De Sumatra post

De Java-Bode verneemt dat op klaarlichten dag op den openbaren weg te Bandoeng een Chinees vermoord is. De dader is gevlucht. De politie zoekt hem.

Het bericht, dat Dr. Roelants zou zijn afgetreden als bestuurslid van den bond van geneesheeren op Java, is opjuist.

In verband met het feit, dat de beruchte zaakwaarnemer Hoof, kortelings door den raad van justitie te Soerabaja tot een zware straf veroordeeld terzake van stellionaat, in een revisiememorie aan het Hooggerechtshof danig heeft uitgepakt, wijst het Soer. Hbld. er op, dat de raad van justitie te Soerabaja geen reden heeft om optimistisch gestemd te wezen over het lot van zijn vonnissen. Het is opmerkelijk, hoe in het afgeloopen jaar het Hof tal van veroordeelingen van dezen raad heeft te niet gedaan. Of dit gemotiveerd is of niet, weet het Hbl d. niet, doch het komt aan dit blad voor, dat de eerste rechter beter een zaak kan beoordeelen dan het Hof, dat alleen op de stukken uitspraak doet. Thans verneemt het blad, dat de regeering overweegt een wijziging in het rechtsmiddel der revisie aan te brengen, daar treffende gevallen van vrijspraak onrust hebben gewekt.

Met ingang van 30 Augustus moest de postverzending naar Europa per Fransche mail van Java ingetrokken worden, omdat het ss. Haip h o n g, dat den dienst onderhield, uit de vaart werd genomen. Daarvoor kwam de Engelsche mail.

Met ingang van 29 dezer wordt echter de dienst van de Fransche mail weer ingesteld, nu de directie van de K. P. M. bericht heeft, dat haar boot op die lijn voldoenden waarborg biedt voor geregelde aansluitingen en er een overeenkomst tusschen de K. P. M. en de Messageries Maritimes betreffende het vervoer van passag ers van en vooi de Eransche paketbooten is gesloten.

Den 29 September wordt door de Chineesche vereeniging Sic Po Sah te Batavia een feest gegeven ter eere van den herinneringsdag van het uitbreken van de revolutie in Cnina.

Begrooting van het gewest Batavia. De gew__ici_jke begrooi.ng van Batavia is verschenen. In totaal werden geraamd de uitgaven m f 282.485 en d komsten op f 278.960. 'us is er een tekort van f 3525.

De chole.a wordt te Priok steeds heviger. Op een __ rgen werden er 4 nieuwe gevallen geconstateerd. Ue drinkwaterbronnen waren opgedroogd. Het gezondheidsbureau laat in overleg met het bestuur drinkwater door schuiten aanvoeren.

De Pontianak, vrachtboot van de Rotterdamsche Lloyd, heeft op weg van Makasser vaar Soerabaja in de nabijheid van de Poloeilanden aan den grond gezeten en averij gekregen. De lading behoefde evenwel niet gelicht te worden.

Door de Javaansche vereeniging Soerabaja Setia Oesaha zal binnenkort een nieuw Maleisch dagblad worden uitgegeven onder den naam »0 eta » a 1u d ï a", netgeen zeggen wil Indische Bode.

Voor den Raad van Justitie te Soerabaja werd tegen Leenikolk, redacteur-verslaggever van het Soer. Hbl., 50 galden boete geëischt ter zake van het persdelict wegens be leediging van den juwelier Cuno, bij wien in Maart jl. een nog steeds onverklaarbare diefstal werd gepleegd.

Het Soer. Hbl. verneemt uit Makass-r, dat luitenant ter zee Goekoop, wiens doodstijding gemeld werd, aan boord van het ss. De Ruyter zelfmoord gepleegd heeft, hetgeen aan het graf door den commandant openlijk werd uitgesproken en ook door den divisiecom mandant Goedhart. Ds begrafenis was zeer plechtig en had onder grooten toeloop van toeschouwers en burgerlijke en militaire autoriteiten plaats. De commandant Smit herdacht den doode als kameraad en bekwaam oificier. De overledene leed in den laatsten tijd aan zwaarmoedigheid. De spreker wist evenwel niet d_ oorzaak van de wanhoopsdaad. Da divisiecommandant roemde eveneens den overledene en sprak van zware vermoedens, dat de oorzaak van den zelfmoord kwaadsprekerij zou zijn. Hij hoop-,-, dat de tragische dood een ernstige les zuu wezen voor de lasteraars. De niet-ingewijden maken allerhande gissingen in verband met de voorgevallen muiterijen aan boord van het ss. De Ruyter.

