Naar het 'Vad. verneemt,.ligt het in het voornemen van den heer Mackay, aan den Koning voor te stellen, do afdeeling „Handel en ' Nijverheid"' van, het departement van Waterstaat af te nemen en bij dat van'Buitenlandsohe Zaken te voegen. :
.-■-. De Minister van Marine verleent "Vrijdag a.s. geen.audiëntie. .: - ■ \\,
. ... De Minister van Binnenlandsche Zaken verleent Zaterdag a.s. geen audiëntie. . u
— Dóór het bestuur der Liberale Unie is in de plaats vaiv den heer mr. E. H. Karsten, dio door. gezondheidredenen genoodzaakt is het voorzitterschap neder te leggen,'tot president gekozen de heer mr. E. Fokker te ïuiaaeiuu g.
— Benoemd tot voorzitter van den raad van toezicht op de Rijktpostspaarbank, het lid van dien raad,. de heer. P. A.L. Van Ogtrop te Amsterdam,„{ -;i ~ ?,:..,'-: '..'•'.-. ;
• —Bij de Algemeene Rekenkamer is benoemd tot adjunct-commies P. L. Van Eek, eersteklerk bij dat College.' ' .-. -.■'■.'£:'-
— Woensdag 5 Mei herdenkt de heer H. Van den Berg, hoofd der scliool te Naaldwijk, zijn SÓ-jarige ambtsvervulling. /
.-'■• —, Tot deelneming aan het 2e gedeelte van het vergelijkend-examen voor hoofd der 3e openbare, school te Maasdam zijn tegen Zaterdag a.s. teruggeroepen de volgende heeren: S. G. Van Efferen :te | Dordrecht-, W. J. K. Steijnis te Neder-Hardingsveld;H. Vanßuggen te Vlaai-dingen; E. Mast.te Numansdorp; W. G.' Groen te Bergen-op-Zoom: M. Blommers te. Rotterdam ;M. De Zeeuw te Rijsoord; D. Beukelman te Rotterdam. ■' v; '
-- Drietal bij de Ned. Ger. Kerfe (doleerende). Te Sneek G. Van. Goor, te Bunschoten; W. Van den Bergh, te Voorthuizen, enG. H.Van Kasteel, te Kollum. _ . - '■■■'-'■.;■■■ ■'-'■■-'■.■ Beroepen bij de Ned. Herv. Kerk. Te Vlaarflingen J, Van 't Hooft teKoudekerk (Zeeland) TeHeerle (Limburg)A»P.DeGrootte Ophemert. Bedankt voor het beroep bij.deEed. Herv, Kerk. Voor Pernis- door J. W. Kautzman te Dinksperloo. —' Voor Egmond aan Zee door C. P.Van Diest, emeritus-predikant te Utrecht. ' Bedankt voor het beroep.' bij S de Chr. Ger. Kerk. Voor Westbroek door J.VanHentehte Zuid-Beierland. ;-::':ï' i.;: , --; -''-'■ -V. ■":'
Bedankt voor het beroep-bij de Doopsgek Kerk. Voor Sneek door L. Hestra'te Norden,
"Binnenland. 19 April.". "Rotterdamsch nieuwsblad". Rotterdam, 1888/04/20 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011009724:mpeg21:p001
"Rotterdamsch nieuwsblad". Rotterdam, 1888/04/20 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011009724:mpeg21:p001
De groote volksvriend! •.'''' ■■': ..,.' Men leest'in het .'; ■ " -,':.".-/.'. De heer Gelderman,dezer dagen te Oldenzaal overleden, heeft f 30.000 nagelaten aari het Pensioenfonds zijner werklieden. -„Dat was stellig een edele daad, waarin allen, die het wèl meenen met den werkman, zich zullen verheugen. ;'■:-';"''-."." Li> Niet zoo echter de man, die zich altijd /oor den warmsten vriend des volks uitgeeft, die edele Domela Nieuwenhuis. '
Ziehier hoe dat heerschap, dat van nijd en afgunst wordt opgegeten, in zijn blad de schenking van den heer Gelderman meedeelt: „Uit het gezegend Twente komt weer een bericht, bij zal dragen .om den lof te verkondigen van een onzer nooi'trpvolprezen fabrikanten.' Te Oldenzaal staat de fabriek van tle heeren Gelderman en Zonen. Een der vennooten, onlangs overleden,, gaf /' 30,00O'aan het reeds bestaande Pensioen en Ondersteuningsfonds, dat op 't oogenblik meer dan ƒBO.OOO bedraagt.'De pers, het „Sociaal Weekblad" vooraan, zal i den lof daarover steken. Reeds lazen wij: het geheele fonds is verkregen uit middelen der fabrikanten. Men vergeet er bij te vo.egeh, dat fabrikanten hun middelen krijgen door het uitzuigen der arbeiders. Bij 'slot van [rekening moet. men clen.man nog prijzen, die eerst u f 100' ontsteelt en dan u /' 5 geeft uit zijn middelen, want ook dat behoefde hij niet te doen, — dus hij is edelmoedig." -,
. Kari'het onbeschaamder? '; V".-.'- Een fabrikant schenkt, bij zijn overlijden, 30,000 gulden aan zijn werkvolk, opdat zijn "naam onder hen in gezegend aandenken blijve en ten einde na zijn dood nog nuttig te zijn voor hen, wien hij tijdens zijn leven werk en brood verschaft heeft. En in plaats dat hem daarvoor j dank % geweten-wordt, moet .de schenker voor die daad worden beleedigd en gehoond,': meet hij voor een', dief wórden uitgemaakt* en 'het' werkvolk tegenzijn overleden patroon worden opgehitst. ;, • ; Dat doet Domela Nieuwenhuis,.de groote \ volksvriend,-de kapitalist, die vóór weinige' jaren pasteen erfenisvan meer daneenton:- (/IOO.OOOj heeft opgestreken, maar daarvair: de eerste honderd gulden nog aan,den werk-" man moet'afsfcaaiydièn'hij tegen patroons opruit,, ofschoon hij,zelf, als patroon vim de ; socialistische drukkerij, niet aarzelt de voor-. deeltjes van dat winstgevend zaakje inden": zak te steken. ■ - • ~* •
. Het'ïzjjn' me volksvrienden," die,hêeren socialen! . it~X;.'" - ■•■ . - 'f
" —"Gisterochtend brak een felle brand uit bij den landbouwer en voerman B. Stremmelaar .achter"Nieuwe kerkhof te Zwolle. ■ Hejigeheele'huis met'het grootste gedeelte van den inboedel is door het vuur vermeld."Het vee," alsmede eenige wagens en karren, zijn in veiligheid gebracht. De brand isJonstaan nabij een stóokplaats, waar men'bezig was het voer. voor het vee te koken.'Alles was verzekerd.'-;.-:.,. '.t.'.■ . '. -.-..'•'--.:.'■
— . Te: Groningen werden sedert eenige dagen tegen verminderden prijs,-hammetjes ten verkoop aangeboden,-.die reeds iri eenige huisgezinnen tot. vergiftigingsverschijnselen aanleiding hebben, gegeven. De geneeskundigen ■■, inspecteur,:: de . heer AH Cohen, heeft mi-tegen het gebruik dierhammetjes, rauw of-'gekookt,'gewaarschuwd.
