Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

LorCHT - Hebt u weleens gehoord van proton-spin-re- Eintie? En hoe men daarmee het vetgehalte van marrjne k»n bepalen? Of bent u misschien bekend met 're- Sesensin?'? Bent u weleens in een kantelmachine geit om uw evenwichtsorgaan te testen? Nooit van ge& zef*u? Toch bestaan deze dingen. Misschien hebt .krant al opzij gelegd: wie interesseert zich daar nu Even geduld alstublieft.

„ kader van het 350-j a- Itaanvandeßijksggt van Utrecht i de afgelopen zaterdag vjerwedehal van de Lrs in Utrecht een ten stelling geopend onder am'Mensenwetenj De tentoonstelling Lopend door ministerfent Lubbers, kort vooi '•ertrek naar de top in f 0 Deze schetste de ontging van de techniek i die na de oorlog heeft Jsgehad. Hij prees de ersiteit voor het initiam haar onderzoekingen jen breder publiek beitemaken. eopening maakten we widgang over de tenstelling Omringd door Toot aantal functionaii kreeg de heer Lubbers i In zijn kielzog bevond onder andere de onverelijke drs. Chriet Titu- Als gast was aanwezig iste Nederlandse astrodr. Wubbo Ockels. Gej in een lichtblauwe mautenoveral was hij inde driedelige maatjums van de genodigden pvallende verschijning. zal hij van de tenstelling niet hebben gede arme man. Een haag aeuwsgierigen belette bijkans het ademhalen. Ie lopende band moest indtekeningen uitdelen, lanwezigheid had een i:een deel van de tentelling is onder de i'Space 86' gewijd aan imtevaart.

Zaterdag vond in de Jaarbeurs te Utrecht de opening plaats van de expositie 'Mens en Wetenschapen de ruimtevaarttentoonstelling toonstelling 'Space '86. De eerste Nederlandse ruimtevaarder Wubbo Ockels staat hier samen met premier Lubbers in een model van de Spacelab.

iveel redenen om in tpa aandacht aan de •waart te besteden. De piaand was het 25 jaar lien dat de eerste mens in aan om de aarde cir:. Het was de Russische inaut Joeri Gagarin. Bjaar daarna werd de (voetstap op de maan

gezet. Sindsdien is de ontwikkeling van de ruimtevaart in een stroomversnelling geraakt. Vluchten naar ver verwijderde planeten, satellieten voor communicatie en dergelijke zijn geen voorpaginanieuws meer zoals destijds bij de eerste maanvlucht. Pas toen in 1985 Wubbo Ockels aan boord van de Spaceshuttle Challenger de aarde verliet, werden er weer lif e-beelden op de televisie uitgezonden. Dezelfde Challenger verliet in januari dit jaar opnieuw de aarde.

Ongeveer een minuut na de lancering volgde een heftige explosie. Dit dramatisch ongeluk liet zien dat ruimtevaart toch niet zo gewoon was. Toen het ongeluk met de Challenger plaatsvond, was men in Utrecht al druk bezig met de voorbereidingen voor de tentoonstelling. De Voyager-ruimtesonde

was juist de planeet Uranus gepasseerd en leverde prachtige foto's. Ook de komeet van Halley haalde bijna dagelijks de krant.

Al deze onderwerpen en nog veel meer zijn op de tentoonstelling te zien. Er zijn zaken bij elkaar gebracht die nooit eerder bijeen zijn geweest. Daardoor is een unieke ruimtevaartshow ontstaan. Zo werd een compleet maanlandschap nagebouwd met daarop een maanlander. Een fraai diorama van de maan laat de bezoeker nog eens het Apolloproject zien. Ook is de maan tastbaar aanwezig met een maansteen. Mooie stereofoto's geven een beeld vande woeste eenzaamheid van de maan. Vrijwel alles op het gebied van de ruimtevaart is aanwezig. Het complete Spaceshuttle-dosier wordt getoond. Ook is een Spacelab op de tentoonstelling

neergezet met een overzicht van de proeven die in de

ruimte zijn gedaan. De bezoekers kunnen hun kennis testen. Een dagblad uit het midden van het land biedt daartoe de gelegenheid. Een ruimtekwis levert bij goede oplossing een heus astronautendiploma op.

