De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

Een korten tijd geleden heeft men in dit blad kunnen lezen, dat een gepensioneerd kapitein der infanterie meen-Ib, de quadratuur van den cirkel gevonden te hebben. Daarop ia het bewijs gevolgd, dat de Kapitein zich eeni( «ermate vergist had, zoodat er met Let viuden van de qua- Iratuur nog alt^d naam ♦emakeuis, maar intusschen heeft _c .i eindigt, iv den Oosthoek de wereld verblijd met ling, dat hij een afdoend middel tegen de witte mie- I .d uutdtkt, en hetgeen dienaangaande wordt medegej deeld, schijnt do hcop to bevestigen, dat ditmaal werkelijk t lang gezocht* gevonden is. Bovenditn kan gemeld worden, dat de Aa»istt__t-Rei.ident voor de Politie te J-amarang met eenige er- st den stet.n der wijzen ah middel tot beteugeling verontrustende onveiligheid zoekt. Htt blijft mej d; palijr ji r treurig gesteld. De dieverijen nemen ontegenzeggelijk toe, en vau geen enkelen belangrijken diefstal west de palüie i e daders op te sporen. De smok'a' ii. opium zulfs, waartegen menig politieman het liefst ayn k acliten inspan', b.eidt zich uit. Verboden kit.eu in menige, en nog altijd niet genoeg, om de politie it wering te bewegen. Daarby komt, dat de opium, van uvernementswegq aan de pachters verstrekt, nagenoeg onr uil raar ia, wat natuurlijk teu gevolge heeft, dat de amfioenb t heulap, hun door de smokkelaars aangenu; meer dau gewoonlijk verkiezen. Het lijdt dan -t. n twijfel, dat de twintig kisten opium, die onlangs -atna ang weiden binnengesmokkeld om vandaar naar uej-ausporteerd te worden, veel aftrek zullen vinden. Dat zjjn treurige tijdingen, en ze zjjn de eenige niet, wel.,. w|j te vermelden hebben. De cholera is te Bataria weer tot een epidemie geworden, en is uit Macassar, Bandjermassing, Samarang, Djocja en vele andere plaatsen en gewesten nog niet verdwenen. In Palembang is agitatie verwekt door eenige inlanders uit Benkoelen, wien de bedoeling om de rust en orde te verstoren werd toegeschreveu, en die dat misdadig voornemen wel niet hebben kunnen vohoeren, maar vermoedeljjk ook nog niet vaarwel hebben gezegd. In het Delische ziju vier Atsjineezen verschenen, die insgeljjks de bevolking trachtten aan te hitsen, maar door de van oorlog afkeerige Bataks afgemaakt schijnen te ajjn. In Atsjin zelf is onze positie vrjj bedroevend: de •ii .judheidstoestand onzer troepen wordt door kolonel Bpl in een telegrafische depêche van 21 Mei „ongunstig" genoemd, en de vijand houdt niot op, offensief teren. Weder is Mv.raksa aangetast, en de hoofding Kotta Radja; ook tegeu Penajoeog werd door d.:n d een aanval beproefd. Te Meraksa zyn de Atsjiïr-tzen teruggeslagen „met groot verlies,' zooals het officieele rapport luidt; hoeveel de vijand daar verloor, en of t .i attaque tegen Kotta Radja eu Ptnajoeug Lem één . meu-cheolev-n kostte, wordt echter niet gerappoiteerd; wèl dat wy één doode en veeitien gekweuteu telden. Het staat, duukt ons, vast, dat er tot een aflossing der thans nog in Kotta Radja gelegerde troepen besloten moet