■— Ten;huize, van de wed.. Teunnisse te "Maasbommel is een brutale diefstal gepleegd. De. dief ,of dieven zijn door een goed gesloten valluik boven den koestal het huis binnengedrongen, ' rtamen ongeveer 80 pond boter mede en het spek en vleesch van 3 varkens, benevens eenige flesschen drank. |
..-. — Nog voordurend stijgt\de eierenproductie op het eiland Texel. Tegenwoordig worden ruim 25000'kipeieren naar.elders uitgevoerd. ï Een der. kippenhouders 'is zelfs in ,-het bezit ..van zooveel hoenders,-dat.hij sedert eerl paar weken .dag aan dag. 000 eimeren :; aflevert. '_ Naar ■ enkele kippenhouders beweren „levert üel hoendorfokkèrij meer .op dan die .van:h;etcwolvee.'.;■ ■■"".,-■ w iïjQifiïrzj.V.
|n ,het'dorpJ3en-Hout; tusschén.Oostër•houl én Breda,- bestaande uit een landhou'wende" klasse van 1800 meest gegoede inwoners, -is het hoogst zeldzaam, dat een boerenzoon met. een boerendochter huwt en er blijft wonen; ze blijven bf ongehuwd- of vestigen zich elders.. Ongeveer zeven jaar geleden trad het laatste paar in het huwelijk, en nu is na', al die jaren weder ccnTpaar in ondertrouw, iets dat zooveel sensatie verwekt, dat men van 4 uren inden ochtend laat in den avond aanhoudend vreugdeschoten'hoort. ; - : ■ : .
— H. Vlasblom, een bejaard en doof man, is te Oud-Beierland overreden door een houtwagen. Vlasblom,hoorde door zijn doofheid den wagen niet aankomen, evenmin de waarschuwingen, die'hem toegeroepen werden. De wagen ging hem over aangezicht en borst. Hevig. bloedende werd de man opgenomen en in het. politiebureau gebracht,' waar hem door dr. Hers geneeskundige hulp werd verleend. Helaas! de toestand van den man was doodelijk.. Bij het vervoer naar zijn woning overleed hij. -'. W-:?. '.'-_ ' ?■■'?&?£';
i — Bij de verpachtingen van gras-enhooiland, behoorende aan den polder Albrandswaard onder Poortugaal, werd ruim 20 pet. meer besteed- dan bij de verpachting van het vorige jaar. ' ■ ■'
— Een dienstbode te, Groningen, van diefstal beticht, heeft getracht zich in den regenbak te verdrinken, maar is -tijdig gered.
— Dat • men de wilgen,- welker.. takken doorgaans in Maart afgehakt worden, van alle loten totden kop van den boom toe beroofd' zoodat; er slechts i eenige spichtige takjes .blijven staan,: heeft tot 'gevolg dat het water zeer gemakkelijk in den stam kan trekkenen deze doet verrotten. Men behoorde den' jongen wilg 5 k.,6 flinke takken op zijn kruin té laten èh\dèze tot op 50 duim boven den kop af te snijden. Uit deze 6 loten zal dan in het vervolg alles uitschieten, ; wat'de boom leveren kan, en.de stam wordt zuiver bewaard.'':/. '-/; .