Zondag 29 September voorm. 9 uur. Godsdienstoefening (onderwerp : Het eeuwige leven en zijn prijs.) Doopsbediening. Nam. 48/* uur: kinderkerk.

Morgen zullen inzake overtreding voor den Riad van Justitie alhier terechtstaan: le C. H. v. d. V. te Medan 2. H. J. W. T. Arendsburg 3a A. H. C O. D. te P-ja Bakong 4i P. A. d. L. te Eotterdam A wegens overtreding van artikel 3 ('id 1) van de «.Huisbedienden.eur*; en 5e H. G. v. M. te Medan wegens het moedwillig toeb -ngen van slagen.

Eerste Blad : 1. De spoorverbinding Deli—Aljeh. 2. Uit het Buitenland: Marschall von Bieberstein f. 3. Terloops: Macedoine, door Jevea. Bioscoop-sensatie door Jevea. Tweede blad: 1. Cultures en Nijverheid: Over thee-fabricatie. 2. Feuilleton: Een Fransche moeder. 3. Agenda. Postsluitingen. Fam.-berichten. Derde Blad: 1. Financieele Berichten: Democratie en Financiers; Wisselkoersen. 1. Uit den Archipe'. 2. Ons Dagelijksch Nieuws. Laatste Nieuws. 3. Uit 't Moederland. Vierde Blad: 1. Gemengd Nieuws.

(Voorzitter Resident Jiahder). Te 5 uur des namiddags wordt de zitting voortgezet.

De heer SCHADEE heeft intusschen zijn motie in dezen vorm geredigeerd :

Motie-Schade e. „De Raad betreurt dat een plan tot verbinding van den Atjeh-tramweg met de haven Telok Taboehan in de Aroebaai en met de lijnen der Dcli Spoorweg-Maatschappij door de Regeering is vastgesteld, zonder dat de Riad in de gelegenheid is gesteld, van dit plan en van de motieven, die daartoe hebben geleid, kennis te nemen, „acht het noodig, oat dit plan, althans voor zoover betreft het gedeelte ten Oosten van de Besitangrivier, alsnog aan de belangen van het Cultuurgebied worde getoetst, alvorens tot de uitvoering daarvan worde overgegaan, „besluit tot de Regeering het eerbiedig verzoek te richten, den Raad daartoe in de gelegenheid te stellen". Mr. BEVERMAN stelt voor de woorden gmet de haven Telok Taboehan in de Aroebaai en' te schrappen. De heer SCHADE E kan zich hiermee niet vereenigen. Mr. BEVERMAN zegt ,dat dit de prineipieele kwestie is: de heer Schadee wenscht de doortrekking van de Atjehtram tot de Aroebaai tegen te houden en spr. meent juist dat ze dankbaar moet worden aanvaard. De heer SCHADEE spreekt dit tegen. Hij heeft er alleen tegen dat deze verbinding tot stand komt, zonder dat men zich heeft kunnen overtuigen of deze lijn zooals ze geprojecteerd is, niet strijdt met de belangen van dit gewest. Mr. BEVERMAN heeft geen enkel steekhoudend argument van den heer Schadee vernomen, waaruit kan blijken dat Oostkustbelangen zouden worden geschaad. De lijn loopt door Tamiang en dus buiten de Oostkust. De heer SCHADEE acht het wel degelijk noodig dat eens goed worde nagegaan, hoe het emplacement te Telok Taboehan wordt aang.-legd. Er is niet zoo 'n groote lengte aan kaden beschikbaar als mr. Beyerman heeft gezegd. Spr. gaat nu nog eens de memorie- Beyerman bespreken. Eerstens geeft hij zijn lezing van de onderhandelingen in zake het baggeren in Aroebaai en den groudafatand van de D. S. M. Daaruit blijkt dat de D. S. M. wel van de Regeering concessie zou krijgen voor een lijn tot op zekeren afstand van de Aroebaai, maar dat de Regeering den aanleg van emplacementen aan zich wenschte te houden. Daaromtrent werd echter verder niets van de Regeering vernomen, hoewel de D. S. M. te kennen had gegeven, haar medewerking te willen verleenen, zoo haar dit mogelijk werd gemaakt. De Regeering hield de D. S. M. buiten haar plannen, en daartegen komt spr. op,

