Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

Sinds enige tijd is bekend dat de kruitfabriek Muiden Chemie plannen heeft een nieuwe fabriek te starten waar volgens een nieuw procédé kruit wordt gemaakt. Ruimte daarvoor is er echter niet bij de huidige locatie in Muiden en vandaar dat er momenteel wordt gezocht naar een andere vestigingsplaats. Sinds anderhalve week is bekend dat de fabriek daarbij speciaal kijkt naar de gemeente Kollum Een deel van het grondgebied van van de Lauwersmeer waar een militair schiet- en oefenterrein komt, ligt namelijk binnen deze gemeente. Vestiging van de kruitfabriek in de Lollumerwaard zou het voordeel opleveren dat de onveilige zones die voor beide zaken nodig zijn, kunnen worden gecombineerd. Eén tegenstander heeft zich inmiddels echter al gemeld. En deze keer is die niet afkomstig uit kringen van milieurakkers en linkse beroepsdemonstranten. Niet ver van de Kollumerwaard ligt namelijk het Hunzegat (ook in de Lauwersmeer) in de gemeente Ulrum. Er bestaan plannen om daar een recreatiepark te vestigen met onder meer 400 bungalows en een zeilschool. De investeerder die van plan is daar geld in te steken is nogal geschrokken van de plannen om in de buurt van het toekomstige recreatiepark een kruitfabriek te vestigen. En daarbij zal hij ongetwijfeld ook hebben gedacht aan de indrukwekkende reeks ontploffingen die tot nu toe bij de fabriek in Muiden hebben plaatsgevonden en waar tot nu toe nog steeds geen kruid tegen gewassen bleek te zijn. De investeerder, die nog onbekend wenst te blijven, reageerde explosief en stelde dat hij niet van plan is geld in het recreatiepark te steken, wanneer die kruitfabriek daar in de buurt komt. Hoe hard die uitspraak is en of die geldt wanneer wordt voldaan aan alle veiligheidsvoorschriften en onveilige zones worden in acht

genomen, moet nog blijken als binnenkort gesprekken gevoerd zullen worden tussen diverse instanties en de tussenpersoon van de investeerder. En dan is het nog maar de vraag of de kruitfabfiek wel in de buurt van een recreatiepark wil zitten.

Het is ongelijk verdeeld in de wereld. Van het kruisje waar het allemaal om ging, pronken er vijf op de borst van H.B. Sikkens uit Heiloo. Hij reed de Elfstedentocht in '40, '42, '47, '54, en '56. Helemaal ijskoud blijft hij er niet onder zo te zien.

Er wordt weleens geklaagd over de bureaucratie in dit land. Alles wat niet officieel is toegestaan, zou verboden zijn. Het gaat daarbij niet om het strafrecht, maar om het administratieve recht. Die klagers hebben gelijk. Wie een schuurtje zonder vergunning bouwt, moet de zaak snel slopen, want anders wordt het op zijn kosten wel door de gemeente gedaan. Zelfs een centimetertje te laag of te hoog, te breed of te smal bouwen, kan leiden tot overheidsingrijpen. Desnoods wordt de ME ingeschakeld. Er moet nu eenmaal orde zijn, anders wordt het een chaos. De verbazingwekkende tolerantie die van overheidswege wordt gedemonstreerd bij het strafrecht (gebrek aan personeel, aan cellen en een overvloed aan begrip voor verdachten), ontbreekt ten enenmale als het om het administratieve recht gaat. Daar is wel een verklaring voor, maar daar gaat het nu niet om. Waar het wel om gaat, is dat het vroeger zo mogelijk nog erger was en toen was er nog geen sprake van een dichtbevolkt land, waar dus zo veel mogelijk geregeld moest worden. Het ging toen veelal slechts om het aardse slijk, waarvan overheden nu eenmaal nimmer genoeg hebben, uiteraard het volk ten baat of om met een voormalige minister-president te spreken, om leuke dingen voor de mensen te doen. Je zou dat kunnen vergelijken met iemand een bos bloemen presenteren, die je eerst in zn tuin bent wezen plukken. Omdat het echter om iemand anders voortuin gaat of zou kunnen gaan, spreken we van denivelleren en dat is een algemeen erkend politiek doel en voor velen zelfs een ideaal.

