De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

SAMARANG, 18 Ned.-Ind. Stb. Min». Fr. v. d. Putte, B. J. Soerabaia.

Gedurende de maaud Maart was de gemiddelde prys ter plaatse, by contanten omzet, netto gewicht, zonder emballage: de Foelie le. soort p. picol 125 A. P. a ƒ230.— 2e. „ „ » 150.— de Noten in den dop le. soort „ „ „112 50 » 2e. „ „ „ „ 85.— Ontbolsterde en gekalkte Noten kwamen niet in den handel voor. De productie gedurende de laatste 3 a 4 maanden was batrekkelyk gering te noemen. De totale omzet ter plaats* was dc; 130 picols _.e.ie. en 800 picols Noten in dop. grootendeels bsUmd voor Singapore. Singapore noteerde onder dd. 19 Februari $ 105 de picol Foelie le. soort en § 50 Noten in dop le. soort respectiveiyk ƒ278.25 en f 132.50.— (W. G.) A. GUIJOT, Makelaar in Spsceryen in den Molukschea Archipel Menado schrijft men ons: Den 20en Maart had te Tondauo het examen plant» vau hen, die naar een plaatsing op de Gouvernements-kweekschool voor inlandsche onderwijzers aapireeren. Met een vijftigtal leerlingen zou de school geopend worden. De Adjunct-Inspecttur was met tweeëntwintig Amboneezen tn drie Timoreezen gearriveerd, zoodat er voor nog vyfentwintig joDgelui uit do Miuahaasa plaats overbleef. De comm'ssie voor het «xamen, waarvoor de Besident van Menado, de Controleur, de Zond»!ing en twee districtshoofden van Tondano gekozen waren, terwyl men haar twee onderwözers, had toegevoegd, had in het levendige bewustzijn van baar aanzien en macht plaats genomen rondom een tafel, en zich behooriyk verschanst, opdat geen oniugewyde —er waren twee Europeanen eu vela inlanders — zich in baar nal>|iheid zou wagen. Vooral de iulandera werden op een eerbiedigen afstand gehouden, zoodat het huu niet mogelyk was, iets van het examen, dat in de Maleische Courant nis openbaar was aangekondigd, te hooren.

Er waren honderd dertig aspiranten to examineeren: wel een bew|Js dat een plaats op de school door de inlsnuers over het algemeen als een zeer goede positie wordt beschouwd. Twaalf tot vyflien gulden 's maande is dan ook zeer verleidelijk.

Het examen liep over: I Aardrykskundo van de Minahassa, vooral keiiu . op de kaart; II le.->u tn het gelesene !)■ epr.ke ■; 111 sctiiiftelljk oplosseu van een drietal rekenvoorstellen, benoen.de getaüeu met tiendelig-; en gewone

iireuk»,!' ; IV het m>.kea van een opstel over opgeg^vc.e onderwerpen, waarby de leerliug de keus had tusschen twee. Orer het schriftalyk gedeelte van 't examen ban ik niet in staat een oordeel uit ts brengen, aangezien de Commissie niet kon besluiten, dit aan mijne ongewyde oogeu te onderwerpen. Men meeude, dat er dau ook wel inlanders zouden zyn die er gaarne een kykja in wilden nemen, en zoo iets zou natuurlyk vreeselyk zyu; ja, ik ben innig overtuigd dat dan niet alleen het geheele inlandsche onderwys, maar ook de ongenaakbare grootheid der oommissie op het spel werd gezet.

Als ik nu nog iets mededeel aangaande het mondeling examen, dan moet ik in de eerste plaats opmerken dat vele der atpirauteu leerlingen waren der kortelings opgeheven school voor zonen van inlandsche hoofden en aanzienlyke personen, waarvan menigeen den curcus vau drieën vier jaren had doorgemaakt, eu dat de ouderwyzer dier school, thans als hoofdoudorwyzer voor de nieuwe school benoemd, het examen afnam!

