De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

Vvocgdienst des morgens te zeven ure. Hoogd'enst des voormiddags te half negen ure. LOF des avonds te zeven ure.

Burgerlijke Stand te Samarang. Van at' den 28 December 1873 t/m. den 3den Januari 1874. GEBOORTEN. Kenriette Bout, dechter, L. van Heerdt tot Eversberg zoon. J. R. Brilleniao, geboren Catmo zoon. F. H. van Groll, geboren Andreos, zoon. STERFGEVALLEN. Carel Louis Joseph, oud 1 jaar en 3 maanden; Caro'ina Henrica Stekkinger weduwe van Joseph Muller, oud 93 jaren. Margnretha Wilhelmina Bout, oud één dag. Johanna Carolina de Jong, weduwe van Westerheyde, oud 81 jaren. Guillamne Lambert Guillaume dit Bay, oud 50 jaren, zonder beroep.

SAMARANG, 1 Januari Ned. Ind. Stoomboot Koningin der Nederlanden, W. Veltman, Batavia; Mc. Neill & Co. Ned.-l. Stoomboot Paul, J. J. Clignett, Soerabaia; Gezagvoerder.

BIJ HET DEPARTEMENT VAN JUSTITIE. Tot inspecteur, chef der afdeeling gevangeniswezen, de hoofdcommies Mr. D. de Feijfer. Tot referendaris, de fungerend secretaris bij de rechtbank van burgerlijke en lijfstraflijke rechtspleging te Palembang, tevens auditeur militair aldaar Mr. M. H, C. van Oosterzee. Tot hoofdcommies, de eerste commies op het parket van den procureur-generaal bij het hooggerechtshof van Nederlandsch-Indië Mr. P. 11. F. Junius. Tot eersten commies, de derde commies F. D. Vodegel. Tot derde commiezen, de derde commies ter algemeene secretarie ¥, 11. Leidelmeijcr en de ambtenaar op non-activiteit 11. A. A. E. Deckcrs, laatstelijk derde commies bij het departement van onderwijs, eeredienst en nijverheid. Tot fungeereod secretaris bij de rechtbank van burgerlijke en lijfstraffelijke rechtspleging te Palembang, tevens auditeurmilitair aldaar, Mr A. M. Pino, thans als griffier toegevoegd aan den buitengewoon omgaanden rechter in de vijfde afdeeling op Java en Madura. Tot ontvanger der in- en uitvoerrechten en aceijnsen te Singkel, de ambtenaar op wachtgeld A. C. E. Remij, laatstelijk klerk op het residentie kantoor te Kediri. Tot derden deurwaarder bij den raad van justitie te Batavia, de klerk op het assistent resideutiekantoor te Madjalengka (Cheribon) P. J. J. Dornseiff.

Dat door den Directeur van Binnenlandsch Bestuur, gedurende de maand November 1873.

ZIJN GEPLAATST: In de residentie Tagal, de benoemde controleur der tweede klasse J. J. Bischoff. In de residentie Bantam, de benoemde ambtenaar ter beschikking L. K. Turk In de residentie Samarang, de benoemde ambtenaar ter beschikking 11. J. W. van Lawick van Pabst. IS VERPLAATST: Van de residentie Bantam naar de residentie Kadoe, de controleur der eerste klasse G. H. Blanckcn. IS BEPAALD : Dat de benoemde controleurs der tweede klasse S. P. de Bruijn en F. J. Th de Haart, respectivefijk in de residentien Bantam eu Kediri zullen blijven geplaatst. dat door den landraad te Grobogan (Samarang), IS BENOEMD: Tot tweeden buitengewoon substituut-griffier bij die rechtbank, buiten bezwaar van den lande, J. II C. Beer, gewezen klerk bij het departement van binnenlandsch bestuur.

ONTSLAGEN: Op verzoek, eervol, wegens vertrek, de tweede luitenant J. Canters.