worden; gebeurt het niet, dan zal over weinig wek^u .de bezetting, door totale uitputting, vreeselijk gedund zi^n. Zoover kome het niet! Het zou voor onze positie in Atsjin alleruadeeligst werken, indien men niet . tot aflostiug overging, en wat zou het zyn tegen de te . Kotta Radja aanwezige soldaten, aan wier dappere trouw «derlaud reeds zooveel te danken heeft? Weinig opwekkend voorts is de tijding, dat de Water.. a te Samarang thaus reeds bjjna alle gelden verbruikt • heeft, voor het geheele jaar 1874 op de begrooting toegelaao. Zij, die zich, even als in dit blad geschiedde, tegr-u de vaststelling der koloniale begrooting door de Stateu-Geueraal verzet hebben, zien ook door deze geschiedenis, trouwens ecu herhaling slechts van hetgeen reeds dikwijls ia beleefd, hun overtuiging bevestigd. De geheele begrooting wordt door de zoog. noemde opening van credieten illusoir. Wie ook stelt de Kamer in staat, met kennis van zaken de behoeften van Indië te beoordeelen? Zfj cal toonen, die althans eenigermate te beseffen, door de geiden, welke haar voor de oprichting van twee hoogere burgerscholen, te Samarang en te Soerabaia, gevraagd worden, zonder bekrimping beschikbaar te stellen. Uit Batavia deelt men ons mede, dat de Hoogere Burgerschool te Samarang reed» in 1875 geopend zal worden; Samarang zou Soerabaia voorgaan omdat laatstgenoemde plaats geen enkelen leerling aan het Gymnasium Willem 111 levert, en daardoor gelaat behoefte aan middelbaar onderwijs te toonen, terwijl Midden-Java geregeld bjj de toelatingsexamens a.pirauten zendt. Zeker is het iv allen gevalle, dat voor Middi.n-Java een hoogere burgerschool een Weldaad zou zjjn, die zeer velen ouders het vervullen van een aai.genamen, maar zwaren plicht mogelijk zou maken. O er net geheel is op Java de publieke bolangstclling ■. zaak vau het onderwijs ontwaakt. Dat zy gewekt i , h fci't, men te danken aan de loffelijke zorgen, welke in ue ia* -t, jaien voor het onderwijs van regeeringswege gediagen nn, en speciaal aan do bemoeiingen dar iuspec- Uurs. Wie onder anderen de hoeveelheid eu den toe- Mand vi» de schol*... zo al. die zich tegenwoordig in de le ui 2e afdeeling vei toonen, met hetgeen d.ie jaren gei leden dienaangaande waar te nemen viel, vergelijkt, vindt reden te over tot prijzen. De HH. Kunst en Bosskopf vooral hebben met ernst hun taak opgevat, en er is grond voor de hoop, dat de Hr. van den Lee, die, blijkens een gisteien door ons gepubliceerd telegram, als inspecteur in de 3e afdeeling zal optreden, een waardig collega van die twee zal zijn. Zóó is er, hoeveel er ook nog te wenschen blyve, stof tot blijdschap. Men is op deu goeden weg, en de ouders geven bljjk, de ingeslagen richting te volgen. Het publiek toont dat onder audeten, door op eigen kosten te Pasreroean, Klatten en Batavia gymnastieschoien op te richieu, of door, zooals nog dezer dagen een gift van/150 uit den Oosthoek getuigde, de oudste en volledigste, maar niet rijkste gymnastieechool van Ned. Indië, te Samarang bestaande, krachtig te steunen.

