Nederlands dagblad : gereformeerd gezinsblad / hoofdred. P. Jongeling ... [et al.]

Menigeen zal wel eens gehoord hebben van de AA, de beweging van Anonieme Alcoholisten. Voor de meesten is het een ietwat geheimzinnige klank, maar één onzer lezers kent deze beweging van binnenuit en schreef er voor ons bijgaand artikel over.

Om begrijpelijke redenen vermelden wij de naam van de schrijver niet, maar de redactie is graag bereid brieven van mensen die met soortgelijke problemen worstelen, aan hem door te zenden.

DEZE BEKENTENIS zal wel een schokeffect teweeg brengen. Wie loopt er immers met zijn „zonde" te koop? Alcoholisten binnen de Kerk van Christus (dronkaards) behoren bovendien van het Avondmaal geweerd te worden! Zijn er gereformeerde alcoholisten? Ik insinueer niet slechts, door dit te stellen; wellicht ben ik de eerste die daar zonder meer voor uitkom, zwart op wit. Een gereformeerde alcoholist bestaat er dus, en hij is legaal lid van één onzer kerken. Hi is in staat andere lezers een spiegel voor te houden. Wat maakt een alcoholist van zijn leven? Populair gezegd: Een grote puinhoop. U heeft dit gesignaleerd in uw naaste omgeving. Schrijver dezes heeft het letterlijk aan den lijve ondervonden. Een vraag uwerzijds: Als je dit nu zo goed weet, waarom stop je dan niet met drinken? Wist ik het antwoord maar.

Het verschil tussen u en mij is simpel. U zegt na twee borrels: ik stopt Ik mis die ingebouwde rem. Ik ga onherroepelijk door. Als ik in een café kom en een glas bier consumeer, dan beloof ik mezelf, dat ik na een tweede glas naar huis ga, maar....ik doe het niet. Ik neem er ondanks alle goede voornemens een borrel bij en dan gaat het in versneld tempo door! U ziet mij in het gunstigste geval wat onzeker naar huis gaan, maar het zit er wel degelijk in, dat ik van bar tot bar doorga. Ik drink me in een roes. En ik ben ze kwijt, al mijn problemen en zorgen, grote en kleine, Maar ik drink desondanks toch door, ik kan niet anders. Je drinkt je letterlijk klem. Je wordt thuisgebracht. De volgende dag of al na enkele uren slaap, wakker met een ellendige kater en het eerste wat je moet hebben, is alcohol. Je hunkert naar alcohol, en de wetenschap dat er niets in huis is, maakt je wanhopig! Je zorgt dus altijd, dat je een voorraad bij de hand hebt en zodra de gezinsleden hiervan lucht krijgen, word je een genie in het creëren van geheime opslagplaatsen. Als er één wordt ontdekt, voel je jezelf als een dief die op heterdaad betrapt is, maar je zorgt onmiddellijk voor een alternatieve plaats, in of buiten het huis. Alcohol verberg je op de meest onmogelijke plaatsen. Je riskeert ook letterlijk alles voor alcohol. Je verliest elk gevoel voor verantwoordelijkheid. Je hebt jezelf nergens meer onder controle. De meest briljante carrière gaat er tenslotte aan. Je huwelijks- en gezinsleven gaat letterlijk kapot. Degenen die je het liefst zijn, worden heimelijk je grootste vijanden. Op hen reageer je je het felst af, omdat zij tenslotte alles weten van je drankpatroon en je er zo graag van af willen helpen. Maar de kring van hen die machteloos staan tegenover mijn drankprobleem, wordt groter. Vrienden snellen te hulp. Ze doen haast het bovenmenselijke. Mijn predikant komt, niet eenmaal maar vele malen. Zijn pastorale zorg en die van de wijkouderlingen worden geconfronteerd met een onmogelijke opgave. De huisarts ziet er ook al geen gat meer in. Je belandt >n een inrichting, in een kliniek. Een ontwenningskuur volgt. Er worden gebeden opgezonden. De kerk bidt voor een schaap van de kudde, dat verloren dreigt t< gaan. Een ontroerende ervaring. De ontwenningskuur heeft aanvankelijk resultaat, maar de „drankjammer" steekt toch weer de kop op. Je bidt in wanhoop „O, God, verlos en» red mij nh* de nood." Want je leefgedrag brengt met zich mee, dat je ook de verbondsbeloften op het spel zet. Je beseft het wel, dat je geen deel hebt aan het Rijk van Christus.

