De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

Fransche den 7 en 21 Augs. Engelsche, via Muntok k Riocw „11 „ 25 „ Sumatra's westkust, Telok-Betong. Benkoelen, Padang en Atsjin . den 14en en 24en van elke maand Muntok en Palembang „ 17en » „ » BOKNEO'S WESTKUST en Billiton „ len » * ■ Bandjkrmasbin en Bawean „ 23en ■ • « Macassae, Tlmokkobpang en de Molukken „ 17 en mm » Atsjin.... met elke Eng. en Fr. mail.

Om de Ooat des avonds te 5 are.— Om de West det morgens te 8 are— Om de Zuid (met eikenspoortrein) des morgeu te 6'/, uren det voormiddags te 11 nre. Voor geldartikelen van 't morgens 9 tot 't namiddags 3 ore (op ionen feestdagen wordt daarvoor niet gevaceerd) en 't frankeeren van brieven, ia het pottkantoor geopend van 't morgens 7 tot 's namiddags t mtm.

Den 2Sen Juli is goedgevonden en verstaan: Eerstelrjk: Onder nadere goedkeuring des Konings, voorloopig in dienst te stellen: a. voor het beheer en de bediening van de schutsluis ie Samarang: ééa Europeescheu s'uiswachter op eene bezoldiging van f 75. — (vjjf-eu-teventig gulden) 's maands, met jaarlijksche verhoogingen van f 5. — (vijf gulden) 's maande tot dat een maximum vao f 100. — (een honderd gulden) 's maands zal zija bereikt; ééa mandoer op eene bezoldiging van f 18. (achttien gulden) 's maands. en vier helpers op eene tesoldiging van f 10. —(tien gulden) 'smaands ieder; b. vjor de bediening van 's lands slui- te Gedek (Soerabaia), alsmede voor het gewoon dagelrjksch onderhoud vau de daartoe bohoorebde kuust- en waterwerken, tien helpers op eene b.sjldigiog van f 10. — (tien gulden) 's maands ieder; allen onder genot van vrije woning of eene indemniteit voor huishuur ten b drage van f 25. — (vfjf-entwiniii guldti) 's maands voor den Europec9chen sluiowaenter, fB. — (ach; gulden) 's maands voor den maudoer, ca f 4. — vvier gulden) 's maands voor iederen helper.

Den 28en Juli is goedgevonden en verstaan: Eersteltjk: Te bepalen, dat voor de protestant«che gemeenten te Depok eu Toegoe (Bitavia, ééa huipp ediker zal worden aangesteld op deu voet van Staatsolad 1864, no. 68, wiens standplaats zal zjjn Depok.

— De Indiër bevat het volgende ingezonden stuk over de kofficteelt dojr Europeesche particulieren in do residentie Menado.

Het is zeker onverklaarbaar dat, niettegenstaande de Mmado-koffie de hoogste prgsen haalt, totnogtoe geen Europeesch ondernemer het heeft willen wagen, in deze residentie eea goed begin te maken met de particuliere koffietreit.