Deze krant heeft bijna aan alles gedacht en geeft bovendien een tas met inhoud cadeau, waaronder een zakje chips. Een leuke combinatie in zon tas: een zakje wokkels en een diploma met de handtekening van Ockels.

Hoe bedenken ze het

Wie genoeg heeft van Space kan de rest van de tijd de afdeling Mens en Wetenschap bezoeken. Daar geven de diverse instituten van de

Rijksuniversiteit Utrecht acte de présence. Men kan ziin bloeddruk laten meten of medicijnen op ouderdom laten testen, het houden van huisdieren en psychologi-

sche invloed daarvan wordt uit de doeken gedaan. Ook is er het interieur van een huis te zien waar alles tweemaal de normale grootte heeft. Men waant zich terug in de kleutertijd. Rechtop onder een tafel doorlopen is daar normaal. En zo zijn er nog veel meer onderwerpen, te veel om op te noemen. Wil men een keus maken, welnu een informatiekrant geeft uitsluitsel. De tentoonstelling is geopend tot 29 juni

a.s. Een mooie gelegenheid om in de pinkstervakantie er een dagje heen te gaan. Men moet er wel een dag voor uit trekken om alles in zich op te nemen. Ook voor kinderen is het zeer de moeite waard.

Zelfs aan de allerkleinsten is gedacht. Op tal van plaatsen in de hal kunnen ze zich vermaken met het maken van tekeningen, puzzles enz. Er is voor hen een grote stand met lego waar ze hun fantasieën kunnen uitleven. Dit geldt trouwens niet alleen voor kinderen. Het was opvallend hoeveel vaders en

grootvaders bezig waren met het bouwen van door robots gestuurde ruimtevoertuigen.

Toch wel een vermoeiende dag, zon bezoek aan de tentoonstelling. Je legt heel wat kilometers af van de maan

naar de komeet van Halley. Vandaar via Uranus naar de aarde terug. En dat bij enorme temperatuurverschillen van tientallen graden onder nul ergens ver in het heelal tot meer dan kookpunthitte op de zon. En dat alles te voet en zonder aangepaste kleding.

Eén ding wordt op zon moment pijnlijk gemist, nl. een ruimtebrommer, die de bezoeker langs de tentoonstellingsstands loodst. Behalve het gemis van dit vervoermiddel zou het instellen van gewichtsloosheid op de tentoonstelling geen overbodige luxe zijn. Want als je 's avonds weer thuiskomst van de tentoonstelling voel je je aan je voeten dat de zwaartekracht zijn werking niet heeft nagelaten.

filet lijkt erop dat de zomer '1986 precies vandaag r Geheel volgens het revan Godfried Romans »ervaringen als spreker') 8t partijvoorzitter Kam«azijn toespraak tot de van '»D met een ontspannen "erking over het weer. Ne zomer, die buiten f tig heeft toegeslagen, ft voor de VVD zelf voorlo'^S op een afstand wen- beginnen onze cam™niet met ons vergenoegd e handen te wrijven over "'inde opiniepeilingen, of J»is te vragen hoe we die „nln°i- achttien dagen lang j°en vasthouden. Wij beginen fantastische campagne P'we wat te winnen heb-

sjoagochtend, Amsterdam, [ L*eryijl liberale partijlebkpt lieden en kamerleden tBnnisgeilot Van koffie en cake *^d. making hernieuwen, en isnarl, Vur in de zaal van *Ch!,ky'zachtJes oploopt, 'sho». Podium het christett orPs'Excelsior'uit 6'drie nummers zit *dein'^r kennelijk volzet 0' aPol.w,°ordedeurvan i'^zaa^; waarna ze in het L^hett^enenzichposte\ \ i'latHmen kartonnen Olvmpi- de tekst X,_fyee sPrekende roai. di°graf;fu?dje on°Pval-8* bestuurdl.zet- op

