Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

Maar dan roept Warner luid

44) Als Warner daarna in de richting van de weiden kijkt, schrikt hij. Tussen laag struikgewas staan twee gestalten, roerloos... Hij maakt een gebaar. Ook de anderen krijgen ze nu in het oog. Geschrokken kijken ze in hun richt'ng...

„Het zijn Ale en Uyle!" Die zijn het inderdaad. Ale en zijn zoon. Gewapend bewegen ze zich langs de weiden, om te speuren naar gespuis. Even heffen ze groetend de hand. De gezichten staan strak. Niemand in het dorp laat zich nu nog op luchtige toon uit over de twee geheimzinnige figuren. De uiterste waakzaamheid is thans geboden!

Die avond verlaten Warner en de meisjes nog even het huis. „Ga niet te ver, kinderen," waarschuwt Everhardus. En moeder roept:

„Keer huiswaars als het donker wordt!"

Overal wandelen mensen, onrustig, opgewonden. Niemand waagt zich ver buiten het dorp. En de meisjes zorgen angstvallig, dat zij bij Warner blijven. Dirc komt tussen twee huizen door en sluit zich bij hen aan. Ook Uyle voegt zich bij hen. Voortdurend wordt er gepraa* over de schapenroof in Korrelo. Ze bereiken de heuvel. „Verder gaan we niet!" beslist Geert ruyt.

Ik durf wel verder, hoor!" zegt Warner. „Geloof maar niet, dat ons hier iets overkomt."

„Maar oom Everhardus heeft ons geboden, om in de buurt te bliiven." zegt Bloemardine Ze gaan dan ook niet verder, maar bestijgen de heuvel. Enkele jonge kerels komen juist naar beneden en zeggen, dat er niets bijzonders is te zien. Boven gekomen, laten Warner en de anderen niettemin hun ogen onderzoekend over de wildernis gaan. Maar er is inderdaad niets opvallends te ontdekken.

Uyle en de meisjes gaan zitten. Dirc volgt hun voorbeeld. Alleen Warner blijft staan. Langdurig tuurt hij naar alle zijden. Het uitzicht is weer net als de vorige avond: de zon schijnt laag en rood over de heide. Het is alsof de velden branden.

Tenslotte laat ook Warner zich neer, naast Uyle, die zich blijkbaar geen zorgen maakt, die liever wat grapjes verkoopt. Dirc lacht. Maar de meisjes lachen niet. Bloemardine staart naar de verte en zegt: „Ginds ligt Korrelo."

wordt vervolgd

SCHIPHOL (ANP) - Er zal een passende begeleiding moeten komen voor mensen die besmet blijken te zijn met het aidsvirus. Zeker om particulieren in de zeer nabije toekomst te kunnen laten onderzoeken of zij met dit virus besmet zijn is het opzetten van begeleidingsdiensten op korte termijn noodzakelijk.

Dit heeft de Rotterdamse wethouder van sociale zaken en volksgezondheid Van der Have meegedeeld.

Hij had zich in verschillende plaatsen in de Verenigde Staten georiënteerd over de wijze waarop daar het aidsprobleem wordt aangepakt.

De situatie in ons land valt volgens Van der Have te vergelijken met die in de VS van vijf jaar geleden. Nederland kan dus leren van de fouten die daar zijn gemaakt, aldus de wethouder. Met name in San Francisco wordt zeer veel gedaan aan de begeleiding en opvang van met het aidsvirus besmette mensen. Het gemeentebestuur van San Francisco heeft voor dit jaar een bedrag van acht miljoen dollar uitgetrokken voor begeleiding en voor preventie. In San Francisco zijn inmiddels duizenden mensen met dit aidsvirus besmet.

In de VS zijn vee! vrijwilligers ingeschakeld bij de begeleiding van aidspatiënten, een situatie die volgens Van der Have in Nederland niet haalbaar zal zijn. Volgens hem moet er in ons land worden gewerkt aan het opzetten van samenwerkingsverbanden tussen gezondheidsorganisatie, instellingen op het gebied van maatschappelijk werk en organisatie van betrokkenen waarbij de overheid een coördinerende taak heeft. Zeer belangrijk is het volgens Van der Have, dat ook in ons land veel aandacht wordt besteed aan preventie. lets wat volgens de wethouder navolging verdient is het instellen van een speciale telefoonlijn waar mensen met vragen terecht kunnen. Van der Have dacht daarbij aan een lijn vergelijkbaar met de informatielijn van de Rotterdamse GG en GD inzake geslachtsziekten.

