Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

Vakantie

BEJAARDENWEKEN CAMPING 'DE KLEINE BELTIES' van 24 mei tot 7 juni BESPREEK NU!! Fam. Hakkers, Rheezerweg 79 H'berg. Tel. 05232-61303-62937 T.h.a. WONING DEN HELDER dicht bij zee en centrum, per26/6t/ml3/7 Tel. 02230-23118 VAKANTIE NUNSPEET-HULSHORST De veluwe ,6-pers. BUNGALOW en STACARAVAN t.h. en enk. plaats, v. tent en tourcar. in pr. natuur DE BOSRAND-BOSLUST Schotweg 42/44 Hulshorst Tel. 03412-52923/54029 ST. MAARTENSZEE BUNGALOW bij zee voorseiz. f 199-f 450 p.w. tel 02246-3109 5 jaar buro Refo voor RUIL, VERHUUR & HUUR VAN PART. woningen, (sta)caravans en zomerhuisjes, voor gratis gidsenadvertentieoogaveformulier Te1.01749-12815/vdKOOij BOERDERIJTJE VOOR 15 PERSONEN 5 si.kamers, keuken + zitkamer douche + toilet, nog enkele weekends vrij in april en eind juni en na I6aug. Fam. Hakkers, Rheezerweg 79 H berg. tel. 05232-61303-62937

c cv tn |fj fonir^kind re Landelijk Bureau. Zonnehof 12 Postbus 376, 3800 AJ Amersfoort Tel 033-637248 Giro 3104967 Het jaarlijks congres voor JONGE VOLWASSEN DOVEN EN SLECHTHORENDEN zal D.V. worden gehouden van woensdagavond 7 mei t/m zaterdagmorgen 10 mei 1986 op de Camping 'De Oldemeijer' te Heemse. Opgave graag vóór 28 april a.s. aan het Landelijk Bureau 'Dit Koningskind. Postbus 376, 3800 AJ Amersfoort.

, —— ——— - ; ___mm ____.,„_7=~- ~ ..-maal • "**?**•.™T\ : - - \\-_^__eV^_SS^ÜkYmmmm\ __________^ag)BfS^C^*^rI^^g^-ug \m__y&r tp r": -tïtM* '''' *l »' ' •'• M. " L s^_l BBC** ''vJpty'M ■BBr^r. *y*f* wf^'fife jjj~j * ■ i/i|_» •! —-. « * _f_f\_ _Ji__\m~ hf_.M__0__&~ si _____Srfj^sSr'tM_______r &.-JhI B^ '■'''■'-^fei^é"'">5^H fffcv. _rt/ Wkt"- ■"" ''■' ii l/1/1VVr\#VI P" wSSs 3t " Jr Jf^H H__t_*>Tv *-jï" r2]**i___H ___K_^_____^__K^4_M UApml l__P _________H_*fr@_l__fcTt_i_^F _________J. •.!/: -^■_____rP_^:^-J_m ijtïï^^\*mmmmJTm- __-_m^dT^-' -\LÉÊk___\ ï_C__W________i _\W_. '_ '**' ?fl^_______________l B5cfjte*^*H __E3_K_?t&* _Mtt_____f -*.'£* KfiB§BaSH_K_____HEHBl IPHPl^^;^', t^^"v^'>fci^^«j'. i'^V-^;'- Ü8

GRONINGEN (ANP)Kerkelijke deelname aan okale .mrien lijkt weinig toekom* te hebben. Regelmat ge kerk gangers die nu een kerkblad ontvangen en lezen hebben nauwelijks belangstelling voor kerkelijke programma s op de lokale radio en televisie.

Tot deze conclusie komt de faculteit der godgeleerdheid van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). De faculteit onderzocht in opdracht van de Raad van Kerken in Groningen wat kerken met lokale omroep kunnen doen. Het onderzoek werd gehouden onder 200 kerkbladontvangers in de stad Groningen. De onderzoekers komen tot de conclusie dat de hervormde, (syn.) gereformeerde en rooms-katholieke kerkbladlezers „vergrijzen". Niet alleen ontvangen ouderen vaker een kerkblad, zij lezen het ook meer. Voor religieuze pro-

gramma's op de Ul roep hebben zij nau. langstelling, onderzoekers. Dit tr een redelijk hoge n.„S en betrekkelijk grS^ heid met het GromilH religieuze program^ dio en tv. Ervan uitgaand a kerk bestaat bij de o?'1. communicatie" opp

DEN HAAG (ANP) - Het CDA vindt dat minister Brinkman zonodig stappen moet ondernemen tegen de TROS, omdat deze omroep een contract heeft afgesloten met het Engelse, commerciële station Sky Channel voor de gezamenlijke produktie van een popprogramma.