\."■—■" Vreeselijke oogenblikken!. -,<•.- I Bij,: het:_uitoefenen vaöm de *alikruiken-vis- dezer; dagen een -visscher jop ■Tëxél> groöt-v gevaar; van:;';te -verdrinken. De man;bevond zich.met,|l.aag "water, op,een buitenwaard, waar hij zijn bedrijf uitoefende. Het korren der alikruiken geschiedt, door het voorttrekken | van een driehoekig ijzer 'over den grond. Een netje, aan' die kor verbonden dient om de[ alikruiken*;op te .. vangen. De visscher heeft bij 'dat werk een paar lange laarzen aan, "die 'aan een lederen broek zijn vastgenaaid. Zulk - /-.een Vkleedingstuk draagt den naam van „hoos". Terwijl nu een visscher met. zulk - een' hoos aan ,V druk bezig was, merkte hij met schrik,; dat de vloed was begonnen' en , het water, sp-el steeg.- Dewijl hij' een geul imöest doorwaden, alvorens den 'dijk te kunnen .bereiken, haastte hij zich zoo snel hij-kon.- Intusschen water reeds zooveel', gestegen,, dat de golfjes den man in-t wijde-;pak nu en dan,ïeeds:van den grond ■tilden en op zijde wierpen. Sloegen de golven hem' onderstboyen, dan wist. de man dat hij met de voeten omhoog.zoii geraken, door de lucht die.in het. lederen; onderpakzatbeslo-' ton. Gelukkig bleef de-visscher kalm,' bukte zichlangz,aam voorover,'-én; liet. het lederen -pak zoo vol water loopeii. Toen stond hij vast ofschoon reeds tot aan de schouder in 't ijskou-; de water. Op die wijze, gelukte het.hém veilig en behouden aan land te komen. .XBiv.Amst.
— Onder de gemeente Laren is, dicht nabij de grensscheiding -vanMarkeloo, de boerderij van Gebv. H.: afgebrand, waarbij 2 paarden, 4 kalveren en eenige kippen zijn omgekomen; Menr vermoedt,; dat hier kwaadwilligheid in het spel is . " ,'r-T; :'r.:\l« ,•*--'
. — Gebruik toch-geen spinnewebben! "Wij hebben reeds medegedeeld, dat te Pernis iemand in.zijn been hakte, en dat hij dientengevolge is overleden. Échter,, is geble■ ken dat de dood_niet het gevolg is;van de ■ toegebrabhte~.verwondirig maar.:;van de middelen,; die "dc'manva'an\vendde!'om de.w.ohd' te genezen. In plaats van een geneeskundige te raadplegen,, légde; hij spinneweb en ta'bakspapièr. op "de, wond, waardoor bloedver'■■ gifüging -ontstond," die jyjjlj spöedïgï,siènr dood van den ongelukkige-ten gevolge had, '-'.K Dat. dit I treurige: geval ■ anderen ter waarschuwing strekke! ■.'. '-"•'•''' ''/. ; ; .— Te Liempde is een'vrij groote boerderij, geheel afgebrand, De bewoners waren af wézig. Een paard met.een veulen en een koe kwamen in do vlammen om. ■ »,;;Tv. — De groote harddraverijen té Leur zullen gehouden worden op 6 Juni. — Gisteravond had'te Zevenbergeneen proefverlichting plaats van een olie-gaslamp uit de fabriek van de'heeren Wijnmalen & Hausmann te' Rotterdam. Het toestel daartoe op het marktplein opgesteld, gaf zulk een verrassend licht,, dat men zeer goed op. 80 passen afstands fijn schrift kon lezen, zoodat dan ook de verwachting verre overtroffen ; '—' ..Waarschuwing!. MevrouwEngelberts, geb.Quarles vanUfford, lid: van- den Nederlandschen Vrouwenbond, Afd. Zutfen, zendt de volgende waarschu-; wing de wereld in: IKfSI In vele dagbladen komt dezer dagen een advertentie voor, waarin worden gevraagd, jonge en bevallige buffetjuffers voor. deßrusselsche tentoonstelling a. / 25 per week.' Dit aanbod, geldelijk zoo verleidelijk, heeft haar doen besluiten, ouders te waarschuwen, die de eer en den goeden naam" hunner dochters op prijs stellen,' want die aanbieding sluit bederf naar lichaam en ziel in zich. ■.. — Gistermorgen geraakte teDeventer de stoker "C. Klercqs, op de sloopboot „de Usel", vader van "5 kinderen, wonende te Zutfen, met het hoofd tussohen de stoommachine. De ongelukkige was terstond een lijk.".'- .•,.—; De man, die te Arnhem den heerßuyskcs, kapitein-luitenant ter zee,' verwondde, is l gearresteerd. Het is een | verversknecht uit Klarendal. Hij heeft zijn misdaad bekend, — Aan mevrouw Frenkel—Bouwmeester werd gisteravond bij de laatste opvoering van „Flora Tosca" in den stadsschouwburg te Amsterdam,, namens eenige vereerders rharer talenten, een gouden armband, met juweelen versierd, aangeboden als een bewijs van waardeering en: hulde voor de .schitterende en algemeen bewonderde vertolking der rol van„Flora Tosca", een der moeielijkste rollen die : voor een vrouw.geschreven zijn; ~ Catharina Engelsman, die de vorige week in de.Tweede .Weteringdwarsstraat te Amsterdam verwond werd door haarvroegeren minnaar, . verkeert nog.steeds in zeer ernstigen toestand. De .wonde op zich zelf is niet zoo erg gevaarlijk, maar de gekwetste is als .versuft en kan niet slapen. Na haar komst in het Gasthuis heeft zij nog slechts twee uur geslapen, hoeveel pogingen men ook aangewend heeft om haar rust-.te schenken. •.-.De koelbloedige moordenaar Venetië heeft nog geen berouw. Hij is zeer brutaal en meent in zijn recht te zijn, daar de verloving' ver-' broken werd, hetgeen hij voor een deel toeschrijft aan den broeder van het'meisje, die dit ten stelligste tegenspreekt. -.5,.',',: — De stem uit den schoorsteen!