De tijd : dagblad voor Nederland

ADVERTENTIE : Ik ben net grootste kopieerwonder 1 - - ■•-] j sinds de uitvinding van het karbonpapier. * Vanavond kom ikopTV. Binnenkort | kunt uin 'live'met me kennismaken.* Vanavond om 20.15 uur (Ned. I) laai do knop ... klaar. En net zoveel P""™*™"— ™" "T'üTin - 'khipuiTstuur o™^**?)"" ik u zien hoe ik alles kopieer. kopieën als u wenst. Vanavond ook | QON Getypte brieven, balpen-brieven, toon ik u mijn zuinigheid. Ik maak zelfs ■ Voor overvloedige informatie over de 'Océ' 1400. vulpen-brieven. Tekeningen en kaarten. kopieën op halve grootte. Dus voor de j |(< wj| graag alles weten over de 'Océ' 1400. Vanavond demonstreer ik u mijn Vanavond om 20.15 uur (Ned. I) I '~'rrna gemakkelijke bediening. Eén druk op laat ik u versteld zitten. I T.a.v.: - -— — | De 'Océ' 1400. ÓCÓ VAN DER GRINTEN N.V. j u ook belten 04100-24461. £ één van de 24 Oce kopieerapparaten, - Verkoopkantoren in: Amsterdam, I VAN DER GRINTEN N.V., Verkoop Nederland, l kunt u kopen, huren of huren-per-kopie. kopieert in uw voordeel Den Bosch, Den Haag en Hengelo. I Aartshertogenlaan 151, Den Bosch. s B 4m * Kom kijken in: Leeuwarden, Vereniging 'De Harmonie', 7 en 8 oktober. Groningen, Paviljoen Stadspark, 9 en 10 oktober. Amersfoort, Paviljoen Berghotel, 14 en 15 oktober. Breda, Hotel-Restaurant 'Cosmooolite', 16 en 17 oktober. Maastricht, het Staarqebouw. 21 en 22 oktober. Eindhoven, de 'Océ' Showroom, 28. 29 en 30 oktober.