Uitgestrekte, voor de koffiecultuur uitmuntende gronden, welke ingevolge'de gebruiken des lands van de betrokken hoofden eu bevolking, met ver^uuniug vaa het M . I. Gouvernement, tegen ma'ige pryzeu voor een onbepaald aantal jaren kuunen worden ingehuurd, liggen daar ter beschikking van een ieder. Meest alle op twaalt honderd voeten en meer boven de zee gelegen gtoudeu zijn ia de Miaahassa, in het Mongondouscne, in het Gorontalosche en in de Tomiiii-iandschappen voor de koffie met voordeel te bezigen- Bij goede betaling, maar voornamelijk bjj behoorlijke en humane behandeling, worden vrrjwinige werklieden in meer dan voldoeude hoeveelheid verkregen. Gevaar van roof of plundering der in de binnenlanden gevestigde ondernemers bestaat nergens. De mislukking der koffie-ondememing van de heeren v. B. en V. in het Gorontalosche. op gronden voor het doel speciaal door den tegenwoordigen hoofdinspecteur van de koffiecultuur aangewezen, zal, vertrouwen mij, den energieken ondernemer wel niet afschrikken, omdat, gelijk bekend is, de grinden dier onderneming, niet door een kenner gekozen, geheel ongeschikt waren. Vóór de ontginning van bedoelde gronden bad de tegenwoordige assistent-resident van Gorontalo de mislukking daarvan reeds voorspeld. Groote ondernemers voor koffie behoeven in de residentie Menado bjj den overvloed waarlijk de slechtste gronden niet te kiezeo. Werd dit door ookunde gedaan, dan hebben zij de te lijden schade alléén aan zich zelvt n te wijten. Wrj vestigen de aandacht van tabak-opkoopers op het feit, dat thans in de Minahassa door de bevolking ook tabak van teer goede kwaliteit wordt aangeplant. Het nieuw gebouwde stoomschip Printet Amalia, groot 4000 tonnen, van 1600 paardenkracht effectief, arriveerde den 8 len Juli tor reede Batavia, aan boord hebbende een aantal passagiers, en een detachement suppletietroepen, sterk 137 manschippen, onder bevel van kapitein Hamakers. Genoemd atoom chip kwam den 10 Juni van Glasgow en vertrok den lo Juni uit het Nieuwe-Diep via öouthampton, Napels en Padang oaar hier. Niettegenstaande den omwe^ wed het traj, etmaal uit koers geeft, 32 J^ stoomdagen. Naar men aan bet Bat. H. B. mededeelt zijn per stoomer Baron Bentinck nu naar Atsjin gezonden 21 vaten gort, die eerst door een commissie in de pakhuizen en later door een geneeskundige commissie sijn afgekeurd, maar desniettemin door de intendance geschikt geoordeeld zrjn voor de voeding enzer soldaten op Atsjin. Voor de waarheid hiervan kunnen wij oiet instaan; doch alle officieren, die van Atsj-n komen, klagen eenparig over de gebrekkige en slechte voed ng der maoscoatpen, en in verband daara«de zou het hoogst wenschelijk zjjn, zoo hiernaar ccL streng onderzoek werd ingesteld, hetgetn de reden is dat wij dit publiceeren. {B- B.) Do commissie balast geweest met de regeling der ten voordeele vau «n liefdadig doel te Batavia gegeven cperavoorstellineen, heefc bij adverten'ia in de dagbladen bekend gemaakt, da* rij voornemen» is het saldo onder hare berusting, groot ƒ 4000.—, te veTdeelen onder die liefiadije gestichten, welke kinderen hebben opgenomen, die nagelaten rijn door militairen beneden den raag van officieT, in evenredigheid van het aantal door hen opgenomen dusdanige kinderen. Zij roept de besturen dier instellingen op, om na verloop van zes maanden haar daaromtrent mede deelingen te doen. Wjj gelooven Jat de commissie geen beter besluit ten opzichte van de bestemming dier gelden had kunnen nemen, en allen die daartoe hebben bjjged.-agen, sullen dit dunkt ons gaarne toestemmen. — De Frttnd of India stelt onzen toestand ia Atsjin aldus voor: „Oe Atajineezea belegeren den Kraton, dia nog door de Hollanders is bezet; de laatsten hebben versterking moeten ontvangen. Men zegt dat de gezondheid „ckn; troepen veel te wenschen overlaat. De ouderdanen van den Sultan komen van de bergen aanzwermen als mieren op een doode vlieg." Bteaatveegmachines. Niet onbelangrijk is het bericht, dat men in Dresden dezer dagen de proef genomen heeft met twee door de stad aangeschafte machines. Beiden komen uit Manchester; de eene is ingericht voor het schoonmaken van gewone, de andere voor kunstwegen. Eerstgenoemd werktuig heeft ronddraaiende borstels, die zich, in een richting van 45° met de as van de sitraat, bewegen. Door een t.andrad worden zij omgedraaid, en dus werpen zij let vuil van rechts naar links op zij. De geheele machine wordt door een paard getrokken, en is in staat om in een uur een oppervkkte van niet minder dan twaalf-duizend vierkante meters schoon te maken. Zij werkt veel goedkooper en natuurlijk snel ler. dan. gewone arbeiders, en'is ' totnogtoe de meest volkomen, machine van dien aard, welke bekend is. De andere, voor kunstwegen, wijkt in iooverre af, dat zrj krabbers in plaats vao borstels heeft Deze machines zijn in Engeland en Frankrijk reeds algemeen in gebruik. De Javatche Courant van 31 Juli bevat o. a.: le een besluit, waarbij de pajong, de staatsie en het gevolg der assistent-wedouo's op Java en Madura wordt vastgesteld. 