■:';"- | Te Midlaren in Drente kwam dezer dagen iets voor, wat wel bij geitjes en bokjes doch weinig bij Drentsche lammeren voorkomt. Een Drentseh schaap had één lam geworpen dat goede vrienden was met de kat des .huizes. ..•-.- . - -;/..- '■■-■; \ - . Katten houden veel van. daken.; - v - .Het lammetje speelde, met de kat. t "'. Poesje ging het lam voor en kwam ten . slotte op. het dak terecht. Ons lam volgde "poes en vertoonde, ook. acrobatische toeren op het dak, zelfs zoo, dat het lam ten slotte .met den kop door den schoorsteen keek, de pooten aan dengeklemd. , . '.:''•• •- ■)'.- - Of het dier nu benauwd is geworden door den. opstijgenden rook of wat dan ook, hét dier kon niet of liever durfde niet, doch maakte een erbarmelijk geluid boven in den schoorsteen. . De vrouw.des huizes,-niet wetende wat; het was, hoorde wel de klaagstern en schreef j het'gelüid in den schoorsteenaan bovenna-1 'tuurlijke oorzaken toe. -■■-" - '-.., .-■" :- ïx,:/: i :Zij had niet', den - moed, naar buiten te .gaan;om te/'onderzoeken.;:r■':•.-.- ■•/■ %ri'-J--,-..■■ '..■ ;.-: Eehigë.voorbijgangers hebben-zicKtenslot-; "té over lam ' en, vrouw}j ontfermd|Het latn \ werd "naarbeneden gehaald' eh.de verschrik-j te met .Hofmandroppels bijgebracht.,;..., . ). De bij benadering uitgestelde totale.ontvangsten van de'maand Maart van de Maat-; schappij tot Exploitatie- van Staatsspoorwe-'; gen bedragen /1.038,589,77. De totaal ontvangst sedert 1 Januari bedraagt ƒ2.932,019.55 tegen /' 2.803.415,72fc-in hetzelfde tijdperk van' 1887, zijnde* per dagldlorneter ƒ22.13 in 1888 ' en ƒ21.39 in 1887. .;y;\y"" — H. M. de 'Koningin bracht gistermiddag ■ten half vijf ure vergezeld van een hofdame een bezoek op „Buitenrust", waar HH. XX. . HH. de Groothertog en de Groothertogin van Saksen-Weimar verblijf houden. • -~ ' :"' — Dienstmeid . (tot student in de the'olo-" 'gie): Menheir, hier heit uwes de rekening van den wijnkooper, menheir!: De knecht zeit dat ie op antwoord v/achtte. '■■ '■■--~ Student: OJ is 't anders niet." Ik was al bang, dat hij op geld wacht. -'' - - — Moeder, (tot haar pas getrouwde dochter): 't Komt mij voor, kindlief, dat je er niet erg opgewekt uitziet. :'■>■•;'•,'*■: ,- ' 'Dochter:.lk ge-loof dat ik het lot deel van alle andere vrouwen. ■"■"•' Ivi--fiZS Moeder: Je hebt toch niet te klagen over de behandeling van je man? Dochter: Neen, :moeder. Hij is heel gewoon,-net als alle andere mannen: ''-'",.. Moeder: Ja, mijn beste meid, je kunt ook niet verlangen dat in deze prozaïsche eeuwieder meisje de echtgenoot wordt van een rooverhoofdman of een prin^
Dochter: Neen, moeder, dat verlang ik ook niet. ...
Moeder: Zoo, maar weet je wat je scheelt ? je. hebt wat prikkelende middelen noodig. Neem een tweede meid. '■
"Gemengd Nieuws.". "Rotterdamsch nieuwsblad". Rotterdam, 1888/04/20 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011009724:mpeg21:p001
— Hemel! die ' arme man ! riep Amalia ontzet. — En liet de koning dat vonnis voltrekken?. - - ;
— Dat waagde hij niet. Een kreet van verontwaardiging ging door gansch Denemarken, toen dit vonnis bekend werd, waarbij haat en wraak uitdrukking en bevrediging . hadden gevonden! Onder den naam van gratie schonk Frederik' VI een leven, dat hij niet het récht had te nemen. Hij veranderde, het doodvonnis in verbanning en verjoeg'buiten de grenzen van Denemarken den man, wiens voorvaderen vóór den koning Denemarken bezaten. Zijne smadelijke. verbanning werd bekendgemaakt en op zijn kleinzoon Lars. Vonved werden do titels on waardigheden overgedragen, waarvan de grijsaard vervallen was verklaard. Doch de liefde tot het vaderland, buiten welks grenzen hij niet wilde sterven, deedhem besluiten, gebruik te maken van het aanbod van trouwe, verknochte vrienden, die hem te Kopenhagen wilden verbergen on bij dezen, in de nabijheid van-zijn onverzoenlijken } vijand, leeft sinds dien tijd Knud Vonved.:
— Hij leeft, Winter dalen? De oude man leeft .■ nog ?. : kou hij: wel. hon— Hij is nu bijna honderd-en-vier jaren oud, Amalia, antwoordde de" kapitein langzaam.' ■, ;"-;:X:-
—. De „Herkules" had eene zeereis van' acht maanden achter den rug en in dien tusschentijd had in de" plaats van den vorigen kapitein, die Lars Vonved zeer genegen was, eèn andertofficier het com-, man do gekregen. Deze nieuwe hevelhebber " was in dezelfde mate een vijand vanVonved, als de,vorige'hem toege-; daan was geweest. Op een zekeren ankerde de „Hcrkules" in dejSónt voor Svenborg en de kapitein liet" eenige manschappen aanland gaan om berichten,' kranten en brieven in Svenborg in ont-. vangst te\ nemen, daar de „Herkules" reeds , sedert acht maanden 'van | tijdingen , uit [ het S vaderland .verstoken was gebleven.. Ah heel spoedig keerden de matrozen'terug met eengroot pakket kranten, en brieven, dat de kapitein ■ aannam. In-de nabijheid van den kapitein - bevonden zich al, de zee-officierem. om het;.nieuws uit de eerste hand'te;" ontvangen."' \ ~,.",, .