LONDEN. 4 nkt. — Harold Wilson, bijna vijf jaar nu premier van Engeland. hpeft in Brighton de verkiezingsboot afgeduwd. Uiteraard had hij dit tevoren zorgvuldig gepland onder zo gunstig mogelijke omstandigheden. Wanneer do boot moet aankomen en Alhion naar de stembus gaat, is naar buiten althans nog niet bekend, maar aangenomen mag worden dat deze' datum aanzienlijk eerder valt dan de uiterste termijn die de Britse regeringsleider lot zijn beschikking heeft: het voorjaar van 1971. Kr is ook duidelijk sprake van een bruikbare termiek, zoals Labour die in ewn jaren heeft gekend. De trend van 's lands economie, lange tijd uitsluitend ppii aangelegenheid voor sombere gezichten, beweegt zich duidelijk in opwaartse lijn. Zwaaiend met opmerkelijk dikke orderportefeuilles kunnen de Britten er met recht op vertrouwen dat die lijn voorlopig wordt doorgetrokken. Ondertussen zijn er ook tekenen die prop wijzen dat Labour in het duel met de oppositie der conservatieven niet méér zo nadiukkelijk onder ligt en volop bezig lijkt zich aan hun greep te ontworstelen. Tegen deze achtergronden heeft l,a-| bour in de grote schaatshal var. het Rank Top Cent re alhier haar jaarlijkse „praatweek" gehouden. Het uitgangspunt, dat de pinnige partijvoorzitster, mevrou Enene White, zo nadrukkelijk vaststelde, was: „Lief zijn voor elkaar". Liever dan ooit eigenlijk want he) kon wel eens de laatste grote samenkomst -vóór de verkiezingen zijn en men moest er zich voor wachten om door een demonstratie van onderlinge verdeeldheid de Tories de kans te bidden de economische oogst van de regering te bederven. Het rijden van een scheve schaats was in het Rank Top Cent re nadrukkelijk verboden. Het Labourcongres van 19fif> moest en zou één grote show van hand-in-hand-kameraden worden. Ken show ook waarop de organisatie van het congres haar uiterste best had gedaan en kosten noch moeite spaarde voor een intensieve reclame-campagne op basis van „Labour-leven-en-ziel". Er waren uiterst konservatieve advertenties. meestal van een hele pagina in de kranten. Grote veelkleurige aanplakbiljetten, een Jiele 'serie speldjes en men had zelfs een groep sexy-meisjes — werkstudenten van de universiteit van Sussex — aangetrokken om de slagzinnen op hun pikante truitjes aan - te dragen. . . . En sigaren- en pijprokende mannen van middelbare en vaak nog oudere leeftijd die al door de jaren heen de dominerende groep vormen onder Labours afgevaardigden, hebben er ietwat onwennig tegenaan gekeken en sommigen mopperden zelfs over „typisch Conservatieve trucjes". Hun komst, naar Brighton was zoals te doen gebruikelijk een hoogst serieuze aangelegenheid; zo helemaal op basis van de socialistische principes. Ofschoon liet er wel even op leek, kon men toch echt niet stellen dat. iedereen • pven eensgezind bij elkaar heeft gezeten. * 1 O ZEKER, de ruim twaalfhonderd afgevaardigden hingen aan Harold Wilsons lip, toen hij aan het begin van deze week zijn grote opwarmingsspeech afstak, een' soort conference eigenlijk vol priemende grapjes aan het adres van de Tonos. En men weet het: cynische grapjes over de Tories gaan er bij Labour in als Gods Woord in een' ouderling. Maar Harold Wilson liet in die jUbelspeoch ook heel zorgvuldig belangrijke punten achterwege: de pijnlijke punten van een hele serie blunders van het regeringsteam en bovenal rip bedenkelijke scheuring tussen de regering en de vakbonden, die aan het begin van de zomer zelfs catastrofale vormen had aangenomen. Sindsdien is deze breuk, zo goed en zo kwaad als dat maar mogelijk is, gecamoufleerd. Maar helemaal houdbaar was die camouflage deze week toch niet. Het voornemen van de regering om vast te houden aan de straffe loonpolitiek veroorzaakte een broeihaarri van verzet. En de twee machtigste mannen in de zaal: Jack Jones van de transportarbeiders en Hugh Scanion van de metaalarbeiders, toonden zich ten aanzien hiervan onverzoenlijk en maakten de regering duidelijk dat zij voorlopig nog niet van hen af is. Ook zij hadden gretig geluisterd naar de verbetering van 's lands financiële positie en de plezierige prognose van de minister van financiën, Roy Jenkins, dat het verwachte surplus straks nog wel eens de voorspelde 500 miljoen pond sterling te boven kan gaan ook. En zij zijn vastbesloten daar hun leden van te laten profiteren. Het is vooral hier dat de «vegen binnen de Labour-' partij uiteen gaan. Ook Engolands socialistische partij heeft te kampen met het taaie ongerief hoe een arbeiderspartij te veranderen in een nationale partij. De regering Wilson moet zich in toenemende mate concentreren op nationale doelstellingen en daarbij herhaaldelijk het partijbelang loslaten. De bonden, nog altijd de kurk waarop Labour drijft, houden zoveel mogelijk vast aan hun principes en liggen dwars als die nationale doelstellingen niet stroken met hun principes. In dit opzicht heeft het duo Jones-Scanlon — hier nok wel spottend de twee marxistische broertjes genoemd — zich al meerdere malen als een geducht tweetal gepresenteerd. In dit opzicht is hun! combinatie voor de Labourregering nok I veel gevaarlijker dan destijds de oude! groep van Revan. die op basis van stemmenaantal altijd adem te kort kwam. JONES EN SCANLON leden donderdag in de schaatshal van Brighton een duidelijke nederlaag op het punt van Hp loonpolitiek der regering. Maar het was hen aan te zien dat zij nog op geen stukken na verslagen zijn rn Wilson en de zijnen nog voor heel wat hetere vuren zullen plaatsen. Met name ook als het gaat om Harolds grote Europadroom te verwezenlijken en Engeland een volwaardig lid van de Europese Economische Gemeenschap ie maken. Hierover is met de afgevaardigden op het congres duidelijk afgesproken dat het voorlopig alleen gaat om praten met de Zes en dat de uitkomsten van de onderhandelingen eerst uitvoerig aan het volk en het parlement zullen worden voorgelegd, alvorens een definitieve beslissing over de Britse toetreding wordt genomen. Harold Wilson heeft duidelijk laten blijken daar allang mee tevreden te zijn.