2e een besluit, waarbij de vrijdom van accijns op gedistelleerd, vermengd met hotitgeeet ook, wordt uitgebreid tot datgene, 't welk door vermenging met terpentijn-olie tot gewoon gebruik ongeschikt gtmaakt is. Bkand. Gisteren morgen ontdekte men aan boord van het stoomschip „ borneo", toebehoorende aan de Maatschappij Java, dat er broeiiog in de steenkolen van het schip ontstaan nas. Bijgestaan door de krachtdadige hulp van de bemanning van Z. M. wachtschip eo hun kommaodaut, den Havenmeester en den Heer Kloppenburg, expert van Lloyds en de vereeniging van assuradeuren, mocht de equipage van genoemd schip met drie spuiten en aniere middelen er ii Maren, om na een aanhoudeiiden arbeid van 24 uren de broeiing geheel te blusschen. Voorzoover bekend is, heeft de lading niet geleden. — Alle berichtgevers stemmen overeen in grooten lof voor den Hr. Kloppenburg, die van 's morgens 8 tot 's avonds 6 uur met de meesie fermiteit werkzaam was, en voor den Kommandant ca de equipage van het wachtschip, die onvermoeid uitstekende diensten bewezen, terwyl verder bijzondere eer toekomt aan de manschappen van de Anna Elitaleth en de stoomboot Holland, inzonderheid aan den wakkeren timmerman van eerstgenoemd schip, en aan den geneesheer der Holland, die aanhoudend beschikbaar was, om " aan de door gas bedwelmden bijstand te verleenen. Over het geheel is er zeer flink en goed gehandeld— Zaak von Banzow o. s W(j beginnen met twee fouten te herstellen: de getuige Beh Ik Pam heeft niet gesegd, dat zekere Chinees in de gevangenis overleed, maar toen hjj reeds op vr\je voeten was gesteld, en de get. Beh Biauw Tjoan heeft verklaard, niet dat de twee schulden van deu Kapitein- Chinees verrekend zyn, maar dat een lijst van ziju credit en debet is opgemaakt. Zooals men weet, heeft het eerste puut betrekking op de gisteren gehouden zitting, waarvan wjj nu een eenigszins uitvoerig verslag zullen geven. De getuige Beh Ik Sam verklaart, er bij geweest te zijn, toen Tan Boe Bien aan deu Majoor Tan Tjong W_y mededeelde, dat hij 12 a 13 mille van den Hr. von Banzow tegoed had, voor geleverde goederen; dat daarop ƒ 1000 en nogeens / 6000 was afbetaald, zoodat de Hr. v. B. üog / 7000 schuldig bleef. In een brief, die door getuige mdeitrjd aan Tan Tjong W»y geschreven is en nu voorgelezen wordt, m.jidt hij dat Tan Soe Bien beloofd heeft, de accepten, dooi v. B. voorde schuld afgegeven, te zullen opzoeken. Get. verklaart verder, dat alle mamden dooT de kassiers der pacht tegen afgifte van quitautie f 40 500 in 's lands kas wordt gestort; de kassiers ge>en daarvan rapport aan den schrijve, die de storting boekt. Den leu moet 20 mille worden gestort, en als er een tekort it moet getuige daarvan \óót den Hen van elke maand bericht ontvangen. Te Djokdja was het gewoonie, om den len f 16,000 in kopsrgeld te zenden naar den ontvanger; dat diende voor uitbetalingen aan den Kraton. Geldwisseliügen hadden er nooit plaats. Den 20en van iedere maand wordt de resteerende pachtsenat in 's lands kas gestort. Den 22en Juli ontving getuige van den kassier te Djokdja een telegram, dat het bericht inhield, dat er geen geld genoeg in kas was; den 24en een aoder met de tyding, dat alles betaald was, maar dat een quitantie geweigerd werd, omdat de Kapt. Chinees aan den Ass.-Bes. v. Banzow nog f 5000 schuldig was. Die telegrammen en de nog te vermolden worden ook voorgelezen. Na het laatste der zooeven genoemde twee gal cetuige telegrafisch last, om ook die f 5000 te betalen. Daarop den 25en, kwam een telegram van den Hr. Boonemmer, dat hij, als de ontvanger vóór twaalf uur geen quitantie gaf, protest zou aanteekenen, eu den 28en een met de tójdn g, datde Hr. Boot.emmer, om te protesteeren, een toerat kwatta noodig had, welke machtiging door den Notaris Erdbrink te Samarang is opgrmiakt. Get. verklaart verder, dat Lic Tiiam Ling in Juli '72 hier gekomen is, om f 40.000 te leenen voor den Flr. v. 8., die dat geld noodig had, om naaT Europa te vertrekken, en dat de Kapitein Chinees daarvoor 4 accepten wilde afgeven. Beh Biauw Tjoan echter kon den kapitein niet aan dat geld helpen, maar toen heeft Lic Tjiam Ling uit de k»s der kongsie f 30.000 te leen gekregen. De Kapitein heeft aan get. verteld, dat v. B. alle 1 maanden geld van de pech* voor zich behield, tot een gezameolijk: bedrag van f 100.000. Get. gelooft, dat v. R. Lij Tjiam Ling arm gemaakt heeft; vroeger was de Kapt. rfjk als een koning. Wat er tuscohen den Kapt. en den Hr. v. B. is voorgevallen weet getuige niet; men vreesde te Djokdja daarover te spreken, en get. vreesde zelfs, te Djokdja te komen. Volgens een loopend gerucht zou na ecu huiszoeking bij zekeren Chinees, deze, nadat in zjjn badkamer een onbeduidende hoeveelheid opium gevonden was, op ver. zoek van den Kapt, Chinees, maar zonder behoorlijk verhoor of iets dergelijks door den Assistent-tteaideut inde gevangenis gezet zjjn, waarin hjj een jaar moest, blijven, om korten tijd daarna te sterven. — De bekl. v. Banzow tegt: „Dat is een aanklacht, Mijnheer de President; ik verzoek dat daarvan aanteekeuing gehouden worde." — De President geeft te 7erstaan, dat de bekl., als hij zulks wenschelijk acht, zich tot den Orh. v. Justitie kau wenden. — Getuige Beh Ik Sam deelt v.rder mede, dat hem eeus in de sociëteit door een heer — den naa n hnrinuort get. zich niet meer — verteld is dat v. 8., te Batavia zijnde, ook van hem geld geleend had, dat nooit terug betaald werd. — De bekl. v. B. zegt, dat het leugens zijn. — Getuige bewijst uit de pachtboeken, dat de pachtschat over Juni aau het Gouvernement betaald is.— Militahia. Vrijdag aanstaande vertrekken vao hier via, Batavia naar Atsjin de le Luit. van Driem van 't 4e bataillon (Djokdja), de le Luit Cro;s van het le, de !e Lt. de Wit van .Tjilatjap, de 2e Luit. Arnteenius van Kedong- Kebo, en de le Luit. der Sappeurs van den Blijk vau Willem I,— Atsjin. De tijding, gisteren door ons verspreid, heeft zeker algemeen ecu goeden indruk gemaakt. Ook Kol. Pel schijnt alles in het werk te stellen om „toenadering" te b.'werk-n, maar, gelukkig, voLt hjj daarvoor een anderen weg dan zjjn voorganger. Als nu het Departement van Ojrlog zich de zorg getroost, om de zieke soldaten in At'jin geregeld daor gezonde te vervangen, en om meer valide manschappen ter beschikking van Kol. Pel te stel-1> n, r_u zal er een gegronde hoop op onderwerping der Atsjineezen zyn. Het „tuchtigen", zooals Kol. Pel dat begrijpt, is vrij wat doeltreffender dan het proclameeren. Maar men vergete vooral niet, de soldaten flink te vued n, en de zieken tijdig te evacueeren.—