De waarnemsud kommandant der tweede militaire Afdeeling, Kol. Frappier, vertrekt in de volgende maand naar de vesting Willem 1, om daar als kommandant op te treden. Als afdeelings-komms-ndant zal dan Samarang Generaal Diemont zien fangeeren. thans nog kolonel, kommandant in de 3e afdeeling, te Soeiabaia. —

Het Bat. Handelsblad bespreekt den invloed van den oorlog tegen Atsjin op den politieken toestand van Nederland, en meent dat men in het buitenland daaraan meer attentie scheukt, dan de zaak verdient. In verband met de wereldhistorie en de verdere geschiedenis onzer koloniën, zou eene opheffing van het zelfbestuur op de Soloeilanden door Spanje van vrjj wat meer beteekenis zjjn. Wie rekent op de Europeesche dankbaarheid voor de uitroeiing van Atsjins onafhankelijk bestaan of de oprichting van vuurtorens aan Sumatra's Noordkust, zal zich bedrogen zien, en de leugen, alsof de geheele oorlog niets anders zijn zou, dan „de verontwaardigde beschaving, haar plicht doende en zich aangordende tegen de barbaarschheid", zal nergens als eene waarheid beschouwd worden en bewondering wekken. — In welk opzicht kan de krjjg met Atsjin dan op zooveel belangstelling aanspraak maken? Uit een zuiver militair, strategisch oogpunt misschien? Maar is het dan niet opnieuw gebleken, dat hier dezelfde fouten begaan zijn, dio vroeger zoo dikwijls eene tweede en derde expeditie noodzakelijk maakten? —Nu de oorlog een sleepende wordt, zal Atsjin in het buitenland weldra niet de minste aandacht meer trekken, en op Java niet meer dan thans de berichten van Celebes. —Iv Nederland heeft men er echter eene politieke partjj-quaestie van gemaakt, en de wijze van oorlogvoeren als een rammiddel tegen het ministerie aangewend. Men heeft de noodzakelijkheid van de terugroeping van den Gouv.-Gen. betoogd, doch hem teveus wegjns zjjn zedeljjkeu moed eu plichtbesef bewierookt; men heeft beweerd, dat de omverwerping van 't ministerie ons gezag in Indië schokken ztu; meu heeft voorspeld dat het staken van den oorlog een algemeenen opstand ten gevolge zou hebben, men heeft de Atsjineezen voorgesteld als een volk, dat niet waardig is om als Indische nationaliteit te worden ontzien, enz. enz. Men is zóó. ver f egaan van Nederland voor te stallen als een jjücren muur tegen de ongehoorde eerzucht vau ecu troep barbaren die, hoe ZAak ook in eigen dreven, geheel ■Sumaira zouden willen overheerschen en medesleepen in den poel van onzedelijkheid, waarin zij zei'en verzonken zijn; men heeft de laagheid gehad van de dappere verdediging van Atsjin te spreken, als van den tegenstand, de verwoedheid, de doodsverachting, de wiaakzueht van woudbewoners. —• De partijzucht, die thans weder in Nederland heeft voorgezeten, schijnt een vloek te zijn, die op den parlementairen regeeringsvorm rust. En toch: waartoe was zy noodig; „waarom van Swieten verheerlijkt ten koste van den vyand waar zyn optreden alleen reeds was eene daad die eerbied afdwingt?" Waarom den Gouv. Gen. verweten, wat de schuld is van het noodlot, dat op ons als koloniale megenheid drukt? Waarom den Min. v. Kol. een grief toch gemaakt van de voortschrijdende beweging van ons gezag op Sumatra, die elk Minister verplicht zou zijn te volgen?

Het Alg. Dagblad wijdt een tweede artikel aan de „Huizen belasting." Deze is niet onvoorwaardelijk af te keuren; het is eene belasting op de rente, die een pand den eigenaar kan opbrengen. Als voorloopster van eene menigte andere directe belastingen, die voor de deur staan, zyn de meeste Europeanen er niet mede ingenomen, en toch kan men de opbrengst van een gedeelte der geschatte huur niet drukkend noemen. Als het Macassaarsch tarief, d. i. 10% vaa de huurwaarde, gevolgd wordt kunnen enkele kapitale huizen op de hoofdplaatstn daardoor wel gevoelig getroffen worden, doch de meeste woningen van Europeanen en vreemde oosterlingen, vooral in de binnenlanden, zullen een weinig noemenswaardige som hebben op te brengen. — Als rata beweert, do.t de Europeaan hier te landen in iv- en uitgaande rechten, iv paarden-belastingeu verpondinrr reeds vrij hoog belast is, dan vergeet men, dat de inlander, die zooveel minder bezit, door eene veel zwaardere belasting gedrukt wordt. Alleen directe belastingen kunneu hierin een billijk evenwicht tot stand brengen. De tijden, dat, wy hier als in een ander Arcadia wonende, nagenoeg vjy van belastingen waren, is voorbij. — Veel hangt hierbjj ech'.er van de wijze af, waarop de aanslag wordt vastgesteld. Die welke het Gouvernement schijnt voor te staan, r-1. eet janrlijkschen sanslag,' to bepalen in verhouding tot andere reeds belaste gebouwen van gelijke gesteldheid en karakter, schjjnt ondoelmatig, daar het de verbetering of verfraaiing der woningeu zal tegenhouden, wat niet weuschelijk is. Eene 5 of 10 jarige taxatie verdunt daarom de voorkeur. —Ia het Maccassaarjch reglement zya huizen van minder dan / 15.— jaarlyksche huurwaarde vau de belauiuc; viijg; Ambtenaren en officieren betalen die even goed als particulieren. — Zoolang er op Java nog geen gemeenteinstellingen bestaan, is net beter directe belastingen aan den fiscus op te brengen, dan verhooging van indirecte te' verlangen. Of echttr de staat vior de opbrengst dier directe belastingen wel tot stand zal brengen, wat gemeenten ons zouden verschaffen: gasverlichtiDg, een goed riool-en driukwaterstelsel, enz. valt te betwijfelen.

