CU te ontsnappen. De SuUan, bevreesd dat zijn buit hem op de eene of andere wijze mocht ontgaan, gaf bevel de gevangenen aan wal te brengen, waar zij allen werden afgemaakt. „Bij aankomst van de Suriname te Goenoeng Tabor werden vijftien van de afgeslagen hoofden dier roovers nog gevonden; zij mocteu dienen tot een afschrikwekkend voorbeeld voor alien, die zich in het vervolg aan zecrooverij zouden willen schuldig maken. „De houding en het gediag vau den Sultan, die thans in eigen persoon aan de onveiligheid iv dit vaarwater een einde trachtte te maken, moeten aangemerkt worden als de resultaten van de ernstige vertoonen van den resident en het krachtig optreden der regeer'ng bij de laatste demonstratiën tegeu dit hoofd vau Beioiuv.". (Ar. B. H.) Uit Kedirie schrijft men ons dd. 26 dezer : Gedurende ecu paar nachten was men hier tevergeefs op het quivive? voor brand. Men is hieraan zóó gewoon, dat het desbetreffend alarmsignaal al ziju schrikverwekkend prestige heeft verloren. Hedeu morgen echter werd men in die verwachting uiet teleurgesteld. Te 10=/4 ure luidde eensklaps do brandklok van liet residentiehuis, weergegeven door de ton-ton der gardoewachten. Achter het oude (Jhinccsche kamp alhier hebben zich een aantal huisgezinnen gevestigd, van pas aangekomen zonen van het Hemelsche rijk en hunne afstammelingen. De voorzorg was door hen iv acht genom*;n om hunne bamboezen woningen zooveel doenlijk te vrijwaren tegeu brandgevaar, door de atappen dakbedekking te' doen vervangen door pannen. Zij hadden echter gerekend buiten deu waard, hier le de bamboezen paggers; 2e de hevig waaiende Oostewind, eu — last not least! — do roekeloosheid naarmede met het gevaarlijke vuur wordt rondgesprougen. Eenige kinderen vermaakten zich met lucifers te doeu ontbranden. Dat kinderspel ontstak eenig op deu grond liggeud padistroo, waardoor ecu naastbijzijüde p.iggcr vuur vatte, en in den korten tijd van tien minuten lagen zeventien huizen, met het grootste gedeelte van den inboedel, in asch en puin. Ook nu weder was de resident Bosscher een der eersten, tegenwoordig op de plaats van het onheil. Zonder zich te bekommeren om verstikkenden rook en om zich heen grijpende vlammen, was hij daar waar maatregelen moesten genomen worden om den brand in zijne vaart te stuiten. Ook ditmaal gelukte zulks volkomen. Beneden den hevig loeienden wind werden de huizen omvergehaald; wat braudde werd uitgedoofd door bedekking met aarde en duizenden outruste gemoedereu, die het ergste vreesden voor have en goed, werden gerustgesteld, toen zij ontwaarden hoe hier weder de Resident door zijne tegenwoordigheid de brandblu9schers aanmoedigde en het dreigende gev.inr wist aftewenden. Grooter onheilen, onberekenbare 9chade wedden daardoor bijtijds*voorkomen.

Er worden iv deze residentie, veelvuldiger dan ik had vermoed, inlanders de slachtoffers van uitgehongerde tygers. Oulangs, reeds eenigen tyd geleden, werd eene Javaansche vrouw met haar kind, in de omstreken van Ngoenoet, Ass. residentie Toeloong Agoong, de prooi van ecu dezer verscheurende dieren. Ook een hadjie werd opgepeuzeld.— (Soer. Ct.)

Lectuüb vooe zieken. Toen de ingenieur Viggo von Schmidt twee jaren geleden Java verliet en naar zijn vaderland terugkeerde, werd tot hem door Da. Ruleman Voget het verzoek gericht, daarginds de kranke Denen, Zweden en Gooren te gedenken, die somtijds in niet geringen getale in het Groot Militair Hospitaal verpleegd worden. Herhaaldelijk l*ad de veldprediker iv de bibliotheek des hospitaals te vergeefs naar een boek gezocht, waarvan de lezing dien lijder? een aangename bezigheid of een heilzaam tijdverdrijf kon verschaffen. Hy wist beter dau iemand, dat de Skandinavische letteren in die verzameling, zoo goed anders voorzien, in het geheel niet of schaars vertegenwoordigd waren.

