Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

(ADVERTENTIE 1.M.)

(Over ingezonden stukken kan niet worden gecorrespondeerd. Ze kunnen, ook niet worden teruggezonden. Anonieme inzendingen of stukken zonder duidelijk adres van de inzender worden niet tn behandeling penomen. De redactie behoudt zich altijd het recht voor de stukken in te korten. Red. LC.)

In Engeland is een mijnwerkersstaking begonnen, die Het land in een ernstige economische crisis zal storten. Miljoenen werknemers worden met werkloosheid bedreigd. De mijnwerkers eisen een loonsverhoging van 30 pet. op grond van een achterstand van hun loon ten opzichte van dat in andere bedrijfstakken. De steenkoolmijnen bieden 16 pet. en de regering heeft verder goed gevonden dat de achterstand aan een onpartijdig en deskundig onderzoek wordt onderworpen. De regering is bovendien bereid de mijnwerkerslonen In overeenstemming te brengen met de resultaten van dit onderzoek, mits een extra loonsverhoging voor de mijnwerkers niet gaat betekenen, dat ook de andere vakbonden het door het parlement goedgekeurde antiinflatiebeleid gaan overtreden. Dit voorstel is door de mijnwerkers verworpen. De regering schrijft nu nieuwe verkiezingen uit op 28 februari en stelt voor de staking zo lang op te schorten. Tegen de wens van de voorzitter in is ook dit voorstel door het bestuur van de mijnwerkersbond verworpen.

Een in mijn ogen volkomen onbegrijpelijke beslissing. De stakende mijnwerkers hebben in feite geweigerd met het uitroepen van de staking te wachten op de uitspraak van een kiezerskorps dat overwegend uit werknemers bestaat. Die werknemersmeerderheid bezit volledige vrijheid een parlement te kiezen dat in meerderheid uit eigen vertrouwensmannen bestaat. Wanneer die nieuwe meerderheid in het parlement een socialistische regering aan het bewind brengt, zal deze de eisen van de mijnwerkers ongetwijfeld inwilligen wanneer zij meent dat deze verantwoord zijn. De staking heeft daarmee elke zin verloren.

Men stort thans met de staking het land In een ernstige economische crisis die met het minst de werkgelegenheid en het Inkomen van de arbeiders dupeert. Men loopt verder de kans dat de kiezers worden verontrust door de gevolgen van de staking en dat deze bij hen overkomt als vrees voor een radicaal extremisme binnen de vakbeweging. De staking verwekt nu zeer sterk de indruk, dat in Engeland een uit extreme elementen bestaande minderheid zijn wil tracht op te leggen aan een meer bezadigde meerderheid, die zich realiseert dat de westerse landen alle ontevredenheid ten spijt in vergelijking met de rest van de wereld een nooit gekende welvaart en sociale zekerheid bezit.

Helaas wordt thans niet alleen in Engeland, maar ook in de andere welvarende landen met grote roekeloosheid met die voorrechten omgesprongen. Ook in West-Duitsland is een heftig verzet ontstaan van de vakbeweging tegen het loonbeleid van een overwegend socialistische regering. Zich o.m. beroepende op de Duitse en Engelse looneisen heeft ook de Nederlandse vakbeweging een zo spoedig mogelijke Intrekking van de machtigingswet geëist, die de regering de bevoegdheid geeft In te grijpen in de algemene inkomensvorming. In feite houdt ook deze eis een motie van wantrouwen in aan het adres van een regering die evenals in West-Duitsland overwegend bestaat uit personen die als vertrouwensmannen van de werknemers ziin gekozen. De indruk ontstaat dat ook in ons land het beleid van de vakbeweging niet wordt beheerst door verantwoordelijkheidsbesef maar door de vrees dat men ruzie krijgt met de achterban, wanneer niet een volledige compensatie van de sterk gestegen kosten voor levensonderhoud wordt geëist.

Vooral de compensatie van de sterk gestegen prijzen van ingevoerde grondstoffen zal er toe leiden dat de kostenstijging volledig uit de hand loopt. Vooral bedrijven, die zoals de landbouw en de exportindustrie afhankelijk zijn van exportmarkten worden daardoor in hun voortbestaan bedreigd met alle gevolgen van dien voor de werkgelegenheid. We zijn in een polarisatieproces terechtgekomen, dat de ingewikkelde sociale werkelijkheid, onze economische kwetsbaarheid en de op democratie berustende besluitvorming miskent. Hoe sterker de polarisators van de werkelijkheid vervreemd raken, des te krachtiger zal de werkelijkheid terugslaan ger zal de werkelijkheid terugslaan schrijft prof. Valkenburgh in de L.C. van 9 februari zeer terecht.