De Indiër bevat een opstel over „een bergspoorw.g", in Peru, namelijk die over het Cordilleraa gebergte, teneinde de hoofdstad Lima met Callao te verbinden. Over etn afstand van 30 kilometers stijgt het terrein, dat hjj door loopt, tot eene hoogte van SUOO meters! Den 22n Dec. 186' J werd de Amerikaan Henry Meiggs aannemer van dezen reuzeuarbeid. De regeeriug stond hem een crediet van. 65 millioen gl., vrjjdom. van invoerrechten, kosteloozeu afstand van gronden en het recht toe, om arbeiders uit den vreemde te ontbieden. Sedert dien t\jd hebbsn 8a 10 duizend arbeiders dag en nacht doorgewerkt, en reeds is een derde van de lyn in exploitatie. Ër bestaat alle hoof dat op 21 Juli 1876, den 53en verjaardag van I'eru's onafhankelijkheid, de inwijding zal kunuen plaats hebben.— Kolossale kunstweikeu zijn op deze lyn noodig geweest: intnijdingen in de rots tot 30 meter diepte, viaducten van 175 meters lang en 90 meieis hoog enz. Tusschen Tamba-Viso en Chicla heeft men 30 bruggen of viaducten moeten bouwen, te zamen een kilometer lang, benevens 35 tunnels, te namen 5 kilometers lang. — Bjj dit werk heelt men 4 millioen kub. meters aarde en rotssteen moeten verzetten. De lijn kost / 350,000 per kilometer, daar de aannemer soms een dagloon van f 50 aan de steenhouwers moest betalen. — De volharding, waarmede de hoofdlijn to midden van zoo reusachtige moeielijkheden tot stand kwam, veidient bewondering.

Volle maan 31 Mei

Vi& Batavia en Singapore. Mei „ _, na» loen en 29en. Jnni » , „ » » » 12en en 26en. Juli „ » „ „ „ lOen en 24en. Augustus „ „ „ „ „ 7en en 21en. September . „ „ „ „ 4ene n 18en. October ».»•-■ » In en 18« n. November „ » „ . „ len, Isen en 29en December „ „ » » » 13en en 27en.

Vil Batavia, Mustok, Riouw en Singafoki. April . „ „ »■•■»■■ den 'Jen en 20e Me\ » » » „ „ „ „ Ben , 19en Jnni » » » »»„„2en, 16en Brieven voor Atsjin kunnen zoowel per Engelsche — als per Fransche Mail worden venonden.

Sumatra's "Westkust, Den 4en en 19cn van elke maand. Palembang, Den 17en van elke maand. Borneo's "Westkust en Billiton. Den len van elke maand. Bandjermasin en Bawean. Den 20en van elke maand. Macassar, Timor-KLoepang en de Molukken. Den 17en van elke maand. - Het uur van sluiting ia steeda des namiddags te 5 ure. lntussciien

H. A. KLERKS.

Van Samarang naar Kedong-Djattiel Van Djocjacarta naar Soeracarta. Soeracarta en Djocjacarta. Kedong-Djattie en Samarang. Gemengde-Treinen. I I Gemengde-Treinen STATIONS. 1 ï 6 T STATIONS. "ï s ~8 r.m. v.m. n.m. n.m. v.m. v.m. v.m.|v.m ?amarang vertr. B.SO .Sr Djocja vertr. 7.50 10.51 8.7 Broemboeng „ 8.40 .88 Kalastan „ 7.50 11. » 8.34 Tangoeng 9. 6 .581 Brambanan „ 8. 8 11.80 s.ll Keil T)i»tt I «-ank. 9.85 2.19 Srowot „ 8.16 11.81 Uu Jatt' vertr. 9.88 3.84 „,.. I aanï. 8.28 11.48 4. Pad». 9.66 8.471 *J««» vertr. 8.84 11.48 4.3 Telawa É 10.11 8. Br Tjepper . 8.5 S 18. 6 4.6. Sorang „ doot .89' Delangoe „ 9. 7 12.1815.2 l Goenflih I »nk. 10.46 8.58 Poerwodadie „ 9.50 12.48 j 8.j4B.j4 7ena,h vertr. 10.51 4. 8 Solo I «nk. 9.5« 12.49 4 Lawang n.23 486 | vertr. 6.60 1.10. Salem „ u.40 (. 2 Kalie-Ouo „ 7.17 1.82 Kalie-Os«o „ 11.66 6.22 Salem „ 7.89 1.50 Solo I aank. 12.14 6.43 Lawang „ 86' 2. 8 | vertr. 7.50 12.36 S" Qoendih aan,k- !'?, *-S*l Poerwodadie „ 7.89 12.47 S.M | vertr. 8.41 2.40 Delangoe „ 8 2 1. 8 s-*7 Serang „ 9. 1 door Tjepper „ 8.16 I.SO 4- 1 Telawa . 9.25 8.i9 Klatt,.,, I »»nk. 8.82 1.86 4.17 Padaa . 9.68 5.40 | vertr. 8.3. 1.42 4.33 aank. 10^3 8.4, Srowot . 8.85 1.66 4.88 lirr-mhai.au „ 9.6 22. 6 4.61 Tangoeng . 10.43 4.31 Kalaaia 9.19 3.1 6. 4 Broemboeng „ . 11. 7 ' 4.41 Djocja aank. 8.86 6.12 Samarang aank. 11.84 g. 1 Van Willem I vaar Kedoeng-Djattie. | Van Kedoeng-Djattie naar Willem I Gemengde " ! Ge.mell«dc i STATIONS. tiew- STATIONS. trclu-1 S v. m. T- ™- I Willem I vort 7.18 Ked.-Djatt. vertr. 10.15 | Toentang 7.88 Tempoeran „ 10.86 Brin^'in g.20 ogodalem „ 11. 8 Gogodalem 8.~8 ringin „ 11.34 Tempoeran „ 9."8 Boentang „ 12.1 S I __ed.-Djatt. aank. 9.20 Willem 1 aank. 18,80 |

