De Tijd : godsdienstig-staatkundig dagblad

HJEMMlillTla.!, Miswijnen, Misgewaden, Vaandels, Beelden, Goud-, Zilver- & Koperwerken. (Advtrter. _:}.

PATENTTANCZOS. Brandvrije Archiefen it-braakvrije Brand- en Pantserkasten. Vuurproeven Weenen 1885, Amsterdam 1895. S. VAN BïEMA, Moreeisestr. 17, Amsterdam.

De »Tin_ess-correspondent te Petrograd ontleent aan een schildering van kolonel Sjoemski in de Petrogradsche » Beurscourant» eenige bijzonderheden over den algemeenen toestand in het Russische leger. De genoemde kolonel, die zich bij de achterhoede van dat leger bevindt — hij schrijft ook veel! — maakt een vergelijking tusschen de achterhoede van het Russische leger in den oorlog met Japan en die van het leger in dezen oorlcg. In dezen oorlog, zegt hij, geelt de achterhoede een niet slechteren indruk van de kracht en de macht van ens leger dan het from. >Het geheim van den oorlog bestaat in het geheim der verbindingen,, zeide Napoleofl, en inderdaad, men ziet, dat de Russen het geheim der communicatie hebben begrepen. De achterhoede opereert ep onvergelijkelijke wijze. Nergens ziet men massa's zieken en gewonden, nergens zijn voerraden opeengehcopt, nergens is wanorde en verwarring. De enorme machine, die voor de levensorganen in het leger dient, werkt zonder wrijving of knarsing. »Ik was in verschillende hospitalen mddden! in de achterhoede en zag vele ongebruikte bedden en dat na den slag in Galicië, waar twee millioen mannen slreden en' waar de verliezen in de tienduizenden liepen. »Hce komt het, dat er zooveel plaatsen open zijn?« vroeg ik verbaasd. -A-ien zijn weggevoerd,» was het antwoord van den officier van gezondheid. >Al'e bedden waren bezet, maar we brengen/ de gewonden geleidelijk bij de eerste de beste gelegenheid naar Rusland.. En alle hospitalen zijn gereed cm de gewonden in nieuwe gevochten te ontvangen.

»Ik bezocht een suikerfabriek, met volle kracht werkende, daar dagelijks duizenden poeds suiker bij wagonladingen naar het leger worden pezonden. Het uiterlijk der steden in' de achterhoede mankt ook een verblijdenden indruk. Nergens zag ik rondboemelende soldaten, overal ziet men energieke en ernstige gedichte"; a.en zïin bezig, werken hard. Koleir.el Sjcemski " deelt tên slctfe ook mede, dat eenige Fngelsche officieren, o.a. generaal Hauburv Williams, als s f.ché's in het Russische hoofdkwartier zijn.» Als de kolonel ooit eens Ui het gros rf bij de voorhoede van het leger terecht komt en aan het vechten; raakt. zal hij in zijn vri'e oogenblikken ongetwijfeld nog veel belangwekkender dingen kunnen verhalen.

Men schrijft vis uit be.lijii d.d. 15 Oct.

Stel u geen geweldig gejubel \uor, toen in den laten Vrijdagavond het bericht van Antwerpen's val in Berlijn verspreid werd. Op de plaats, waar ik het vernam, op den Kurfürstendam, stalden massa's menschen te wachien. Want den geheelen namiddag was er al een gerucht over dien val gegaan. En men verwachtte de bevestiging. Toen kwam een auto aan en van weerszijden vlogen er witte bladen uit : het exirablad der courant. De menigte zong het lied: »Deuischland, Deutschland iiber alles», dat Hoffmanu von Fallersleben in het jaar 1641 dichtte en dat dezelfde melodie heelt als de Oostenrijksehe Hymne »Gott erhalte Frartz den kaiser.* De zegepraal over België heeft hier slechts vreugde veroorzaakt, omdat zij uit militair ' oogpunt noodzakelijk was. Zelfs het vinden van stukken in Brusselsche archieven, waaruit .;, dat reeds in 1906 van het zenden van een Engelsch leger naar België voor het geval x/an een oorlog tusschen Duitschland en Frankrijk sprake was, kon geen invloed meer cetenen" ep de stemming jegens het Belgische volk. Men wist hier reeds lang, dat zijn regeering onder Engelschen druk stond. Men beklaagt het lot van ons misleid Belgisch broedervolk en bewondert de gastvrijheid der Hollanders jegens deze armen. Uit alle, zelfs de meest chauvinistische bladen spreken dit medelijden en deze bewondering. Men vertrouwt er verder ep, dat Holland de van zekere zijde gedane pogingen, den toestand zóó voor te stellen, alsof nu het oogenblik gekomen ware, waarop Duitschland Hollands neutraliteit gaat schenden', ep de juiste waarde zal schatten. Duitschland denkt daar niet aan, waar wezenlijke neutraliteit bestaat.