Maar ook het appèl op je zondig gedrag haalt je niet bij de fles weg! Het integratieproces van de alcohol is zo intens, dat je voor kerktijd eerst een paar borrels pakt om de dienst te overleven. Want je wilt je tenslotte nog wel eens in de kerk laten zien. Je wilt zo lang mogelijk mee functioneren en ook dat kan alleen „onder invloed". Dit doe je dan, zodat het een ander niet opvalt, althans, dat denk je. Maar tenslotte drink je jezelf in het isolement. Je wordt doodeenzaam tussen de mensen. Je gaat je agressief opstellen. En ook de gereformeerde alcoholist komt tenslotte terecht aan de zelfkant van het leven, in de goot. De satanische macht van de alcohol heeft hem te pakken. Hij is een totaal verslaafde geworden. Gelovige of ongelovige, de alcoholist gaat eraan!

Een vraag: herkent u zichzelf? Is uw drankpatroon ergens al te vergelijken met het mijne? Wees dan op uw hoede! Denk er niet lichtvaardig over. Om vws levens wil! En om het geluk van uw gezin, of van je verloofde, of dat van je vrienden. En om de heiligheid van Gods naam. En om de hoogheid van Zijn kerk, waar je krachtens je doop en belijdenis lid van bent/ En 'om de verantwoordelijkheid, die je als opdracht in dit leven aanvaard hebt. Ik kan wel een boekje open doen over zelfvernietiging en vernietiging van mijn omgeving: Je ontkomt er niet aan! Een hopeloos geval, ja dat was ik!

Toen hoorde God! Hij is mijn liefde waardig! En onze God, ontfermt zich op 't gebed! De nooit aflatende, zoekende liefde van God. Wat blijkt Zijn trouw! Het is gebeurd op een kwade dag, toen eenzaamheid en isolement op hun diepst door mij doorleefd werden. Ik overdrijf niet, als ik eraan toevoeg, dat de angst der hel mij alle troost deed missen. Zondagsavonds zocht een kerkeraadslid mij op. Ook al als vriend! En we hebben samen intens geworsteld met mijn afschuwelijk probleem. Onvergetelijke troost van de ambtelijke bediening! Ik wist het, dat de Opperherder ook niet de geringste uit Zijn Hand laat vallen. Hij zoekt het verlorene. En dit belijden houd ik staande als mijn enige troost! Twee dagen later kwam de redding: toch wel, voor mij, uit een totaal onverwachte hoek!

. Er komt bezoek. Twee wildvreemde mensen. Keurig in het pak. Ik taxeer hen: die zullen wel een aardige baan hebben. De zoveelste poging om mij te helpen dus. Maar wat kan ik van deze lieden verwachten? Ik waag een gesprek in de trant van: baat het niet, het schaadt ook niet! Nu, dit gesprek met deze twee Anonieme Alcoholisten zal ik mijn leven niet vergeten. Ook de datum niet. En ik ben er de A. A. in zijn totaliteit diep erkentelijk voor. Ze vertelden me heel simpel, dat ze alcoholisten waren en dit ook wel zouden blijven. En ze hielden mij een spiegel voor, waarin ik mezelf herkende, ten voeten uit. We waren lotgenoten! We zaten in het zelfde schuitje.

En toen kon ik bij hen plotseling zomaar alles kwijt, al mijn wanhoop, elke frustratie. Elk verdriet, elke aangerichte schade. Zij' waren experts, vakmensen. Hun verleden was mijn verleden. Alles wat ik voor niet-alcoholisten almaar verborgen hield, werd door hen letterlijk ingevuld. En ondanks alle hulp die aan die dag voorafging en die ik stellig niet wil onderschatten, ontdekte ik op die dag pas. dat ik alcoholist was.

