De Sumatra post

Voorzitter: D. baron Mackay. Aanwezig de heeren Sühoff, Lodder, Vervooit, Mohamed Noech, Tjong A Fie, Jap Soen Tjhay, K_per, Varekamp en Andreae. Ns opening van de vergadering d_ voorzitter meded _e!ing van de Ingekomen «tukken, ingekomen is een schrijven, waaruit blijkt, dat de regeering bereid is om voor een belangrijk deel in de kosten voor de riokering bij te dragen. Plannen en begrootlngeti zullen nader worden ingediend. Ook is d_ regeering bereid, de volle kosten inzake de verbetering van de afwatering van Soengei-Kerah op zich te nemen, zoodra de noodzakelijkheid er van voldoende is aangetoond. Plannen en teekeningen zuilen worden opgezonden. Op voorstel van den heer Kaper wordt besloten nog geen adha.sie te betuigen aan het door de huurcommissie in te dienen rekest inzake het begrip woon- en winkelhuis.

Het primitief-kohier 2e gedeelte inkomstenbelasting wordt vastgesteld. Gekozen wordt tot iid van de commissie van aanslag in de gemeentelijke inkomstenbelasting mr. P. W. Dijksteihuis. Het verzoek van de K P. M., onr afstand van grond, wordt goedgekeurd.

Idem de grondruil met Qoerditsing. Tot instelling van de personeelscommissie wordt besloten. De benoeming van de leden wordt uitgesteld tot de 'raad weder voltallig is. Aan de or_e is het reglement voor de personeelscommissie. Wordt goedgekeurd. Het voorstel tot het verleenen van machtiging aan den directeur van gemeentewerken tot aanleg van wegen in Soengei- Rengas wordt goedgekeurd. Het wegenplan Hindoe-Datoe- Rensstraat wordt goedgekeurd. Idem hei wegenpian- Serdangweg. Het aanbod-Lodder (beschikbaarstelling van esn terrein voor d.n voedselaaaplant) wordi in dank aanvaard. De begrooting 1920 wor_. gewijzigd. Qoedgekcurd wordt de grondruil met de Nederlandsche-Handelmaatschappij. Aan de orde is het voorstel van den heer Mohamed Nuech inzake het verleenen van een gratificatie aan het gemeentepersot.eei. De heer Noech verwijst naar het' rapport van den h_er De Waard, die op de aanmerkelijke verhooging van den levensstandaard gewezen heef t. Vooral de prijs van de rijst is zeer de hoogte in gegaan. Die van mais en petroleum eveneens. Zoo zijn er meer voorbeelden te noemen. De werklieden van gemeentewerken verdienen momenteel niet voldoende om in hun levensonderhoud te voorzien, hetgeen spr. met eenige cijfers aantoont. Wat de Europeesche ambtenaren betreft, wil spr. geen voorstel doen. Van hun positie is hij niet voldoende op de hoogte. De voorzitter wel. In elk geval zijn de salarissen van het Inlandsch personeel niet in overeenstemming met de dure tijden, hetgeen spr. nader aan de hand van cijfers uiteenzet. Met het advies van den burgemeester om het voorstel eerst in handen van de betrekkelijke commissiën te stellen, kan spr. zich niet vereenigen, daar de kwestie dan weer op de lange baan wordt geschoven. Vele leden van de commissiën zijn immers afwezig. Spr. verzoekt, zijn voorstel in behandeling te nemen, en wenscht het aldus geformuleerd te zien, dat een gratificatie van een volle

maand wordt toegekend aan hen, die een salaris tot f i5O per maand genieten, drievierde maand by een salaiis van f 150— f3OO, en een halve maand bij een salaris van f3OO en meer.

De heer Varekamp vraagt, of de voorsteller de gratificatie voor ééns wil verleenen. (Antwoord: Ja). Spr. is er voor, om eerst de commissiën te raadplegen. Het geven van een fooi lost het vraagstuk der bezoldiging niet op.

De heer Lodder is principieel niet tegen het geven van een gratificatie. Maar we hebben een bezoldigingscommissie, wier advies moet worden afgewacht. Zij is van de verschillende verhoudingen 't best op dehoogte, 't Zou niet goed zijn, zoo onvoorbereid een beslissing te nemen. Wel moet er bij het uitbrengen van een advies tendeze spoed worden betracht.

