Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

PEKING-TAIPEI (AP) - Een tyfoon, die de afgelopen week de oostkust van China heeft geteisterd, heeft aan zestien mensen het leven gekost, duizenden huizen verwoest en gTote schade toegericht aan bomen en gewassen. Dit is gemeld door het Volksdagblad.

De tyfoon 'Mamie' zorgde in twee dagen tijd voor 19 centimeter neerslag in de kuststad Yantai en sloeg delen van het schiereiland Jiaodong in de provincie Shandong weg. Bijna 200.000 hectare bouwland en 25.000 huizen werd verwoest en 200 schepen zonken of raakten in moeilijkheden door de tyfoon.

Sinds eind juli zijn zeker 80 mensen in het noordoosten van China om het leven gekomen bij wervelwinden en regen en hagelstormen, die 19 rivieren buiten hun oevers deden treden. De Meteorologische Dienst in Peking kondigde aan dat de zuidoostelijke provincies Fujian en Zhejiang mogelijk door een tweede tyfoon getroffen zouden worden.

De tyfoon 'Nelson', die gistermorgen het noorden van Taiwan teisterde, verplaatste zich in noordwestelijke richting naar Fujian, zo deelden de Taiwanese autoriteiten mee. De vliegvelden van Taiwan werden gesloten en het treinverkeer kwam gedeeltelijk stil te liggen als gevolg van aardverschuivingen. In Keelung, 30 kilometer ten noorden van Taipei, raakte een vrouw gewond door rondvliegende glasscherven. De tyfoon ging gepaard met zware regenval. Op sommige plaatsen werd in twaalf uur tijd 43 centimeter neerslag gemeten.

Volgens Abdel-Meguid wilde Libië Egyptische arbeidskrachten en know-how ten eigen bate gebruiken. Teruggekeerde arbeiders hebben verklaard dat zij de keus kregen te vertrekken 6f het Libische staatsburgerschap aan te nemen. Dit zou onder meer betekenen dat zij minder geld naar huis zouden mogen sturen en kunnen worden opgeroepen voor militaire dienst.

Ook zijn de landen bezorgd dat onder de teruggestuurde arbeiders pro-Libische elementen schuilen, met de opdracht sabotage-daden te plegen in hun land. In Tunesië werd een aantal van de teruggekeerden door de veiligheidsdienst ondervraagd.

Als vergelding voor de Libische maatregel heeft Tunesië inmiddels 253 Libische staatsburgers uitgewezen wegens 'spionage voor Libië,' en ook werden 30 Libische diplomaten op dezelfde gronden tot 'ongewenst persoon' verklaard.

(van onze correspondent)

DRACHTEN - De beU» stelling voor de cursus 'Ki^ karweitjes' van de gezam^ lijke Friese Nutsbedrijven • boven verwachting groot *! na anderhalve week moest cursistenstop worden ia/1 voerd. Ruim tachtig aannfet ders zijn ingemiddels plaatst op de wachtlijst vo£ het volgend jaar. Dat meld, mw. W.E. Planting», coöi* natrice van de cursus en werk zaam bij het provinciaal elek triciteitsbedrijf in Leeuwar den.

Volgens mw. Plantinga zaï het aantal wachtenden in de komende weken nog wel ver groot worden: „Volgende maand wordt in onze provincie het septembernummer van het blad 'Energie en Water' huis aan huis verspre^ Daarin staat een artikel over de cursus. Als er naar aanleiding van dat artikel nog aanmeldingen binnenkomen kunnen we niets anders doen dan deze mensen plaatsen op de lijst voor volgend jaar," aldus de coördinatrice. De cursus 'Kleine karweitjes' is een initiatief van de gezamenlijke Friese Nutsbedrijven. Daartoe behoren acht gasbedrijven, het provinciaal elektriciteitsbedrijf en het gemeentelijk elektriciteitsbedrijf te Leeuwarden. Op een negental plaatsen in de provincie wordt de zeven weken durende cursus gegeven. Tijdens de cursus wordt onder meer aandacht besteed aan: het veilig omgaan met gasapparaten; een goed beheer van het energieverbruik, maar ook het vervangen van een leertje in de kraan en het monteren van een nieuwe stekker. De cursus kost 25 gulden (inclusief lesboek) en is bestemd voor iedereen die wat meer wil weten van elektriciteit, gas en water in en om het huis.

