De Sumatra post

AOV€RTEIfTIEN. Pas verschenen: De Rubber Cultuur en De Rubber Handel (door W. J. VAN DE LEEMKOLK Prijs f. 1.25 Boekhandel J. HALLERMANN. Medan — Tebing Tinggi

I.

Naarmate de oorlog, die tot zooveel kapipitaalverwoesting, storing van het verkeer, belemmering der productie, enz., aanleiding geeft, voortwoedt en zich uitbreidt, treden de financieele, monetaire en economische vraagstukken, die reeds in gewone tijden zooveel aandacht en zorg vereischen, steeds sterker op den voorgrond, aldus de heer C. Rozenraad, te Londen, in de „Tel." dd. 11 Nov. jl.. Het is dan in deze, dan in gene richting, dat men een oplossing zoekt voor moeilijkheden, die zich, sedert het economische leven der volkéren zulke groote wijzigingen onderging, voordoen.

Daarbij valt steeds meer op, dat, zoodra zich slechts de geringste hinderpaal voor een bevredigende oplossing der moeilijkheden vertoont, men onmiddellijk regeeringshulp verlangt en in plaats van door een krachtig vereend optreden die oplossing te verkrijgen, alleen van de interventie der ministeries heil verwacht. Zonder twijfel is, in de bewogen tijden, die wg doormaken, een innige, nauwe band tusschen regeering en handels-, bankiers- en beurs wereld gewenscht, ja noodzakelijk, maar daaruit volgt nog volstrekt niet, dat bet particulier initiatief moet ophouden te bestaan en bij de geringste moeilijkheden de interventie der regeering moet worden ingeroepen en haar een directe of indirecte voogdijschap moet worden ingeruimd, die in de toekomst slechts ongunstig werken kan.

