Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

■ IMSTERDAM (ANP) - Ria ™ ckers, de voorzitster van de ~ 'R-fractie in de Tweede Kab, heeft het binnenkort te wien PvdA-congres uitgelaitot het maken van een uidtlijke keuze. „Het is of een kruisraketten, geen ernuülrales en een behooriji?sociale zekerheid èf het ■ W, tldus Ria Beckers op ' afcrdag in Amsterdam Ji/rfen PPR-verkiezingsres. ■rii n- staal punt op de bijeen.pßJ.de vaststelling van de , ftttienlijst voor de ko•tidelamerverkiezingen en r wijzing opnieuw van 1 Bifekers tot PPR-lijsttrek- PÜjdie verkiezingen. Haar toespraak tot het c 8« noemde Ria Beckers tfuze van Den Uyl duide- en gevaarlijk. „Ze heeft !, 'lijdelijk tot gevolg dat i E' wat mensen zich nu onzeren straks opnieuw bedro\ 'zullen voelen". De polileidster van de PPR vroeg »af wat eigenlijk het ver( ju is tussen Lubbers, die -zo [stateerde zij - het volkspe'• wnnement negeert en de Raketten besluit te plaat'en Den Uyl, die wil rege. 'erwijl er op Woensdrecht »uwd wordt.

S;MS (RTR-UPI-AFP) - De JDische Liga heeft een eedaagse buitengewone wtering in Tunis afgeslo- een berisping van "■)* wegens het deze aanknopen van diploij'eke betrekkingen met Is- V Liga, waarbij 20 lid;; n en de PLO zijn aange" e.n die de Amerikaanse i?"}ische sancties tegen Li- veroordeeld, betuigde 1 motie haar „spijt en af' '5-S over de Spaanse itieu kwestie van de diploor w erkenr>ing van Israël ___adrid was aan de van de bijeenkomst jj- oeëd op verzoek van

Vem* gie en onderwijs eten alternatieven e" voor euthanasie" ;^ip £f n moeten tezamen .«omen tegen fes'» s_f* -** go,?'0- maakt overuren l^er^n »kantleboekingen 0g slechts kwestie

De specialisten van het academisch ziekenhuis Dijkzigt in Rotterdam doen overigens niet mee aan de actie waartoe de Landelijke Specialisten Vereniging (LSV) heeft opgeroepen. Dit heeft een woordvoerder van het ziekenhuis bevestigd.

De specialisten van Dijkzigt rekenen er niettemin op dat de vrijdag in de kranten gepubliceerde advertentie van de LSV, waarin gewag wordt gemaakt van de te voeren actie, patiënten heeft doen besluiten vandaag thuis te blijven. Maar als zij toch naar Dijkzigt komen, dan worden zij geholpen.

Deze houding wordt ingegeven door het besef van de specialisten van Dijkzigt dat „een academisch ziekenhuis aan het eind van de rit zit", aldus de woordvoerder. „Wij kunnen niet doorverwijzen", zei hij.

Staatssecretaris Van der Reijden van volksgezondheid heeft de landelijke specialistenvereniging (LSV) zonder voorwaarden vooraf uitgenodigd voor een gesprek over het conflict rond de aangekondigde bezuinigingen op de specialistentarieven. Dat hebben het ministerie van welzijn, volksgezondheid en cultuur (WVC) en de LSV laten weten.

De specialisten zullen in de loop van deze week beslissen hoe zij uit de uitnodiging van de staatssecretaris zullen reageren.

Staatssecretaris Van der Reijden verwijst in zijn uitnodiging naar twee brieven waarin de LSV fors tekeer gaat tegen de door de bewindsman aangekondigde tariefsverlagingen en naar het recente kamerdebat over de begroting volksgezondheid. Hij schrijft daarover met de LSV te willen praten, maar vraagt net om alternatieven voor de voorgenomen bezuinigingen, zoals hij eerder heeft gedaan.