(van onze correspondente)

MIDDELBURG Door 'voorwaardelijk groen licht te geven' heeft de CDA-fractie van de Provinciale Staten in Zeeland deze week de weg voor de bouw van een tweede kerncentrale bij Borssele opengehouden.

Samen met de fracties van WD, SGP en RPF/GPV staat het CDA positief ten opzichte van het meerderheidsvoorstel van Gedeputeerde Staten, de planologische belemmeringen weg te nemen voor de bouw van nieuwe kerncentrales bij Borssele. Ook spreekt het CDA een voorwaardelijk 'ja' uit over een eventuele opslag van radio-actief afval. Dit wel onder nadrukkelijk voorbehoud dat later in de Staten de mogelijkheid van een vrije besluitvorming aanwezig moet zijn, omdat er voor de veiligheid van opslag nog veel onzekerheden zijn.

CDA, WD, SGP en GPV/RPF, wijzigen met deze beslissing de opvatting van 1977. Toen werd besloten, niet verder te gaan met kernenergie, omdat het probleem van het radio-actief afval eerst aanvaardbaar moest worden opgelost, en omdat de bevolkingsnormen niet gewijzigd mogen worden, om zo kernenergie mogelijk te maken. De meerderheid van de partijen vindt nu dat er zicht is op oplossingen rond de opslag van radio-actief afval en dat verruiming van normen reëel is. Voor PvdA, D' 66, PPR & PSP, tegenstanders van meer kerncentrales en opslag van radio-actief afval, gelden deze bezwaren nog steeds. Mei name de PvdA noemt de opslag van radio-actief afval onaanvaardbaar.

GRONINGEN (ANP) - » college van Ben W van i»r ningen wil, teneinde de cru^ naliteit in twee oude stads** ken te bestrijden, de wow gen in die wijken »*^ voorzien van anti-ino» voorzieningen. Het s"**.»^ 3100 woningen in deJ"£t«, Indische Buurt en De How (t waar de criminaliteit hoogst en de drugoverlast grootst is. • • „iopnaoiï De woningen zijn eig^ van woningbouwveren* gen. Het aanbrengen v&n tere sloten en grendels*^ veklauwen zal vijfnon gulden per woning Daarvoor vragen B en Groningen subsidie bij n nisterie van volkshuisve» ruimtelijke ordening e»

lieubeheer jat of Het is de eerste keer •„. dergelijke grote schaal gen zullen worden rjev

Ook Saudi Arabian Airlines heeft sinds donderdag een vlaggeschip op Madurodam. Tijdens de overdracht vlnr: loco-burgemeester Sybrand Giltay (staand), ambassadeur Zein A. Dabbagh, mevr. Saleh Aba Alkhail en haar man, manager van de luchtvaartmij. in Nederland

GRONINGEN (ANP) - Het eerste opvanghuis in Nederland voor kinderen die in het gezin seksueel zijn mishandeld, dat sinds april in Groningen is gevestigd, mag op zoek gaan naar een groter pand. De begeleidingscommissie, die bestaat uit vertegenwoordigers van enkele ministeries, heeft hier toestemming voor gegeven. Uitbreiding is nodig, omdat het aantal aanvragen veel groter is dan de beschikbare ruimte, aldus coördinatrice Mijlof.

Het opvanghuis is een experiment dat twee jaar gaat duren. Het telt nu acht bedden. Sinds de opening in april hebben al 18 kinderen het huis 'bezocht. Meer dan twintig kinderen moesten worden teleurgesteld: voor hen was er geen plaats.

Geprobeerd zal worden de doorstroming van kinderen, nadat zij in het opvanghuis zijn geweest, te bevorderen. Tijdens de eerste maanden van het experiment is gebleken dat het heel moeilijk is eenmaal geplaatste kinderen te laten doorstromen naar andere instellingen. De bedoeling is namelijk, aldus Betty Mijlof, de kinderen maximaal drie maanden in het opvanghuis te houden en hen daarna elders een goed tehuis te geven. Om deze doorstroming te bevorderen, zal binnen reeds bestaande instellingen nu het nodige aan voorlichting worden gedaan en zullen ook trainingscursussen worden gegeven.

De begeleidingscommissie zal ook op zoek gaan naar mogelijkheden om het aantal betaalde medewerksters uit te breiden. Naast vier betaalde krachten werken nu nog vier onbetaalde vrijwilligsters. Voor de uitbreiding van de bezoldigde krachten moeten nog bronnen worden opgespoord, omdat van de zijde van de ministeries voorlopig niet meer geld is te verwachten.

