In No. 32 der «Co n en Herieinen» schrijft de consul der Nederlanden te Ide heer Job. D. Ruys, over bovengenoemde industrie het vol ;: . erheid, slechts een rijftien of tw ntigtal jaren oud en uit Amerika afkomstig, is in . . sinds een tiental jaren, tot wikkeling gekomen, /ij wordt hier vertegenwoordigd door zeer belangrijke huizen, die deeN voor eigen rekening, deels voer rekening van anderen werken, Onder deze kunnen genoemd woi len: Tollenaer de Jonckheere, Traets, Dammen en Wasber, de Wael enz. Sommige hebben s;n. i.ih'eteii, zooals het huis Victor de Cunsei dat de beste katmllen vervaaidigt. Alle senirjnwerkenj en lijstenmakerij, hoe samenges:e'd ook, geseh.cdt macbinaal. \'.in deze machines bestaan greote verscheiden beden, toegepast op de verschillende soorten van werken en de soort oi' afmeting van bet hout. De voor het tuwe hout gebezigde werkzaamheden zijn niet zeer talrijk. Vooreerst het het schaven of op de vereischte dikte brengen en gereedmaken : verderde boring en het modelleeren in zijne veelvuldige toepassingen. In België bestaan groote fabrieken van machines voor deze nijverheid, o. a. die van Kduard Mennig, 274 -276 Avenue van VoUetn te I oiest. In Frankrijk vinden wij de fabrieken van Guillot en Zn. te Auxeti- Paris en de succursale van de fabriek Kirchner & Co. te l.eipzig, gevestigd te Parijs. Naar gelang van het werk worden lint- of cirkelzagen gebezigd. De lintzagen geven minder afval dan het andere type en doen meer werk. De lintzagen voor het debiet van met bast voorzien hout zijn zeer geperfectionneeid, zij moeten zoo samengesteld zijn, dat zij bij het zagen in alle richtingen rechte lijnen maken, met eene groote productie, en eene groote spanning van het blad toelaten zonder dat de kussens waim loopen. Wanneer het blad niet genoeg gespannen is, kan er maar slecht gezaagd worden (is de snede slecht) daarentegen veroorzaakt te groote spsnning het warm loojen der kuisens. Goede werktuigkundigen biengen dan ook in hunne machines steunpunten met bronzen kussens aan en met automatische vetting, die eene groote snelheid toelaten zonder gevaar voor warm loopen. Er bestaan ook; lintzagen met vrije hefboomen, met verdeelde hefboomen, met grijphaken die juist zooveel halen toelaten als men wil tonder het hout te beschadigen. Voorn lintzagen en cylinderzagen om eikenplanken te verdeelen, welke de voordcelen van groote productie met eene groote volkomenheid van zagen vereenigen. Ook be taan er lijstzagen en andere veelvuldige soorten voor het met de hand uitsnijden. Talrijk zijn de hefboomzagen, die met vertchilende bladen kunnen worden gebruikt; eenige van de werkelijk vernuftige variëteiten van deze machine zijn: de eenvoudige cirkelzagen met rollen of wel met tafelt voor het zagen van vierkant hout; cirkelzagen om in de schuinte te tagen of in langwerpige stukken; die met roltafels om de planken schuin te zagen ; de bladen voor ingelegde vloeren; voor het modelleeien van paneelen en lijsten enz., tevens bijzondere cirkelzagen voor de kittenmakerij en die voor latten. Niet minder talrijk en verschillend zij» de machines om te schaven en voor het gereed maken der stukken. Gewoonlijk wordt onder „gereedmaken" het voorbereidende werk verstaan, dat met eene volstrekt wiskundige zekerheid aan slechts ééne tijde van het hout wordt gedaan; door schaven verstaat men het gereedmaken der andere zijde en het op de vtieischie breedt* biengen. Ondct de voornaamste typen vindt men de gereedmakende vaste tafelt en die welke wijder kunnen worden gemaakt. Er zijn schaaf- ca gereedmakende machine» voor twee en telfs voor drie of vier tijden te gelijk; sommigen dienen voor hout van groote lengte of groote breedte of dikte Voor het aanbrengen der gaten gebruikt men groef- en boormachines ; ook hiervan is eene gtoote verscheidenheid te vinden. F.indeltjk begint het niet minder samengestelde en gestadig afwisselende werk van de lijstenmakerij De verticale machine voor dit werk wordt «biemto!» genoemd; er lijn bremtollen met wiptafels, met persen voor de rechte lijsten, dubbele tollen, horizontale tollen, enz. In de fabriek van Guiller te Parijs is eene machine welke te gelijk bremtollen en groeven makende tollen heelt. In de inrichting van Eduard Mennig, boven genoemd, is eene machine te zien op eene beweegbare tafel, voor de lijstenmakerij en het schaven van 4 zijden tegelijk. Diezelfde firma houdt er eene voortdutende tentoonstelling op na . van talrijke typen van zagen en machinale werktuigen om hel hout te bewerken en tevens kan men i. h daar overtuigen van de naarstigheid waaimcdc men steeds bezig is om nieuwe en verbeterde modellen te scheppen. I .e fabriek van Tolienacre de Jonckheere, rue I, ie Schaterbeek bij Brussel, iruakt gebruik van eene bijzondeie groevenmachine van nieuw model vuor zware balken van groote aimeung, . gebiuikt moeien worden bij het bewerken van spooi wegmateneel. Amerika fabriceert ook zeer geperfectionneerde machines. Kr bestaan machines voor de lijsteninakeirj. waai bij men , schillende lijsten kan Diaken als men wil. door verwisseling van n. De fabriek van Vicior de Cunsel o. a. niet minder dan 25.000 van die en andere metsen. Sommige machines dienen tevens om aan ite windassen net boren van galen m de naven der ïijtuigwielen te, vergemakkelijken. Daarna l in aanmerking de speciale machines cm het ondersie der zolen van de sehoenklonipen aven, de klomp te fatsoeneeren, haar uit te huilen en pasklaar te maken. lul de opsom mine van alle in dit opstel gemeelde weiktuigen bestaan er ook nog andere, enen moeten om gene te scherpen zender : de werkzaamheden te doen stilstaan. Soms dienen de machines voor twee doelen .k: zoo bestaan er machines voor het schaven en tegc s< : d voer het maken van lijsten. Deae mtrhinrt, van eene bijzonder goede constructie, .in v:j d .. Nog kan genoemd wo.-den de luljiiek van Kirschner in Duitschland, welke eene reeks bijzonde-e machines !>ezst van eigen vinding om te gleuven, rechte, gegroefde en omkrooketde kolommen te maken, médaillons voor ingelegde vloeren, voor bet in elkander : vloeren, het maken van wielen, het . van brandhout, enz. enz.