De heer Süth o ff zegt, dat de bezoldigingscommissie haar taak reeds beëindigd heeft.

't Blijkt, dat de heer Lodder de commissie voor de verordeningen bedoeld heeft.

De heer Noech wijst op de afwezigheid van vele leden der diverse commissies.

De heer Lodder verwijt den heer Noech, dat hij niet met een afgerond voor- Stel terzake voor den dag is gekomen.

De heer Noech: Er behoeft niet eerst nog eens onderzoek- te worden. Eenieder weet.hoezeer de levensstandaard verhoogd is!

Ds h_er K eipe vóór het toeksnnen van _ wenscht en'aanzlc g te nemen. Kan de secre _ e_ zich in principe aiet met cor_üni_- De v o o r _ i het voorsteü- Noeeh, dat verworpen wordt met 3 stemmen (voor: Noech, Yap Soen Tjh .y en Kaper). Aan de orde is het voorstei-Kaper om zich in principe vóór de gratifièatie tot een maximum van een maand salaris te verklaren.

De voorzitter wflst er op, darde nieuwe salarisregeling van terugwerkende kracht zal zijn tot 1 januari 1920.

De heer S Ü t h o f f herinnert aan het verwerpen van hst voorstel-Noech. Nu kan de raad toch niet weer het voorstel-Kap.r in behandeling nemen. Het is van dezelfde strekking.

De heer Kaper bestrijdt deze opvatting. Zij. voorstel wordt verworpen met 3 sterniaën vóör.

De heer Lodder wijst op het ontbreken van brandkranen op de terreinen van de D. S. M., die de onkosten voorden aanleg niet wenscht te dragen. Er blijkt reeds aandacht aan besteed te zijn. Daarna sluiting.

Het vol!sdig ontwerp is bfl de stukken ter secretarie neergelegd. Aan de toelichting is het Volgende ontleend:

Tot het aanleggen van een rioleering voor Medan werd in principe besloten, en alreeds rijn de noodige stappen gedaan om tot de uitvoering van het besluit te geraken. Tevens werd de wensch te kennen gegeven.de kosten, aan sen rioleering verbonden, zoowel, wat voorbereiding, Uitvoering _n varder_ exploitatie betreft, uit een belasting te bestrijden. De billijkheid hiervan behoeft niet nader te worden aangetoond. Tegenover het genot, dat belanghebbenden verkrijgen van de gemeentelijke rioleering, worde een daaraan evenredige betaling gesteld. Een dergelijke belasting kan slechts effect hebben ais de invoering ervan gepaard gaat met eene verplichting tot aar sluiting aan het gemeenteHool, op te nemen in da Medansche bouwverordening (en zoo mogelijk ook in de Medansche kampong-bouwverordening) voor die perceelen, welke gebouwd of herbouwd worden, in die gedeelten der gemeenten, alwaar de rioleering zal worden aangebracht. Ais leidraad voor de verordening heeft gediend, die van de gemeente Hilversum. De hiffing van de belasting gaat in zoodra een riool werdt opengesteld. Het komt niét juist voor, de belasting te heffen van den huurder der perceelen. Als billijke grondslag der belasting komt voor de huurwaarde. Zoodra echter de verpondingsbelastiig zai zjjn ingevoerd, worde daarvoor in de plaats gesteld de verpondingswaarde. Tot zoolang worde grondslag genomen de huurwaarde der personeele belasting, die echter niet bruikbaar is voor het geval een huiseigenaar meerdere perceelen heeft dan eigen woning, en deze perceelen heeft verhuurd. Waar van die perceelen op geen andere wflze gegevens omtrent de huurwaarde zijn te verkrijgen, worde deze door een gemeenlekke commissie van schatters bepaald. Het aantal aansluitingen wordt geschat op 30C0, terwijl als gemiddelde uitgave per aansluiting gerekend wordt op f 30 per jaar. De huurwaarde van de perceeien, welke voor aansluiting in aanmerking komen, varieert van f 20 per maand tot f 200 per ratand, de gemiddelde huurwaarde is alzoo te stellen op f 110 per maand, off 1320 per jaar. Het percentage der te heffen belasting worde alzoo gesteld op 2.3 procent.

