is toegevoegd aan uw favorieten.

Utrechtsche studenten almanak voor ..., 1859, 1859

1859

Permanente URL

Aflevering

Pagina

Gebruiksvoorwaarden: Auteursrechtelijk beschermd. Op dit object rust auteursrecht.
Titel: Utrechtsche studenten almanak voor ..., 1859, 1859
Alternatieve titel: Almanak Utrechtsch Studenten Corps; Utrechtsche studenten-almanak; Utrechtsche studenten almanak voor ...
PPN: 422682799
Uitgever: van Schoonhoven [etc.], Utrecht
Jaar van uitgave: 1859
Publicatiedatum: 1859
Aantal pagina's: 396
Taal: Nederlands
Publicatietype: Aflevering
Herkomst: Het Utrechts Archief
Signatuur: GAU VV 105
Toegevoegd in Delpher: 05-08-2019

Geen zoekvraag opgegeven
- Ga naar paginanummer (totaal 396 pagina's) / 396
Auteursrechtelijk beschermd. Op dit object rust auteursrecht.
Permanente URL
Aflevering

Pagina

Gebruiksvoorwaarden

Auteursrechtelijk beschermd. Op dit object rust auteursrecht.

Titel

Utrechtsche studenten almanak voor ..., 1859, 1859

Alternatieve titel

Almanak Utrechtsch Studenten Corps

Utrechtsche studenten-almanak

Utrechtsche studenten almanak voor ...