De heer Von Schmidt, te Kopenhagen teruggekomen, heeft zich de indertijd gedane belofte niet. slechts herinnerd, maar door zijne bemoeiingen is, naar het schjjnt, iv de voornaamste dagbladen van Denemarken, Zweden en Noorwegen een oproeping geplaatst, welke uitstekend gewerkt heeft. Niet slechts vau dezen of genen, maar van alle zijden zijn boekgeschenken ingekomen; en in zulk een overvloed, dat daarmede twee kisten konden gevuld worden. Al die boeken verkeeren in den bestan staat, de meesten zijn net gebonden, en uit tal vau inschriften blijkt, dat met name de Skandinavische dames als gewedijverd hebben in het byeenbrengen dezer intellectueele versnapering voor den zieken landgenoot in het verre Oosten. De verzameling omvat een groote verscheidenheid vau soorten: vertaalde buitenlandsche classieken, nationale classieken, wetenschappelijke werken, historieschrijvers, dichters en romanschry'vers, zcdekunde, wysbegeerte, godsdienst, volkslitteratuur. En zoo uitdiukkelyk is dit alles voor de belanghebbende patiënten in het Groot Militair Hospitaal te Weltevreden bestemd, dat van het in het Deensch vertaald leesreglement der inrichting 500 exemplaren bij het overige gevoegd zyn, bestemd om voorin de boeken te worden geplakt. J. B.

Politiezaken. Des ochtends in het vroege morgenuur, als het personeel der handelskantoren van Batavia nog niet aanwezig is makeu de Bantamsche koelies zich die frissche uren ten nutte om den dag met ecu flinke ramerame te beginnen. Zij kiezen daartoe de loodseu langs de Groote Rivier, waar honderden opéengedrongen zich verlustigen in het vooral door Bantammers zoo zeer geliefkoosd spel, dat zy „mam oedjougan" noemen. Dit spel zou men een imitatie kunnen noemen van het schermen of liever batouneeren,. daar pmtijen van rottingen zijn voorzien en de geheele kunst of behendigheid tlaariu bestaat, te trachten elkander zoo gevoelig mogelijk te treffen. Bij eiken uitval en goed getroffen slag gillen de omstanders het van genoegen en vermaak, en vooral als er zich op het lichaam van een der strijdenden bloedsporen vertoonen, heeft de algemeene vreugd haar toppunt bereikt. De hartstochten zijn opgewekt; het getier en geschreeuw is oorverdoovend; de menschenmassa, die steeds grooter wordt, joelt wild dooréén en veeltijds beschouwt men de aardigheid eerst afgeloopen, als ecu der kampioenen, met striemen overdekt en bloedend zich terugtrekt en de omstunders hem overwonnen verklaren. Zyn dergelyke spelen voor de inlandsche bevolking geoorloofd en is meu zoo zeker, dat deze tot geeu gruwelijke tooneelen aanleiding geven, dat men ze zoo ongestoord toelaat? Wy geven der politie in overweging van d;*ze uitspanningen des morgen» langs de Groote Rivier eens notitie te nemen en te voorkomen, dat, wat slechts uitspanning schijnt, niet overslaat tot gewelddadigheid.

. Spoorwegzakf.n. Onophoudelijk wordt te Batavia geklaagd over het onanngename dat zij, die van deu spoortrein gebruik maken, door rook en smook ondervii den. Men schrijft dit daaraan toe, dat de schoorsteenén der gebruikte kolen zeer veel te wenschen overlaten; men verzoekt ons erop aan te dringen, dat, hierin verandering kome. Wij vinden de klachten allezins gegrond en wy'zcn slechts op het uiterlijk aanzien der wagens en het verder materieel, dat op niets meer dan een roetklomp gelijkt. Vindt de maatschappij het uiet noodig eenigszins. op het gerief en ougerief der reizigers te letten, dat zij ten minste zoo verstandig zij in het belang van haar eigendom andere maatregelen te nemen.— (15. H. B.)