Mr. BEVERMAN herinnert aan 't tweede project van de D. S. M. inzake havenaanleg in Aroebaai, volgens 't welk 1000 Meter kadnlengte zou komen aan de Bataafsche, 500 M. aan 't G.uvernement en nog 1500 M. aan de Dcli Spoor. Er was dus ook volgens de D. S. M. een bruikbare kuststrook van 3000 M., zoodat er voldoende ruimte aanwezig is voor uitvoerincr van 't Rogeeringsproject. Spr. merkt nog op dat wanneer de zinsnede inzake Telok Taboehan komt te vervallen, eveneens moeten vervallen de woorden : voor zoover betreft het gedeelte ten Oosten van de B.sitangrivier*. De heer VAN SUCHTELEN gelooft dat allen 't eens zijn over de urgentie van de lijn Besitang—Telok Taboehan. Daar kan niets tegen zijn. Wel kan er verschil van meening bestaan over de verbinding van Besitang met de lijnen van de D. S. M. Om die reden is spr. tegen de motie-Schadee in dezen vorm. De heer SCHADEE zegt dat maar 1000 Meter aan de Aroebaai beschikbaar is voor groote schepen. Mr. BEVERMAN leest uit een vroeger voorstel van den heer Schadee aan 't Gouvernement, dat de D. S. M. toen buiten de 1000 M. voor de Bataafsche nog 500 Meter voor 't Gouvernement wilde overlaten. Heeft de D. S. M. dan 'n ongeschikt stuk aan de Regeering willen laten ? Voordat tot stemming wordt overgegaan, legt de heer SCHADEE de volgende verklaring af: De heer Beyerman heeft het voorgesteld, alsof ik het tot stand komen van een verbinding van den Atjeh-tramweg met de Aroebaai zou wenschen tegen te werken. Ik merk, dat hij bij meerdere leden dien indruk heeft gewekt. Ik wil daarom nadrukkelijk tegen deze voorstelling van zaken opkomen. Ik heb alleen beweerd, dat de noodzakelijkheid van die verbinding voor Tamiang nog niet is aangetoond. Wil men haar toch maken, dan heb ik niets tegen de verbinding op zichzelf, alleen verzet ik er mij tegen, dat het plan daartoe wordt vastgesteld zonder dat met den Cultuurraad of andere belanghebbenden overleg wordt gepleegd, zoodat niet kan worden beoordeeld of daardoor wellicht andere belangen zullen worden geschaad,

Het voorstel-Schadee wordt nu onge w ij z i g d in stemming gebracht en verworpen met 18 tegen 4 stemmen.

De motie, met weglating van de zinsneden volgens 't voorstel-Bcyerman, wordt aangenomen met 19 stemmen tegen 3.

Algemeene beschouwingen worden niet gehouden, zoodat dadelijk de artikelégewijze behandeling kan plaatsvinden. Toezicht op 't werk. Bij de post voor technisch personeel licht de Dir. v. L. W., RUTGERS, toe, dat 't de bedoeling is zooveel mogelijk 't aantal werkbazen te verminderen en de opzichters in de gelegenheid te stelleü, door ontheffug van schrijf— en teekenwerk, zooveel mogelijk den buitendienst waar te nemen en toezicht op 't werk te houden. Brugverbetering. Extra wordt aangevraagd 6 mille voor verbetering van twee bruggen te Tebing-Tinggi. Vuilnis ophalen. Bij de post voor goten-on ierhoud vestigt Mr. BEVERMAN de aandacht op den toestand van den reiaigingsdienst te Pangkalan-Brandan, welke gedeeltelijk door den Cultuurraad, gedeeltelijk door de Bataafsche wordt uitgeoefend. De Dir. v. L. W., RUTGERS, acht het verwerpelijk dat de Cultuurraad zich met vuilnis ophalen zou bemoeien en wil dit werk voor rekening laten van de negorij-radeü. Deze posten zijn bovendien toch al te laag geraamd. Rivieren. Wordt de verordening omtrent het schoon houden van rivieren aangenomen, dan zal voor 't toezicht daarop een post moeten worden uitgetrokken, al wordt in 't algemeen dit onderwerp tot de Landschappen gerekend. Voor verdere opname van de Padangrivier zijn ook meerdeie gelden uit te trekken. Zonder verdere belangrijke discussie wordt de begrooting aangenomen.