Het opvanghuis is in een initiatief van de Vereniging tegen Seksuele Kindermishandeling binnen het Gezin. In de begeleidingscommissie zijn onder meer vertegenwoordigd de ministeries van justitie, WVC en sociale zaken via het directoraat coördinatie emancipatie. Dit directoraat stelde drie ton subsidie voor het project beschikbaar.

LONDEN (AP) - Amnesty International heeft bekendgemaakt dat een beroep is gedaan op de Indonesische president Suharto, om een eind te maken aan alle executies in zijn land. De oproep is een reactie op het bericht dat begin juli drie politieke gevangenen in het geheim zouden zijn geëxecuteerd.

De drie mannen, allen lid van de Indonesische Communistische Partij, hadden meer dan 16 jaar in de gevangenis gezeten. Zij waren opgepakt en beschuldigd van medeplichtigheid aan een in 1965 mislukte staatsgreep.

Amnesty herinnerde er aan dat in mei van dit jaar een andere politieke gevangene, Mohammed Munir, was geëxecuteerd. Munir was een van de leiders van de communisten in de periode 1965 tot 1967. Het Europees Parlement nam destijds een harde resolutie aan, waarin de executie van Munir een 'in koelen bloede gepleegde politieke moord' werd genoemd.

Volgens Amnesty zitten er in Indonesië nog meer dan 20 ter dood veroordeeld communisten in de gevangenissen. Een van hen, Ruslan Widjayasastra, zou op korte termijn gedood kunnen worden. Zijn laatste gratieverzoek zou vorig jaar zijn afgewezen.

AI zegt dat het meer dan 10 jaar geleden was dat communisten waren geëxecuteerd in Indonesië. Ook zouden de Indonesische autoriteiten aan andere regeringen tussen 1980 en 1984 herhaaldelijk de informele belofte hebben gedaan dat geen politieke gevangenen uit de jaren zestig meer zouden worden geëxecuteerd. De Indonesische ambassade in Londen zei geen inlichtingen over de executies te hebben.

BREDA (ANP) - De publieke belangstelling voor de Nationale Taptoe Breda wordt steeds groter. Dat heeft het bestuur van de Stichting Nationale Taptoe geconstateerd aan de hand van de kaartenverkoop.

Het bestuur rekent op een totaal bezettingspercentage van tussen de 95 en 100 procent. De tiende Nationale Taptoe Breda, die tot en met 31 augustus duurt, staat in het teken van 'Veertig jaar bevrijding van Nederland. Er doen circa 1500 mensen aan mee, onder wie muzikale afvaardigingen van militairen uit landen die in 1944/1945 Nederland bevrijd hebben. Daarnaast treden een aantal burgergezelschappen en alle militaire orkesten van Nederland op.

Prins Claus hoopt maandagavond tot de toeschouwers te behoren en met hem de hele top van de drie krijgsmachtonderdelen en vele burgerautoriteiten. De Evangelische Omroep maakt een televisieopname van deze tiende Taptoe, die later dit jaar uitgezonden zal worden. Nog deze week zal een dubbel-lp op de markt komen met opnamen van dit jaar en de negen voorafgaande.

De Stichting Vredesburo Breda heeft als tegenhanger van het officiële programmaboek een brochure uitgebracht over 'Tien jaar Taptoe, gezien door de bril van tegenstanders.

MAASTRICHT (ANP) - Gedeputeerde Staten van Limburg willen de uitgestrekte Maasplassen in de grindwinningsgebieden van Midden- Limburg verkopen aan een particulier bedrijf.

Ze hebben aan Provinciale Staten het voorstel gedaan om de grindmeren in dertien gemeenten voor zes en een half miljoen gulden te verkopen aan het bedrijf Aqua Terra nv in Maastricht. In deze onderneming nemen het Zwitserse bedrijf Lanera in Zürich, Wyckerveste Beheer en Exploitatie BV te Maasticht en Baggen BV in Sittard deel.

Privatisering van het Limburgse grindwinningsgebied past in het beleid van het provinciaal bestuur, dat is neergelegd in een nota over de inrichting van de grindwinningsgebieden, aldus Gedeputeerde Staten. Zij delen tevens mee dat de nieuwe eigenaar het bestaansrecht van een elftal watersportverenigingen zal erkennen en eerbiedigen.