Een vijftal talentrijke dames, ter zijde gestaan door even zoo vele heeren, hebben zich te Batavia in commissie gesteld tot 't tceveu van een groot spectacle-concert, dat iv onzen fraai gerestaureer.leu schouwburg zal gegeven worden, en waarvan de opbrengst in Aurora's kas zal vloeien, t»n einde daaruit aanzienlijke onkosten voor den aankoop van nieuwe muziek voor koor eu oikest te hunnen bestryden. l)at dit plan veel bijval vindt bleek al dadelyk op de eerste repetitie, waaraan ruim een zestigtal dames en heeren dilettanten deelnamen. De uitvoering van een fragment uit Halévy's opera les Mousquetaires de la Reine belooft een zeldzaam groot succes. Met genoegen melden wij, dat het der politie gelukt is in de laatste dagen een tweetal gedeserteerde Inlandsche soldaten optevatten, door wie verscheiden diefstallen inliet kampement te Weltevreden waren gepleegd. Van anderen is zij, naar wij vernemen, op het spoor gekomen en vertrouwt zy de misdadigers eveneens in handen te zullen krijgen. Wy hopen, dat zij hieriu naar wensch moge slagen. (7. B.) Een benoeming. Naar men zegt zou een gepensioneerd ambtenaar, die iv zijne vroegere administratie met een som van ƒ 25,0'J0 ongeveer belast geworden is, beuoemd zijn of worden tot cipier in de stadsboei op Molenvliet. De eeuige reden tot deze benoeming zou, zegt men, hierin gelegen zijn, dat de regeering daardoor uog iets zou kunnen verhalen op de te-kortkomsten, waarvoor bedoelde pertoon belast is. (N. B. H.) Mailnikuws. Door den heer van Rees is het woord gevoerd ia de kiesvereeniging „Burgerplicht," waarbij hy reide te zullen trachten ontwikkeling eu vooruitgang te bevorderen, in beginsel voo: inkomstenbelasting en afschaffing der differentieele rechten te zyn; hoopt een waardig opvolger te wezen van den afgetreden vertegenwoordiger Fransen van de Putte. Zijn rede is met groote geestdrift toegejuicht, waarna hij met algemeene stemmen candidaat voor de Tweede Kamer werd gesteld. Bij koninklijk besluit zyn benoemd: tot apothekers der 3e. klasse bij het leger in Ned. Indie, van Dort.HekmElJEr en Bressi.er; tot machine-opstellers te Soerabaia van Dorp, van ben Abeelen, van Schaick en Haccou.