Rekest der D.S.M, om vergunning van een artesischen put te Tandjong Balei.

Wordt met gunstig advies doorgezonden.

Rekest der D. S. M. tot goedkeuring van de teekeningen betreflende de tramlijn van Tebing Tinggi naar Asahan. De VOORZITTER vereenigt zich met 't advies van de Technische Commissie om de teekeningen met gunstig advies door te zenden in 't belang van bespoediging van de zaak. Conform besloten.

Rikest der D. 8. M. om vergunning tot aanleg van den decauvillespoor ter hoofdplaats Tandjong Balei en bouw van een nuipbrug over de S.lau-rivier. De vergunning zal gelden voor den tijd dat de spoor-aanleg duurt. Gunstig advies verleend.

Rekest van den opzichter P. Dalmeyer tot bekoming van buitenlandsch verlof. De heer VAN DER PLAS komt op tegen een deel der motiveering van dit buitengewoon te verleenen verlof door den Dir. v. L. W., namelijk : dat dit jaar geen nieuwe werken in Serdang worden mtgevoerd met 't oog op dit verlof. Het belang van 't Cultuurgebied mag geen schade lijden door 't verlof van een opzichter. Hij vindt

principe. Mr. BEVERMAN constateert dat 't verlof, hetwelk geviaagd is wegens familieomstandigheden, toch büjk baar niet zoo urgent is, daar 't blijkt de bedoeling te zijn, dat eerst Mei 1913 vaa het verlof zal worden gebruik gemaakt. Hier zou men vooruit loopen op een nog te trtffin regeling. Besloten wordt, het verlof te verleenen voor den tijd van 4 maanden, wanneer de motieven waarom het verlof te verleenen is, aanwezig blijven. Tegen Ulangbrandgevaar. Oat werp tot aanvulling van de Ordekeur met een artikel tot 't tegengaan van het zonder aidoende voorzorg achterlaten van vuur op of nabij openbare weeei en vostpaden. De heer EZERMAN wil er „pleinen" bijvoegen. De VOORZIT TER acht die bepaling onnoodig. Mr. RAHDER zegt dat het begrip „openbare weg" ook plein omdat. Het ontwerp wordt aangenomen.

Ootwerp-verordening tot het schoonhouden van rivieren en beken ter Oastkust van Sumatra. De verordening wordt na korte discussie aangenomen. Daarna schorsing tot Vrijdagochtend half twaalf, als wanneer alleen rest de goedkeuring van de notulen. * * * Het bericht, dat de ingenieur Nobel een groot deel van de zitting zou hebben bijgewoond, berustte op een vergissing; het was de majoor der genie van den aanleg der Atjehtram van Tongeren, die de discussiën inzake de Deli—Atjeh-verbinding kwam volgen.

Duitsche en Madrasmail zijn hedenochtend om acht uur in Medan aangekomen.

Ala 't u nu in de bioscoop ijskoud over den rug loopt van wege de griezeligheden uit de film //Verborgenheden van Parijs", behandelt men u daar als 't ware homoeopathisch doorn nog eens een ijskoude film voor te zetten, welke voorstelt den ijsgang in de Newa, en de werkzaamheden van den ijsbreker „T e r m a k". Maar omdat die film werkelijk mooi is, laat men zich de dubbele affr>elvaKj?*»rne welgevallen.

Sinds gisteren heeft zich gelukkig niets bi*onders voorgedaan.

Naar ons uit Serdang wordt bericht, is nog steeds geen afdoende verbetering gekomen in den toestand van den Gouvernementsweg bij Lida Tanah. Voor auto's is de .weg op 't door ons beschreven punt nog onbegaanbaar. Maar — wat klaagt men toch I Er is immers nog een spoorwegverbinding. En — straks, wanneer men het water verder z\jn loop laat in deze lage landen, zal men per notorboot van Perbaoengan naar Tebing Tinggi kunnen varen. Op de een of andere manier komt men er ten slotte tóch wel...