Cp het Duitsche volk, heeft de verovering van Antwerpen vooral dézen indruk gemaakt, dien ik reeds samen, vatte in de woorden: :e_ wird schoit gehen.« Men is vervuld van een stil, doch rotsvast vertrouwen op den verderen loep van zaken. En toch, wanneer groote troepentransporten uit den onmetelijk schijnfenden voorraact van Duitsche soldaten, thans weer in lange treinen, bruggen en viaducten passieeren, trekkend ten strijde, dan juicht wel het volk, dat daar staart naar zijn zonen, en een zakdcekengewuif gaat er op,' maar ook snikken er vrouwen en hier yen daar parelen tranen... wijd sloeg de zeis von den dood reeds rondom in de strijders daarginds sinds de eerste mobilisatie 1

De heer H. Riemerts, Den Helder, die als verpleger fcij de Hollandsche ambulance tijdens de actie tegen Antwerpen op het slagveld was. ! "schreef in "een brief aan zijn familie, welken wij ter inzage kregen : »We bevonden ons op het slagveld rondom Antwerpen, onmiddellijk tij de loopgraven. Toen we voor het eerst neerdaalden met verpleegsters en verj-legers, zagen we een massa uniformen, ransels, geweren, sabels, armen, beenen, hoofden en andere ledematen, stukken en brokken van het menschelijk lichaam, die. rood van bloed, dooreen lagen. Het was verschrikkelijk om te zien hoeveel armen en beenen er afgeschoten of beter afgeslagen waren en juist bij officieren, onderofficieren en korporaals. Een kapitejn van het garnizoen Antwerpen, die zijn beide beenen kwirt was en met den sabel in de hand tusschen eenige lijken zat, liet zich met tegenzin wegdragen en wilde nog een oogenblik blijven, daar het bevel was gegeven een charge uit te voeren met de bajonet. Hij praatte alles door elkaar, Fransch, Vlaamsen, Duitsch en Engelsch en wilde mij met het scherpe staal het hoofd afslaan en moest ten slotte met kracht en geweld vervoerd worden.» I \

De bekende Duitsche prelaat Mgr. Dr. Paul Maria Baumgarten schrijft in het jongste nummer van het zeer geziene tijdschrift „Allgemeine Rundschau" een artikel, waaraan wij het volgende ontleenen: „Een bittere en diepe bekommernis knaagt aan 's Pausen hart. Frankrijk en België zijn verbonden met een staat, die er zelfs in oorlogstijd niet tegen opziet, om op de onbeschaamdste en brutaalste manier het Katholicisme te benadeelen. De zending van den schismatieken aartsbisschop Eulogius naar Lemberg, opdat hij daar in den katholieken kathedraal den schismatieken eeredienst invoere, en de gemeenschap der Roethenen met Rome uiteenrukke, zoodat de Oostersche Katholieken in Galicië gemoedsdwang lijden en de in Russische gevangenschap gebrachte aartsbisschop Graff von Szepticky door hem vervangen worde, die zending beschouwt men in de Romeinsche Curie als een daad van zoo zinnelodzen haat tegen al wat Katholiek is, dat er niets mee te vergelijken is. Met de zoo ongelooflijk eenzijdige voorstelling van de zoogenaamde gruwelen, die door Duitschers heeten gepleegd en gelijk die door een officieele commissie onder voorzitterschap van den Belgischen Kamer-President zijn beschreven, trachtte men van Belgische zijde in het Vaticaan stemming te maken tegen Duitschland en Oostenrijk. Dank zij de onvermoeibare en op waarheid berustende berichtendienst van Duitsche zijde is die poging geheel mislukt. Zonder ook maar op een of andere wijze buiten de hem door zijn ambt en zijne hooge positie voorgeschreven grenzen te treden, neemt Paus Benedictus XV tegenover den strijd der groote mogendheden aan haar bestaan een welwillende terughouding in acht. Veel te ervaren, om zich aan de stemming van het oogenblik over te geven, veel te verziend, om een eindoordeel te vellen, vóórdat hem alle materiaal voorgelegd is geworden, veel te voorzichtig, om den H. Stoel door woord of daad in een onbedacht oogenblik te binden, behoudt de Paus zich een onbevangen en objectief oordeel voor over de voorvallen en menschen. De Heilige Vader is onafgebroken doende, om aanknoopingspunten te vinden voor zijn vredesarbeid. Hij vormt zich geen illusies, dat thans bij een der oorlogvoerende partijen de geneigdheid bestaat, om in vredesonderhandelingen te treden. Dat belet hem echter niet, alles in het werk te stellen, wat in zijn macht is, om een vredelievende tusschenkomst voor te bereiden. De Romeinsche Methodisten bespotten hem op alle mogelijke wijzen, wijl het den Paus nog niet is gelukt, aan de wereld den vrede terug te schenken. In hun dwepershaat staan zij geheel alleen en als enkelingen. Want de geheele ïtaliaansche pers erkent, dat Benedictus XV en ook Pius X alles hebben gedaan, wat, gezien de omstandigheden, mogelijk was om hun vredesapostolaat te vervullen. Scherp gekeerd tegenover het ïtaliaansche sentimentalisme, gebruikt hij, in tegenstelling daarmee, slechts zijn verstand, om in kalm overleg den weg van zijn plichten te gaan en de juiste middelen ter bereiking van zijn doel te vinden. Met de geheele warmte van zijn hart echter bidt hij en laat hij bidden voor allen, die aan deze schrikkelijke worsteling der volkeren deelnemen. Hij bestormt den hemel, opdat er spoedig vrede komen, en hij bidt ook, dat de vrede bewaard blijve onder hen, die dezen nog genieten."