Het Bat. Nblad, een milde critiek leverende op 'tgeen ik ter vergadering in de Oranjebioscoop in 't midden bracht, maakt aanmerking op mijn gezegde, dat ook ih_nt reeds d_ _\-6_e__ng zich wei degelijk verantwoordelijk gevoelt tegenover den Voiksraad, getuige het feit, dat z§ het ontwerp- Inlandsche militie onder 't loodje legde, toen bleek, dat de Voiksraad daarvan niet gediend was.

Neen, zegt het B. N., er is immers esn imperatief, voorschrift in het regeeringsreglement, dat de Voiksraad gejhoord moet worden inzake de oplegging van dienstplicht, waardoor de Voiksraad feitelijk in zulke aangelegenheid een beslissende stem heeft.

Zeker, dit ls zoo, maar het B.N. zal zich herinneren, dat de Voiksraad het ontwerp- Inlandsche militie formeel niet verwierp, Integendeel zich in principe vóór de militie verklaarde, doch bijwege van een motie- Bergmeyer om een commissie vroeg, daarmede echter inderdaad bedoelde, de Inlandsche militie voorloopig aan den kapstok te hangen 1

De regeering had dus, indien ze dat wilde, de zaak kunnen doorzetten. Zij heeft dit echter niet gedaan, omdat z^ de ware stemming in den Voiksraad inzake dit ontwerp begreep en stilzwijgend het parlementaire karakter van den Voiksraad erkent.

Het B. Nbl. zegt, dat het ontwerp niet hier In lndië, doch in Nederland onder 't loodje ligt. Des te sterker onze bewering 1 Dan blijkt, dat niet alleen de Indische, doch ook de mocderlandsche regeering terdege acht geeft op de onuitgesproken gevoelens van den Voiksraad 1

De geschiedenis van dat ontwerp-Inland sche militie is een der bewijzen voor de waarheid, dat de Voiksraad zich reeds in zijn tegenwoordigen gebiekkigen vorm het gezag en de macht van een _alement heeft verworven, een der krachtigste argumenten dus tevens tegen de bewering der behoudzucht tigen, dat de Voiksraad nog bij lange niet rijp _ou zijn om te worden omgezet in een werkelijk parlement. En d_irom juist vestigde ik nog eens in eene openbare vergadering de aandacht op het geval.

Het Bat. Nbl. vraagt ons, hoe wij denken over den Europeeschen militiepïich, geheel bulten den Voiksraad om opgelegd.

Ik zou eigenlijk mogen antwoorden, dat dit vragen naar den bekenden weg is. Immers, de Sumatra Post heeft er zich indertijd krachtig tegen verzet, dat met de instelling van de Europeesche militie niet gewacht werd, tot de Voiksraad zich daarover zou kunnen uitspreken.

Het door mij voorgedragen stelsel van algemeen kiesrecht voor lndië noemt het Bat. Nbl. een tweevoudig gecastreerd „algemeen" kiesrecht. Deze zaak is mij te lief, dan dat ik een kort antwoord hier in de pen zou kunnen houden. Het door m(J, ook reeds ten vorigen jare op het decentralisatie-congres, voorgedragen kiesrechtstelsel is een stelsel v_n algemeen kiesrecht» omdat 'taan niemand het kiesrecht ontzegt of onthoudt. Slechts eischt'het, dat de burger zijne waarachtige belangstelling in de publieke zaak toone, door om dat recht te viagen, beter gezegd: door zijn kiesrecht op te eischen: Dit is geene beperking, daar ieder zorgen kan' dat hem het kiesrecht wordt verleend.

De eenige beperking is, dat het recht tot uitoefening van het kiesrecht pas na «keren tijd, by voorbeeld één jiar na de inschrijving in de kiezerslijst, intreedt. En deze beperking—zoo men dit een beperking wjl noemen—dient uitsluitend ter voorkoming van kiesrechtkweek door middel van momenteele agitatie, waarbij lieden naar de stembus worden gedreven, van wier waarachtige belangstelling in de openbare zaak nimmer iets bleek 1