De TROS heeft die samenwerking een 'breekijzer' in het Nederlandse omroepbestel genoemd en dat is slecht gevallen bij het CDA.

De CDA-kamerleden Van der Sanden en Beinema willen dat de minister nagaat of de TROS rechtstreeks of indirect geld overhoudt aan de samenwerking met Sky. Bij de presentatie van het contract is door de omroep zelf gezegd dat dat niet het geval is, maar dat er sprake is van een zekere betaling ~in natura" over en weer.

UTRECHT (ANP) . Utrechtse rector maimi

dr. O.J. de Jong treedt september, na de gebn lijke ambtstermijn van jaar, terug uit die functie

keert terug naar de

godgeleerdheid, waar hij draad als hoogleraar kerk schiedenis zal oppakken.

Zijn opvolger is dr.J.A., Ginke, hoogleraar algem en sociale geografie en dcc van de interfaculteit ai rijkskunde en prehistorie.; heeft de Rijksuniversi Utrecht laten weten.

Van Ginkel (45) heeft publikaties op het gebied. de bevolkings- en stadsj grafie op zijn naam staan. is deskundige op het get van aardrijkskunde-oni

wijs. Behalve in bestuursf. ties binnen universiteit en culteit is Van Ginkel si; 1973 ook actief in de Acadei sche Raad.

CAMPING 'DE KLEINE BEITIES VOOR ELKE VORM VAN VAKANTIE!! CARAVAN VERHUUR 4-6-8 p. LOSSE PLAATSEN per week KAMPEERBOERDERIJ v. 60 personen Fam. Hakkers, Rheezerweg 79 H berg tel. 05232-61303-62937 Kleinejeugdver. van Harkstede + 25 personen wil graag KAMPEREN van 7 tot en met 9 mei Wie heeft nog RUIMTE voor ons? Adres: T. Hoeksema Lagelandsterweg 3 Lageland Tel. 05981-290 HOTEL EUREKA Een weekje eruit (of langer), wandelen in de bossen of winkelen in Doetinchem, Arnhem, Emmerich (Dld.i prima busverb. zondag eerb. Fam. D. van Gent, Kilderseweg 2,7038 BW ZEDDAM Tel. (08345)1811 (Het gehele jaar geopend) CAMPING DE RHEEZERKAMP' CARAVAN VERHUUR 4-6 * 8 p. LOSSE PLAATSEN per week nog vrij voor 12/7enna2/8 EIGEN ZWEM- + KINDERBAD Fam. Hakkers. Rheezerweg 76 H berg. Tel. 05235-800

Boek- en Kantoorboekhandel NUGTEREN te ASSEN vraagt MEDEWERK(ST)ER Voor WINKEL.VERKOOP en alle verdere voorkomende werkzaamheden Voor minimaal 24 uur in de week; binnen afzienbare tijd de mogelijkheid tot full-time baan Indiensttreding per 1 juni a.s. Wij denken aan iemand in de leeftijd van ca. 18 jaar, die - interesse heeft voor de BOEK- en kantoorboekhandel - een mavo, meao- of gelijkwaardige opleiding heeft - zo mogelijk in het bezit is van een typediploma - beschikt over goede contactuele en representatieve eigenschappen. Enige ervaring in een winkel kan tot aanbeveling strekken. Salaris en overige arbeidsvoorwaarden worden overeengekomen volgens de V.S.A.D. (Verordening Secundaire Arbeidsvoorwaarden Detailhandel). Schriftelijke sollicitaties binnen 8 dagen te richten aan: g^W oek- en Kantoorboekhandel NUGTEREN t.a.v W Th Nugteren Kloekhorststraat 2/hoek Groningerstraat - 9401 BD Assen Inlichtingen: W.Th Nugteren, telefoon 05920-16190, b g.g 10910 of bij een van de huidige medewerksters

DEN HAAG (ANP) - Een Nederlands marine-eskader dat op weg was van Hong Kong naar Singapore heeft gisteren vroeg 51 Vietnamese bootvluchtelingen opgepikt, zo heeft een woordvoerder van het ministerie van defensie meegedeeld.

De vluchtelingen, die afkomstig zijn uit de Vietnamese plaats Vong Tav, dobberden in de Zuidchinese zee. ergens tussen Saigon en Singapore. Zij verkeren voor zover bekend in goede gezondheid. Nadat zij aan boord van het eskader waren genomen is hun bootje in brand gestoken.