PPN

422682799

Uitgever

van Schoonhoven [etc.], Utrecht

Jaar van uitgave

1859

Publicatiedatum

1859

Aantal pagina's

396

Taal

Nederlands

Publicatietype

Aflevering

Herkomst

Het Utrechts Archief

Signatuur

GAU VV 105

Toegevoegd in Delpher

05-08-2019

VAN KEES in het Lokaal in de Minrebroederstraat; " " " " BERG3MA ten zijnen huize (ingang Kleine Eligcnstceg); 7 die van den hoogl. mulder in het Chemisch Laboratorium; „ „ „ n ILVB.TING op de Statenkamer (Hoogt); „ „ „ « BUTS BALLOT tcn zijncn huize; „ „ D lector GUNNING ten zijnen huize; /, ,/ // adsistent OUDEMANS in het Chemisch Laboratorium ; „ „ „ // VLAAKDEEEN in het Chemisch Laboratorium; „ „ n privaat-docent kauweuhopf op de Statenkamer (Hoogt). In de Lijst der Collegies is bij sommige de plaats uitdrukkelijk bijgevoegd. De pi'Wdat-collegies zijn alle ten huize van den hoogleeraar of docent. NAMEN EN WOONPLAATSEN D££ STUDENTEN. •) A. A. J. Abbema , j. Jansbrvg , Steenbeek. *J. F. Alewijn, j. Springweg, van Dijk. *A. Alma, j. J. J. A. Ploos van Amstel, T. Donkere Gaard, van Pokkum. P. A. Ankersmit, ph. L. Nieuwstraat, Viehoff. B. E. C. van Baerle, T. Onder de Lindm, yaxi Baerle. *W.A.vande Wallßake, j. Vielrug, Bake. G. A. H. Bakhoven, i» Zuilenstraat, Bakhoven. 1) De met een * aangescvenen zijn geen leden van het Utrechtsche Studentencorps. J. M. A. vanßeekum, M. Wittevr. straat, Hartens. *P. M. Beelaerts van Emmickhoven , J. Weesbrug , de Klerck. *G. W. E. van Voorst van Beest, J. Janskerkhof, van Beest. *J. W. H. van Schoonbeten Bentinck, J. Zadelstraat, van Dalen. *.T. van Beresteyn, J. « Hellinx. K. J. Bergers, J. " " *J. de Bergh, J. Voorstraat, Nieuwenhuyzen. J.E.H.vandenßergh, J. Viehrug , v. Everdingen. .1. H. Bergsma, J. Onder de Linden, Th. P. Bergsma, T. " " G. H. Blecker, t. Jansdam, Niermeyer. H. de Boer, t. Janshrug , de Vos. H.M.W. de Wit Boers, M. K. Jansstraat, vanterHaterd. *G. F. van Boetselaer, J. Nieuwe Gracht, v. Boetselaer. ■*H. J. Bogaert, J- Witteor. straat. Brouwer. *A. J. M. A. 801, J. Drift, Scherius. S. A. Boinme, J. Voorstraat, Wouters. B. G. Moerkerk Boot, T. .T. A. Bösken, J. Geertehrug, Bösken. *C. M. de Brauw, J. Schoutensteeg , wed. de Brieder. A. G. J. Bressler, M. Tolsteegpoort, Bressler. C. L. G. Bressler, t. " " C. de Brieder, J. Voorstraat, Westtoff. H. de Brieder, m. 11. Brink, Gz., T- Schoutendeeg, Brondgeest. S. Veit Brink, T. Jacohiebrug, van Bevnum. A. J. ten Brink, j. Pieterstraat, ten Brink. J. ten Brink, i. n „ *P. Q. Brondgeest, m. Nieuwe Gracht, Brondgeest. A. W. Bronsveld, t. lAjnmarkt, van Burkom. J. Brusse, t. Qeertebmg, van Weel. D. de Bruyn, M. Ambachtstraat, wed. Prins. *P. A. van Oosterwijk Bruyn, j. Voorstraat, v. d. Wielen. *J. P. W. van Troostenbui-g de Bruyn, t. Zadelstraat, van Aalst. J. H. L. van Buren, j. Vreeburg, de Laat. *M.H.P.H.vanßuren, j. Uehtegaard, Kutgers. *H. I. J. Bijleveld, j. GanzemarU, Scheffer. c. W. Gallenbach, t. Neude, v. Veldhuizen. H. Gantzlaar, j. Kr. N. Gracht, wed. Gantzlaar. X. Garo.Wz., n. Driehoek, Gavo. E. van Gitters, j. Volderbrug, Ypes. *L. van Gitters, j. // „ W.N. Goenen, J. A.z., t. Bezembrug, Bolilen. S. J. Goben, j. Voor Klarenb., Frijlink. B. W. Colenbrander, t. Steenweg, Baljet. J. T. Gooien, j. Haverstraat, 801. *J. H. Cordes, t. Schoutensteeg, Brondgeest. P. J. Cosijn, j. Volderbrug, Cosijn. * H. W. Creutzberg, 'i'. Zonstraat, wed.Creutzberg. K. E. Creutzberg, t. " " L. H. E. Croes, J. Voorstraat, Croes. J. Cromhoif, J. ElüaietMraat, Weidner. *C. Crommelin, 3. L. Jamstraat, v. d. Wurff. *M. Crommelin, J. " " 1). *A. C. L. W. Vollenho- ven van Daalen, t. JacoUebriuj, TeAoeve. *k. B. Daneel, T- Jandam, Kruyder. J. P. Beetman, t. Mariastraat, van Olderen. *A. J. van Deinse, i. Jansbrug , ten Geuzendam. *J A. Deketh, J- Zadelstraat, van Mechelen. *P. Delbeek, J- E. A. van Deurssen, t. Waardfoori, van Deurssen. H. C. Dibbits, ph. Kr. N. Gracht, wed. Dibbits. J. E. Dibbits, T. " *P. J. G. van Diggelen, T. Voorstraat, van Doorn. \V. van Dis, 1. Neude, van Velthuyzen *J. W. A. Doeff, J. T. H. van Dolder, T. Voorstraat, van Gooi. P. Kora Dommisse, t. Zadelstraat, Blaauw. J. J. H. Doorenbos, t. Gaardbrwj , Bitter, p. W. van Doorn, t. Geertebrwj, wed.vanDoorn. *M. van Doorninck, m. Voorstraat, v. Eijn. A. Drost, T. Servetsteeg, v. Senus. A. G. J. Dumans, j. Wittew. Oingel, Dumans. *J. H. Duplessis, t. Weesbrug, Kater. *A. Dusz, T. K. Nieuwstraat, wed. van Es. A.v.Ameyden v.Duym. M. Buit. de Weerd, Walter. P. Dwars, j. Trans, Dwars. E. A. W. A. Ellerbeek, m. Bakkersieeg , Baljet. J. Enderlé, t. NicolaïkerkJwf, Enderlé. *W. Engelen van Pijlsweert, j. Gaardbrug, Hoffman. *J. E. A. Engelenberg, j. Voorstraat, Westbof. *L. H. H. Enters, ph. Vreeburg, Verheul. J. Ermerins, j. « Blankert. *E. Collot d’Escury, J. Oudkerkhof, v. Wakeren. W. J. Easers, j. Weesbrug, wed. Schreuder, *W. A. Evers, j. J. G.van Eyken, L. Lijnmarkt, Boekhoven. *A. T. E. Eyssel, J. Voorstraat, Moesman. F. *W. C. F. Falck, t. Vischmarkt, Kerkhof. *L. C. J. Feitz, PH. Twijestraat, Overwijn. *B. C. Felix, T. Schoutemteeg, Gravestein. D. dcFeyfer, m. Zuilenstraat, Hulsebos. *J, P. F. Filz, J. Ganzermrkt, Greven. A. van der Flier , t. Tidjedraat, Das. J. J. Ippius Fockens, t. Jamdam, Mermeyer. *H. Fortuyn, t. E. A. Intveld Erancis, J. LijnmarM, Huinck. *C. M. K. Eraser, T. Nieuwe Gracht, Leffef. *P. H. Ericke, J- G. J. GannDun, t. MariaplmU, Achterberg. G. J. B. Gelderman, t. Steenweg, Muller. *C. Gerlings, J. Sterrehosch, Gerlings. *P. E. G. Gerlings, J. Lichte Oaard, Eutgers. J. J. van Geuns, J. Smeelrug, wed. Zandkuyl. *A. H. Gevers, J. Schoutensteeg, de Bruin. E. H. J. Giesbers, m. TwijestroMt, wed. Eeyman. *F. D. F. Luyken Glas, J. lAjnmarM, Berlijn. J. J. M. A. Glasius, t. Bahkerbrug, van Beek. *L. J. Godefroy, J. Onder de Linden, Bergsma. *C.H.E.HooftGraafland, j. Kr. N, Hooft Graafland. *E. Hooft Graafland, J. " ' J. H. Gravestein, T. Schoutensteeg, Gravestein. P. Gravestein, T, " " A. Greebe, T. Driehoek, Greebe. A. van Griethuizen, t. L. Nieuwstraat, Loran. H. van Griethuizen, t. " " P. J. van Griethuizen, T. " " P. G. Groneman , ph. Mariastraat, Eovers. C. F. Gronemeyer, t. Jansbrng, DuitshofF. H. A. de Groot, J. Eakkerbrug, de Groot. J. W. de Groot, l. Hamburg, straat, « *H. A. Groskamp , m. Wittevr. straat, Brouwer. E. B. Gunning, t. Nieuwe OracM, van Dalen. *N. H. de Gijselaar, j. Schoutensteeg, Veenman. H. *J. A. Haakman, j. ScJioutensteeg, Veenmaii. J. Vroesom de Haan, m. Twijestraat, Jongkind. J. de Haas, j. Steenweg, van Spanje. J. H. de Haas, m. Niemce Gracht, Schellink. *B. van der Haer, j. Voorstraat, IJzendoorn. J. Haffmans, m. Mariastraat, 801. *P. Hage, T. Schoutensteeg, R. Spee. F. A. van Hall, j. Mariaplaats, Riegen. *J. van Hall, j. Kr. N. Ch-acht, van Hall. J. F. F. V. d. Hanune, T. Jansdam, wed. v.d. Hamme. H. van Woudenberg Hamstra, t. Steenweg, Verthoren. Aü. Hanssen , t. Heilige Weg , Nieuwenhuis. *A. van Harinxma thoe Slooten, j. Sckoutensteeg, Verdonk. J. J. van Harreveld, m. *W. Hartoch, t. A. H. de Hartog, t. Lijnmarkt, Altorffer. W. Hartwijk, T. *J. A. van Hasselt, J. LijnmarU, Berlijn. G. F. W. Roose Haverkamp, J- Waaripoort, Koek. W. F. C. J. van Heel, t. Pottestraat, Lington. .T. van Heerde, t. Jam Aam, Kruyder, G. L. van den Helm, l. L. Nieuwdraat, v, d. Helm. H. B. S. Hemmers, m. BezemLrugi Hemmers. ,T. V. Hendriks, t. L. Nieuwdraat, v. Antwerpen. *G. C. F. van Hengst, J. Drift, van Hengst. *C. J.W. N. V. Hengst, j. Amhachtdraat, van Hengst. H. G. Hesselink, m. LijnmarU, Amelung. *A.J.J. van den Heuvel, j. Breqittedraat, v. d. Heuvel. *S. J. P. A. van der Heyden, J- Ileerenstraat, Gersen. J. Heyligers, J. draat, ten Geuzendam. G. Heynis, m. Neude, Seilberger. C. C. J. Hiebendaal, t. Buiten de Weerd, Walter. A. L. Hissink, t. Volderlrug, Vos. W. A. van Hoek, J. Mariadraat, wed. Jongbloed P. Templeman van der Hoeven, m. Wittew. straat, v, d. Hoeven. *E. Hoffman, T. LijnmarU, Boekhoven. J. A. Hofkes, J. Donkere gaard, van Dort. H. V. Hogerzeil, t. Mariadraat, IJ zendoorn. *H. Holm, M. LijnmarU, Labbé. E. Honkoop, m. Twijedraat, Oosterbaan. *M. W. H. Hooft, J. Minrelr. draat, Eytinger. E. A. G. van Hoogenhuyze, t. K. Minrebr. str., Eutgers, *P.J.K.v.Hoogstraten, J. Kr. N. Gracht, v. Hoogstraten. *P. Horrath , t. K. N. straat, H, P. van der Horst, j. L. Niemcstraat, Gandorff. B. Baggerman van Houweninge, m. Voorstraat, Dompeling. A. C. Q. J. van Hugenpoth, j. Steenweg, de Koif. G. Huiskas, j. Weesbrug, wed. Schrander. *F.L.SnouckHurgronje, J. K. Jansstraat, Eilenbos. I. A. J. Immlnk, j. Varstaagh. *E. 0. Immink, j. UjnmarU, Hendriks. *W. J. Immink, t. « „ *P. A. L. A. V. Ittersum, j, Janskerhhof, v. Ittersum. J. E. J, Jans, T. Springweg, Monné. A. Jantink, t. Predikh. Kerkh., van Beest. D. Mintjes de Jong, z. Mariastraat, wad. Jongbloed. H. Prins de Jong, t. *J. da Jong, T. B. A. deJongb, t. Pottestraat, Lington. J. T. Joosting, T. K. Nieuwstraat, Hoevenaar. A. S. Joustra, t. Schoutensteeg, Smits. K. B. G. van Kalken, m. VoUerhmg, van Kalken. W. E. Kalshoven, T. B%U. de Weerd, Walter. H. P. Kapteyn, m. Voorstraat, Blankert. *A. P. C. V. Kamebeek, J. Neude, Kicrs. E. H. Karsten, i. Smeehrug, Karsten. H. T. Karsten, i/. " " A. Keers, t- Hamerstraat, Brasser. J. A. van Ketel, t. Steenweg, Muller. *J. G. H. B. Ketjen, J. ScJioutensteeg, Lieftink. W. T. K. Klinkenberg, t. *A. J. Kloos, T. Voorstraat, Meuwenhuis. H. Knottnerus, T. Neude, Kocli. J. G. Knottnerus, t. " " A. de Koning Knijfï, t. Zadelstraat, Otten. C. F. A Knijff, J. Volderhrwg, Knijff. M. W. Koch, PH. K. N. Gracht, de Bruyu. H. B. J. Kok, u. huit. TVittevr., Sirat. *G. KollF, J- Pawsdam, Finger. H. W. Schroeder van der Kolk, ph. Kr. N. Gracht, v. d. Kolk. V. J. Koningsberger, t. VischmarM , Dop. *.I. J. Kotzé, Gz. T. K. Jansstraat, van Leeuwen J. Kraaijenbelt, i. Bakherbrug, de Eooy. *T. Kroon , m. Schoutensteeg, de Bruyn. E. J. Kruyff, T- L. Nieuwstraat, v. Antwerpen. *J. P. G. Kruyt, t. Witteer, straat, Kruyt. W.H. Krijt, T. Zadelstraat, Smith, G. Kuiper, T. Lijnmarkt, Keens. A. H. Kuyper, m. n Boekhoven. H. Kuyper, m. // Huinek. *J. W. Kymmell, j. Owdkerkhof, Dekking. *P. D. Kymmell, j. Zadelstraat, Hackfort. L. H. Laan, j. Oeertebrug, Laan. P. J. R. Laan, t. « u A. C. Lagerwey, j. Zadelstraat, ten Tije. H. J. Lambert, M. JacoUebrug, Gravendaal. C. A. Lamping, M. Steenweg, Baljet. J.H.ThemmendeLang, T. Mariaplaats, van Minden. J. T. P. U. Lauts, T. Breéstraat, van der Poel. *P. J. van der Leeuw, J. Mariastraat, Harderwijk. A. H. C. van Leeuwen, t. E. H. van Leeuwen, t. Ganzenmarlct, van Doorn. *H. C. V. Leitbrandt, t. Boothstraat, Beets. *A. Lens, j. Plonipetoren, Lens. *J. Lieberieh, t. Lichtegaard, Bogaerdt. E. Liera, t. K. Jansstraat, Sambler. *E. Lindeboom, m. Choorstraat, Seheepers. A. Loeff, T. Waardpoort, Drügbom. G. M. C. Loeff, T. JacoUebrug, Loelf. J.vanLoenenMartinet,T. v. Wïgckslade, van Loenen. *J. D. Looijen, i. Jansbrug, ten Geuzendam, 8 J. van Loon, t. Ganzenmarkt, Sabée. J. P. Loonen, m. Bakkersteeg, Baljet. *E. J. P. Lucassen, J. Zadelstraat, Hogenstein. *D. Luckhoff, T. Weeshrug , Kater, *J. C, E. van Lijnden, J. M. C. Maats, m. BuU. de Weerd, wed. Maats. *P.J.F.EethaanMacaré, J. Kr. N. Gracht, Macaré. *T. Mack, T. K. Smeeüeeg , Hacke. *A. Mackay, J- Voorstraat, van Dijk. •H. G. Maes, m. Ganzenmarkt, Nolet. T. C. Magendans, T. Haverstraat, Brasser. H. Malcomesius, t. Choorstraat, Malcomesius. C. van Manen, J. Zadelstraat, Morren. **o. Marais, Newde, Beudeker. C. A. Marchant, J. Geertebrug, Marchant. *A. B. van Maria, J. Oudkerkhof, Meloen. B. Martens, ph. Jvfferstraat, Martens. D. Muller Massis, T. Vuïlesloot, Mörff. S. Meemeling, u. Bildtstraat, Meemeling. B Mees, J- Ganzenmarkt, Scheffer. R. P. Mees, J. Zuüenstraat, Hulsebos. *J. H. E. Meesters, J. Voorstraat, Schmid. S. J. Meintjes, Sr., T. Steenweg, v. Meteren. *A. P. Meiring, T. Neude, Kerkhof. C, A. G. Meilink, t. Mariastraat, Eovers. *C. K. Merkus, J. Oudkerkhqf, Loran. *P. W. N. Merkus, ). Voorstraat, Trompert. F. A. E. de Mesquita, J. Witteer. straat, van Tessel. N. Messchaert, M. Brehtraat, Jorg. *L. Metzlar, t. C. A. de Meyere, T. Lijnitiarkt, wed. Schut. H. Meyster, T. Weeshrug, wed. Meyster. *H. A. Middelburg, m. Neude, Koch. *.I. P. P. van der Mieden van Opmeer, J. Lijmmrld, Grolman. ' *E. Mohre, t. K. Smeesteeg, Hakke. *.T. D. C. C. W. deMol, J. Oudkerkhof, Tessaro. J. G. J. J. Mol, M. St. Jansveld, Steenhof. A. A. MoU , PH. Vreeburg, van de Bilt. *J. H. M. Mollerus , j. Gaardhrug, Kerkhof. A. W. J. Monnik, m. Weeshrug, de Leur. J. G. Montijn, t. Waardpoort, Beeders. K. W. MiddelandMontijn, T. luit. de Weerd, wed. v. Eijssel. *E. J. P. Moquette, T. Lijnmarkt, Eerlijn. *S. M. A. du Mosch, J. Buiten de Weerd, Daneels. E. Mossel, T. Jansdam, wed.v.d.Hamme, W. J. J. G. Most, J. L. Jansstraat, Entrop. *A. J. Moulin, M. Buit. de Weerd, Daneels. .1. Moulijn, T. Oudkerkhof, Eos. *O. Mugler, t. K. Smeesteeg , Hakke. .T. H. Mühring , T. Lijnmarkt, van Eurkom. T). Mulder, T. Volderbrug, de