In Amsterdam Zuid-Oost wordt momenteel op een andere manier gebouwd dan de bekende 'blokkendoos -bouw. De in de volksmond bekende Amsterdamse Bijlmer is hier een goed voorbeeld van. Vooral voor de bewoners zal het een verademing zijn eens andere estethische lijnen te zien dan de traditionele.

De staatssecretaris zei geen behoefte te hebben de specialisten hard aan te pakken. Bovendien wordt het enige middel daartoe - een kort geding - door ue juridische deskundigen op het ministerie onhaalbaar geacht. De staatssecretaris kan zich niet beroepen op een juridisch belang en heeft geen rechtsverhouding met de specialisten of hun organisatie de LSV.

Dat neemt niet weg dat patiënten en ziekenfondsen die zich gedupeerd voelen wel naar de rechter kunnen stappen of een tuchtklacht kunnen indienen, aldus Van der Reijden. Als een afspraak zonder overleg is opgezegd is er volgens hem duidelijk sprake van een wanprestatie. „Als het mij persoonlijk zou treffen zou ik zoiets zeker hebben edaan". Via het informatienummer van het ministerie is niet tot juridische stappen worden opgewekt. Als mensen naar hun rechten vragen wordt „rustig en heel gericht" advies gegeven, aldus Van der Reijden.

DEN HAAG (ANP) - Het ministerie van sociale werken en werkgelegenheid is bereid het ziekengeld van de werknemers in de sociale werkvoorziening (WSW-ers) aan te vullen tot honderd procent. Over de andere eisen van de ambtenarenbonden CFO en Abvakabo namens de WSW-ers, wordt nog verder overlegd. De bonden spraken na afloop van het overleg over de arbeidsvoorwaarden van de WSW-ers op het ministerie over „een kleine opening".

Tot nu toe wilde staatssecretaris De Graaf de aanvulling op het ziekengeld (een bedrag van zeventien miljoen gulden) betaald zien van 25 miljoen gulden, zijnde een procent loonsverhoging voor de WSW-ers. De bonden waren daar tegen, omdat zij vinden dat deze werknemers, buiten het ziekengeld, recht hebben op een echte loonsverhoging van minstens een procent.

IoEN HAAG (ANP) - Er t een algemene financiële j__ze voor de gemeentepor% financiering van de !!,n van personeel, matel en exploitatie. Het kabi?«akkoord gegaan met dit «tel van minister Riet& (binnenlandse zaken) om !r_antal van de huidige af- Jderlijke geldstromen in de joffe bijdrage onder te tngen. uet de nieuwe zogeheten JJje doeluitkering moeten Vergoedingen voor de poliikosten beter worden afge«nd op de werkelijke kosndi gemeenten op dat ter____ maken. De korpsbeheer« kunnen dan - met het oog . gen doeltreffende uitvoe- Lvan de politietaak -zelf de ,£e maken of ze het geld f ijlen besteden aan meer per-1 Deel of meer materiële midilen. Naast de algemene bijïge blijven in het nieuwe ElSei bijzondere uitkeringen staan voor onder meer fimciering van „de primaire lolen, investeringen en stiüering van beleidsontwikilingen in korpsen."

Het ministerie van WVC heeft van afgelopen vrijdagtot vanavond een speciaal telefoonnummer geopend, waarop mensen terecht kunnen met vragen en klachten over de actie van de specialisten tegen de bezuinigingen op hun tarieven. Het departement is kosteloos te bereiken op het nummer 06 - 022 9260.

Staatssecretaris Van der Reijden (volksgezondheid) verwachtte dat zich op het nummer veel mensen zullen melden die vragen hebben over of hinder ondervinden van de actie van de specialisten. De staatssecretaris zei op een persconferentie de indruk te hebben dat de actie over het algemeen „netjes" zal worden uitgevoerd. In de meeste gevallen hebben specialisten afspraken met patiënten geannuleerd. Van der Reijden sluit echter niet uit dat de actie in een enkel geval een bedreiging kan vormen voor de volksgezondheid.