, 'riep de kapitein zoo luide;:" dat ieder op het dek het wel hooren ■ moest:—-Dat is een kostelijk.nieuwtje.f Die oude: schurk Knud Vonved van-El-j sinore heeft toch eindelijk zijn verdiende, loon gekregen : de oude deugniet,is we- • gens:hoogverraad ter dood veroordeeld!; Ademloos;'hoorden .allen den' kapitein' aan; terwijl "deze: sprak ch hoonend Lars. Vonved , aanzag. IBeze): stond," als "door ƒ den , bliksem getroffen ■■-, en \ het duur de . eenige ;qogénblikkeh.vóqr„ de- i kapitein":; met ■ een:duivelschen lach deze woorden* sprak:,— Ik" geef; den luitenant" Vonved een dag verlof, plechtigheid'der. terechtstelling: bij te.wonen 'en'te. zien, hoe men het wapen .wan den; ouden schurk vernietigt! '. '>uV^
"—'Afschuwelijk!' riep mevrouw Win-; tei'dalen. En wat zei LarsVonved daarop?
'—■ Hij zei niets. Lars : Vonved 'was 19 jaar. oud, èh hét was-bekend, dat hij de krachtigste armen op de |Herkules" had. Hij trad |op "den kapiteintoe, hief zijn' arm een slag met de platte hand in het gezicht van den kapitein was voldoende om dezen bloedend op \ het "dek te doen neerstorten." '
—' . Dood ! "viel - Amalia op.. angstogen toon hem in de rede:
— Neen, hij was niet dood, maar zijn bovenkaak was verbrijzeld, en' van'dat oogenblik'tot'nu—want hij, leeft nog — heeft hij geen woord meer kunnen uitbrengen. Lars .Vonved. echter werd voor een krijgsraad gedaagd en ter dood veroordeeld. ■ ".' '■':'.
■ .;. — Ontzettend! klonk het ■ van de lip -. pen "van mevrouw Winter dalen.; -~ : — Vindt' ge het: ontzettend,' Amalia ? Zijn lot was "ontzettender dan wanneer. . hij door.beulshanden'ware[ gedood!:Ko; hing Frederik kwam' op de gruwzame gedachte den" jongen' Lars -Vonved een .bewijs' 'zijher 'genade; te/geven e,n\ver: \ ander de'; de ■ doodstraf in. levenslangen dwangarbeid.:. Op zijn' negentiende jaar. -moest. de la,atstc Waldemar van Elsinore ''zich-begeven in het gezelschap der'groot;ste ..boeven en'schurken van: Denemar. ken.. ' \ ' Winter dalen had zich heftig opgewon• zijne stem .trilde" en zijn gelaat was Zijne vrouw had nu'reeds beratiw, op het verhaal, dat zulk een ontroering bij hem teweegbracht,- te: hébben /'; aange-, drongen. Toen hij vervolgde, gaf hij zich nauwelijks meer eenige moeite die ontroering te verbergen. -"'■■■"
• ; — Ja, zoo begon hij weer,, de'laatste der Waldemars moest de kleeren'der • galeiboeven dragen, had een ijzeren ring om het'been. en was aaneen, dief en 'moordenaar vastgeketend. ..Eiken; dag .moest hij | in de steengroeven dwangarbeid verrichten en den 'nacht bracht hij ; door te middenvan vijftig moordenaars, dieven, straatr oover s. en brandstichters. De aan hem geketende.makker had de -helft van zijn leven_in het;.tuchthuis ; doorgebracht/ en in een dergelijk gezelschap ' at, werkte en. sliep -Vonved.; Ge' Vziet, Amalia, zoo het al'scheen, clat de 'koning het leven van-Lars Vonved wilde sparen, hij deed het slechts om hem t aan de uitgezochtste kwellingen èn mar.telingen bloot te stellen ;" honderdmaal liever ware Lars.Vohved op een schavot gestorven, dan;dat hij op dezo: wijze langzaam vermoord werd. . De onrechtvaardigheid . zijner straf "deed dan ook al spoedig , zijn besluit rijpend Hij was 'nauwelijks twee .weken'.'gevangen:of hij „was.al; weder; vrij. ; -.■'-, ;. "'...' .; f:-.% .■ ',;'; '—"Dank -zij de buitengewone kracht, diêMiem .was 'zijne, boeien en.toen zijne bewakers'zich : tegen hem .wilden' verzetten, 'sloeg hij ze .tegen den grond; eehvan hen bleef dood op de.plaats.liggen.' Doch;hij was'vrij! '■ Vrij ~ met handenï waaraan bloed.kle'of; de,'; on. in" zijne 'ooreh weerklonk "nóg. de ulóodskrcet 'van' den ivefslageh,bcwakcr.' ft — Ontzettend! /. '. • ;-, ~,-.;"U: -— Kunt ge Lars Vohved om dezedaad veroordeelcn, Amalia ? - ; ■ i":-'1 i- — God is onze rechter, Winterdalen! Ik kan 'den armen "man slechts beklagen. •■"■.— -'t Was het eerste bloed, dat,Vonved's - handen bezoedelde. — "Ja, ging hij op- aarzelënden\tóon voort,'het eerste bloed. Sinds dien tijd heeft hij nog meer bloed vergoten, doch steeds uit noodweer. Zou hij niet veel hierdoor goedgemaakt hebben, dat hij ook dikwerf met gevaar van eigen leven vele-.anderen hét leven heeft gered ? : — Dat. doet' ook elk braaf man, die niets heeft goed te 'maken.-. Hebt ge me ook' niet 'met-levensgevaar uit de Elbe 'gered-?-.-.'-'. . .'..