Gisteren kwamen te Semarang 14 choleragevallen toot, waarondjr 2 van Europeanen. De sterfte is betrekkelijk niet groot.
De Sumatra post
- 25-09-1912
Permanente URL
- Gebruiksvoorwaarden
-
Auteursrecht onbekend. Het zou kunnen dat nog auteursrecht rust op (delen van) dit object.
- Krantentitel
- De Sumatra post
- Datum
- 25-09-1912
- Editie
- Dag
- Uitgever
- J. Hallermann
- Plaats van uitgave
- Medan
- PPN
- 045042624
- Verschijningsperiode
- 1889-1942
- Periode gedigitaliseerd
- 1898-1942
- Verspreidingsgebied
- Nederlands-Indië / Indonesië
- Herkomst
- KB 1634 B1
- Nummer
- 235
- Jaargang
- 14
- Toegevoegd in Delpher
- 18-11-2014
Uit den Archipel. Telegrammen. 25 September. Cholera.
De begrooting van Batavia.
Da begrooting van de gemeente Batavia is verschenen. De totale raming van ontvangsten is f 874.873 gulden tegen f 744.098 in 1911. ln dit hoogere bedrag bevindt zich een post van f 76.578 als batig saldo van de rekening van 191, waarover thans kan worden beschikt, omdat de begrooting van 1912 voldoende heeft voorzien in de behoeften van dat jaar. 1912 maakt in dit opzicht een gunstige uitzondering op de jaren 1910 en 1911. Wel wordt in 1912 reeds beschikt over f 26.203.23 van het batig saldo van 1911, doch dit is noodzakelijk voor de uitvoeringen van zware werken, waarvoor in 1911 gelden waren uitgetrokken, die niet verwerkt werden en geacht worden een speciale bestemming te hebben gehad.
Brand.
Door onbekende oorzaak is Maandag brand uitgebroken in de woning van den heer K. op Petodjo Oedik. De woning is geheel afgebrand. Het huis was verzekerd. De inboedel niet. Volgens de huisvrouw brak de brand uit in de slaapkamer.
De boschbrand te Penanggoengan.
Omtrent den boschbrand op het Ardjoenogebergte verneemt het Soer. Handelsblad nog, dat de brand ontstond Zaterdag 11. aan de zijde van Modjokerto op 1300 voet hoogte. Daar groeit slechts alang-alang, door de bevolking aangewend voor veevoeder. Vaak steekt zij de alang-lang aan, omdat daarop dan de groene alang-alang groeit, die beter eetbaar is. Hat vuur breidt zich uit in noord-oostelijke richting over honderden bouws. De nieuwe aauplantiagen van de reboïsatie bleven gespaard door aangebrachte brandgangen, zoodat de schade betrekkelijk onbeduidend is. De bergtop is onbewoond, zoodat geen persoonlijke ongelukken kunnen voor komen. Thans woedt het vuur nog in de ravjjnen. Dit kan waarschijnlijk nog nadeelige gevolgen voor de irrigatie hebben, daar door die ravijnen water stroomt dat voor de bevloeiïng dient.
Zwaar weer op zee.
De Locomotief vernam, dat Zondag 11. zwaar weder op zes heeft geheerscht. Het stoomschip van Noort rapporteerde, dat het ter hoogte van Pemaiacg twee omgeslagen prauwen zag. Het redde de bemanning van een van deze, terwijl die van de andere was verdronken. Uit Tegal kwam bericht dat een prauw was omgeslagen eu zes man verdronken.
Nog meer pers-perkara's.
De hoofdredacteur van het Nieuws van den Dag kondigt een gerechtelijke vervolging aan van den hoofdredacteur van de Java Bode naar aanleiding van enkele zinsneden in de Java Bode van 28 Augustus, waarin het Nieuws van den Dag beschuldigd wordt van door een verkeerde voorstelling en verdraaiing van feiten den geest van de mindere militairen te trachten te vergiftigen.