Zeker 200 Franse werklozen zitten zonder een stuiver op zak vast in Zürich waar zij heengingen in de valse hoop in Saudi-Arabië aan het werk te kunnen. De gedupeerden hadden 650 francs (f 250) betaald aan een bemiddelingsbureau in Mulhouse. Zij kregen voor hun betaling een enkele reis per trein naar Zürich, waar zij een medische keuring zouden ondergaan. In Zürich kwam echter niemand van het bemiddelingsbureau opdagen. Op de foto laten werklozen hun contract zien.

TTJ NIS -CAIRO (AP) • De spanningen naar aanleiding van de massale uitwijzing van gastarbeiders door Libië zijn verder opgelopen, en een betrouwbare bron in Tunesië heeft bekendgemaakt dat Libië tussen de 20.000 en 25.000 man troepen heeft samengetrokken bij de Tunesische zuidgrens.

De bron zei dat de Libische troepen zich bevonden in het gebied Zouara op 13 km van de Tunesische grens. Hij zei dat alle Tunesische strijdkrachten in staat van paraatheid waren gebracht.

De betrekkingen tussen beide landen zijn ernstig verslechterd sinds Libië vanaf begin augustus meer dan 22.000 van de 100.000 Tunesische gastarbeiders in Libië heeft uitgewezen.

De Libische maatregel treft ook grote aantallen gastarbeiders uit Egypte, Niger, Mauritanië en andere landen in het Midden-Oosten en Afrika.

De Egyptische minister van buitenlandse zaken, Abdel- Meguid, heeft in een officiële verklaring gezegd dat de Libische maatregel tegen Egyptische arbeiders 'een politiek gemotiveerde daad' was en 'een nieuwe provocatie tegen Egypte.

In de verklaring, die al in

brieven naar de Verenigde Naties en andere internationale instellingen was gestuurd, waarschuwt Abdel-Meguid dat „Egypte zich het recht voorbehoudt alle noodzake'ijke wettelijke stappen en maatregelen te nemen om de rechten van zijn burgers te waarborgen, en de Libische regering verantwoordelijk stelt voor de gevolgen van haar willekeurige beslissingen."

Egypte heeft Libië het afgelopen jaar onder meer beschuldigd van het leggen van mijnen in de Golf van Suez en de Rode Zee en van pogingen de Amerikaanse ambassade in Cairo op te blazen en twee Libische dissidenten in Egypte te vermoorden. President Moebarak en de staatsmedia hebben herhaaldelijk gedreigd met vergeldingsmaatregelen, en na het ambassade-incident in mei sprak een politieke commentator openlijk over 'militaire actie. Diplomaten in Cairo zeiden dat Moebarak drie legerdivisies naar de Libische grens had gestuurd toen hij vernam datLi-

bië een kaping van een Egyptisch vliegtuig in de zin had. De Libische leider Kadhafi had daarop het plan laten varen, zeiden zij.

Kadhafi verklaarde, dat tot de massale uitzettingen was besloten om economische redenen, onder andere omdat Libië gebrek heeft aan harde valuta's, die de buitenlandse arbeiders naar hun familie sturen.

De Egyptische minister trok deze redenering in twijfel en zei dat Libië politieke motieven had om Egypte te treffen. De twee landen hebben al politieke onenigheid sinds 1972, en raakten in juli 1977 zelfs in een korte grensoorlog verwikkeld.

Marco Polo is een soort 'Killroy was here'-figuur. Overal waar je komt in China is hij je voor geweest. In de dertiende eeuw bracht deze Venetiaanse koopman al een bezoek aan Guilin, een stad in het zuiden. Hij liet optekenen: 'Toen ik in Guilin aankwam, ontving men mij royaal. Er werd een selectie gemaakt van dertig mooie vrouwen, daar kon ik dan uit kiezen. Tijden veranderen...