Gymnasium Willem 111. Namens bet College van Curatoren van het Gymnasium Willem 111 maakt do Secretaris van het College bekend, dat het toelatingsexamen tot de verschillende klassen der afdeeling „Hoogere Burgerschool" zal worden afgenomen op Maandag, 23 September en volgende dagen. Ouders of voogden, die hunne zoons of pupillen tot het examen wenschen te zien toegelaten, dienen dezen voor 15 September optegeven bij den directeur van het Gymnasium.— De Qregory's hebben te Soerabaia weinig opgang gemaakt; bij hun afscheidsvoorstelling onder anderen was de zaal akelig leeg. Zij zijn nu te Pasoeroean.— Een waarschuwing. Een vijftal uit de gelederen verwijderde Militairen zijn heden wederom in het „Oude- Mannenhuis" gelogeerd en zullen daar vertoeven tot er scheepsgelegenlieid is om hen naar Europa te transporteeren. De Samaranger» zijn gewaarschuwd I— Chineesche feesten. Morgen vieren de Chiueezen alhier het Keboetanf eest. Üe gewone feestelijkheden zullen plaats hebben tusschen 12 en 2 uur iv de naify* heid van de Chineesche kerk, klenteng, en zullen bestaan in mastklimmen en rampassen. De weg naar de kerk zal door djajang secars worden afgezet om aan de rijtuigen den toegang te beletten.— Huisdieken. Gisteren middag werd eon Javaansche vrouw, Mina genaamd, die het Stadsverband wilde voorbijgaan door een houd aangevallen en iv de kuit gebeten, zóó hevig zelf, dat ze onmiddellijk door den schout S., in die inrichting moest worden opgenomen. Opmerkelyk is, dat de hond ook in het Stadsverband te huis hoort, waar hij reed» verscheiden kettiugjongens insgelijks de kracht van zijn gebit heeft doen voelen. Wat doet zulk een dier in zulk een gebouw ?— Examens. Aau een stadgenoot danken wij de mededeelen, dat behalve door den Hr. E. Constant, door de HH. J. C. Heijning, 11. L. E. de Waal, R. P. O. D. Wyumalen en J. P. Zwager het eind-examen met goed gevolg is afgelegd. Naar het getal behaald»* punten was de Hr. lieijiiiug No. 1, de Hr. Wyumalen No. 2, de Hr. de Waal No. 3 en de Hr. Zwager No. 4.— Opiümzaken. Op Pekodjan werd bij een Chinees Lo_ Ing Kaij door de spionnen der opiumpacht, natuurlijk in het gevolg van de by die gelegenheden gewoonlijk fungeerende autoriteiten, huiszoeking gedaan. Meu verdacht hem vau handel iv claudestiue opium. Men vond dan ook in twee darmen iets dat op opium geleek" en 40 thails zwaarte had. Bij onderzoek is echter gebleken, dat de darmen geen opium, maar een mengsel van kentang met auiker bevatten. De Chinees is na ecu dag in de gevangenis doorgebracht te hebben op vrije voeten gesteld.— Stoomvaart Austkalie, Het blijkt uit het laatste nommer der Javasche Courant dat onze zienswijze betreffende de subsidiequaestie juist is geweest: dat de subsidie is voorgesteld, niet: verleend. Ziehier het officieele bericht: Batavia. — Luidens ecu van het miuisterie van Koloniën ontvangen telegrafische dépêche, is door den Minister, na overleg met den heer A. Fraser, hoofdagent der Nederlandsch-Indische Stoomvaartmaatschappij, op de ontwerpbegrooting van uitgaven in Nederlandsch-lndië voor 1873, ten behoeve van eene stoomvaart van Java op Australië, eene subsidie uitgetrokken voor vijf reizen tegen ƒ 20000 de reis.— Koffie. Eenigen tijd geleden hebben wij gesproken van een circulaire, waarin te kunnen wordt gegeven dat een inlander die de gouvernements-koffie welke hij verplicht is aan ecu gouvernements- pakhuis te leveren, aan het gouvernement onthoudt, niet strafbaar is. De Itegeeriug nu, „overwegende dat het noodzakelijk is, ter meerdere (!) verzekering der nakoming van de verplichting, opgelegd bij resolutie van 3 Februari 1833 no. 1, straffen te bedreigen tegen de overtreding van evengemelde verordening", heeft den 24sten Augustus Ï872 goedgevonden en verstaan: te bepalen, als volgt: „Zij die, in strijd met de bij de resolutie van den Gouverneur-Generaal iv Kade van 3 Februari 1833 no. 1 (Staatsblad no. 7) vastgestelde verplichting, de aan het Gouvernement te leveren koffie aan de levering onttrekken, verkoopen of aan anderen afstaan, met het doel, haar aan die levering te onttrekken, alsmede zij, die de voornoemde koffie van de planters koopen of verkrijgen eu aan de levering aan den Lande onttrekken, worden gestraft, zoo het Europeanen of met dezen gelykgestelden zijn, met gevangenisst.af van acht dagen tot drie maanden en een geldboete van ten hoogste ƒ 1000.— en zoo het inlanders zyn of met dezen gelykgestelden, met dwangarbeid buiten den ketting voor den tyd van acht dagen tot drie maanden en een geldboete van ten hoogste f 1000.— beide met verbeurdverklaring der aangehaalde koffie. Van de verplichte levering aau het Gouvernement is uitgezonderd de koffie, benoodigd voor persoonlijk gebruik vau den planter en diens huisgezin en die, welke gebrand en in den vorm van poeder voor binnenlandsch gebruik is bestemd."— Een Oostersch oogheelkundige, een Bengalces, doet tegenwoordig te Samarang ten huize van den Regent allerbelangrijkste operatiën, en, zooals niet alleen Inlanders, maar ook verlichte Europeanen getuigen, met uitstekend gevolg. Reeds meer dat een blinde Javaan moet door hem zieude geworden zyn, en hij heeft tot bediende een Maleisch sprekenden landgenoot, dien hy jaren geleden insgelijks van blindheid heeft genezen, en die hem sedert uit dankbaarheid overal getrouw volgt.— Het nieuwe Militair Liefhebberij-Tooneelgezelschap „Hoop bekroond, Vlijt beloond," zal zijn eerste voorstelling geven op den 9en en den lOen aanstaande; den 9en : voor onder-officieren en manschappen; den lOen: voor officieren en burgers. Het voornemen van het Gezelschap „Tot Nut. en Vermaak" om een representatie te geven en andere omstandigheden hebben het uitstel tot den 9en noodig gemaakt.— Militaria. Vrijdag aanstaande heeft de Heer Zwager, naar wij vernemen, weder de goedheid iv de kantine op Boebaan een voordracht te houdeu.— Bij koninklijk besluit van 17 Juni is goedgevonden ter voldoening van vorderingen ten laste van deu lande 'en tot den dienst van 1867 behooreude, opnieuw credie! ten toetestaan tot ecu gezamenlijk bedrag van'/ 89969.44. | De schuldeischers van 1867 ontvangen dus eerst in 1872 i betaling I Onder hen zijn inlanders eu vele Europeanen ' die van een zeer beperkt inkomen moeten leven.—