Men seint ons:

Het Soer. Hb 1. bevat een hoofdartikel over het gevecht in Kampong _>ah, waarin het wordt betreurd, dat tengevolge van de kritiek van jhr. Victor de Stuers in de Tweede Kamer de van Heutsz-geest in Atjeh geheel is verdwenen en het tegenwoordig optreden, vooral van patrouille-commandanten, zich kenmerkt door slapte en weifeling.

De heer W. A. C. Thomson, gepensionneerd onderluitenant, te Medan, is benoemd tot fdeelingscommandant van de gewapende politie ter Suma.ra's Westkust. * De adspirant-controleur W. G. Moggenstorm is toegevoegd aan den controleur der afdeeling Djambi. Toegevoegd is aan den chef te Telokbetong de tijdelijke bouwkundige bij de Staatsspoorwegen op Java F. A. A. J. Valkenhort. De commies bij de Staatsspoorwegen op Java H. J. Kramer is toegevoegd aan den magazijnmeester bij den aanleg in Zuid Sumatra. Overgeplaatst is bij het achttiende bataljon de kapitein bij het garnizoensbataljon van Djambi P. G. R.maer. Bij de troepenmacht in Atjeh is geplaatst ter nadere indeeling de tweede luitenant bij 't tiende bataljon L. van Erpecum.

Te Singapore is in zeer behoeftige omstandigheden overleden Baron de Hom, eens de eigenaar van de onderneming „Helvetia". Na een periode van voorspoed, waarin hij tout-Singapore tot zijn vrienden mocht rekenen, waren er ook voor deze ietwat my.terieuse persoonlijkheid [men beweerde o.a. dat hij een Russische prins wasj kwade dagen gevolgd, mede een gevolg van ziju groote menschlievendheid. Hij leefde de laatste jaren onder de paupers van Singapore en stierf in een Chineesch armen-hospitaal.

Bindjei 29. Poliuekazerne ie bindjei. Medan 323. „ station Poeloe Brayan. „ 324. „ „ Titipapan. T. Tinggi 76. G. D. Lingereis en Co. „ „ 78. Kwong Sang Cheong. Rijtuigmaker.

Nieuwe nummers, gisteravond, en weer een zoo goed als vol huis, tot de hoogste trappen van 't amfiteater, waar de Oosterlingen met vrouw en kroost in donkere rijen avond-aanavond de wonderen der blanke en halfblanke menschen zitten te begapen. De man met 't vat was inderdaad een wondermensch: die balai.ceert een tonneke op zn voetzolen, zooals 'n ander 't op zn handen zou doen; lig balt er mee, laat 't in alle richtingen ronddraaien, kiepert 't in de hoogte en vangt 't op, zoo zeker of 't alles mekaniek is. Broer en zus Harmston met 't jongemensch Bruce doen pracht van ensemble-toeren op 't slappe koord; — praatten ze daar in den Cultuurraad over te smalle wegen 1 Mej. Clarke doet 't heel elegant en ze lacht als 't publiek van verbazing zit te handklappen. De kunst-wielrijier is met de beste in zn vak. Er wordt no^ heel wat meer met een fiets gedaan dan hij deed; wie iistst er nu nog met 'a stuur en een zadel; allemaal overbodig spul. Noemden we al eens Velasco en Ambrosius ? Die twee FJippino's zijn werkelijk voortreffelijke werkers, vooral de kleine: 'n prachtturner, die oude gymuasten buiten zichzslf van bewondering brengt ais hij zn christusstanden aan de ringen ten beste geeft. De clown Mikey verwierf zich al groote populariteit, 't h al 'ü genot om -m met zijn onvervalscht Gallisch accent Maleisch te hooren spreken. En zn garderobe — merkwaardig ! Wat 'n snit! Hij had 't siotsucces met zn parodie op 't sentimenteele verhaal van den gewonden krijger en 't onpaardelijk verstandige paard.

Andere dan paardendressuur bracht 't nieuwe programma niet.