Een voorbeeld van vroegere administratieve dwang is de stadswaag. Handelswaren in partijen boven een bepaald gewicht moesten gewogen worden op de stadswaag. Dat spekte de stadskas en garandeerde de afnemers het volle pond. Zon waag stond ook in Rhenen. Aan de meeste wagen zit een verhaal vast. Dat geldt ook voor de Rhener waag. Maar om een lang verhaal kort te maken, deze waag is met ingang van 8 maart te bezichtigen in het nieuwe streekmuseum Het Rondeel in Rhenen. De waag is in bruikleen afgestaan door de stichting Gebroken Lente, het historisch 'genootschap' van Rhenen. Bijzonderheid is nog dat de waag op minder dan 100 meter van de oorspronkelijke plaats wordt opgesteld. Of op die plaats ook van hekserij verdachte mensen hun leven in de waagschaal moesten stellen, is een vraag die ter plekke uitvoerig en deskundig beantwoord kan worden.

Tot de twintig gemeenten die zijn genoemd voor mogelijke opslag van radio-actief afval, behoort Hengelo (O). In deze gemeente opereert een uiterst actieve gereformeerde politieke vereniging (GPV), die ook in dezen het gemeentebestuur van Hengelo, waarin zij niet is vertegenwoordigd, van haar opvattingen op de hoogte heeft gebracht. Die opvattingen komen er op neer dat het GPV, zowel landelijk als plaatselijk, nogal genuanceerd over het energievraagstuk denkt en op het afvalprobleem niet minder genuanceerd reageert. Echter, in Hengelo moet geen kernafval worden opgeslagen. Het GPV in Hengelo zegt eigenlijk dat de commissie Geertsema, die de 20 gemeenten aanwees, uitstekend werk heeft verricht en dat die bovengrondse opslag van kernafval er inderdaad moet komen, omdat het niet anders kan, maar uitgerekend niet in Hengelo. En of het gemeentebestuur van Hengelo maar wil bewerkstelligen dat Hengelo van het lijstje van twintig wordt geschrapt. De volksvertegenwoordigers van het GPV in de Eerste en Tweede Kamer en in de Overijsselse Provinciale Staten zijn de even zo vele pijlen op de boog van de kiesvereniging, zo laat zij Hengelo's vroede vaderen weten.

Nu staat er geen enkel gemeentebestuur (van die twintig) te trappelen om het radio-actieve afval in ontvangst te nemen. Met andere woorden, het Hengelose gemeentebestuur is het op voorhand eens met het GPV. Maar het GPV zou zichzelf niet zijn, als er niet met argumenten werd gewerkt. En de argumenten liggen in dit geval voor het opscheppen. In de brief worden er zes genoemd: 1. psycho-sociale bezwaren met betrekking tot bodemverontreiniging; 2. Hengelo draagt al meer dan evenredig bij aan de oplossing van de afvalproblematiek (opslag verontreinigde grond uit heel

Overijssel en opslag groot deel gewestelijk afval); 3. steeds meer gifschandalen verontrusten de bevolking; 4. de beoogde locatie ligt te dicht bij dichtbevolkt gebied met meer risicodragende industrie; 5. Hengelo is om diverse redenen allang Overijssels afvalbak geworden. Dan kun je het de bevolking niet aandoen van Hengelo ook Nederlands afvalbak temaken; 6. in het streekplan is op grond van Hengelo's afvalbakfunctie geen rekening gehouden met de opslag van kernafval. Het GPV in Hengelo weet dat kernafval goed is voor de

werkgelegenheid en dat soort positieve uitstraling, maar het gunt die voordeeltjes ditmaal graag aan een ander (nood)lijdend IS. Bij de afvalrace tussen de 20 gemeenten, mag wat het GPV befreft, Hengelo als eerste uit de boot vallen.

(van onze correspondente) TEN BOER - De raad van de gemeente Ten Boer heeft een subsidie-aanvraag 1985 voor de VBOK afgewezen omdat het een niet-gemeentelijke activiteit zou zijn.