Het marine-eskader, de 'Fair Wind 86', is 15 januari uit Nederland vertrokken voor een reis naar het Verre Oosten. Het gaat onder andere om een promotiereis voor Economische Zaken om het Nederlands bedrijfsleven in het buitenland te stimuleren. De 'Fair Wind' keert op 19 juni in ons land terug.

De vluchtelingen zullen zo snel mogelijk in Singapore aan land worden gezet. De Nederlandse ambassade zal daarna contact opnemen met de daar gedetacheerde Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigede Naties, om te overleggen wat er verder moet gebeuren. Of Nederland de Vietnamezen gaat opnemen, kon de woordvoerder van defensie niet zeggen.

HAARLEM (ANP) - De Nederlandse touroperators hebben zich er bij neergelegd, dat scherp gedaalde olieprijzen niet doorberekend zullen worden in de chartertarieven. Directeur G. Couvreur van de ANVR, de Algemene Nederlandse Vereniging van Reisbureaus, heeft dit bevestigd na onderhandelingen tussen de touroperators en de chartermaatschappijen.

Wel bestaat de mogelijkheid, zo zei hij, dat de dalende brandstofprijzen de vliegtarieven van komend winterseizoen gunstig zullen beïnvloeden. De reisorganisatoren blijven daarover overigens in onderhandeling met de chartermaatschappijen en houden de brandstofprijzen scherp in de gaten.

De luchtvaartmaatschappijen hadden eerder al laten weten dat de daling van de kerosineprijs onvoldoende is om het prijsvoordeel in de prijs per stoel door te berekenen.

LISSABON (AFP-RTR) - Voor het kantoor van de Franse luchtvaartmaatschappij Air France is een bom ontploft. De bom veroorzaakte grote schade, maar er vielen geen slachtoffers, zo zei de politie.

(van onze correspondent)

Het Bezinningscentrum van de Vrije Universiteit te Amsterdam organiseert op 10 en 11 april een symposium over 'Verdeling van schaarse middelen in de gezondheidszorg' bezien vanuit de ethiek. Doelstelling van deze bijeenkomst is het blootleggen van de criteria en principes die de basis vormen van de gangbare verdelingspraktijken en die kritisch te beoordelen. Op donderdag stond de context van het verdelingsprobleem centraal.

De VU-hoogleraren dr. H.M. Kuitert (ethiek) en dr. C. van der Meer stelden op de eerste congresdag dat de geneeskunde drie taken heeft: genezing, het lijden aanvaardbaar maken voor de zieke en het voorkomen van ontstaan en verergering van een ziekte. In de praktijk kan conflict ontstaan tussen het helpen ontkomen aan de dood en het helpen ontkomen aan ziekte en gebreken.

trekken, nog wel behandeld moeten worden.

Redden wat er te redden valt, was vanouds de opdracht van de arts. Het tweede leidt tot de vraag: wat red ik eigenlijk nog? Waarde-oordelen over patiënten daarbij zijn ontoelaatbaar. Aan die soort oordelen ontkomt men al, aldus de hoogleraar, als men het uitgangspunt neemt in de ervaringswereld van de patiënt.

Dit uitgangspunt is niet zonder problemen. Het leven wordt nu niet zoals vroeger zonder meer aanvaard. Verlenging van leven ten koste van de kwaliteit ervan is voor velen een akelige gedachte. Dit kwaliteitsgevoel van de patiënt is als het erop aankomt strijdig met zn levensdrang. Daardoor aanvaardt hij toch maatregelen die de kwaliteit van zijn leven verlagen.

Het behoort tot de verantwoordelijkheid van de arts te onderscheiden tussen zinloze en zinvolle handelingen. Het staken van levensverlengende maatregelen op grond van kwaliteitsargumenten is hoogst riskant, aldus Kuitert en Van der Meer. Dat benadert het beëindigen van het leven op grond van een waarde-oordeel over dat leven. Zinvol medisch handelt hij, wanneer hij via zijn beperkte, het lichamelijke betreffende, deskundigheid bijdraagt aan het welbevinden van de patiënt. Zinloos is zijn handelen als er geen relatie kan worden aangenomen tot de kwaliteit van leven. Ook zinloos is zijn handelen wanneer dit grotere en blijvende schade aan de patiënt brengt dan baat.