De tijd is de telegr&aftijd van Samarang. De treinen 1, 2, 3, 6, 7 en 8 meer speciaal voor goederen vervoer bestemd lijnde zoo kunnen de tijden van aankomst en vertrek eenigslins verschillen.

De treinen 1 en 6 houden te DJENKILON en GEDANGAN hsJt. Op alle stations en halten lijn verkrijgbaar officieele gidsen en da' allen van den loop der treinen tegen betaling respectivelijk v n 60 en 10 centen per stuk. —

Batavia Bl^kens een via Soerabaia ontvangen telegram van den resident der Zuider-en Oosler-afdeeling van Borneo van 3 dezer, had de cholera zich onder de inlandsche bevolking ter hoofdplaats vertoond, en waren tot genoemden caium twintig personen daaraan bezweken.

Overigens was er niets meldenswaardigs voorgevallen

Uit Batavia. Eergisteren werden hier weder vier uit het leger verwijderde militairen van Samarang aangebracht en hun de schouts-woning te Weltevreden als tijdelijke verblijfplaats aangewezen. Het getal van deze ontslagen militairen groeit te dezer plaatse ongemerkt weer aan, hetgeen alles behalve aangenaam is voor den politie-ambtenaar, dien men noodzaakt deze lieden somtijds gedurende maanden huisvesting te verieenen; aan scheepsgelegenheid ontbreekt het toch waarlijk niet, en het is onverklaarbaar, waarom zij niet terstond naar Europa worden overgebracht. — De Boerabaia, die eerstdaags naar Atsjin zal vertrekken, zal naar die plaats 350 vrouwen overvoeren. — Naar wij uit goede bron vernemen is de stoomboot Amsterdam, bestemd voor de Ned. Indische JOroogdok- Mbatscbappjj alhier, den 14den April te Port-Said gearriveerd. Aan boord was alles wel.

Uit de Soerabaiasch__ bladen van Donderdag 28 Mei.

— De heden op vendutie verkochte 150 Sumbawa paarden .hebben hooge prijzen b.haald, namelijk f 13025 of circa f 90 het stuk. — Op straat kan men dikwijls groote groepen volks bij elkander zien en men zou denken dat er iets bijzonders gaande was. Naderbij gekomen, tiet men een Inlandsch flankeur of onderofficier, die voor een talrijk auditorium allerlei verhaaltjes van Atsjin staat te vertellen. Of alles waar is, wat onze snuiter opdischt, daarop zouden wegeen eed durven doen. We hoorden o. a. vertellen, dat onze vriend met één schot uit het Beaumont-gewcer vijf Atsjineezen gedood had. Wel wat kras!

— Men schrijft uit Loemadjang: Na eene kortstondige droogte gedurende de eerste helft dezer maand, mochten wij ons verheugen in eene afwijseling van frissche regenbuien en zacht schoon weder, welke den inlander ecu gunstig vooruitzicht openen voor de tabaksteelt, die de beste uitkomsten belooft.