De Telegraaf
- 09-08-1902
Permanente URL
- Gebruiksvoorwaarden
-
Auteursrecht onbekend. Het zou kunnen dat nog auteursrecht rust op (delen van) dit object.
- Krantentitel
- De Telegraaf
- Datum
- 09-08-1902
- Editie
- Avond
- Uitgever
- Dagblad De Telegraaf
- Plaats van uitgave
- Amsterdam
- PPN
- 832675288
- Verschijningsperiode
- 1893
- Periode gedigitaliseerd
- 1893-1994
- Verspreidingsgebied
- Landelijk
- Herkomst
- KB C 98
- Nummer
- 3499
- Jaargang
- 10
- Toegevoegd in Delpher
- 18-11-2014
... Schrijnwerkerij en Lijetenmarkerij.
SPORT EN WEDSTRIJDEN. Hippische sport. Een aanwinst voor de rensport.
De heer A. vnn \Vickevoo:t Crommelm, irer • :id als eigenaar en rijder van harddravers, s ook een lenp.uvd gekocht, ui. den i;en bruinen ruin Mealy van Darniey en li.j komi van E Woodland en heeft den laatsten tijd s pen. Hij s:,r:e 3 en L 9 I 'etember j.l. in kleine verieit-rennen. en viel heide malen. Verder liep hij ongeplaatst in verkoops: ennen. op SOct* :n S ApriL Als 2-jarige liep hij :,e en 2e en won een verkoopren op 10 Augustus 1809 te Wtndsor. \ oor f J4vK' te koop gesteld, vond hij toch -.■«ren koopcr. De heer Woodland, bij wien de heer Crommelin Mealy kochl, is iemand, die BOg al eens een te veel getraind paard koopt, het dan weer oplapt en in ujn ouden vorm tei uitbrengt. Is dit met Mealy ook gelukt, dan kan hij in Holland misschien nog wel eens winnen. (O. P.)
Te Akkrum heeft de gewone jaariijksche harddrave.ij jiiaais gehad, uitgeschreven door de Harddraverrj-Vereeniging aldaar. I-.r naren II mededingers. Deo prijs van /80 verkreeg I. 1 . Wietsma. te Grauw, met den schiminelrutn Martin, pikeur de eigenaar; de Ie premie van f4O viel ten deel aan 11. Schaap, te Leeuwarden met de vosrnerrie Kravanne, pikeur J. Wilteveen, de 2e premie van flO werd gewonnen door H. bosma te Groningen, niet den zwarten ruin Spoitfott, pikeur C van Immer.
Zellen. De Duitsche Keizer-beker.
De liex van den heer Maruetti heeft te Cowes den beker v»n den Keizer van Duitschland gewonnen. De beste tijden werden gemaakt door ( icely 2 uur lt> min., Navahoe 2 uur 17 min. Ob sec, Rena 2 uur 33 min. 45 sec. Brunhild 2 uur 3ó min. 8 sec. en Irex 2 uur 40 min. 40 sec De laatste won, daar de andere hun handicap niet konden inhalen. Het jacht van den Duittchen Keizer, de beroemde Meteor, heeft Sybarita geslagen. Dit is de eerste overwinning van het Keizerlijk jacht. Zij heeft aanleiding gegeven tot het wisselen van dépêches tusschen den Keizer en den markies van Ormonde, den bevelvoerder van de koninklijke jachtvloot. De markies van Ormonde wenschte keizer Wilhelm geluk met de overwinning van de «Meteor» en bedankte hem voor de uitgeloofde pi ijzen. De Keizer bedankte in zijn telegram van antwoord het clubcotmté voor de regeling van den wedstrijd om den door hem uitgeloofden prijs en drukte zijne voldoening uit over het succes van de «Meteor» in de Engelsche wateren.
Jages.
God Satans van Gelik-rland hebben guexsgevi uden : ie. De opening" der jacht op klein wald voor z< • v.-ui betreft dB uitiwlemng vazi één der voigv-jvie jathtt»-drijven . a. met vaJkea of bavikkr-n. mits zonder honden , b met •riaaftoadaa ll.mg. - I toadnr achietgeweer <-ji met met taenr ds n -.ut haodeo; c, met geweer cm met ai Z"ivd>:- -a.i-.nd» honden, af brakken, en d. het vangen van hoatsninpaß met laat-, war- of valfluniw.n. te bepalen op Zaterdag- óVn joea Augustus as m .njg met ui' derinjr van d>> jacht op lunten ,-n op fatai waarvan de openiag wordt bepaald op Woensdag den ir.r> October d a v nut tooaoej :*- Te b<-jvile.n du de natoeteointr der lange jai bt aakeea op Dinsdag 11 -.'•■. ■ca d iq zal geoorloofd /nn en bet jagen m ni-iiat Ie ■- k"ia-n, peuTvTtM htr e klaverzaad. w-lko aag ia lOXM neoea worden, verbodea kt, eveaaJs hm jaajea va n veld staande tabak, rwrlaiajj Int aoogeaaaand bestgoed niet is ge», gst. De jacht op patrijzen wxa- 1002 zul ««eaieaan worden op /.itenbe ij \,■-.. . ondergang.