De Rotterdamse GG en GD zal met ingang van 1 oktober aanstaande op verzoek van particulieren bloedtests gaan uitvoeren om het aidsvirus op te sporen.

ANKARA (RTR) - Turkse troepen hebben drie Koerdische separatisten gedood en een verwond bij een treffen op de helling van de berg Ararat aan de grens met Iran. Zo is in Ankara in een militair communiqué bekendgemaakt. Het leger heeft beslag weten te leggen op enkele wapens, aldus het communiqué.

31. „Halt!" riep de Sprinkhaan. „Even krijgsraad houden! De vijand is op de vlucht geslagen maar hij zal niet ontkomen! We gaan een krijgslist gebruiken." Van Bergen kwam nu ook opzetten, hijgend en puffend. „Kijk," wees de Sprinkhaan, „ginds is een bocht in de weg. Nu vlieg ik dwars door het veld en snijd de vijand de pas af. Als hij dan rechtsomkeert maakt vangen jullie hem op. Zo loopt hij vast en zeker in de val." „Je bent een geboren strateeg, Sprinkhaan!" zei de Molleboon

32. De Sprinkhaan holde in vliegende vaart recht uit recht aan door het veld. 't Was een wedloop met hindernissen. De Sprinkhaan moest tweemaal over een sloot springen, maar dat was voor hem een kleinigheid. Ook waren er bulten en kuilen en soms struikgewas. Maar niets kon de dappere Sprinkhaan keren. De voerman klapte woest met de zweep en vuurde het paard aan tot het uiterste. Hij zag de Sprinkhaan hollen en hij begreep dat het nu menens werd.

Maandag 26 augustus 1985 Nederland I, na 18.00 uur AVRO: 18.00 Minibios. TELEAC' 18.30 Voorlichtingsprogramma Engels in het basisonderwijs. 18.45 Voorlichtingsprogramma Supermachten. Deel 1: Amerika. AVRO: 19.00 AVRO's Sportpanorama. 19.25 Televizier Magazine, actualiteitenmagazine. 19.52 STER. NOS: 20.00 Journaal. 20.20 STER. AVRO: 20.20 Codenaam 'Intrepid', Engelse serie. Afl. 1 (herh.). 22.00 AVRO's Praatpark. 22.45 AVRO's Jazz-Podium. 23.15 Honderd Beroemde Schilderijen. Vandaag: De Kathedraal van Salisbury, van Constable. 23.25 STER. NOS: 23.30 Journaal. 23.35 Nieuws voor doven en slechthorenden. Nederland II NOS: 18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden. 18.40 Sesamstraat. 18.55 STER. 19.00 Journaal. 19.05 STER. HUM. VERBOND: 19.12 Kwartslag. De luxe van de macht: staatssecretaris Kappeyne van de Coppello in gesprek met Joop van Tijn. NCRV: 19.27 Woody Woodpecker. 19.50 Beestenboel, avondturen in en om een dierenpark. 20.40 Ja, Natuurlijk - Extra. Reportage over het tropische regenwoud van Belize, in Centraal Amerika. 21.35 Murder she wrote, Amerikaanse tv-serie. 22.23 STER. NOS: 22.30 Journaal. 22.45 Studio Sport. 23.10 Nieuws voor doven en slechthorenden.