Leeuwarden, T. M. de Man

Liever dan mee te doen met de grote mode van de loze kreten, geven wij de voorkeur aan het eerst verzamelen van de harde cijfers. Dan weet je tenminste te zoeken in een aanval op de grote inkomens en vermogens. Dat zijn etmaar weinig, dus je weet je bij voorbaat verzekerd van de instemming van velen. Gelukkig hoor ik ook niet tot die aangevochten categorie, zodat men mij niet beschuldigen kan voor eigen parochie te preken.

De laatste officiële gegevens over de vermogens zijn te vinden in het Statistisch Zakboek van 1973 en hebben betrekking op het jaar 1970. Hieruit blijkt dat 8100 mensen een vermogen hebben van meer dan 1 miljoen, 16.000 mensen een vermogen hebben van 500.000 tot 1 miljoen, 29.000 mensen een vermogen hebben van 300.000 tot 500.000, 46.000 mensen een vermogen hebben van 200.000 tot 300.000. 100.100 mensen kan men met meer of minder recht dus als vermogend betitelen. Een deel van deze 100.100 zijn weduwen, de rest hebben een gezin. Laten we aannemen dat het gemiddeld aantal volwassenen van deze gezinnen twee is, dan horen tot deze categorie 200.000 mensen, goed voor vier Kamerzetels.

Omdat de officiële cijfers van de inkomens nog niet bekend zijn, moet men hiervoor terug grijpen op het Statistisch Zakboek van 1972. De hierin vermelde laatste gegevens hebben betrekking op 1967. 13.500 mensen verdienen meer dan 100.000, 46.300 mensen verdienen meer dan 50.000 tot 100.000. Van 59.000 mensen kan men zeggen, dat ze werkelijk een hoog inkomen hebben. Door de geldontwaarding en loonsstijgingen zijn deze cijfers de laatste jaren wel hoger geworden, doch het is zeer de vraag of de koopkracht eveneens gestegen is.

Nu komt Moeder de Gans op de proppen. Die beweert de figuren uil deze statistiek, dat zijn de WD-ers. En de rest dat zijn de PAK-leden plus enig ongeregeld goed. Het is een beetje simpel gesteld, doelt het is wel de quintessens van het betoog van een aantal ingezonden stukken-schtii

Laten we gemakshalve de personen, die in deze statistieken voorkomen nu eens als „de rijkaards" betitelen. Gesteld, dat die rijkaards allemaal op de WD zouden stemmen, dan zou de VVD dus vier Kamerzetels maximaal kunnen krijgen. Volgens de jongste opiniepeiling krijgt de VVD echter 22 pet van de stemmen, goed voor 33 Kamerzetels. Waar komen die 29 extra zetels vandaan? Einde van het eerste sprookje.

Het is echter helemaal niet zo, dat die rijkaards allemaal op de VVD stemmen. Wie zich de moeite neemt in verkiezingstijd in de Wassenaarse Kieviet of de Konijnenlaanbuurt rond te wandelen, zal op tal van huizen, waarvan er geen enkele goedkoper is dan 400.000 gulden tal van PvdA-raambiljetten ontwaren. Bovendien wemelt de PvdA van ministers, hoge ambtenaren, vakbondsleiders, journalisten, tv-figuren, uitgevers enz., die stuk voor stuk meer dan 50.000 verdienen. Dat er ook buiten Wassenaar progressieve vierton-hulzen zijn, wordt o.a. geïllustreerd door de huizen van J. den Uyl, Mies Bouman en Anneke Goudsmit, om maatenkele bekende te noemen. Er zijn vele andere voorbeelden, die aantonen dat de rijkaards politiek aardig verdeeld zitten b.v. KVP (Dreesmann, v. d. Brink, Van Doorne) PvdA (Hofstra, Nederhorst), AR (Verolme). En nu Moeders tweede sprookje, het verhaal dat de PvdA staat voor de kleine man, de lagere loontrekker, m.a.w. dat al die rijkaards in de PvdA ..heraus mit uns"-idealisten zouden zijn en dat de WD er zou zijn voor de belangen van de kapitalisten en dat al die arbeiders en kleine mannen, die op de WD stemmen eigenlijk zich zelf de das om zouden doen.