Vos. W. Mulder, t. Vólderhrug, de Vos. *C. Muller, T. Zadelstraat, Singel. C. T. Muller , t. Neude, Koch. N. T. H. Nahuys, T. Breêstraat, Nahuys. J. Nedertouw, m. Steenweg, Nasz. K. J. Neuman, t. L. Nieuwstraat, v. Antwerpen, G. van Niekerk, J. Ganzenmarkt, wed. SchefFer, J. Domela Nieuwenhuis , J. Weesbrug, Kater. *H. A. Nieuwkamp, J. Voorstraat, Blankert. D. J. Nonhebel, t. Zadelstraat, van Dijk. G. Noomen, t. Steenweg, Hellemans. *C. Numans, M. O. G. Oldeman, T. Oeertebrug, Wantink. J. G. G. Oudegeest, t. Jamlrug, Oudegeest. W. Oudegeest, T. Bakkerlrug, Nolet. W. J. Oudegeest, T. " " *H. Oyens, J. Voorstraat, Lindeman. P. *J. W. van Pallandt, J. K. Nieuwstraat, de Leur. *W. E. van Panhuys, J. Weeshmg , Kater. J. H. van der Pant, j. Maiiaplaats, Pelix. *.T. G. Patijn, j. JansJcerkhof, Mart. v.Sevenli .1. E. van Persijn, l. K. Smeesteeg, Bakker. *C. C. G. Pesters, J. Minrebr. straat, Pesters. *E, H. Pesters, J. u n *A. Petry, T. Lichte Gaard, van Duren. M. Pleyte, t. Wlttevr. straat, wed. Pleyte. W. Pleyte, t. u * *O. Post, J. Besenibrug, Elzen. *Z. H. Post, J. L. H. Povel, J. Hamhurgerstraat,G\em&as. *P. O. L. A. Praetorius, J. Minrebr, straat. Rijnbout. E. J. J. Prins, t. Bagijnestraat, wed. Prins. *D. H. W. de Puisean, t. Voorstraat, v. Rijn. Q. P. J. Gouda Quint, t. Steenweg, V. d. Thoorn. R. *A. J. L. Ram, J. 7 Hoogeland, Ram. W, J. Ramaker, t. Jansbmg , de Vos. *J. C. J. van Rappard, j. Korenmarkt, van Rappard. A. J. Redeker, j. Drift, wed. Redeker. M. Reijerkerk, t. Driehoek, Reijerkerk. J. Reinhold, t. Oudkerkhof, Versteeg. *W. J. van Weldei’en Rengers, J. Ganzenmarkt, v. d. Star. A. M. Repelius , J. Hamburg, hrug, Fretten. F. H. Repelius, T. Muntstraat, Mostert. C. van Thiel Ribbius, t. Ganzenmarkt, van Doorn. A. D. van Riemsdijk, ph. Fiehrug, v. Riemsdijk. B. W. Rienstra, t. Zadelstraat, Pierrot. J. Riet, ï. Janskerkkof, Riet. *W. Roëll, J. Pausdam, Roëll. *A. J. Roest, J. Niewwstraat, v. d. Hek. F. Romijn, T. Zadelstraat, Vos. *F. S. Ronkel, t. Jansdam, wed.v.d.Hainme, L. W. G. de Roo , l. A. H. A. van Rooijen, m. AmbacMstraat, Huigens. G. vanßossem, s. Schoutensteeg, Verdonk. W. H. van Rossem, J. K. Janssimat, v. Zijst. E. Rouwens, J. Neude , Seilberger. M. A. N. Rovers , t. Onder deLinden, Rovers. *C. L. C. Runck , t. Vischmarkt, Kerkhof. E. J. Rutgers, t. Misahethstraat, Rutgers. J. M. Rutte, T. Springweg, Haüer. J. J. Ruys, T. Schoutensteeg, Verdonk. D. Rijnders, t. Muntstraat,\ v. Zutphen. G. van Rijswijk, T. Steenweg, wed. Hissink. S. M. Salverda, ph. Zuilenstraat, Hulsebos. *D. de Blocq van Scheltinga, }■ Weeshrwg, Kuiler. *P. J. J. de Blocq van Scheltinga , J. Witteer, straat, v. Heukelom. J. Scherpenlmyzen, M. Buit. Catharyne, Sclierpenhuyzen S.E.J. v.Schevicliaven, T. Smeehrug, v.Schevichaven J. G. Schlimmer, L. *C. M. W. Schnell, J. Vièbrug, Schnell. A. B. Schoehtiizen, J. Voorstraat, Hekmeijer. A. H. Schoemaker, m. Zadelstraat, Putten. *A. J. D. Scholte, T. Twijestraat, Scholte. *C. T. Scholtz, T. Steenweg, van Meteren. H. Schoninga, J. Oudkerkhof, Lindeschot. *E. J. Schoonhoven, T. Witteer, straat, v. d. Steen. *E. P. Schorer, J. Voorstraat, van Gooi. *G. L. Schorer, J. Steenweg, Huyberts. *J. B. Schuurman, m. Neude, Bister. *W. E. A. A. E. Schuyt, J. Nieuwe Gracht, Schuyt. F. E. G. Selle, J. Drift, Selle. W. F. M. Selle, J. » J. D. H. van Setten, T. Bezemhrug, van Setten. C. J. Sickesz, J. Jacohiébrug, v. Beynum. A. F. Simons, T. Elisahethstraat, Eutgers. *G. Six, J. Voorstraat, van Dijk. A.H.DuvalSlothouwer, T. lAjnmarkt, van Burkom. G. W. Smits, T. Voorstraat, Dompeiing. *O. Snellen, j. Zuilenstraat, Versloot. *N. Messchaert Snellen, J. Predikh. straat, Doressen. W. Sneltjes, M. Sartiburgerhrug, Duffer Blom. *P. van Son, t. Lynmarkt, Ie Marchand. *M. P. van Son, J. *J. A. Spengler, J. Voorstraat, Scherpenzeel. *H.J.M.vande Spiegel, J. Drift, Pols. *F. D. Sprenger, i.Weeslmg, Lohrman. C. Bellaar Spruyt, ph. Scloutensteeg, van Maanen. D. J. van der Star , T. huit. Catharigne, van der Star. R. Steinfort, i. ViscJmmrht, de Euiter. A. J. Steytler, t. Oudkerkhof, van Zutphen. *J.G.SteytlerdeVillers,T. „ n *S. J. van Limburg Stirum, J- Jansstraat, van Eyk. H. P. W. van Straaten, t. Bakkerhrng, de Booy. *P. O. Sytsema, t- T. *J C Tack, Choorstraati van der Vlis. ♦W. C. Tack, J- II " D. A. von Eichstorff M. Witteer, straat, v. Leeuwen. D. H. Teljer, T- Gaarding, v. d. Heyden, W. A. Terwogt, t- Tieterskerhhof, Terwogt. *W. R. Thomson, T. A'. Nieuwstraat, de Leur. G. van Tienhoven, m. Jamirug, van der Veer. W. M. Timmerman, t. W?esbrug, Kater. *J. J. Leuveling Tjeenk, J. Vreeburg, Determan. H. Tobbe, Jr., th. Steenweg, VerhoefP. •W. Tonekens, J- Nieuwe Gracht, Mollman, W. du Tour van Bellinckhave, J. Heerenstraat, wed.v.d.Brink. *S. J. du Tour van Bellinckhave, J. Voorstraat, van Egmond. V. *P. A. van der Velden, j. L. G. Veldt, M. Voorstraat, Moesman. H. A. van der Ven, i. « » J. C. Verhoeif, J. Nieuwe Gracht, Verhoeff. *J. P. Verloren, j. Hamlurg.straat, Clemens. *P. Verloren, Jr., j. n u H. Vermaas, T. Heilige weg, Bergmann. P. A. Vemède, T. Breêstraat, Vernède. *J. H. Vernhout, ph. Weeshrug, Busch. J. W. Verschoor, m. Zadelstraat, Klarenbeek. *G. P. Versteegh, j. Bezembrug, van Os. J. C. Verthoren, T. Steenweg, Verthoren. E. J. Verwey, j. Geertehrug, Verwey. G. G. de Villeneuve, j. Twijestraat, van der Lith. *J. H. D. de Villiers, t. Voorstraat, van Eijn. *G. A. Visscher, j. Minrebr. straat, Visscher. C. J. van Vledder, t. Steenweg, v. d. Kamp. W. Vliegenthardt, T. Mariaplaats , Achterberg. *J. H. J. Voet, j. Mariastraat, Harderwijk. *E. Vogel, T. Hamerstraat, Wolff. J. de Voogt, T. G. J. Vos,Az., T. Bakkerbrug, de Kooy. W. F. Vos, M. ZaMürmt, v. Nimwegen. ,T. Vosmaer , J. Nieuwe Kamp, Vosmaer. ’k. C. Vreede, J. Springweg, Vreede. H. Vrendenberg, Cz., t. Neude, Baljet. *B. de Vries, t. Weesbrug, Scholten. w. *P. A. Walland , J. Bregittestraat, Walland, J. van Walsem , t. Acht. Twijestr., van Zijl. W. C. Wansleven , t. Mariastraat, Rovers. H. Was, T. Schoutensteeg, E. Spee. Th. J. Werndly , j.Bezembrug, v. Deventer. J. F. Wertheim , z. Zuilenstraat, Hulsebos. E. F. Westhoff, vl. hnit. Wittevr., Westhotf. J. Westrik, t. Twijestraat, Luca. *D. Wicherlink, J. Smeebrug, Vierbergen. *G. Wicherlink, J. Voorstraat, van Eijn. *H. Wicht, T- Jansdam, Kruyder. *A. J. P. de Wilde, M. Newie, de Liefde. C. de Wilde, Az., J. Cathar.barrière, de Wilde. C. de Wilde, Cz., t. Nieuwe Oracht, « B.J.v.Wisselingh,JPz ,T. Geertebrug, v. Wisselingh *E. W. F. Wttewaall van Stoetwegen, J. K. Jansdraat, van Zijst. J. J. G. van Woerden, M. Kr. N, Gracht, v. Woerden. M. J. G. Wolf, T. Wittevr. straat, v. Heukeloin W. N. Wolterink, t. hoek Mariastr., v. d. Meyde. Wouters, j. Viedeeg, Martens. B. H. C. K. van der Wijck, T. J. A. Gerth van Wijk. t. Oudkerkhof, wed. v. Dam, J.D. Wijnia, T. Schoutensteeg, Spee. J. P. Wijnmalen, J. Janskerkhqf, Wijnmalen. T. C. L. Wijnmalen, T. » » J. A. C. Wijnoldy, T. L. Jansstraat, Ockeloen. M. Wijt, T. buit. de Weerd, Walter. z. A. J. van Zadelhoif, k. Zadelstraat, Murk, *A. N. W. Zinn, t. Nieuwe Gracht, LefFef. K. N. Zur-Mühlen, J. Mariastraat , van Tienen. *E. H. J. ZuyderhofF, m. Voorstraat, Tollenaar. NAMEN DER STUDENTEN VAN 26 MAAET TOT 15 NOVEMBER 1858 ALS LEDEN DEZER HOOGESCHOOL INGESCHREVEN , DOCH ELDERS STÜDERENDE. J. A. Adlev, M. E. Bunck, T. I. M. A. Calkoen, t. L. van Doesburgh, m. J. C. van Dooremaal, m. H. Ernst, T- P. E. Eeith , J- H. W. Gratama, m. A. A. G. Guyé, m. A. ten Have, t. J. H. van Heeckeren , t, S. J. Hingst, J- H. Jacobi, J- D. B. leJolle, t. J. A. van Kasteel, J. A. C. van der Kemp, T. N, van Klaveren, t. H. J. van der Kroon, m. F. P. Kuthé, M. G. J. van Lindonk, J. F. H. Michelsen, t. J. A. Nobach, t. F. H. van Notten, J. G. Paris, t. H. de Perrot, T. H. P. G. Quack, J- G. J. Scbrokker, J. J. H. Schwill, T. N. J. den Tex, J. J. E. Veltman, J. B. Verwey, t- G. F. Vrolik, J. COLLEGIËN EN OOMMISSIËN IN HET STUDENTENCORPS. Senatus Veteranorum COMMISSIE TOT BESTÜUE EN VERTEGENWOOROIGING VAN HET TJTRECHTSOHE STUDENTENCORPS. J. J. van Gemis, Rector. A. H. de Hartog, Abactis. P. Templeman van der Hoeven, Thesaurier. P. A. van Hall, Prorector. J. Vroesom de Haan, vertegenwoordiger der Philosophisch-Mediscke faculteit, Ben. I. A. J. Abbema, vertegenwoordiger der Juridisch-Litterarische faculteit, Sen. 11. W. H. Krijt, vertegenwoordiger der Tlieologiscbe faculteit, Sen. 111. 9 Commissie ter Kedactie van den Almanak. H. Vrendenberg, Cz., Pr. H. G. Hesselink, Secr. J. J. van Geuns, J. ten Brink, A. W. Bronsveld. Commissie voor de Sociëteit: PLACET HIC EEQUIE3CEEE MTJSIS. F. E. G. Selle, Pr. H. van Woudenberg Hamstra, Vice-Fr. C. A. Lamping, Sear. E, A. van Hall, Thes. Commissie voor het scherm- en gymnastiekgezelschap Olympia. W. J. Essers, Tr. P. A. Yernède, Secr. H. P. van der Horst, Thee. Commissie voor het Concert van het Studenten-Corps. F. E. G. Selle, Pr. B. Mees, Vice-Pr. P. Templeman van der Hoeven, Secr. C. de Wilde, Az., Thes. E. H. Karsten. LIJST DER GEZELSCHAPPEN. TIANTA NOHTA (gemengd). Bestnnr: J. E. Dibbits, Pr. M. A. N. Eovers, Vioe-Pr. A. J. Eoest, Secr. B. Mees, Tim. H. G. Hesselink, H. A. Middelburg. Theologie en Letteren. Eabkicando fabki fimus. Secr. E. J. J. Prins. Stüdiis fovetde ingeniüm. Secr. P. J. Gouda Quint Regten, Theologie en Letteren. Calliope. Secr. A. J. Immink. Nieuwe Letteren. Pro patria (gemengd). Secr. A. J. Steytler. Excelsior (gemengd). Secr. C. T. Muller. Friesche Letteren. Erisia, onder de zinspreuk: rjuecht in sjluecht as DY FEN BOALSiRT. Buwnc-Sckrieuwer: J. H. Themmen de Lang. llebreeawsche liettercn. Ji’U’NTi (gemengd). Secr. P. Komijn. IVatnur-Philosophie. Natura ddx nobis et adspex (gemengd). Secr. M. Salverda. Oade Kletteren. •IiIAOMAQEIA, onder de zinspreuk; Doctrina vikes PROMOVET INSITAS, (gemengd). Secr. H. T. Karsten. Ketteren en Welsprekendheid. Littekarum studium eloquentiae prodest. Secr. G. J. Vos, Az. IJiterliJke Welsprekendheid. Natura artis magistra (gemengd). Secr. A. C. L. W. Vollenhoven van Daalcn. Gestus ad vocem, vultus .xd gestum accomodetur, Secr. E. B. Gunning. Chkysostomes. Secr. E. A. G. van HoogenlmYze. Ab”. des AMOKiE VAN DES HOEVEN. Sccr. W. Ondcgccst. Dicenbo diceee discunt. Secr. J. van lieerde. Toueks. Secr. D. de Bruyn. E. A. Borger. Secr. J. Krayenbclt. Toonkunst. Harmonia (gemengd). Secr. M. Wijt. tussclicn iStadgeiiooteii* ])AVONTDRitM (gemengd). Secr. J. C. A. Wijnoldy. Amisfurtom. Seco‘. P. Eomijn. Paeto. Secr. H. M. W. de Wit Boers. ZuTPHANiA , onder de zinspreuk; Nos jwigit amicitia. Secr, W. Mulder. Wandelgezelschappeii. Artemis. Secr. V. J. Koningsberger. Prithiof. Secr. J. A. Hofkes. Ochteiidgezel schap. p. R. A. N. D. I. u. M. Secr. C. J. Sickesz. Revol van aaiigeiiaineii onigau^. ’tWas nacht. ’tZal wel gaan. /Secr. Kutropius. Zoiidagi^czelschappeii K. L. A. V. E. R. B. L. A. D. Partheno-pax-pojus , onder bescherming van de lang.' hairige komeet ; introductie. Secr. Parium Primus Potor. * Afgehafflng van Sterkendrank. Studenten-Afdeeling. Secr. J. Krayenbelt. LEESGEZELSCHAPPEN. Nieuwe Letteren. 1789. Fice-Dir, A. W. Bronsveld. Kaapsche Litteratuur. CoiONiA (gemengd). Secr. A. P. Meiring. Theologie. Theoxogiae sacrum. Secr. B. W. Colenbrander. Qdid vebum ATquE DECENS. Bir. M. A. N. Eovers. Studio vekitas. Bir. J. J. H. Doorenbos. Medicynen. 1852 (gemengd). Secr. G. P. van Tienhoven. LIJST DER PROMOTIEN, VAN 15 NOVEMBER 1857 TOT 15 NOVEMBER 1858. In de Godgeleerdheid. 1857. 19 Deo. J. J. Bergsma, Specimen historico-tJieologicum de commissariis politicis sive delegatie snmmi imperii ad synodes ecclesiae rrfermatae in nestra patria. 1858. 15 April. J. A. Lamping, Specimen exegeticum continens Pauli de praedestinatione decretorum enarrationem. II 38 Mei. M. N. Ringnalda, Dissertatie theologica de oratime montana, evang, Matthaei cap. V—VII. H 11 Junij. J. Ctamer, Specimen historico-óbgmaticum de Arianismo. n' 18 u W. A. Koning, Specimen Jiiüorico-theologicum de Gerardi Zutphaniensis vita, scriptis et meriiis. II 35 „ G. H. Lamers, Specimen ethico-theolo' gicum de consdentia. 1858. 26 Junij. H. ter Haar, Specimen historico-theologicmi Petri Batheni vitam exhihens, accedit hrevis de ejus scriptis, indole ac meritis disquisitio. In de Regtsgeleerdheid. 18*57. 10 Dec. L. Eoelvink, Theses Juridicae. „ 16 „ W. N. J. van Hengst, /«ricKcae. „ 18 /, J. W. L. Eaven, Theses Juridicae. 1858. 2 Eebr. P. Verloren, Theses Juridicae. „ 4 n .1. W. de Quertenmont, Theses Juridicae. „ 4 n W. A. ’t Hooft, Theses Juridicae. a 23 „ M, C. van Hall, Theses Jimdicae. „ 16 Maart. E. Sandberg, Theses Juridicae. !, 17 n H. H. van de Poll, Theses Juridicae. /, 24 // W. H. de Watteville, Theses Juridicae. 20 April. N. van Beers, Theses Juridicae. „ 22 „ L. J. Selleger, Theses Juridicae. „ 9 Junij. E. van Lier, Theses Juridicae. „ 17 ;/ E. E. Embreclits, Over den invloed van het Tkropesche volkenregt op de internationale letreMingen der Ottomannische Porte. „ 21 J. L. van Heeckeren van Brandseiiburg. Theses Juridicae. „ 26 /, J. Deketh, Theses Juridicae. „ 28 ,/ W. A. A. J. Schimmelpenninck van der Oije, Theses Juridicae. 