In de „Weimarsche Zeitung" werd de volgende veldpostbrief van den Groothertog van Saksen-Weimar gepubliceerd:

Eergisteren hebben we de Russen behoorlijk geklopt 1 Van drie kanten hadden we hen ingesloten. Jammer genoeg zijn er ons toch nog ettelijken ontsnapt. De vijand stond in sterke stellingen, maar kon door de omsingeling toch niet stand houden. Ik kwam juist te Leyen.aan toen het eerste bataljon tot den aanval overging. Daar kreeg me toen de oude vechtlust weer te pakken, ik nam een karabijn ter hand en maakte de attaque mee. Met geweld werden de Russen uit hunne loopgraven gedreven. De vervolging maakte ik gedeeltelijk ook nog mee en speelde nu eens voor korporaal, dan weer voor scherpschutter. . Het regfiment heeft over de 1000 gevangenen gemaakt en verscheidene machinegeweren veroverd. Onze verliezen zijn maar heel gering. Het gevecht scheen aangelegd als voor een hazenklopjacht, alleen maar de ketel ontbrak er aan; die was niet gesloten. In mijn omgeving zijn er niet veel Russen met het leven afgekomen. Onze lui waren dan ook duivelsch wild. Uit de huizen en uit holen in den grond moesten we de Russen te voorschijn halen.

Volgens den bijzonderen correspondent van „Daily News" wierpen de leden der burgerwacht te Ostende Donderdag, toen het bericht kwam, dat de Duitschers naderden, hun geweren en munitie in zee. De oorlogscorrespondenten werden aan boord genomen door een vaartuig van het Roode Kruis- De Duitschers schoten nog op hen, doch niemand werd getroffen.

De arts dr. Thasan uit Kopenhagen heefteen bezoek gebracht aan verscheidene Duitsche lazaretten en geeft zijn ervaringen aldus weer: „Hetgeen ik in Aken en Keulen gezien heb, de verpleging en de behandeling in het algemeen, zoowel van Duitsche als van Fransche en Belgische gewonden, maakt een uitstekenden indruk. Ik kon vrij aan iedereen vragen stellen, zonder dat dit door de geneesheeren of wie dan ook belet werd. De gewonden waren allen opgeruimd en spraken tot mij op een wijze, dat men gelooven zou, dat allen, welke men daar zag liggen, broeders waren. Zij toonden-'zich zeer dankbaar voor de verpleging, welke zij genoten en men kreeg den indruk, alsof zij nooit vijanden geweest waren en na den oorlog altijd vrienden zouden blijven".

Duitsche bladen deelen een aardige episode mede uit het kortstondig verblijf van de Russen te Rastenburg in Oost-Pruisen. Zij hadden zich daar vrij behoorlijk gedragen, dat de rustige burgers weinig overlast van hen hadden. Eens echter, teen zij zich eens meer vrijheid veroorloofden dan wel noodig was, bekwam hun dat al heel slecht. Op het marktplein te Rastenburg stond n.l. een hotel »Zur Stad't Konigsberg* welks eigenaar toevallig eenn!_amgenoct is van den beaamden Russischen ruiteraanvoerder Rennenkampf. Op zekeren dag kwamen tien kozakken in de stallen van' dit h'tel en eischten paarden. De stalknecht verklaarde, dat hij er geen had. De kozakken echter lieten zich niet afschepen en bedreigden den armen stalknecht zoodanig methunne lansen, tot deze "in 'zijn'doocfeangsf' uitriep: „Mijnheer" R-hh-inkampf!» Een venster ging open, de hctelier stak" het hoofd naar builen en snel begrijpend hoe de zaak stond, riep hij den mannen in het Russisch toe: »Als jullie 'niet zoo gauw mogelijk maakt, dat je weg komt, zeg ik het mijn oom, den generaal.» De woorden waren nauwelijks gesproken, cf de kozakken keerden zich om en vlogen' met een snelheid, alsof de duivel hun. op de hielen zat, den stal uit.« Van kozakken heelt de hotelier geen last meer gehad. >Hbl.«