Dinsdag 27 augustus 1985 Nederland I, voor 18.00 uur NOS: 9.30 Nieuws voor doven en slechthorenden. 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden. RVU: 15.00 Levensloop, afl. 2. KRO: 15.30 De wereld in oorlog, serie over de Tweede Wereldoorlog. Afl. 12: Rassenmoord 1941-1945 (herh.). 16.15 Een dag in Dungu, film over het werk van de MIVA. 16.40 Het Nestkuiken, jeugdserie. Afl. 2. NOS: 17.30 Journaal. KRO: 17.40 Alias Smith en Jones, Amerikaanse serie. Nederland II NOS: 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden. EO: 15.30 Handelingen ter plekke, afl. 10. 16.05 Het kleine huis, Amerikaanse serie. 16.53 Het verhaal van Petrus, afl. 13. FEDUCO:

17.45 Open Universiteit: Democratie en Rechtstaat (cursus: Inleiding staatsrecht) (Herh.).

Maandag 26 augustus 1985 Hilversum I na 18.00 uur leder heel uur nieuws EO: 18.06 Tijdsein. 18.30 Waar waren we ook alweer? 18.50 De Wolkenwagen. 19.02 Ronduit Radiokrant. 20.03 De muzikale fruitmand. 21.05 Als mensen veranderen. 21.40 Populaire orgelbespeling. 22.02 Veraf en dichtbij. NOS: 23.07 Met het oog op morgen. AVRO: 0.02 Easy listening. 2.02 AVRO's Service Station. 6.02 AVRO's zomerservice. Hilversum II NOS: 18.00 Nws. 18.20 Nieuws over kerk en samenleving. (18.30 Weerbericht.) 18.40 Uitzending van het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap. 18.55 BOND ZONDER NAAM. KRO: 19.00 Goal op maandag. 19.30 Pierement. 20.00 Nws. 20.03 KRO's operette-album. 21.30 Uit het KROarchief. 22.30 Nws. 22.35 Uw koninkrijk kome. 22.45 Da Capo. Hilversum 111 NOS: 18.04 De Avondspits. AVRO: 19.02 De zwevende hemel. 20.02 Nationale LP Top 50. 22.02 Candlelight. 23.00 Jazzpodium. Hilversum IV 18.00 Nws. 18.02 Het Klavier. 19.00 Rondom Igor Stravinsky. 20.25 Prom concert door de London Sinfonietta, met piano. 22.55 Scenario. Hilversum V NCRV: 18.00 Onder de kop. 18.30 Rijdt u ook zo goed? 18.40 Er staat geschreven. 18.50 Er staat geschreven. NOS: 19.00 Nieuws voor buitenlanders.

Dinsdag 27 augustus 1985 Hilversum I voor 18.00 uur leder heel uur nieuws AVRO: 7.02 AVRO's zomerservice. 9.03 Nederlands op AVRO-1. 10.03 Snotneus ahoy! 10.13 Arbeidsvitaminen. 11.03 Speciaal voor u. 11.38 De brekers. EO: 12.03 Lunchtime magazine. 13.06 Tijdsein. 14.03 Vrouw zijn. 15.03 Voor elk wat wils. 15.58 EO- Metterdaad. 16.03 Een ontmoeting. VPRO: 17.03 Borat, een programma gespeld 8.0.R.A. 17.55 Meded. (NOS). Hilversum II KRO: 7.00 Nws. 7.06 Het levende Woord. 7.15 Echo. 8.30 Nws. 8.33 Postbus 900. 8.43 Levenslief en levensleed. 9.30 Nws. 9.33 M/V-magazine. 10.30 Nws. 10.33 Wat heet oud. 11.30 Nws. 11.33 Met de KRO, met Arme. 12.00 Kruispunt. OVERHEIDSVOORLICHTING: 12.16 Uitzending voor de landbouw. NOS: 12.26 Mededelingen voor land-en tuinbouw. 12.30 NWs. KRO: 12.36 Echo. 13.00 Nws. 13.10 Echo-politiek regionaal. 13.30 Nws. 13.33 Glas in lood. 14.30 Nws. 14.33 Sporen in het achterland. 15.00 Beroepen in de Zeevaart. 15.30 Nws. 15.33 Zo de ouden zongen, piepen de jongen. TROS: 16.00 TROS Nieuws Show. 17.30 Nws. 17.36 TROS-Aktua. Hilversum 111 VARA: 7.00 Aktualiteiten via dingen van de dag. 7.03 Gesodemeurders. 9.03 Doorloper. 10.03 Twee meter de lucht in. 12.03 VARA's getallenrijk. 14.03 Hollands Handwerk. 16.03 De verrukkelijke vijftien. Hilversum IV TROS: 7.00 Nws. 7.02 Een goede morgen met Ramses Shaffy. 9.00 Continu Klassiek. 11.00 TROS Concertzaal. 12.30 Primeurs van de Matrijs en de concertagenda. 13.00 Nws. 13.02 De klassieke top tien. 13.30 Belcantorium. NCRV: 16.00 In de schaduw van de meesters. 17.00 Popuaire klassieken. Hilversum V NOS: 9.03 NOS-sportief. 9.25 Waterstanden. RVU: 9.30 Allemans veren. AVRO: 17.30 Hilversum 3 bestond nog niet.