Ter tafel lagen zowel een minderheids- als een meerderheidsvoorstel van B&W, evenals het vorig jaar. In 1984 werd de subsidieaanvraag van de VBOK gehonoreerd met een stemverhouding 7/6 voor, waarbij de helft van de tweemansfractie Algemeen Belang de doorslag gaf, omdat men vond dat deze vereniging na zo lang van het kastje naar de muur te zijn gestuurd toch maar gesubsidieerd moest worden om er zodoende dan ook vanaf te zijn. Deze voorstemmer schijnt te zijn teruggefloten door zijn medefractiegenoot, zodat de uitslag nu 7/6 tegen subsidiëring was. Wel probeerde de GPV'er Ritsema nog ombuiging te bereiken door te memoreren dat de vorig jaar gegeven subsidie als structureel moest worden aangemerkt, zoals toendertijd gesteld door de PvdA-wethouder.

Het mocht niet baten. Evenmin de poging CDA-burgemeester, Sijbesma uit zn tent te lokken, als zijnde voorstander van het meerderheidsvoorstel tegen de VBOK-subsidie. Deze verdedigde zich in lijnrechte tegenstelling tot zijn vier CDA-raadsleden met de woorden dat sympathiseren nog niet hoefde te leiden tot subsidiëren. Een en ander resulteerde in het feit dat de plaatselijke afdeling van de VBOK Ten Boer in 1985 het zonder de gevraagde 250 gulden subsidie zal moeten doen.

ALMELO (ANP) VVD-fractieleider E. Nijpels heeft het CDA maandag opgeroepen om 'de rug te rechten' en weerstand te bieden tegen de liefdesverklaringen van de PvdA. Op een spreekbeurt in Almelo signaleerde Nijpels dat de PvdA zowel naar VVD als CDA „lonkt om in 1986 samen te gaan in een nieuw kabinet".

Voor de WD geldt een jaar voor de verkiezingen van 1986 reeds dat met de PvdA geen 'duurzame coalitie' mogelijk is, zo stelde Nijpels.

AMSTELVEEN (ANP) - Een deel van de ziekenfondsraad wil reageerbuisbevruchtingen drie jaar lang subsidiëren. In die tijd kunnen dan de kosten in verhouding tot de resultaten worden beoordeeld.

Op grond daarvan kan vervolgens een besluit worden genomen over het al dan niet opnemen van de in vitro fertilisatie (IVF) in het „gewone" ziekenfondspakket. Andere leden van de raad voelen echter niets voor subsidiëring. Dit blijkt uit een ontwerp-advies dat morgen door de voltallige ziekenfondsraad wordt behandeld.

De reageerbuisbevruchting is vorige maand al in de raad aan de orde geweest. ledereen was het er toen over eens, dat de IVF-behandeling nog geen gewone ziekenfondsverstrekking moet worden. Besloten werd, de verdere behandeling uit te stellen en het advies eerst ook te toetsen aan een eerder advies over grenzen aan de groei van het verstrekkingspakket. Daarin staan normen aan de hand waarvan kan worden beoordeeld of nieuwe onderzoekmethoden en behandelingen in aanmerking komen voor opneming in het ziekenfondspakket.

Het festijn waar zeer velen 22 jaar lang op hebben gewacht en dat dan ook prompt uitliep op een waar volksfeest, namelijk de Friese Elfstedentocht, is weer voorbij. Niet minder dan 13.000 schaatsliefhebbers volbrachten de tocht in zn geheel en dat is een record, al was het alleen al omdat in de voorgaande tochten het maximale aantal deelnemers 10.000 bedroeg.

De kaart met de elf stempels zijn inmiddels door de deelnemers ingeleverd en over niet al te lange tijd kunnen zij het zogenaamde elfstedenkruisje thuis verwachten. Doordat nu een recordaantal mensen ook een elfstedenkruisje ontvangen, is dit kleinood toch iets minder exclusief geworden dan het was. En om de exclusiviteit ervan niet nog verder te laten verminderen, heeft het bestuur van de vereniging De Friesche Elf Steden maatregelen moeten nemen. Vorige week verkreeg het kruisje namelijk een wettelijke bescherming, die door de vereniging zelf was aangevraagd. Die bescherming was noodzakelijk geworden om misbruik van het elfstedenkruisje tegen te gaan. Zo bleken er buitenstaanders te zijn die het kruisje wilden gaan gebruiken voor handelsdoeleinden. Zeker in de afgelopen tij d zou het - aantrekkelijk zijn dit embleem te koppelen aan allerlei reclamecampagnes. Of, wat zo mogelijk nog erger is, er zouden zelfs handige lieden kunnen zijn die het ding zouden namaken en het voor goed geld in de handel brengen. En dan zou het zelfs mogelijk worden de kruisjes bij een volgende Elfstedentocht op de baan - laten we zeggen nabij Bartlehiem waar de verleidingen om met schaatsen op te houden het grootst schijnen te zijn - te koop aan te bieden. En dat zou zonder meer verwerpelijk zijn; vandaar dus die bescherming van het elfstedenkruisje.