De Java Bode schreef op 28 Aug. 0.m.: - Wij eindigden onze beschouwing over de gehouden oefening aldus :
#Waar de resultaten zoo sterk uitsenloopen, komt het ons verstandig voor, het eindoordeel nog wat op te schorten, totdat meer gegevens zijn verkregen, waarop een zuiver inzicht kun worden gegrond.'
jrHiermede zal elk weldenkend mensch het wel eens zijn. Niet aldus het N. v. d. D. v. N e d. Indië. Dit heeft aanstonds het voorkomen van het groot aantal uitvallers aangegrepen, om weer eens zijn dommen haat tegen het officiers» korps en tegen den iegercommaudant te luchten en dezen verdacht te maken bij den minderen militair en het publiek. Ter bereiking van dit rfnp] nntzipt het bvd a'ok uiet om de betrekkelijke correspondentie door de Lo c. geleverd vii haar verband te rukken en te doorspekken met de toelichtingen (I) en meeniugen, die in zijn kraam te pas komen.
-Al voelt de beschaafde lezer dadelijk, dat de tendenz er duimen dik op iigt, de mindere militair (en daarom is het te doen] beseft dat niet en wordt daardoor argwanend en meent, dat hem te kort wordt gedaan en dat zijn wel en wee den officieren koui laat.
[Spatieering van ons. Red. S. P._
Kaarteu-systeera.
De Regeering beeft in beginsel besloten tot invoering van een controlesysteem ten aanzien van de uitbetaling van traetementen aau de ouder verschillende departementen ressorteerende ambtenaren en beambteu door invoering van het kaartenstelsel volgens modellen, verschillende voor Europeanen en lalandeis, wijl da tegenwoordige regeling omslachtig en onpractisch is. Bij dit kaartenstelsel legt men voor eiken ambtenaar een afzonderlijke kaart aan met vermelding van alle mutaties en betalingen. Elke kaart is toereikend voor de invulling vau gegevens gedurende vier a zes jaar. Door raadpleging van verschillende kaarten kan men deu dienststaat opmaken. Het plan bestaat, het nieuwe stelsel in te voeren op 1 Januari 1913, indien geen bezwaar bij den chef van het departement daartegen bestaat.
Vrij van schutterplicht.
Het vrijstellen van de personen werkzaam bij havenwerken van schutter uenst door den legercommandant, geschiedde op verzoek van de Nederlandsche Aannemers Mij. vau havenwerken in Indië.
Over Australië.
De lezing van den heer Cohea Stuart, agent van de Paketvaart in Australië, in het gebouw der H.8.8. te Semarang over Australië gehouden, was goed bezocht.
Militair oefeningen.
De twee compagnieën van het dertiende bitaljon, die meegedaan hebben aan de brigadeoefeningen in het Malangsche garnizoen, zijn gisteren te Soekaboemi teruggekeerd. De officieren bleven achter voor een kaderoefening onder leiding van den afdeelingscommandant.
Handelsgeëmployeerden.
Te Semarang vergaderde de Semarangsche afdeeling van den bond van handelsgeëmployeerden, w.iarbij aanwezig waren de heer Boissevain en het hoofdbestuur van den Saikerbond. Het ontwerp van de statuten werd behandeld en door mr. 0!t scherp gecritiseerd. Deze raadde,, wat de toelating van Inlanders tot de vereeniging betreft, aan, dit aan de afdeelingen over te laten, die het best er over kannen oordcelen. Hij verklaarde verder, dat zoolang de bond financieel gehouden is aan een handelslichaam, hij nooit goed een vakbond zou zija en meende, dat het hoofdbestuur alleen zelfstandig kau zijn, wanneer geen der leden onbezoldigd is. De heer Boissevain noodigde de leden uit den bond en zijn orgaan te steunen.
Aanklacht wegens meineed.
Uit Samaraug wordt geseind, dat Mr. Dijkstra telegrafisch een aanklacht indiende tegen den heer Douwes Dekker, den hoofdredacteur van da »Express", wegens meineed, als getuige begaan in een persdelictzaak.
De recht; aak, waarvan hier sprake if, betreft het door den Raad van Justitie te Semarang behandelde persdelict van den Heer Mr. Dijkstra in zake laster tegen de Bandoengsche Publiciteits- Maatschappij.