1858. 28 Junij. E. C. Nieuwenhuys, Over letteren requisitoriaal ten dienste der justitie in strafzaken. „ 38 „ W.L.P.C.vanEappard,l%e.se«/?«nrfjeße. I, 30 I, W. P. Sohook, Ahademisch proefschrift over het alandonnement. „ 30 „ J. P. van Essen, Theses Juridicae. „ 30 // P. G. van Binsbergen, Theses Juridicae. « 6 Oct. J. J. Metelerkamp, Theses Juridicae. „ 7 u p. Kuyper van Harpen, Ttees/«W&ae. « 8 » J. H. de Wüdt, Theses Juridicae. „ 9 » G. W. C. D. van den Santheuvel, Theses Juridicae. // 11 ,/ Gr. Noordink, Theses Juridicae. „ 25 ir P. W. Ketjen, Theses Juridicae. // 4 Nov. J. W. Brondgeest, Theses Juridicae. In de Wijstoegeerte en Letteren. 1857. 22 Deo. P. P. M. Alberdingk Thijm, Specimen Mstoricum inaugurale de origine et Jdatoria OotJioruni aliarmnque gentium per qua» Romanum imperium exstinctum est. 1858. 23 Mei. W. Julius, Specimen liistorieo-literariwm inaugurale de Nicia, demagogo et helli duce. ir 16 Sept. J. A. Stamkart, Specimen lUterarimn inaugurale, cmimuntarhim in Plauti Mostellariam. In de Genees-, Heel- of Verloskunde 1857. 3 Dec. Q. J. M. Janssen, Theses Argumenti Chirurgid. » 9 A. H. C. van Driel, Theses Argumenti Obstetridi. " 9 « P. J. Dupont, Quaestiones Argumenti Obstetridi. " 22 » A. F. van Wageninge, Theses Argu' menti Obstetridi. 1858. 9 Maart. A. H. Teljer, Theses Argumenti Chirurgid. >' 18 „ O. A. J. Kichelle, Theses Argumenti Chirurgid. H 17 April. J. A. Moll, Quaestiones Argumenti Chirurgid. n 4 Junij. J. G. Frantz, Specimen historico-medicum inaugurale exhihens riotiones anatomicas et physiologicas de vasorum systemate ajmd veteres ad Galenum wsgue, quasi introitum ad sanguinis drcuitus historiam. n 14 „ H. G. Cramer, Theses Argumenti Chirurgici. n 25 u T. H. Mac-Gülavry, Onderzoekinge>i over de hoegrootheid der accommodatie. n 25 „ H. L. Braam, Dissertatio dbstetridomedica inaugiiralis, continens nonnulla de abortu arte provocato. 1858. 35 Junij. W. van Wicheren, Dissertatie medica inauguralis de medicina vitiis cord'bs organids eorumgue seguelis adhibenda. u 35 u J. van Hoek, Dissertatie chirurgicomedica inauguralis de Syphilisatione. I, 3 Julij. N. L. van Troostenburg de Bruyn, Theses Argumenti Chirurgid. // 11 Sept. H. L. Braam, Quaestiones Argumenti Obstetridi. I, 18 „ W. van Wicheren, (Qmestiones Argumenii Obstetridi. // 33 n G. H. van Everdingen, Óverhel onthréken en de rudhnenlaire vorming van de baarmoeder. a 4 Nov. T. H. Mac-Gülavry, Qmestiones Argumenti CMrurgid. In de Wis- en Natuurkunde. 1858. 3 Julij. C. H. C. Grinwis, De verdeeling der electriciieit 'over hèt oppervlak eens geleiders. LUST YAN YROEGER YEMELDE PROPONENTEN, WELKE NADEUHAKD TOT PREDIKANTEN BEVORDERD ZIJN. A. E. Kiti2;Hia, Pred. te Peitsuin, c. a. G. J. Simons " " Augsbuur en Kollum, B. M. Post van Grietbuysen, f " Paesens. *) S. H. A. Begemann, ... « " Ankeveen. gi j_ " " Zevenhoven. J. van Doesburgb, .... « « Egmond Binn. c. a. N. van der Tuuk Adriani, . " “ Kollumerzwaag. J A. van Wijk, " " Babilonienbroek. J Welle, " »op b. eil. Rozenburg. G. H. Lamers, " " Engwierum. A. Meerdink, " " c. a. A. G. Eeede, " " Goudriaan. F Plcyte, '' " Heumen c. a. H. C. Laatsman.Theol.Doct. « //Roermond. *) Deze en de beide voorgaanden waren eerst elders beroepen. Waarom hunne namen hier herhaald en hunne werkelijk vaarde standplaatsen hier vermeld worden. A. P. G. Jorissen, .... Pred. te Purmerland c. a. M. G. van den Bos, ... » // Diemen. J. N. van der Hoeve, . . /' » Halle, bij Zelhem. P. J. Eienstra * » Veere. J. J. L. Luti u ir Eenigenburg. J. P. Englert, // u Kuinre. H. Timmers, u « Knollendam, J. Eibbius, « u Puflijk c. a. H. F. Hamelberg, .. . . t n Knik c. a. P. A. C. van Heyningen, . » // Lijderburg, in de Kaapsche, Transvaalsche Eepubliek. {Zie de overige beroepenen op de volgende lijst) 10 LIJST DER STUDENTEN, WELKE, IN DEN LOOP VAN 1858, BEVOKDERD ZIJN TOT PROPONENTEN, OF OOK TOT PREDIKANTEN. G. A. Bademaker, . . Pred. te Meeuwen c. a. Chr. Knap n « Gerkesklooster. J. H. Buytendijk, . . u « Veen (cl. van Heusden). H. van Broekliuysen, u « Otterlo. J. A. Herman, .... u « Lutten. H. de Jager, » , Eemnes buiten. G. M. Hogerzeil. ... u» ’s Heer Abts Kerke c. a. W. M. Langenberg. P, A. de Bruine. A. M. van Voorthuysen. J, E. van Toorenenbergen. T. T. H. Joi’issen. K. G. B. W. Ham. Gr. C. Boomer. Mr. J. J. Bergsma, Theol. Doctor. A. W. L. Talma. J. Cramer, Theol. Doet. w. A. Koning, Theol. Doet. G. A. Martin. T. F. Burgers. S. P. Naudé. H. Prins de Jong. J. G. G. Moorrees. J- F- W. Kleber. A. Klinkenberg, C. A. Klinkenberg. W. A. J. Lucas. Andr. Scholte. Ant. Scholte. W. te Gempt. J. J. van Hille. F. H. Bepelius. J. J. Ie Eoy. J. C. K. Nonhebel. A. H. C. van Leeuwen. Naar Hongarië en naar Bmtschland zijn verlrokken, om aldaar tot het predikambt bevorderd te irordeu: C. Miskolzy. J. Knipser. F. Stichter. J. Gürleth. J. Kirsch. GETAL DEE STUDENTEN TE UTEEGHT OP 15 NOTEMBEB 1858. In de Godgeleerdheid . . . 205. a u Eegten 184. ff ff Letteren 8. u n Geneeskunde .... 58. « u Wis- en Natuurkunde 14. 469. Hier ingeschreven, doch elders studerende: In de Godgeleerdheid ... 14. ff ff Eegten H- // n Letteren O- H u Geneeskunde .... 7. y // Wis- en Natuurkunde 0. 32. Te zamen . . 501. AANHANGSEL, PROGRAMMA CERTAMINIS LITERARIT A RECTORE ET SENATU ACADEMIAE RHENü-TRAIECTINAE DIE IXVI MENSIS MARTII ANNI MDCCCLVIII 1 N D I C T I. Ex Eegis Augustissimi Guilielmi 111 liberalitate et munificentia, Rector et Senatus Academiae Rheno-Traiectinae omnes Academiarum huius Regni cives et Athenaeomm alumnos ia proximum annum ad certamen literarium invitant, et quaestiones, a singulis Ordinibus Academicis positas, promulgant hasce: AB ORDINE MEDICO, I. Quaeritur disquisitio anatomica et histologica ovariorum unius pluriumve mammaliumj eo potissimum con- silio, ut indagetur, qua ratione folliculi Graafßani, magis minusve a superficie remoti, deinceps ad eam perveniant. II Diversae physiologorum sententiae de actione musculorum intercostalium tam intemorum quam exteriiorum in respirationis motu historice exponantur et, Anatome duee, turn etiam experimentis Institutis, critica examinentur. Ad utramque quaestionem etiam patrio sermone respondere lieebit. AB OEDINE MATHESEOS ET PHILOSOPHIAE NATÜEALIS, I. Critice exponantur recentiores physicorum investigationes de nexu inter etfectus, praesertim thermicos et chemicos, fluxus galvanici, atque processum chemicum in apparatu electromotorio. 11. Quaeritur accurata plantarum indigenarum ex ordine Naiadearum (ENDLIGHEE) descriptie. Ad primam quaestionem etiam patrio sermone respondere lieebit. AB OEDINE THEOLOGICO, Christi orationum, a lohanne relatarum, ea singulatim dicta explicentur, unde apparet, quibus fundamentis fidem sibi habendam niti voluerit Conservator. AB OEDINE JÜEIDICO, I. Expouatur locus inris criminalis de moderamine incuipatae tutelae, cum in historia inris Eomani et Germanici atque patrii, tum collatis inter se inris hodierni diversarnm gentinm prmcipiis atqne sanctionibns. 11. Exponatur necessitudo, qnae intercedit inter inris privati, tnm civilis tum mercatorii, praecepta et oeconomiae politicae disciplinam. AB OEDINE PHILOSOPHIAE THEOEETICAE ET LITEEAEUM HUMANIOEUM, I. Instituatur critica disquisitio de M. Tnllii Ciceronis vita politica. 11. Exponatur, quae fuerit propria Israëlitaruin theocratiae ratio, et quaenam inter hanc et aliorum populorum Tcterum hierarcHas fuerit similitudo et dissimilitudo. Commentationes, latina oratione eonscribendae, nisi diserte patrii sermonis usus concessus est, et aliena manu describendae, ante diem X m. lanuarii a. MDCCCLIX mittuntor ad Virum Clarissimum J. C. L. Sehroeder van der Kolk, qui Senatus Academici acta curabit. Singulae lemmate inseribuntor adiunguntorque schedulae obsignatae, scriptorum nomina et praenomina integra eontinentes, eodemque lemmate extrinsecus distinctae. Ordinum de Commentationibus iudicia pronuntiabuntur, optimarumque eommentationum scriptoribus, disquisitione ante instituta, praemia tribuentur ipso die Aeademiae natali a. MDCCCLIX. VERSLAG VAN DEN TOESTAND EN DE LOTGEVALLEN DER UTRECHTSCHE HOOGESCHOOL, VAN 15 NOV. 1857 TOT 15 DEC. 1858. Ofschoon ook dit verslag. evenals dat, van ’t vn»J jaar, zich niet onderscheiden zal door de veelheid feiten, die het te vermelden heeft; toch heeft het iets, ja zeer veel, boven het vorige vooruit; omdat het er op wijzen kan, dat de wensch naar meer vooruitgang in ’t verslag over ’t jaar 1857 uitgesproken (met erkenning echter van het reeds bestaande goede), aanvankelijk hier en daar is begonnen vervuld te worden: bij het academisch onderwijs werd op vele plaatsen in eene groote behoefte voorzien, en ons corps-leven was dit jaar frisch en krachtigj Móge een en ander blijken uit de mededeeling van ’t IW er voorviel. Als gewoonlijk trad het corps in zijn geheel niet voor 26 Maart op. De winter was stil, doch onder afwisselend genot voorbijgegaan ; terwijl de dies natalis onzer Hoogeschool naderde. Op de gebruikelijke wijze werd deze dag gevierd. De aftredende Eector magnificus, Prof. L. C. VAN Goudoevek hield ’s morgens in. het auditorium eene redevoering nde difficultatihus, quihus premitur tumorum diagnosis, de errorihus, quibus ehifurgus inde ohnoxins est, deque noxiis et periculis, quihus idcirco aegri exponuntur „ ; en ’s avonds bragton we onze serenades, opgeluisterd door het muziek-corps van den Heer Stumpff uit Amsterdam en den staf der dragonders uit Arnhem. De Hoogleeraren, wien dit blijk van hoogachting te beurt viel, waren L. C. van Goudoever, aftredend Eector magnificusj C. H. D. Buijs Ballot, in ’t verloopen jaar tot gewoon-Hoogleeraar benoemd, J. L. C. Schroeder van der Kolk, nieuw benoemd Secretaris, en J. A. C. Eovers aftredend Secretaris, De nieuwe Eector magnificus, Piof. E. Harting was door ongesteldheid verhinderd onze serenade op te wachten. Van Z. H. Gel s belangstelling in ons corps deed echter de missive blijken, die op Z. H. Gel’s verzoek in eefi onzer corps-vergaderingen werd voorgelezen. Van die belangstelling hebben we later ons nog eens, en nog krachtiger tevens , kunnen overtuigen, toen door Z. H. Gel. eene poging tot vereeniging van *t Corps en IMutua Eides werd aangc- — doch hierover te zijner plaatse. Aan ’t einde van het wintcr-saizoen (ten minste van den opera- en concert-tijd) had er nog eene gebemtenis plaats, die we niet onvermeld mogen laten. We konden toen namelijk weder ’t genoegen smaken de te regt gevierde zangeres Marie von Marra te hooren. Den 17 Mei na de opvoerin| van I’Étoile du Nord, waarin we haar talent op nieuw bewonderd hadden, bragten vele leden van ons Corps haar eene serenade, als openlijk hulde-blijk. Niet lang daarna vereenigde de dies van ons Corps ons tot het jaarlijksche feest, dat ditmaal 27 Mei in plaats van 22 (zaturdag vóór Pinksteren) gevierd werd. Maar meer dan gewoonlijk was deze dag thans merkwaardig : ’t was juist het tweede lustnim na de vereeniging van alle faculteiten tot één corps, eene vereeniging die onze kracht en onze roem is, wier bestaan en regt we willen blijven handhaven, ’s Morgens vereenigden we ons in grooten getale op de Corpsvergadenng der Eekening en Verantwoording, waar tevens onze Eector, de Heer J. J. van Gedns, het verslag over het afgeloopen jaar uitbragt. Daarna genoten we eene matinée musieale in Tivoli, in gezelschap van vele oud-studenten, voor wie de feestviering van dezen dag met ons was opengesteld; vervolgens werd er diner gehouden bij Eikkers, van waar we ons gezamenlijk, in rijtuigen, van muziek vergezeld, naar Dennenoord bij Driebergen begaven, waar het feest met een vauxhaU besloten werd. Onvergetelijk zal ons die dag blijven; zoowel de krachtige taal van onzen Eector, die we op de Corps-vergadering mogteii hoeren, akde feestvreugde, die ongestoord bleef voortvoortduren,' ja die steeds klom, zoo dit mogelijk is 11 geweest. Van degenen die met ons feestvierden, melden we vooral nog, met blij herdenken, onze oud-rectoren de H. H. Mr. H. G. B. Nahdijs tot Burgst en Mr. M. C. VAN Hall ; terwijl de Heer Mr. J. G. Gleich-MAN schriftelijk van zijne belangstelling had blijk gegeven. Eerst toen de opgaande zon de vrolijkheid te Deimenoord kwam bespieden, scheidden de laatsten van die plek, waar reeds zoo menig genoegen is gesmaakt. Voordat de zomer ons de groote vacantie aanbragt, werd de sedert zoo besprokene zaak van de hereeniging der beide studenten-vereenigingen ontworpen; althans voor ’t eerst weer officieel behandeld. Van eene goede zijde, een welmeenend hart ging het plan uit; jammer dat het zaad niet op beide plaatsen in goeden grond yiel. immers is deze derde mislukking *) niet aan de inkleeding der middelen, of aan den man, die haar ontwierp, te wijten. Doch laat ons zien wat de feiten ons leeren. Den 14 Junij werd door den Senaat aan het Corps op eene talrijk bezette vergadering een bij hem ingekomen brief van