Men schrijft ons uit Keulen: Naar mij uit betrekkingen blijkt, welke ik geregeld met Nederland onderhoud, maakt men zich daar nog steeds bezorgd, dat Duitschland ook op Nederland de hand zou leggen. Er bestaat echter niet de minste reden voor dergelijke bezorgdheid. Uit talrijke gesprekken met hooggeplaatste officieele personen, heb ik de volstrekte verzekering, dat men in Duitschland wel prijs stelt op goede nabuurschap, maar nooit dulden zou, dat Holland ook maar het minste leed zou geschieden. Het is mij bekend, dat men ook in Nederland ronduit de correctheid erkent, waarmee Duitschland tot dusver is opgetreden in de eerbiediging van de Nederlandsche neutraliteit. Men moge er zich van verzekerd houden, dat die blijft voortduren. Ook moge men zich in Holland niet in de war laten brengen door de verhalen van Belgische vluchtelingen, die door al de hardheden van den oorlog getroifen zijn. Hun lot is zeker betreurenswaardig, maar zooveel mogelijk zal de Duitsche regeering hun nu en later tegemoetkomen. Met hun verhalen over gruwelen enz. zij men voorzichtig. Er kunnen, zeker, door eenige ontaarde Duitsche soldaten (tellen ook de Fransche, Belgische en Engelsche legers die niet?) hier en daar op een verloren post buitensporigheden zijn begaan, maar van onze geregelde troepen zal men dat nooit kunnen zeggen. De tucht en discipline in het leger zijn werkelijk voorbeeldig en een ridderlijken krijgsman waardig. De vrees van de vluchtelingen in Holland, om terug te keeren, is dan ook overdreven.

Van verschillende kanten dringt men er op aan, dat onze directie aan de Vlaamsche vluchtelingien couranten zal geven om hen wat dagelijksche lectuur te verschaffen en hen op de hoogte te houden van dte gebeurtenissen op het ocrlogsveld. Wij herhalen daarom de mededeeling, dat het verschaffen van gratis dagbladen niet kan worden toegestaan. Wel kunnemaan leden van comités, die ze verspreiden willen, tegen vergoeding van Y2 cent per nummer dagbladen wpidteji verstrekt.

Een Buitengewone Nederl. Staatscourant (No. 244 a), gisteravond verschenen, betysr. het Kon. Besl. van 15 October („St.bl.« No. 484;), waarbij met ingang van 16 October de uitvoer van aardappelen wordt /verboden.

De Kroon behoudt zich voor dit verbod tijdelijk op te heffen of in bijzondere gevallen daarvan ontheffing te doen verleenen.

Te beginnen hedenmorgen 8 uur, en verder voorloopig om de twee uur, zullen rq_-tstreeksc_ie treinen van Roosendaal naar Antwerpen loopen, welke wagens al. tot opschrift" voeren «neutraal.« Vanw^e het Steuncomité worden graltisvervoerbiljetten uitgemikt.

De Duitschers hebben in de Schelde nabij Antwerpen mijnen gelegd vanaf Bath. Schippers, die naar Antwerpen varen, zullen goed doen te Hansweert instructies te vragen.

In tegenwoordigheid der Ministers Cort van der Linden, Loudon, Ort en Lely, en vele andere autoriteiten, is heden in de St. Jacobuskerk te 's Gravenhage een plechtige zielernis opgedragen voor Koning Carol van Rumenië.

Omtrent de redenen, die geleid hebben tot het ontslag van den gepens. generaal-majoor Kleijnhens, als regeerings-ecmmissaris van het vluchtoord Veenhuizen, vernemen wij uit betrouwbare bren nog de volgende bijzonderheden :

Een tweehonderd-tal uit de Belgische rijkswerkinrichting te Merxplas1 ontsnapte vluchtelingen, wai.n ens land binnengekomen en voorloopig te Boxtel ondergebracht, in afwachting van hun' verveer naar cci} veilige plaats. Natuurlijk ging het niet aan, hen in de gevangenis te zetten, maar men achtte Veenhuizen bij uitstek geschikt om hen daar onder te brengen.