een rijtje. De liberale verkiezingsstrijd kan beginnen. In de opiniepeilingen staat de WD er niet zo best op. Het geschatte verlies, na de tien zetels winst van september 1982, varieert nu van zeven tot tien zetels. Toch rekent partijvoorzitter Kamminga, althans in het openbaar, er vast op dat „de coalitie op 21 mei beloond zal worden" voor haar beleid van de afgelopen vier jaar. Zeker, dat beleid heeft Nederland door de diepten doen gaan. Maar het is niet voor niets geweest. Er zijn weer kansen voor de toekomst, er is nieuw perspectief, de mensen zien het weer zitten. „Wij kijken de kiezers recht in de ogen", zegt de nog steeds hoorbaar uit Groningen afkomstige WD-voorzitter. Hij zegt zich te ergeren aan de PvdA, die zegt dat het kabinetsbeleid de lasten niet eerlijk verdeelt en onrechtvaardig is. „Wie zegt dat hun rechtvaardigheid beter is dan de onze? Is het rechtvaardig nu de bedrijven maar weer aan te pakken, en de mensen die net weer een baan hebben of hun baan net hebben behouden, in moeilijkheden te brengen? Nee, dat is verkeerde politiek!" En wat de periode na 21 mei betreft, dan gaat het om de vraag: mogen Den Uyl en de zijnen weer potverteren met de resultaten van ons beleid of zijn we zo verstandig de opgaande lijn vast te houden? „Zelden heeft de WD bij verkiezingen zon sleutelpositie gehad als nu!"

Zaterdag vond in Krasnapolsky te Amsterdam de start van de verkiezingscampagne van de VVD plaats V. I.n. r.: lijsttrekker Nijpels, VVD-voorzitter Kamminga en minister De Korte van binnenlandse zaken.

In het daarop volgende campagnefilmpje zien we WD-politici in de Haagse Spuistraat en de Passage in contact zien treden met het volk, op weg naar minimaal 30 zetels in de op een paar meter afstand gelegen Tweede Kamer. Het filmpje bevat een zin die in de loop van de dag een paar keer opvallend terugkeert: „Een kans om het over te doen is er voorlopig niet

meer". . . Daarna begeeft de zaal zich in een 'communicatieve pauze. Er valt namelijk iets te winnen. Alle WD'ers die per bus naar Amsterdam zijn gekomen, hebben een kaart met een nummer erop. ten van die nummers geeft recht op

duizend gulden aan campagnemateriaal, maar moet dan wel vergezeld gaan van de visitekaartjes van liberale bewindslieden en/of kamerleden. En nu wordt het ingewikkeld, want behalve de WD er

met het juiste nummer hebben ook de WD-af delingen in de geboorteplaats van de prominenten wier visitekaartje bij het winnende nummer is gevoegd, recht op duizend gulden campagnemateriaal. De pauze is er dus voor om bij deze kopstukken hun kaartje te bemachtigen.

Na de pauze speelt nog steeds het harmonie-orkest en marcheren vijf WD-ministersenvijfWD-staatssecretarissen binnen om op een soort erepodium voor in de zaal plaats te nemen. „Het winnende team " staat op een doek achter hen. In één minuut zetten zij elk de weldaden van hun aandeel in het kabinetsbeleid uiteen. Minister Van Aardenne kan bij voorbeeld zeggen: „Het gaat weer goed met de economie. Ondernemers maken weer winst. De rente daalt, dat is goed voor het eigen-woningbezit. En juist vandaag is het aantal werklozen onder de 700.000 gedaald." Tegen deze achtergrond kan staatssecretaris Hoekzema

weinig meer doen dan zichzelf met opmerkingen over de bezoldiging van beroepsmilitairen en een

nieuwe structuur voor de Koninklijke Marechaussee min of meer het graf in prijzen. Werkelijk een beetje gênant wordt het als minister Smit-Kroes zich niet ontziet om over die andere onbekende WDstaatssecretaris te zeggen: „Jaap Scherpenhuizen heeft ervoor gezorgd dat er minder doden vallen in het verkeer."

De oorsprong van het woord 'holografie' vinden we in de woorden 'holos (= geheel) en 'graf ein' ( = schrijven). Vrij vertaald betekent het dus: een voorwerp met behoud van zijn ruimtelijke eigenschappen opslaan.

De holografie is een uitvinding van de Hongaarse Nobelprijswinnaar Dennis Gabor. Het is een techniek die het mogelijk maakt een driedimensioneel beeld weer te geven in een plat vlak. Daarbij wordt gebruik gemaakt van laserlicht en de typische eigenschappen van dat licht.

Een hologram heeft iets magisch. Het laat diepte zien in een plat vlak. De afbeelding van een voorwerp in een hologram lijkt naar alle kanten ruimte in te nemen. Wie een hologram bekijkt, krijgt de indruk in de verte te kunnen zien.