Het telegram uit Europa, gister door ons verspreid, maakt melding van vier, waarschjjulijk verongelukte schepen. Door de verplichtende goedheid van een onzer lezers echter zijn wij in staat medetedeelen, dat de Californië eerst den 20en, de Haamstede den 28eo Maart en de Hendrika niet vóór 16 April uit Indië vaar Nederland ziju gezeild, zoodat de reizen nog niet lang genoeg zijn, om op grond daarvan aan een verongelukking te deuken. Alleen met de Robin Hood is dat eenigzins waarschijnlijk.—

j<-*De gezondheidstoestand is ovej het algemeen te Samarang tegenwoordig niet zeer bevredigend; er zyn een menigte koortslyders. Indien er nu nog meer kampongs zijn als Boeloe, dan wordt het vooruitzicht bijzonder treurig. Daar hebben de inlanders gebrek aan water.—

De Mail kwam heden middag te Samarang aan; gedeeltelijk, natuurlijk. Wij kunnen alleen opnemen de

•/** Eindelijk dan begint het publiek— althans voor het oogenblik, nu hier en daar nog al eens ernstige branden Uitbreken en nu de felle droogte en wind het stuiten daaraan zoo moeielijk maken — weder eens te ontwaken tot het Desef, dat het meer dan tyd wordt, om zelf zijne belangen te dier zake eens ter harte te nemen en eenigeu, voorwaar •net ongepastcn, aandrang te bezigen, teneinde tot een toestand te geraken, waarin het minstens niet geheel weerloos aan dien gevaarlijken en vernielenden vijand, het vuur, •-al zjjn overgeleverd. Ware het niet dat men overal, ook in andere landen d«n tropische koloniën, hetzelfde verschijnsel waarneemt, men zou zich wezenlek verbazen over de volstrekte onverschilligheid waarmede in Indië berust wordt in dat permanente gevaar voor de algemeene veiligheid, in dat zwaard aan een zijden draad, dat ons allen aanhoudend, zoo niet !u ons leven dan toch in onze kostbaarste bezittingen, on•"* welvaart en onze middelen van bestaan, in overmoed bedreigen blijft. Aan de eene zijde een verzengend klimaat, jaarlyks wederkeerende felle droogten, een nergeus elders overtroffen, brandbaarheid van bouwmateriaal,en — last not least "— een grenzenlooze, in geen land ter wereld geëvenaarde onvoorzichtigheid der bevolking in het omspringen met TUur (van kwaadwilligheid «preken wy niet eens) en een dom fatalisme by het lijdelijk aanschouwen der daardoor veroorzaakte verwoestingen; -aan den anderen kant een •laperigheid en indolentie, een onverschilligheid, die zelfs «teeds de geregelde benuttiging der overal voorhanden middelen van bestrijding laat verwaarloozen en vooral een dwaze philanthiopie die, waar de vijand uitbreekt, niet toelaat dat zij die het eerst en het meest door hem worden bedreigd, tot zyne bestrijding worden geprest, die schroomt 'e ordonneereu dat ieder de handen uitsteke tot afweiing van het gemeenschappelijk gevaar, tot bekamping van het "Hes vernielend», in zijne woede niets sparende element. Ziedaar deu toestand gelijk die van af „tempoh dol o" iv gansch Indië bestaat, en waarin totnogtoe steeds met de grootste kalmte werd berust. 't Wordt waarlijk tijd, dat wij onze slaperigheid eens "-"■■erwinnen en met kracht en klem op verbetering aandringen. Te meer zoo, omdat hier het gewone excuus voor het Indische laodieëisme niet opgaat, en men zich n-et kau verschuilen achter het gewone: „Wat helpt het, cf wordt toch geen geld voor toegestaan!" Want dit zij op dsn voorgrond gesteld: de vijand is te bestrijden zonder dat er een cent meer behoeft te worden u%tgegeven. Daartoe is alleen noodig de moed om met een onzinnige philanthropie te breken, en om ook de oude «aditiën der officieele organisatiëu eens op zij te zetten. Would-be philanthropen mogen jeremieeren over den nieuwen dwang den inlander opteleggen, geen meusch met gezonde" ••■nnen zal hut misprijzen dat ieder, inlander of blanke om "et even, die nabij een brand op den publieken weg wordt aangetroffen, met klem worde gelast een handje meê te *-elpen tot blussching, tot redding van z'iju cigeu goed en dat zyner buren. Zoolang dat niet als beginsel wordt aangenomen en op