Prof. Harting, Kector magnificus, voorgelezen, behelzenden na een kort betoog *) De eerste was die van ’t najaar 1855 door Prof. J. vak Hall ontworpen; de tweede die van den winter 1856, ontr worpen door den heer Mr. P. A. S. A. Baron van Ittersum ; we willen hopen, dat ’t nu de laatste poging, die mislukken moest, geweest zij. van de redenen tot dat schrijven, twee vragen, die aan het Corps, evenals aan Mutua Rdes, ter beantwoording werden voorgelegd, opdat hieruit eene aanleiding tot hereeniging zou kunnen voortvloeijen. Cenoemde vragen waren : 1» is eene verceniging van alle studenten dezer Hoogeschool tot écn ligchaam, onder eervolle voorwaarden voor allen, wenschelijk ? en 2» /oo ja; is t dan nu reeds tijd daartoe voorloopige maatregelen te nemen? Een gulle ontvangst viel dezen brief des Hooglecraars van de zijde der Vergadering ten deel. Toen door den Eeetor de eerste vraag in behandeling werd gesteld, verklaarde zich niet ééne stem er tegen. Ook de tweede vraag werd door een aantal sprekers in goeden zin beantwoord, en door het Corps bevestigend aangenomen. Van den uitslag dezer vergadering gaf de Senaat den Hoogleeraar Haeting met genoegen berigt. Het Corps hopende op eene beantwoorping der vragen in gelijken geest bij Mutua Pides, was zelfs reeds overgegaan tot ’t kiezen eener Commissie, om zich in e Bijdragen voor Regtsgeleerdheid en Wetgeving, (VII Dl. 1~3 stuk). Amstei'dani bij Joh. Muller. Dezelfden, Regtsgeleerd Bijblad, 1857, bl. 28-40 slot en 1858 bl. 1—24. Idem. Prof. L. G. VisscHEE, Beknopte Geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde, II Dl. 3®stuk. Utrecht bij W. F. Dannenfelser. Prof. F. C. Dondees en Dr. IV. Behltn . ArcJiif fur die hollandische Beitrage uur Natur und Heilkunde , I dl. 4« stuk. Utrecht bei Kemink und Sohn. Ur. H. J. Beoees en Prof. L. C. van GounoEVEE, Tijdschrift voor Verloskunde, Nieuwe Reeks. IV .3,4 stuk. Utrecht hij J. D. Doorman. Prof. I). C. VAN Goudoevee , Scanzoni, Leerboek der ziekten van de Trouwelijke Geslachtsdeelen , 2« stuk. Tiel bij H. C. A. Campagne. Prof. G. J. Muidee, Scheikundige Verhandelingen en Onderzoekingen II dl. Rotterdam bij H. A. Kramers. Dr. J. W. Gunning, Leerboek der Scheikunde I. 1,2. Sehoonhoven bij S. E. van Nooten. Van mede-Studenten verschenen: .1. TEN Beink, G. A. Brederod, 1» boek. Utrecht bij Post üiterweer en Comp. W. R. Thomson, Specimen from Butch Poets. Utrecht bij W. F. Dannenfelser. Wanneer we eindelijk komen tot de academische lokalen en inrigtingen, mogen we niet met stilzwijgen (hoe wel ’t niet van de academie uitgaat) het gasthuis voor ooglijders voorbijgaan , door den ijver vooral van Prof. F. C. Donders tot stand gebragt. Van uiterst belang immers is de oprigting hiervan voor de bevordering der medische studiën. Wat overigens de academische lokalen enz. aangaat, we mogen deze vrij voldoende noemen; ten minste als we de klagten maar over ’t hoofd zien over het voor- treffelijke gebouw aaii ’t eind der lange Nieuw-straat, over het zindelijk en verheven hokske, dat men Udn auditorium, gelieft te betitelen, over enkele doffe en ietwat keldcrachtige collegie-k ame r s , over ’t gemis in een woord aan een presentabel academie-gebouw. Voor we eindigen hebben we nog de treurige taak te vervullen, den dood te melden van onzen presidentcurator Mr. D. J. Ewijck van de Bildt, van den eersten onzer Lectoren Mr. G. Dgrnseiffen en van vier aeademie-broeders A. V. G. van Hoek, K. W. Bosch, W. Biet en W. E. Herdekschêe. Mr. D J Ewijck overleed den 15 Dee. 1858. Toen we ’t vorig jaar zijne benoeming tot Curator mogtcn gedenken, er er den wensch bij uitspreken, dat door hem veel mogt worden bijgebragt voor den bloei onzer academie; toen dachten we niet, dat zoo spoedig ons de van zijn dood treffen zou. Wanneer we zijn bekenden ijver nagaan voor de belangen van onze Alma Mater; voorzeker, dan IS ’tniet te veel gezegd, dat zijn dood allen met droefheid vervult. Moge ’tgeen hij tot stand bragt nog lang van zijn ijver spreken tot blijde nagedachtenis aan den gestorvene; tot opwekking van al degenen, aan wie de belangen en de handhaving van den roem onzer Hoogeschool zijn toevertrouwd ! Mr. G. I)orn-SEIEFEN werd den 16 November 1858 aan wetenschap, vrienden en betrekkingen ontrukt. Hoezeer de waardige man steeds was geacht geweest bij allen die hem kenden , bij hen vooral die nog van zijn onderwijs en zijne leiding hadden genoten, daarvan waren de welgemeende woorden getuigen, die bij bij zijn graf door velen die zijn verscheiden betreurden, gesproken werden. Voorwaar, zijne gedachtenis zal nog lang in zegening blijven. Een treurig ongeval maakte den 5 December 1857 , te midden van zijn vrienden gezeten aan het leven van van Hoek een einde. Velen onzer verzelden, getroffen over zijn verlies , het stoffelijk overschot naar zijn laatste rustplaats. Hij was menigeen een warm vriend geweest. H. W. Bosch overleed den 8 Maart 1858 , door eene pas aangevangen betrekking nog slechts kort van Utrecht verwijderd. Ook hem hadden velen in waarheid lief gehad. Van Kiet ontsliep den 2 November 1858, nadat hij nog slechts een paar maanden aan onze academie had doorgebragt. Herderschee eindelijk overleed den 19 November 1858, betreurd door allen die hem als vriend hadden hooggeschat.. We mogen niet voorbijgaan hier ook het overlijden te melden van den bekwamen Custus van ’t museum van natuurlijke historie op de Hoogt en adjutor van Prof. Harting, M. H. van Amerongen. Trouw nam hij steeds zijne betrekking waar; zijn verlies wordt gevoeld, niet ’t minst door het huisgezin, dat hij in zwaren rouw achterliet. En hiermede zijn we aan het einde van ons verslag gekomen. We hebben getracht aan toonen dat er over ’t gemeen vooruitgang in dit jaar op te merken viel. Moge die vooraitgang nog meer toenemen, met kracht doorgezet worden. Wij van onzen kant willen ieder nieuw blijk er vau toejuichen blijven, elke poging, waar ’t kan, ondersteunen. Zoodoende alléén kan onze Hoogeschool haar roem, dien ze in zoo vele opzigten reeds bezit, blijven handhaven; een onverwelkelijke lauwer. En waar haar eere op enkele punten misschien wat daalde, zal ze deze op den door allen gewenschten weg van vooruitgang, den eenigen zoo we meenen, weer doen opleven. Moge vooral het nieuwe jaar dat aanbreken gaat hierin rijke stof tot blijdschap, grond tot verdere hoop schenken. SOL JUSÏITIAE ILLÜSTEA NOS! B IJ L A G E. Als Bijlage tot het Verslag over ’t afgeloopen jaar, plaatsen we nog het Koninklijk Besluit van 15 October 1858 (Staatsblad N** 71) houdende nadere bepalingen ten aanzien van het af te leggen examen door hen, die op eene buitenlandsche academie een diploma als medicinae doctor hebben verkregen. Wij Willem 111, bij de gratie Gods Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, Groothertog van Luxemburg, enz. enz. enz. Op de voordragt van onzen Minister van Binnenlandsche Zaken, van den 30 Augustus 1858, N“ 302, scle afdeeling. Den Kaad van State gehoord (advies van den 15 October 1858 , N« 9); Gezien het nader rapport van onzen Minister van Binnenlandsche Zaken, van den 21 October 1858 , N“ 108, sile afdeeling j Hebben goedgevonden en verstaan: met intrekking van het Koninklijk Besluit van den 26 December 1822 NO 144, houdende maatregelen ter behoorlijke uitvoering van artt. 8 en 9 der wet van den 12 Maart 1818 (Staatsblad N» 16) betrekkelijk de uitoefening der verschillende takken van geneeskunde, te bepalen als volgt: Art. 1. De duur van het nader examen, ingevolge artt. 8 en 9 der wet van den 12 Maart 1818 (Staatsblad N<* 16), voor de geneeskundige faculteiten aan de Hoogescholen af te leggen door hen, die een diploma als medicinae doctor op eene buitenlandsche academie hebben verkregen, wordt bepaald op drie volle uren, De taal daarbij te bezigen is voor Nederlanders de Nederlandsche , voor vreemdelingen hunne moedertaal, ingeval de examinatoren zich daarin genoegzaam verstaanbaar weten uit te drukken, en anders de Nederlandsche of Latijnsche, ter keuze van den examinandus. Ai-t. 2. De kosten van het examen bedragen ƒ 150, waarvan een derde onder de examinatoren wordt verdeeld, en het overige gestort in het academisch fonds, ingesteld krachtens Koninklijk Besluit van den 13 October 1836, 91. Art. 3. Het examen wordt in het openbaar gehouden. Het wordt tweemaal 24 uren vóór den dag, waarop het plaats heeft, schriftelijk aangekondigd aan het academie gebouw. Art. 4. Die afgewezen is, wordt niet weder tot het afleggen van dit examen toegelaten op hetzelfde buitenlandsche diploma. Onze Minister voomoemd is belast met de uitvoering van dit besluit, waarvan afschrift zal worden gezonden aan den Raad van State, en hetwelk in het Staatsblad zal worden geplaatst. Het Loo, den 25 October 1858. WILLEM. De Minister van Binnenlandsche Zaken, v.\N Tets, Uitgegeven den een en dertigsten October 1858. De Directeur van het Kabinet des Konings, DE KoCK. MENGELWEKK. STUDENTEN-LEVENSMOZAÏEK. VAN HET EERSTE .TAAK V dagen rijk aan angsten, ■■ J Kijk aan woeling en gerucht; Oj Schuchter voor den vreemde buigen. Pijnlijk lachen met een zucht. Bitse zoutelooze plagen; Beed’len om een vriendlijk woord; Fluisterend van wrake reppen; Schrikken als „ Meneer “ het hoort; Eigen kamer blij betreden; Peinzen over ’t schrijnend leed; Ban aan huis, aan moedor denken , Tranen met een doffen kreet. Vrij zijn, vrij student dan heeten. Zonder wrok om d*eersten smaad, Mistige kollegiezalen , w Sturm und Drang " in woord en daad Eigen queue en eigen kelder In een hoek der kleêrcnkast; Dameskopjens aan de wanden; lemant, die op laarzen past; Blaauwe das en botergeeltjens; Op de thee een nieuwe rok ; Halfjens bitter onder ’t kroegen Wijn bij ’t eten van den kok Tilburie- en rijzweepkoortseii, IJs, manillaas en Vermeer, George Sand en driehoeksmeting; Stads-koneert en rceksenlcer. VAN HET LAA'I'STE JAAII. Luchtpaleizen ras verstoven; Vriendschap, als een zonnebloem, Hartelijk in tijd van feesten , Van den voorspoed en den roem Altijd op de trouwe kamer, Dissevtatieproef temet, En dan iemant die daar buiten Op het licht daarbinnen let, Die van ’t talrijk vriendenleger Gantsch alleen uw vriend kou zijn. Vriend als d’immer groene pijnboom, Schoon in storm en zonneschijn. Idealendorst getemperd, Zonder bange twijfelsmart; Voor de toekomst stille hope. En veel heerlijk schoons in ’t hart. Wetenschap en waarheid zoeken , Eigen zwaklieid wel bewast; Toch door vleiende eigenliefde, Zachtkens weêr in slaap gesust. Laatste kamerhuur betalen, Hospitale hart’lijkheid , Boeken pakken, klak en degen. Laatste gulden aan de meid. Droomen van een nieuwen werkkring, Van een ambt, een statiekleed ; Van een lieve en nette woning; En dan nog wie weet, wie weet! 18 September 1858. J. T. B. BIJ ANNA’S KAPSPIEGEL, D7/ V vaak de lieve meid haar Englenkopje heft Uit ’t donzig bed, waar zij vertoefde in zoete droomcn Begroet door ’t bloemtapeet, dat mild haar oogjes treft En haar op Zephirswiek zijn geuren toe doet komen.. tVie ziet dan ’t eerst dien fri'sschen levensgloed , "Wie mag uit ’t glanzend oog haar stil genoegen lezen ? “Wie merkt de kleine hand, die ’t hair weer golven doet Langs d’clpenheenen hals, wie mag die zaal’ge wezen? Wie ? ’t nijdig spiegelglas, voorwaar die gunst onwaard , Want, trots den rozenglans op Anua’s fiere koonen, En trots het golvend hair , met moeite in hand bewaard, H Glas werpt terug j wat schoons de maagd het moog vertooneii Zelfs j als haar hartje klopt; zelfs, als haar boezem hijgt En t snelle bloed nog sneller om moet vloeijen .... Geen enk Ie beê, die uit zijn binnenst’ stijgt: Want zelfs geen maagd’lijk schoon kan H koude stof ontglocije». Leende Anna*s spiegel mij zijn plaats eens voor een keer; Kon ih van H schoon gelaat eens de eerste bloesems lezen: k Gaf ’t dubbel haar terug wie weet, hoeveel nog meer! Oudankbaar als het glas zou ik althans niet wezen. B. OUDEJAAUSAVOKI) was de avond van een somberen dag. Oe mist drupte op de straten en kleurde aller aangeidcht akelig vaal. Onbewegelijk hingen de wolken a aan des hemels trans : de natuur scheen levenloos als ware ze afgeleefd. De jongeling staarde in ’tvuur, dat soms helder opflikkerde, maar ras weder in een traag kwijnen verviel, als schaamde het zich over eigen aanmatiging. Ongevoelig en somber, gedachtenloos staarde de jongeling in ’t vuur. Daar rees hem ongezocht een beeld voor den geest. Hij zag een kleinen jongen, bleek en teer, staande te midden van robuste makkers, verzonken in ’t edel knikkerspel. De ronde bolletjes vliegen wild dooreen, en een oningewijde zou vruchteloos naar orde en regelmaat hebben gezocht. De knapenrij nam vurig deel aan ’t spel en hoe langer het dum-de en hoe grooter afwisseling het winnen en verliezen schonk , des te sterker werd de belangstelling, de deelneming te warmer. Op eens —de gordiaansche knoop wordt ook hier niet ontbonden, maar doorgehakt. Een der grootsten vliegt toe, vermeestert speelgoed en spel, en juicht in ’t ongedeeld bezit van wat aller eigendom