Beklaagde hield toen vol dat het niet zijn bedoeling geweest was om te beleedigen. Het artikel in het Sent. hdkbl. was gericht tegen onbekende bedrogenen, dus niet tege i een bepaald persoon. Voorgelezen werd een door den fleer Mr. Dijkstra opgestelde memoris, waarin schrijver verklaarde, in het algemeen belang te hebben gehandeld door da concurrentiemiddelen en de tendenz van de Expres aau de kaak te stellen. Teu slotte wierp de heer Dijkstra, zich zelf verdedigende, eene juridische exceptie op. Bet O. M. eischte b,taling eener boete groot f 10. In bovengenoemde memorie schreef mr. Dijkstra : Dat ik juist was in mijn oordeel omtrent die reclame en dwangmiddelen, welke alleen geld en winstbejag tot motief hadden, werd mij gaandeweg duidelijker! Toen bij notarieele, in de kranteu gepubliceerde, akte, het aantal abonnenten werd opgegeven, had ik redenen, de daarin genoemde cijfers te wantrouwen, omdat ik vrij zeker wist, dat in die akte met-betalende abonnés, zooals o.a. toko Ue Vries, waren gesteld onder en bij de betalende abonnenten, alleen om adverteerders te lokken.
Ten bewijze, dat ik juist zag, deel ik hier mede, dat de Heer Carli, chef van de afdeeling Bandoeng vau het accountants-kantoor Wefers Bettink te Batavia, de man die het afschrift van het abounementenboek van de Expres op last van den Heer E. Dauwes Dekker heelt opgemaakt, en welk afschrift aan den Heer P. Veliema, : otaris te Bandoeng, is ter hand gesteld als grondslag voor de hiervomi bedoelde akte, de vorige maand, ten overstaan van zijn chef, den fleer Wefers Bettink, diens raadsman Mr. Maclaine Pont, en den Heer Boom, procuratiehouder, vau het genoemd accountantskantoor, te Batavia, heeft verklaard met den Heer E. Douwes Dekker, ais hooid-schuldige, dat afschrift v a 1 s c h te hebben opgemaakt en in strijd met de waaiheid. Een onderzoek, nadat te voren verdenking tegen den Heer Carli voornoemd, warm vriend van den Heer E. Douwes Dekker, was gerezen, heeft tot gevolg gehad dat de Heer Carli op s.aanden voet is ontslagen.'
Ons Dagelijksch Nieuws. Medan, 25 September. Inhoud van dit nummer.
Eerste Blad: 1. Brieven uit Frankrijk : Parijs als beschaviugsmilieu door Larosse. Kol. Zaken. 2. Uit het Buitenland: Moeley Hands rei ze naar Europa.... 3. Tenoopa: Het incident in de rechtszaal, door Sjane. Chinoiserieën, door Jevea. Tweede blad: 1. Voor Vrouwen: De nieuwste snufjes, door Lucy d'Audretsch; Mode-grillen. 2. Feuilletou: Ean Fransche moeder. 3. Agenda. Postsl uitingen. Pam.-berichten. Derde Blad: 1. Financieele Berichten: Van de Nederlandsche Fondsenmarkt 111, door Beurs man; De Bataviasche P/oductenhandei, door Toeschouwer; De handel tusschen Nederland en Ned.-lndië; Verkorte balans van de Javasche Bank; Wisselkoersen. 2. Uit den Archip.^. 8. Ons DageiijkBCh Nieuws. Laatste Nieuws. 4. Uit 't Moederland. Vierde Blad: 1. Gemengd Nieuws.
Mutaties.
Overgeplaatst is vau Weltevreden naar Padang de commies der 3e klasse bij de posterijen A.M.J. Eekhout met intrekking zijner overplaatst, g naar Padang Sidempaean;
van Padang naar Padang Sidempoeau de commies der 3e klasse H. J. C. J. Wouters.
Brandweeroefening.
Zaterdagavond a. s. zal hier om 7 uur een algemeene oefening van de brandweer word-u gehouden.
Quarantaine-nieuws
De besmetverklaring van Canton met pest is opgeheven.
Mond- en klauwzeer is geconstateerd onder het vee op de onderneming Soengei Krapoh in de onderafdeeling Padang en Bedagei.
Hospitaalvereeniging.
Da Javasche Courant van 20 dezer bevat de statuteu van de Centrale Hospitaal Vereeniging te Kwala Simpang.