Leerling en Meester kwamen dus op bekend terrein, waardoor voor andere aspiranten het concurreer.-.! moeielijk werd. Ik heb met aandacht hat examen gevolgd, en vond het hoogst moaiiyk, daaruit tot de geschiktheid dar aspijranteu te besluiten; ja, ik kon ia vele gevallen geen groot verschil ontdekken. Ik kon het echter ditect merkan ils de vrager by een z'juer gunstig bakende leerlingen kwam. Hy stond by dezen langer stil, terwyi hy de minder bekeudeu spoedig voorbyging; ik vermoed echter, dat dit niet opzettoiyk plaats had. Overigens merkte ik op, dat het voor de aspiranten enkel geluk was een goed antwoord te geren. Dit lag echter meer a»n den korten tyd dan aan den vrager. Alleeu had het oudorzoek naar het gelezsne wel wat minder willekeurig kunnen geschieden. Vooral den tweeden dag ward er niet onderzocht, of de lezar verstond wat hy las, maar naar woordsafieidingeu, grondwoorden met huu voor-en achtervoegsels, enz. Soms ook vroeg men oud-laorhugou van de school naar de soorten der woorden, en ook een enkelen keer vaar oud-rwerp en t, i gde, w.arep de nutwoodeu eoh'ei meestal haperden. Uau kou m-n leden lior Commissie met deu o.d_v.yzoi üoorca f.uistaieu: „Hy kot Let Witsn," w«u u;t k up. maakte dat de kennis der analyse en der eerste beginsel.u vau de Hollandsche taal voor eene hoogere, zeer ga. wenschte soort van kennis werd gehouden. Daarom bevreemdde het my des te meer, dat aan een enkele der aspiranten, die zich bedoelde kennis buiten de school van Toudano had verworven, waarvan de commissie in keunis was gesteld, geene vragen hoegenaamd op dat gebied gedaan werden. Daar men hoopte dat oud-loerliugeu op dat gebied zouden schitteren, werden dergelyke uitstapjes gedaan; doch voor de anderen hield men zich streng aau de gegeven vakken; al wat daar buiten lag was van nul eu geeno waarde. Toch stond er in de Tjahaja Sijang dat men naar capaciteit eu keunis zou onderzoeken, en was de soort vau kennis dasrby niet opgegeven !—

{Wordt vervolgd.)

Door de vereeniging „het Koode Kruis" in Nederland, is/ 25,000, vyf eu twintig duizend gulden, beschikbaar gestold, voor de tioepen te Atsjin. Don Carlos heeft te Géuèva geabdiqueerd ten gunste van zyn zoon. De Aa han tij neu zyu opgerukt tegen Cape-Coast-Castle. Iv Turkye is aan da vieemdelingeu de bovoegdheid toegekend om grondeigendom te hebben. De ï.ransche Nationale Vergadering heeft etn heftig debat gevoerd over de al of niet wettigheid der uitzetting van prins Napoleon. Door deu vorst vau Khiva is zyn voornaamsten raadsman gedood en zyn de Russische krygsgevangenen in vryheid gesteld. Maildienst. Wij zyn in statt gestold, het volgende te publiceeren:

dd. 18 April.

De Prins van Oranje kwam gistereu ta Batavia aau. Had zes dagen oponth.ud in het Suez- kanaal door het vast zitten van andere schepen.

heden middag ontvangen. De commissaris Nieuwenhujjzen bevindt zich «sa boord der Citadel van Antwerpen. Den veertienden is Genevaal Köbler gesneuveld. De Atsjineezen vechten verwcfed.

Bottsbdam 16 April. Onveranderd. AT'_^«veiHng 53%, particulier 53. Suiker 33/, beneden veiling, stil. Tin 84 vast. Aangekomen: President Rijckevortel, Ptudhoe, Ntic era, Nator, Vyf trienden, Jan Pieter en Berhice.

Vroegdienst des morgens to zeven ure. Hoogdienst dos voormiddags te half negen ure. LOF des avonds te zes ure.