-." — Daarvoor ben ik ook rijkelijk beloond door uwe; liefde, Amalia. Op het hoofd van Lars Vonved werd 'een prijs gesteld, want. nu was het veel waard, zich van hem meestor te, maken,':het; kostte wat het wilde! - Doch hij vluchtte op; zee, was nu eens inde Oostzee, dan weer op den Atlantischen, dan.weer op den' Grooten Oceaan; ook zijn ongèlükkigen grootvader: zocht hij op,- hij-vond hem. De grijsaard zegende zijn kleinzoon en liet; hem van zieh1 gaan' met de verzekering 1 dat hij • zijn • gedrag tegenover Frede'rik-'.volkomen .billijkte.; Sedert' dat oogenblik ■" hééft: Lars zijn, grootvader Knud niet weprgezien. Lars Vonvèd kocht vtwee' schepen, wierf eene bemanning; bij wier keuze door' hem' meer 'gelet; moest worden op flinkheid ■'. en; bekwaamheid dan :op hun verleden, dat dikwijls"niet al té schitterend,was. * - "'"\ ";':•■"'"'-"'■'.*■'.' — Met behulp.van-deze manschappen' begon hij de avontuurlijke loopbaan, die hem- den naam van den zeeschuimer der- Oostzee verschafte. Vonved voerde toen op eigen hand oorlog tegen den koning. Hij begon, de koninklijke de koninklijke arsenalen, de koninklijke schepen, waar hij ze ook vond, te plunderen, en .op deze mjze geweld, met' geweld te keeren;'de buit, die hem in handen viel, moest hem schadeloos stellen voor | de inkomsten, welke de koning hem wederrechtelijk had ontnomen. Doch nooit heeft Vonved noch een zijner manschappen hot eigendom van eenkoopvaarcler of van een gewoon persoon voor een enkelen penning bestolen! Wat meer zegt": van het inkomen van den koning" of -van den staat heeft hij nooit in een jaar, zich meer toegeëigend dan volgens zijne strenge; en nauwgezette berekening de jaarlijksche inkomsten zouden hebben bedragen, die .uit zijn rechtma- - tig inkomen en "de rechtmatige aanspraken, die hij kon laten gelden, zouden zijn voortgevloeid. Zoo zwerft hij op zee rond, gevreesd en veroordeeld door alle. Denen, die" hem en zijne geschiedenis niet kennen.' En veroordeelt gij hem" nu ook nog, Amalia ? t^MP4EBBBHP9WH
.—lkgeloof niet,.beste man, dat het geweten van Lars Vonved hem geheel en al, kan; vrijspreken; en'denkt gij ook cict,:. dat zijn hart "hem dikwerf ver.vijdngen zal maken ? ;
: j. De kapitein ':• zweeg een oogenblik. en peinsde;, daarna antwoordde hij op' beslisten toon :]—x Neen,'; Lars "Vonved ver: dedigt, zijn recht," en• dat• is zijnVplichk Go-kentl nu zijn geschiedenis," Amalia,' de gcheclc ware geschiedenis van zijn leveii; zijt ge daarover tevreden, of verlangt ge nog meer te weten ? vroeg Winterdalen aan, zijne . vrouw, en het scheen of hij met 'den "blik, dien hij'op haar wierp, haarih de ziel wilde lezen.. ':'-.^':\
Mevrouw Winter dalen sidderde; doch aanstonds greep zij moed en antwoordde : — .Ge hebt 'straks gesproken over zijne vrouw. Hoe oordeelt, zij over de handelingenvan haar man ? Keurt zij ze goed?'■ En hoe kan zij haar lot verbinden 'aan dat van een man, die zoo door het noodlot vervolgd werd ?
:■ —Lars Vonved heeft zijne Amalia het leven gered en' daarom-wijdde zij dat leven aan'_hem, gaf Winter dalen'langzaam 'ten antwoord,",terwijl hij op elk woord een nadruk legde. .
Aan dën mond zijnor vrouw ontsnapte een kreet. f.:.■:'[
— Amalia!. ïlcet Vonved's vrouw zoo ? En hij heeft, haar het leven, gered? j
-e-' Evenals ik het uwe,..antwoordde Vonved op schijnbaar kalmen toon; — en dat; haar redder Lars Vonved heette, kwam ze toon noch later te weten.-
'."—- Maar dat is onmogelijk,7 Winterdaleri \ Deze: man, wiens' ridderlijke trouw, wiens edelmoedigheid "en, grootheid: gij zoo prijst, i zou zijne vrouw hebben bedrogen en zou haar nog zoo'bedriegen? '
Het bloed week uit ."Wmterdalen's gelaat, als had de bleeke dood zijne koude hand daar reeds opgelegd. Doch spoedig en antwoordde : '
—. Welnu, gesteld; eens,•'" dat hij 'aan zijne "Amalia had medegedeeld, wïé hij en hoe :zijn geschiedenis .was,: wiHklüdan eens,zeggen;hoe uwe "naamgenoot;deze mededeeling:zou ontvangen; hebben ?..'. , — Ik bid u,; Winterdalen, zegt het me,' antwoordde ze in de hevigste ontroering.
Wihterdalen- stond van zijn stoel op en staarde zijn vrouw strak in de oogen. Ook; zij was . opgestaan en keek haar man in gespannen verwachting aan.; i
— Zij zou tot haar echtgenoot gezegd hebben, dat zé hem voor God en de menschen trouw en liefde had gezworen en dat ze haren eëd gestand zou doen tot haar. dood.. Zoudt ge oordëelen,. dat ze anders had moeten doen, Amalia?