BENOEMD: Tot tweeden luitenant, de gewezen tweede luitenant van het corps A. P. J. Tegelbcrg.

ONTSLAGEN: Op zijn verzoek, eervol, uit 's lands dieust, de we« dono van het district Goenoeng-Kendaiig (Soerabaia), raden pandji Soero Negoro. Op zijn verzoek, eervol, uit zijne betrekking, de adjunct-djacsa in het regentschap Bondowoso (Bezoeki), raden Mirto Koesoemo.

BENOEMD: Tot wedono van het district Goenoeng-Kendang (Soerabaia), de bekel in het district Djenggolo IV, mas ngabehi l'rawiro Kocsmo. Tot wedono van het district Paroeng (Preanger Regentschappen), de tjamat van Soekaradja, raden Soekma Amidjaja. Tot wedana van het district Balega Laoet (Madura), de mantri-ari. te Sawah-ilir, raden Darmo Sastro.

Gedurende de maand Dee. 1873 is ingelegd/ "765.18» is teruggenomen „ 1484.. 11 >» » » pg Alzoo meer ingelegd dan teruggenomen ƒ 50920.— De He. Tydeman, inzender van een schrijven over de cirkelquadratuur, beschuldigt ons zijn „artikel" verminkt te hebben. De waarheid H, dat wij zijn artikel van veel banaliteiten en dwaasheden hebben gezuiverd, zooals d. lezer uit het volgende kan zien. Wat men cursief gedrukt vindt, werd door ons weggelaten. Sedert versche.dene eeuwen reeds, i» de menschelijke geest er op uit geweest, zich in alle vak_en van wetenschap meer eu meer te bekwlme», ij heeft meer en meer getracht en d.t ,s haar me ver schillende zaken ook gelukt, in de geheimen en o>>^*arde .„lerkicaardigheden der natuur te dnngen Zij heeft gezocht e» «evenden; di -'"'« -'J » e"" "'"l\ " '9 '™_ feker a wat bestaat kan gevonden worden, datgene waarvan men Positief kan zeggen: het kan niet gevonden worden bestaat Zï nit Maar watfeas dikvij/s het ge-al meu zocht wel maar tetdtr iraar ,ne,, k,> einden kon, vele «_*«*, _*<*£ lay-n, en nog ligf «V "'-gezocht, geen iconder dat men ze dan nooit vindl. Zoo was het sinds eeuwen gelegen met het zoeken naar de ware lengte m denomtrek de. cirkels of zoo als men dat ook uitdrukt naar de quadratnur de. cirkel.. Groote geesten, verbazende geniën hebben te vergeef» daarnaar geiocht, maar een mensch, hoe kM{ eoi, hoe geteerd, hoe groot van geestvermogens is en blijft altijd een mensch, en de mentch is feilbaar. Dat is iran"-schijnlijk de reden, lat tot nog toe alle pogingen 10l hel einden van ie guadratuur des arkels niet zijn geslaagd; die groole mannen o. a. Archimedes, Newton om geene andere namen te noemen, zochten ook doch niet daar waar zij het konden vinden. Waarschijnlijk zochten zij hel le ver; en wat ook falen nwie, dat is zeker en zal door alle tijden heen zeker blijven, hij die zo?kt op eene plaats waar datgene v;al hij zoekt, niet is zal hel ook niet vinden al was zijn verstand grooter dan hel. verstand van allschen te samen Zoekt hij op de plaats waar het te vinden is, dan nog is het mogelijk als hij op eene domme wijze zoekt, dat hij hel no'/ niet vindt; laat hij echter in dat geval zijn verstand verken honderd tegen een dat hij het vindt. Deze inleiding, die misschien wel wal langdradig is is noodig, om dengene die dit zullen lezen niet te do.n zeggen: hij, die dit schrijft is bepaald gek. Het is geen kleinigheid om ti durven zeggen en te durven verantwoorden dat de quadratimr des cirkels is gevmaen, enz. De rest is even mooi.— Liefdadigheid. Da President vaa de Birectie van het Protea'.antsche Weeshuis had het genoegen, onder een cou vert met het postmerk Cheribon een som van f 50 voor de weezen te ontvangen.— Bij een der laatste onweders, Woensdag natuurlijk, heeft de bliksem den afleider van het afdeelings kledingmagazijn getroffen, en is daar langs in het reservoir geslagen, dat aldus vernield weid. Andere schade is niet aangericht.— Benoemingen. Behalve de uit de Javasche Courant bed.i overgenomen benoemingen bij het inlandsch bestuur, is aog door den G. G. Ontslagen : eervol, op verzoek, ujt 's lands dienst, mas Soemo di Poero, wedono van het district Grobogan. Benoemd : tot wedono van het district Grobogan. mas Niti Astro, dieksa bij den landraad te Paerwodadie. Een karvoerder die eene vracht naar Demak had gebracht en van daar met ledigen grobak terugkeerde, maakte onder weg afspraak met een landgenoot die naar Samarang wandelde, dat deze tegen betaling van / 1,50 de reis op de grobak mocht maken. De reiziger stapte in, en lag weldra gerust te slapen opeen bos djagongstroe, terwijl de voerman verheugd nog iets te verdienen zijne stieren blijmoedig voortdreef. Dezen morgen op Mlatten gekomen spreng de passagier eensklaps van de kar eu zette htt op een loopen. De karvoerder, die zich aldus de betalinr zag ontglippen, liet de kar inden steek en liep den vluchteling na, dien hij evenwel met kon kingen, daar deze spoedig in de gangen der kampong Mlatten verdween. Nu keerde de voerman weder naar zijns kar terug, juist tijdig gnoeg om te zen hoe een paar jonge kerels daaruit zijne kaiu en badjoe weghaalden en er mede op den loop gingen. Ia stede van f 1,50 winst, verloor hij nog zijne kleeding.—