Verder heeft een hologram nog de merkwaardige eigenschap, dat de afbeelding zich aan de toeschouwer anders voordoet, als zij vanuit een ander standpunt wordt bekeken. lemand die langs een hologram loopt, krijgt de indruk dat het beweegt.

Er zijn tal van soorten hologrammen. Ze worden onderscheiden naar de soort afbeelding, het materiaal en de techniek die wordt toegepast.

Bij het belichten van een voorwerp wordt de laserstraal in tweeën gesplitst (deelspiegel). Een straal wordt d.m.v. een spiegel direct op een fotografische plaat gericht, de andere via een tweede spiegel op het onderwerp.

Het laserlicht kaatst van het onderwerp op de plaat en valt daar samen met de eerste bundel. Samen zorgen zij dan voor een driedimensionaal beeld.

Hologrammen vinden uitgebreide toepassing in de techniek. De vliegtuigen de automobielindustrie maken er gebruik van bij het opsporen van vervormingen in metalen. Ook bij de constructie van nieuwe modellen wordt er gebruik van gemaakt.

De medische wetenschap past holografie toe bij röntgenopnamen. Ook in de bankwereld is het verschijnsel niet onbekend: om vervalsing tegen te gaan worden bankpasjes van een hologram voorzien. Bij kassa's in grootwinkelbedrijven gebruikt men holografie om de zgn. streepjescode af te lezen.

Vroeger moest een architect een maquette van het te bouwen huis maken. Een hologram laat hetzelfde zien.

De allernieuwste toepassing is het gebruik van een hologram in een advertentie. Een nieuw stadium in de reclamewereld? In elk geval een technisch hoogstandje.

Enige tijd geleden werd een nieuwigheid nl. een magisch blokkenbord geïntroduceerd. Op dit bord worden reclamebeelden vertoond. Het bord bestaat uit een groot vlak, bestaande uit duizenden kubussen die om een as draaien. In Amsterdam is dit blokkenbord momenteel te bewonderen. Elke dag blijven voorbijgangers, aangetrokken door de ratelende blokken, geboeid staan kijken.

Een bekend sigarettenmerk heeft in het tijdschrift MAN, een uitgave van Elsevier, een advertentie laten opnemen die uit een hologram bestaat. Door de dieptewerking lijkt het net of een pakje sigaretten op het tijdschrift ligt.

Van 3 mei tot 29 juni wordt in de Jaarbeurs in Utrecht de ruimtevaarttentoonstelling 'Space 86' gehouden.

In samenwerking met Vision Products biedt de sigarettenfabrikant Philip Morris de bezoekers van deze tentoonstelling de gelegenheid een film-hologram te maken van een voorwerp dat ze zelf mee kunnen brengen. De kosten bedragen 25 gulden. Het vervaardigen van een hologram duurt ongeveer 20 minuten.

Dan is de bijeenkomst in Krasnapolsky afgelopen. „Dat betekent dat we elkaar tot 21 mei niet meer dagelijks zullen zien", zegt lijsttrekker Nijpels. Nu was dat de afgelopen vier jaar ook al niet direct zo, maar 't komt toch even hard aan. De kleine duizend WD'ers maken zich op om via de Amsterdamse binnenstad weer terug te keren naar hun plaats in het land en daar kiezers te werven voor de VVD. Kiezers wier toekomst hun lief is. Wie zich zaterdagmiddag omstreeks half drie op de Dam bevond, kwam daar onverhoeds WD-leider Nijpels en andere liberale grootheden tegen, blauwe irissen uitdelend aan wie ze maar wilde hebben. Een beetje onpraktisch is het wel, winkelen in de stad met zon bloem de hele tijd in je hand, en met dat warme weer is het leuke al gauw weer verwelkt. 'Excelsior' is ook op de Dam. Een man, vermoedelijk de secretaris van het bestuur, doet in de schaduw van de irissen een poging om stickers van de christelijke showband aan de man te brengen. Maar dat de VVD haar verkiezingscampagne is begonnen, is duidelijk.

Hologrammen zijn driedimensionele foto's gemaakt met laserlicht. Een lasercamera heeft geen lens, zoals een gewoon fototoestel. De plaats van de lens wordt ingenomen door een dun schermpje. Men laat licht op het schermpje vallen, zodat het wordt verstrooid. Het te fotograferen voorwerp wordt door dit verstrooide licht aan alle kanten belicht. Op de fotografische film ontstaat door de inwerking van de bundels dan een beeld waar diepte in zit.