STRAATSBURG, 1 okt. (ANP) — l>p Britse conservatief Kirk. voorzitter van de politieke commissie van de assemblee van de Raad Van Europa, en dn Nederlandse socialist mr. M. van dei- Stoel, rapporteur over Griekenland, zullen (waarschijnlijk in november) naai Amerika reizen om contact te hebben met Amerikaanse parlementariërs. De houding van de Verenigde Staten in de eerstkomende maanden inzake de Griekse kwestie wordt in de Assemblee van groot belang geacht voor de kansen in Griekenland de democratie te herstellen. De twee afgevaardigden zullen met hun Amerikaanse collega's over Griekenland van gedachten wisselen, de meningen peilen en de gevoelens van onrust die in de Europese Assemblee leven overbrengen. Mr. Van der Stoel zei dat, hoewel hij en zijn collega Kirk uiteraard geen stappen kunnen doen en zullen ondernemen in Amerikaanse regeringskringen, zij informele contacten met die kringen niet uit de weg /.uilen gaan.

EEN GEDUCHTE PUZZEL is he

ren grootste gemene deler te halen ui dp vele suggesties om de kiezer mee zicht en invloed te verschaffen op dt samenstelling van regering en parle ment. Beperken we ons lot de opmer kingen van de vijf grote partijen, dat levert de VVD een magere oogst. Z< weigert veranderingen in het kiesstel sel en maakt daarbij de woorden, di< Marcus Bakker van de CPN dit voor jaar in de kamer sprak tot de hare: „Z< willen een systeem ontwerpen, waarit de mensen worden gedwongen daaro) te stemmen, waar ze uit balorighei< zijn weggelopen". Een ruimere cunnnunis opinio levei een vergelijking van de standpuntei van de diie christelijke partijen en di PvdA, neergelegd in hel rapport van di commissie-Veldkamp, de PvdA-puhli katie „Een stem die telt" en de opstel ling van geestverwanten in de commis sie-Cals-Donner. Punten van overeenstemming tussei ARP, CHU, KVP en PvdA: • Er moet een districtenstelsel koinei Aantal: twaalf of achttien. • Eigenlijk zouden bij de verkiezinget twee blokken van partijen tegenove elkaar moeten staan met een kandidaat premier en kandidaat-ministers, Di combinaties kunnen bij een volgendi verkiezing veranderen. • Alleen Kamerleden horen minlste te worden. • ■Op een kabinetscrisis volgei nieuwe verkiezingen, tenzij de bestaan de coalitie haar arbeid voortzet. Conclusie: Wat verder regeren me de VVD ook oplevert, niets voor di stembusganger

. . . rapport-Veldkamp . . .

LONDEN, 4 okt. (AEP) — Drie gewapende bandieten hebben in Londen bij de weduwe van een impresario, mevrouw Kathrvn Miller, juwelen ter waarde van nver dan 860.000 gulden buitgemaakt. De gangsters waren erin geslaagd het huis, dat in dp deftige wijk Mayfair ligt, binnen 1» komen door zich uit te geven voor de schilders, die reeds enige dagen bezig waren het huis op te knappen. Eenmaal binnen, .dwongen zij het kamermeisje van mevrouw Miller op de grond te gaan liggen tn terwijl éen de rest van het personeel in bedwang hield, drongen de beide andere gangsters de kamer van de weduwe binnen, die nog op bed lag. Nadat zij zich hadden meester gemaakt van de juwelen die op het nachtkastje lagen, dreigden de bandieten het personeel te doden als mevrouw Miller hun niet de sleutels van de brandkast gaf. De gangsters verlieten de woning door de tuin en vluchtten weg in een gereedstaande bestelauto. De politie heeft do bandieten nog niet opgespoord, wel de auto die zij hadden gebruikt. Er lagen nog een stuk of wat vergeten juwelen in.