Aneta. Het conflict. Weltevreden, 17 Mei. Tijdens een onderhoud met Aneta ver-

klaarde de heer GJ. Houtsma, _at zijn uittreden uit ce factorij niet, zooals velen vermoeden, het gevolg is van een reactionnaire politiek, door hem gevoerd ia tegenstelling met de vooruitstrevende richting van de directie. Integendeel de beer Houtsma heeft steeds aangedrongen op de aanpassing aan de tfldsomatajidigtieden. De vijfug procent salarisverhooging van onlangs was geheel uitgegaan van Batavia, doch werd later volkomen goedgekeurd door Amsterdam. Het geheeie conflict is trouwens feiteHJ slechts een futiele huishoudelflke kwesti De Amsterdamsche politiek dekt in he algemeen Batavia', inzichten. Alleen schijn Amsterdam het onaangenaam te vinden, da Batavia den laatsten tijd eigener initiatief han delt. De Nederlandsche Handeimij. keert blijk . baar terug van den ouden toestand, 2$ wensch namelijk alles te d'rigeeren uit Holland, ei -am geen genoegen met Houtsma's uiid____keiijken eisch, hem bevoegdheid te geven on te handelen naar de omstandigheden in verband met de lokale situaties. De heer Hou-sms» beoogd1.. „__t dc instelling van de dictator-commissie geer reaciionnaire doeleinden, doch enkel de instelling van een lichaam, als tegenwicht tegen den uitmuntend gedisclplineerden Suikerbond. Amsterdam, zich hiermede kunnende vereenigen, achtte echter, dat de instelling var een dergelijk lichaam uit Holland moest zQr vesrordineerd. De heer Houtsma noem _? afzonderlijk? onderhandelingen met den Sutkeröohd buiten het Syndfdicaat om een dwaasheid. Dit alleen zou voor hem reeds aanleiding tot zijn ontslag zijn geweest. Hij had echter reedi eerder zijn ontslag aangeboden over Arastgrdam's houding tegenover de diciator-commi.sie. Op de vraag, wat de heer Houtsma persoonlijk dacht over den eisch van den Sufkerbo&d van honderd procent loonsverhooging, antwoordde hij dat bij hem geen kwestie bestaat om bezwaren voor te brengen, maar dat alleen moest worden nagedacht, of men die verhoogde traetementen in de naaste toekomst zou kunnen bijven betalen. Thee en koffie bijvoorbeeld staan reeds in een zoodanige positie, dat een dergelijke loonsverhooging allicht moeielijkheden zou kunnen brengen. Ofschoon de heer Houtsma absoluut tegen een conferentie met den Suikerbond op de bovengenoemde basis was, wilde hij zich niet onttrekken aan de verstrekte instructie. Hij wilde daarom de vergadering leiden welke te halfdrie Zaterdagmiddag zou aanvangen. Het telegram uit Amsterdam, aanvaardende zijn ontslagaanbieding, arriveerde echter vijf minuten tevoren, zoodat de heer Houtsma ot zijn groote vreugde de vergadering niet ibehoef de te leiden. Hij verwachtte, dat mee: ningsverschii zou zijn gekomen, indien uit : H >iiand een gedelegeerde herwaarts gestuurd : was, of desnoods den heer Houtsma zou I gevraagd zijn, naar Ho Mand te komen. I • Algem .en is men benieuwd, welke houi ding het Suikersyndicaat zal innemen, Hetwelk : den heer Houtsma onlangs met applaus ontving. Het feit, dat de heer Van Aalst een zwager is van Houtsma, maakt het geval dubbel pijnlijk. Opruiing. Ngandzoek, 17 Mei. De oresident van de plaatselijke 5.1., Soerio SitiharJ jo, is veroordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf wrgens het houden van een opruiende vergadering en het schrijven van smaadschriften. De zitting van den landraad duurde 4 dagen en werd bijgewoond door Tjokro Aminoto, terwijl Semaoen speciaal overkwam om den voorzitter van den landraad te verzoeken, de zaak onpartijdig te onderzoeken. De N. I. jaarbeurs. Bindoeng, 17 Mei. Bij de opening van de jaarbeurs waren aai.wezig de directeur van landbouw, de resident van de Preanger regentschappen, de burgemeester van Bandoeng, het volledig bestuur, de regenten van de Preanger, de civiele en militaire autoriteiten en vele dames. De burgemeester beantwoordde de redevoeringen van de heeren Sibinga Mulder en Damme door te wijzen op het belangrp moment voor Bandoeng. De opening van de jaarbeurs beteekent voor Bandoeng een vreugdevolle dag. Bandoeng beeft den opbouw van de jaarbeurs met belangstelling! gadegeslagen. Groote __.oei_lijkhe_.-n z^n overwonnen, dank zij de ontembare g__s!- j kracht, van het bestuur. Daarna had een rondgang over het terrein I plaats. De jaarbeurs is bijna geheel gereed. Alleen sommige stands z§n ledig door de moei-lijkheden, bi. het transport onder, on-1 den. De machinehal is bflna gereed. Vele! machines zijn reeds in werking. De zoeklichtinstaüatie van het departement van marine komt hedenavond gereed. 't Qaat 'n gangetje! Solo, 17 Mi Hadji Misbach, president van de afdeeling Solo der N. 1. P., en negen trawanten zijn wegens opruierjj te Kiaien gearresteerd.