ROTTERDAM (ANP) - Het Rotterdamse container-overslagbedrijf Unitcentre (Pakhoed) ziet af van verdere uitbreidingsplannen op de huidige terminal op de Heijplaat. Het bedrijf zal over enkele jaren de nabijgelegen pier 6 in de Waalhaven in gebruik nemen, waardoor het • met de huidige pier 7 - een groot aaneengesloten terrein krijgt. De Heijplaat-terminal zal naar verwachting op termijn komen te vervallen.

De nieuwe plannen zijn een gevolg van het definitief nietdoorgaan van de vestiging van een grote staalterminal in de Rotterdamse haven, waardoor pier 6 voor andere doeleinden vrijkomt. De bedrijven die staal overslaan vinden dat zon terminal op de door het havenbedrijf voorgestelde locatie (pier 6) niet rendabel te exploiteren is. De op- en overslag van staal blijft daardoor verspreid in de haven.

De herziene* Unitcent replannen zijn de derde binnen enkele jaren voor uitbouw van het tweede containeroverslagbedrijf in de Rotterdamse haven (500.000 ton capaciteit). Eerst wilde het bedrijf een kwart miljard investeren, onder meer door het dempen van een stuk haven en daarna zou de Heijplaat worden uitgebreid met het terrein van de voormalige RDM-reparatie.

Eén daarvan is het artikel waarmee het 'jubilerende' jaarboek wordt geopend; het is van de hand van de Gentse hoogleraar Ludo Milis. Hij probeert een antwoord te geven op de vraag, of de Franse Nederlanden inderdaad dienst gedaan hebben als bakermat van de Nederlandse cultuur. In een scherpe ontleding komt hij tot de slotsom de betekenis van dit gebied voor de Nederlandse cultuur waardevol is, maar zeker niet overschat mag worden.

Een schrijver die tot op de dag van vandaag in zijn geboortestreek nog zeer gewaardeerd wordt, is Maxence van der Meersch. Deze Frans- Vlaamse auteur werd in 1936 onderscheiden met de Concourtprijs, die hem werd toegekend op grond van de letterkundige kwaliteiten van zijn roman 'L'Empreinte du Dieu'. De aan de Rijselse Rijksuniversiteit verbonden wetenschappelijk medewerkster Francine Lenne zet zijn werk in het juiste tijdskader; zij merkt op dat Van der Meersch' werk zowel sterk documentair en regionaal gekleurd is, als getuigt van een uitgesproken christelijke levensbeschouwing.

De in Noord-Frankrijk zeer bekende beschrijver van landschappen, de Rijselse hoogleraar in de aardrijkskunde André Gamblin, schreef voor dit jaarboek een belangwekkende studie over het gebied dat doorstroomd wordt door de Canche (in het Nederlands Kwinte). Deze rivier is vooral in historisch opzicht erg belangrijk; tot hier is namelijk de invloed van de Germaanse taal duidelijk aanwijsbaar; veel plaatsnamen eindigen op 'hem' of een daarvan afgeleide vorm.

Tot de omvangrijkere bijdragen behoort ook die van de Kortrijkse historicus dr. Michiel Nuyttens. Hij beschrijft de vroegste geschiedenis van het 'Comité Flamand de France' en wel vanaf de oprichting in 1853 tot 1873, het jaar van de dood van de eerste voorzitter, Edmond de Coussemaker. Het belangwekkende van dit artikel is, dat het hierin gaat om het verleden van de oudste (en nog altijd actieve) regionalistische 0_ weging in de Franse Nederlanden.