In Friesland hebben eenige grondeigenaren en polderbesturen besloten, ter verbeteiing van den wildstand, dit jaar geene vergunningen om te jagen uit te reiken.
De Commissaris der Koningin in Zeeland maakl bekend: 10. dat de opening der jacht op klein wild is bepaald als volgt. a. in den |l»au»imlili 1 en in den Anna Mariapolder, cp9o Augustu; met zonsopgang, met uitzondering van de jacht op hazen en fazanten, welke op 27 September d. a. v.. met zonsopgang, wordt geopend; t. in het overige deel dr provincie, op 1 September met zonsopgang, met uitzondering van de jacht op hazen en fazanten welke op 1 October ltttri, met zonsopgang, wordt geopend. 'do. dat voor de geheele provincie de korte iacht zal geoorloofd zijn dageluks en de lange jacht op Maandag, Woensdag en Zaterdag van iedere week, alsmede op de vier dagen, voorafgaande aan de sluiting der jacht, alles met uilzondering van de Zondagen,
Schieten.
In den nationalen wedstrijd, gegeven door de Koninklijke scherpschutters van de Veluwe, weid behaald de dagmedaille geweer. A. de Vroom, Deventer, 47 pumen; id. buks door G. C. P. Bennink, Apeldoorn, 100 punten.
Vaste baan buks : C H. v. d. Pauw, Hilversum, 29-d p.; J. Visser, Deventer, 2Ü7 p.; G. H. Rietberg. Apeldoorn, 254 p. Vaste baan cyhnder : G H. v. d. Pauw, Hilversum, '2H4 p.; jhr. Van Heijma, leiden, 2"27 p. Personeele baan: lloecking, Rotterdam, 4tf p.; J. P. Scheuter, Loo, 44 p. ;J. Visser, Deventer, 44 ~. Vrije baan geweer :P. Berjer, Loo, 143 p.; J. P. Scheuter, 100, 140 p.-, W. Schender, Amsterdam, 131) p. ; J. Vosselman, Apeldoorn, IM9 p.
Loodvergiftiging door Drinkwater en het voorkomen daarvan.
Dr. Van Hamel K «s eaa Harmens schijven in hun beken.! Maandblad": Het zal vnvzeker am mand verw-ondVren dat, waar de moderne gezondheidsleer met al do h..aj- ten dienste siuanue mi-Jvleli ji, de zuiverheid van levensmidxbden en dir,uii.eu tracht te bevsorderen, in de eerste en vuuriuumste pk at» haar streven gericht is naar het vetrschfltffen van den drank l)i| uitnemendheid, in zoo zuiwr mogelijkcn toestand. Waar dB gcchiedems ons loert, dat in vroeger tijden, o a. roeds de Romeinen, aJ het mogelijke dVxlJcn om. uV; .steden van zoo zuiver mogelijk drinkw-.iter te voorzien, en waar reed» Vitruvius, 'n architect ten lijde van Augustus,'t looft voor waterleiding-aanleg verbood, daar m-ig het inderdaad s, Ine, ongelooflijk heetcm, dat men na soovi Ie himderde jaren nog doof voor de lessen der ge-s, hiedenis is gebleven. Zoo hceis. hte i, b.V. op het einde der ißde evuw te Am.sterd.am een opiuV-mie tengevolge van het algemeen gebruik van loodhoudend regenwater, (door lood™ goors»), doch zelfs helrelsk. :ik k-.it geleden, (in iX,%) kwamen in Dessau zeer talrijke loodv./-giftigingen vior door hm voeren ran zacht (weinig k.Ukh" dend) water door boden bui/en
De schadelijke werking van het lood wordt door ,|en Franseben de-kunstige A. Fontaine zier kaïaktenstie.k aldus beschreven. ..Arglisti;,' en langzaam ontstaat do loodvergiftiging. Dl ondergang van n mc nadert langz, meihand. zutKfer dat nog vooraf door nrnig ongemak gewaa»*schuwd is geworden Waaneer de lijder, ec-nica- verontrustende vcru hij-nseden ge-iodend, >«n geneeskontfige raadpli heeft bet lood reeds sedert langen tijd ingewerkt: ~het :s een hond die bijt zonder te blaffend '
Waar alle deskundigen van meening zijn. dat hrt hier oen vijand van de e.vi-r.-llir id geldt die volgens ve'itn, bv. in fabrieken, nji de tv berculose, de moeste jlacbtpffers maakt, tsaar bch<«r>rt oV overheid o. i. m« alle krm ht in dr eerste plaats te waken tegen de mogelijkheid eener verontreiniging van drinkwater door loodvorbindrengvn. de. aooala ('■' ervaring leert, zelfs in zeer kleine, hoeveelheden door oahoo ping in do organen, hoogst nadeeiig op de ■■• zordheid inwerken.
