Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

DEN HAAG - „Het door PvdA en VVD ingediende abortus-wetsontwerp is normloos. We zijn er tegen". Aldus de reactie van de KVP-fractie in de Tweede Kamer op het ingediende initiatiefwetsontwerp.

De KVP-fractie meent, dat het nieuwe wetsontwerp in feite het oude, inmiddels ingetrokken PvdA-initialiefwetsontwerp is. „We waren tegen dat PvdA-ontwerp, het nieuwe is even normloos", aldus de KVP-fractie. Zij meent, dat de indruk dat de VVD kastanjes uit het vuur zou hebben gesleept, onjuist is. „Integendeel, er zijn alleen maar nieuwe kastanjes in het vuur gelegd", aldus het commentaar van de KVP-fractie.

Minister Van Agt van justitie heeft gezegd' het door PvdA en VVD ingediende abortuswetsontwerp „een wonderlijke transactie" te vinden. Hij sprak van een „verbond van de grootste regeringspartij en de grootste oppositiepartij." Tijdens de formatie van het kabinet-Den Uyl, drie jaar geleden, waren bij de Tweede Kamer reeds ingediend, wat de abortus betreft, een iniatiefwetsontwerp van de PvdA-kamerleden Roethof en Lamberts en een wetsontwerp van de regering, dat de naam kreeg van de ministers Stuyt en Van Agt, die tot het vorige, het kabinet-Biesheuvel behoorden. De minister zei, dat hij de laatste tijd, nadat de samenwerking tussen socialisten en liberalen inzake de abortuswetgeving bekend was geworden, talrijke brieven kreeg, waarin hij opgeroepen werd geen medewerking te verlenen aan het van kracht worden van het PvdA/VVD-voorstel. Minister Van Agt zei desgevraagd, dat hij thans niet kan zeggen of hij zijn handtekening zet onder het door het parlement goedgekeurde initiatiefwetsontwerp van PvdA/VVD. „Om redenen van staatsrechtelijke aard maak ik daarover geen opmerking", aldus Van Agt.

Van wezenlijke betekenis voor de beslissing van de VVD-fractie om de fractieleden Veder en Geurtsen het groene licht te geven voor hun abortusontwerp met de socialisten is de invoeging van twee bepalingen in het wetboek van strafrecht, aldus de VVD-fractie in een reactie op de indiening van het wetsontwerp.

De FIOM, Nederlandse Vereniging van Organisaties voor Hulpverlening bij Zwangerschap en Alleenstaand Ouderschap, zegt over het wetsvoorstel dat het op een aantal wezenlijke punten overeenkomt met hetgeen de FIOM al enkele jaren heeft bepleit. Dat betreft met name de erkenning van het zelfbeslissingsrecht van de vrouw tot voortijdig beëindigen van haar zwangerschap en het uit het strafrecht halen van medische bevoegd verrichte abortus, zowel ten aanzien van de arts als van de vrouw."

Ook Stimezo heeft waardering voor het abortuswetsontwerp, al vindt zij het ontwerp niet ideaal, aldus de stichting op een persconferentie in Den Haag. Stimezo, vindt dat het wetsontwerp de abortus toch nog in een uitzonderingspositie plaatst. De vereniging is niettemin blij, dat er nu eindelijk iets aan de abortuswetgeving wordt gedaan. Zij heeft dan ook aan de totstandkoming van het ontwerp meegewerkt.

AMSTERDAM — 230 afgestudeerden aan de Vrije Universiteit in Amsterdam hebben deze week in een verklaring hun bezorgdheid uitgesproken over de democratie aan deze universiteit. De opvatting van de universiteitsleiding, als zou de levensbeschouwelijke, [syn.] gereformeerde doelstelling van de VU onverenigbaar zijn met CPNsympathie of activiteiten, vormt voor de afgestudeerden „een ernstige bedreiging voor de in voorafgaande jaren verworven en ook wettelijk vastgelegde universitaire democratie".