Controle en recherche. Naast alles wat op de nieuwe organisatie van dezen diensttak is aan te mei ken en de veelvuldige fla'ers in de nieuwe reglementen vooikomende en vóór hare invoering reeds begaan, moet nog gevoegd worden het niet tijdig aan de stations doen toekomen der voor de nieuwe formaliteiten benoodigde nieuwe modellen van de tot in-en uitvoer benoodigde beschejden. Het gevolg daarvan is dat gister hier alle boomklerken onverrif hter zake naar hunne kan+oren terug moesten, daar niets het recherche

bureau kon passeeren. Er kon niets in- noch uitgevoerd worden: de onbeëedigde ambtenaren stonden werkeloos in de loods, en alle verkeer stond stil Eindelijk, omstreeks één of twee uren na deu middag, werd besloten om met in- en uitklaren maar op de oude wijze te werk te gaan, en werden aan de boomklerken die daartoe overgingen, kattebelletjes voorde gepasseerde goederen en betaalde lechten uitgereikt, die later, wanneer de modellen zullen ontvangen zjjn, tegen geldige boombswijzen zullen worden verwisseld. Niet ieder echter was met dat hu'smiddeltje geholpen en o. a. de Nederl. lul. Stoomvaartmaatschappy weigerde goederen te ontvangen die niet van de nienw model uitvoerdocumentin voorzien waren. Alles belemmering van den geregelden gang des handels, te wijten alweder aan het ongelukkig beheer der secretarie te Batavia.