UIT AüsTBALiE. De klacht over de vermindering van de gouiproductie wordt, in een ge Australische bladen op stelliüeu toon overdreven genoemd. Wel erkennen zjj, dat de uitvoer voor het eerste kwartaal van 1872 398.131 oz. bedroeg, terwijl er in I et eorsie kwartaal van 1873 383.041 oz. werd uitgevoerd en gemunt, en in het eerste kwartaal van 1874 351.911, maar men moet, zeggen zjj, niet vergeten, dat er in de laatste jaren een groot getal fabrieken is opgericht, waai bjj zeer veel arbeiders, die vroeger in de mrjnen werkten, een ander emplooi vinden. Ook heeft men, volgens die bladen, in 't oog te houden, dat vele groute maatschappijen haar mijnen tegenwoordig zoodanig exploiteeren, dat ze niet spoedig worden uitgeput, maar op den duur dividenden afweipen. — In de maand Juni hadden verscheiden schepen noodweer te doorstaan; een daarvan, de British Admiral, van Liverpool naar Melbour; e bestemd, is na de lauge reis van 98 dagen bij Kings-eiland vet ongelukt: van de 88 personen aan boord, bereikten slechts negen het zes mijl verwijderde strand. — Ziehier wat men tegenwoordig in Australië aan bedienden en arbeidslieden moet betalen: Vrouwelijke bedienden voor huiswerk ontvangen in de steden 30 a 35 gulden per maand ; keukenmeiden 40 a 52; koks 15 a 42; waschvrouwen 40 a 45 ; koks voor hotels 52 a 150 gulden. Op de landelijke ondernemingen genietende ploegers 85 a 40 gulden per maand; anderen 4Ü a 45 gulden. Behalve dat loon genieten al de bedoelde dienstboden, enz. vrjj kost en inwoning.— Te Sydney is weer een van Nieuw Caledonië ontsnapte communist aangekomen; hij heet Coutilet. Men zegt, dat bjj in het leger der communisten als kolonel fungeerde. Toen de boot, waarmede hij Syduey bereikte, bfl de werf van Noumea lag, verbarg hij zich in het achterruim, eo bhef daar, totdat de Egmont zes uur onder stoom was ge" wees', toen hg zich op dek vertoonde. — Iv Queensland beeft zekere Hughes rjz-.ir ontdekt, dat daar in overrloed vooi handen en even goed als het Zweedsche mo.t zjjn. Hij berekent, dat het voor ?ydney op fB6 per ton te staan zal komen, terwijl men daar nu f 96 moet betalen. — In Zuid-Australië werd in het vorige jaar ongeveer 32 millioen Ned. kan wijn geproduceerd! —