De afgestudeerden hebben hun verklaring gestuurd naar het College van Bestuur van de VU, de universiteitsraad en het bestuur van de Vereniging voor Gereformeerd Onderwijs op Gereformeerde Grondslag, waar de Vrije Universiteit van uitgaat. In een advertentie in „Trouw" van gisteren en in een ingezonden stuk in het VU-weekblad „Ad Valvas" nemen de ondertekenaars stelling tegen dit bestuur.

Zij erkennen het recht op bijzonder onderwijs en hebben respect voor de poging van de VU tot evangelisch geïnspireerd onderwijs en onderzoek. „Maar de doelstelling van de VU mag niet leiden tot uitsluiting van bepaalde groeperingen, zoals leden of sympathisanten van de CPN. De evangelische doelstelling noopt eerder tot samenwerking met allen die zeggen naar vermogen in de geest van de doelstelling te zullen werken. Eén van de initiatiefnemers van de handtekeningenactie, de heer J. Besteman, docent aan de oecumenische sociale academie in Dén Haag heeft" meegedeeld dat vooral aanhang is gezocht onder mensen die de laatste jaren zijn afgestudeerd en nu buiten de VU werkzaam zijn. „We hebben bewust geen mensen die aan de VU werken gevraagd. Bepaalde hoogleraren zouden dat deze mensen niet in dank afnemen en de positie van ondertekenaars aan de VU zou hierdoor wel in moeilijkheden kunnen komen". Onder de ondertekenaars bevinden zich slechts twee theologen, namelijk de predikant G. Baerends en de heer G.J. Los, theoloog-cursusleider.

DEN HAAG — De Tweede Kamer heeft zich in meerderheid uitgesproken voor een motie-Van Kuyen [PPR]., waarin de regering wordt gevraagd overleg te openen met de landen van de Europese Gemeenschap om te komen tot een gezamenlijk standpunt over de harmonisatie van de vervoersvoorwaarden in de zeescheepvaart.

Deze motie, ingediend bij de behandeling van de regeringsnota over de steunverlening aan de zeescheepvaart, verkreeg de steun van alle fracties in de kamer met uitzondering van de fracties van BP, GPV, SGP en CPN. De motie-Van Zeil (KVP) met voorstellen over een nadere uitwerking van de regeringsplannen voor steun aan de zeescheepvaart, werd in een hoofdelijke stemming verworpen. Voor aanvaarding van deze motie spraken zich 39 kamerleden uit en daartegen 52.

Dfci. HAAG - De VVD-Tweede-- Kamerleden Wiegel fractie-voorzitter] mevrouw Kappeijne van de Coppello en Joekes hebben premier Den Uyl schriftelijk gevraagd waarom aan het begin van deze week de bijzonderheden gepubliceerd zijn over het wetsontwerp op de vermogensaan wasdeling [vad]. Geschiedde de publikatie ter voldoening van een algemeen erkende behoefte tot informatie van de bevolking, of ter voldoening van een in het bijzonder door het kabinet erkende behoefte tot informatie van bijzonder door het kabinet erkende behoefte tot informatie van de vakbeweging, aldus de vragenstellers. Zij wilden weten of de premier van plan is^vaker dergelijke voortijdige publikatles op verzoek van bepaalde groepen belanghebbenden te laten plaats vinden. De liberalen willen weten of rie publikaties van gegevens uit een politiek geladen wetsontwerp de Raad van State niet kan beïnvloeden. Deze raad moet namelijk nog zijn advies over het wetsontwerp opstellen. De door de Raad van State eventueel te adviseren wijzigingen krijgen aoor de publikatie vooraf een extra politiek gewicht, aldus de vragenstellers.

WIEGEL

DEN HAAG — Het ziet er niet naar uit dat de gedetineerden in Nederlandse gevangenissen op korte termijn het recht op relatie zullen verkrijgen waarop door de fracties van PvdA en KVP is aangedrongen.