Het is begri-i. vaar men sinds eeuwen de vergif „'e werking van lnodverbindingen kende, voor watcTrleiding-dneieinxlen na: een onschadelijk metaal gezocht is eewo en al is het waar dat de z.g. compoMticbuirrn ve.d minder gei en, het gevaar blijft toch steeds in het begin van bet bruik, bij z.aclv- UI en vei dwijnt eerst, nadat zi< h in de bn n n een beschuttend geoivrb-crd laagje afgezet heeft, hetgeen verdere oplossing van het loodt verii l Volgens de merningen van Prof Gr Hoffmann en Mdler op het Hygiënisch Congres te Boda-Pest. in iSo,4 mrdV-gedJeeld, kan op grcnd hunner ririderzoekingen van do T.rnndensrhe watcrr!andv-n een n-.tej-s. orr, rfie een hardheid van 1.4 F.ng graden bezit, nog zon dr gevaar dor toedien buizen geleid worden; doch Dr. Mankievici stelde daarbij aas iraatw,.atde. dat dit alleen gold van water hi t weinig ui geen vrij koolzuur en slechts weinig salpeter zure zouten bal lbuf. J. Kurug-, é ~p het gebied v.m Bevensmiddeksn m uit Munster, aai ij op dea 1 » » dat voor.d die verhouding waarin lucht ut j. ntorseof) en koolzuur in bet water opgejost ziirt, een hoogst belangrij,., name door water, en. dat dk- o| 1 vioiki.nu-Ji kan wordicii, d. «>r het water vooral door een laag- fijn maarmergruis te laten loopea, aaatdoor het vrije koolzuur uit het * nomear wordt. I>e inwendige vertmning vaa .de looi vond op genoemd Congres eenige ;• daar en breuk da " ie op!, «ssi ng van he-t lood at> Ib-t coode ■ 1 hoogst wvmschdijk zijn ndhen van beroesyde cjde, aangaande het u !«e--zigen materiaal en dé inwerking van ver* dlrjpdte water«. o- ten, rjauwkeurige proelnen ugen uitgevoerd w- Waar de hoofdstad waacscbijnlzp . aaaattregdea i o» chtigeo aard nemen, ala d : van een mengsel van re» tri. kwam het ons- in liet algemeen 1 venv h.-lirt roor op een en i.ii - * e aandacht te vestigvai. 1) Het is misschien . » neren aan een taededeeji g a.c ~tn, ccod ■ , buizen voor eelcid •relke voor etaiigen aid gedaan ■ !e misschien aluminium :n- een ot -j hadelnkn alliage, in aanmerking koenen komen.
Nederland en Venezuela.
In no. 32 der „Consulaire Verslage» en Berichten ' is opgenomen, het verskvg van. onzen I te Maracaibo, dea» heer M H. C. Hemliuiuez. Daarin lezen wij het volgende: Na getiurende de drie voorafgaand» ongelukkige jaren, van 1898 tut en met ïqoo in ,n h tereenvolgcnde, bijna aaneengeschakelde u-m--wenteliagen te hétrberi geleefd, vermoeid en u tgcjHit, z-'isj de bevolking van Venezuela naajrust en, vrede uit, en. begroette dientenge ■net lltagdu 's eer. gi-hikkig jaar 1001,
Het volk bevond zich echter zeer sth - d.iaina teleurgesteld in zijne verwacht aig. want rertfc, bij het begin van het verslagjaar vertoonden zich, zoowel te Maracaibo als in het binneuland verscheidene gevallen van ix«kken, terwirt ook het vaandel des oprees g» neseben werd door •aaaaraal Garr>ira«. die met een aar widtta troepen over de grenzen van Cols eer. inval in Venezuela deed. Nauw» - aen over de grenzen ter • ver scheuren er andeie avjepen or> andere pil om de bestaand» regeering te hennrl di ■ omver te werpen, maar hun doe! werd .»>k niet bereikt en zij werden dhor de regeerirtgstroepen overwonnen. Ondanks al die behaalde ovetw leed hot laad zeer groote verliezen 11.. hndboaw en veeteelt gingen te niet; de kist raakte keeg en nieuwe schulden m- - aar-gedaan worden. De verblr, - label ar van dezen Staat regens den h order de voorgaande Regeer rig ran Andradv! aangegaan, k'-n.!ej> nu* n-* woreker»; onder anderen eene aebaldbeken bij het begin groot m. doll. 100.000 is , / 200.000 en die reodte lang afbetaald te zijn, is groot m. doll. 83000 is gi / 166 000 gebleven, doordat in 1001 9 1 m. doll. 17000 is gelijk f 34.000 in aft 1 betaald werd, en aangezien geen interest op d'~ schuld betaald wordt, zoo lijdt deze handel berekend tegen slechts 6%, een jaariijkscn verlies van /oc/so. Onze handel beeft ook veel schadie geleden door het sluiten der bajven van Vdlamizar door de Regeeni«g van Venezuela, want al de koffie van Cucuta, die door die haven naar Maracaibo vervoerd moest ws»njen om verder naar d- Vereenigde Staten van Amerika en F.urop. verzonden te woTden. is (faar opgehoudei. en mem rekent, dat er aldaar over de eavooo zak ken in de pakhuizen opgeslagen zijn. Ten gevolge der sluiting van die haven, wordt aan den Staat van Maracaibo een inkomen van omstreeks m. doll. (o rwi is gelijk / n ontnomen, die maandelijks besteed werden aan rechten, berg- en werkloon enz . enz . bij het vervoeren der goederen heen en terug. Reeds menigmaal heeft de handel sst.and alhier zich tot den President der Republiek wend e» hem onder het oog gerbra< ht de groote schade, den lande toegebracht, wegens hen• • gebruiken dier haven, maar tot I • werd het verzoek, om die weder open te s*e n< • ingewilligd. D>e renre van het kapitaal, die voor de grooti daling der prijaen van koffie steeds bepaald va« op 12%, daa.'de in looi een-klai>s tot op de helft, zégge en j>k> zelfs werd het kapitaal met moeite uitbesteed tegen djaangezien aan koffie, die de hrwfdbron is van don handel van Maracaibo, en het eènTgearti- M van waarde, dat