Daartegen schijnt generaal Kleijnhens overwegend bezwaar te hebben gehad, op gr end, dat hij geen gevangenbewaarder was, weshalve hij telegrafisch bericht zend van zijn weigering om de vluchtelingen in ontvangst te nemen, terwijl zij reeds naar Veenhuizen onder weg waren. i Vervolgens heeft zij zijn ontslag aangevraagd en zijln functie overgedragen aan zijn plaatsvervanger. Dë regeering kon hiermede uiteraard geen genoegen nemen, aangezien de generaal tot dit laatste niet bevoegd was, maar deze bleef weigeren zijn functie te vervullen, tefdat een ander in zijn plaats was benoemd. Men heeft zich toen wel genoodzaakt gezien, hem ongevraagd ontslag te geven.

29 Nederlandsche militairen, lichte zieken uit het militair hospitaal te Breda, zijn overgebracht naar de ziekeninrichting Kleykamp aan den Ouden Scheveningschen weg, te's-Gravenhage.

> Men meldt ons: / Het vraagstuk van dc francs en dc marken is op het oogenblik zeer urgent; eene vergadering, door vermogenden belegd om over den overvloed van het vreemde geld te spreken en maatregelen te treffen, had niet het gewenschte resultaat. Dc mark en dc franc, vooral dc franc, beheerschen dc markt. Dc aanwezigheid van dc duizenden Belgen verklaart den grooten omloop van Belgische francs en papieren geld. Dc „refugiées", die wat „bankjes" hebben kunnen redden, zetten hier hun biljetten om: dc consul is hun daarbij behulpzaam. Al deze franken verhuizen naar dc laden van neringdoenden en hotelhouders. Dc franc staat zeer laag genoteerd. Zij, die iets te vorderen hebben, krijgen hun rekening betaalt met francs of krijgen niets. Dc franc gerekend ad f 0.48, doch op dc markt heeft hij maar een waarde van 43-45 cents, in Rotterdam zelfs maar f 0.39. Er is dus een enorm verlies. Wie veroorzaakt den lagen koers? Banken weigeren francs te wisselen, zitten er zelf mee opgescheept, wachtende op betere tijden. — Ook dc marken staan laag; veel verlies wordt door "3e zakenluf'géléden, v/egens de abnormaal lage koersen van mark en franc. Hollandsch geld is buitengewoon raar. Op sommige plaatsen krijgt men voor een gulden 102 centen. Franc en mark zijn in stad en streek ingeburgerd. Vele middenstanders stellen zich op het standpunt, dat de handel zal gaan kwijnen, de franc en de mark als contrabande zullen worden behandeld. Dezulken wijzen we naar Nijmegen, dicht bij de Duitsche grenzen gelegen; een Duitsche mark is er even zeldzaam als een franc. En Nijmegen drijft toch heel wat handel met het land van Kleef. Vele zaken weigeren vreemd geld te accepteeren, eischen beslist Nederlandsch geld. In den beginne geeft dat wel last, doch later schikt men zich in den overigens juisten maatregel. Waarom koopt, men als men naar Luik of Aken gaat, francs of marken ? En waarom zou een Duitscher en een Belg geen Hollandsch geld kunnen aanschaffen ? ( Vaa den vluchtelingen-stroom uit Antwerpen heeft Maastricht een heel kleine portie gekregen, 't is niet noemenswaardig vergeleken bij de duizenden Belgen uit de provinciën Luik en Limburg, die hier geweest zijn of nog verblijven. Wel ziet men burgers loopen, die de Belgische soldatenrok aan den kapstok hebben gehangen en met het „civiel" hebben verwisseld, hier blijkbaar kalm het verloop der gebeurtenissen afwachtende. Het comité, dat sedert 2 maanden met prijzenswaardigen ijver de belangen der vluchtelingen behartigt, zoekt naar een geschikter gebouw". Er zijn uitgewekenen, die geen stuiver bezitten, en die een paar centjes hebben; doch het hotelleven is duur; een algemeen verblijf voor dezulken zou voor velen een uitkomst zijn. Ten behoeve der Fransch-sprekende Belgen wordt des Zondags in de Sint Servaaskerk en in de kerk van Sint Mathias een Fransche preek gehouden. Deze week verscheen weer een nieuw orgaan: „L'Exil.

De zeereerw. pater L. de Sonnaville S. J., musicus te Katwijk, is eenige dagen geleden van de H.H. Sacramenten der Stervenden voorzien.