Als het sprookje echt waar was, zouden In Nederland honderdduizenden in pure onnozelheid zich zelf de das willen omdoen. Als men niet gelooft aan de onnozelheid van die honderdduizenden is er maar een mogelijkheid, n.l. het sprookje is niet waar. Dat is natuurlijk geen bewijs. Laat ons thans trachten dit bewijs te leveren.

De PvdA zegt te streven naar: 1 verkleining van de inkomensverschillen, 2. bestrijding van de inflatie en prijsstijgingen, 3. vergroting van het reële inkomen van de kleine man. 4. bestrijding van de werkloosheid, 5. vergroting van de hulp aan de derde wereld, 6. bescherming van het milieu door afremming van de industrieele expansie, 7. vergroting van de overheidsuitgaven voor bevordering van kunst, cultuur en maatschappelijk welzijn. Een heel pakket, waarvan verschillende punten op zich zelf aantrekkelijk klinken. Ettelijke van deze punten worden ook door de VVD voorgestaan.

De grote vraag is echter of al deze punten te combineren zijn, of bevordering van het een geen benadeling van het ander is. Voorts dient onderzocht te worden wat loze kreet en wat praktisch retaliseerbaar is.

De verkleining van de inkomensverschillen. Het meest radicale is natuurlijk alle inkomens boven de 50.000 gulden te verdelen over de anderen. Dat zijn er dus een 60.000. Aangenomen dat het gemiddeld inkomen van die 60.000 f 70.000 is, dan komt er een pot vrij van 4250 miljoen. Als men deze pot over een beroepsbevolking van 4,7 miljoen uitsmeert, betekent dit dat ieder lid van de beroepsbevolking bruto ongeveer f9O,- per jaar zou krijgen. Laten we aannemen, dat hier gemiddeld f 20,--afgaat aan belasting en sociale lasten, dan blijft er nog f 70,— per man over. Doch daar zijn we er nog niet mee. Want de fiscus is de grote melkkoeien kwijt en zal dat moeten compenseren door een forse belastingverhoging. Aan te nemen is, dat er dan nog een tientje per man afgaat, dan blijft van de hele operatie f 1,- per week per man over. Afschaffing van de hogere inkomens levert zelfs bij de meest vergaande maatregelen dus practisch niets op voor de personen met lagere inkomens.

De inflatiebestrijding. Daar Is iedereen voor. Wat is inflatie? Heel simpel gesteld is het vergroting van de geldcirculatie zonder dat daar een evenredige vergroting van de hoeveelheid geproduceerde en verkochte producten en diensten tegenover staat. Het geld wordt goedkoper, goederen en diensten w-orden in geld uitgedrukt duurder. Hoe wordt de geldcirculatie groter? Door loonsverhogingen, die meer geld onder de mensen brengen, zonder dat dit geld voor besparingen wordt aangewend, door credietverruiming en vergemakkelijking van het afbetalingsstelsel, door vergroting van de overheidsuitgaven enz.

Hoe wordt het inflatieproces aan de productiekant bevorderd? Door daling van de productiviteit als geheel en petproducerende man, door werkeloosheid (de uitkeringen brengen wel toename van de geldvoorraad zonder dat hier producten tegenover staan), door het achterwege blijven van productieve investeringen, door het achterwege blijven van besparingen met productieve bestemming: Verslechtering van handels- en betalingsbalans hetzij door daling van de productiviteit, hetzij doordat door stijging van de productiekosten goederen en diensten dusdanig duur geworden zijn dat ze niet meer op de wereldmarkt kunnen mee concurreren.

Doordat vele landen inflatoir te werk gaan zijn tot nog toe hier catastrophes uitgebleven. Zodra echter de inflatiegraad van Nederland die van het buitenland gaat overtreffen zijn catastrophes onvermijdelijk. Reeds is Nederland van goedkoopte-eiland bezig duurteeiland te worden. Reeds zijn enige bedrijfstakken of grote delen daarvan bezig als niet konkurrenzfaehig (sectoren van textiel- schoenen- Herecaf en scheepsbouwindustrie) af te vallen.