DEN HAAG (ANP) - De rijksoverheid heeft het bedrijfsleven toestemming gegeven om te gaan onderzoeken of de vacht van de muskusrat geschikt is voor bewerking tot bontjassen en -kragen. De ministeries van verkeer en waterstaat en landbouw en visserij hebben dit meegedeeld.

Het onderzoek, dat een jaar zal duren, wordt gedaan door een groep bonthandelaren die zich bontselect' noemt. De groep zal gebruikmaken van de kadavers van muskusratten die de ambtelijke rattenvangers 'verzamelen. De kosten van het onderzoek komen geheel voor rekening van de bonthandelaren.

„Het gevolg van de toestemming aan de bonthandel om de vachten van gevangen muskusratten te gebruiken voor de bontindustrie zal zijn dat muskusratvangers in de natuur ratten gaan fokken". Dat meent het anti bont comité (ABC) in een reactie op de mededeling van de ministeries van verkeer en landbouw.

Het ministerie van landbouw wijkt met de maatregel af van haar vorig jaar ingenomen standpunt dat het vangen van muskusratten op gespannen voet staat met de levering aan de bonthandel, die zelf de muskusrat in West-Europa introduceerde en vervolgens liet ontsnappen, aldus het comité.

De maatregel maakt duidelijk dat de overheid de bonthandel in Nederland wil stimuleren, terwijl volgens het ABC een onlangs gehouden enquête duidelijk maakte dat liefst 76 procent van de ondervraagde Nederlanders voor een verbod op pelsdierenfokkerijen is.

Het anti bont comité is een samenwerkingsverband van onder meer de Dierenbescherming, de stichting Lekker Dier en de stichting Kritisch Faunabeheer.

Benoemingen

DEN HAAG (ANP) - Het ministerie van justitie heeft meegedeeld dat mr. M.J. van Sprang-Veldhuijzen door de Kroon is benoemd tot rechter bij de arrondissementsrechtbank in Assen. Zij was rechter-plaatsvervanger bij deze rechtbank.

Bij de arrondissementsrechtbank in Haarlem is mr. A.C. Blom benoemd tot vicepresident. Zij was rechter in het college van de rechtbank in Assen.

Mr. F.J. Streppel is bij het gerechtshof in Leeuwarden benoemd tot raadsheer. Hij was rechter bij de arrondissementsrechtbank in Leeuwarden.

Aan mr. C.H. Wierda uit Leens is op zijn eigen verzoek ontslag verleend als notaris in Leens.

DEN HAAG (ANP) - De 31 jarige matroos G. Aalders uit Den Helder is overboord geslagen van het fregat HM KSeQ- * ,de buurt van Kreta. Sindsdien is hij vermist. Het ongeluk gebeurde toen het fregat van brandstof werd voorzien door een Amerikaanse tanker. De zee was woelig ener stond een w!nd met kracht acht, aldus een woordvoerder van de Konink h*e Marine. Drie schepen en

JCl< C (ti

KRAMER Nwe Ebbingestraat 73 - Groningen Tel. 050-121621 H donderdagavond koopavond/'s maandags gesloten SLAAPVOORUGHTERS

Een interessant gegeven voor garagebedrijven. Vijfen- Grote kans dus, dat ND-lezers hun krant raadplegen zeventig procent van de ND-abonnees heeft een auto, terwijl bij het zoeken naar een passend voertuig. En dat zou net de veertien procent er twee of meer heeft. En aangezien de auto kunnen zijn die ü te koop aanbiedt in het ND. ND-lezer vaak een groot gezin heeft, is de grootte van de auto Bel de afdeling Advertentie-exploitatie van het daaraan aangepast Nederlands Dagblad eens (03420-90041) Daar kunnen ze Ander interessant gegeven: de ND-abonnee heeft precies vertellen hoe aantrekkelijk adverteren een sterke binding met zijn krant Beschouwt die als een in deze krant is. betrouwbare informatiebron. Niet alleen wat de redactionele T^AWstfl R nhoud betreft Ook op het gebied van advertenties. DaSo***0*** I^NDyoorelkeadv^rteerxkrv^tw'k WIBÊÊIËfÊÊÊÈÊk