Om een consent voor het vervoeren van twee kelders jenever van de eene toko naar de andere te verkrijgen, moest meu heden ruim twee uur wachten! —

Dwangarbecd De Chinees Tan Tian Sing, wonende e Kegang, werd eenigen tijd geleden, als ove-tuigd hehr van in de Protestantsche kerk ge3'olen lampen, veroordeeld tot vier jaren dwangarbeid, tit ondergaan van welke siraf Samarang werd aangewezen. Sedert vele dagen echter komt die man geregeld 's morgens ongeveer zes uur in zijne woning te llegaag, neemt daar zijne zak_n waar als vooibeen, beweegt zich vrjj door de Maleische kamp en de stad en overni waar z\jne bez:gheden zijne tegenwoordigheid vereischen, en gaat 's middags tegen 4 uur weder naar de gevangenis terug. Een dergelijke toepassing van de straf, waardoor het voDnis aan de bespotting der inlanders wordt overgegeven, heeft de rechter zeker niet bedoeld en is dan ook zeer zeker enkel maar een goedvinden van den gevangenbewaarder. Wg vestigen daarop de aandacht der politie, opdat deze Tan Tian Sing zyne straf naar behooren do. gevoelen en den schuldigen opzichter de dien toekomende straf doe geworden-

De laatste regenbuien hebben ongemeen veel gcell aedaan aan die velden, die door grooten afstand der waterleidingen van den regen afhankelijk zijn, zoo dat de desaabewoners algemeen aan den arbeid zgn getogen voor den rijstbouw. Vooral de sawahs benoorden den weg naaf Goeboek hebben veel van den regen gekregen; de zuidelijke minder, maar toch voor het meerendeel genoeg. De waterleidingen nu bijna alle in orde gebracht, maar leveren nO. niet genoegzaam water voor al de laags haar gelegen velden. Een schaduwzijde bij al dat fraais is, dat er weder een massa koortslijders in de dessa's zijn, waardoor de arbeid niet weinig woidt vertraagd— Van Kcepang mochten wij dit schrijven dd. 14 Dcc ontvangen: Te Koenang zal met 1 Januari eene kinderbibliotheek worden geopend. De gelden hiervoor zijn gedeeltelijk door inteekening bijeen gebracht, terwijl een tw.ntigtal personen eene diiemaandelijksche contributie van f I.— betalen, tot. instandhouding en uitbreiding der goede zaak.