Als men zich afvraagt welke maatregelen PvdA en regering voorstaan dan kan gesteld worden dat vergroting van Overheidsuitgaven voor veelal niet productieve doeleinden, maatregelen die investeringsbereidheid tegen werken (selectieve investeringsaftrek, loonpolitiek, sociale politiek), hulp aan de derde wereld, voor zover deze niet exportbevorderend werkt, allemaal tot gevolg moeten hebben dat inflatie bevorderd in plaats van verminderd wordt, terwijl ook stijging van de werkloosheid door deze politiek niet afgeremd, doch juist gestimuleerd wordt.

Een inkomensbeleid, gericht uitsluitend op het optrekken van de minimumlonen, mag op het eerste gezicht erg sociaal lijken, in werkelijkheid neemt het bij de brede arbeidersmassa de stimulans tot harder en beter werken en tot het verkrijgen van betere scholing weg. Waarom zou een arbeider zich druk maken als zijn extra-inspanningen niet in voldoende mate extra betaald worden? In de Sovjet-Unie, die men toch heus niet van kapitalistische mentaliteit kan verdenken, heeft men door het Stachanowsysteem doen blijken, dat betere en hoger gequalificeerde arbeid beter betaald dient te worden. De PvdA schijnt nog niet veel verder gekomen te z.ijn dan de Russische ideeën van 1920.

55.7 pet van de Nederlandse werknemers is werkzaam in de industrie. Zij vormen een groot percentage van de Nederlandse bevolking. De schoon lijkende verlangens van de PvdA zouden hen erg moeten aanspreken. Toch houdt een zeer groot deel van de werknemers zich afzijdig van PvdA en geestverwanten. Zouden zij zich realiseren dat de schoonschijnende programmabeloften door hun tegenstrijdige werking, in werkelijkheid helemaal niet zo voordelig voor de arbeiders zijn. doch in tegendeel inflatie, enorme §rijsstijging en werkeloosheid kunnen evorderen?

Oldeberkoop. Drs. P. Kooperberg

Natuurlijk krijgt de zich nu als schrijver ontpoppende Bernard Sijtsma uit Wijnjeterp een reactie en weer van de bekende onbekende Bouwvakker. Dus pen tegen troffel.

1. Uw verweer over het dappere Sovjetvolk omzeilt u met nietszeggende woorden. Het Sovjetvolk heeft alleen al in 1940-1945 bewezen een heldhaftig volk te zijn en is niet tegen te spreken. U bedoelde het wel niet zo, maar u erkende toch dat onze regering die helfhaftige eigenschappen miste en op de vlucht sloeg.

2. U gaat er nu toch mee aceoord dat het Sovjetsocialisme nooit zal kunnen verdwijnen, hoe moeilijk dat voor u ook te verteren is. Dat is bepaald ontevreden acties uit lang vervlogen jaren in de DDR, Polen en van iets jongere datum in Tsjechoslowakije aanhaalt is nietszeggend. In alle landen komt zoiets wel voor, die problemen zijn daar allang kameraadschappelijk opgelost. Veertig procent onderbetaalde negers zijn daar niet, zoals in uw democratie Amerika. In Tsjecho-Slowakije bevindt de levensstandaard zich bij de allerhoogste. De tegenstanders van toen zijn inmiddels voorstanders geworden. Geen enkele Nederlandse krantenredacteur zal dat tegen kunnen spreken.

3. U Is weer mis: de Russen halen geen olie bij de door uw democratie rijk gemaakte sjeiks, ze hebben die zelf in overvloed. Ze hebben eigen olietanks en -raffinaderijen en hebben de oliemachten in hun land uitgeschakeld. Hulde. U weet wel, Shell 28 procent meer winst dan het jaar daarvoor, Esso 60 procent meer, Texaco 45 procent meer, Mobil 45 procent meer, samen honderden miljoenen guldens, aan de werkende bevolking ontfutselde winsten. Als enigen vechten communisten daar met succes tegen. Zalig het gevoel te hebben dat je uitgebuit wordt, nietwaar Sijtsma? De winst behoort het proletariaat toe. Heel 'Nederland ziet met grimmige ogen naar de macht van het oliekapitaal, dat ons land de wet voorschrijft. Sijtsma slikt liever alles, doet niets. Verslagen geeft hij zich dan maar liever over aan het oliekapitaal met zijn dwingend verhoogde olieprijzen.