Tijdens het debat over de rechtspositie van gedetineerden had mevrouw Cornelissen (KVP) gepleit voor het recht op voortzetting van de seksuele relatie met de huwelijkspartner, terwijl het volgens de socialistische Haas-Berger noodzakelijk zou zijn het recht te creëren dat echtgenoot, echtgenote of partner regelmatig in de penitentiaire inrichting de nacht doorbrengt. Staatssecretaris Zeevalking van Justitie deelde donderdag mee niet van plan te zijn op korte termijn met voorstellen in die richting te komen. Dergelijke maatregelen zijn zo gecompliceerd dat uniforme wettelijke regelingen bezwaarlijk tot stand gebracht kunnen worden. Aan de uitbreiding van de bezoekregeling worden grenzen gesteld door gebrek aan ruimte in de gevangenissen en door personeelsgebrek. Wel zal in de toekomst ruime aandacht besteed worden aan verruiming van contactmogelijkheden buiten de inrichting. In de nieuw voorgestelde rechtspositie van de gedetineerde wordt, volgens de staatssecretaris, verhoogde rechtsbescherming geboden die aansluit bij moderne rechtsopvattingen. Over het wetsvoorstel en de daarop ingediende wijzigingen wordt volgende week gestemd.

MR. H.J. ZEEVALKING

DEN HAAG • De werkgroep Behoud Biesbosch heeft staatssecretaris Meijer van cultuur, recreatie en maatschappelijk werk een rapport over de Biesbosch overhandigd en hem verzocht al het mogelijke te doen om van de Biesbosch een nationaal park te maken.

In afwachting daarvan moeten de provincies Zuid-Holland en Noord- Brabant zo spoedig mogelijk tot een goede samenwerking en een geïntegreerd plan voor het gebied komen. Deze aanbeveling maakt deel uit van een reeks van 44, die volgens de werkgroep concreet uitvoerbaar zijn. Andere aanbevelingen zijn: de recreatieschappen door actieve steun van rijk, provincies en gemeenten versterken en door samenwerking integraal bestuur van de Biesbosch mogelijk maken; domeinen en gemeente-eigendommen overdragen aan Staatsbosbeheer; ongewenste menselijke gedragingen in verordeningen vaststellen, deze verordeningen bekend maken en de uitvoering ervan controleren; de jachthavencapaciteit voor milieuaantastende vaartuigen bevriezen en het „stapvoets" varen verplicht stellen.

DEN HAAG - De vaste Tweede- Kamercommissie voor defensie wil nog voor het zomerreces een bezoek brengen aan de Zwaluwenberg, de staf van de inspecteur-generaal van de strijdkrachten, Prins Bernhard. Dit gebeurt op initiatief van de defensiespecialist van de WD in de Kamer, Ploeg.

De staf van de inspecteur-generaal komt weinig in de publiciteit. Op zich is dit volgens de liberaal een goede zaak. Hij heeft echter geconstateerd, dat zelfs bij specialisten als de leden van de defensiecommissie hier en daar een volstrekt verkeerd beeld staat van wat die staf nu precies doet. De staf op de Zwaluwenberg bestaat uit een man of dertig, die zich volgens Ploeg onder meer bezig houden met klachten en verzoeken, die vanuit de krijgsmacht en daarbuiten aan de Prins worden geschreven. In die zin fungeert het bureau als een soort „ombudsman".

De functie van Prins Bernhard als inspecteur-generaal van de strijdkrachten is in discussie geraakt door de Lockheedaffaire. De Prins zou volgens beweringen van Lockheedfunctionarissen 1,1 miljoen dollar hebben ontvangen om de aankoop van de Starfighter, een Lockheedprodukt, te bevorderen. De regering heeft de commissie van drie ingesteld om deze beweringen te onderzoeken.