alhier in groot.' b - beid aangetroffen wordt, geaua aanzienlijke sommen besteed werden, daar men met de helft van wat vroeger noodig was. dezelfde hoeveelheid kon knopen. Niettegenstaande de daling der prijzen, was de koffiehandel alhier gedurende hot verslagjaar zeer belangrijk. Nit deze haven werd geëxporreerd 25.0 a kilo's, legen 20.930 000 kilo's in 1900 1 ■ 20 240.000 ia 1800. De vermeerdering is toe te schrijven aan de groote hoeveel heden van dat artikel, dat ten gevolge der verstoring van de openbare rust niet getransporteerd kom worden uit bet binnenland, gedurende de vorige jaren, hetgeen plaats heeft gehad bij het begin van het jaar 1901, en ook omdat vers. heidene onzer koor>- liedern, die in dat artikel speculeeren. hunne groote stocks hebben geëxporteerd i.n het laatste kwartaal van dat jaar. toen de prijzen ver hoogd werden De landbouwers hebben zich ook gehaast al hunne koffie herwaarts te sturen. om van die prijzen voordeel te kimt» Sedert den intern Mei 1001 heef» het Be bel uitvoerrecht op koffie opgeheven. ba ook veel bijgedragen- heeft om de exportarje t» vermeerderen. Dat uitvoerrecht bedroeg 3 centen op teder kilo Gewoonlijk wordt de koffie van deze omstreken met meer voordeel in de Vereerugde Staten van Amerika verkocht, zijnde New-York onze muil iiiiitatn verkoopmarkt. Alleenlijk voor die haven werden verscheept g, d o ronde het verslagjaar 411.278 zakkes, koffie van ongeveer hemdere! ponden ie< Scheepvaart. Het aarvtal vaartuigen, dht ir. 1001 de haven vaan Maiacalbo is binnergeloopen en van daar vertrokken, was ongeveer her zei fde als dat van het voorgaande jaar met het verschil evenwel, dat zij vroeger met volle ladingen aankwamen, terwijl het in tooi geschiedde) dat verscheidene dier vaartuigen met halve lading of in ballast aarakwamen en vertrokken. 'gens onderstaande tabel werd deze haven gedurende het jaar 1901 bezocht 116 vic mdc s< hepen, met een groamen'iike tonat van 43.2(8. " S toom v hepen Zeilschepen \ «njajttß Getal tonnen. Getal Tonnen Anvnkaarvsrhe 49 1 418 «eegacha 11 6.77 a 1 245 Neil'-rlandsche — — 4a 3625 Fransche — — 1 130 Deensebe — — 10 anoa Russische — — ' 261
1 6o i;.6n 56 7646 Gr-durende bet verslaejaar waren er uit drzf a 40 Nederland* he schepen vertrokken me- eene tonnenmaar vin 7502 S 7 Aft D« Nedcri.inoVhc schepen zijn meestal kleine i Doeners, die gedurig t'isschcn deze haven r van Curacao heen en terug rr-imn. Uil Nederland was er geen schip direct naar drze haven uitgeklaard geworden, noch van hier naar Nederland. De ingevoerde goeóVr/tn uir Nederland beliepen eea bedrag van / 361 642.40.
GEMENGD NIEUWS. Uit den gemeenteraad van sittard.
Voorlezing wordt gedaan van het verslag vaa de plaatselijke schoolcommissie, die vergaderd had met den d stnetsinspecteur, dea arrondissements-schookpaener en het hoofd der gemeenteschool, den heer Claessen, ten einde den toestand van het lager onderwijs te bespreken. Kr mag niet ontkend worden, dat het lager onderwijs in zeer gunstige omstandigheden verkeert in Sittard. Aan de inrichting der rehgieuse* vinden 400 meisjes plaats, de Hervormde school telt 80 kinderen. Doordien Sittaad dicht ineen gebouwd is, heeft men maar een schoolgebouw noodig. Dit alles zou doen verwachten, dat die schooi een model-school zou tijo. Verre van daar. Te ontkennen valt bet niet, dat in de laatste jaren veel verbeteringen zijn aangebracht: salaris•en zijn verhoogd; het gebouw is verbeterd; voor verwarming is beter zorg gedragen. Toch laat het ondeiwijs te wcnachen. In I'JOl is door de schoolcommissie aangedrongen op sphtsing der school. En wei in een aideeliug voor lager onderwijs voor niet- of min-betalenden en in een aldeeling voor meer uitgebreid lager onderwijs voor betalenden, alwaar de beginsc.cn der handelsKennit, I'ransch, Duitsch en Kngelsch zouden onderwezen wo den. Ofschoon de commissie dit denkbeeld niet opgeeft, ziet ze toch in, ia; het vooiloopig n et voor verwezenlijking vatbaar is, omdat het de tinancieele draagkracht der gemeente zou te boven gaan. Zij stelt nu nieuwe plannen .ooi, die niet zulke grootelijke geldelijke otters tullen viagen. De onderwijzers moeten beiekend zijn voor de taak, die hen wacht. Ze zijn dit niet, wanneer de klassen te groot zijn. Zoo heeft in de lagere klassen een opeenhooping van leerlingen plaats. In de eerste klasse zitten yi, in de tweedin de derde 83 ieeilingen. Voor iede e klasse Staat n onderwijzer. Het ge.'oig is, dat de kinderen niet bebuoilijk onderwezen wurilen. De commissie stelt voor twee onderwijzers aan te stellen op een salaris van f O, waarvoor degelijke mannen ;e zijn :de lul-.den, die thans aan het laget onderwijs onttrokken werden aan haar bestemming terug te geven, waardooi het teekenr.iV.ituut naar elders zal motten worden overgebracht. De Voorzitter. Waarom moet de gemeente nog meer onderwij/ en ? Er zi|ii aan d-e - school oude om. tflinke kxachfen kunnen in de plaats komen. Waarom vragen ze j geen pensioen aan? bovendien zijn er, de nog; tortuin van zich tclven hebben. Ze blij.cn omdat het tractement grooter is d.m ie; De heer Kamps. Zegt de wel n e..