Van de plaatselijke agenten van de Ooster.-rjjksche Li.yi, de Handelsvereeniging F. Kehding & Co. ontvangen wij bericht,dat de booten van deze maatschappij thans ook op de reis naar,'t Oosten Penang zullen aandoen.

Dj op 8 en 15 Juli i 912 uitg .sproken vonnissen van faillissement van Üagseng, vroeger veehandelaar te Tebing Tinggi en Tan Tjoea Kouw, merk Djoe B:e', later Bic' te Dcli Toewa, onderaf _eeh_ig Medan, Dcli, bij vonnis van Riad van Justitie te Medan dd. 23 dezer zijn opgeheven.

25 Sept. per s.s. gPerak' van Penang, de heer van Es en de Chinees Tan Sn S_e met echtgenoote, ben. dekpass..

26 „ per s.s. glndragiri' naar Langsa, de heer luitenant Bouwhof ca tengkoe Tjoet, benevens dekpassagiers.

De v. Hogendorp vertrekt 28 Sapt. des namiddags om 4 uur naar Asahan, Ta_'ijong Leidong, Tandjong Mengadeir, Paneh en Singapore. Postsluitingen 1 u. en 1.30 u. De lndragiri vertrekt 28 Sept. des namiddags om 2 uur naar P.vang. Postsluitingen 10.30 u. en 11 u.

Begin October is dat artistei_~groepj.e reeds hier te verwachten. Van „Oeli" uit beginnen ze dan hun tournee door onzen Archipel. Willem Philip is hun impresario. Louis de Vriendt, Damas, E iuard Jacobs, Charly Wallace en de dames Mi_»uon Sorell, Daif de Haas en Fritzi D_.rlett vormen het iliustie ensemble. Denkelijk zal hun tournee ongeveer een jaar duren. In een program-boekje, dat zij ons toestuurden, lezen wij, dat de Vriendt de grappigste aller Vlamingen is en „moppen tapt, waar je van omvalt," — van Mignon Sorell vinden wij vermeld, dat 't 'n „fesche Wienerin" is en nu al drie jaar lang met de Vriendt de wereld doortrok om „de vrouw" te spelen in den tra. (.formatie-eenakter „August', — Duif de Haas weer, heet „even zacht en liefelijk als haar voornaam en even vlug en geestig als haar achternaam", — Eduard Jacobs, nu, dien kennen de meesten wel, die was „al reeds vanaf den dag van zijn geboorte bezig de menschen voor den gek te houden en werd vooral vermaard om zijn liedjes, waarin hij „de kwezels, huichelaars en dergelijken, met woorden geeselde en misstanden bespotte", — Dumas is ook lang geen vreemde, wiens „terugkomst in Nederland, men met leede oogen tegemoet ziet", — dan verder Mitzi üarlett, van wie verteld wordt, dat zij „in alle taien en alle denkbare taalkombinaties danst" en Charly Wallace, de pianist, die nu ook maar mee naar Indië trekt, omdat de piano's in Holland niet meer veilig voor hem zijn en hjj ergens gelezen had, dat „ voor Indië de piano'B gspeciaal gebouwd' worden ....

'u Illustre ensemble, dus! Voorwaar, — wij wachten vol spanning !

Een inzender komt nog eens terug op het door 't gouvernement voor B. O. W.-ambtenaren uitgevaardigde verbod om werk voor particulieren te verrichten en hij betoogt, dat dit verbod niet alleen moest uitgestrekt worden over alle gouvernements-ambtenareD, die behoorlijk gesalarieerd worden, maar dat 't in 't belang van 't particulier initiatief en 't scheppen van gezonde verhoudingen en de ontwikkeling van verschillende bedrijven ook wenschelijk ware, dat particuliere maatschappijen algemeen aau hun ondergeschikten verboden, zoogenaamd „werk voor derden' te verrichten, il ij heeft ook speciaai de bouwkundigen op 't oog en schrijft: rbij den wassenden import van technici voor verschillende lichamen en corporaties wordt dat aantal van hen, die, wijl ze onder de markt werken kunnen, het orooü uit den mond stooten van degenen, die zich hier vestigden met het doel van dat werk voor particulieren speciaal hun bedrijf te maken en dia daarvan en daarvan alleen moeten leven, steeds grooter! Of is, vra.gt hij, de salarieering door deze groote hch_' men van hun technici zoo gering, dat dezen wel gedwongen worden links ca rechts aan particulieren om bijwerk en bijverdienste te vragen?