De Raad van State heeft donderdagmorgen Nieuw Links in de PvdA in bescherming genomen. Hij wees het beroep af, dat de Utrechtse tweedejaars student rechten Eddy Nijpels (lil), aantekendf tegen de weigering van dl kiesraad om zijn politieke groepering Nieuw Links in het kiesregister op te nemen. De kiesraad beschuldigde Nijpels en zijn studiegenoten van een ~onzindelijke wijze van politiek bedrijven. Men tooit zich met de veren van een ande» en probeert daar profijt van te trekken". De Raad van State stelde ziel hier achter. Nu kan alleen Soest dijk dt illusie van Eddy Nijpels nog redden Dp opnchtei over /i|ii vondst: ~W< waren in maait nipt een stel bij plkaai en hadden het over Nieuw Links. Wi vonden het belachelijk dat zo'n kleint minderheid de PvdA in linkse richtinp stuurt. Wp meldden ons bi| de kiesraac om te voorkomen dat ze als Nieuv Links aan de verkiezingen mee kunnen doen als ze rut de partij gaan." HET TWEEDE KAMERLID VI SS Eli heeft minister Klompé rnn CRM gevraagCi te doen nagaan hoe vaak rn in welke woordcombinaties de naam..,, is gebruikt in het commentaar bij de trlerisie-reportai/e van de i'oetha/wedstrijd f'SV tegen Rapid Wien. Het Kamerlid heeft zich er aan gestoten omdat dit zo vaal.' is (/••ben rd dat er volgens hem sprake is ran een gigantische gratis publiciteit v00r... dankzij de prestaties van haar voetbalclub. De bestaande reclameregels dreigen een wassen neus te worden, meent Visser. II ij vindt een bezinning nrer de houdbaarheid van die regels gewenst. Zijn vragen'hebben overigens teel als een. boemerang gewerkt: Visser zelf noemt in zijn schriftelijke kamervragen en de toelichting daarop vijf keer de naam .... zoals in .... sportvereniging sportpark harmonie en.... lichtinstallatie. Tijdens een vraaggesprekje met de radio, waarin hij zich uitsprak tegen gratis publiciteit over de televisie door het noemen van. de naam van een onderneming gebruikte hij de vaam drie keer voluit. We hebben maar nagelaten te vermelden van welke partij de heer Visser is. Al die gratis (ant:) reclame.'!

DE HEEK JOSIOPH maakt in dp Nieuwe Linie, wat laat, bezwaar tegen de vergelijking van drs. Schmelzer mpt een gladde tekkel. „Ik heb vele jaren tekkels gehouden, en ik meen dan ook op grond van mijn ervaringen — en vermoedelijk mede namens deze tekkels — te moeten protesteren dat men deze man vergelijkt met een tekkel". Om onze twijfel af te schudden hebben we ons laten informeren door Brehms „Dierenleven in kleuren": Een wel heel bijzondere soort is de tekkel met zijn lange rolronde lichaam <>p korte verdraaide poten, zijn grote kop en snuit met een geducht gebit, zijn hangoren en scherpe klauwen. Hij zou een perfecte jachthond zijn, had hij niet de onhebbelijkheid de buit aan te bijten. „Hij beschikt over een zeer fijne reuk en gehoor, over een scherpe intelligentie en grote moed, over uithoudingsvermogen en dapperheid, zodat hij bij elke jacht kan worden gebruikt, ware het niet dat hij geheel en al in zijn jacht opgaat, „Zolang hij wild voor zich ziet gaat hij zijn gang met een willekeur, die bij honden zonder enig ander voorbeeld is. Om deze reden is de tekkel doorgaans alleen maar te gebruiken om ondergronds wonende dieren uit hun holen te verdrijven."

De vloot maakt een routinetocht. Dat mag de Spanjaard weten, al gooien wij hem ongezocht routine in het eten. CHRONOS

. . . scherpe intelligentie, grote moed . ..