'n Menschenredder's Jubilé I
W|j leven in den tijd van jubilés. Twaalfeneenhalfjarige, vijfentwintigjarige... vriftigjarig.. ja zelfs honderdjarige jubilcs, maar dan is het een jubilé, waarbij gewoonlijk geen jubilaris tegenwoordig is. Maar we hebben heden een jubilé te vermelden, dat — gelukkig of ongelukkig, wat moeten we zeggen ? — zelden voorkomt. De brugwachter Pieper te Groningen toch haalde gisteren zijn veertigtten drenkeling uit het water. 't Was de achtjarige Feiko Zinkman, al spelende in het water geraakt, wier. de eer te beurt viel het veeitigtal compleet te mogen maken. t/V. Gr. CL)
Onweders.
Volgens het venlag der Onweder*, Optische Verschijnselen ent. in Nederland, naar vrijwillige waarnemingen in 1001, werd door 234 stations aan de waarnemingen omtrent onweder» deelgenomen. Het aantal onweersdagen 108 is gelijk aan dat van het vorige jaar. De maanden Januari en December waren buitengewoon rjjk, de overige maandea ia vergelijking met andere jaren, »rm aan onweder. Volgen» het aantal trefberichten, was de door de onweder* aangerichte schade zeer veel geringer da* het vorige jaar. In 1901 werden 33 menschen door den bliksem getroffen, waaronder 12metdoodeiijken afloop ; 64 runderen, 26 schapen, 16 paarden, 3 geiten, 30 varken, 8 konijnen, 52 kippen, 2 ooievaars en 1 hond werden door den bliksem of door den daaidoor veroorzaakten brand gedood; 13 hooibergen, 1 tchip en 117 gebouwen van onderscheiden aard werden getroffen, hier onder tijn 9 kerktorens, 19 molens en l schoorsteen. Het aantal getroffen boornen bedraagt iS3 en 13 maal werden telefoon., telegraaf- en andere electrische toestellen en geleidingen door den bliksem beschadigd. Het totaal der opgegeven schade bedraagt f 127,120. b Dat het raadzaam is torens van een bliksemafleider te voorzien, blijkt, dunkt mij, genoegzaam uit de mededeeling. dat in I'JOOdo.n eene fslederlandsche brandverzekenngs -maatschappij, voor schade aan drie torens van een bliksemafleider voortien slechts f 249, daarentegen voor schade aan vijf torens zonder bliksemafleider f 16041.75 betaald wera. Onder de optische verschijnselen komen meerdere bijzondere en zeer bel.ingiijke waarnemingen voor.
Ritueele wijn.
•Hier te lande batasaa enkel •fabrieken van / "> Artikel, xlat bisna i.UslniTeiid ilour Israi aweer rittutU éoeUwdtn wordt gel mi. ook wat dea prijs *■ ■ BC* 1 1.1. venu 1,11 ui 1 .i v. I'i.el. Vruchi Naai aanleiding van de in bovenstaande memo .e van toelichting gedrukte wootden werd aan het Weekbt. vooi de A Era. der Dir. bel. enz de vraag gedaan wat daarmede eigenlijk b. werd. Het antwoord vwde hier thans een plaats. Ritueele wijn H wijn, die van liet plukken der druiven lot op . co> op flesschen ~f i tappen, (inde"- \" wtd neut ..m een ■ -1. dooi i-l van we. e 1 den Oppen I grondstoi of ac 1 (-. m aam | met stoffen waai ai . met aan Jodm geoorloofd is, r dal vaat- of kuipwerk .. . ■ ■■ I doeleindes, de 'Ie ei e kan vertaald wo den met on iOm een vooi bet bekend dal ■ . . I eten, san de beke te vinden, dat c heef. Indien na in een m :. 101 vat paarden- . oiaiin gelegd, is m - ongeoorloofd ie nutte." 11. De 1 dat ali s * ' daar voer gi i te.eife - De wii-i. die I : schijnt ui I . ; teirife. e het sclie gezi . en en .1 zijn e. andere putten. mes-en. w e hel oven.. en een voor melk;. De lusten .e n die aa w.cd. n, /iin doo ' pel of gaan vergere.d van - dat ze onder rabl { vatten en ten e n.;c nu -. ranneer eeoortoofoen en ■• :. - ewaren heeft zelfs een rusiei op een verzoek vin conv te Amsterdam om wijn. Israëlitisch ge 1 nd en ongeil iq naar de hoogste *nl te kennen gegeven, : dat liij in. enstig gel; ■' - de 1 relaten plaars hebbe, de rostt (be zij h' a.n en jde riv■ ' .1 besta, dat zich lin de tusiei. we geen gedistilleerd 1 of andeie Hrvirtden.
Automobilisme. Een beker van Victor Emmanuel.
Het gerucht gaat, dat koning Victor Emmanuel van Italië een beker van groote waarde voor den jaarlijkschen automobielwedstrijd van de Cöte Suse Moot Cen:s zai geven, om de nationale industrie aan te moedigen.