Pierre-Jean Thumerelle ontleedt het verloop van de bevolking in de departementen Nord en Pas-de-Calais gedurende de laatste twintig jaar. Hij komt allereerst tot de vaststelling dat het geboortecijfer er sneller is gedaald dan in de rest van Frankrijk. Verder is hem gebleken dat de migratie, die opvallend groot is, sterk van karakter is veranderd; werd ze vroeger gekenmerkt door een trek naar de steden in de eigen streek, nu gaat de voorkeur uit naar steden buiten Noord-Frankrijk. Bepaald rampzalig is, dat vooral de jongeren hun geboortestreek de rug toekeren in de hoop zich elders een betere toekomst te kunnen opbouwen. Tot op de dag van vandaag is het Groot-Duinkerke, zoals daarvoor de plannen ontworpen zijn, nog steeds geen werkelijkheid geworden. In zijn bijdrage geeft Patrick Oddone een overzicht van het historisch verloop van de gebeurtenissen. Duidelijk blijkt daaruit dat het vooral aan kleinburgerlijke touwtrekkerij te wijten is, dat de definitieve vaststelling van de grenzen van Duinkerke tot op heden niet zijn beslag kon krijgen.

De Brugse musicoloog Frank Deleu heeft een onderzoek ingesteld naar de staat van de klokken en beiaards in de Franse Nederlanden. Zijn eerste vaststelling is, dat in dit gebied nauwelijks iets gedaan is aan systematisch archiefonderzoek. Een tweede, waaraan een alarmerend karakter niet ontzegd kan worden, is dat heel wat klokkenspelen in een zeer slechte staat verkeren; sommige zijn zelfs niet meer bereikbaar als gevolg van vervallen torens en/of vermolmde klokzolders. In 1951 kocht het stadsbestuur van Dowaai het voormalige karthuizer klooster aan met de bedoeling het in te richten als museum; het oude was in 1944 als gevolg van oorlogshandelingen volledig verwoest. Vanaf 1958 herbergt dit prachtige gebouw een rijke verzameling schilderijen. De conservator Francoise Baligand geeft in een kort bestek een goed overzicht van deze uitgelezen verzameling; ze toont aan dat in het Dowaaise museum een volledig beeld wordt gegeven van de Noorden Zuidnederlandse schilderkunst van de 15e tot de 17e eeuw.

Om deze problemen in Nederland enigszins op te vangen is een toeristisch/recreatieve politiek nodig, die sterker dan tot nu toe is georiënteerd op de mens en zijn milieu, zo constateert hij. De politieke belangstelling voor het toerisme in Nederland is echter minimaal of zelfs nihil en in vele andere landen laat de toeristische politiek eveneens veel te wensen over.

Ook de vakbeweging laat het afweten, concludeert Koster. Het is betreurenswaardig dat de belangstelling van de vakbeweging zo „keihard en materialistisch gericht is op de loonontwikkeling en de zeggenschapstructuur in de ondernemingen". Druk van vakbondszijde op de politiek voor een betere toeristische ontplooiing van de werknemers, noemt Koster voorin • zeker niet te verwachten Hiermee loopt de Ne,» landse vakbeweging ver »r+ ter bij de Belgische en Frar^" aldus Koster. In die land worden volgens hem zelfs f belangrijke mate fondsen » reserveerd, die worden ofa vesteerd in vakantieacco» modaties die ook door minder draagkrachtigen kunnen wo! den gebruikt. Hierbij komt soms de formule voor dat a, gast betaalt naar rato van zij! bruto jaarinkomen.

Beeld van het 'uitladen' van de 17e-eeuwse replica Prins Willem na aankomst in de Sasebohaven nabij Nagasaki. Het schip werd door de half afzinkbare Happy Mammoet naar Japan gevaren. Twee sleepboten brachten de Prins Willem nadien naar zijn vaste ligplaats in de Holland Village in Nagasaki.

In Nederland is men nog Ver van een dergelijke aanpak verwijderd en ook de begelej ding van de werknemers in de vrije tijd heeft nog weinig in houd. Gezien tegen de achter^ grond van de eisen om vermeerdering van het aantal vrije dagen en verkorting van de werkweek doet een en ander merkwaardig aan, aldus Koster.