4. Over het huwelijk van de Rus Solzjenitsyn slaat u ook de plank mis. En u moet mij geen fascistisch geschrijf in de schoenen trachten te schuiven, men moet iemand van alle kanten bezien. Het volgende bericht komt van uw eigen zijde. Op 22 maart 1973 schreef de LC, dat de 61-jarige Russische romanschrijver A. Solzjenitsyn, die de Nobelprijs voor letterkunde had gekregen, na een juridische strijd van 16 maanden van zijn eerste vrouw gescheiden was. In kringen die nauw kontakt met de schrijver onderhielden werd vernomen dat, een rechtbank de echtscheiding heeft uitgesproken. Solzejenitsyn, die over zijn privé-leven erg gesloten is, leefde toen al drie jaar samen met de 24-jarige Natalja Svetjova, die hem twee zoons heeft geschonken, Jermolai en lonat. Met zijn eerste vrouw Natalja Resjetofskaja trouwde Solzjenitsyn voordat hij in de tweede wereldoorlog in dienst ging. Deze man verwekte bij een 21-jarig meisje een kind. Later nog een. Pas daarna deugde zijn vrouw, met wie hij 35 jaar getrouwd was. ineens niet meer. Dappere mannen. Sijtsma. gaan als er moeilijkheden zijn eerst scheiden en kijken later naar een andere partner om. Dieven, kruipers, hoerelopers maar ook echtbrekers kunnen nooit rechtschapen volksvoorlichters zijn. Karakters veranderen nooit. Zij worden door het proletariaat niet serieus genomen, zijn onnuttig. De Russen hebben betere. Solzjenitsyn is voor hun waardeloos, hij troost zich ermee de betreurde martelaar te spelen.

5. Inderdaad, het Sovjetvolk leest alles, kan alles lezen, is nog nooit tegengesproken. Uw paniekverweer met „ik zwijg, ik geef het op, ik spring in de vaart, nee toch niet, onze geheimhoudingsdienst, verzegelde wagens van Van Gend en Loos, boze aardmannen" enz. noemt men op de bouw ouwehoeren. Heel Wijnjeterp lacht erom. Wijst u mij liever de openbare bibliotheken eens aan waar Sovjetboeken te vinden zijn, bijvoorbeeld net als Engelse.

6. Jazeker, de Moskouse straten worden met de vernuftigste sneeuwblazers geruimd, dat is wereldbekend. Grootmoeders hadden in Rusland al ouderdomspensioen toen wij in ons land er nog niet eens van droomden. Ze hoefden niet te sneeuwruimen, hoor Bernard. Uw suggestie dat Brezjnef 84 tot 184 auto's zou bezitten (is u de tel kwijt?) is niet normaal, u draait door, u bedoelde zeker te zeggen dat Prins Bernhard ongeveer 160 eretekens, orden, onderscheidingen bezat. Dat klopt hoor. Zie Panorama nummer 27 van juni 1971. vier pagina's vol.

7. Ontwijkt vs simpel met zwart-wit, toch is het juist. Onderbetaalde zwarten tot 40 procent beneden het loon van de blanken. Treurig maar waar.

8. Wat hebben bv. de stakende Engelse mijnwerkers, het Engelse volk en zijn regering voor een behoefte aan steun van zulke schrijvers als Sijtsma en Solzjenitsyn? Dacht u dat die proletariërs om jullie waardeloze adviezen en voorlichting verlegen zaten? Als die mijnstakers willen, komt alles stil te liggen. Hun komen eerder die vele miljarden winst van de oliebaronnen toe.

9. Dus de communisten van 1930 een trap na geven omdat ze tegen de regering Bruening waren, terwijl ook de nazi's dat waren? En zo suggereren dat communisten het met de nazi's eens zouden zijn? Dus toen de Duitse communisten na 1933 werden afgeslacht had Rusland de oorlog moeten beginnen? Fraai hoor. Juist, in 1939 sloot Stalin dat befaamde verdrag tussen twee artsvijanden om de oorlog uit te stellen, zo niet te verhinderen. En toen Hitler het door Engeland in de steek gelaten Polen overmeesterde, toen heeft het Rode Leger in 1939 Hitler gedwongen van het stuk Wit-Rusland met zijn 11 miljoen mensen af te blijven. Inmiddels succes met uw nog te schrijven boek. De toekomstige lezers weten nu uw trant al. Leeuwarden. Bouwvakker.