_lnisterdamseha Maatschappij voor LEVENSVERZEKERING I^sp.ctear voor Sumatra. H. H. NOLTE • Telefoon No. 90*

Accumulatoren. ferwey & Lugard. 26 6 ASSISTENT Jongmensc-i van /goeden huize sedert 8 maanden bfl een der groote cultuunnaatschappijen werkzaim, wenscüt wegens pa*tlculiere omstandigheden verandering van betrekking, ook genegen naar de Straits Settiemeuts te gaan. Brieven onder No. 1855 Adn. Oe Suuatra Post.

Tokio, 13 Mei. De Siberisch, situatie In een nutsheU is, dat zoowel de Japanners als.da Rassen omhethaïdst probeeren, een bufferstaat te vormen. Japan voor de bescherming van Korea en Mantsjoerije, Rusland omdat het militaire interventie vreest. Wanneer de bufferstaat Wiadiwostok afgesneden zal z\\n van invloed uit Moskou, en er z^n sterke voorteekenen, dat zulks gebeuren zal, zullen de anti-radicalen van alle soorten opstaan en eén oorlog beginnen tegen de provincies, om een eind te maken aan de radicale regeering te Wiadiwostok.

Londen, 15 Mei. Een bericht, dat Carranza gevangen genomen zou zijn, blijkt ongegrond. Hy houdt zich staande bij San Mircas. De rebellen ruiken met versterkingen en artillerie aan.

Londen, 15 Mei. De luchtwedsirijd-matlading naar Britach-Indifi is uitgesteld. Het ministerie van luchtvaart adviseerde in dien zin, omdat, wegens de onrust in Klein-Aztë en Synë, niet toegestaan kan worden, dat de machines vetder vliegen dan de lijn Athene-baai van Suda-Caïro.

, Londen, 15 Mei. Nog steeds is er geen nieuws uit Moskou. Over heel Rusland heerscht een stilte sinds 9 Mei. De Marconi verklaart, dat zulks abnormaal is. Een dusdanige stilstand in de draadlooze telegrammen is niet voorgekomen sinds de eerste' revolutie. Tot op Zondagavond werden de berichten doorloopend ontvangen. Intusschen blijkt uit de Krasnaya Gazeta, het officieele bolsjeviksche orgaan, dat de dé Scle aan de Dniepr een paniek in de leidende kringen te Moskou veroorzaakt heeft. Het orgaan verklaart, dat het lot-zelf der Soviet-republiek op het oogenblik beslist wordt. Het offensief der Polen is de ernstigste slag, dien de boisjeviki geleden nebben. Het blad eischt een strenge bestraffing van de verantwoordelijke commissarissen.

rijk. Londen, 15 Mei. De Daily Express meldt, dat in het Britsche leger teruggekeerd zal worden tot de uniformen van voor den oorlog : rood en blauw, groen en schotsch. De uitbreiding, waar Birkenhead blikbaar op gedoeld heeft (toen hij te Londen het woord voerde), zal een militaire wacht zQn voor eiken politie-maa in lerland.

Londen, 15 Mei. Bericht wordt, dat Finland besloot, zich bij de Polen en Esflanders aan te sluiten in het off _nsief tegan de boisjeviki.

Japan. Tokio, 14 Mei. Onze gezant jhr. De Oracff heeft zijn geloofsbrieven aan den kroonprins overhandigd en tevens een telegram van zijn dochter aan de keizerin. S_hout-bij-nacht Beatzberg ontving het groot-officiers-kruis van de heilige schatkist en het commandantskruis van da rijzende zon. Commandant Baeaer ontving het commandantskruis van dc heilige schatkist. Zie ook derde blad derde pagina.