Ze sprongen ook niet zachtzinnig met mij om! Ze stelden mij voor een bikkelhar.' dilemma: Of doordrinken, dooddrinken, ol afblijven van het eerste glas! Nu vandaag! 24 uur! Je bent alcoholist, je bent ziek. En het is geen schande ziek te zijn, maar wel er niets aan te doen! Wij kunnen je daarbij helpen. Maar je moet zelf willen en doen! Nu, ik wilde wd stoppen met drinken, maar het lukte me nooit. Afblijven van het eerste glas, vandaag, morgen is er nog niet, gisteren is verleden tijd.

De heren gingen weg! Ze blijven niet als waakhonden bij me zitten. Dit eerste felle gevecht van 24 uur moet ik zelf leveren. Als ik het moeilijk krijg, kan ik één van hen bellen, desnoods midden in de nacht. Het gevecht tegen mijn grootste vriend en tegelijk vijand is bikkelhard geworden. Ik huiver nog bij de gedachte aan de ontwenningsverschijnselen die onherroepelijk volgen. Maar ze hadden mij daar wel voor gewaarschuwd, ook dit aan den lijve ondervonden. En ik ben er sidderend en doodziek doorheen gekomen. Maar vanaf dat moment heb ik geen alcohol meer aangeraakt. Want het eerste glas is en blijft voor mij fataal. Als ik weer ga drinken! Vanaf die dag heb ik me aangesloten bij de Anonieme Alcoholisten, d.w.z. ik heb bewust gekozen voor de weg van het herstel. Ik ben een meeting gaan bezoeken. Die worden overal in den lande gehouden op één, meer of zelfs vier avonden in de week.

Wat gebeurt er op zon meeting? De gespreksleider leest „één van de twaalf stappen", nadat we een uurtje informeel met elkaar rond koffie of frisdrank vriendschappelijk van gedachten gewisseld hebben, (die 12 stappen vindt u elders afgedrukt): „Vanavond dus de vierde stap van ons herstelprogramma: We brachten de moed op, de morele balans van ons leven op te maken." Na een inleidende toespraak van de gespreksleider kan ieder zijn mening of ervaringen vertellen. Na een gezellige pauze gaat de volgende aanwezige alcoholist verder. En het wordt altijd een latertje.

We discussiëren niet. Ik realiseer mij, dat er vlak naast mij een atheïst kan zitten, een vrijdenker, een agnosticus, een rooms-katholiek, een syn.geref. etc. Hij kent mijn mening, omdat ik die kenbaar mag maken, maar ik respecteer hem met zijn overtuiging. Dit wederzijds respect heeft als gevolg intense vriendschappen tussen mensen van de meest uiteenlopende levensopvattingen, zonder dat je zelf je eigen overtuiging hoeft prijs te geven. U vindt dit levensgevaarlijk? Het tegendeel is waar. Dank zij de A.A. is mijn interesse voor Kerk en samenleving verdiept. Een wonderlijke wisselwerking.

Nogmaals, wij discussiëren niet over politiek, geloof etc. Dat zou het onherroepelijk einde van A.A. betekenen. In persoonlijke contacten met A.A.-vrienden, en die contacten zijn er volop,/is het een legale zaak allerlei onderwerpen aan te snijden en dan sta je soms wel eens tegenover elkaar. Maar dan is die vriendschap al geen A. A-gebeuren meer. (Ik vrees intussen, dat vele lezers hier met ernstige bedenkingen zullen komen, maar ook t.a.v. hen open ik geen discussie. Misschien levert de rubriek „ingezonden" hier wel interessante stof op.).

Het trouw bezoeken van de meetings is voorwaarde om, eenmaal les van de alcohol, op de weg van herstel, zich weer maatschappelijk te kunnen ontplooien. Dit wekelijks contact tussen alcoholisten is onontbeerlijk om een nuchter leven te continueren en daarvan de vruchten te plukken. Wie de meetings gaat verwaarlozen, loopt een levensgroot risico in zijn oude dmnkpatroon terug te vallen. De praktijk toont dit maar al te vaak aan. Ik heb dus gewoon de meeting nodig om wekelijks mijn accu pp te laden. En o wee als die leeg raakt. Voor mij is de meeting SojPriTi raar *fh rrft fff- Uiteraard doet A.A. meer. Ze onderhoudt contacten met allerlei instellingen en personen, die zich op het gebied van de volksgezondheid bewegen. Ze laat zich graag adviseren en verleent desgewenst advies. Ze concurreert niet met drankbestrijdings of geheelonthoudersbewegingen en pretendeert evenmin een drankbestrijdings of geheelonthoudersvereniging te zijn. A.A.-lidmaatschap vereist een persoonlijke motivatie van machteloosheid tegenover de alcohol en de wil om zelf met drinken te stoppen. De A.A. zoekt desgevraagd het eerste contact, of vangt de hulpzoekende op.