Het Algemeen Bestuur der Vereeniging van den Allerheiligsten Verlosser besloot in zijne vergadering van gisteravond om op de verschillende lagere scholen der Vereeniging. all*, voor meisjes, tijdelijk gratis toelating te verkenen aan kinderen van te Amsterdam vertoevende Belgische vluchtelingen, zoolang de plaatsruimte het toelaat. Ook op de M. U. L. O.- Scholen der vereeniging kunnen meisjes van den meer gegoeden stand worden opgenomen.

Voor de scholen Nieuwe Looierstraat 122, Westerstraat 202-212, Egelantiersgracht 140 (tusscjhenschool) en Prinsengracht 779 (M. U. L. 0.-SchooJ!) zich te vervoegen: Korkstraat 136.

Voor de scholen Kromboomsloot 22. Kloveniersburgwal 83 (tusschenschccl) en Kloveniersburgwal 85 (M. U. L. 0.-SchocU zich te vervoegen: Kloveniersburgwal 85. En voor de scholen Spaaindamnierstraat 15 zich te vervoegen Spaarndammerstraat 15.

In de gisteravond gehouden vergacleriner der Kamer van Koophandel werd besloten een schrijven van instemming te zenden aan B. en W., om de loodsen aan de Handelskade beschikbaar te stellen voor den opslag van suiker.

Naar aanleiding van een schrijven van den minister van Financiën uit de Kamer de meening, dat, indien het kantoor van den ontvanger den invoerrechten en accijnzen te 5 uur in plaats van om halfvier wordt gesloten, aan redelijke wenschen. is voldaan.

Goedgekeurd werd het concept-schrijven aan den directeur-generaal der P. en T. 'te 's. Gravenhage, waarin wordt verzecht. vooral wat betreft het telegraüisch verkeer tusschen Nederland en zijn. Koloniën, de in Ene-eland ingevoerde berekening der seinkosten te doen gelden. Volgens deze regeling worden niet ce woorden van het telegram geteld, doah de Ktters en de som hiervan door tien gedeeld. Een cijfer telt voor twee letters. Daarna berekent men de kosten volgens gewone _ tarieven. Het systeem brengt natuurlijk aanzienlijke besparing mee. Aan B. en W. zal worden medegedeeld, dat tegen de sluiting van het Gemeenteliik Handels-entrepot op den 2en Paaschdag. Hemelvaartsdag, 2den Pinksterdag, Kerstdagen en Nieuwjaarsdag tii de Kamer _een bezwaar bestaat mits op Nieuwjaarsdag gelegenheid tct gel-ruik van het Entrepot wordt gegeven.

Wij vernemen, dat het nieuwe station van de Hollandsche Electrische spoorwegmaatschappij, dat aan den Amstelveenschen weg zal worden gebouwd, waarschijnlijk den lsten April zal worden geopend.

Bij het Algemeen Steuncomité is tot Zaterdag 17 October 1914 v.m. 10 uur met vorige opgaven aan giften binnengekomen een totaal •van f 388.588.91. Het totaal cijfer is dus f 388.588.91 en als daarbij de toezeggingen van maandelijksche giften in aanmerking worden genomen, vermenigvuldigd met het aantal maanden der verbintenis, dan is aan contanten, effecten en toezeggingen tezamen f 520.000 ontvangen. De -Groene Amsterdammer" tastte dus wel heel erg mis, toen zij van Amsterdam nog geen drie ton aannam, van Rotterdam erkende het cijfer niet te weten en toch de conclusie trok, dat Rotterdam meer deed dan Amsterdam en Den Haag tezamen. Maar, wanneer Dinsdag a.s. de 9e uitkeering aan de 15,000 gezinnen door de 63 distriktsbureaux en de vakvereenigingen zal hebben plaats gehad, dan blijven slechts aan contanten een paar duizend gulden over. Er moet dus met steeds meer kracht gewerkt worden, om den toevloed van giften sterker te doen zijn.'

Het adres van den Penningmeester, den heer J. H. Scheltema, is gevestigd Keizersgracht 241, tel. Noord 2861.