/\LS president Reagan in sterk afkeurende termen praat over een land, dichtbij de zuidgrens van de Verenigde Staten, dictatoriaal, met onderdrukking van politieke oppositie en zelfs vervolging van roomskatholieke geestelijken, heeft hij het naar alle waarschijnlijkheid over Nicaragua. Schande, het regime van zon land vraagt er toch om door strafmaatregelen te worden getroffen? Niet zo haastig echter, want op precies dezelfde afkeurende toon kan over een andere staat worden gesproken, op zelfs korter afstand van de zuidpunt van Florida. We hebben het dan over Haïti, dezer dagen voortdurend in het nieuws.

Nu heeft president Reagan het altijd over Nicaragua en nooit over Haïti. Cynici zeggen dat dit komt omdat het eerste land 'links' is en het tweede 'rechts. Daar zit wel iets in. Haïti ligt maar 77 kilometer van Cuba vandaan, en alles wat in het Caribisch gebied flink anti-communistisch is, kan al gauw op de steun van de Conservatieve regering van de Verenigde Staten rekenen. De 33-jarige president Jean Claude Duvalier is een fel tegenstander van het communisme. Maar helaas, daarmee zijn de goede eigenschappen van 'Baby Doe' (zijn bijnaam) wel zo ongeveer opgesomd.

___.R is in de loop van de naoorlogse jaren al heel wat gefilosofeerd over de vraag wat voor de bevolking erger is: een 'linkse' (rode) of een 'rechtse' (bruin/zwarte) dictatuur? Een bruikbaar onderscheid kan in dit verband zijn dat een communistisch regime totalitair is, dat wil zeggen erop uit in alle sectoren van de samenleving de gehele mens in zijn greep te krijgen. Tegenover zon monster lijkt een rechts-autoritair bewind dan meestal nog betrekkelijk gunstig af te steken. Zeker, ook daar worden burgers door een elite beknot in hun mogelijkheden zich als verantwoordelijk schepsel te ontplooien. Maar afgezien van incidentele excessen, worden de kerken er toch met rust gelaten...

Het is maar hoe men dat laatste bekijkt. Op Haïti wonen zon zes miljoen mensen, van wie — zoals iemand schreef — 80 procent roomskatholiek is, 20 procent protestants en 100 procent voodoo (een apathisch makende Afrikaanse magie, indertijd door de slaven naar Latijns- Amerika meegenomen). Binnen de Rooms-Katholieke Kerk van Haïti is de laatste jaren beweging ontstaan. De theologie van de bevrijding is er in opmars, zodanig dat het episcopaat achter bij voorbeeld een recente schoolstaking is gaan staan. De geestelijken, geconfronteerd met schrijnende ongerechtigheid, hebben openlijk de zijde van de armen gekozen.

Het schrijnende karakter kan nauwelijks worden overdreven. Terwijl de massa van de bevolking in de buurt van het absolute bestaansminimum leeft — Haïti is het armste land op het westelijk halfrond —, gaan aan de top enkele families door met zich te verrijken. Democratie kent het land niet, want zoon Duvalier is president-voor-hetleven, terwijl politieke partijen pas recht van bestaan krijgen, als zij dat beginsel hebben onderschreven. Kerkelijke leiders die tegen dit alles protesteren, lopen de kwade kans door de 'tontons macoutes' (duivels, boemannen), Duvaliers paramilitairen, te worden opgepakt. I M U zou men van de werkelijkheid een karikatuur maken door te stellen dat president Reagan, terwijl hij Congres en publieke opinie mobiliseert tegen de marxisten in Nicaragua, tegenover de anticommunistische Jean Claude Duvalier een passieve houding aanneemt. In feite voert de Amerikaanse regering tegenover Haïti geen ander beleid dan zij ten opzichte van andere rechts-autoritaire regimes (Zuid-Korea, de Filipijnen) doet. Voornamelijk achter de schermen van de publiciteit wordt druk uitgeoefend met het doel de machthebbers tijdig tot hervormingen te bewegen.