Terwijl men zich overal nog bezig houdt met het uitplanten, zijn er evenwel reeds enkele velden gesneden en de tabak aan de loodsen gebracht Voor dat eerste gewas heeft men even als in vorige jaren een ontzaggelijken prijs besteed en mogen de planters zich wel gelukkig achten met het bezit van tabak, welke eenvoudig door vroegtijdige rijpheid den kooplust zoodanig heeft opgewekt, dat. om haar machtig te worden, de opkoopers op geen geld zien.

Deze, gedreven door ongeduld en naijver op hun medeconcurrenten, schijnen uit het oog te verliezen, dat de tegenwoordige prijzen op de Europeesche markt op lange na niet meer dezelfde zijn van drie jaren geleden, toen het er niet op aankwam om" voor een handvol guldens zijn buurman de loef af te steken, natuurlijk ten gerieve van den inlander. Het fortuinrad is haast omgekeerd! Een. overkomst naar hier van een duizendtal werkbare mannen uit de minder welvarende streken van Midden Java, zou hoogst welkom wezen, daar zij hier werk volop zouden vinden. Velen klagen hier over gebrek aan werkvolk, dat zeker neigens gemakkelijker en meer geld kan verdienen dan bij de tabak. Een gewone koelie wordt hier met 50 cetten daags betaald, teawijl de vrouwen met het opbosseu van droge tabak één gulden per dag op haar gemak verdienen kunnen.

Uit Boeleleng schrijft men aan het Soerab. Handelsblad: Het inlandsch onderwijs van Gouvernementswege en door inlandsche meesters gegeven, komt mg over 't algemeen te oppervlakkig voor om aan het doel: hervorming en beschaving van don inboorling, te kunnen beantwoorden. Een mijner kennissen, uitgenoodigd om eene definitie van zulk eene school te geven, liet zich ongeveer op de volgende wijze daarover uit: „Eene inlandsche school is: een gewen.cht middel voor het Gouvernement om zich tegenover bedillers en klagers een brevet van braafheid te geven; — een prachtig thema voor prachtige verslagen ten behoeve van ambtenaren; een vrijkaart voor inspecteurs om lange en kostbare reizen te maken en eene machinekamer voor de fabricatie van bastaard-inlanders." Het op dusdanige school gedoceerd Maleisen noemde hjj „een worm, die aan de hersens der leerlingen knaagt." Dat is nu zeker wel wat al te bar uitgedrukt, maar an fond heeft hij toch niet zoo geheel en al ongelijk. Vooral wat het Maleisch betreft, dat nn eenmaal de conditio sine qua non vcii elke inlandsche school is, doch dat met de taal der Maleiers in den regel juist zooveel gemeen heeft als het Geldersch met ons boeken-Hollandsch. Misschien dat onze Balineesche onderwijzer, die ongeveer acht jaar op school is geweest en zijn Maleisch. van de Soendaneezen heeft geleerd, eene uitzondering op deu regel maakt. Ik mag 't lijden. Anders zou ik wenschen dat hjj enkel Balineesch doceerde. Dat is ten minste eene taal, waarin hij zich verstaanbaar voor zijne leerlingen kan uitdrukken, en die tevens rijk genoeg is om daarin de meeste onderwerpen, aie by het lager onderwijs te pas komen, op begrijpelijke wijze te behandelen. Nog liever zou mij natuurlijk het Hollandsch zijn, maar hoewel hi Kanta, zoo heet de meester, jaren iaag Hollandsch heeft geleerd, verstaat hij, volgens 's mans eigen verklaring, van onze taal niet meer dan „eenige wort-wort."