Ook de vakantiespreiding kan beter geregeld. Een sterke cocentratie van de vakanties jaagt de prijzen van de accommodaties op en de service wordt vaak minimaal. Veel mensen die op het hoogseizoen zijn aangewezen hebben geen goedkopere alternatieven. Het hoogseizoen brengt br> vendien zoveel drukte in de vakantiecentra teweeg dat het er soms niet meer plezierig toeven is, aldus Koster. De vakantieganger kan zich te weinig ontspannen en kan nauwelijks tot rust komen door drukte, lawaai en lange wachttijden.

CAIRO (RTR) - De politie in Cairo heeft een man gearresteerd die ervan wordt verdacht betrokken te zijn geweest bij de aanslag, dinsdag, op de Israëlische diplomaat Albert Atraghji. Een woordvoerder van de politie zei dat de auto van de man vermoedelijk is gebruikt bij de aanslag.

DHAKA (AP) - President Ershad, de militaire leider van Bangladesh, heeft in een interview aangegeven nog vóór het einde van dit jaar algemene verkiezingen te willen houden, die het land weer een democratisch bestel zullen geven. Sinds 1983 heeft Ershad al drie maal eerder plannen voor verkiezingen aangekondigd, maar hij zag die steeds doorkruist door een boycotdreiging van de 22 oppositiepartijen.

In het laatst van april had in het Dialoogcentrum van de Stichting ONS ERFDEEL te Rekkem een jubileumbijeenkomst plaats, waar niet één of andere persoon in het middelpunt van de belangstelling stond, maar een boek, en wel de tiende aflevering van het Jaarboek 'De Franse Nederlanden. Naar het 'Woord vooraf' van de hoofdredacteur Jozef Deleu is de opzet van deze publikatie sinds het verschijnen van het eerste jaarboek in 1976 ongewijzigd gebleven; op een wetenschappelijk verantwoorde wijze wordt informatie gebracht over de verschillende aspecten van de Franse Nederlandsen en over de betrekkingen van deze streek met Belgisch Vlaanderen en Nederland.

In zijn toespraak onderstreepte Deleu er de betekenis van, door op te merken dat het de grote verdienste van dit initiatief is, dat er zowel in de media van ons taalgebied als dat van de Franstalige zuiderburen met meer kennis van zaken over de problematiek van Frans-Vlaanderen wordt gesproken en geschreven.

Dank zij de geldelijke steun van de in Amsterdam gevestigde 'Willem de Zwijgerstichting' kon het tiende jaarboek in plaats van op de gebruikelijke 256 gebracht worden op 416 bladzijden. Dit maakte het mogelijk een volledige bibliografie van het eerste tiental jaargangen op te nemen, waardoor de toegankelijkheid van het in deze reeks opgeslagen 'materiaal' aanmerkelijk vergroot is. Verder kreeg de redactie de beschikking over de ruimte om enkele omvangrijkere bijdragen op te nemen.

De bewoners van de in het laatste kwart van de 17e eeuw door Lodewijk XIV veroverde delen van de Zuidelijke Nederlanden hebben hem zeker niet als bevrijder ingehaald. Uit de bijdrage van de Rijselaar Eric Vanneufville blijkt dat hij op veel verzet stuitte. Opmerkelijk is dat de opheffing van het Edict van Nantes in oktober 1685 mee de weg gebaand heeft naar verzoening met een toestand waar men zich als een voldongen feit bij moest neerleggen. Deze opheffing nam het wantrouwen weg dat de bevolking koesterde met betrekking tot de ernst

van de roomse geloofsovertuiging van de nieuwe vorst; hij bleef immers gedurende de eerste jaren van zijn bewind de protestanten het recht van vrije godsdienstoefening toekennen.

Dat Gezelle grote belangstelling had voor de afgedwaalde broeders' uit Frans- Vlaanderen, blijkt duidelijk uit zijn poging te komen tot de oprichting van het tijdschrift 'Ons oud Vlaemsch'. Des te opvallender is het, dat van de brieven die hij met vooraanstaande Frans-Vlamingen gewisseld heeft, er zo weinig zijn bewaard. En die bewaard bleven, beantwoorden allesbehalve aan de verwachtingen; in haar bijdrage komt dr. Ada Deprez, hoogleraar aan de Gentse Rijksuniversiteit, tot de vaststelling dat er alleen maar alledaagse onderwerpen in aangesneden worden.