Dat 'tijdig' is in dit verband een kernbegrip, want zoals te lang wachten een revolutie over Rhodesië, Iran en Nicaragua deed golven, zo zou dat ook in Haïti kunnen gebeuren. Jaarlijks ontvangt Haïti, dat voor een derde van zijn begroting op buitenlandse hulp teert, van de Verenigde Staten 56 miljoen dollar, waarvan Reagan nu als waarschuwing 8 miljoen achter wil houden. 'Baby Doe' is duidelijk geschrokken van zowel de binnenlandse onrust als deze buitenlandse pressie. Maar daarmee is bij lange na de gerechtigheid in de samenleving nog niet teruggebracht. L/IE gerechtigheid zal niet alleen de roomskatholieke 'basisbeweging', met haar theologie van de bevrijding, een zorg moeten zijn, want „doen wat recht is" is een voluit bijbelse opdracht. Op het eiland functioneren ook wat door de internationale pers wordt aangeduid als 'fundamentalistische sekten', veelal ontstaan uit Amerikaanse zending. Vanouds leefde binnen deze kerkgemeenschappen een doperse mijding van de politiek, beschouwd als het exclusieve terrein van de boze. De laatste berichten wijzen erop dat hier sprake is van een kentering; ook van protestantse zijde wordt nu de stem tegen het onrecht verheven. Tegenover het reactionaire beleid van Duvalier zal dan echter niet de (theologische) revolutie moeten worden geplaatst, maar zal — als eens door de profeet Amos werd gedaan — de toorn van God over maatschappelijk onrecht moeten worden verkondigd. Pro test anten kennen geen uiteindelijke loyaliteit naar 'links' of naar 'rechts. Wat dat betreft staan zij ver boven de partijen. A.K.

UTRECHT (ANP) - De Landelijke Specialisten Vereniging (LSV) verwacht dat de voor vandaag aangekondigde actiedag van de medische specialisten een groot succes gaat worden. LSV-directeur mr. H.J. Overbeek denkt dat 95 procent van de 7000 specialisten in de algemene ziekenhuizen aan de voor vandaag aangekondigde acties zal meedoen. „Deze enorme respons zou staatssecretaris Van der Reijden toch aan het denken moeten zetten", aldus mr. Overbeek. Ook de LAD, de organisatie yan specialisten in dienstverband, waarbij 2000 specialisten zijn aangesloten, verwacht een grote actiebereidheid.

LSV-directeur Overbeek beaamde overigens dat bij de academische ziekenhuizen de actie vandaag waarschijnlijk een minder massaal karakter zal krijgen maar hij vindt dat geen reden voor somberheid. Het conflict gaat in eerste instantie tussen staatssecretaris Van der Reijden en de specialisten in algemene ziekenhuizen. De collega's in academische ziekenhuizen zijn niet rechtstreeks partij. Zij hebben vooral van doen met minister Deetman van onderwijs en niet zo zeer met Van der Reijden, legt Overbeek uit.

Bovendien worden ze volgens hem minder gedupeerd dan vrij gevestigde specialisten in algemene ziekenhuizen omdat de specialisten in academische ziekenhuizen over het algemeen in loondienst zijn en daarom meer inkomenszekerheid hebben dan specialisten die uitsluitend per verrichting worden betaald, aldus mr. Overbeek. De specialisten in academische ziekenhuizen hebben bovendien een ambtenarenstatus en dat maakt dat ze wat acties betreft extra zorgvuldig moeten 'opereren.

Overbeek: „dat onze collega's in academische ziekenhuizen niettemin massaal adhesie betuigen hoewel ze niet rechtstreeks bij dit conflict zijivbetrokken zou voor de bewindslieden in Den Haag een teken aan de wand moeten zijn. De onrust onder de specialisten is ongekend groot en dat geldt de hele ziekenhuiswereld".