Waarschijnlijk las u reeds in de krant van zaterdag j.l. het ingezonden stuk onder de kop „natuurbescherming". Wanneer dit niet het geval is, zoek dan die krant op en lees welke afschuwelijke dingen er met onze zangvogels gebeuren. In de zuidelijke landen en vooral in Italië, worden duizenden van deze diertjes op een gruwelijke manier gedood, niet alleen bij massa's doodgeschoten maar ook gebruikt als lokaas. Het is niet te geloven, maar de stakkers worden levend kaalgeplukt en blind gemaakt om door hun angstgeschreeuw de overvliegende trekvogels te lokken. Vogelwachters het ligt ver buiten onze grenzen, maar dit is een schreeuw om hulp van al die weerloze diertjes die daar het slachtoffer worden.

In eerder genoemd schrijven is de mogelijkheid om hulp te bieden duidelijk omschreven. U kunt acties op touw zetten, richt U tot Mondiaal Alternatief, de heer Bartels, De Ruyterstraat 94 te Zandpoort zendt u bijzonder graag tegen betaling van slechts een gulden vier gestencilde formulieren toe. Dit zijn verzoekschriften aan de eerste minister van Italië, waarop per formulier 20 handtekeningen kunnen worden geplaatst waarin gevraagd wordt de vogelmoord te stoppen. Natuurvrienden, dierenvrienden wij moeten wat doen, zeker nu! Warstiens. R- Bosma.

Bouwvakker Is het ermee eens, dat er mensen zijn die niets kunnen begrijpen, dit slaat dan wel op bouwvakker, als een boemerang van beton.

1. Het Noorse en Turkse volk is volgens bouwvakker niet zo dapper geweest als het Sovjetvolk, want zonder hulp van Amerika had West-Europa nooit de oorlog 1940-45 kunnen winnen. Kan een volk dat ten ondergaat niet dapper zijn? Dit geschrijf van bouwvakker is een flater van de eerste orde, het slaat als een tang op een varken. Het dappere Sovjetvolk, volgens bouwvakker, met zijn bekwame leiders, heeft als enig Europees volk het Nazi-bewind vernietigd. Nou. beste kerel, een kleine opfrissing, de Sovjets waren totaal ontredderd en verslagen, ze waren nergens meer, toen waren het geen rode rakkers maar arme stakkers. Toen kwam de kapitalist Uncle Sam, weet U nog? Wat die bekwame leiders betreft, doodgewone ordinaire struikrovers, gangsters en misdadigers en nu nog, net als de nazi's toen, één pot nat, dezelfde streken.

2. Er zijn vele communistische landen bijgekomen? Bouwvakker vertelt er wijselijk niet bij hoe en waarom, wel door misdaad en terreur of onderdrukking. Laat die inwoners maar eens vrij kiezen, de grote meerderheid zou zeggen, laat ze opdonderen van waar ze gekomen zijn. Trouwen communistische landen bestaan er nog niet, weet Bouwvakker eigenlijk wel wat communisme is? Ik geloof van niet, wil je er iets van zien. dan moet je die kant van China uit, beste kerel.

3. Alweer het monotone geklets, waar Bouwvakker misschien 's nachts van wakker ligt. oliekapitaal, oliebaronnen, kapitalisme enz.; maar wat wil je als je een oude afstammeling uit een Colijns nest bent en je hebt niet wat anderen hebben dan ga je als een ontevreden mens over deze aardbol. Maar misschien vinden mensen in krotten, Bouwvakker wel een kapitalist. Wel, oliesheiks en zgn. communisme is momenteel ook hand in hand kameraden. Wie kan dat volgen?

4. Solzjenitsyn zijn aanhang Is 0,00 procent volgens Bouwvakker, hij vergeet de ontelbaren die met deze schrijver de wanorde aan de kaak willen stellen. Is die computer van Bouwvakker nog wel in orde? Die roddel over Solzjenitsyns huwelijk lijkt me een rot opmerking en heeft niets uitstaande met zijn boek. Misschien vertelt Bouwvakker ons nog wel eens dat Solzjenitsyn helemaal niet bestaat en dat het maar een Westers sprookje is. Och waar maken wij ons dan eigenlijk druk om.