offi- Cu-,ele wjjze aangekondigd; zoolang de politie niet de macht oozit, dat bevel onvoorwaardelijk te doen opvolgen, zoolang uiet ieder beseft dat hij tot hulp gedwongen worden kan, ■-oolang zal ook elke brand in ladië niet alleen hetgewoue tooneal van desolatie en verwoesting, maar ook een van grenzenlooze verwarring opleveren, gelijk wij allen dit uier steeds zagen, waar wy een Indischen brand gadesloegen. Is eenmaal dat principe vastgesteld en afgekondigd, eerst d»u kan er van een behoorlijke organisatie van een brandweer sprake zijn, en eerst dan valt er iv ernst te denken aan kunstmatige beteugeling der woede van het vuur. Al blij- Ven danook despuiten en ander materieel nog even slecht eU ondoelmatig als totnogtoe het geval was, al kunnen die lompe gevaarten ook dan nog meestal nimmer tijdig het *Qoiieel der verwoesting bereiken, en al geven zij, eenmaal Uaar zijnde, in den vervolge slechts een even bespottelijke* uoeveelheid water als thans het geval is, toch zal dan de vïand steeds met succes kunnen worden bcstredeu. Schier °Teral zyn pisangboomen in de kampongs, en in elk geval *Icrgens ontbreekt het aan aarde, een krachtig bluschmidde), mits goed aangewend; in afwachting van brandhaken, 'puiten, enz., kan reeds daarmede veel worden verricht, wanneer slechts de eerste politie-autoriteit de beste die "•j een brand verschijnt, de bevoegdheid heeft tot pressen T*n iedereen, dien hij pp of nabij het terrein pantreft. Wil men eene degelijke organisatie der braudweer, dan behoort het spuitenpersoneel natuurlijk goed gekozen te 2\lu en niet, zooals thaus slechts al te dikwerf het geval ■"• het baantje van spuitgast als een welkome bevrijding van den nog veel onaangenamer schutters-dienstplicht, te worden geschonken aan vriendjes die bang zijn het geweer *e dragen. Smeden en andere werkbazen of werklieden, gelijk men die in Europa aantreft, vindt meu hier slechts enkelen; toch zijn op verscheidene hoofdplaatsen tal van menschen te vinden die beter voor spuitgast geschikt zijn, dan advocaten of chefs van handelshuizen en tokobouders, zooals meu dikwerf thans bij de spuiten ziet ingedeeld. Maar vooral wane men niet, dat de brandweer alléén uit het bedienend personeel der spuiten behoort te bestaan. "Brandmeesters voorzien van duidelijke, algemeen bekende distinctieven, behooren te worden aangesteld, die eenerzijds^ der politie de noodige aanwijzingen, kunueu doen, op welke punten by ieder geval met de meeste kans op succes hulp geboden kau worden, anderzijds zelven het recht tot pressing hebben, waar geen politie-ambtenaar dadelijk tegenwoordig mocht zijn. Deze brandmeesters behooren de algemeene directie te hebben bij de maatregelen tot bestrijding; aan hen de regeling der hulp, naar den aard van het terrein, den wind, de beschikbare krachten aan vrijwilligers, gepreste en officieele bestrijders van den gemeenschappeljjken vijaud. Zoowel de politie als de schutterij eu de «/«'«.•.meesters met huuue bemanning volgen hunne aanwijzingen; op die wijze ontstaat er éénheid van directie waar thans gewoonlyk niets dan woest en zinneloos geschreeuw vernomen wordt: en door de vrees voor pressing zullen allen die thans in wreede onverschilligheid naar een brand gaan kyken zonder van plan te zijn een handje uittcsteken, en die dus niets dan last verooizaken, nu van zelf thuis of op een eerbiedigen afstand blijven, wat zeker zeer wenschelijk is.— Het was Diet ons doel, hier in meerdere details te treden; daartoe achten wij ons in de eetste plaats onbevoegd. Maar wy gelooven dat het meer dan tyd wordt, dat ieder het zyne bybrenge om op deze gewichtige zaak de publieke aandacht eindelijk eens voor goed te vestigen, zoodat doelmatige regeling van een gruwelijk verwaarloosde aangelegenheid er het gevolg van zy. Het was daarom, dat wy' de pen opvatten, ook al hadden wy niets nieuws, niets gewichtigs te verkondigen. Verttouwen wij dat anderen, meer bevoegden, thans den bal zullen oprapen en zorgen dat hij het doel bereikt! — A.