Massieve betonnen bakken verankerd in de grond die er bovengronds uit zullen zien als lieflijke bloembakken, worden aangebracht voor het gebouw van de Amerikaanse ambassade in de residentie, als preventieve maatregel tegen een eventuele aanslag vanuit een rijdende auto. De antiterreur-maatregel wordt uitgevoerd door de gemeente Den Haag. Eind deze week zal het karwei zijn geklaard.

OOSTERBEEK (ANP) - Minister Deetman (onderwijs) vindt dat onderwijs niet moet worden gezien als middel voor alle kwalen in onze samenleving. „Wij moeten ons afvragen welke plaats scholen innemen en wat ze eigenlijk moeten doen vanuit hun taak en identiteit", aldus Deetman. Hij sprak zaterdagmorgen óp de Bilderbergconferentie van het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond (NCW) in Oosterbeek.

De minister verdedigde zich tegen de kritiek die het NCW op de kwaliteit van het onderwijs en het beleid daarvoor heeft geuit. Hij zei teleurgesteld te zijn dat juist een werkgeversorganisatie kritiek heeft op bezuinigingen in het onderwijs, terwijl zij juist de noodzaak tot ombuigingen heeft bepleit.

Volgens de bewindsman is de afgelopen jaren bezuinigd zonder de kwaliteit van het onderwijs aan te tasten. De maatregelen waren gericht op een beter en doelmatiger gebruik van overheidsgeld voor het onderwijs.

Deetman betoogde dat richting en inhoud van het onderwijs kunnen worden gestimuleerd door voorlichting over de toekomstige situatie op de arbeidsmarkt. Er moeten nu harde prognoses zijn over de arbeidsmarktbehoefte in de jaren 1990 tot '95. „Wie van u heeft er voor die periode een strategisch lange-termijnbeleid voor zijn onderneming op basis waarvan hij een beeld heeft zijn kwalitatieve en kwantitatieve behoefte aan personeel9", zo vroeg Deetman. Hij vond het iets te gemakkelijk te zeggen dat leemten in het onderwijssysteem oorzaak zijn van tekorten op de arbeidsmarkt in bepaalde beroepen of sectoren. Deetman zei op een beroep gericht volwassenenonderwijs centraal te stellen in het onderwijsbeleid in 1986. In een snel veranderende samenleving kan immers niet meer worden volstaan met alleen een opleiding aan het begin van de loopbaan. De snelle technologische veranderingen maken aanpassing en vernieuwing van kennis en vaardigheden noodzakelijk. Daarvoor is steeds meer her-, om- en bijscholing nodig.

Om een stelsel van bijscholing van de grond te krijgen zal, aldus Deetman, het bedrijfsleven wel betere mogelijkheden moeten bieden voor het volgen van opleidingen. Naast het nemen van financiële (medeverantwoordelijkheid moeten de bedrijven ook meer inspelen op aanvullende scholing voor werknemers.

Volgens de minister moet goed worden beseft dat de vandaag opgeleide leerlingen en studenten de economische ontwikkeling van morgen vorm geven. De onderwijsinstellingen moeten hiervoor niet alleen kennis op diverse vakgebieden aan de studerenden overdragen. Zij moeten ook nieuwe onderwijsvormen introduceren die leerlingen en studenten in staat stellen op een andere manier met kennis om te gaan.

De bereidheid en vaardigheid van de leerkrachten zijn een absolute voorwaarde voor deze ontwikkelingen. „En de samenleving moet willen investeren in de kennis en kunde van jonge mensen, zo niet dan zal Nederland de negatieve gevolgen daarvan ondervinden", zo waarschuwde de minister.

ALBANY (AP) - De voormalige Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Henry Kissinger heeft te kennen gegeven dat hij overweegt zich kandidaat te stellen voor het gouverneurschap van de staat New Vork. Zijn voornaamste rivaal zou in dat geval de huidige gouverneur zijn, de democraat Mario Cuomo.