MAASTRICHT - „Als de ten laste gelegde moorden bewezen worden geacht, is er een duidelijke brug te trekken tussen deze daden en de persoon van de verdachte." Dit zei de zenuwarts dr. J.G. Schnitzler van de Psychiatrische Observatiekliniek van het gevangeniswezen [POK] in Utrecht gisteren op de achtste dag van het proces tegen de hoofdverpleger Frans H. in Maastricht. Hij noemde hem onder andere „onbetrouwbaar, heerszuchtig en rancuneus".

Volgens de zienswijze van de arts zijn de daden van de verpleger een logisch gevolg van zijn karakter. Verdachte heeft een machtsbehoefte, die er toe leidt dat alles moet gebeuren zoals hij het wil. Niets mag de gang van zaken verstoren.

DEN HAAG - Het Verbond van Nederlandse Ondernemingen vindt het optreden van een postbank in ons land een gevaarlijk precedent. Het verbond meldt dit in zijn orgaan Onderneming van deze week.

Van het optreden van een postbank moet, volgens het VNO, een aantasting van de positie van het particuliere bankwezen worden gevreesd, die niet in het belang is van het bedrijfsleven. Immers zon bank van de overheid kan fdleen maar succes boeken ten koste van de bestaande banken. Het VNO meent te weten dat de interdepartementale commissie-Oort, die aan het kabinet advies moet uitbrengen over het uitbouwen en integreren van de Rijkspostspaarbank en de Postchequeen Girodienst, zal adviseren een postbank op te richten. Zon bank zal zich onder meer bezig houden met het verlenen van krediet aan het bedrijfsleven, de landbouw en de middenstand.

Het verbond schrijft zich niet aan de indruk te kunnen onttrekken dat de motieven om een postbank te wensen eerder in het politieke dan in het zakelijke vlak moeten worden gezocht. Via een postbank krijgt de overheid, zo zegt het VNO, een veel grotere greep op het bankwezen en via het bankwezen op de kapitaalsmarkt. Daardoor worden haar mogelijkheden voor een selectief beleid vergroot. Een selectief beleid betekent echter per definitie een discriminerend beleid,.dat het VNO om die reden dan ook altijd heeft afgewezen. . * „In de praktijk kan het haast niet anders, of dit leidt tot politieke concurrentie, doordat de Staat taken van het bedrijfsleven aan zich gaat trekken, die het particuliere bedrijfsleven op adequate wijze vervult. Het bedrijfsleven zal dan plaats moeten maken voor de overheid als onderneemster." Het VNO meent dat aan het streven van de overheid naar een postbank een halt moet worden toegeroepen. Geleidelijk afmaken.

Met temperaturen van flink in de 20 graden beleeft Nederland waarlijk zomerse dagen. Gevraagd is het haar niet, maar we vermoeden, dat deze vrouw, die een ligstoel over het Damrak in Amsterdam voortzeult, op wegis naar een rustig en zonnig plekje.

DEN HAAG- „Het parlement moet jaarlijks richtlijnen opstellen voor een samenhangend inkomensbeleid. Op basis hiervan kan de regering een tarieven- en prijspolitiek voeren en ingrijpen in het loonoverleg. Alle werknemers worden onder een collectieve arbeidsovereenkomst gebracht en er wordt een maximuminkomen vastgesteld. Om denivellerende effecten tegen te gaan, worden de aftrekregelingen in loon- en inkomstenbelasting herzien. De belasting wordt ook gebruikt om niet-looninkomens eerlijk te laten delen met looninkomens".

Dit staat in het ontwerp-verkiezingsprogramma van de PPR, waarvan binnenkort in het partijblad „Prak" de eerste helft wordt gepubliceerd, die handelt over twee van de vier centrale PPR-thema's, namelijk economische macht en vredesbeleid. Over twee weken volgen de thema's milieu en welzijn. Volgens het ontwerpprogramma moeten ww, wwv en bijstand en alle andere regelingen van gelijke aard worden ondergebracht in een inkomstendervingswei, die door één orgaan wordt uitgevoerd, met een netwerk van lokale kantoren. De maximumbedragen waarover premie wordt betaald moeten worden afgeschaft. Regelingen voor aanvullende inkomens voor kleine zelfstandigen wil de PPR uitbreiden. Het programma herhaalt dat de PPR ontkoppeling van uitkeringen en minimumlonen afwijst.