Chineezen-relletjes te Kwala Simpang.
Men schrijft one:
Maandagmorgen werd een Chineesche vrouw door een politieoppasser aan het station aangehouden, daar zij trachtte de afdaeling Tamiang te verlaten zonder pas. Ü3 haar begeleidende Chinees, hierover verstoord, riep een ploeg Chineesche grondfcoelies van den Aanleg der Atjehtram te hulp. Dazen volgden onmiddellijk den oproepen bewerkten den oppas met pikolans en tjankols tot de man voor dood ter aarde lag. De eenige die deu oppas ter zijde stond, was een Europeesch sergeant van den Aanleg. Het overige publiek (oppassers zoowel als conducteur enz.) was op het gezicht van de aankomende Chineezen gevlucht.
Toen de man, die reeds onder de eerste slagen viel, zich niet meer verweren kon kwam die sergeant met een pikolan tusscheubeide, waarop de Chineezen aftrokken. Daar het hulpstation vlak bjj de kazerne der Infanterie ligt, kwam nu juist een brigade marechaussees op tijd om zonder verderen tegenstand het heele ploagje Chineezen te arresteeren. Alles bleef rustig, tot 's avonds zes uur, toen vrijwel alle koelies vau de Atjehtram uit den omtrek vaa Kwali Simpang te hoop liepen en het ontslag eischtea van de arres tante. Het gevolg was dat de gereorganiseerde politie er op af kwam en de geweren tot vuren gereed hield.
Gelukkig w:"' de aoatroleur hen in toom te houden, waarna hij ze liet vervangen door een patrouille infanterie. Hoewel tot laat in deu avond een twee a drie hoaderd koelies op de gedeh rond liepen, bleef alles rustig. Dinsdagmorgen werden de arrestanten naar Liugsa vervoerd. Er schjjnt reeds lang iets gebroeid te hebben, tengevolge van onnoodig ruw optreden van de politie, ten minste naar het oordeel van de heeren Chineezen onnoodig ruw.
Tjoelik-Tjoelik.
Het bekende gerucht doet nu ook te Tandjong Balei de ronde, dat men voor de D.S.M, voor hare werken, menschenhoofden noodig hebben zou De Inl. huismoeders laten daarom dan ook huune kinderen in deze voor hun angstige dagen na een uur of zes 's middags, niet meer op straat. De gedachte of het bijgeloof, dat men menschenhoofden voor "groote werken beuoodigt, schijnt overal, zoowel op Java als Sumatra te zijn, want waar men bruggen, spoorwegen of steenen gebouwen aan het maken is, hoort men spreken van «tjoelik—tjo^lik', waarmee men menschen bedoelt, die volgens het bijgeloof voor de koppen die zij snellen eu leveren, vijf en twintig gulden krijgen. Zouder deze menschea-schedels, zouden groote gebouwen of andere werken niet lang kunnen blijven bestaan.
Een eigenaardige rechtzaak.
Den Ban October zal, zooals wa meldden, de Raad van Justitie te Bitavia zich bezig houden met de behandeling der zaak van D. E. G., een f uitscher, ex-bsheerder der onderneming Soengei Liugka iv de Lampongs, gedetineerd geweest, doch thaas voortvluchtig, wien verschillende mishandelingen ten laste zijn gelegd.
In het Bat. flbl. lezen we nu dat eenige van die feiten, waarvoor hij terecht wordt gesteld, zóó wankel staan, dat men zich verwonderd afvraagt, hoe daarop een vervolging kan worden gebaseerd.
Het blad vermeldt eenige dier feiten, waaruit blijkt, dat veelal niet eens de datum bekend is waarop het misdrijf of de overtreding heeft plaats gehad, dat de mishandelde personen sedert reeds zijn overleden en dat zelfs in ééa geval de naam van den mishandelde niet eens bekend is.
la deze zaak zal de Riad 22 getuigen moeten hooren. Uitteraarl voor het meerendeel inlandsche getuigen, contractkoelies, die bij de mishandelingen tegenwoordig zijn geweest, ze hebben gezien. Dat wil zeggen: anderhalf jaar geleden hebben gezien, zicb, blijkens het voorgaande, dag noch uur, zelfs niet de namen der mishandelden meer kunnen berinneren 1
Duitsche mail en passagiers.