Elke A.A.'er zal zich dus voor de A.A. inzetten, vrijwillig, zonder geldelijke vergoeding. De één voelt zich thuis bij hét organisatorisch gebeuren, een bestuurlijke taak binnen zijn werkgroep, regio of landelijke gedelegeerden-vergadering dan wel Stichtingsbestuur, een ander vindt zijn bevrediging in de public-relations (Stichting Publiciteit A.A.). Er zijn in ons land zon 70 A.A.werkgroepen, verdeeld in zes regio's. In Rotterdam bijv. heeft de A.A. een eigen adres, waar men dagelijks, ook overdag, terecht kan, voor eerste contacten, voor gesprekken onder vier ogen en voor ontmoeting onderling. Ook bestaat daar een intensieve hulpverlening „rond de klok". Dit laatste zal ook bij alle andere werkgroepen het geval zijn. De A.A.bestrijdt dus niets en niemand, ze heeft alleen met het alcoholprobleem te doen. Ze reclasseert dus evenmin. Toch zullen A.A.-ers wel in allerlei zaken bij elkaar te rade gaan en elkaar steunen, maar nooit als A.A.. De A.A kent zich geen enkele handelingsbevoegheid toe, ook niet op justitieel gebied. A.A. aanvaardt evenmin overheidssteun in de vorm yan subsidie, of giften van kerken of andere instellingen. Wij betalen onszelf! En dat levert volop rente op. Geen contributie, maar een rondgang op de meeting. Daaruit bestrijdt de werkgroep alle onkosten, huur, telefoon, lectuur etc. ledere A.A.'er doet tenslotte iets om een mede-alcoholist, die van de drank af wil, daarbij behulpzaam te zijn. En dat iets is altijd veel, want hij doet dit ook voor zichzelf. Dienstbaarheid, eenheid en vertrouwen vormen de grondslag. Waar één van deze elementen gaat ontbreken, loopt het onherroepelijk mis. Uiteraard zijn alcoholisten ook mensen, die van hun fouten kunnen leren. Het A.A.-gebeuren' is op niet-alcoholisten moeilijk over te brengen. Voor hen, onder ons, die een drankprobleem hebben, kan de A.A. veel gaan betekenen. Het zijn doodgewone mensenzoals ik en u. Mensen met titels en werknemers op kantoor en fabriek, huisvrouwen en mensen met een echtscheiding achter zich. Ze komen al of niet uit een failliet verleden. Ze kennen slechts één wens: Een nuchter normaal leven, zonder alcohol. Ze zeggen bovendien, of u alcohol wilt gebruiken en hoeveel: de grens bepaalt u zelf. U bent persoonlijk verantwoordelijk. De A.A. dwingt dus op geen enkele wijze. Tot het leger van drinkende alcoholisten richten wij deze oproep: „Ook wij kunnen u helpen". Vandaar dat in dit geval een gereformeerde alcoholist dankbaar is voor het feit, dat in 1935 een effectenmakelaar en een chirurg, beiden totaal verslaafd aan alcohol, na een gesprek over hun wanhopige ellende, waarin zij steeds weer vervielen, elkaar gesteund hebben om ieder voor zich nuchter te blijven door een ander te helpen in de strijd om nuchter te zijn. Op eigen kracht komen we er toch niet uit,! redeneerden zij.l Zij besloten hun wil en leven over te geven aan de hoede van God. Zo is in de Staat Ohio, in de V.S., de vriendenkring van Anonieme Alcoholisten geboren, een organisatie die in de V.S. al ver over de 6X10.000 leden telt. Eén uwer is lid van de Nederlandse A.A. en hij dankt er God voor, dat hier zijn herstel begonnen is. Hier eindigt het A.A.-verhaal.