Door do wee»- en boedelkamer te Banda, de rechthebbenden op de nalatentchap run den vóór 1820 overleden onder-reiideut Johan Willem Joo«ten«z, binnen ze» maanden na 9 November 1872. Door de weeskamer te Batavia, in de boedel» van K. A. M. M. M. von Ellenrieder, W. P. Montgomery-Burgoyne, J. de Jongli en E. A. M. van I.ilaar; binnen drie maanden na 29 Januari 1878. Door H. Draijcr, te Timor Koepang, in den boedel van W. 3. Draijer, binnen dri» maanden na 1 Febr. 1873, Door de weeikamer te Samarang, in de boedels van C. J. Rieiz en E. Symons, binnen drio maanden na den 5 Februari 1873. Door htt college van boedelmeesteren ta Batavia, in de boedels van Jap Aeng alias Jap Adjie en Gouw Les Wie; drie maanden na 24. Februari 1873. Door de Weea- en tosdelkamer tar Sumatra'» Weitkust in den boedel van J. Cramer: binnen drie maanden na vyf Februari 1873. Door den tieoiteur-te-tsmeotair Tan Eng Tjiong te Tjandjoer in den boedel der Cirinee»che vrouw Taa Tam Nio: binnen drie maanden na 23 Februari 1873, Door de gccommitteerlen in onchri»ten sterfboedels te Buitentorg in den boedel van Lic Tiong Koog: binnen drie uuandea va 2. Fe bruari 1873. Door het college vaa boedelmeiiteren te Batavia, in den boedel van IJaauw Tok Toeng: binnan drio maaaden na 3 Maart 1873. Door de weeskamer te Samarang, in de boedel» van P. 3. van Put en H. A. L. van Michalofski; binnen drie maanden na 15 Maart 1873. Door militaire commissarissen H. 3. Kerrebyn en D. G. Altman, in don boedel van J. B. Broekluiijzen; binnen drie maanden na 15 Maart 1878. Door gecommitteerden in onchristen sterfboedels te -Anjer, in den boedel van Lim Djimkoeij; binnen drie maanden na 10 Maart 1873. Door deu ge»nb»tituaerden executeur-testamentair W. Th. Fraier te Samarang, in den boedel van Eliza Sijmoni; binnen drie maaaden na 2U Maart 1873. Door ds executriee-te»tamentair Wed.E. Hoffman, Broakhuijzens; te Soerabaia, in den boedel vau haar echtgenoot; binnen zes weken va 15 Maart 1873. Door da militaire oommis»aris»en H. E. L. Frin» eu M. Smets, te .Makassar, in den boedel van VV. F. A. van der Noorda; binnen drie maanden na 24 Februari 1873. Door het college van boedelmeesteran te Batavia, in den boedel van Tan Koseng; binnen drie maanden na 25 Maart 1873. Door E. IJoung t» Batavia, in den boedel van H. M. ds Las«osaij, weduwe Raket; binnen zes weken na 27 Maart 1873. Door testamentaire executeuren in den boedel van Sech AH bin Said Uaiaandit; binnen ze* weken na 22 Maart 1873. Door agenten der Samarangsche boedelkamer te Soeracarta, in den boedel van Poalauio; binDen dria maanden na 21 Maart 1873. Door de wees-en boodelkamer te Banda, in den boedel van J. J. B. Bertels; binnen zs» maanden na den 1 Maart 1873. Door de weeikamer to Batavia, in de hoedel» vau F. H. de Wija en P. W. Pohlman; binnon dria maanden na 3 April 1873. Door de weeskamer te Batavia,.in de boedola van H. van Ochse», Pietseh C. H. van Meeuwen, K. Vos, J. v-n Tong«rcn, P. A. Tempel», L. de Mooy, A. Andrew», binnen ze» weken na 3 April 1873. Door de boedelkamer te Soerabaia, in dea boeiel vaa Ho Ang Tiong, binnen onbepaalden tijd.