Het straatleven in Guilin doet ons van de ene verbazing in de andere vallen. Voor het station verzucht Jan Willem al: „Heeft dit hier ook maar iets met communisme te maken?" Kereltjes leuren er met hotelkamers, oude vrouwen proberen plattegronden te verkopen. Ook fietstaxi's staan er weer. Die moeten uit de motteballen zijn gehaald. Tijdens de zogenaamde Culturele Revolutie was het ondenkbaar dat de ene communist in 't zweet zijns aanschijns voor geld de ander zou voortbewegen. Nu viert het vrije ondernemerschap weer hoogtij. En dan die opgewekte sfeer! Jan Willem is vorig jaar nog in Rusland geweest en ik in Polen. We herkennen hier niets van die matte, neerslachtige onderdrukkingssfeer. De zoveelste watermeloenverkoper probeert onze aandacht te trekken. Hij staat daar bij een berg te pronken en roept iets van „Moet je hier eens kijken!". Alsof ik in het hele land nog geen watermeloen heb gezien - niets is minder waar - vraag ik verbaasd: „What is that?". Zegt hij: „That is business, man!". Communistisch China. Over die watermeloenen raken we niet uitgepraat. Vrachtwagens vol rijden door de straten, men zeult er mee in handkarren, verkopers staan tot in hun middel de delicatesse aan te prijzen. Je kunt ze ter plekke opeten of mee naar huis nemen. Overal staan manden met afgekloven schillen en bij sommige Chinezen zie je de stukjes watermeloen in het oor zitten - men eet ze overdwars. Mooie vrouwen zien we niet, maar Marco Polo rept weer niet over de heerlijke watermeloenen. Verder is er een levendige handel in ijsjes, in zonnebrillen en in souvenirs. Elke souvenirstalletje heeft wel een gipsen Venus van Milo. Het idee: thuiskomen met een Venus van Milo! Sinds Deng Xiaoping de mensen meer geld bezorgt, is zelfs een winkelier op het idee gekomen om brandkasten te gaan verkopen. Horlogereparateurs (iedereen heeft een horloge), fietsenmakers (iedereen heeft een fiets) en winkels met witte overhemden (ie-

dereen heeft een wit overhemd): wat economische bedrijvigheid betreft zou je net zo goed in Mexico City of in Bangkok kunnen lopen. Oeps! Breek ik bijna m'n nek over een watermeloenschil! 't Is hier tóch anders.

Guilin is dé toeristische trekpleister bij uitstek, voornamelijk door de prachtige omgeving. Het landschap heeft eeuwenlang menig kunstenaar geïnspireerd vanwege de merkwaardig dunne hoge bergen. Ook nu zijn er flink wat toeristen in de stad. Vanuit Hongkong worden excursies georganiseerd; de meeste toeristen zijn dan ook Hongkong-Chinezen. Die hangen hier de bink uit met veel mooiere horloges en met Tshirts met opdruk. Zonder uitzondering patsers. Door dit toerisme zal Guilin er over vijf jaar heel anders uitzien. Dan is het bedorven. We spreken een man uit Hongkong die hier plaats uitzoekt voor - nota bene - drie hotels. Hongkong is momenteel de grootste buitenlandse investeerder in China. Hij heeft er geen enkel probleem mee, dat Thatcher een akkoord heeft gesloten met Deng over de toekomst van Hongkong. „Je denkt toch niet dat China Hongkong gaat overnemen?", zegt hij. „Wij gaan China overnemen!" En daar lijkt het hier wel op. In Guilin is veel te doen. Er zijn prachtige druipsteengrotten, mooier dan die van Han. We brengen ook een bezoek aan de dierentuin. Daar hadden ze een panda, maar die is helaas net dood. Door een kier zien we dat ze 'm gevild hebben, er ligt een platte panda. Er is een aparte expositie van vreemde menselijke embryo's: siamese tweelingen, waterhoofden en andere afwijkingen. Te zien in een soort circustent met discomuziek. Tussen de potten sterk water staat om-en-om een plastic plant of een Vernis van Milo. Op grote borden wordt een verband gelegd tussen de afwijkingen en medicijngebruik. Dit alles dus in de dierentuin. Weer buiten de tent horen we opeens een leeuw brullen. Dan zijn opeens de buitenlanders geen bezienswaardigheid meer, het publiek stormt op de kooi af. 's Avonds lezen we - airconditioned - in het duurste hotel van Guilin even de China Daily, de enige Engelstalige krant. Ook in de krant gaat het over watermeloenen. In Shanghai is een nachtploeg straatvegers ingezet om de schillen te verwijderen. Per dag voert men 2000 ton schillen af bij een dagelijkse aanvoer van 175.000 ton watermeloenen. Ambtenaren buigen zich nu over dit probleem. In een gevangenis in Genua heeft een monnik de reisverhalen van Marco Polo uit zijn mond opgetekend. Onze hotelkamer in Guilin is ook net een gevangenis. Jan Willem weigert echter de rol van monnik. Tja, als het ook alleen maar over watermeloenen gaat... (De reis Peking-Guilin. die in aflevering 4 van het China-dagboek werd beschreven kostte geen f 1125,--, maar -slechts - f 125,-).

... watermeloenen en nog eens watermeloenen.