Door verder ook te verlangen, dat de schatkist steeds handelend ingrjjpe en, door den nood gewongen, somtijds verplichtingen op zich neemt, die zij, strikt genomen, niet had behooren aan te gaan, schept men een tot hiertoe ongekenden toestand, waarvan de nadeelige gevolgen zich gaandeweg in de begrooting der volken zullen doen gevoelen. Het is inderdaad geen aangenaam lezen, wanneer men van de aanhoudende conferenties kennis neemt, die in verscheidene landen gehouden worden, om tot een meer gezonden toestand van het zoo geschokte economische leven de geraken en daarbij telkens een streven ziet, om alle moeilijkheden door de regeering alleen te doen overwinnen, om van de schatkist waarborgen, hulp, interventie, enz., te verlangen, waarvan de noodzakelijkheid niet al tgd voldoende kan worden aangetoond. Zelfs zonder dat, is de taak van geen enkele regeering, van geen enkel beheerder der schatkist, eene benijdenswaardige, nu de oorlog in het eene, de handhaving der neutraliteit in het andereland, millioenen doen verslinden op een oogenblik, dat de middelen traag vloeien, de uit- en invoer belemmerd wordt, verschillende staten, provinciën, gemeenten ia gebreke blij ven aan hunne verplichtingen te voldoen en da toekomst vol onzekerheid is. Schulden maken blijft, helaas, het wachtwoord der strijdende partgen, schulden maken, eene droeve nood zakelijkheid voor de volken, die maatregelen hebben te nemen om, zoo noodig, hun onafhankelijkheid en hun grondgebied te verdedigen. En bestond er vroeger meer dan één markt, waar de natiën hun leeningen of huti vlottende schuld konden onderbrengen, thans zgn zij, zoo zg in de eigen geldbehoeften niet kunnen voorzien, hoofdzakelijk aangewezen op de voornaamste geldmarkt der wereld en blijft Londen de magneet, die hen aantrekt. Want daar liggen bg de voornaamste credietinstelling van het land, elke week meer millioenen goud, daar blijft het geld uiterst ruim en daar bestaat, inderdaad, steeds geneigdheid om bondgenooten en bevriende natiën financieel te steunen en zoo de opbrengst van het geleende niet dienen moet om tot dekking der aangekochte Britsche industria-artikelen, de tegenwaarde dier opbrengst ter beschikking te stellen in het internationale ruilmiddel bg uitnemendheid : goud, in de coulance, die Groot- Britannië in dit opzicht aan den dag legt, in het zonder moeilijkheden beschikbaar stellen van goud, ligt de kracht der Engelsche gelden goudmarkt. Men zal opmerken, dat ook Amerika van tgd tot tgd buitenlandsche leeningen overneemt en steeds goud voor uitvoer beschikbaar stelt. Maar Amerika's financieele interventie ten gunste van andere staten, i< zeer klein, vergeleken met hetgeen Engeland steeds op dit gebied doet. Sedert de oorlog uitbrak, bepaalde zich de overname door New- Vork tot een kleinen post Fransche schatkistbiljetten en een Noorsche leening van doll. 33 millioen door The National City Bank of New-York, nadat Noorwegens trouwe vriende.. aan de Theems, de heeren C. I. Hambro and Son, een gelg'k bedrag overgenomen hadden. Eu wat het beschikbaar stellen van goud voor uitvoer betreft, zoo is het niet te ontkennen,, dat, wanneer de Bank van Engeland thans op eene ongekend krachtige goudvoorraad (69.474.113 pd.st.) wijzen kan, dit voor een groot gedeelte aan den toevoer te danken is van het Amerikaansche goud, dat New-York naar Europa had te verschepen, als dekking der Amerikaansche spoorwegwaarden, die vroeger door de Vereenigde Staten in ons werelddeel geplaatst waren en die wij uu teruggezonden hebben. Maar om dat goud te verschepen, om den, als uitvloeisel van genoemde terugzending en van Amerika's ongunstige betalingsbalans, stijgenden wisselkoers binnen zekere grenzen te houden, was het noodig om een goud-,pool van doll. 100 millioen te vormen en moest daartoe de medewerking ingeroepen worden van alle Amerikaansche banken. Niets van dit alles is in Engeland ooit noodig geweest. Sedert Groot-Britannië in 1816 den gouden standaard invoerde, heeft het steeds, zonder dat „pools" of andere maatregelen noodig waren, geel metaal voor uitvoer beschikbaar gestold en men zal daamede vooortgaan. Want dank zg die gezonde goudpolitiek, dank zg de zekerheid, die bestaat, dat het Engelsche bankbiljet, dat de Engelsche valuta onbepaald op goud berust, en de tegenwaarde van elk creditsoldo aan de Theems onmiddelijk en zonder moeilijkheden in'geel metaal kan verkregen worden, blyft de Engelsche wissel de internationale valuta, waarin de volken hunne verplichtingen afwikkelen en heeft in dit opzicht Engeland een grooten voorsprong op alle zijne handelsconcurrenten. Dit mag niet uit het oog verloren worden, op een oogenblik, dat de Vereenigde Staten, één van Groot-Britannië's voornaamste mededingers, van de moeiljjkheden, waarin zich Europa bevindt, handig gebruik maken, om hun omzetten overal, maar vooral in Centraal- en Zuid- Amerika uit te breiden. Met den onvergelijkelijken ondernemingsgeest, die hem kenschetst, zal Jonathan er wel in slagen, om die omzetten te vergrooten en zgn handelscijfers over October toonen dit reeds tot op zekere hoogte aan. Maar, en dit is voor de Amerikaansche valuta niet zeer vleiend, men maakt in het Zuiden bg het doen van zaken met het Noorden, veelaal de voorwaarde, dat de afrekening zal plaats hebben in wissels op Engeland.

In het kort: zoolang de Amerikaansche valuta niet is geworden eene internationale valuta, zoo lang het Britsche pond sterling de rol blyft vervullen, die het, sedert byna honderd jaren, in het verkeer mocht innemen, behoeft Groot-Britannië niet te vreezen, dat de Engelsche geld- en goudmarkt door de Amerikaansche in de schaduw zal gesteld worden. En wat den toestand der Amerikaansche markten op fondswigebied beteekent, zoo blijft ook voor Wallstreet de opening der Stock Exchange eene uiterst delicate kwestie. Want men weet er maar al te goed, dat Europa nog altjjd houder is van ettelijke milliarden Amerikaansche spoorweg waarden en slechts op eene hervatting der beurstransacties in Wallstreet wacht, om een gedeelte daarvan op te ruimen. En reeds heden beweegt zicb de wisselkoers aanhoudend tegen Amrika en bestaat er bij eene noteering van 4.9150 doll. voor Cable transfers nog altijd winst om goud den Atlantischen Oceaan te doen oversteken. Maar welke noteering zoude niet in het leven geroepen worden, hoe groot zoude da te vormen goud-„pool" niet moeten zijn, zoo Europa slechts de helft van zgn bezit aan Amerikaansche fondsen opruimde en de dekking daarvan verlangde? Neen, nog is voor het land, waar dingen mogelijk zgn, als geschilderd in het verslag van het gebeurde bg de New Haven Railroad, waarbg namen genoemd werden als die van William Rockefeller, nog is voor dat land het oogenblik niet gekomen om den boventoon te voeren, waarvan zoo menig Amerikaansch burger droomt. Nog voor langen tijd zal de Engelsche geld- en goudmarkt toonaangevend bljjken.