— In den loop der maand April, door dou pangerang Adipptti Ario Mangkoenujara to Soerakarta: het daarstellen van een ijzeren brug over da Solo-rivier te Djoeroeg. —Op Zaterdag 3 Mei, door den eerst-aanwezend ingenieur te Samarang: het bouwen van een houten brug met iteenen landhoofden in den weg van P«djagalan naar Ambingan, begroot op f 4347: en: de herstelling van da pendoppo der regeutswoiiing te SamaraDg, begroot op f 2165. — Op Maandag 5 Wei, door den directeur van het marins-etabissement te Soerabaia: het tpanbrengen van een nieuw gotenstelsel in drie woningen nabij hel etablissement, begroot op f 7289; en: liet maken van nieuwe goten in de zoug.aa.'e

elf -Teg,....t 0p f 37C2.64. Op Oi-sdag 6 Mei, door den directeur van het maiine-etabli»-letnint te Soerabaia: het verrichten van herstellingen, verbete-

ringen en vernieuwingen aan de gebouwen der gouvernementsmarine ta Soerabaia, begroot op f 3319,675. — Op Woensdag 30 April, door den resident van Madioan: da lavering van een schrijftafel met loket, 3 gewone tafels, 12

■toelen en 2 rotting- vloermatten. — In den loop der maand April, door do eerst-aanwezend genieofficierea of officieren tijdelijk belast met den geniedienst, op do volgende plaatsen: de uitvoering van herstellingen, vernieuwingen, verbeteringen of bijbouwingen aan de militaire gebouwen en werken : te Anjer, begroot op f 11626; » Buitenzorg, » „ „ 4900; i Gomhong, „ , , 9353; „ Djocjacarta » „' . 6957; t Soeracarta , . , 4452; , Ngawi , , , C 946; en: de levering van materialen voor do bouwwerken te Rijswijk en Weltevreden, Meester-Cornelis, Salatiga en Soerabaia. —. Op Zaterdag 26 April op het reaidentieburean te Samarang: de levering van een ijzeren geldkist, tot berging van f 300 Ü. — Zaterdag 26 April, door deu eerst-aanwezend ingenieur te Samarang: het vernieuwen van den bovenbouw der brug N°. 58, in den weg van Djomblang naar Kandoesarie, begroot op f 973 — Op Zaterdag 3 Mei, door den eerst aanwezend ingenieur te Samarang: het bouwen van een post-en telegraaf kantoor met woning voor den Chef te Salatiga, begroot op f 21182,

SAMARANG, 17 April Siam bark Iron Duke, J. Dethleffien, Bangkok, Oei Tjietien. Ned. Ind. bark Hab Joan, Fiohoenpang, Itembang, Gezagv. Ned. Ind. bark Joeesin, Said Abdulrachman Alkaf, Pecalongan, Gezigv. Italiaanich schip Ellina, P. Vanulla, Batavia, v. d Broek en Veeckens.

N. I. «chr. Jow Wan Hen, lotje Safar, Gezagvoerder, Sooralma. Spaan», bark Altagracia, J. B. Onaindi, v. d. Broek ca Veeckens, Saigon. Duits, bark Maria, Siegener, Mc. Neill en Co. Nederland.

Er ia veel gesproken over een brief, die in de Daily News voorkwam en uit Lissabon geschreven was, handelende over Spanje's ex-koning Amadeus I. Do verwonderlyke regelmatigheid waarmede de loop der slaatsaangelegenbedeu te Madrid werd voortgezet onmiddellyk na de aankondiging van . kctiiogs troonsafstand, wordt in genoemden brief toegeschreven aan ecu te voren tlfsscheu Aan ï^ouing en de voornaamste republiekeinen beraspil plan, waarmede Amadeus zich eene voldoening versclufte over de vernedering di* hy van de hidalgo* ondervonden had. Buitendien is hy, evenals de andere kinderen vsn Victor Emanuel (eltyd volg.ns den bawusten brief), geenszins zóó zeer vyandig tegen repubiikeinsche beginselen gezind als men veronderstellen zou. Steeds beschouwde de hertog van Aosta republieken uit hetzelfde oogpunt als hy spoorwegen, werktuigen en elektrieke telegrafen beschouwt, en zoo als die dikwyls of meestal beschouwd worden, namelyk als onmisbaar, hoezeer ook stuitende voor gemoederen welke verfijnd zju en het gemis van vale kalme genoegens, welke door deze uitvindingen der eeuw vervallen, betreurende, zich echter onderwerpen aan den loop der omstandigheden.