Dat het Gouvernement of althaos zijne vertegenwoordigers het Diet heel ernstig meenen met de ontwikkeling en lie.-chaving van deze eilanders, zou misschien ook daaruit bannen worden opgemaakt, dat zij de school, reeds voor ■even jaar door de hier aanwezige zendelingen opgericht, L-'eeds met eene zekere voorname onverschilligheid bejegend hebben. Alleen onder den Besident M. B. werd van die zjjde eenige belangstelling getoond, waarvan de goede gevolgen dan ook niet uitbleven. Binnen korten tijd f< ch hadden de Zendelingen ruim veertig leerlingen uit al de vier kasten op hunne banken, terwijl hunne echtgenooten er in slaagden etne naaischool op te richten, waarop zich o. a. ook de zuster van den radja aanmeldde. Later keerde echter de oude onverechilligheid terug, en de inlanders, die nog uiet zoo ver waren, dat zij de school om de school beminden, zagen niet in waarom zij meer belangstelling zouden toonen, dan hunne gebieders. Ook de erbarmelijke toestand van het bestuur dioeg 't zijne er toe bij, om de it ndiogschot.l ach'eruit te doen gaan. De radja en andere regeerders schenen er nl. belang bij te hebben, dat de inlanders zoo min mogelijk met Europeanen — niet ambtevaren —in aanraking kwamen. Waarom, weet ik niet. Wel weet ik, dat dd ouders zich in dit geval gehoorzame ondeidantn betoonden, en de eene leerling voor, de andere na het ouderwys veniet. Ik onthoud mij van een oordeel over dusdanige tiandeliugm. Als een gctiouw correspondent deel ik u de fciteu mede, zoo als ik ze onder mijne oogen htb zien gebeuren. Zeer wel mogelijk, dat in offi cieéle rapporren de godsdienst al» naaste ooizaak van de miuder gunstige resultaten der zend ngscbool wordt opg - geven. Ik duif eebter te zeggen, dat dit zeer onjuist is. De Ualiu. ezeu zijn zeer, zeer gehecht aan hunne godsdienstige gcbiuikeu en iu.'elliugeu, maar de godsdienst kwestie is ietwaamcdezy zich uiet iv laten Zij zijuiu dat opzicht de verd raagzaau.hc-d ..elve, niet uil berekening, maar uit luiheid en gemakzucht. Getuige tok de onver.cbiliighei., waarmede »y «nkcUn huuuer landgenooten tct den l-am zien overgaat.. (i-iuig. ook. de . m taun^h, id, dal de p.ie-ters lij do zcudJi. gen ia- en uit.oopeu, en hunne kinderen bij den to.wan pandt.» ter schole zuiden. M ak nu uit 't bovenstaande niet op, dat ik de oprichting vau deze gouvernements _c_ioot afteur. In geeuen deele. Ik weuschte dat ei ti.u iv plaats van i'én waren geopend. Er m.iet, van welke zyde dau ook, een begin .maakt worden met de ouivtikk-li-iK tan deze iulaudeis, die — om ■tot van Brotm n VVaaudeis te spreken — „zoo veel aan„leg eu vatb.artuid toouen voor meerdere beschaving en „I oo.ere geestesiut»ikkeling, tn die, al,een dooi de ver„waidti inrichting vau het ataaUgebouw ui het wanhopend „va.ikleinmen aan voorvaderlijke zeden en gewo.nteu, zicb „gtdutmd zieu om op dien trap te blijven - tai.d huulen waar„op zy wellicht r. eda diie a vier eeuwen geplaatst ujn." Myne opmeikiugeu golden alleen het niet krachtig genoeg aanpakken van dit hervoimingt>we.k. en de weinige reketi-u, die het Gouvernement houdt me de hulp, die eene tLiikc zciidiugachool m deze bewijzen kan.

Men schrijft uit jJa-it► aiian:

Hot barisaulecst is afgeloopen en wat in 't alg> meun betreft op >ene wyze, even eervol voor de feestkommissie airvoor dt ingezetenen vau Bangkallan.

Eeue der be*red,gei)d_ie nummers van het pi gramma was het diner door de achtergtbleveo kameradtn aaugebudeu aan de van Atsjin teruggekeerde mindere Europ.

militaire n. De tafel werd geopend door eenige hartelijke woorden van den le Luit. Adjud. Lawick van Fabst, die de feestkomutissie verleg nwoordi^de tn het diner presideerde. Dank en hulde aau hem, die met zoo weinige middelen (oo voel he.ft uitgevoeri, die de leidende ziel was van alles, wat er weid gedaan. Dczêdauk en deze waaideering werden hem ook door zyne kameraden op de ongedwoi gen.-te en hartelijkste wijze getoond, en ik beu oveituigd, dat ook hy zich met genoegen en voldoening berinneit, de gezellige uren in den kring zjjneT mindere kr^gsmakkers dooTgcbracht. Op bet feeatt min aangekomen, werd bet vaandel in de daarvooT bestemde sct.ittt.rtnd geilumineerde trophée geplaatst, en hield de kommandant vau het korps iv mareische taal eene lultuijaute a„n-piaak aan het veizamelde volk, welke met een stormacnti,; hoerah! werd opgenomen.