is. Intusschen, dat kleine, bleeke mannetje staat bevende daar. Het is niet van schrik, maar „da’s valsch" roept hij uit. Een omzien het kleine, teêre jongentje ligt tegen den grond geslagen en roept toch „da’s valseh". Alsof het gekrijt van den zwakke den schaterlach des sterken kon verstommen ! Wild knettert het vuur en rondom vliegen de vonken. Het vuur zinkt ineen. Het gezicht is verdwenen. De knaap was voorbij gegaan en de jongeling hoopte hij zou niet weder komen. Zijn oog zwierf over reeksen van tooneelen en het oog des geestes ziet snel hij zag jaren, lange jaren voorbij als niet ziende en dacht aan die allen niet. Eindelijk rustte weemoedig zijn blik. Hij zag een jongeling – als hij zelf – staande bij een graf, van weinigen omringd. De,kist zonk met een doffen bons in ’t zand. Nieuwsgierig en koud zagen velen in dat graf, op die kist ter neer. Hij had den vriend zijner jeugd begraven. hlaap zacht, trouwe makker mijner kinderjaren ! Hij zag een jongeling – als hij zelf – maar thans niet alleen: hij had een vriend hervonden. Arm in arm liepen zij blijde, in volle overeenstemming voort, een tijdlang. Toen was de een gestegen en hij wendde zich glimlachend af: de ander had voor een tijd gediend. Hij zag een jongeling – als hij zelf – die weenende henenging. Hij zag een jongeling – als hij zelf – met een lach op ’t gelaat, luisterende naar de stem van zijn vriend. Leven is genieten – klonk het – de goede Schepper gaf gevoel, verstand, verbeelding en in die allen zoo vele voelhorens tot genot. Laat ons waken voor hunne harmonie, opdat we genieten van ’t leven en zoo onzen goeden Schepper dienen. Die harmonie van gevoel, verstand, verbeelding alleen maakt u tot waaraehtig mensch. De jongeling luisterde met deelneming en verheugde zich in de vriendschap van een «waarachtigen mensch." Hij zag een jongeling – als hij zelf -; koud en trotsch beurde hij ’t fiere hoofd: het is beneden den mensch slechts de prikkel van uw voelhoorn te zijn : en verachtend ging hij zijns weegs. Uw haardvuur is aan ’t kwijnen: straks zijn de kooien verdoofd. Het kind en de jongeling waren voorbijgegaan, en hij hoopte, om niet weer te komen. Het hoofd was op de hand gezonken en ’t oog scheen dof. Somber en neêrgedrukt staarde hij in het bijkans verteerde vuur. Hij zag dat ’t kwijnde, maar scheen geen lust te hebben om op te staan. Hij scheen verzonken in bittere overpeinzing. Een bonte mengeling van duiveltjes en kaboutermannetjes en wat er meer van dat soort is, zwierde dooreen en scheen steeds einstig van plan een aanval op hem te wagen. Een pijnlijke glimlach krulde de lip, terwijl hij dacht aan heerlijke verwachtingen, die nimmer waren vervuldj aan droomen van eerzucht, waarover die kaboutermannetjes nog schenen te lagchen ; aan plannen en voornemens, die steeds oud waren en steeds nieuw schenen; aan vrolijke en blijde dagen, die korter schenen dan alle andere; aan smartvolle en droevige, die eene eeuwigheid schenen te duren; aan dankbaarheid, aan vrede, aan liefde, aan ruste van een vroeger leven; aan onverschilligheid, aan minachting, aan zelfbeschuldiging, aan berouw in het tegenwoordige; aan zinnelijkheid, aan ongeloof, aan strijd, aan zonde t Scheen dat die duiveltjes met hun genooten nimnipr hun duivelsch spel zouden staken Een zachte druk op den schouder wekt hem, doet hem opzien. Hij ziet de gestalte voor zich staan van haar, die hij met al de kracht zijner ziele mint. Zij ziet hem liefderijk, maar ernstig aan, en heft de sneeuwwitte hand omhoog: Zalig zijn de reinen van harte, want zij znllen God zien. Wees mijn gelei-engel, liefelijke verschijning! in dit leven, en drukke uwe zachte hand mij eenmaal de oogcn dicht. J. 1858. naak longfellow. I. jong’ling trok bij d’ avondgloor, laat, een' dorp in de Alpen door, 'j Hij droeg met moeite op ’t steile pad Een vaandel, dat tot opschrift had : Excelsior! Droef stond zijn voorhoofd, schittrend ’t oog Als ’t zwaard dat m’nit de scheede toog; En als een zilveren cymbaal, Zoo klonk het in een vreemde taal: Excelsior! Eu vriend’lijk lonkte’m, mat en moê , Het licht van ied’ro woning toe; Maar hooger blonk der bergen top; Een zucht rees in zijn boezem op: Excelsior! M. 2 „ Het duister dekt voor u ’t gevaar, “ Sprak hem een grijsaard aan , „ en daar, II Daar is de stroom zoo breed en diep! “ Maar luid de zilv’ren stemme riep Excelsior! „O blijf," sprak hem een meisjen aan; „Wil aan mijn boezem rusten gaan;" Een traan stond in haar helder oog; Weêr welde in hem de zucht omhoog Excelsior! II Zult gij de woede der lawien, „Die dond’rend nederstort, ontvlien?" Dit was het laatst vaarwel voor hem. En ver van hoven riep een stem Excelsior! En toen hij d’ aanvang van den dag, In Sint Bernard, de schare lag Geknield, en ’t loflied rijzen deed; Toen trilde er door de lucht de kreet Excelsior 1 En in de sneeuw bedolven, vond M’ een reiziger, en nog dien stond Hield zijn verstijfde hand omvat Het vaandel, dat tot opschrift had Excelsior! Daar lag hij, levenloos, ’t gezigt Toch schoon, in ’t vale morgenlicht; Toen tlonk een stem, die als een ster Viel van den hemel, klaar en ver: Excelsior! Februarij. IX. SCHEMERING. Droef en vochtig daalt de scheem’ring, En de wind huilt over ’t meer; Als de vleug’len van een zeemeeuw. Valt het schuim der golven neer. In het hutje van den visscher Schijnt een lichtje, droevig zacht; Aan het venster ziet een knaapje Dit in ’t donk’re van den nacht. Vast drukt hij ’t gelaat aan ’t venster; ’t Is of hij voortdurend staart. Of hij in de donk’re verte Ook een zwakke vorm ontwaart. Somtijds glijdt ev dan een schaduw Van een vrouwe neer; Nu verheft zij zich eens langzaam, En dan daalt die schaduw neêr. Wat toch het grdruisch der golven, En de nachtelijke wind. Als hij klopte aan ’t zwakke venster. Zeggen mogt aan *t starend kind ? Waarom toch ’t gedruisch der golven, En de stormwind van den nacht, Als hij klopte aan ’t hart der moeder, Bleekheid op haar wangen bracht? 3. V. L. M. September. ELSJE. dorp uit voert een weg door ’t bosch, ISCWaar eiken staan en bramen groeijen, Waar slingers om de stammen bloeijen En hier en daar viool in ’t mos. Niet ver, ligt op een kleine plek Een boeren woning. Sloot en hek Zijn scheidsels tusschen weg en hoeve. Die half beschaduwd is door ’t hout, En steeds bewaakt wordt door den stroeven Maar trouwen hond. Op ’t erf aanschouwt M’een bed met bloemen en een wingert. Die tot op ’t rieten dak zieb slingert. En om de kleine zijdeur buigt; En bovendien zien nog daar de oogen, Daar over de onderdeur gebogen, Schoone Els in ’t zondagspak getuigd. Elsje is van heel het dorp de vrengd, De trots van moeder en van aUen; Het is haar blik, haar welgevallen, Haar lach, die oud en jong verheugt. Als zij ’t „ goêmorgen “ klinken doet Tot wie voorbij de hoef mogt treden, Dan doet die lieve stem elks schreden Van zelf al stil staan; en dan moet Een praatje eens even ’t werk vervangen. En meen’ge knaap had om een zoen, Een zoen op Elsjes roze-wangen Die kant uit altijd wat te doen. Zoo ’k zeg , nu is ze in ’t zondagspak; En ’t staat haar goed: het nette jak En rok ganseh naar boeriunen-wijze, Daarbij (balf-jnfvrouw-achtig weer) Daalt langs haar kleedje een mantel neer, Waarnit een kraagje omhoog komt rijzen , En op het hoedje een kleine veer. Ze moet zoo straks te kermis rijden. ’t Is feest op ’t dorp. Reeds menig paar Te zaamgestroomd van alle zijden Ging daar voorbij en wenkte haar. Reeds hoort zij uit het dorp den trom, Het woelen en ’t verward gebrom Der kermisgasten luid weêrklinken. Maar, welbezien, schijnt Elsjes oog Toch lang zoo vrolijk niet te blinken Als vroeger wel. Ze blikt omhoog; En zie ik goed, dan schijnt een traan In ’t anders helder oog te staan. Maar kijk, daar is een flinke jongen Rap over ’t hek, dat erf en bosch Van een moet scheiden, heengesprongen, En nadert Els. Zijn kcrmisdos Is lang zoo fraai niet als de hare. Wat armer; maar zijn open oog Pleit voor zijn hart; en dan: zijn jaren Zijn, als van Els, toch even hoog. Daar staat de knaap half weggescholen Vlak naast de deur in ’t wingertgroen ; Hij heeft met Elsjes smart te doen En Els met zijne, ’t Was bevolen Al lang geleên door vader, dat Hij Els voor goed wel op kon geven; En , hoe hij smeekte en hoe zij bad, Wat had hij toch om van te leven. Daar hij slechts moed, geen geld bezat ? Wat was hij sints dien droeven dag Gelyk een die-f al menigmalen Van ’terf gejaagd, daar hij kwam dwalen En zoeken of hij Els ook zag. Maar zon hij nu dan veilig staan ? Och, blij hij ’t weerzien, zien zij beiden Al wéér te veel elkaür slechts aan, Niet denkend aan verraad; en scheiden Wordt eens en nog eens uitgesteld; Schoon vader voor al raast en scheldt, Gereed reeds naar het dorp te rijden Te kermis met zijn kind en vrouw : „Waar of de meid toch zitten zou? „ We moeten even nog bezijden „ Het hnis eens kijken." Maar als hij Nu Els ziet en den knaap er bij, Blijft hij een oogenbUk staan turen. En komt ook móeder naast hem staan Om langs den hoek naar ’t paar te gluren Eu aanstonds op hen los te gaan. „Neen Els" (zoo hooren zij juist praten) „Dat kan niet; ’k moet het dorp verlaten, „En zien, wat ’k buiten winnen kan. „ Mijn’ moeder zei me, voor zijn trouwen „ Had vader , in zijn leven, van „ Een kleintje ook wel wat over’houën, „En had ook heel wat; maar zijn dood „ (Dat vat je) bragt ons weer in nood. „ En nn kan mij je vader toch „ Niet lijden; maar is ’t mij te wijten ? „ Dat, toen de mijne stierf bij ’t krijten „Van moeder en vijf kleinen nog, ,1 Dat toen zijn dood gansch onze schat „ Meê in het graf genomen had. „ Maar treur niet, meid , blijf vrolijk zien „Wie weet, wat ’k buiten nog verdien, „En hoe je vader dan gaat denken. „ Me dunkt, ik zie je reeds mijn wijf; „En over maar een jaar vier, vijf: „ Een stee, die heel wat werk zal schenken „ Een flinke plaats , een ruim bedrijf. „ Je kunt dan onze woning vrij „ Als hier, zoo mooi met groen versieren; „En dan gaan we ook, kom kijk nu blij! „Op kermis lustig feest eens vieren." Nog steeds staan de ouders om den hoek Te gluren naar ’t bedreigd bezoek; En vader blikt in moeders oog, Maar houdt ook zelf zijn blik niet droog. Hun dochter weent nog steeds van smart. En de ander spreekt haar moed in ’thart. ï)aar spreekt wcêr Els: „’tkan mij zoo spijten „ Dat vader je nog zoo verdenkt; „Want ’k heb hem anders niets te wijten, „ En ’k heb hem ook wel lief; hij schenkt „ Mij ook wel alles; maar hij wil " Daar moet zij vader zelf aanschouwen. Hij springt te voorschijn, met zijn mouwen Aan de oogen vegend: „ Sta maar stil, „ Loop maar niet weg; toe Piet blijf staan II Je kunt wel meê te kermis gaan." De rest van de historie volgt bij een beschrijving van een boeren-bruiloft. H. V. Cz. Aug. 1858. EEN PAAR BLADZIJDEN VIT MIJN ALBUM. weet hoe onaanp;enaam het is, waarde lezer, Ïl Student! na des winters den ganschen dag ;/hageljagt en stormgeloei" te hebben verduurd, s avonds op uw kamer te zitten bij uw vrolijk knappend vuur, bij het suizend gonzen van uw thcet water, bij het gezellig licht uwer lamp, terwijl blaauwo rookwolkjes uit uw pijp naar boven stijgen, hopende dat de een of ander u zal komen opzoeken, terwijl gij, egoïst, zelf bitter weinig lust hebt om uit te gaan, en mogt ge ook al uw pijp neerleggen om dan toch maar eens naar de sociëteit te rukken, dan drijft een rukwind den hagel tegen uwe ramen, en doet de daardoor ontstane muziek u van dit voornemen afzien, bemerkende dat vader Tollens toch wel wat al te dichterlijk zeide ; ’t Was Neêrland niet meer vreemd natuur de wet te stellen. In dergelijken toestand bevond ik mij op zekeren avond in de wintermaand van het jaar onzes Heeren 1857 , zoo als de oude kronijkschrijvers zouden zeggen. Een ruk aan mijn stoel deed hem den kagchel nog wat naderen en ik amuseerde mij met den pook een groot stuk steenkool te doen splijten, zoodat een heldere vlam zelfs den versten hoek van mijn kamer verlichtte, en mij het oog deed werpen op mijn album. Dit nu is geen mooi ingebonden boek met gond op snee en dergelijke fraaiheden meer, met schetsen , teekeningen en versjes opgevuld, zoo als een meisje bij haar vertrek van de kostschool naar huis mcdcneemt, en daaraan zooveel waarde hecht, dat Hymen er op den Olympus over glimlacht. | Mijn album heeft voor het oog van mijne bezoekers niets bijzonders, niets buitengewoons, het is namelijk mijne collectie pijpen. J Zwart cn vuil zien ze er uit, zoodat misschien de naam alhwm niet daarop toepasselijk zoude zijn, hadden wij niet dadelijk die alleraardige, gemakkelijke, interessante antiphrasis bij de hand, (heerlijke uitvinding!) album, quia ininime album. | De naam van den eigenaar is op sommige pijpen naanwelijks meer zichtbaar; maar hoe zwarter de pijp, hoe langer hare diensttijd, en hoe meer herinneringen er dan voor mij aan verbonden zijn, j streng verboden is het dan ook daaraan de handen te slaan bü IWone of buitengewone schoonmaakpar- tijen, welke laatste in kers. en paaschvacantie voorvallen, met het gevolg dat mijn kamer er dan