Van 1912 tot de gemeenteraadsverkiezingen van 1983 deelden in Robeke (Roubaix) de socialisten de lakens uit. Jean-Pierre Florin geeft in zijn bijdrage een historische schets van deze periode. Tevens onderzocht hij of de socialisten zich aan hun beloftes hebben gehouden en wat er de oorzaak van geweest is, dat ze in 1983 hun meerderheid kwijtraakten. Toen ik in de zomer van 1977 een bezoek bracht aan mijn bejaarde (in 1978 overleden) vriend Cohen Stuart, gaf hij mij als een persoonlijk aandenken een exemplaar van zijn beschrijving van de in 1922 door hem en zijn vriend De Langen ondernomen Verkenningstocht door Vlaanderen en Noord-Frankrijk' Groot was mijn verrassing toen ik ontdekte dat dit reisverslag (voorzien van een inleiding van dr. Michiel Nuyttens) een plaats gekregen had in dit jubileum-jaarboek. B beschouw dit gebaar als een eerbewijs aan de man die Frans-Vlaanderen in het hart droeg. Voor de eerste aflevering van deze reeks schreef de rU> selse geschiedkundige Lo^ Trenard een bijdrage over de historiografie in de Franse Nederlanden in de moderne en hedendaagse tijd. Het in deze tiende jaargang opgenomen artikel van zijn hand is daarvan een actualisering. Uit zij overzicht blijkt dat op « meest verscheiden 'fronten men actief bezig is als het ga* om historisch onderzoek. Net als in de voorgaan^ afleveringen zijn ook in * jaarboek een Lexicon en ecu Bibliografie opgenomenhet Lexicon inventariseert i>7 riel Moeyaert de schnjK*" van het in Frankrijk gelege deel van De Westhoek; d»J keer doet hij het aan de nan van dichtwerk van de i eeuwse Kasselse schoolme» ter Andries Steven. Micfl} Nuyttens en Dirk Verb» vestigen in de Bibliografie aandacht op een achttien uitgaven die in de loop V?nder. rig jaar over de Franse Neo^ landen zijn verschenen. £ in het begin al vermeld is. i deze jubileum-aflevering volledige bibliografie opge men van de tot nu toe vers^ nen jaarboeken; deze kai waarmee dit jaarboek ais is ook los verkrijgbaar.

N.a.v. De Franse Neder**■ # /Les Pays-Bas Francais , Uitg. Stichting Ons W vj Rijvoortshoef 265, *» Raamsdonksveer; *l° prijs f 68,-.

BREDA (ANP) - Het is duidelijk dat er grenzen aan de groei van het toerisme zijn en het toerisme zal de komende jaren over de gehele linie een pas op de plaats maken. Dit concludeert drs. M.J. Kosters in zijn onlangs gepubliceerde boek 'Focus op toerisme. Koster is docent toerisme aan het Nederlands Wetenschappelijk Instituut voor Toerisme en Recreatie (NWIT) in Breda.

Belangrijke factoren die een rol spelen zijn de ontwikkeling in het inkomen van de mensen, de aantasting van natuur en milieu en het ontbreken van een politieke visie op toerisme.

Zorgelijke ontwikkelingen doen zich voor ten aanzien van het gebruik van ruimte en de aantasting van natuur en landschap, aldus Koster. Milieu en natuurverontreiniging nemen vormen aan die de mens in zijn bestaan kunnen bedreigen. Het toerisme levert in die problemen ook een bijdrage. Tot overmaat van ramp liggen de gebieden met de grootste toeristische aantrekkingskracht, zoals het Middelandse Zeebekken, relatief ver weg van de dichtbevolkte gebieden in Europa. In de landen die de grote aantallen vakantiegangers leveren is een aanzienlijke werkloosheid ontstaan, die niet alleen economische maar ook sociale consequenties heeft. Bovendien ondervinden veel langdurig werklozen ook psychische moeilijkheden en zelfs een vakantie kan de gedeprimeerde situatie dan amper compenseren. Vanuit die hoek wordt het toerisme de komende jaren ongetwijfeld enigermate geremd, vooral doordat langdurige werkloosheid de inkomenspositie eveneens aantast, schrijft Koster.