Vervolgens begaf zich de oême van het g-z,Uciiap naar bet prachtig gedecoreerde huis vau den kapitein Ockerse, alwaar een s-upcr met bal werd aangeboden.

De mindere Madureeicne militairen weidan onder loodsen op het fecstpltiu uuttiaald. Alles beloofde een n avont, di-.. een waardig besluit vormde van den vroolyk doorgebrachttn dag. Maar er is niets volmaakt in het onderma lusche en cok in de heer yk.te harmonie mengt zich nu eu dan een ichiil.e di.so-.naut, en helaas! zoo was bet ook hier.

De Europ. Onder-Officieren, ber-p< urende dat er \ol?trekt bnittn hen gerekend was, maakten zich volgens ojrlogsg-.-b.uik ui.enter vau ecu o.bi.eue penloppo, die weidra w ê al uk vaa de viets'emn-ige liederea door een quartet ui.gevoerd. De noodige wyu werd by een Chinees s_erequireerd tn alles belooideeeneu fideeieii av.nd; alleus_s echter betou zich de |

„Der Mohr kauu ge hen. Volgens mtitt bescheiden idéé is het Onder-Officierscorps dar Maaureezeu vaa geeu zoo slecht gehalte, dat het veidieit totaal geignoreerd te worden, daar het feit zich niet laat loGehei-en, dat de bruikbaarheid van den barisan groottndeela hei werk van het Kur. kader is.— (Soer. Ct)

Dl Javasche Courant van 26 Mei bevat een Besluit. houdende bepalingen tot regeling van de zamenstelling der Ksme s van den Baad Justitie te Batavia.

In betzelfde nummer dier Courant wordt gevonden een een Koninklijk Besluit van 23 Febr. 1574, waarby eene gratificatie van / 25i>0 ook wotdt toegekend aan Meesters iv da reenten die voortaan, na voldoend afgelegd examen, dot-r den Minister van Koloutëu wordeu gesteld ter beschikking van dau Gouverneur-Generaal van N. I. om te worcen benoemd tot rechterlijk ambtenaar hier te lande. Eiudeiyk vaststelling, voor de benoembaarheid tot rechterlijk ambtenaar in Ned. Indië, van dit Programma der verettehte kundigheden iv de beginselen aer Javaansche taal, en van de Staat-instellingen van Nederlandsch-lndie. Javaansche taal. Kennis van de gronden der taal, gepaard met eene goede uitspraak, vaaraigneid in het vertalen en veiklaren van een stnk uit h»t Javaausch handboek van het mosleemsche recht Kitab Toehpah geheelen. Sita *

Morgen vertrekt, naar wy vernemen, de Heer Mr. CuostTT naar Demak, om zyne functie van Pre-identvan d-n laudraad in de Afdeelingen Demak en Grobogan te aauvaaruen.

HoxdfN. De bewoueis de buurt van de WuTtemburgsche Kazen, e klagen voor het nachtelijk lumoer, dat daar steeds door eene verzameling van afzichtel jke honden wordt aangericht, welke des daags den afval op de passars zoeken,

Zou het niet raadzaam zijn, om, even als vroeger, door, eenige kettingjongens daarop eene jacht te laten houden, na bekendstelliog dat alle honden, die niet van een halsband, waarop de naam van den eigenaar te lezen is, voorzien zijn, zullen worden afgemaakt? Men zou dan ongelukken voorkomen bij het intreden der hondsdagen.—

Cholera-middel. Als een uitstekend middel tegen de cholera, wordt door een geacht eigenaar eener landelijke onderneming, op grond vaa de dezer dagen verkregen ervaring, het recept van den Hr. Krajenbrink aanbevolen, dat o. a. in de Locomoiief van 16 Mei wordt aangewezen.

Als desinfectiemiddel wordt door hem aanbevolen 12 druppels tinctuur van carbolzuur op een flesch water, van welk meDgsel men hier en daaT in de vertrekken een gedeelte over den vloer giete.—

Een Chineesch lombaidhouder op Pakodjan heeft, naar men beweert, eene bijzondere wijze van rekenen. Al» hjj >5 dagen een voorwerp in pand gehad heeft, eischt hij twee maanden rente over het daarop verstrekte geld. Sornmig_n beweren, dat hij op die wijze het klossen der verpande goedeïen onmogelijk tracht te maken, om to langs dien weg te annexeeren.