bij mijne terugkomst zeer „unheimisch" uitziet, en ik 14 dagen noodig heb weder eenigzins op orde te komen. O! alles ziet er dan zoo giieselig netjes uit; geen stoQe is er te zien op de geheele oppervlakte van mijn kamer. Eens zelfs was mijn boekenkast van buiten en van binnen sehoongemaakt, en vervolgens waren de boeken er ongeveer aldus weder ingezet: Coiimsjmis, vol. 1; daarnaast: mystères de Paris tom. 4, ja een geest van hatelijkheid scheen zelfs de vermetele hand te hebben bestuurd, daar op eene verzameling conjecturen op Horatius van zekeren professor – Erasmus’ lof der zotheid volgde. Maar eene oude schoonmaakster zou toch in spijt van het oordeel der geleerden (die het met zijne gevoelens eens waren) het werk van een professor geen zotheid noemen, die zoovele jaren heeft doorgebraeht om Horatius voor Horatius onverstaanbaar te maken. De oden van Horatius krijgen gemiddeld om de 20 jaren een nieuwen japon aan, en zoo bbjven ze op de hoogte van onzen tijd, een tijd van vooruitgang. NostfUM saeculvM gatidst facultate locoMotivdy getuige de spoorwegen, die over alles heen gaan. Is er een huisje, dat in den weg staat, dan worden er schatters heen gezonden, die bevinden dat het aan hout, kalk en steen waardig is ƒ 300. De eigenaar daarvan is er in geboren, heeft er als kind gespeeld; M. 3 zijne ouders zijn daarin gestorven en hij heeft veel genegenheid voor dat huisje. Welnu, zegt men, wij zullen u ƒ 400 geven, en de man mag tevreden zijn voor zijne gehechtheid aan dien grond 400 mooije gerande zilveren plaatjes te ontvangen. Zijn huisje is //Onteigend ten algemeene nutte." Vooruit maar weer! Maar laten wij liever mijn album eens wat nader beschouwen. Die bovenste pijp is voor mij zwart, zoowel wat kleur, als herinneringen daaraan verbonden betreft: de eigenaar daarvan bestaat niet meer. Maar zie daar die fijne pijp, waarop met potlood den naam van „Jeannette" geschreven staat. Terwijl ik de geurige wolkjes uit mijn eigaar naar boven zie stijgen, komt mij de geschiedenis daarvan te binnen. Zie hier wat mijn herinneringsvermogen daaromtrent nog kan voortbrengen. Met hoog opgeschoven ramen zat ik eens op mijn kamer in een dolee far niente, terwijl mijn hond in dergelijken toestand naast mij lag, toen mij een brief werd gegeven van mijne tante. Dezen openende zag ik dat zij den volgenden dag met hare dochters over Utrecht naar hare woonplaats terug zou reizen en mij verzocht bij hare aankomst aan het station te zijn. Ik begi’eep, dat men mij dan de eer zou aandoen, op mijn kamer iets te komen gebruiken en maakte derlialve deze in een toestand om er dames te kunnen ont-- vangen. De volgende dag brak aan en met dezen de aankomst van mijne tante en nichtjes Jeannette cn Marie. Jeannette eene vrolijke aardige meid, donker van haar en oogen, waarmede zij allerliefst spelen kan en met een zeer klein beetje coqnctterie bedeeld. Marie was eene fijne blondine, vrij timide en eenige jaren jonger dan hai'e zuster. Toen wij op mijn kamer waren geandvcerd, was natuurlijk tante’s eerste woord : !f Mel neef, wat woon je hier lief! (Ik ben sedert verhuisd.) Het is eene echte studentenkamer!" //Ja, tante, dat gaat vrij wel, ik heb het goed getroffen." //En wat een lief uitzicht," (lief was bij tante een allesomvattend epitheton.) /, En zulke mooije platen. " (Jeannette luchtte , Marie bloosde.) Enfin! om kort te gaan, wij zaten eenige minuten later zeer fideel aan de onder den last van verver*- schingen bijna bezwijkende tafel, terwijl Jeannette bezig was mijn hond kunsten te leeren maken, Marie een pas uitgekomen plaatwerk bekeek, mij ter inzage gezonden, en Tante met mij een allerinterressants discours hield over mijn hospita. Toen wij aldus eenigen tijd hadden doorgebracht, werd er aan de dem- geklopt en kwam de meid binnen met de boodschap, dat de groen Montaan mij verzocht te spreken. Ik wilde juist zeggen, dat hij later maar cens terug moest komen, toen Jeannette mij verzocht hem boven te laten komen, „daar zij nog nooit een groen gezien had." Na aan eenige verkeerde deuren te hebben geklopt, kwam eindelijk Montaan op mijn kamer, een individu, dat geheel het groenzijn in zich personifieerde. Hij, die op mijn kamer zeker niemand, of eenige vloekende en brullende donderaars verwachtte, sprong eenige schreden terug op het zien van dit gezelschap. Daar het natuurlijk zeer inhumaan en laag van mij zoude geweest zijn, thans ook maar het minst mijn overwigt op hem te doen gevoelen, zoo presenteerde ik hem, na gebruikelijke formaliteiten een stoel, vroeg hem of hij reeds lang aan de academie was , enz. De man kon echter geen woord uitbrengen, kwam zeker uit een af ander dorp, de hemel weet waar! en was bijna nooit met dames in gezelschap geweest. Ik trachtte hem zooveel mogelijk tot bedaren te brengen. „Neem een cigaar, Montaan! ten minste als de dames er niet tegen hebben; daar liggen ze." „ Als ’t u blieft, Mijnheer ! dank u," kwam er eindelijk uit. < Hij nam een cigaar, beet er met hevige zenuwachtigheid het puntje af en wierp dit in den suikei-pot, dien hij, confuus als hij was, voor een aschbakje aanzag, zoodat Jeannette in een luid gelach uitbarstte , waarop een „foei Jeannette" van Marie volgde. Ik begreep, zoo spoedig mogelijk een einde te moeten maken aan dit voor Montaan zoo pijnlijk tooneel, en nadat zijn cigaar was aangestoken, bedankte ik hem voor zijne visite en verzoekt hem later, als hij gelegenheid had, nog eens terug te komen, waarop hij zijn boekje wilde voor den dag halen, maar daarin door mij belet werd, daar Jeannette dit zeker zoude hebben moeten zien, hetgeen aanleiding had gegeven tot vermeerdering van zijn zenuwachtigheid; waarop hij wegging. //Wel, Jeannette, hoe kon je hem toeh zoo uitiagchen; ik had waarlijk medelijden met hem ! zeidc Marie met vuur. //Het was ook zoo allerzotst, je moet nog maar zijn partij trekkenen weder volgde een gelach. // Zal het u ook hinderen, Dames! als ik een cigaar opsteek," vroeg ik. //Volstrekt niet, neef!" zeide tante. „In ’t minst niet," fluisterde Marie. „Ik doe het ook wel eens bij plegtige gelegenheden", riep Jeannette. Ik stak een cigaar aan. //Nu, je moogt mij ook wel eens presenteren ! " riep Jeannette. „O met genoegen." hernam ik, „Veel eer, dat dit een plegtige gelegenheid is. " // Niet omdat wij hier zijn, denk dat nu maar niet, ’t is bij gelegenheid van Marie’s eerste pleidooi voordien heer," waarop zij veelbeteekenend naar Marie Kag, die met verdubbelden ijver weder lïel plaatwerk zat te beschouwen. „Nu mag ik je een pijp of eigaar aanbieden? " „Kom, Jeannette, wees toch zoo gek niet," zeide Tante. " „Och, Mama! ’tis niets?" „Heb je goeden tabak?" „Wel zeker, Jeannette," hernam ik; „gisteren heb ik juist een pakje supra-fijnen gekregen. Eenige oogenblikken later zat Jeannette, met een pijp in de hand, den tabak er met hare mooije handjes, die zij vooral deed uitkomen, allerliefst in te doen; terwijl mijn hond, blij in rust gelaten te worden door haar, op een afstand stupéfait naar die heldendaad stond te kijken. Nadat zij met de pijp eenigen tijd gespeeld hadj zag zij, dat op al de andere pijpen namen stonden , vroeg een potlood, schreef er „Jeannette" op en zette de hare bij de pverige pijpen, waarop zij verder de ronde deed op mijn kamer en toen weder voortging met les geven aan mijn hond al sprekende en lagehende. Eindelijk sloeg het uur van vertrek. Tante bedankte mij voor mijne moeite etc. Jeannette zeide, dat zij hare pijp nog eens zou komen gebruiken en Marie verzocht mij de groetc te doen aan mijne zuster als ik haar schreef, waarop ik, na van tante een „doe verder geene moeite, neef" en van Jeannette „wij r.iülen er alleen ook wel komen" te hebben gehoord, haar naar het station bragt en weldra zag vertrekken. Laten wij mijn album nog eens opslaan. Hoe dikwijls ben ik niet beangst geweest, dat bij een gloeijenden jool op mijn kamer, de een of ander vol zoeten wijns, de vennetele hand daaraan zou slaan en dat ftlbum vernielen. Misschien vindt nu de een dit bcspottelijk, de ander allergekst, een derde kleingeestig ik kan het niet helpen, maar het is nu eenmaal zóó en niet anders. Zie b. v. die lange witte pijp, waaruit slechts ééns gerookt is en Jupiter beware er mij voor, dat dit nogmaals zal geschieden; want een tweede exemplaar van dien allcrvervelendsten dag zou mij niet toelagchen. Op zekeren morgen, nadat ik ’s avonds in niet niagtig frisschen toestand, op mijn kamer was gearriveerd, (de moim quo herinner ik mij niet duidelijk meer), sliep ik nog vrij laat, toen een soort van gekrabbel aan mijn deur mij deed wakkei- worden. Daar ik gezegd had mij niet te roepen, dacht ik dat het mijn oppasser was en riep hem toe ; // Loop naar den duivel en kom mij niet storen !" waarop ik op zeer zoetsappigcn, hoewel eenigzins Verschrikten toon ten antwoord kreeg ; „Ik heb al zoo lang gewacht, neef! " Daar ik nii tot neef werd gepromoveerd van het individu, dat aan de deur stond, begreep ik te moeten opstaan en verscheen dan ook eenige minuten daarna in mijn kamer, alwaar ik den neef in levensgrootte op een klein puntje van mijn grooten, gemakkelijken stoel zitten, zeker verschrikt om er in te vallen. Verbeeld u bu een menschenexemplaar van ongeveei 34 jaren, met boog opgaande boorden, stropdas, langen jas, met geziekt en overige kleeding daaraan conform, vcrscli aangevoerd uit het koffij-veUende, tabak-verkoopende Botterdam, en wiens gezicht de onmiskenbare blijken droeg van vreugde, dat hij mij eindelijk te zien tawK» „ Wel kom je Utrecht eens bekijken? " „Ja, neef!" (O Goden! ik was dus denfrf«ien tig met hem opgescheept.) „En dus je logeert~iezen nacht bij mij?" | „W'el vriéndelijk, neef! maar u moet het niet kwalijk nemen, ik heb beloofd aan mijne familie daar te komen logeren, weet u! en morgen ochtend hoop ik weer te retourneren." (Het was dus gelukkig maar tot ’s avonds, dat hij mij met zijn gezelschap zou vereeren.) „Wil je thee of koffij di'inken ? " „Dank u, neef! ik heb al koffij gedronken bij mijne familie, weet u! " „Zoo!" (Het was half twee.) „Een glas madera?" „Ik gebruik nooit iets, neef! want dan heb ik te veel last van hoofdpijn , weet u ! “ (Er was dus geen middel om nog wat op mijn kamer te blijven.) uNu laten wij dan Utrecht met hare rariteiten maar pens gaan bezien! “ En daar ging ik, nog katterig van den vorigen avond, met een voorwerp naast mij, om mijn toestand nog erger te maken, over Utrechts straten, pleinen en grachten, moest alles aanwijzen en uitleggen, en onder anderen den Dom van binnen, van buiten, van onderen tot boven bekijken. O! het was om dol te worden. Daarenboven moest ik allerlei merkwaardigheden van Eotterdam aanhooren. Onder anderen werd mij met veel ophef den vooruitgang gemeld van de verzameling hokken, waarvan in sommige waarlijk al dieren zijn, of geweest zijn, bekend onder den naam van Eotterdamsche diergaarde" waarvoor zelfs een Eotterdamsch koopman, mirahïle dietu, zijn kantoor verlaat. Hij was onuitputtelijk in den lof hiervan. Eenige kennissen, die mij tegenkwamen, riepen mij spottend toe: je bar" en waren mij en mijn ongelukkig lot na eenige schreden weder vergeten. Vooruit! altijd maar vooruit! O! wat was ik verheugd, toen wij ’s avonds op mijn kamer terugkeerden! Nu was de kunst om hem maar spoedig weg te krijgen, daar mijn dosis geduld op was, en ik toch mijn waarden neef niet de trappen kon afdonderen, hoewel ik er wel lust toe gevoelde. //Steek een cigaar op, dat is goed voor de buitenlucht!" ,/Neen, neef! liever een pijp." En nu was ik gedoemd om dat heer nog op mijn kamer te hebben, totdat die pijp was uitgerookt, die, geloof ik wel tienmalen uitging en weder werd aangestoken, zoodat neef nog geestig werd en zeide, dat hij de duurte in de lucifers zou brengen. O, Goden! wat had ik het land! Eindelijk werd de pijp uitgeklopt, zachtjes neêrgelegd, de stoel weggezet, de nieuwe glimmende hoed, waarop zijne blikken met teederheid rustten, met den zijden zakdoek gestreken, en neef maakte mij bekend, dat hij nu zijne familie eens zou gaan opzoeken, bedankte voor mijne moeite en rukte buigende uit. Niettegenstaande mijn „val niet van de trappen " hoorde ik plotseling een vreeselijk leven en geschreeuw, waarop een val volgde. Ik greep mijne lamp en daar lag neefje onder aan den trap, terwijl een kat miaauwende en blazende bij hem stond, en de meid verschrikt uit de keuken kwam aanloopen. Zijn mooije hoed verkeerde in reddeloozen en hij daardoor in radeloozen toestand. Nu kwam hij waaraehtig weer naar boven om zich af te borstelen en zijn hoed wat op te knappen; hij had, zeide hij, op een kat getrapt, toen hij den trap afging, en was door haar geschreeuw verschrikt, naar beneden getuimeld. Eindelijk ging dit Eotterdamsehe preparaat weg en ik nikte eenige minuten daarna, om niet weder met hem in aanraking te komen, naar de sociëteit, om mij wat op te frissehen, nadat ik de pijp, waaruit hij gerookt had, als aandenken aan dezen heugclijken dag bij de andere had gelegd, daarbij Jupiter