Van Penang ontvingen de N. 0. L'oyd-agenten telegnfnch bericht, dat het N. D. L. s.s. Derfflinger heden, tegen 1 uur 's middags, te Penang zou arriveerei.'.
Aan boord van ge-doemde biot bevinden zich o.m. de volgende passagiers voor Dcli: Mevrouw M. Scott met kici en bediende, mevrouw Marie Wolff en de heeren A. A. von Ginkei en A. Hoefsimt. Het p. s. Malat/a kan .net de mailpassagif ra op Vrijdag, 87 dezer, hoogstwaarschijnlijk tegen 6 uur 's-morgans, te Belawan verwacht worden.
Raad van Justitie.
Op Donderdag 26 Sepiembar a.s. zal 3. E., Gezagvoerder vau een Engelsch vaartuig, voor den Raad van Juit'tie alhier terechUtaaan wegens overtreding van artikel 8 [le lid] der Qaaranif.i:•-Ordonnantie [S"a'atsbiad 19i L no. 277 j°. nos. 302, 303, 322 ca 669],
Uit het Politie-Rapport.
Medan, 25 Sept. 1912.
Rondzwervers.
Een gestrafte, verpleegd io het hospitaal alhier en daaruit ontvlucht, is «isterennacht door eene politieroude weder opgevat. Tevens zijn heden eu gisterennacht zeven rondzwervers aangehouden, vau wie één uit de gevaugenis te Loeboek-Pakam ontvlucht is.
Bekeuring. Bekeurd automobiel No. 187, wegens het rijdea zonder verlichte merkptaat.
Duel met bouten.
Twee vechtende Chineezen, die elkander in de Hongkongstraat met ijzereu bouten te lijf gingen, zijn gisterennacht asngehouJsn. Eé ï van hen was gewond, zoodat hij naar het hospitaal moest gebracht worden.
Heel zijn schat.
Hedennacht is een Maleier in de kampong Soengei Rengas, b stolen vau vijftien stuks nieuwe kaïns, een nikkeien horloge met ketting en vöertig gulden aan contaat«n.
SCHEEPSTIJDINGEN.
De Indragiri vertrekt morgen niet om 12, maar om 3 uur naar Langsa.
De verkeersstreinming bij Lida Tanah.
Van ochtend even per tuf wezen kijken naar de beruchte plek bij Lida Tanah, waarvoor aan den Dcli- en A-sahan-kant de iaatste dagen telkens auto's moasten halt mak-au om niet den kans te loopen van eea lastiga /rpaa ne". Gisteravond had er 'n Humbar 't toch geprobeerd, was blijven stekeu ca had zich door zn geploetar nog vast-r gewerkt tot er '« wiel wegzakte in ecu parrit, dia onder de modder-opper vlakte onzichtbaar was. Vanochtend hadden koelies 'm er uitgetrokken en even voorbij Loeboe Pakam kwamen we 'm tegen. „Tida roesak apa-apa", zei glunder de Inlandsche chauffeur die den nacht iv 't moeras had doorgebracht.
Overal in 't Sardangsche hooge riviers'anden, parrits boordevol, lage gronden overstroomd. Een kikkerland, waar 't nu triest Indisch geboomte in den gaperigaa regenmorgen boven te druipen stond. De weg 4éa slik-baan, met troebele geulen van karrewielen ca plassen van verschen regen.
Tusschen Pakam en Perbaoengan steeds hooger waterstanden. Da Soengei Ojlar was een Oalar B;sar geworden, de lage kamponr grond liep onder. Eakele kilometers voorbij Perbaoengan, daar was de eerste 0 noodbrug»», een moddard >m in een boog om'nin aanbouw zijnden s.eeaeu duiker heea. Links van deu weg ondergeloopea laad, vanwaar 't water over 't wegvlak vloeide, en dat had de yhulpbrug7' herschapen in een poelachtige strook. Dit was nog niet de erge, zei men. Vooruit dan maar. Als een nijlpaard zwoegde de tuf door 't water en klauterde op den vasteu grond. Nu verder tot K.M. 45. Jawel, daar had je 't: nóg meer water over den weg en nog minder zichtbaar van de yhulpbrug'. Koelies waren er bezig btksteenen preciesig op 't modder walletje te leggen, dat ze steenen rails vormden, een paar planken waren er zoo vluchtigjes neergegooid, en voor' de rest was er modder en water over een afstand vau een met i of dertig. Kan koelie was zoo vries ielijk te demoastreeren waar da auto er in had gezeten : hij plaste d >or 't. watar, tot zn eene been wegzakte en hij tot halverwege zn dij erin plompte. jDisim'.