Don Amadeus — of de hertog van Aoita, zooals hy verlangt genoemd te worden — outkeut dat Victor Emanuel of prins von Bismarck hem bewogen hebben afstand van den troon te doen. Maanden geleden was het plan b|j hem opgekomen, maar hy deelde 't aan niemand mede. Toen de Koningin bevallen was, achtte hy de gelegenheid om aan zyn Voornemen gevolg te geven te goed, zonder huiselijke onaangenaamheden in het leven te roepen, dau dat hy haar ongebruikt eou laten voorbygaan. Alle aarzeling hield op, nadat hy de kapiUal-rekening van de Koniugiii had .ingezien. Maria Victoria bracht een kapitaal teu huwelyk mede, dat geraamd werd op êêa millioen franken renten per jaar; later werd dit nog vermeerderd met de goederen van hare moeder, prinses della Cislerna. Het Koningsclinp heeft dit kapitaal aanzieniyk doen verminderen - de civiele lijst (gesteld al dat zy geregeld werd belahld) was volstrekt uiet grëvcnredigd aan de behoeften vau eeue koniukiyke hofhouding. Veel geld werd bovendien besteed voor het omkoopen van Catlieten en andera intriganten, en tot dekking van militaire txpaditiëu in het geb-rgte. Het uitat..pj _ van den Koning vaar de Bask'.iclie provinciën kostte ook veel geld. Htt nazien van de kapitaal-rekening bracht don Amadeus tot de treurig» oivar »g, dat, als by uog ecu paar jnen Koniug van Spinja beef, 't einde ecu baukroet zou wezen. Hy evenaarde als fnsntiëel genie geenzins Labella, Christina eu den he.tog Montpensier, die Spanje mot p"