De Neder! Automobielclub houdt feesten te Scheveningen op L' 7 en 28 dezer. Des avonds van den J7en feestelijke ontvangst der leden. Op 28 dezer i 1. Coacoars d'adresse, gereden door een dame of heer. 2, Vrije oefeningen. 'S. Concours d'adresse en niarehe am re, gereden door dame of heer. 4. Ringsteken door dames. 6. Slot-défilc der deelnemers.
Wielrijden. Simar geslagen.
Quoidbach heeft te Verviers de match tegen Simar gewonnen in 4ó mi*. 43'/, sec
De uitslag van den wielerwedstrijd op de baan van de Velodrome te Soerabaja gehouden, is als volgt: Nieuwelingenwedstrijd. 4 kilometer = 10-maal de baan. Pnjten iwee medailles. K. Wessels bereikte het eerst de eindstreep en wel in 97, m., gevolgd door Loert in y m. 10 sec. Militaire race. ü KM., vijf rn,.... Je baan. Prijzen twee horloges. De Ie prij» werd gewonnen door Alkemade in 3 m. 31 sec, de tweede door Fnke in 3.37 4/ö m. Veerman reed goed, doch kreeg een defect aan zijn machine, waardoor hij genoodzaakt was de baan te verlaten, zonder welk incident hij waarschijnlijk bet eertt binnengekomen zou zijn. Kampioenschap voor amateurs. 6 KM., 16 maal de baan. Prij» en premie, kunttvoorwerpen. Falkman handhaafde tijn reputatie van uitstekend rijder en kwam met een prachtige spuit het eertte binnen in 14 min. 35 sec, na hem Perret in 14 min. 41 sec Groote match. 10 KM., 25 maal d* baan. Prijs 25 pet. van de netto-opbrengst plus de leidmgsmedaille, tijd: 2ü min. maximum. Franchelly won met gemak, al dadelijk begon hl} te «purten, had de leiding en bleef haar be houden ; de overige rijders bleven al spoedig achter co da eea na dea ander verliet de baan. zoodat Franchelly om zoo te «eggen het rijk alleen bad. Hij legde den afstand af in 18 m. 16 tee In elk geval heeft hij zeer goed gereden en waren de hem gebrachte toejuichingen welverdiend Wedstrijd tusschen burgers en militairen, 6 KM., 16 maal de baan. Prijzen: twee kunstvoorwerpen. Beide laatsten kiegen een halve baan voor. Zooals te voorzien was werd Falkmann winner van dea eersten prijs in 11 m. 54 sec. en werd de tweede prijs door Stuur behaald in 12 m. Tandemrace, tes kilometer, vijftienmaal de baan. Pnjzen twee kunstvoorwerpen. Inschrijvers: Stuur, Lesquillier, Veerman, Alkeniade, Franchelly, Schipper, Wyngaarden en Falkmann Ei kwamen echter niet meer dan twee tandems op de baan. Franchelly reed tarnen met Stuur en Alkemade met Veerman. De tandem van de beide laatsten verliet na een paar rondgangen de baan; Fianchelly en Stuur wonnen du» en wel in 1Ü m GO tec. De uitgeschreven coc»rde race, tandem-race en contolation-race kunden wegens gebrek aan deelneming niet doorgaan. Het publiek was vrij goed opgekomen.
STADSNIEUWS.
Tot atsistent van den hoogleeraar dr. K. de Vries, bij het onderwijs in de botanie aan de Universiteit alnier, is voor het studiejaar 1902/8 benoemd de heer H. Th. A. Hut alhier.
Oproeping.
De commissaris van politie in de 5e sectie (bureau Kerdinand Holstraat) verzoekt beleefd, dat de heer, wien ten vongen jare in October of November, vóór het circus Carré op een Zondagavond bij het aangaan een portemonnaie werd ontrold, zicb aan bovengenoemd bui eau vervoege.
De bekeurijgen der Amsterdamsche politie.
De heer Tak bespreekt in de «Kroniek» naar aanleiding van de mededeeiingen van m-, Hnfelt en denhoofdeommissarisover de politiebekeuiingen en het stelsel van premien. De heer Tak tegt: Zonder twijfel is dit sielsel verkeerd, omdat het leiden kan tot hinderlijke dienstdoenerrj. Het 1» slechts te verklaren als men aanneem;, dat èn wegens den aard van verschillende voorschriften en wegens de onvoldoende bezoldiging, men op het betrappingsvuur der agenten net kan rekenen. Alles te tarnen zijn het de hulpmiddelen van den in 't nauw gedrevene. De ktachtige 1 andhaving van een toestand als die men in den staat • orde» noemr, eischt meer dan ren corps prole tarisch baalde mentenen geven kan. Kn de hoofden siaan ten einde raad in deze impasse en maken aller ler bokkesp rongen zonder er uit te komen. Men zou ei d c kunnen drijven, als de poluie me: h van beslist scha. te-en welke nu de Amsterdamse! eentgiaeen zoo krachtig opkomen, : een teeken. In oe cv i.jitreden tot beseberm n overlast, net de recbistri de arbeiders te belemmeren n , moeielijken sttijd on- den De Ot . »r de werkgever--. Ik welke mooie woorden ... bemantelen h, m .ar al ci.e praal ■ 1 hel feit De bestaan,:. n volkomen voldoende - tegen buitensporigheden te b echeimc order ernaast d bedoeling. De werkgever die nis -1 - n hongerloo* laat werken of zich n ..ken houdt, gaat vrjj uit. De die har* noodige strijdmiddelen aanvaardt, wordt lam geslagen. In F.ngeland doet men dat nu met civielo rechtspraak, wat zeker een meer verfijnde manier is; hier zal het met ruw geweld geschieden. Ook deze order, zoo te juister tijd cH.