Maar juist omdat die markt de eenige is, waar de volken hun vlottende schuld kunnen plaatsen en hun verbintenissen in goud kunne! afwikkelen, zalmen aan de Theems moeten voortgaan, om alle belemmeringen weg te nemen, die een goeden ging van z'iken in den weg staan, zal men vooral niet te veel hooi op de vork mogen nemen. Tot dusverre is maner in geslaagd, om de meeste der sedert het begin van den oorlog ontstane moeilijkheden te overwinnen. Da bekende maatregelen, om het Lombardstreet mogelijk te maken, ongestoord verder voort te werken, zijn uitstekend geslaagd en het afloopen op 4 November van het vroeger in het leven geroepen moratorium heeft daarom geen moeilgkheden veroorzaakt. Ook het reeds in dit blad vermelde voorstel voor de regeling der beleeningen door bankiers en anderen, aan leden der Stock Exchange, oudervond waardeering. En dit kan niet anders. Het is toch uiterst coulant te~ noemen, wanneer de geldschieters zich er mede tevreden stellen, met de terugbetaling van het geleende te wachten tot één jaar nadat de vrede zal hersteld zgn. Ook het feit, dat de banken weigerden gebruik te maken van de faciliteiten hen daartoe door de schatkist ingeruimd,' is een gunstige factor. Voorts vond ook de aan andere geldschieters dau de banken verleende gelegenheid, om van de Bank van Engeland tot een maximum van 60% voorschotten te verkrijgen op de beleende fondsen, een gunstig onthaal.

Uit de Financier. De winst van la Niiarlandsche Handel Maats, ontstaat uit wissels, provisie, intrest en vestigingen in het Oosten. Nummer één is van ondergeschikt belang. Twee zal den invloed ondervinden van den stilstand op emissie-gebied gedurende het tweede halfjaar van 1914, maar zal drie dat voor een deel goed kunnen maken door de zeer hooge rente, welka da Miatschappg van haar groote beschikbare kipitaiea kan maken. Op vier moet de krachtig* verhefTiig iv de suikerprijzen van gunatigen invloed zijn. Tegenover een en andsr staat echter een kwade post, n.l. die van het effectenbezit. Dit bestaat voor een overwegend deal uit obligatiën van staten, grimeenten, spoorwegen, tiamwe^an on stoomvaartlg aen en is voor hat geheele b*zit op 31 Doe. 1913 uitgetrokken een bedrag va,.\ f 33.330 623.23Y2. Als dit een afschrijving vaa 8 pet. vereischt, zou dat reeds een bedrag beteekeneu, half zoo groot als de geheele winst over 1913. Het ligt voor de hand, dat een onderneming als de N.H.M, den ernstigen invloed vau den oorlog moet ondervinden. Voorloopig is die invloed nog niet nader te kennen en veel zal afhangen van het verder verloop van den strijd.

Nederl. Handel Mjj. Medan, 22 Dec. 1914. Amsterdam zicht Bank I. f 100 - N. f 991/, » . TT. , I. f 100 -N. f 991/* Provincieplaatsen Vs % duurder. Straits Z/TT Bank #100 1. f 143'/, Hongkong id. id. ,100-1. flli — Swatow t 100 L f mt/ AïD°y . , . 100. -ï. f IUV«

Javasche Bank. Medan-Tandjong Poera-Tandjong Balei Bengkalis: Amsterdam zicht. . . ■ 99Vi% T.T. . . . 997,% Provinciën Vg % duurder. Straits zicht en T.T. f 143% Hongkong , , , . 1121/, Amoy , , , ■ — Shanghay „ , „ . 140—