Op dan avond, dat hy besloot te abd:queeren, wilde hy door middel der republikeinen z'ch op de onbeschaamdheid der adclykou wreken. Hij zond om eenige hoofden der republikeinsche party, dia hy persoonlijk kunde, on deelde huu _'jne plannen rcedc. Boutweg vetklaarde hy, dat het ailerdwaast was om de Bourbons en den adel in den arm to ntmen. „Onder hunne leidiüg, zei de vorst, zou Spauje blyv-in galyken op een man, die in een yienden slaap i: gedompeld." 't Was iv Spanje zóó ver gekomen, dat ecu koningschap er moest afdalen tot ecu despotisme van de laagste soort. Amadeus wts voor een republikeinsch gouvernement. Indien da republikeinen dus met hem wilden samenwerken, dau zou hy hun te hulp komen, vcordat hy Madrid zou verlaten. In dria dagen was het plan gereed. De Koning maakte zyn abdicatie-plan bekend en de Cortes, zyn raad volgende, proclameerden de republiek. De Koningin, die troost vond in de diepe overtuiging, dat zy eiiia „missie" in Spanje ie vervullen had, werd eerst in de geheimen ingetvyd toen da Koning niet meer terug kon treden. Vernemende, hos 't met de zaken was gesttld, was zy hevig geschokt. Toen tr tocbereidtalen voor het vertrek w.erdou gemaakt, gaf de Koning bevel, dat een officier, aangesteld door den minister van binnenlandsche zaken, het toezicht zou houden by hat inpakken. Geen schilderij, geen meubelstuk, geen kleinood, dat door den Koning of de Koniugiu iv Madrid was gekocht eu betaald, hotzy uit de civiele iy»t of uit de psrticulicre kas, werd medegenomen. Niet alleen werden de rekeningen tot deu laatstcu cent betaald, maar evenzeer werd zorg gedragen voor de pensioenen, die ten laste van de kouiuklyko beurs kwamen. Amadeus spreekt ove- i''\> tweejarig koningschap nderueden joor tt'l r. je.'gd \au de gemalii des cx-koniugs van S' j ' ,n. »r bet schijnt, niet instemde met da aftre-13.0.1 gemaal, maar veel eerzucht bezat en alles <>au het behoud vau den troon, die reeds hare p-rsooulyke inkomsten van een millioen francs verslond, zou hebben opgeofferd. Da brief luidt, aldus: „Vau kindsbeen af had de goede vrouw zich voorgenomen eene koningin te worden. Een wereldberoemd staatsman verhaalde my, dat toen zy een klein raei'je was haar hoofd op bol geraakte door het gezicht van keizerin Eugenie, terwyi deza met al den pauweuopschik eener keizarlyka vortooning naar het openen der aair.ers reed. Do toekomstige koniugiu vau Spanje was toenmaals soholieretcr in het klooster vau le Sacré Coeur ta Parys. Terugkomende beicliretf zy aau sommige der nonnen deu schitterenden luister der prachtige y letheden die zy gezien had, waarop baar gtantwoord werd, dat mlle. de Mouiv j (de familienaam vsn keizerin Eugenie) in hare jeugd aan de H. Maagd toegewijd was, en een vrome aaubidater van O. L V. was geworden, voor welke godsvrucht zy (de H. M.) haar nu met een keiz.rlyke kroon beloonde. Zondag daaropvolgeude was de jouge prinses della Cisterua (de naam der gemalin van den ex-kouing Amadeus) de gast van den staattmar, die my deze byzonderheden mededeelde. „Wel vriendinnetje," zeide hy tot haar op het dessert; „ik zie dat gy eren als de keizerin u da eene of audtre goede beloouiug waardig zult maken, daar de zusters u een medaille van goed gedrag schenken." Het kind antwoordde: „O neen, het is geen prys, maar een g-denkpenning ter eere van Notre Dame des V\c.oires. Gy weet dat zy mijne beschermvrouw is. Ik ben naar haar Maria. Victoria genoemd." — „luderdavd I" zeide haar gastheer, „auik een vermogende peettante moet u schoone geecheakeu geven."— „Uat geloof il-, (zeide de kleine Victoria). Als ge eens wist wat ik gevrragd hebt"— „Denkelyk da grootate pop die ooit gemaakt werd?"-— „Neen."— „Wel, is het dan eene krib met de bambino ('-et kindje) en do herders, de engelen, de wyzen en de ossen?"— „Och, gekheid, wy hebben overvloed vau kribben ia het klooster. Ik bon er wee van. Ik heb O. L. V. gevraagd om de helft vsn hare kroon of anders een heele koningskroon. Gy weet zy gaf aau de keizerin, dia slechts een geiinga Spaansche gravin wa», een keizerlijke kroon, la plus belle couronn* du mondt, zeggen de nonnen. Wat zal zy en moet zy niet doen voor do prinses della Cisterua, die naar haar genoemd is?" Het schynt dat dergelyke byzouderheden (verondersteld dat zy juist zyu) steeds onbekend blyven, totdat zy veel van hare beteekenis verioren hebben. Indien de prinses della Cisterna reeds zoo onder don invloed van het''by geloof was iv hare prille jeugd, hoe moest dan de vervulling barer wenschen niet op haar gemoed werken, nu zy werkelyk de kroon droej, om welke zy de Heilige Maagd gevraagd had, en het lou slechts natuurlyk geweest zyn, dat zy onder denselfdan invloed ais die, Welke in bet klooster van lt Sacré Coeur baar karakter vormde, t« Madrid een werktuig in de handen van het ultr*montanisma geworden ware. Een en ander is nu verydeld en de Spaansche republiek treedt op als da bekrachtiging dar omwenteling vau 1868, va door een tweejarige monarchie Verschoven te zyn.