Wanneer bij de Nederlandsch-Indische Spoorweg-maatschappij de goederen nagewogen worden en de bevinding is „overwicht', woidt daarvoor dubbelde vracht berekend: Officieele gids, artikel 24. Wordt er onderwicht bevonden, dan onttrekt zy zich aan alle verantwoordelijkheid om restitutie, doch geuiet desniettemin de volle vracht. Nu wordt gevraagd : Of de Maatschappij door het onveranderd laten van het gewicht niet stilzwijgend aanneemt dat het juist is, en by eventueel onderwicht restitutie voor waarde en vracht verstrekken moet?— X.

De Heer W. van Raalten heeft in zijne bekende circulaire van den 21 Juli jl., aan de Indigo-planters van Solo en Djocja onder anderen geschreven, dat hy bij hem, te Manang en Kramat, door zijue methode van de Natal- Indigo plus minus eveuveel indigostof had verkregen, als van Taroom-kembang, maar hij heeft niet bekend gesteld, hoeveel indigostof de Taroom-kembang volgens de oude of volgens de nieuwe werkwijze gefermeuteerd, by hem per bak oplevert, zoodat men niet weten, kan, hoeveel stof de Natal-indigo by hem volgens zijne inventie nu eigenlijk wel opgebracht heeft. — Eu men dient in aanmerking te nemen dat de Taroom-kembang, op zware gronden geteeld en slecht onderhouden, werkelijk zoo veel geven kan, als de Natal-indigo, op dezelfde gronden geplant en ook slecht ouderhouden, omdat de Natal-ludigo niet zooveel zorg vereischt en het best op zware gronden tiert, wat met de Taroom-kembang het geval niet ii.