Uit Japaba schrijft men ons aangaande de gisteren reeds vermelde aanhaling van opium nog het volgende :

Jap>ba, 3 Augustu?. Nu de smokkelaars van amfioen in den laatsten tijd te Jcana minier goed terecht kunnen, schijnen zij voor het terrein hunner operatiën deze afdeeling gekozen te hebben.

Dat echter ook hier een waakzaam oog op hunne waar gehouden wordt, bleek hun in den nacht van Zaterdag op Zondag. Toen werd n.l. niet minder dan 15200 thail — 9|/a pikol — die, ii een prauw geladen, op reu was naar onze kotta, door de politie in beslag genomen. De loerah van KaTang-adjie, bij Semat, was de gelukkige, die de aaühaliug bewerkstelligde, en, wat voor hem nog meer Kegt de premie en verdere voordcelen voor zich bemachtigde. Onze loerah is opeens een welgesteld man geworden; waut behalve hetgeen door den pachter voor elke aanhaling is toegezegd, komt. hem nog ten goede het aatdeel van 't in beslag genfmene, een en ander naar menberekent het niet ou aardige sommetje van ± / 20,000 bedragende. Twee baba's vergezelden het gevierde heulsap, dat 'ij volgens verklaring eenvoudig van een grooter vaartuig 'radden overgenomen om het zijn bestemming te doea volden: een uitvlucht, die evenwel niet zal verhinderen dat er met 's gouvernement* hotel kennis wordt gemaakt. —

SAMARANG, 4 Aug. Nederl. bark: Helena en Heeriette, C. Heiaer, Amsterdam.

SAMARvNG, 4 Aug. Ned.-Ind. bark: Said Maskoor, Mohamat Arsat, Indramajoe'; Ned-Ind brik: Aesah, Hadje Abdul Karim, Biodjermassin; 5 Aug. Duitsche brik: Aradus, R. Ahreur, Padang.

Door den Minister van Koloniën is het verlof naar Nederland, verleend aan de ambtenaren Mr H. N, Grobbee, laatst advocaat-generaal bij het hoog-gerechtshof van Nederlandsch-Indië, F. J. H. L. baron d'Aulms de Bouroail, laatst controleur der tweede klasse bij de landelijke inkomsten en kultures op Java, en T. W. Winter, laatst derde onderwijzer aan de kweekschool tot opleiding van inlandsche onderwijzers te Soerakarta; verlengd voor den tijd ran zes maanden.

ONTSLAGEN : Uit 's land» dienst, de gewezen ingenieur der tweede klasse bij den waterstaat en 'a lands burgerlijke openbare werken A. A. Overgaauw Permis. Op verzoek, eervol, uit 's lands dienst, met behoud van recht op pensioen, de ambtenaar op wachtgeld O C. L. de Puijt, laatstelijk eerste klerk op het assistent-residentiebureau te Blitar (Kediri), tevens griffier bij den landraad aldaar. Op verzoek, eervol, nit 's lands dienst, de opziener der derde klasse bij het boschwezen op Java en Madura G. Knijff. ONTHEVEN: Eervol, van de verdere waarneming der betrekking van hoofdonderwijzer aan de openbare lagere school te Padakg-Pandjang (Sumatra's Westkust), de hulponderwijzer aan die school A. D. Holterman.

BENOEMD: Tot assistent-resident van Malang (Pasoeroean), de assistent-resident van Magetan (Madioen) W. F. K. L. de Vogel. Tot assistent-resident van Magetan (Madioen), de controleur der eerste klasse bij het binnenlandsch bestuur op Java en Madura C. W L. Flenr. Tot hulpprediker bij de protestantsche gemeenten te Depok en Toegoe (Batavia), de zeodeling-leeraar bij de inlandsche christen-gemeenten aldaar J Beukhof. Tot hoofdonderwijzer aan de openbare lagere schcol te Padang-Pandjang (Sumatra's Westkust), A. F. Hillebrand, laatstelijk hoofdonderwijzer aan de openbare lagere school te Malang (Pasoeroean), onlangs van verlof nit Nederland teruggekeerd. Tot commies der tweede klasse bij den post- en telegraafdienst, de commiezen der derde klasse A. de Graaff, L. van Mannen en H. Reuvers. Tot telegraflst der tweede klasse, de telegraüst der derde klasse C. E. H. Wollweber.