Reeds j.l. Zondag hebben verscheiden katholieke leden van subcojnité's in de onderscheiden asyls der Belgische vluchtelingen zich beijverd, dat dezen bekend zou zijn, waar het dichtst in de buurt en hoe laat zij de H. Mis zouden kunnen bijwonen. Die in de IJsclub tijdelijk gevestigd zijn hebfben in «jTOOten getale de kerk van den H. Rozenkrans bezocht; die van de Hollandsche Manége de kerk van het H. Hart; voor degenen, die in het »Militair Logement* en het gebouw aan de Keizersgracht 306 zijn ondergebracht, heeft de eerw. heer pastoor der kerk van de H. Catharina voor de H. Mis van negen uur een der zijgalerijen gereserveerd. Ook de kerk der eerw. paters Capurijnen in de Tichelstraat is Zondag door zeer veel Belgen bezocht. En zoo overal in de stad. Tegen morgen is ep gelijke wijze gezorgd, en in de* kerk der E.E. P.P. Redemptoristen zal te elf uur een H. Mis worden opgedragen met korte prcdicatie, uitsluitend ten diens e van de vluchtelingen. I i | Zij, die worden verzorgd in de twee locdsen aan de IJkade, zijn ver verwijderd van I" een R. K. kerk. De kerk aan de Prins He* drikkade is nog het meest nabij, waar h_t zeer grcole getal vluchtelingen van de Hkaoe, haast -2COO, in aanmerkau» generaal, h:e_t _ö comité, met prijzenswaardigs E_s_ewd|-kin2 vk andersdenkenden, het beter geoordeeki dd ia een der loodsen zelve aan de geestelijke bs' hoefte der vluchtelingen zal worden voidaan.

Eenige eerw. paters van het gymnasium zullen daar hedenmiddag biechthooren en morgenochtend zal er aan een missie-altaar de H. Mis worden opgedragen met korte predicatie. De katholieke vluchtelingen der twee locdsen zullen dan in één vereenigd worden. Na de H. Mis zullen kerkliedjes, üie aan de Belgen bekend zijn, in druk worden uitgereikt en de.e zullen, met begeleiding van orgel, worden gezongen.

De heer T. Jonker, directeur der vereeniging „Hulp voor Onbehuisden", verzoekt om het volgende van hem uitgaande verzoek, om spoedige en krachtige hulp, ter kennis onzer lezers te brengen:

Het grootste gedeelte van mijn leven heb ik gewerkt voor en onder de armen. Mijn lot was dus voor hen te vragen en ik deed dat tot op heden met veel vreugde, maar nu zit ik neer met een bezwaard hart en voel ik het gewicht van mijn bedelaarstaak zoo erg, dat de woorden bijna niet willen komen. En toch moet ik ter wille van de armen mijn gevoel onderdrukken en ik moet vragen.

Toen mijn vrouw en ik in 1903 tot stichting van onze toevluchten overgingen en in het jaar 1904 de vereeniging werd gesticht, hadden wij in het publiek een zeer groot vertrouwen en tot op heden is dat vertrouwen nog nooit beschaamd gemaakt. Amsterdam heeft ons geholpen en naar mate onze arbeid zich heeft uitgebreid, naar die mate heeft men ons vrijwillig gesteund. Maar in dezen benarden tijd, nu alles vraagt, nu in elk dagblad een aanvraag tot het publiek wordt gericht om steun, ja zelfs, nu elke kolom in de nieuwsbladen gevuld is mét nooden van eiken aard, nu gevoel ik een sterk verlangen om te zwijgen, maar ik kan, ik mag niet zwijgen.

Als ik zweeg en u onze nooden niet vertelde, u niet vroeg om goed en spoedig te helpen, dan zouden wij onze deuren moeten sluiten en de armen, die wij in staat waren nacht op nacht een schuilplaats te geven, zouden weet de bank en de portieken uwer woningen gaan. vullen. Vanaf den len Augustus bij het uitbreken van deze wereldramp, hebben uwe vrijwillige bijdragen opgehouden te vloeien. Het aantal dakloozen en hongerigen,die wij hebben moeten helpen, is veel grooter dan ooit te voren en wanneer het Gemeentebestuur van Amsterdam ons niet direct had ter zijde gestaan, hadden wij reeds noodgedwongen onze deur niet alleen moeten sluiten voor het groot aantal, dat dagelijks tot ons kwam om hulp, maar wij hadden degene die wij verzorgden, heen moeten zenden; want alleen uwe gaven stelden ons tot weldoen in staat en die hielden plotseling op.

Hebben wij te veel op U vertrouwd, waren onze verwachtingen te groot, ach neen, gij hebt door de vele aanvragen voor een oogenblik vergeten, dat er ook bij ons nooden waren en dat die nooden juist door deze benarde omstandigheden nog drukkerder waren dan voorheen.