5. Het Sovjetvolk leest alles en kan van andere volken alles lezen? Waarom worden er dan stoorzenders ingeschakeld. Als men uit dat boek voorleest? Bouwvakker draait de zaak hier wel degelijk om, wat een primitief en onnozel geschrijf. U zou beter onder de naam van nar, dan van Bouwvakker kunnen schrijven. U weet toch zelf wel beter? Bouwvakker zal wel weer naar bewijzen vragen alles wat hij niet begrijpt, moet bewezen worden, alleen hij mag er op los kletsen.

6. Ja daaar las ik het weer kapitalisten knechten enz. en O God vergeef hem schrijft hij, ook al geloofswaanzin? Ik meen mij te herinneren dat bouwvakker eens geschreven heeft, dat er geen God bestond.

7. Geen rassendiscriminatie? Ga maar eens op de fiets door Sovjetland. Geen uitbuiting? Al die miljarden dan die daar voor oorlogstuig worden uitgegeven, daar is de Navo kinderspel bij, smeerden ze dat eens over die arbeiders uit, dan konden wij ze misschien hier in de vakantie ook eens met hun dure wagentjes begroeten en kennis maken, maar dan moet die muur van beton wel weg.

8. Er sterven inderdaad veel van de honger en dat is treurig maar wat zou er gebeuren als de kapitalistische democratie er niets aan deed? Dan zou het leed met te overzien zijn. Waarom helpen de communistische kameraden eigenlijk nooit eens? Ja, van de wal in de sloot.

9. De Hitler-creatie kon ontstaan door kapitalisme en communisme, gesnopen, niet? Wel dit was het dan, ik schrijf niet weer terug, ik probeer in mijn achtertuin met mijn hoofd een stuk zwaar beton te splijten. Karate noemen ze dat, geloof ik.

Leeuwarden, M. Jellema

In het nummer van woensdag, 6 februari j.l. verwijt „een nuchtere Fries" de heer Nijland kortzichtigheid en wijst er op, dat het Nederlands (hij prefereert Hollands) steeds meer op zijn retour is: als gevolg waarvan de aan hel Nederlands bestede tijd verspilde tijd zou zijn.

„Nuchtere Fries" is hier toch wel een beetje erg resoluut en het schijnt ondergetekende ietwat kortzichtig als hij, zonder enige oorzaak daarvan te noemen, zo laatdunkend over het Nederlands spreekt en in één adem door, het bijna voorstelt alsof het Engels bij veel volken „kind aan huis" zou zijn.

Het zal misschien overdreven zijn „nuchtere Fries' een anglomaan te noemen, maar hij moet toch wel bedenken dat het juist het „verheerlijken" van een vreemde taal en het blinde gebruik daarvan (te pas en te onpas) is, waardoor het aanzien van de eigen taal in discrediet wordt gebracht. Op grond van wat hij schrijft mag dan ook aangenomen worden, dat „nuchtere Fries" er aan meewerkt, dat het Hollands steeds meer op zijn retour is.

En als „nuchtere Fries" dan over het Engels schrijft, dat „dat vrijwel de hele wereld omspant, moet hij zich toch ook een paar zaken afvragen. Een paar jaar geleden vond er in Londen een conferentie plaats, waar de plaats van het Engels onderwerp van gesprek was. Aldaar werd vermoed, dat het aantal Engels-sprekenden zo rond de 480 millioen zou liggen. Dit getal aanvaardende, moet worden vastgesteld dat dat ongeveer 13.5 pet van de gehele wereldbevolking uitmaakt, waaruit dus volgt, dat 86.5 pet het nog moet leren „voordat het de wereld omspant".

Er dient op te worden gewezen, dat in diverse landen de kennis van een vreemde taal (dat is niet altijd Engels) zich tot een sociale bovenlaag beperkt, en het gebruik tot „het kantoor". Voorts ook, dat hier en daar het Engels al een halt wordt toegeroepen. Bijv. in Japan, waar het als verplicht leervak werd afgevoerd (wat misschien niet helemaal los gezien zal moeten worden van het vertrek van de Amerikaanse troepen, een paar jaar geleden, maar officieel werd aangevoerd dat de resultaten te gering waren).