BIJ DEN POSTDIENST. Tot controleur, de commies-controleur, tevens magazijnmeester der postzegels F. W. C. Guise. Tot commiescontroleur, tevens magazijomeester der postzegels, de adjunct-ingenieur bij den telegraafdienst A. H. de Does. BIJ DEN TELEGRAAFDIENST. Tot adjunct-ingenieur, de kantoorchef der eerste klasse P. Scheltema Heduiu. Tot kantoorehef der eerste klasse, de kantoorehef der tweede klasse L. R. Priester. Tot kantoorehef der tweede klasse, de kantoorehef der derde klasse J. Keilman.

BELAST: Met de waarneming der betrekking van commies der tweede klasse bij de posterijen, H. E. Kolff, laatstelijk commies der eerste klasse bij dien dienst, onlangs van verlof uit Nederland teruggekeerd.

ONTSLAGEN. Eervol, wegens vertrek, als lid J. W. Crsmer van Baumgarten, onder dankbetuiging voor de door hem ala zoodanig bewezen diensten.

BËNOüMD: Tot lid, mr. J. F. Kramer, president vaa dea landraad aldaar.

dat door den besident van Palembang ZIJN BELAST: Met de functie ;, bedoeld hij de artikelen 551 en 552 van het Wetboek van Koophandel, de controleur der afdeeling Ilirap eo ttanjoeasin en de controleur der afdeeling Kommering-llir; ieder voorzooveel aangaat dat gedeelte der kust, hetwelk tot zijne afdeeling behoort. Door den Directeur van Binnenlandsch Bestuur

ONTSLUjEN: Op verzoek, eervol, nit zijne betrekking, de opziener der derde klasse Q. K nij ff. BENOEMD: Tot opziener der derde klasse G. C. Gabeler, thans klerk op het residentie kantoor te Rembang. Door den Directeur van Justitie. IS GOEDGEKEURD: dat door den Landraad te Toeloeng-Agoeng IS BENOEMD: Tot buitengewoon substituut-griffier bij die rechtbank, buiten bezwaar van den lande, A. U. Nicolaesz. dat door den Residentie-raad te Soerakarta

IS BENOEMD: Tot buitengewoon substituut-griffier bij die rechtbank, bniten bezwaar van den lande, A. J. L. Winter, beëedigd klerk ten residentie-kantore aldaar.

BEVORDERD: Tot kapitein bij het wapen der genie, der eerste luitenant G. H. W. van Haeften.

ONTSLAGEN: Op verzoek, eervol, uit 's lands dienst, de Europeesche vuurstoker bij het marine-etablissement te Onrust A. Koore.

„Vergunt mij, dat wjj scheiden. ik wil naar buiten gaan," „Zjo sprak ecu geestig zanger zrjn trouwe makkers aan; „De voogle.n zingeu buiten, zoo lustig in het groen, „Ik wil hun voorbeeld volgen, en als de vooglen doen. „Ik weet een heerlijk plekjen, een schoonen bloemenhof, „Waar leliën en rozen oütspruiteu uit het stof, „Waar zch een vriendlijk landschap weerspiegelt in den vliet, „Die mjj het beeld des hemels. met dat der aarde biedt. „Mijn vrienden wacut ik buiten, als ik niet sj oedig keer; „De stille rust der velden behaagt mij meer en meer; „Gij zult deu weg wel vinden, die kronkelt naar het duin, „Grj ker>t hem wel, mijn vrienden, dien afgelegen tuin. „Naar buiten wil ik trekken, want buiten is mijn lust, „Ik baak naar koelte en lommer, maar bovenal naar rust." Zoo luidde, diep weemoedig, zjjn zinrijk afscheidswoord, Toen ging hjj, met een glimlach, naar zrjn geliefkoosd oord. Het werd zoo stil en rustig, zoo eenzaam op zyn pad, En altijd verder schemert de toren van de stad; Hij wendt zich nog eens rugwaarts en wenkt ons met de hand... Wij hebben u begrepen, en volgen naar het land. J. E. Banck

Wat in ons om den voorrang dingt, teleurstelling of verontwaardiging, wij weten het zelve niet. Alzoo de Tweede Kamer heeft ook de eensus-wet verworpen! Ja wei, met eene kleine meerderheid. Een tiental heeren achtte het niet de moeite waard, oni b(j de stemming tegenwoordig te zjjn. Ecu dezer evenwel kwam nog ter elfder ure binnen, en stemde nog eventjes in der haast tegen het beginsel der nieuwe wet: verlaging van den cen°us, en werkte alzoo nog knaphandig mede tot den dood der wet.

Van de tachtig kan erleden alüoo zeventig die medestemmen; 32 libeialen voor de wet, en 39 tegen. De nieerd-rbeid is Ba-nengesteld uit de conservatieve en de beide clericale partyen, te zamen 31 stemmen opleverende, met acht, li >eralen.