't Water blijft maar steeds aanstrooman. Ai dat lage land beooaten den spoorweg staat onder water eu straka zuilen de steenan wel weer zijn weggezakt. Ean eukele auto, weiker duuffaur circusbekwaamheden moet hebban, is er op den klaarlichten dag behouden over heen gekomen. Maar bij donker
Wat men er nu doet, is lapwerk. Zoon werk moet meteen fiink worden aangepakt: twintig, dertig man tegelijk aan 't werk, en dan doorwerken tot 't klaar is, met ecu nachtploeg desnoods. Men laat een grootau vorkearsweg maar niet dagenlang gestremd. We herinneren ons, dat er aaa den Asahanweg ia minimalea tijd wondaren zijn verricht, toen 't bericht kwam dat de G. G. er bij zijn Dcli bezoek langs zou moeten. Ea dat was 66i. in den regentijd. Voor Zijne Exelientie het Moderne Verkeer kon men wel evenveel spoed overhebben.
Over 't Tobameer.
Het gebeurt wel eens dat toeristen bij aankomst aan 't Toba-meer wenschen gebruik te maken van de Gouveruements-motorboot Kok en haar niet vinden waar ze haar verwachten. Daarop is, naar men ons meedeelt, een gemakkelijk middel. Men zendt eun Bitakker met een prauw uit on de motorboot te zoeken. Dat doet hij, en voor luttel geld, eu hij komt vast met de motorboot terug. Wie b. v. tegeu deu avond aan 't meer komt ca den volgenden ochtend verder wil met de Kok laat haar des nachts opsporen en den anderen morgen ligt ze op hem te wachten.
Eene belangrijke wetswijziging.
Zooals van algemeens bekendheid iq, werd bij het Staatsblad 1885 No. 79 een gedeelte van het Europeesche burgerlijk recht, met uitzondering van het familie- en erfrecht bij versterf toepasselijk verklaard op de Vreemde Oosterlingen op Java en Madoera, welke maatregel later werd uitgebreid tot sommige gedeelten van de buitenbezittingen (o. a. Sumatra's Westkust eu Oostkust, Bankoeien enz.). Artikel 9 vau dat Staatsblad bepaalt dat voor de toepassing Vin dat Staatsblad mede als Vreemde Oosterlingen worden beschouwd alle inlanders landzaten of inbaorliugen van den archipel, die zich buiten het gewest, vanwaar zij oorspronkelijk afkomstig zgn, ophouden, buiten de leiding van de plaatselijke hoafJen derinheemsche bevolking en zond«r zich mat haar te hebben vermeagd.
Deze gelijkstelling van inlanders met Vreem de Oosterlingen, welke uit den aard der zaak alleen het privaat recht betreft, daar inboorlingen van den archipel wair zij zich ook ophouden uit een oogpuut van politiek recht nimmer anders dan als inlanders worden aangemerkt, heeft gedurende hare ruim 55-jarige wjrking tot allerlei moeilijkheden aanleiding gegeven. Blijkens eene in de Javasche-Courant opge nomen ordonnantie is genoemd artikel thans ingetrokken en vervangen door de bepaling dat voor de to3passing vaa de bepalingen der ordonnantie onder Vreemde Oosterlingen alleen worden gerangschikt de krachtens artikel 109 van het regeeringsreglement met Inlanders gelijkgestelde personen, niet behoorende tot de inheemsche bavolking van Naderlaudsch-lodië. M. a. w. zijn dus die bepalingen in den vervolge, d. i. van 1 November a.s. af, alleen toepasselijk op Arabieren, Mooren, Chineezen en op alle andere niet-Inlanders, die Mohammedanen of heidenen zijn.