Dat is de reden waarom ik niet toetreden kan tot de voorgestelde voorwaarden, iv de circulaire vervat. Kan de Hr. v. E. aannemen van zyne Natal indigo zooveel stof temaken, als van een gelijk gewicht Taroom-kembang by' anderen volgens de oude wcrkwyze gemaakt wordt, en wordt over de deugdelijkheid van zyn indigostof door de verbruikers in Europa ecu gunstig oordeel geveld, dan ben ik met velen bereid. Maar ik vrees, dat zijn indigo niet kleurlioudend zal worden bevonden.—

Geachte Redacteur!

Vertrouwende dat u dit wel niet onbescheiden zal voorkomen, vestigde ik gaarne uw aandacht op een artikel iv „Onze Tyd" 7de an. van dezen jaargang. Het is te hopen, dat tot oordcelen bevoegde lezers zich daardoor over die vele fabeltjes vroolijk zulleu kunnen maken. Ook dat de redactie van genoemd Tijdschrift, waarin meestal zulke goede stukken voorkomen, dit als een blijk van belangstelling erkennen en ons de ergernis en haren Nederlandschen lezers de onwaarheden van meerdere soortgelijke proeven besparen wil. De hinderlyke verwarring tusschen geographie en aardrijkskunde, waar de reisbeschrijver in (juaestie zich niet geheel los van kan maken, het de uitspraak belemmerend „middel" Java, eigenaardige zegswijzen over Javasche en Sundaneesche karaktertrekken, laten wy voor wat zy zijn; wij volgen den fantasticus op zijn problematische spoorwegreis van Samarang naar Ambarawa. Over het halsbrekende vau den verderen tocht te paard naar Magelang, langs bergpandjes, (de gewone weg is tot geruststelling van den Nederlandschen lezer minstens even breed als de meeste straten in vele Holiandsche steden) zullen wy ous uiet ongerust maken. By een latere gelegenheid wordt evenwel den would-be reiziger in overweging gegeven vau een der doelmatige reiswagens gebruik te maken ; iv loco tegen billyken prys verkrygbaar ; liever dan zich door een Wedono van Magelang rijpaarden naar Ambarawa te gemoet te doen zendeu. Hoogstwaarschijnlijk zal hij dan tevens beter zyn zoo gewenscht deivjrum op kunnen houden. Ën nu worden wy onthaald op de vertooning van waringins die hun takken omlaag buigen, enz., op Javasche woningen henenglanzende door het geboomte, op rond zwervende jakhalzen, op de mededeeling dat djattihout zooveel teerdeelen bevat, dat atap in deu modder geweekt wordt, vóórdat het tot bedekking der woningen dient, dat het hout vau den klapperboom zeer hard en duurzaam is, dat de boom iv 't eerste jaar, of zelfs nog vroeger, vruchten voortbrengt, om zoo voor de goede Javanen ruimschoots te zorgen ! Ook worden er belangwekkende bijzonderheden omtrent de rijstcultuur vermeld. Hoe mannen en jongelingen, feestelijk gekleed en met bloemen versierd, naar den akker gaan om het bemiude gewas, heel eerbiedig, halm voor halm aftesnjjdenl Over het inlandsen bestuur, kan de 8. niet buiten om ; dit vereischt een paar regels van zijn hand.— Is het u genoeg? Er valt mij in, in de Holiandsche illustratie vau 2 Juli 1869 eens gelezen te hebben dat de Javanen de voorschriften van den Koran met de meeste nauwgezetheid volgen. Dat dit vooruamelyk by het begraven uitkomt. Zoo ook, dat wanneer er eene vrouw gestorven is, het lyk door vrouwen naar het graf wordt gedragen. Vau beide geslachten wordt het in een verticale positie begraven !— In de kennis der Indische land- taal* en volkenkunde gaat meu dus iv Nederland blijkbaar niet hard vooruit. N.