De zaal kan zich intussen wonderwel vinden in de 'analyse' van mevrouw Smit, dat de WD doet wat nodig is, wat zij belooft en wat belangrijk is voor de toekomst van Nederland. Ook de uitspraken van minister De Korte — „moet de overheid groot en log zijn Moet de overheid klein en slagvaardig

zijn 9"

— weten op de juiste mo-

menten een massaal JVee.'.' respectievelijk Ja.'.' los te krijgen. Applaus. Nijpels en Kamminga klimmen ertussen. Het hele 'winnende team' krijgt bloemen, die vervolgens de zaal in worden gemikt of onder de witte WD-jongens en - meisjes voorin uitgedeeld. En dan is het woord aan „de man die vier jaar lang in de frontlinie van de Nederlandse politiek heeft gestaan": fractievoorzitter Nijpels. Een kleine vier jaar geleden hielp hij de WD aan een klinkende overwinning. Dit jaar moet hij zien het verlies zo veel mogelijk beperkt te houden. Hij begint met CDA-collega Lubbers dank te zeggen voor zijn hulp, die ertoe heeft geleid dat de VVD deze dag over het christelijk showkorps Excelsior. En hij complimenteert de ministers Van Aardenne en Winsemius met hun beslissing de keuze van de vestigingsplaats voor twee nieuwe kerncentrales uit te stellen na de ramp in de Sovjetunie, en eerst de risico's van kernenergie nog eens te onderzoeken. Vrijheid is het centrale thema waarmee Nijpels en zijn WD de campagne ingaan. De vrijheid die 41 jaar geleden werd herwonnen, en die ons in staat stelt in het openbaar te discussiëren over de voors en tegens van kernenergie. De waardigheid van de mens, de vrijheid van meningsuiting en vooral de vrijheid van eigen ontplooiing staan voor de VVD centraal. In hoog tempo neemt Nijpels vervolgens vier politieke thema's door: werkloosheid, sociale zekerheid, milieu en onderwijs. Uiteraard bestrijdt de WD-leider dat het stelsel van sociale uitkeringen momenteel wordt afgebroken, en keert hij zich tegen „de zoveelste discussie" over de vormgeving van het onderwijs („daar kan ik boos over worden"). Dankbaar wijst Nijpels ook op het akkoord tussen kabinet, werkgevers en werknemers over werktijdverkorting en scholing.

Het milieu is een nieuw thema in de liberale campagne. „Het mi-

lieubeleid is de afgelopen acht jaar ten principale een liberaal beleid geweest," stelt Nijpels met voldoening vast, wijzend op de ministers Winsemius en (in het kabinet-Van Agt I) Ginjaar. „We hebben de

aarde niet geërfd van onze ouders maar we hebben haar te leen van onze kinderen," zo zegt de WDleider, en hij citeert tweemaal,

alsof hij de diepte ervan niet ge-

heel vermag te peilen, een uitspraak van de populaire minister Winsemius: „We zijn gast op eigen bodem". De enige kritiek richting coalitiepartner richt Nijpels op het verwijt van het CDA, dat de VVD met haar streven naar individualisering de verkilling en verschraling van de samenleving in de hand zou werken. In strijd met de feiten, oordeelt de WD-leider. „Dat de samenleving verkilt, komt niet door onze drang om het individu alle kansen te geven, maar doordat de mensen verslaafd zijn geraakt aan de overheid, en van de overheid de oplossing voor ieder probleem verwachten. Daar zijn we tegen, daar zullen we een eind aan maken." Tenslotte gaat Nijpels in op de moeitevolle weg die de VVD de afgelopen jaren bij tijden is gegaan. Met een paar vuistslagen op de katheder zegt hij: „Het is allemaal niet makkelijk geweest. We hebben best eens gedacht: hoe kan het toch zo weer en waarom móet het weer zo gebeuren? Toch hebben we er veel van geleerd. U als WD-leden hebt karakter getoond en moed om ertegen aan te gaan. Ik ben trots op u, ik ben blij dat ik uw lijsttrekker mag zijn. De uitslag op 21 mei wordt fantastisch."