Dezelfde regeling is ook getroffen voor Sumatra's Westkust en Oostkust, voor Baakoelen en Tapanoeli, terwijl de reglementen tot regeling van het rechtswezen ia hst gouveraemeat Sumatra's Westkust en in de residentie Bankoalen in verband daarmede de vereischte wijzigingen hebbeu ondergaan.
Faillissement.
De slotuitdealiagalijst in het faillissement van Tan Tjoei Sang alias Tan Tjoei Pauw, merk „Keng Aan" op 24 dezer is verbindend geworden en het faillissement heeft daarmede een einde genomen.
Decorum.
In een ingezonden stuk in dit nummer maakt ,/een lid der balie' een onderscheiding tusschen uiterlijk en innerlijk decorum. Waarin het onderscheid bestaat, is ons niet duidelijk. Wij meenen dat decorum slechts uiterlijk kan zijn. Het is voor ons het samenstel van uiterlijke waardigheidsvormen, welke ia ecu omgeving gelijk bijvoorbeeld die van een rechtszaal in acht behooren te worden genomen. Decorum, welke geeu ledige vorm is, maar uitdrukking van innerlijke gemoedsbewogenheid, lijkt ons begrijpelijk en begeerlijk. Maar afwezigheid van uiterlijk en aanwezigheid van innerlijk decorum doet ons denkeu aan — ja, waaraan ? — de zomarvacantie van een schouwburg, als de decors op zolder liggen.
Agentschap Braat en Co.
We vernemen, dat hierterstede binnenkort een agentschap [fabriek mat conitrustiesvark-
plaats] zal worden gevestigd van de te Saarabaia gevestigde N. V. Machinefabriek Braat eu Ca.
Hoenderpark.
De heer van Kaathoven is te Bindjey naast le sociëteit begonnen met het inrichten van een hoenderpark, welke onderneming waarschijnlijk later tot een boerderij zal uitgebreid worden.
Ingezonden stukken. (Buiten verantwoordelijkheid van de Redactie). Het decorum.
Het zg mij vergund, meneer de redacteur, met een enkel woord terug te komen op het onder den titel: *Een incident in de rechtszaal en het decorum* in Uw blad van gisteren opgenomen artikel.
Een deel van dat artikel wordt gevormd door een soort interview met den Raadsvoorzitter mr. Duparc, U vrijheid hadt, eenige hoofdzaken mede te deelen."
Ik meen hieruit de gevolgtrekking te mogen maken, dat de Raadsvoorzitter tea deze niet afkeerig is van de openbare beschouwing van wat door hem aan U, meneer de redacteur, is medegedeeld. En ik ben zoo vrij, U hiervoor gastvrijheid te verzoeken.
De president heeft, zoo luidt het verslag, bij het aanvaarden van zijn ambt in onze Medaasche rechtszaal een gebrek aan decorum gevonden, hetwelk hem zeer trof.
De voorzitter bedoelde dasrmede natuurlijk het uiter 1 ij k decorum der zittingen. Want het inner 1 ij k decorum, onafhankelijk van milieu en publiek en onaantastbaar door gemoedeljjken of niet-gemoedelijken toon, was,— dit staat natuurlijk boven alle bedenking —, ook onder 's voorzitters ambtsvoorgangers mrs. Kruseman en Matthes smetteloos en ongerept bewaard grbleven.
Het is derhalve de ongewone uiterlijke verschijning van de rechtszaal, welke dea voorzitter bij zijn komst hier heeft getroffen. En evenzeer de ongewone gedragingen vau wie er zich bewogen. Er is echter meer. De voorzitter heeft zich in zijne beschouwing tegen U, meneer de redacteur, uitgelaten over de wijze, waarop hier door de advocaten naar zijne meening de civiele rechtspraktijk wordt uitgeoefend.
Ea de uitlating van den president te dezen opzichte vormt niet langer een beschouwing over uiterlijk decorum; maar het is ecu formeele aantijging van verkeerde uitoefening vau het ambt door de balie.