Acht liberalen ook. Vier Friesche afgevaardigden, wien zeker de vrees om 't hart is geslagen voor vermeerdering van de kiezers te platten lande, van dat soort namelijk) dat niet naar belangen van staat, maar voor alles naar de eischen van zrjn geloof viaagt en stemt. In Friesland i* er wel reden vaor die vrees. Vier anderen, waarvan twee zooals de beeren van Eek en Viruly zich in het openbaar Teeds tegen de wet verklaard hadden, en vel der de heeren Band- I rg en Jonckbloet. Meu is het van d».n laatsten afgevaar»j gde gewend, dat hij zonder zich te verwaardigen grondan st «r zjjne stem by te brengen, hoogst g»weuschte veibe- ringen in ons staatswezen, zaifs ook dan, wauneer zjj door *>e liberale politiek gevorderd worden, door zjne stem ge-houdt. Zoo heeft hjj de eerste zwakke poging tot herie >rming van ons belastingstelsel in de invoering van een \t 10°nie-tax, zoo de afschaffing van de hateljjke plaatsverj inging bij het leger en nu consequent ook rle uitbreiding ;e »a het aautal kiezers voor genneteraad en Tweede Kamer t, J£eßgehoudeu. Winschoten moet het. weten, maar of bet i- istrict niet even veel wil had van een conservatieven of B'fs anti-revolutionairen candidaat kan bijna niet betwrjfeld • /orden. i. Oat de conservatieve partij tegenstemt, is zoo consequent ogelrjk, en wel om twee redenen: 10. de wet is van het . eraal ministerie; 2o zij houden niet van verkiezen en e 'let T»a het volk. „Vóór '48 was het beter, toen zorgden ' Proviaciale staten zoo netjes voc de samenstelling van e ms Hoogmog,nden!" "aarom zou men er nu anders over oordeeleu? „Dekkers hebben bet waarlijk uiet aan ons verdiend, dal wij hun . ifital verkloot n; waaneer heeroom of broeder Husen er eich l "et mede bemoeien en hun een goede inzeg ing geven om op »ns te stemmen, dan kwamen wjj er tegenwoordig nergens neer door." Zóó spreken de conservatieven. Als men met, jandaeht leest, vooral wat de heer Wintgent in den loop ler discussies sprak, dan zal men zien, dat daze ernstige herwegingen den conservatieven leden een hinderpaal zrjn fietst om vóór te stemmen

En uu onze clericale partijen? Zjj hebben, Calvinistisch of "trampntaansch gezind, tegen gestemd. De laatste hebhen 1 de verandering zikéV weinig voordeel gezien; het getal ttnner-kiezers WA>r.d! door de voorgestelde verlaging zeker Het van belang vermeerderd, althans niet in verhouding '>ot fe andere partijen. En waartoe dan zooveel drukte? Hon«rd kiezers meer in e i di-trict leveren hunna oigenaar''Re bezwaren op. Ook staat het te vreezen dat in de ■teden en stedekens van Noordbrabant en Limbu'g de aau™iast vun nit uwe kiezers meer uit de kleine burgerij dau .'.' de op zich zelf levende bieren, zou bestaan, en genen lrJn moeielrjker te besturen dan dezen: zrj lezen ook andere c°uranten, dan die kerkelrjk goedgtkeurd zjjn. Maar nu de andere clericalen, Aa antirevolutionairen? ArJ die sedert jaren met, Mr. Groen van Frinsterer van „liet °'k achter de. kiezer" sprek.iii t;u waarschuwend, tegt-nove^ "et officieele nays légal, het volk in zyn historische cn-"'kkeling, zijn historisch geloof en zijn historisch recht 0T(ivZttteden. Niet waar, welkom zal hun de geleienheid 8eWeest trjn, om het te toont n, dat zjj de knellende banen willen slaken; gretig zulien zij al'bnus aart eenige duizenden uit „het volk achter da kiezers" het recht van dee!-nera Lg aan de openbare stemming gegeven hebben? Wel neen, met een gladheid van taal en fijn gesponnen diabc• e', waardig den handigsten advocaar aan scfismen rijk, aeeft de Standaard op al de gebreken der ontwerp-wet gewezen en de partij heeft als één man tegengestemd. Zou het waarheid zrjn, dat de anti-revolutionairen eigeniQk meer conservatieven dan volksvrienden zqu P Altnaos T&u het Calvinistisch programma van vooruitgang, zoo welbekend door dr. A. Kuyper in het laud voorgedragen, Talt weinig te zien, wauneer men meda doet met hen, die ®et alle macht en kracht de uitbreiding der kiesgerechtigde burgers tegenhouden. Of eou er politiek onder loopen? Tegenhouden, tegenhouden, tn nog eens tegenhouden, totdat de verontwaardiging der liberalen zoo groot wordt, dat zij om eene g •> dc census- wtt mogelijk te maken, eindelijk toestemmen in den antirevolutionairen eisch van grondwetsherziening?