Het ontwerp-programma komt met een serie maatregelen om de werkloosheid terug te dringen, zoals aanpassing van het fiscale regime voor ondernemingen, zodat arbeidsintensieve en kleinschalige bedrijvigheid wordt bevorderd. Investeringsaftrek en vervroegde afschrijving moet worden atgeschatt. Extra aftrek bij veel werknemers wordt ingevoerd. De PPR wil onderzoek naar de mogelijkheid onbetaald vrijwilligerswerk te doen met behoud van het basisinkomen. De opzet van het arbeidsbureau moet worden verbreed. Voor de structuur van de economie moet de regering na overleg met bedrijfsleven en lagere overheden een meerjarenplan aan het parlement ter goedkeuring voorleggen, waarin het beleid ten aanzien van verschillende sectoren en regio's staat aangegeven. Er wordt een meerjarenplan gemaakt voor de financiële middelen en bestedingen. Om de vermaatschappelijking van het economisch leven te bevorderen moeten grote ondernemingen, die werkzaam zijn in verschillende bedrijfstakken, opgesplitst worden in zelfstandige eenheden per bedrijfstak, wanneer dat maatschappelijk wenselijk is.

[van onze par iemenisredacteur\

DEN HAAG - Minister Van Agt [justitie] voelt er niets voor om de korte vrijheidsstraf helemaal af te schaffen, zoals met name de PvdA-fractie in de Tweede Kamer voorstaat. De socialisten zouden het liefst willen, dat de minister het Openbaar Ministerie een bindende instructie gaf om tegen verdachten niet langer korte vrijheidsstraffen te eisen.

Minister Van Agt is weliswaar voorstander van terugdringing van de korte vrijheidsstraf, maar een algehele terzijdestelling van deze straf gaat hem te ver. Wel kan het voorkomen, dat voor bepaalde probleemgebieden, zoals bijvoorbeeld het rijden onder invloed, richtlijnen worden gegeven om de korte vrijheidsstraf niet toe te passen, maar te vervangen door een geldboete. De minister vindt echter, dat de rechter over de mogelijkheid van een vrijheidsstraf, bijvoorbeeld bij het in herhaling vervallen van het misdrijf, moet blijven beschikken. Bij de voortgezette behandeling in de Tweede Kamer van het wetsontwerp, dat onder meer door middel van de boete-in-termijnen de korte vrijheidsstraf verder wil terug dringen, zei minister Van Agt verder, dat vermogensstraffen alleen dan een geloofwaardig alternatief zijn voor vrijheidsstraffen, als de tenuitvoerlegging niet te kostbaar is en de veroordeelde zich er niet te gemakkelijk aan kan onttrekken.

De wijzigingsvoorstellen van de socialist Roethof om de grens waarboven de rechter tot termijnbetaling kan beslissen, te verlagen, wees de minister evenals een voorgestelde aanzienlijke verlaging van de aanmaningskosten, dan ook van de hand. Als die voorstellen aanvaard zouden worden, is er zelfs sprake van „een wanverhouding tussen het te innen bedrag en de door de gemeenschap op te brengen kosten", zei mr. Van Agt. Ook het voorstel van Roethof om de vervangende hechtenis, die de rechter als stok achter de deur kan opleggen bij het in gebreke blijven van het betalen van de boete, facultatief te stellen, vond geen genade is 's ministers ogen. Roethof vindt, dat vervangende hechtenis een „uiterst middel" zou moeten zijn, omdat ze veel immateriële schade kan toebrengen aan de verdachte en zijn gezin. Minister Van Agt zei daarop, dat ook immateriële zaken veroorzaakt kan worden bij pogingen de vermogensstraf te verhalen. Er kan dan zelfs executoriale verkoop plaatsvinden., „Daar kan ook veel leed en verdriet bij komen", aldus de bewindsman.