De bedoeling is niet om enkel de schooljeugd van goede lectuur te voorzien, maar voornamelijk hen, die de school reeds verlaten hebben, daar over het algemei n in den huiselijken kling geene gelegenheid bestaat om het geleerde te ondeihouden. Mocht dit laatste op vele plaatsen in L:dië het geval zijn, dan toch bezwaarlijk zoo algemeen als te Koepang, al waar niet éV«per, niettegenstaande hij het bewjjs van den verkooper toonde, gestraft met f 25 boete. Hij vroeg wel aan de politie, cm het geweer dan maar te houden, daar het geen/ 25 waard was, doch dat werd niet aangenomen !— Uit Amisarawa schrijft men ons dd. 2 Januari: In ce laatsts vier dagen heeft zich geen geval van cholera voorgedaan. Gisteren had hier een zwaar onweer plaats: een Javaan, die op de sawah werkte, werd dcor den bliksem dood geslagen.— Pit Eembang wordt ons dd 30 D.e. gischreven: l)en 29en arriveerde in het Logement alhier de le Stuurman van de Ccres de Vries; daags te voren had hij met tien matrozen in ten sljep die boot veilaten. Hij deelde mede, dat het eene rad van de Inot totaal onbruikbaar was geworden, zoodat de Cores de Vries, waaraan hetzeilvermogen uiterst gering is, aan het kiuisen was, en hij telegrafeerde aan den Hr. Hulotijn, Superintendent der Ned. Indische Stoomvaart-Maatschappjj, er.z., enz., enz cm hulp Het antwoord uit Batavia was echter, dat er op het oogenblik geen andere boot beschikbaar was en dat men zich maar moest behelpen. Den Stuurman bleef daarna niets anders ovei, dan de Cores de Vries weer op te sporeu, en aan haar het welbehagen van den Superintendent te berichten. Of hij ze nog teruggevonden heeft, weet ik niet — Uit Atsjin wordt ons door onzen tweeden correspondent geschreven: 11 Dee. De oorlogsschepen zijn dichter bij de Eivier gekomen: van haar monding tot Pedropunt Ij.gen thans de Koopman, Bernhard, Metalen Kruis (met de zijden vlag, die aan Japan herinnert, steeds in tcp), de Watergeus, Riviw, Borneo en Soerabaia. Een uur lang hebben zjj op de Oedjong geschoten, waar lan nu ook^een enkele Atsjinees meer te zien is. De Generaal van Swieten (Me gisteren op de reede was gekomen, en heden naar den wal teru.gekeerd is schijnt over den gang van zaken tevreden. 12 Dee. Om zes uur heden morgen begonnen de schepen, die thans voor de Eivier liggen, te bombardeeren. Ben ik wel ingelicht, dan werd gisteren het kampement door de Atsjineezen aangevallen, wat ons een doode en vijf gekwetsten kostte, maar wat ook den vijand zoo slecht bekomen is, dat hjj voorloopig geen tweede protf zal neme.. 15 D.;. De monding der At?jinritjer is ons. Alle versterkingen zijn door de Marine tot gruis geschoten. Op uitstekende wijze wordt het geschut op de schepen bediend. Nu zwijgt het voor een poos, nadat het in den afgeloopen nacht tn ook nog heden morgen op den Kraton was gericht. Ik maak daaruit op, dat onze troepen tegen den Kraton oprukken, daar totnutoe de Marine steeds het terre'n schoonvtegde, dat de landmacht naderde. Gisteren is dcor de tiocpen een veisteikte kampong (Babil) genomen. De vijand hield een oogenblik stand, doodde van ons zes en kwetste vijfendertig, maar toonde .poedig daarna, dat zij niet alleen dapper als leeuwen konden zijn, maar ook zoo vlu" als hazen. Zelden heeft men een vijand harder zien loopen. Om half elf van morgen is de Kolonel van Gogh naar den wal gegaan; daarna zijn gewapende sloepen naar de monding der Eivier geroeid; vervolgens is de marine op den linkeioever geland, en en tiraïlleur voorwaarts gegaan- De mariniers zijn des middags naar boord teruggekeerd, maar de sloepen zijn verder de Eivier opgegaan, en hebben daar eenige schoten gelost, welke echter niet beantwoord werden. De landmacht heeft gisteren weer gevochten en weer vele Atsjineezen geveld: een vijandelijke troep was ingesloten tusschen onze troepen en de Eivier, zoodat er voor hen niets andera overbleef dan te sneuvelen, te zwemmen of zich over te geven. Het laatstededen vijf Atsjineezen, van welke drie met een brief en een rijksdaalder »ijn vrijgelaten. De Eivier voerde een vrij groote hoeveelheid lijken af. Van onze zijde werden onder anderen Kapitein Voorman en de Luitenant Stappershoef gekwetst; de eerste kreeg een tchot in de borst. Het kampement is heden naar den oost.lijken oever der ri ier van Atsjin verplaatst. Fier wappert daar, waar wij zoo lang door de Atsjineezen getart zijn, thans de Neder landsche vlag. Dat doet het hait goed. Dat versterkt de verwachting op succes, tegenwoordig door ieder onzer gekoesterd Alles geeft stof tot teviedenheid: het weer is prachtig, nu reeds sedert den Ben; er is eensgezindheid tusschen leger en vloot, en er wordt door de Marine zoowel als door de Landmacht met bedaardheid en vastheid geageerd. Weer vallen daar van de schepen schoten. De Citadel, het Metalen Kruit, de Watergeus, de Soerabaia en de Riouw beginnen met kracht de plaatsen te beschieten, waar wij vroeger gekampeerd hebben, zeker om eok dat teriein voor de landmacht schoon te vegen, zoodat de troepen opnieuw zonder zware verliezen kunnen voortrukken. Dank zij die toeleg hebben wij tot en met heden bij de landmacht slechts zes dooden en vijfendertig gekwetsten. Dat weet ik van een volkomen vertrouwbaren berichtgever.