AMSTERDAM (ANP) sterdam hoopt op een i ** opzichten veiliger bim," nu de afgelopen jaren d'T* bare verlichting in ait °H deel grondig is aan»^ Vandaag verdwijnt op h?Ïv gere Brug over de Airtstli laatste conventionele ii( lamp in de straatverlii .' in het centrum, aldus cc meentelijke bekendmaking De modernisering Van openbare verlichting jn ,* centrum van de hoofdstad «f straten) begon in 1975 l°« aantal lampen verminde met 900 tot ruim 7100; het tal lichtpunten steeg' me.a??; stuks. Een aantal armatu met twee lampen werd J vangen door dito met lamp.

Het resultaat van deze n ratie is volgens de gemeem een bruto lichttoename van « procent tegen een jaarlijk!; besparing aan stroom van 2 % miljoen kilowattuur, of' het elektriciteitsverbruik va 700 huishoudens. De bete lichtverdeling werd bereiw door onder andere een nieuj soort lamp (gasontlading lamp van het type hogedruY natrium); nieuwe armaturen en het bij- respectievelijk verplaatsen van lichtpunten.

Veel aandacht werd besteed aan het handhaven van de oude - voor de Amsterdamse grachten zo karakteristiekegietijzeren lantaarnpaal, fy nieuwe paal wijkt volgens de gemeente nauwelijks af vat het oorspronkelijke ontwerp van Ritter. In het nieuwe ontwerp is rekening gehouden met 'verblindingshinder' voor bij voorbeeld toeristen n rondvaartboten. In de smalle straten hangen armaturen aan spandraden en in de stegen aan wandarmen.

DEN HAAG (ANP) - Gemeenteraadsleden van D' 66 zullen een landelijke actie beginnen om gemeentehuizen tenminste eenmaal per week 's avonds open te stellen. Het initiatief daartoe wordt genomen door de Tweede-Kamerfractie van D' 66.

Aanleiding voor de actie is een stroom van klachten op de 'wat heet gewoon-lijn van de democraten, van vooral werkende alleenstaanden die een vrije dag moeten nemen als zij bijvoorbeeld hun paspoort willen verlengen. Uit een onderzoek van D' 66 bleek dat slechts een op de tien gemeentehuizen af en toe een avond open is. Van die tien procent opent een kwart slechts eenmaal per maand een avond zijn poorten.

In Lelystad, Almere en Zoetermeer, waar de avondopenstelling wel goed geregeld is, bleek daaraan grote behoefte te bestaan. D' 66 vreest dat gemeenten, in navolging van bijvoorbeeld Enschede, onder druk van de bezuinigingen de avondopenstelling zullen afschaffen.

DEN HAAG (ANP) - she.,j zoekt naar een manier om kosten van sluiting van de finaderij op Curacao a> wentelen op de Antillia»"., regering. Dat heeft de An liaans gevolmachtigd mj^ ter in Den Haag, mr. G.l■ .. nandez, tijdens een V*« eenkomst verklaard, ne dez reageerde hiermee op eis van Shell dat de Antu een meerderheidsaandee men in de raffinaderij om voortbestaan van het < , veilig te stellen. De S machtigd minister zei' e Jjjn soonlijk van overtuig" dat Shell de raffinaderij één of twee jaar wil sM»

De Antilliaanse rege"jfo(je. studeert momenteel ae'- ( lijkheden voor een dcc in het bedrijf. Vol? 5 ni*» *° nandez is het bepaald > (T. dat een Antilliaans rn heidsaandeel de olie'e., tic uit Venezuela gara zoals wel wordt gezega ,^5 zuela legt volgens hem commerciële normen a

nlSief Gevolmachtigd &L >'f Hernandez zei verder derland naast ontwi** hulp ook economiscn .# aan de Antillen zou • verstrekken om de „\t sche basis van de 1 [^ verbreden. Zo zou met name steun moet ■ nen bij het aantreK* Nederlandse bednjv* de Antillen.