MINISTER VAN AGT

Minister Van Agt zei „de verleiding te zullen weerstaan" om ter gelegenheid van de behandeling van dit vrij technische wetsontwerp diep in te gaan op de doeleinden van het strafrecht, een discussie waaraan volgens mr. Van Agt wel nooit een einde zal komen. Met name GPV-fractievoorzitter Jongeling was ingegaan op de rechtsfilosofische achtergrond van het wetsvoorstel.

Jongeling had gezegd, dat doelmatigheid niet de norm mag zijn voor straffen, maar dat net gaat om het toepassen door de overheid van de zwaardmacht. Minister Van Agt: „De overheid hanteert de vrijheidstraf niat voor andere doeleinden dan de vermogensstraf. De heer Jongeling moet de zwaardmacht van de overheid evenzeer stellen voor de vermogensstraf als voor de vrijheidsstraf."

Deze principiële discussie zal ongetwijfeld een vervolg krijgen, als minister Van Agt nog dit jaar voorstellen bij de Kamer zal indienen met het oog op een algehele herziening van geldboete en vermogensstraffen, op basis van het eindrapport van de commissie-Van Binsbergen. Dan zal het enthousiasme bij de fracties van PvdA en WD ongetwijfeld aanmerkelijk groter zijn dan bij de behandeling van dit wetsonwerp het geval was.

UTRECHT - De werknemersorganisaties FNV en CNV hebben - zoals te verwachten was - kritisch gereageerd op de voorstellen van de werkgevers die ertoe moeten leiden dat de werkloosheid in 1980 is teruggedrongen tot ongeveer 110.000.

Het mildst in zijn oordeel was CNV-voorzitter Lanser, die de doelstellingen - het bevorderen van de werkgelegenheid en het terugdringen van de inflatie - goed noemde, maar de weg waarlangs deze bereikt moeten worden, onvoldoende. De heer Lanser gaf toe dat er voor een evenwichtige ontwikkeling inderdaad een goede verhouding nodig is tussen de rendementen, het reëel besteedbare inkomen van werknemers en zelfstandigen, en de kosten voor de collectieve voorzieningen. Volgens hem zijn er echter ook nog andere factoren die het klimaat en het perspectief voor de middellange termijn bepalen, nl. de vermenselijking van de arbeid, een goed sociaal beleid, verdergaande democratisering en een billijke verdeling van de resultaten van de onderneming. Deze factoren mogen naar de mening van de heer Lanser ook onder moeilijke omstandigheden niet buiten beschouwing blijven. Hij vindt het daarentegen veeleer voorwaarden om de economische problemen te kunnen overwinnen. De CNV-voorzitter betreurt het dat de werkgeversnota op dit punt zo eenzijdig is. Intussen wordt deze nog nader bestudeerd op de mogelijkheden die hij biedt voor een gemeenschappelijk beleid. De Federatie Nederlandse Vakbeweging (NW en NKV) was aanmerkelijk scherper in haar kritiek. Volgens haar staat er in de nota nauwelijks iets nieuws en wordt er geen aandacht besteed aan „de grote maatschappelijke problemen en aan de veranderingen die zich voordoen of nodig zijn". De voorgestelde maatregelen • beperking van de collectieve uitgavenstijging, fiscale tegemoetkomingen en betere winstmarges - noemt zij „stereotiep". „Het is wel nemen, maar niet geven", aldus de FNV. Volgens deze organisatie willen de werkgevers de huidige economische orde laten 'zoals die is en gaan de voorgestelde oplossingen ten koste van de economisch zwakkeren.

ZANDVOORT - De Nationale - Stichting Casinospelen heeft over* eenstemming bereikt met de heer N.W. Bouwes te Zand voort voor de vestiging van het eerste Nederlandse speelcasino in een vleugel van zijn hotel in deze badplaats. De opening van bet casino is gepland op 1 oktober a.s.