Verontwaardiging! Voor de tweede maai ontvloeit dit woord onze pen, en niet zonder opzet noch reden.

Wrj konden onze oogen niet gelooven toen de telegraaf ons berichtte, dat artikel 1 der eensus-wet was afgestemd. Wat Kamer hebben wij dan toch? vragen wij. Kan, wil, of vermag zjj niet»? Is er dan bij de liberalen zoo weitiig begnp van het wezen der liberale beginselen, dat zrj zelfs zulk een bescheiden stap op den weg van vooi uitgang tegenhouden?

Heeft men dan in vollen ernst het gewaagd, eigenmachtig eu willekeurig, een gedeelte van bet volk te versteken van de uitoefeniug van een natuurlijk recht?

..Eigenmachtig Eu willekeurig." Men z^gge niet de Tweede Kamer is aan niemand dan aan zich zelve veraatwoo - ding schuldig van hare stem, men beroepe zich niet op dit recht bjj de grondwet haar gewaarborgd, want m-a zegt ïoodoende to veel: en iet», in dit geval niets afdoende. Wannéér de Tweede Kamer volksvertegenwoordiging is, en dit is 'Ü toch in de eerste plaats, dan m et zij in het volk wortelen, en dan moet zij zich storen aan de stem, den wil van het volk. En ten tweede, dan moet zrj de aanraking tusschen haar en het volk zoo levendig en zoo uitgebreid hogelijk maken, en zich zelve niet als mebtme^steresse of als bewindvoerster over eu boveu het volk plaateen Dat W met deze verwerping van de eensus-wet grdaxn. Kr i* geen enkel goed argument tegen da wet te berde gebiacht dan het eenige, dat de we', niet vèr peuoeg ging. Alle andere arduin nten waren particuliere, privaat-mee-'lgeri, persoonlijke eympathiën en auiipa«hiën van hoogmogende A., of hoogmogende B of wel C ; die voor zich delven geen inlichtingen genoeg badden; of wel uiet wisten in hoever het platteland ei beter by voer, dan de steden; ook wel nog altoos het gevaarlijk achtten het tal der ongeschikte kiezers te vermeerderen. Wrj tarten ieder uit met de Kamerdiscussies in de hand Let bewijs te leveren, dat er ernstige argvmenten tegen de wet te b rde zrjn gebracht. Ernstig is toch bet beweren niet, dat alles in het, regee-' ringsvoorstel zoo onzeker en zoo willekeurig is. Want in 1849 is het onder Ihorbecke niet anders geweest. Toen wist men evenmin wat men deed, als men het nu weet, als men het ooit zal weten, zoolang men de kiesbevoegdheid of stem.gerechtigdheid laat afhangen van een Zekere geldsom in de belastingen op te brengen. Nu is de wet afgestemd, omdat de heeren in hun wijsheid het niet geraden voüdeu het aantal kiezers te vermeerderen. Dat noemen wij eigenmechlig en willekeurig. Mag een lid der Tweede Kamer een uitbreiding van deu kring der kiezers, binnen deu omtrek door de grondwet bepaald, wel tegenhouden? .. , ■, Nu ja, het spreekt van zelf, naar p:sihef recht mag hrj -Hes tegenhouden, maar wij vragen hier naar bet hoog.* recht. Wanneer het Kamerlid geen andere gronden kan bijbrengen als vrees antipathie, angst dat de Dieuwe maatregel hem persoonlijk misschien niet voordeelig zal zijn — en andere zyn niet bijgebracht — is hij dan verantwoord als ÖÜ tot den kleinen burgerman zegt. s „Vriend, de regeering had u in het genot •an een der burgerschapsrechten willen «tellen; sedert 1848 heeft men u niet waardig gekeurd om mede te stemmen, nu, dacht men, kon het wel gebeuren. *aar neem mij niet kwalijk, ik vertrouw je nieten daarom laat het stemmen voor-ba,ds^ nog maar aan uwe beteren °ver, die meer geld hebben?" Wij seggen, de Tweede Kamer he^ft onrecht gedaan aan den burger- zij heeft htm eerst beleedigd en nu onthoudt "ö hem, wat hem toekomt. Behartia>eis van de belangen des volks, doen zij het volk kwaad I Wrj beweren, dat kiesohheid reeds alleen de Tweede Kamer had moeten dringen, om elke verlagug van den cen'ns aan te nemen.

Maar zooveel ia dan nu toch wel zeker, met onze Twee" de Kamer ia aan veibstering en hervorming niet te denken- Onzentwege kan zij veilig ontbonden worden. Terwjjl wjj dit schryven, bericht de telegraaf ons, dat o;t virïoek van den tjjdeljjken voorzitter van den ministerraad de diecussies ove-d