Van een correspondent TOKIO, 4 okt. — Premier Sato van Japan gaat naar Washington om besprekingen te voeren met de Amerikaanse regering over de teruggave van Okinawa en de andere Rioe Kioe eilanden aan Japan. Vele links-georiënteerde Japanse studenten menen dat Japan weliswaar de souvereiniteit over de eilanden terug zal winnen, maar dat Sato desondanks aan Amerika toestemming zal geven om kernwapenbases op Okinawa te handhaven. Deze mening heeft grote bedrijvigheid geschapen in de fabrieken van de vervaardigers van stalen helmen en plastic schilden, die zowel leveren aan de steeds in omvang toenemende poli-1 tietroepen van Japan als aan de studenten, die zich gereed maken voor 1 opstootjes tijdens Sato's bezoek aan Amerika. De meest radicale studentengroepen, d.w.z. de aanhangers van het Maoïstisch communisme, hebben reeds een oproep gedaan voor een .beslissende slag' in de straten van Tokio, waaraan zou1 worden deelgenomen door .hondeixiduizenden gewapende studenten en een miljoen betogers'. Zij willen het centrum van Tokio bezetten evenals het vliegveld van Hanedo om het vertrek van Sato te belemmeren. Zij zullen stuiten op de weerstand van een speciaal voor deze gelegenheid verstrekt corps van oproerpolitie dat, naar wordt beweerd, verder versterkt zal worden door in politienniformen gestoken commando's van het leger. Deze bewaarders van de openbare orde zullen eveneens de steun ontvangen • van anarchistische en rechtsgeoriëni teerde studenten, Alle betrokken groepen hebben zich deze zomer geoefend voor dit treffen, dat kan leiden tot een bloedige en zeer verwarde strijd in Tokio's straten. Sinds 19fi3 zijn opstootjes aan de Japanse universiteiten aan de orde van de dag geweest. In het huidige jaar heeft de politie reeds 357 : keer invallen gedaan in Japanse universiteiten, en een aantal universiteiten Is gedurende een groot deel van het jaar gesloten geweest.

Deze maand al zullen tvee grote betogingen van de studenten plaats vinden, op 8 oktober ter herdenking van de studentenopstand van 19fi7, en od 21 oktober ter viering van de Internationale Anti-oorlogsdag. De politie zal voor deze gelegenheid vertrouwen op een massa personeel, gewapend met gummiknuppels en gesteund door waterkanonnen. En ze zullen gebruik maken van helikopters die het oog moeten houden op het I vormen van rebellenconeentraties in de i straten die vanuit de lucht, zo nodig, traangas zullen verspreiden. D« studenten zullen zich wapenen met bervzinebommen, chemische zuren, bambo*» speren, ijzeren stangen, keien en knijp* pels, misschien zelfs met vuurwapenen. Tijdons hun talrijke invallen in conv» munistische hoofdkwartieren van d» studenten heeft de politie geen vuurwapenen gevonden. Maar één van d» leiders van een .privé-leger* van rechtse.studenten heeft verklaard dat zim groep beschikt over geweren en dal zijn volgelingen geoefend zijn in het gebruik van deze wapenen. En Kodama, een ultranationalistisch groot-industrieel, heeft verklaard dat hij beschikt over een aanhang van jongeren die een intense militaire opleiding hebben ondergaan en die voorzien z:jn van vuurwapenen. „Wij beginnen m<* schieten", aldus verklaarde hij, „zodra het communistisch gespuis zich roert". De Japanse Federatie van Autonom* Studentenbonden, welke zich Meedf meer vereenzelvigt met het Maoïsm*, zal een leidende rol spelen in d* verwachte opstootjes. Hun leuze is: „Haat Amerika, haat Rusland, houdt van je eigen land''. Ofschoon de nationale communistische partij van .Japs» nog steeds sterk vertegenwoordigd is in de studentenfederatie, zijn er in d* federatie vijf groepen die tegenstanders zijn van de Japanese communistisch® partij, omdat deze te conservatief zou zijn. Ofschoon het studenten verzet officieel gericht is tegen de concessies aaa Amerika betreffende de bases in Okinawa en tegen het Veiligheidsverdrag met de Verenigde Staten, zijn er ook andere redenen voor ontevredenheid onder de studenten. Ze delen de rebelsheid van de jongeren in talrijke andere landen. Een speciale reden voor ontevredenheid is het onbuigzame senioriteitsstelsel bij de regering, de industrie en de handel, dat er op gericht is de volgzame conformisten geleidelijk te promoveren tot een (oppositie kort voordat ze met pensioen gaan. De studenten zijn eveneens gebelgd over Japans afhankelijkheid van de Verenigde Staten en ze maken zich zorgen over herbewapening. En ofschoon de anarchistische en de rechtervleugel* van de studenten uitgesproken anticommunistisch zijn. Zijn zij eveneens verbitterde tegenstanders van de Revestigde machten. Dit alles wijst op de waarschijnlijkheid van hevige onlusten. En de confrontatie* van dit iaar betekenen slecht» een voorspel van wat er zal gebeuren in 1970. als het verdrag tussen Japan en Amerika herzien za! worden.