— Als goed ëchtgenoote had ze slechts zoo kunnen spreken; want niet dé vrouw is de : rechter ,-~van haar man, God zal ons allen oordcelen,*: antwoordde zij op zachten toom'SSHHMJ &BBBBÈJ.
— 0,. mijn; geliefde vrouw! riep' Winter dalen.— Ik ben Lars Vonved, graaf van Elsinore.. ,
. Een; hartverscheurende kreet drong tot ia alle;vertrekken der villa door en bewegingloos-lag, de jonge vrouw op den grond,uitgestrekt. 34MEH
Toen"Amalia, door de'onverwachte onthulling-getroffen bewusteloos ter aarde stortte, wilde Lars Vohved haar ijlings opheffen, doch'wie schetst zijne ontsteltenis! — . Daar voor den ingang van het prieel stond een - officier met den blanken. sabel in 'de', hand, en achter hem twee soldaten met geveld; geweer.-r
'k — Grijpt hem, levend of dood! riep de officier, •'t is 'de' zeeschuimer ■ mot zijne geliefde! Grijpt hem!
: 'En'alsóf ze als paddestoelen; uit 'den grond 'opschoten,"verschenen • er 'steeds meerjèn * meer soldaten; die- over, dé heg en ■ door; de' villa' ongemerkt het dichtbegroeide rprieel:.waren! genaderd, '/.waarin Lars Vonved aan zijne,vrouw bekende, welk verleden hij achter den rug had.
Met. getrokken degen snelde, de officier, op Vonved toe, doch vlug als een tij ger ontweek deze den stoot en ontrukte het wapen>aan de hand zijns aanvallers, die in het volgende oogenblik doof zijn eigenwapen gedood, nederzonk.En nu begon; een wanhopige strijd, één tegen honderd, de behendigheid tegen het geweld. Als; een .weerlicht flikkerde de degen in Vonved's vuist door de; lucht, én met een kracht": én behendigheid, die de.verbazing en de woede der aanvallers opwekten, weerde hij hun stooten en slagen de strijd was al te ongelijk; van alle zijden . drong de vijand op' hem aan- en plotseling voelde Vonved, hoe hij een bajonetsteek in zijn linkerbovenarm ontving? Als - een gewonde tijger - stortte hij • zich op den soldaat, die hem getroffen; had, en voor .de anderen ' het konden verhinderen'; wentelde de soldaat~ reeds in 'zijn bloed.' Doch toen was Vbnveds lot ook beslist; een steek in zijn rug en • een * stoot met ; ëen: geweerkolf in de. borst deden hem neerstorten."; * -';
wilden de soldaten zich op hém-, werpen iom hem oogenblikkelijk af te maken; "doch schuw en verschrikt weken ze terug, toen er:' plotseling.' uit • hun midden eene vrouw op den gevallen' zeeschuimer ■ toevloog. Het was i zijn ëchtgenoote, die" doof het > strijdrumoer, hoe kort de"~ strijd ' ook geduurd had, uit hare bewusteloosheid was ontwaakt en "onmiddellijk \ begrepen - had; in welk gevaarL haar; man ---
"— Ik sterf met u! riep zij,' terwijl * ze zich aanzijn; hals' vastklemde.' -''y' ■in i iii i !■!■ - !■!<■■ «lijft ■ i i i !■ il-- -m^^^^b^^^^^m Een blik, dien.Vonved op zijne vrouw wierp.en waarin zijn garische zielen de uitdrukking der grootste zaligheid lag opgesloten, was zijn eenig antwoord. De woede der soldaten,'die zooeven den overwonnen ! vijand hadden willen dooden, was geweken en in de plaats daarvan hadden ,ze' het koelbloedig besluit genomen, zich van hem levend moester te maken. Aan-handen en voeten gebonden werd hij meegesleurd en met geweld werd Amalia hem van den hals gerukt. Schreiend stond hun zoontje dit alles toe te zien, hun knaapje, dat het juiste begrip nog niet had van het,vreeserijk tooneel, dat daar voor zijne oogen werd afgespeeld."/p£pSs£pl Voor het landhuis stond1 oon wagen met twee paarden ' bespannen; hierop werd Lars Vonved getild, vier soldaten klommen er bij, -twee}zetten zich op den bok. Vonved wierp nog een laatston blik op :zijn kermende vro-w en :h reiend kind,' — en'voort ging het in razende vaart naar den provoost -n Svendborg.: Doeh'hij bleef daar slechts zóó lang tot' geheel Svendborg wist, welkeXvangst! men-gedaan had en vervolgens werd de] wagen 'weer. ingespannen, om den ge-: vangene naar het veel,veiliger Nyborgi 'te brengen, waar zich eene citadel bc-, vond.' Intusschen verdrong de ganschej bevolking, van Svendborg 'zich; op dg ' straten; ieder ; vroeg den • ander; of hi| ook den beruchten zeeschuimer had ge-j j zien,; en ieder er- zich over,; dat deze zoovele -i jaren, zonder Vdoor.. iemand • herkend te worden," als kapitein .Winterdalen op het• iKongegrave" ha& kunnen"wonen. (Wordt vervolgd.).