Wij hebben nog niemand, die honger had, heengezonden; zoolang er een bed ledig was is het nog niet geweigerd; wij hebben nog vertrouwen in uwe offervaardigheid. Onze nooden zijn groot, ons gezin telt meer dan 600 personen, mannen, vrouwen en kinderen. Kunt gij u indenken wat daar eiken dag voor noodig is ? Ruim vierhonderd gulden eiken dagl Wilt ge ons helpen, om door te kunnen gaan ? Wij hebben te zorgen voor de-tekorten van de afgeloopen maanden, en dehvinter staat voor de deur, regen, sneeuw en wind zullen de ellende verhoogen. Ach, laat ik toch eiken dag mij kunnen verheugen, dat de arme zwervers en alle armen, die bij ons steun zoeken, in het oude Buiten Gasthuis een toevlucht kunnen vinden. Ik zou liever zwijgen, maar ik moet spreken ter wille der armen." Volgens de toelichting van den heer jonker, verkeert „Hulp voor Onbehuisden" inderdaad in zoodanigen nood, dat zij genoodzaakt zal zijn hare deuren voor de dakloozen te sluiten, indien niet spoedig de helpende hand wordt geboden. De vereeniging, welker wekelijksche uitgaven f 3000 bedragen, staat thans voor de tekorten der zomermaanden en de uitgaven van het winterseizoen. Deze maand moet door haar f 30.000 worden betaald. Spoedige en algemeene . steun blijkt hier dus wel noodig.

Te Delft is diptheritis geconstateerd onder de ruim 200 Belgische vluchtelingen, ondergebracht in het gebouw der Technische Hooge-6chool aan de Nieuwe Laan. De patiënten worden verpleegd in het gasthuis.

Hedennacht is brand uitgebroken in da werkplaats der meubelfirma H. W. Lameris, Visscherstraat 29 te Groningen. Werkplaats e:i magazijn daarboven, waarin veel meubels, brandden geheel uit. Oorzaak onbekend. Alles is verzekerd.

Men meldt ons uit Rotterdam: Op een der dezer dagen te Rotterdam binnengekomen stoomschepen van New Vork, werd, gedurende de aanhouding door een Er_gelschen kruiser in de Noordzee, een Duitscher gearresteerd, die een buitengewoon aanzienlijk bedrag aan Duitsch geld bij zich had. i

Men schrijft ons uit Folkestene: Te Plymouth moeten een paar Hollandsche tankschepen liggen, die daar niet spoedig zullen losgelaten worden, ten eerste door hun olie-inhoud', maar ook omdat aan boord van een dier schepen postduiven zijn aangetroffen.

Bij K.B. is benoemd tot griffier hij den raad van beroep (ongevallenverz.) te Hoogeveen, mr. G. Ritzema, te Groningen; zijn, met ing. v. 1 Nov. benoemd tot verific. invoerr. en> ace. te Rotterdam, A. J. Weijermans en M. H. van der Veen, thans comm-verif. dir. bel., invoerr. en ace.

Bij besch. v. d. Min. v. Marine is 08.--mach. 2de kl. F. H. Heukelman met 19 dezer gepl. te Rotterdam. __ t

Acadfcmische examens. UTRECHT. Dect. pharmacie: mej. H. O- Korteweg. Bevorderd tot semi-arts: H. K. M. Schot en A. J. Vitringa; tot arts: P. A' J- Heek. , . .. GRONINGEN. Voorb. ex. geneeskunde: O-s heer T. Reddingius, tweede natuurkundig ex. : de heer H. J. Burema en mej. Y. van der Wal. , , . _ AMSTERDAM. Met goed gevolg is afgelegd het propaedëutisch-medisch examen cum laude door den heer C. C. Uhlig. Door de geneeskundige staatscommissie zijn bevorderd tot arts de heeren H. Strijbosch^ geboren te Asten en L. Olivier Beelstfa, geboren te Leeuwarden en geslaagd zijn voor het eerste' gedeelte van het arts-examen de heeren: Mas Ischag, J. Wijnbrans, J. C L. M. Stuyt en J. J. Bloemen. Ma chinisten-examens. UTRECHT, 16 Oc. Geslaagd voor diploma A: de heeren S. W. Huysman, G, Buter, A. \P. J. V. Gessel en J. Kiemer; voor diplo-. 'ma sleep vaart de heeren T. J. Mellema erf j. Krul. Examen M.O. Wiskunde, akte KL i 's GRAVENHAGE, 16 Oct. Opgeroepen 3, opgekomen 3, teruggetrokken 1 en afgewezen ' 2 candidaten. ■''_,'_ Examen Wiskunde L. 0., art. 66. 's GRAVENHAGE, 16 Oct. Opgeroepen, op; gekomen ca afgewezen 3 candidaten. Stuurlieden-examens. 'SGRAVENHAGE, 16 Oct. Geslaagd groote stoomvaart: derde stuurman B. Brouwer, F. H. Colenbrander, E. P. Rik, L van der \ Graaf, H. van Hensbergeo. Examen Apothekers-assistent. . UTRECHT, 16 en 17 Oct. Opgeroepen 4 candidaten. Geslaagd de dames J. H. C. A. van Zanten Jut, te 's Gravenhage; I. A. j. • Ouwehand,. te Watergraafsmeer, en A. F. Veldhuizen van Zanten, te Hillegom.