Verleend: Acht maanden verlof naar Europa, aan den contr. by het B-B. M. Hamerster. Acht maanden verlof, aan den len onderw. bjj de opleidingsschool voor Inl. ambt. te Bandoeng A. de Lange. Ontslagen : Op verzoek, eervol, de onderwijzeres 3e kl. mej. A. A. J. M. B e ne d ie. Op verzoek, eervol, de gew. ambt. ter beschikking van den Raad van Justitie te Medan Mr. W. L. A. de N e ef f. Wegens ziekte, eervol, uit zjjne betrekking, de tyd. civiol-gezagh. bjj het 8.-B. P. A. Gr. van Al-derwerelt van Rosenburgh. Benoemd : Tot contr. bij het 8.-B. op de buitenbez. Java en Madoera, de adsp.-controleurs, S. Th. M. Mehlbaum, A. W. L. Vogelesang, V. E. Kom, P. d e Ka t Angel i n o, D. J. Meul d jj k, O. B. v. A 1 s té, H. J. D. Veen en C. H. ter Laag. Tot vice-president van den Raad van Justitie te Batavia Mr. H. G. Ne de rbur g h. Ontheven : Op verzoek, eervol tjjd. werkzaamstelliug, als onderwijzeres 3e kl. mevr. H. W, J. Lubbe rink geboren Schuit te Batavia. Geplaatst: Bjj de openbare Inl. school der le kl. resp. te Rembang en te Bangil, de onderwjjzers 3e kl. J. van der M e jj en 1. J. Bjjleveld. Bjj de openb. Inl. school der le kl. te Koetoardjo, de tyd. onderw. 3e kl. G, H. d e Hee r. Overgeplaatst: Van Koetoardjo naar Malang, de onderw. 3e kl. W. F. B e k k e r. Benoemd: Tot onderw. 3e kl. en resp. gepl. bjj de le school te Soekaboemi en te Bangil, J. Versluis en G. Djj kst r a, beiden daartoe ter beschikking. Tot onderwjjzer 3e kl. en gepl. bjj de school te Pemalang J. van Noortwjjk, daartoe ter beschikking. Tjjdeljjk werkzaam gesteld: Als enderwjjzeres 3e kl. en gepl. bjj de school te Pemalang mevr. G. v. Noortwjjk geboren Kappe.

Barometer. Temperatuur m.M. bij o°. C. i in PC Reg«n--7'/!.:. 12 in. ó uu.,, j max. min. . " 1 755.9 759.6 757.7 ' 30.3 21.9 : 0 • i 24/12: 24/12: 20.4 | 0 % Relat Uren TOcbtigheid. zonneschijn. i ' 7 v ra 7 v.m. j 12 m. •' tot n-;:- óutn. 96 81 73

Vraagt nu onze prijzen voor: Machine Olie lln Houten Vaten Cylinder Olie ]m 40 *«8- Motor Olie VOOrl Inllzerendrums Automobielen Im 50|te- Harrisons & Crosfield, Limited. MEDAN. Import Afdeeling. TELEFOON No. 200. 7070 —»»»»»»®»»»»»»i9»a»»»»09»»»»»_>»i

DELAHAYE-AUTOS EN MICHELIN-BANDEN /(f~^§(\ VOORHANDEN :^z ~~~^j/ Handel Maatschappij, /^BS_3___fck\ I|jg KERKHOFF & Co. j||jFEl MEDAN-DELI. \**Bi *J o _^____^__________^__________^^^_^_____ , r» mmmmmmmmkm(m\Ua\m\mmmmmuammmmmu KDHSTHATie =APOLL_NARISS beste en goedkoopste tafeldrank. Alom verkrijgbaar Th. KONOW SOEBERG & Co. Tandjong^Poera. Medan. Kwala Simpang, SSOB

De Prs. der Nederlanden arriveerde 21 Dec. te Amsterdam. Do Rindjani ia 22 Deo. Perim gepasseerd, richting Indië. De Oranje is den 19en December van Colombo vertrokken, richting Holland. De Prinses Juliana arriveerde 21 Dec. te Genna, richting Holland. De Kawi vertrok Zaterdag van Perim, richting Holland. De Ophir aariveerde 11 dezer te Rotterdam. De Vondel vertrok 1' December van Suez. richting Indië. De Grotius nrriveerde 10 December te Amsterdam. De Tambora passeerde den 7en December Suez, richting Holland. De Tabanan is 7 December Perim gepasseerde richting Indië. De Banka passeerde 4 December Perim. richting Indië. De Sinaoro vertrok 1 Dec. van Colombo, richting Indië. De Goentoer arriveerde 29 Nov. te Rotterdam,