Tegen een dergelijke uitspraak, gedaan als ze is aan een dagbladredacteur met toestemming tot publicatie, meen ik, als lid der balie, in hat openbaar te mogen protesteeren. Ea het heeft wellicht zgn nut, in verband hiermede, eens de aandacht te vestigen op ds positie, waarin hier te lande, in tegenstelling met Nederland, de balie verkeert.
Esn balie, zooals men ze in Nederland kent, een aaneengesloten lichaam van bij ééa college practiseerende advocaten met den deken en den Rsad van Toezicht en Discipline als han eigen machten daarboven, kent men niet in Indië.
In Indië kent men slechts advocaten, Einzelpersonen, door geen band verbonden, en elk, los vau elkaar, staande onder het disciplinair toezicht van het college, bjj hetwelk zij zijn benoemd.
Ea daar zij eenerzijds afhankelijk zijn van de inkomsten van hun kantoor, en anderzijds geen geheel vormen, dat de belangen der enkelingen behartigt en hen disciplinair bestuurt, — hebben zij iota passief* gekregen, zijn zij menschen geworden, met wie vaak gedebatteerd wordt zonder tegendebat en die gekritiseerd worden zonder tegenspraak.
Ue vraag zou gesteld kannen worden, waarom men dan Indisch advocaat is geworden. De vraag kan snel gedaan, maar het antwoord niet altijd met een paar woorden gegeven worden. Nu is het misscaien volkomen waar, dat voor den Raad hier „tal" van zaken, zoo niet „verknoeid", dau toch verloren worden doordat de juiste vormen niet worden in aoht genomen. Het is zelfs waarschijnlijk dat dit zoo is, het ligt in de lijn van onze rechtsbeueeiing, dat vaak bij beslissingen de hoofdzaak buiten beschouwing blijft.
En zoo goed als tal van vonnissen van Landradenen Raden vau Justitie wegens vormgebreken door den hoogeren rechter worden vernietigd en teruggewezen, zoo goed worden tal van zaken wegens vormgebreken verloren.
Het zijn er misschien meer dan er vau den Raad vernietigd worden. Doch het aantal kan de norm niet zijn. Want het eigenaardige geval doet zich hier in Indië voor, dat in do meeste gevallen de Raden hunne vonnissen zonder kritiek wijzen, daar partijen vaak van een langdurig en kost. baar appel afzien, ook daar, waar zg niettemin gaarne de beslissing hunner zaak aau den hoogeren rechter zouden willen vragen. Indien dit niet zoo ware....
Echter wensch nosh kan ik op de uitspraak hier verder ingaan. Oak ik heb, als Indisch advocaat, iets passiefs gekregen; maar ook zonder dat zoude ik een bespreking van een der* gelijke kwestie, met al haar bijkomstigheden, in een dagblad een formeele inbreuk achten op het terecht hoog te houden decorum der rechtspraak.
Wat ik slechts wilde doen, was een protest laten hooren tegen de wijze, waarop een beroep, door niets dan vertrouwen geschraagd, in bei openbaar zonder Rücksicht wordt beradeeld.
U dankend voor de plaatsruimte, Een lid der balie.
Het spijt ons, dat de inzender zich bepaalt tot een protestwoord zonder verder op de kwestie iv te gaan. De vraag, of hier in Dcli tal van civiele zaken verknoeid worden doordat de juiste vormen in de procedure niet worden in acht genomen door advocaten, is er ecu van bij uitstek openbaar belang, waarvan de bespreking in ten dagblad dus op haar plaats ware. Vooral den handel en het toko wezen zal het ten rechte interesseeren, of de uitlating van den president van den Riad van Justitie overdreven moet worden geacht dan wel of zij klopt met de werkelijkheid. Daar het publiek in tal van zaken den bjjstand van een advo caat en procureur niet ontberen kan bij het zoeken naar recht, heeft het er eenige aanspraak op in de gelegenheid te worden gesteld, zich een oordeel te vormen over de wijze, waarop zijn belangen door de advocatuur behartigd worden. Al te groote passiviteit te» dezen aan de zyde der betrokkenen lijkt ons hier misplaatst. Het recht, voor de eer van zijn beroep op te komen, kan aan niemand worden ontzegd, allerminst toch aan bekleeders van het ,nobile officium*.
Red. S. F.