Adieu, tot morgen! Laat ik u nog waarschuwen, de berichten, welke gij bier en daar in de dagbladen zult d vinden niet dadelijk vo.r juist aan te nemen: er wordt, t wanneer er van het getal choleralijders, gesneuvelden en gekwetsten gesprokon wordt, schromelijk overdreven, zelfs c'oor officieren, als vonden zij er genoegen in, het leed van den oorlog nog te vergrooten. De cholera neemt af: den , Hen waren er op Poeloe Nassy 150 patiënten; sedert echter heeft de ziekte een guns'ige wending genomen.— Betoel.

le. gedeelte, No. 1 Ouverture „Rübczahl FLOTOW. „ 2 „Tyrolienne" KiiHNER. „ 3 Solo voor Clarinette „Cavatine" VERD.. „ 4 Larghetto en Finale „Lucretia Borgia"... DONIZETTI. 2e. gedeelte. No. 5 „Svlvesler Quadrille" LEÜI'NER. „ 6 Medidation ala Bach GOUNOD. „ 7 Menuetto uit de Ea dur Siraphonie MOZART. „ 8 Hulde Marsch aan Z. H. Mangkoe Negoro HöSEL. Zondag den 4 Januari 1&73. No. 1 Victoria Marsch KüHNER. „ 2 Cavatine „Stradella" (Solo voor Piston). FLOTOW. „ 3 „Faust Wals" GOUNOD. „ 1 Haa-tzicl Polka HüSEL.

SAMARANG, 2 Januari Ned. Ind. Stoomboot Koningin der Nederlanden, W. Veltman, Soerabaia; Duits, bark Chloris, M. Matten, Tagal.

Bij Koninklijk besluit van den 19den October 1873, No. 22, is bij het personeel van den geneeskundigen dienst van het leger in Nederlaodsch-lndië benoemd en aangesteld tot officier van gezondheid der tweede klasse, de student voor gei.oemden dienst (arts) E. de Wolff.

Bij beschikking van den Minister van Koloniën, van 18 October 1873, La. Arz., no. 27, is G. P. L Hauët, gewezen kweekeling van de kweekschool voor de zeev:art te Amsterdam, en geëxamineerd 3de stuurman ter koopvaardij, gesteld ter beschikking van dtn Gouverneur- Generaal van Nederlandsch-Indië, om te worden benoemd tot derden stuurman bij de Gouvernements marine aldaar.

ONTSLAGEN: Op verzoek, eervol, uit 's lands dieöst, wegens ziekte, met behoud van recht op pensioen, de genezen deurwaarder bij den residentie-raad te Soeracarta, tevens buitengewoon deurwaarder bij den raad van justitie te Samarang voor de residentie Soeracarta D. A. de Riel. INGETROKKEN: De benoeming van den ondercommies der tweede klasse bij de controle en recherche te Batavia 11. J. van Zadelhoff, tot ontvanger der in- en uitvoerrechten en aceijnsen te Singkel.

BENOEMD: Tot kapitoin der chineezen in het landschap Boeleleng (Bali), The Tjino Sijang, handelaar te Breleleng.

VERLEEND: Een tweejarig verlof naar Nederland, wegens ziekte, aan den lichtopzichter der tweede klasse by den dienst der kustver.ichting in Nederland.ch-Indië L. van Don.

BENOEMD-. Tot lichtopzichter der tweede klitssc bij den dienst der kustverlichtirg in Nederlandsch-Indië, J. van Vuuren, laatstelijk die betrekking bekleed hebbende, onlangs van verlof nit Nederland teruggekeerd. Door den Commandant der Zeemacht en Chef van het Departement der Marine