DE VERKIEZING van eerste reserve mr. Geertsema als fractieleider van de VVD in de vacature mr. Toxopeus stond buiten twijfel. Minder rimpelloos is de fractie aan een nieuwe vicevoorzitter gekomen. Twee leden lieten weten dat ze dit opstapje naar toekomstig leiderschap wilden maken; Joekes (46) en Vonhoff (38). I>e keuze is toen gevallen op de bedaagde, niet van dezelfde eerzucht verdachte, Zcgering Hadders (57), wethouder van Emmen en voorzitter van de afdeling paardenhouderij van het Landbouwschap, Een opvolgingsstrijd houden we dus twee jaar tegoed.

OP WOENSDAG 22 OKTOBER in Dronten (0.-Flevoland) het eerste stembustreffen tussen een volledig PAK (PvdA, D'6ti, TPR en PSP) en de samenwerkende ARP, CHU en KVP, uitkomende als combinatie van Christelijke Partijen (CCP) ongeveer 6000 kiezers nemen deel. Op het; spel staat de verkiezing van een adviesraad van lf> leden, die inspraak krijgt bij landdrost Otto, geen beslissingsrecht. In 19H7, toen er 13 zetels te verdelen waren kregen de confessionelen er zeven, de PAK-nartijen vijf. Ditmaal rekent de CCP er op zeven en stilletjes op acht. Een PvdA-er over de verwachtingen van het PAK: „Vijf Vier is een enorme nederlaag We hopen op zes. Bij zeven drinken we een stevig borreltje". De CCP heeft als nummer één een AR P-er, twee is een KVP-er, drie een CU U-er, vier weei een ARP-er en zo verder. Op de PAK-lijst staan enkele partijlozen. Ze zijn, met bijna honderd anderen, lid van de vereniging PAK. die los van de partijen staal. De lijsttrekker en nummer drie zijn PvdA-ers, de tweede plaats is voor de PPR, de vijfde voor D' 66. Ook aan dit PAK zit een steekje los. De pacifisten hebben individueel meegedaan, maar niet nis groep, omdat ze in de polder geen afdeling hebben. De belangrijkste D'66-er Suidgeost, een mogelijke lijstaanvoei-der, trok zich terug. „Het PAK is te geforceerd 10l stand gekomen, het is teveel een nalopen van dezelfde landelijke gedachte". Het Nijmeegse instituut voor toegepaste sociologie begeleidt de verkiezingen met een onderzoek. Ze zijn onder meer benieuwd hoever de ontzuiling in de polder is: welke katholieken en protestanten stemmen op het PAK?

Van onze verslaggever ROTTERDAM, 4 okt. — De groei van de Rotterdamse haven moet onverminderd worden voortgezet. Dat is een van de belangrijkste conclusies van de enquête die de Havenvereniging Rotterdam onder haar leden heeft gehouden. Uit de ruim zevenhonderd reactien bleek, dat 62 procent van de. leden het havenbeleid van Rotterdam volledis onderschrijft. Daarentegen is 35 procent van mening dat de groei van de haven niet in hetzelfde tempo kan worden voortgezet. Drie procent had geen mening. Uit het onderzoek is voorts komen vast te staan, dat volgens procent van de leden de haven tegenwoordig allesbepalend is voor het beeld van Rotterdam. Daarnaast is 58 procent van mening dal de haven een belangrijk* rol van het beeld van de Maasstad speelt. Elf procent noemt de haven slechts één aspect van de wereldstad. De jongeren (beneden dertig jaar) zijn meer dan de overige leeftijdsgroepen van oordeel, dat de haven het beeld van Rotterdam scheel en a! henaalt