-nbaai gemaakt, zal voor de politie een fiasco zijn. Men kon de vereenigde arbeiders niet scherper treilen. Kn voor eiken arbeider, die >post« en wordt opgepakt, zullen er tien gereed staan om het werk over te nemen. Die strijd is niet te bedwingen, en het is ook in de bestaande maatschappij een groot algemeen belang dat de verovering van betere levensvoorwaarden door de arbeiders niet wordt verhinderd. Kenige duizenden meer weekloon uitbetaald bc* teekenen ook in het huidig stelsel meer vore de algemeene web-aait, dan hetzelfde bedrag, indien het de ondememerswinst verhoogt. Maar de politie, geadviseerd door het parket, dat in den regel rryt andere overwegingen zich voedt, kiett de partij der werkgevers. Men zal dat formeel w.l goedpraten, maar in den grond deugt deze methode geen zier. Arme politie. Impopulair b 1 de massa wegens wat de «orde» haar opdraag:. Nimmer goed genoeg voor hen die de »orde« exploiteercn. Gezet voor de taak om verschijnselen te bestrijden waarvan men de oorzaken handhaaft. Het gros der beambten slecht betaald voor hard en onaangenaam werk, zoodat zij het land aan hun baantje hebben. Voor haar werk van opsporen dei misdrijven blijkens de ervaringen buiten staat. Geslingerd tusschen publiek en superieuren, die beiden meer van haar eischen dan zij geven kan. Gereeruteerd uit het proletariaat, en door üe •orde» meestal gebruikt tegen arme slokkers. Voor de beambten geen baantje om te ambieeren, en de meesten blijven er enkel in tot ze wal beters hebben, omdat het althans vast is en er pensioen aan zit. Voor de superieuren een bron van duurzame onvoldaanheid, i n voor de overheid, die het werk moet legelen en bepalen, een puzzle van eiken dag, omdat aan de te handhaven orde de zedelijke grondslag ontbreekt, en omdat de uit de maatschappelijke feiten ontsproten entiek die »orde« in hare meest wezenlijke eigenschappen en hare handhaving in d~ door de verlegenheid opgedrongen methoden, hard en meedoogenloo» slaat. * • • Het «Sociaal Weekblad» zegt van het ttuk vat mr. Hófeit: >Ze!den was cor-mentaar zoo over bodig als hier». Smaken verschillen.
3e H. B. S. met 5-jarigen ...
Ia bel ..bouwkundig Weekblad" scVjjft de heer H. Leguyt, ass. architect bij de P W .hot volgende over , hooi : Den ibdcn Juni j.i. Berd door burgemeester en Wethouder-, de bouw ... van do }0 Hoogere Burgerschool met 5-jarigen cursus, me: gymnssstieackakaal en woning v.m dea n.n-cierge. op aan de M.iuntskaoe, voor sretk geoapw de GemeeaMeraad de totn van / 210 000 heeft toegestaan. ÜQt het oog op de bgging der beide .inacre Hoogere Burgerscholen met 5-jarigen cursus, k.n de plaatsing van deze school aan de Maur,tsk..de eea /eer gunstige genoemd. Do ie Hoogere Burgerschool, gevestigd aan. de Keizersgracht nabij de Raadhuisstraat, ligt gunstig voor de bewoners van her midden en Sfoo „ gedeelte der gemeente: dv-2e Floogere Burgevschool, welke nog in dit 1 ar i'e.iiieiuk word) vergroot, is gunstig gelegen voor .;<■ bewoners van hel Zuidelijk gedeelteder iiiirk-kwajtier, terwijl de plaatsiog der hier bedoelde je Hoogere Burgersi hooi aan da Maaritskade geacht kan «i.r-•"■i gunstig te zijn ge'egcm voor het Oostelijk deel der gernen ote, bij name Pi.o Satphat'str.iat, Amsteloevers, Oosterpatk en Linnaeusstraat.
Do school wordt geplaatst op den hoek var» de M en den toegangsweg naar het ( losterpark ;de hier i ■ westelijke g.\-e| \ig( aan genoemden toegangsweg, Om ::g v-.m dit gebouw, b • Itelijk voorgesteld, zij m- dot de ven"; o • • corr d - n, enz .de la i en auditoria voor natuur- es scheitui ..k.ilen. benevens groote gvmn.isiekz.ial met kleedkamers en een v.e den conciërge, De/ Ben, t*eo oppervlakte beslaand* var. 137 a Ma . otnrii I '«■ ■ vers» haft aan 6 !™ Op de 1 **> voor HH. Directeur en 1 1 erts audiH Of natuurlijke ln-;,.ne en .even Op de ade verdieping een lokaal voor bib' theelc, een voor aardrijkskunde, zalen voor band- en rechtlijnig toe kenen met dnartusschen gelegen lokaal MM nvxfdk», enz., beneven-5 klasso-lokalen. Door lage-druk stoom zullen de verschillende lokalen, corridors, enz., verwarmd worden, waartoe in de keldfervrrdieping de noodige lokaliteiten woicVn ingericht en bergidaatseta voor biandstoffon aanwezig ijn De gevels nja "rr.w >i oen in met spaarzaam gebruik van hardsteen voor pl.r.ten en bchtkorijndrempels ern van klober steen voor gevelbanden, sluitblokkein, enz BB voor afdekkingen van de geveltoppen. De bouw (ragen aan den aan:- H (' Dozrias, voor de -«'m van ƒ 175.621. wij de heer \V Boof als ie opzichter, evenals bii den bouw der Handelsschool, met het dttgehjksch toezicht is belast.