"Feuilleton. De Koning overwonnen. 5) (Vervolg.)". "Rotterdamsch nieuwsblad". Rotterdam, 1888/04/20 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011009724:mpeg21:p001
Bij den: heer J. ï. Sommer to Almeloo is thans „heb Antwoord van Gebroeders Scholten & Co. en H. & B. Scholten op de brochure van den heer J. C. Van Marken" verschenen. Het is gedagteekend'3 April, terwijl het een naschrift bevat, van 10 April. Als motto is door de schrijvers een aanhaling gekozen uit Van Marken's „Fabrieksbode," aldus luidende: i „Het. is niet geoorloofd feiten te verdraaien en in een onjuist licht te stellen, ten- einde anderen zwart te maken of leelijker dan zij werkelijk zijn, ten' einde de minder bevoorrechten tegen de meer gegoeden op te ruien, ten einde haat te kweeken van burgers tegen burgers, van menschen tegen mènschen." Ds heeren Scholten beginnen met een woordvan protest tegen den toon door den bed- Tan Marken geslagen. De persoonsbeschrijving van de firmanten, de voorstelling van de positie, door hen te Almeloo ingenomen' is onkiesch en onwaar. De eenige verschoof ning voor deze wijze van schrijven is, volgens hen, gelegen ,in de mogelijkheid dat Van' Marken's 'goede smaak bedorven is door den omgang met sociaal-democraten, als Bennink e tutti quanti, of ook door 's mans grenzen-' loozo, zich in de brochure niet verloochenende ijdelheid".
. De schrijvers verklaren voorts den heet Van Marken niet te zullen volgen, waar hij zaken uit het particuliere leven bespreekt — b.v. do weelderige serre, trouwens reeds in 1882 gebouwd. „In een appreciatie van uw particulier leven treden wij ook niet, zeggen zij, wij wenschen zaken te behandelen."
In de eersto plaats wijzen de hëereh Schol-, ten er op, dat de heer Van Marken niet naai 'Almeloo is gekomen als een blad wit papier. Hij gekomen en partijdig terug gegaan. Nog vóórdat hij behoorlijk was' :ingelicht omtrent de werkstaking, was zijn, oordeel reeds gevestigd, getuige zijn artikel' in den „Fabrioksbode" van 4. Februari jl. Uitdrukkingen als „het hongerlóon der werklieden" en „de patroons laten zich liever aart den muur spijkeren voordat zij buigen", zijn niet:.uit de pen van een onpartijdige gevloeid Dié.partijdigheid nam steeds grooter proportie aan, ten bewijze.waarvan de heèren Scholtén de . aandacht .vestigen op de zeer verschoo nende; wijze, .waarop de heer Van Marken gewag, maakt van de. baldadigheden door de i w.erkstakers- bedreven: vÜe dreigbrieven diö .de:;.g.o.edgèzihde „wevers ontvingen, het schot door de ruiten van een der weversbazen, enz. Trouwens vele ,-,feiten". door den heer Van "Marken aangegeven, steunen alleen op verklaringen „hem van verschillende kanten verzekerd". ' " Daarop volgen de heeren Scholten den heer Van ' Marken op zijn zwerftochten door Almeloo en beantwoorden eenige zijner opmerkingen. '.'.■" '"•■?;'.'■■' '..''.'.- Belangstellenden verwijzen ' wij hier de brochure. De heeren Scholten zeggen vervolgens iri hun brochure;. . ..- . „Onze beweringen zijn te bewijzen; daartoe zijn wij,bereid een of meer.hooggeplaatste, respectabele zaakkundige.n (niet alleen omhunne positie, maar omdat hun karakter en hunne rechtschapenheid algemeenvertrouweft inboezemen in den lande) bij voorbeeld, mr N. Gr. Pierson te Amsterdam, mr. M. Mees te Rotterdam of een der Directeuren van do Nederlandsche te Amsterdam, in de gelegenheid te stellen gegevens te verzamelen, waaruit dan .. ' a;, dat de bleekcalicots het hoofdproduct van onze fabrieken uitmaken; '*■;'.-, b. dat de lengte van de groote meerderheid dier stukken is pi. m. 23 yard in ruwen of 24 yard in gebleekten'staat; c. dat zelfs he,t verlaagde loon voor deze stukken,, waardoor de werkstaking veroorzaakt werd,-gelijkstond met het loon op andere fabrieken alhier, zoodat daaruit blijkt, dat wij meer betaalden dan anderen; d. dai wij vóór uwe k'o m s t op andere artikelen een wijziging van het tarief wilden
itot. stand brengen, nl. toen de heeren Salo-' monson- en. Stork pogingen in het werk etelden tot schikking; ~- e. datde concessies, behandeld op de eerste vergadering bij Ten Bruggencate en daar voorgesteld als door u verkregen, ook aan die heeren, dus eveneens voor uwe komst, in uitzicht werden gesteld. - . 'iï>.' De meting der bovenbedoelde stukken Konde kunnen geschieden aan de fabrieken zelve en aan de bleekerijen. Wij stellen ons voor, dat ook gewaarmerkte stukken uit ïndië zouden kunnen worden aangevraagd en deze quaestie op die wijze volkomen zoude zijn op te lossen. • Wil een of meer van de genoemde heeren ons de welwillendheid bewijzen aan deze onze beleefdelijk tot hem gerichte uitnoodiging gevolg te geven, dan zal het nog duidelijker blijken, dat gij niet bevoegd of bekwaam waart tot het uitspreken van een oordeel op hoogen toon en uit partijdigheid het onderzoek dezer geheel buiten uw werkkring en buiten uwe competentie gelegen zaak hebt geleid; dat gy dus opzettelijk, zonder aanleiding onzerzijds, onwelwillend en inhumaan ter benadeeling van onzen naam en onze bedrijven tegen ons zijt opgetreden". Ten slotte roepen de.heeren Scholten den heer Van Marken de woorden van den te vroeg ontslapen Modderman toe: „Herzie u zelvcn". ' ' . :■■','» j:ï
"Antwoord van de heeren Scholten.". "Rotterdamsch nieuwsblad". Rotterdam, 1888/04/20 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 25-02-2021, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011009724:mpeg21:p001