DEN HAAG/PARAMARIBO (ANP) - De Surinaamse legerleider Desi Bouterse acht het niet onmogelijk dat de di- Elomatieke banden met Den laag worden verbroken als Nederland doorgaat met zijn 'beledigende' behandeling van Suriname. „Ik denk dat wij Nederland zeer binnenkort zullen vragen zijn ambassadeur terug te trekken", zo verklaarde hij in een vraaggesprek met het Engelstalige maandblad Africa. De kabinetschef van Bouterse, Henk Herrenberg, heeft tegenover het Surinaamse dagblad De Ware Tijd bevestigd dat de legerleider deze uitlatingen heeft gedaan.

In het interview met Africa noemt Bouterse de wijze waarop Suriname door de Nederlandse regering wordt behandeld 'beledigend. De Nederlandse regering grijpt volgens hem iedere gelegenheid aan om Suriname af te kammen. „Wij hebben het niveau van onze ambassade-staf in Nederland teruggebracht door onze ambassadeur terug te roepen, maar het ziet er naar uit dat zij de boodschap niet hebben begrepen. Ik denk dat wij Nederland zeer binnenkort zullen vragen zijn ambassadeur terug te trekken en het is niet onmogelijk dat de diplomatieke banden uiteindelijk worden verbroken als het zo doorgaat", aldus de legerleider. „Ik zeg altijd dat wij vooruit moeten, maar nooit op onze knieën."

Bouterse verwijt de Nederlandse regering dat zij zich denigrerend uitlaat over Suriname in officiële documenten, publikaties en verklaringen. Hij zegt dat Nederland twee keer per dag negatieve propaganda uitzendt over Suriname. Hierbij doelt hij op de uitzendingen van Radio Nederland Wereldomroep voor het Caribisch gebied. Suriname wordt volgens de legerleider door Nederland belasterd' in de pers.

Bouterse verklaart dat de Nedertenders in Suriname worden behandeld zoals iedereen, maar dat het tegenovergestelde geldt voor de Surinamers in Nederland. Hierbij verwijst hij naar een incident, waarbij een auto van de Surinaamse diplomatieke staf in brand werd gestoken. „Dit soort dingen gebeuren niet in Suriname." „Velen hebben ons geadviseerd te proberen goede betrekkingen te behouden met Nederland - dat is omdat Nederland wordt beschouwd als een goed land - maar dat zal ons er niet van afhouden te doen wat wij noodzakelijk vinden", aldus de militaire leider tegenover Africa. Ondanks zijn dreigement aan het adres van Nederland verklaart Bouterse bereid te zijn naar Den Haag te komen om besprekingen te voeren. „Wij geloven in dialoog - dat is erg belangrijk - en als ik wordt uitgenodigd om morgen voor besprekingen naar Den Haag te komen zal ik er zijn. Wij verwelkomen dialoog, maar wij hebben bezwaar tegen voorwaarden vooraf."

ARNHEM (ANP) - Europees landbouwcommissaris Andriessen heeft gedreigd met het verlagen van de toegestane melkproduktie in de Europese Gemeenschap met totaal drie miljoen ton als de Raad van Ministers van landbouw geen overeenstemming bereikt over een Europese opkoopregeling voor een evengrote hoeveelheid melk.

Andriessen, die sprak voor de bijzondere algemene ledenvergadering van de 90-jarige Koninklijke Nederlandse Tuinbouwbond in Arnhem, kondigde aan dat er voor melkveehouders van 55 tot 65 jaar een regeling vervroegd uittreden (vut) komt. Uitgetreden boeren krijgen een uitkering voor elke hectare grond die uit produktie wordt genomen. Als er jongere bedrij f sopvolgers zijn zullen zij alleen een produktie mogen beginnen waarvan geen overschotten zijn.