Medan, 27 Sept. '12. Gestolen tokogoederen. Bij de naar aanleiding van den laatsten dief" stal op Soengei Rengas d_or de recherche gedane huiszoekingen, is gisteren een Maleier, nabij die kampong wonende, aangehouden. Hij werd in het bezit gevonden v_u een heelen inventaris tokogoederen, waarschijnlijk gestolen uit de toko Katz. De valsche cheque. Hedenmorgen werd een koeiie uit ue werk* plaats der D. S. Mij. gearresteerd, die bekent op verzoek vau een reeds aangehouden krani vau een ad. okaat merterslede, don ruim een maand geleden bij ecu Cnineescaen keaehnoadet ingewisselde valsche cheque aangeboden ie hebben. De bewuste kram, na eerst hardnekkig ontkend te hebben bekent tuans de dader der vervalsching te ziju.

Door Batavia-biadeu wordt meegedeeld dat de wnd. directeur van gou.erueineatsb.drijven en de chef van het mijnwezen naar Buitenzorg waren opgeroepen, om dea gouverneur-generaal mondeling voor te iichteu over ecu cuütact, gerezen tusschen den resident van B.nkoelen en den mijningenieur Van T.el, iaar aanleiding van een op de mijn Labang Soelit voorgekomen ongeluk.

De ingenieur Van Tiel was b j de explora iewerkzaamheden in Benkoelen geplaatst tot tijdelijke vervanging vau den ingenieur Liomans. Tijdens die tijdelijke vervanging viel op L9bong Soelit een aardstorting voor, waarbij eenige inlanders het leven lieten; later volgden meerdere ongelukken.

Het binnenlandsch bestuur, reden hebbende om te gelooven aan onachtzaamheid als oorzaak van het ongeluk, droeg den ingenieur Van Tiel op, zich naar de mijn te begeven voor een deskundig onderzoek. De heer Van Tiel weigerde; hij was niet zelfstandig geplaatst, had bepaalde werkzaamheden te verrichten en meende niet zonder machtiging van het hoofdbureau te Batavia te kunnen handelen ; immers het was best mogelijk dat men hem op de mijn, zonder een bepaalde opdracht van de betrokken autoriteiten, den toegang zou weigeren. Dd resident van Benkoelen seinde daarop aan de regeering- het was tijdens de reis van deu gouverneur generaal naar den Oosthoek — om hem te machtigen, den in Benkoelen voor iri' spectie aanwezigen mijningenieur der eerste klasse Neeb naar Lebong Soelit te zenden voor het verlangde onderzoek. Die machtiging werd verleend. De heer Neeb stelde reeds een onder» zoek in. Intusschen had de resident de weigering van den ingenieur Van Tiel hoog opgenomen en zich officieel daarover bij de regeering bc* ilaagd. To Batavia vo_d die ingenieur echter steun zoowel bij den chef van het mijnwezen als bij den directeur van gouvernementsbeirijven, die van meening waren dat de resident niet bevoegd was, den ingenieur eigener auto*

riteit san 7Ïjn werkzaamheden te onttrekken.

Bij dit bevoegdheidsconflict kwara echter tengevolge van bet onderzoek nog een ander conflict.

De ingenieur Neeb bevond nl. bij zijn onderzoek dat inderdaad de oorzask van het ongeluk gezocht moest worden in grove onachtzaamheid — er wt ren stutbalken weggerot, de aanleg wa. niet met de noodigl. zorg geschied; het maakte den indruk dat „op dividend" was gewei kt.

Er was dus zonder twijfel schuld, — doch een deel der aansprakelijkheid viel terug op het mijnwezen, dat niet voldoende toezicht had gehouden. De rapporteur legde er in zijn rapport, dat grondslag moet vormen voor het justitieel onderzoek, dan ook nadruk op dat het ongeluk naar alle waarschijnlijkheid voorkomen zou zijn, indien er een behoorlijke mijnpolitie was geweest.

De Jav a-B ode heeft nog gehoord, dat den heer Neeb kwalijk is geduid, dat hij voor het gerecht een voor den eigen diensttak niet zeer aangename verklaring heeft afgelegd.