En tenslotte, maar niet in de laatste plaats, dient wel te worden bedacht dat de plaats, die een nationale taal in het internationale verkeer inneemt, te sterk afhankelijk is van allerlei zeer wisselvallige grootheden (waaronder militaire positie, koloniaal verleden e.d.), dan dat op lange termijn op zodanige status kan worden vertrouwd. M.a.w.: U laat Uw kinderen Engels leren, maar over bijv. 20 jaar heeft „de geschiedenis zich herhaald". Een ander volk (of groep van andere volken) „slacht foar best op" en, „nuchtere Fries', U heeft Uw kinderen stenen voor brood gegeven.

De Hoeve

Böte

Nu van bepaalde zijde de ernstige wenk is gegeven om de controle op de naleving van de maximum snelheid zo „opvallend" mogelijk uit te voeren is de politie toch wel gedegradeerd tot „vogelverschrikker". Vele Kamerleden stellen er een eer in om over de meest pietluttige dingen aan de minister vragen te stellen. Ik ben benieuwd of er nu. nu het om adspirantmoordenaars gaat. ook vragen gesteld zullen worden. Ruinerwold.

Automobilist (45000 km per jaar)

Het is mij een raadsel, hoe de eindredactie van het Gereformeerde Kerkblad voor de classis Kollum en Omstreken ..Puntsgewijs" het geschrijf van ds. P. Hekstra, gereformeerd predikant te Twijzel kan opnemen. Zie LC van 8.2.74. Zonder het artikel van een voorwoord of naschrift te voorzien, mag men toch aannemen, dat de strekking van het stuk past in het kader van het kerkblad.

Wat ik bij een gelovige altijd zo weet te waarderen is de liefde, die hij voor zijn medemens heeft. Ds. Hekstra kent echter geen liefde, alleen maar angst. Angst, dat ziin naam ijdel gebruikt wordt door Jehova's Getuigen. Wat moeten Uw gemeenteleden wei niet van U denken dominee? Maar een gelovige heeft toch seen angst? Vanwaar dat dit onbegrijpelijke verweer, dat zich afzetten tegen de medemens, waaruit geen liefde blijkt, alleen een zelfgenoegzaamheid beter te zijn dan de ander en het vooral beter te weten...

Ja, ja. het scheen dus nodig te zijn, eens duidelijk te zeggen wie en wat Jehova's Getuigen zijn. Wie zijt gij, geachte dominee, dat gij oordelen en zelfs mag veroordelen? „Zij zijn zeer wetsgetrouw... Dat willen ze tenminste oprecht zo zijn." Waaruit Uw volgelingen dan mogen lezen, dat hun dominee wel beter weet!

„In hun ijver zijn ze onverdroten. Romeinen 12 : 10." Dominee. U kon toch weten, dat die passage begint met: Weest in broederliefe elkander genegen (!). ..Ze nemen de tijd om de bijbel serieus te lezen. Of niet te lezen, maar aandachtig in zich op te nemen. .. " Hoe kunt U. dominee, een broeder verwijten, dat hii de bijbel anders leest dan U? Heeft Ü dan het alleenrecht van het enige ware geloof? Alle negenennegentig anderen zitten er naast?

Of uit dweepzucht spreken sommigen onder ons. . . " Het zou U te prijzen zijn dominee, als U daarmee nu eens niet die andere bedoelde Waarom zitten dan zulke vreemde apostelen als Jehova's Getuigen wel steeds in de bijbel te graven, en wij niet?" Ja, en omdat U weer meer in de bijbel graaft dan ik, dien ik U dus op mijn beurt weer een vreemde apostel te noemen dominee?

Zo zou ik kunnen doorgaan, want U doet nog meer verwonderlijke uitspraken. Maar ik wil met U afrekenen dominee, radikaal afrekenen. U praat niet over verzoening of vergeving. Over genade hoor ik U niet. U zegt de meest wonderlijke domme dingen: ze zijn antimilitarist, terwijl de bijbel daar geen aanleiding toe geeft. Gij zult niet doodslaan. Exodus 20:13. Dominee, is er dan geen enkele aanleiding? Doorgaans kan men zijn medemens beter direct bij de deur wegsturen. Maar wie zich boven zijn medemens heeft weten te verheffen kan wel urenlange interessante discussies met ze hebben.

Mag ik eens langs komen, dominee?

Kollum

Hans van der Heide