Schaarste aan middelen kan een zeer belangrijke factor worden in de spanning tussen levensverlenging en kwaliteit van leven. Bij de therapie gaat het erom of levensverlenging bij vermindering van kwaliteit van leven zinvol is. Bij de urgentie speelt de vraag een rol of preventieve maatregelen zinvol zijn, en ook of mensen die zich aan preventie ont- Prof. dr. L.J. Menges (gedragswetenschappen, VU) en dr. H.E.S. Verbrugh (hoofdmedewerker Algemene Ziekteleer, Erasmusuniversiteit Rotterdam) traden aan voor het onderwerp 'Wat verwachten wij van de gezondheidszorg?' Zij bespraken het verwachtingspatroon van de moderne westerse mens ten aanzien van gezondheidszorg.

Het levensgevoel van de moderne mens leidt tot de opvatting, dat pas overtuigend van ziekte sprake is als een beschadiging in het lichaam kan worden aangetoond. De mens kan nimmer op enigerlei wijze verantwoordelijk worden gesteld voor zijn ziekte, want ziekte is een kenmerk van een materie en de eigenschap verantwoordelijkheid valt onder het domein van de geest. Dit leidt tot de onhoudbare, want veel te kostbare situatie dat elke patiënt zonder bedenking alles vergoed krijgt wat nodig is om beter te worden. Er is ook verzet tegen het moderne levensgevoel met zijn opdeling in geest en materie gaande. In alternatieve geneeswijzen en politieke aanbevelingen wordt gesproken van verantwoordelijkheid i.v.m. ziekte en gezondheid. Toch leeft dit facet te weinig bij de mensen, aldus de sprekers, waardoor men menselijke en maatschappelijke problemen blijft vertalen in medische problemen, waaraan de onjuist suggestie kleeft dat ze technologisch-natuurweten-

schappelijk-medisch oplosbaar zijn. Bovendien probeert men fanatiek voorzieningen in het pakket te krijgen. Deze medicalisering vindt plaats ondanks het feit dat de geneeskunde geen afname laat zien van de medische consumptie. Discussie over de grondslagen van de geneeskunde is meer dan ooit geboden, aldus de sprekers. Het verwachtingspatroon ten aanzien van de geneeskunde zit immers vol tegenstrijdigheden en onmogelijkheden. Zon discussie moet leiden tot herziening c.g. complementering van het gangbare mensbeeld. Centraal daarbij dient te staan de zelfbeschikkingsvaardigheid'

d.w.z. de realisering van de menselijke autonomie, ook in zijn lichamelijkheid.

De heren J.C. van Es (hoogleraar Huisartsengeneeskunde, VU) en J.H. Hagen (directeur Stichting voor Sociale Gezondheidszorg) leverden op de donderdag de laatste bijdrage over 'Kostenstijging in de gezondheidszorg, externe en interne factoren. Bij benadering, zo rekenden zij voor, is de gezondheidszorgconsumptie per hoofd van de bevolking voor de periode 1953--1983 bijna verviervoudigd. Sinds 1960 is in het Bruto Nationaal Produkt het aandeel van de kosten van de gezondheidszorg met 122 procent gestegen in Nederland. Na Japan (123 procent) staat Nederland op de tweede plaats. De snelste groei wqs in begin jaren zeventig. Demografische ontwikkelingen en de uitbreiding van het aanbod, maar ook politieke en sociaal-culturele factoren speelden hierbij een rol. Democratisering, gepaard gaande met een sterkere positie van de patiëntconsument, en ook een veranderend levensgevoel met heroriëntering van normen en waarden, waarbij gezondheid ten opzichte van geloof of gezin een vooraanstaande plaats heeft gekregen, moeten hier ook vermeld worden.

De omvang van de hulpverlening wordt verder bepaald door het hulpvraaggedrag, waarvan kenmerkend is dat zaken die eerst aan geestelijke leidslieden werden voorgelegd nu bij de arts worden gedeponeerd. De moeilijkheid hierbij is wat de sprekers somatische fixatie noemden: het hebben van lichamelijke klachten die ten onrechte het vermoeden van een lichamelijke kwaal doen ontstaan, terwijl bij voorbeeld stress de oorzaak is. In sommige gevallen moet men dus vaststellen dat tot op zekere hoogte oneigenlijk gebruik wordt gemaakt van gezondheidszorgvoorzieningen.

In het kader van Boomplantdag hielp de Amsterdamse wethouder Heerma (r) gistermorgen een handje bij het plaatsen van een boompje voor het World Trade Centre (wereldhandelscentrum) in Amsterdam.