smeckendc om mij in ’t vervolg genadiglijk te excuseren van dergelijke neven-exemplaren, en hem liever stilleljes met neus en ooren in tabak en koffij te laten zitten, dan op mijn dak te sturen. O ! op al die pijpen en pijpjes uit mijn album zijn zotte, treurige, flaauwe, vervelende histories geschreven, die ik alleen door het lezen van den naam des eigenaars weet te ontcijferen. Zie daar de instrumenten der pijpenrookers, die met mij leden van hetzelfde gezelschap zijn, en waarvan de vergaderingen somtijds des nachts op straat woi’den voortgezet met kleppers en ploerten, die dan gewoonlijk op eene gevoelige wijze van de voortreffelijkheid onzer redeneringen overtuigd worden. Zie ginds de pijp van hem, met wien ik zamenwerkte voor propaedeutiseh examen, die van binnen toegegrendelde deur, welke men moet doorgaan, om op zijn eigen grond te komen, waarbij zeer moeijelijk te verkrijgen permissie-billetten en de tol tot onderhoud van den weg en tot bezoldiging der wachters, onmisbaar zijn. Wee hem, die niet in de termen valt er door te mogen gaan, een „focuUas dolet“ i. e. «je moogt er niet door" klinkt hem tegen en hij mag weer naar huis gaan. En daar hangt mijn eigene, aangename, groote Duitsche pijp, waaruit de tabak wel eens zoo geurig smaakt, die mij al zoovele nuttige diensten heeft bewezen. Ook vergat ik haar niet, toen ik haar vaderland bezocht in de vorige zomervacantie met eenige mijner kennissen, om den Eijnwijn in die schoone streken in mijn glas te zien fonkelen, om Schillers vaderland te begroeten, en op de stem der Alma mater weder terug te keeren en slechts de herinnering te behouden van dat alles „Ah! daar zit hij weer te soezen, zijn vuur is uit, zijn lamp is er ook niet ver van daan, komaan, ga je mcÈ" —■ hoorde ik op eens achter mij, en ik ging meê naar de sociëteit, waar ik spoedig Duitschland en .Jeannette en mijn Eotterdamschen neef en mijn geheel album vergat. W. A. V. 11. HEEINNEEING. op haar vlugge voetjes, nÜL'c) geschoeid in wit satijn, Zag mijn oog zoo meen’ge sclmone Bij der Inclit’ren heldren schijn. Deze met haar blonde lokken. Golvend langs den boezem neer, Gene met haar blaauwe oogen Zweefde voor mij heen eh weêr. Ééne miste ik: zij die vroegei Steeds vorstin was van het bal; Zij, zoo schoon en zoo aanvallig, De bekoorlijkste van al; M. 4 Zij, met hare bruine lokken. Met haar hand zoo lelieblank, Met haar oog zoo zacht, zoo teeder, Zweefde er niet op ’t maatgeklank. O zij rust welligtl en zoekend Zwierf mijn oog langs ieder paar.... Ja zij rustl zoo ruischte een stemme Maar niet hier, thans zachter, daar. En de prachtige gordijnen Schoven weg. Ginds, klonk het, staai Witte rozen op haar rustplaats, In de Bombre kerkhoflaan.. Weder in de ruime zalen Zweefden ze als op vlugge wiek; Maar mij klonk ze somber telkens Die betoov’rende muziek. W. A. V. H, OCH! wel vrijen, kussen, kozen zonder tnssctenpozon, 5 fHeel den langen, lieven dag; | I Nu cens wangen frissche rozen Dan weêr lipjens van robijn O wat zou ik zalig zijn ! Op die lipjens vast te kleven, Als zou ’t leven mij begeven, En ontvlieden met dien kus: ’t Hart gaat van verrukking beven Denkt het aan die zaligheid Ach 1 te zelden maar bereid. Meisjens boezem, meisjeus wangen Vast te prangen vol verlangen Aan bet vurig-kloppend hart; Zucht bij zucbtjen op te vangen , En te kussen van haar mond ’t Maakt een stervend hart gezond. Samen naar de maan te staren, Bij het varen op de haren , "Wijl het golfjen zachtjens vriegt; Of te luistren (hij het waren Door het woud) naar ’s vogela zang ’t Duurt geen eeuwigheid te lang. Wie volprijst die zaligheden , Weggegleden in ’t verleden, Met te tooraelooze vaart; En wie wenscht niet, dat hem heden En zoo lang zijn jeugd nog lacht. Dikwerf zulke vreugde wacht? A. W. K BEN HEILIG VEEBONT). 'Af) -üe zon daalt neer in het westen, En de avondster volgt haar en zinkt; Het licht aan de vensters des hemels Is rondom ontstoken en blinkt. Het blinkt omhoog daar zoo vriend’lijk, En flikkert terug in het nat; Het blinkt tot in ’t hart van die kleine Aan Vaders hand laat nog op ’t pad. Reeds zijn de bloemen gesloten; Maar ’t wicht nog niet dartelens moê Wuift ieder, ook ’t vee in de weide. Haar avondgroet spelende toe. «Kijk, va, ik zie nu ons huis al. n Daar tnsschen de boomen dat licht; ;/ En ’k hoor daar den hond ook al blaffen IJ Zeg, is het nog ver of al digt?" Zoo praat het meisje steeds gaande. Terwijl ze nu loopt en dan springt; Ze vraagt ook van allerlei dingen. Tot zelfs wat de vogel wel zingt, En waar de zou is gebleven; ,j En wat zijn de sterren dan toch ? „ En ziet hij het licht van de sterren „ Mijn moê uit den hemel mij nog ? " Eij ’t laatste woord drong een traantje In ’t heldere kinderlijk oog. Ook de oogen des mans blikten vochtig Met die van zijn kind naar omboog. ütoor vragen en leeren vertroostten Ze elkadr toen bij ’t sterren-geschijn: De vader beloofde goed vader. En ’tkind een goed kind steeds tc zijn. Scpt. SS. H. V. Cz. 1 KOEINTHE XV ; 53. 'Q s'! >) gewerkt van den vroegen morgen tot den avond. Zij had gezwoegd en gesteund voor brood, en voor een luttele bete overvloeds, (ƒ> maar thans kon zij niet meer. Zij was oud en afgeleefd. Eens was zij jong geweest, en het frissche maagdenoog had de harten der jongelingen ontroerd en jaloersohheid bij hare zusteren verwekt. Zij scheen te zullen dartelen door ’t leven. Jong en schoon, wat zou de dag van morgen kaar zorgen baren? Zij wms moeder geworden, en haar eersteling speelde op haar schoot. Wel waren de zorgen gekomen, maar dit kind was haar roem en haar trots en haar weelde, haar kracht en haar steun. Om hem kon zij dragen on torschen, om hem kon zij zwoegen on zwijgen, om hem kon zij lijden en danken. Zij was moeder geworden, -en zij was moeder gew'eest van meer dan eigen kinderen. Zij had gespeeld en gedarteld met de kinderen des rijken, en ze liefgehad, toen ze klein waren en toen ze groot waren geworden. Zij had gedeeld in hun vreugde, geweend bij hun leed, en zij had rijke en arme kinderen met gelijke liefde omvat. Maar zij was oud geworden. Haar eigen kinderen waren verstrooid of gestorven; en niets dan de herinnering bleef over van een wolkcnlooze jeugd en een heilige moedervreugd. De vreemden, die zij had verpleegd, waren groot geworden , en loonden de oude dienstmaagd des huizes vaak met gullen groet of milde gift. Die vreemden gaven spaarzaam weer, wat de vreemde in weelde hun had geschonken. Maar zij was oud geworden. De vlugge voet wilde niet meer mede, het schitterend oog was dof geworden, de moede borst hijgde en zwoegde naar adem.. . zij was oud en afgeleefd. Zij kon niet meer. Toen riep zij voor de eerste maal de liefdadigheid in en ging rond om van vreemden een dak, van vreemden een stervensspond te erlangen. Aan haar haard was de glimmende kool verdoofd, en naauw restte een zwakke stoel om ’t moede ligchaam te steunen. En zoo zag ik haar gaan, als Nr. 60 van het „Oude mannen- en vrouwenhuis." Maar toen ik haar voor de eerste maal met dat net geplooide mutsje, dat kort afgesneden jak, en dien zwaren, langen rok, allen giften der voorvaderlijke liefde achter die zware poort zag verdwijnen toen begreep ik welk een zelfverloochenende liefde het was, die haar schatten en haar gaven prijs gaf tot het stichten van zulk een schijndoodenhuis. Zij was afgeleefd en toch zij keerde zich nog eenmaal om, en een traan het eenige, wat het leven haar Het blonk in haar oog. De Novemberzon scheen helder en kalm over de velden, en plant en geboomte beurde het hoofd, om, voordat de winter kwam, zich nog eenmaal in de stralen der scheidende zon te koesteren. Ik zag op naar ’t eerwaardig gesticht, waarin de oude was verdwenen, en ’t scheen me als stond daarboven den deurpost geschreven: Ü321: 3i3uiiD®®n ®tt nua s®®»/®- ®no®®BiF®£pis®jiï). 19 Nov. 1857. J. FELICE OESINI. \ T / CW * /iferloren, alle hoop verloren! Zal dan de dwingeland Altijd de vrijheid blijven smoren ? Mijn volk, in slavernij geboren, Zal ’t sterven in zijn schand? Verloren, alle hoop verloren! ’t Is al vergeefs gedaan! Nooit zal ik weêr de zangen boeren Der kogels, die u ’t hart doorboren, Tyran van d’ Italiaan! Ik heb met moed en kracht gestreden Voor ’t land , dat ik bemin ; ’kHeb zwaar en vreesselijk geleden; En eind’lijk eigen eer vertreden; De dood ’k berust er in. ’k Was rein en zuiver in mijn daden: Geen misdaad kleefde me aan; ’k Had nooit een broeder nog verraden; Wie immer de eer huns naams vertraden ’k Had eervol pal gestaan. En toen waarom moest ’t al mislukken ? Waarom moest telkens weer, Het noodlot, in zijn wreede nukken, Het wapen me uit de handen rukken; ’t Verijd’len keer op keer? ’k Heb niet om eigen eer gestreden , Om gunst of winbejag; ’k Zag ’t breken van de duurste eeden , En ’t heilig regt mijns volks vertreden, En hoe ’tin boeijen lag. ’k Zag, hoe dat volk naar vrijheid smachtte, En in zijn boeijen leed; En hoe ’t door mij verlossing wachtte Van hem, die ’t heiligst regt verkrachtte: En „ Vrijheid “ werd mijn kreet. Ja, vrijheid, vrijheid was mijn streven. De vrijheid van mijn land I ’k Had eens mijn regterhand geheven, Een eed gezworen voor mijn leven: En ’k deed dien eed gestand. Ik heb met moed en kracht gestreden , Voor ’t land, dat ik bemin; ’k Heb zwaar en vreesselijk geleden, En eind’lijk eigen eer vertreden; De dood ’k berust er in. O ’t was een schrikkelijke nacht, Toen 'kalles, alles zag verloren; Verbeelding me in Itaalje bragt, En duizend kreten mij deed hooren, Die stegen als één bange klagt, Om ’t lot dat dwing’landij er bragt. Ik zag er ’t klimmen der ellenden; – ’k Had alles , alles reeds gedaan; Hoe ’tjuk des dwinglands af te wenden? Het was me een bitter droeve traan, Die de onmagt uit mijne oogen perste, Toen ik de vrijheid, als het verste, Van ’t dierbaar volk vervrijderd zag. En toen ’t was of een heldre straal Der zon, op ’t midden van den dag, Mijn ziel verlichtte, en schoon een taal Trof toen mijn oor: „ Dan is het vrij! Welaan aan ’t werk, dien man getroffen! Dat het uw werk, Orsini, zij, Hem van zijn hoogte neer te ploffen: En dan, dan is Itaalje vrij 1 “ Itaalje vrij ! Zeg , zon één klank , Één klank zoo krachte kunnen geven j Één klank mijn ziele zoo doen beven Van warm verlangen? ’t "Was mij bang Eén oogenblik: Geheel mijn leven Rijst voor mijn geest; geen vlekken kleven Er op; en geen onschuldig bloed Heeft nog mijn hand bezoedeld: moet Die daad maar neenl die schoone klank Ruischt in mijn oor, zoo zacht en zoet. Dat ik er wel naar luisteren moet. Als naar het heerlijkste gezang: ’t Is mij de schoonste melodij: „ Itaalje vrij, Itaalje vrij I " ’t Hart klopt mij met versnelde slagen; Ik voel mij ’t bloed door de ad’ren jaa:en ’k Denk er niet aan wat de uitkomst zij; ’k Werk in een droom en ongestoord; ’k Bereid de misdaad; altijd voort Dat lied: «de vrijheidsdag zal dagen! In koortsgloed wordt de slag geheven, Die ’ttrotsche hoofd verplett’ren zal; Hij valt en doet de landen beven: —• „ Itaalje zal in vrijheid leven 1 " Hij valt en vrees’lijk is zijn val; – Hij mist I o schrikkelijk ontwaken! O! dat zij mij, ellend’ling, raken, De stukken, die daar zonder tal Onschuldige offers nederploffen; M, 5 O dat zij mij, ellend’ling, troffen, En mij vernielden in hun val! Ik heb met moed en kracht gestreden. Voor ’t land, dat ik bemin; ’kHeb zwaar en vreesselijk geleden; En eind’lijk eigen eer vertreden; De dood ’k berust er in. Ik heb geen kracht meer om te strijden ’t Geweten klaagt mij aan ; Gebukt ga ’k onder eigen lijden ; Dat and’ren aan mijn zaak zich wijden, De zaak van d’ltaliaan. Ontvang mijn laatste droeve groetc. Mijn land, dat ’k lijden zag; Het drukt mij, als de zwaarste boete, Dat ’k van den strijd voor u, het zoete Nooit meer gevoelen mag. Dat eens zieh de oogen oop’nen mogen Voor alles wat gij lijdt; Eens moog’ Euroop uw tranen droogen Houd tot zoo lang het zwaard getogen Volhard in d’eed’len strijd I Julij, J. V. L. M. LICHT. somb’re nacht vervulde ’t ganseh heelal! Geen lichtstraal drong den wijden ether door I En golfde langs der hemelbollen spoor; Geen vonk ontstak der zonnen naamloos tal. Zwart, eenzaam, ak’lig zwijgend rolde de aard Door ’t wereldruim, in snelle, onzigtb’re vaart. Maar hoort daar klinkt Gods stem met majesteit. En „ daar zij lichtl * wordt door ’t heelal gehoord Star, stelselgroep, zij luist’ren naar dat woord: Een held’re gloed vervult de oneindigheid. Daar straalt de zon van goud; in zilverglans Betreedt de maan haar pad aan ’s hemels trans. En de aarde aanschouwt het eerste morgenrood, Zoodra haar baan den trillend’ ether raakt; Ze is uit den slaap der eeuwigheid ontwaakt. En levenskracht kiemt in haar zwang’ren schoot, Ziet hoe ze hlijde, in feestgewaad gehuld, De zon begroet, die berg en zee verguldt. Ziet, Edens lusthof bloeit! In veld en bosch Ontluiken duizend bloemen, rijk aan kleur, En de avondwind, bevracht met rozengeur. Speelt vriend’lijk met der hoomen lentedos, Of plooit het vlak der heekjes, aan wier rand De lelie prijkt, bestrooid met diamant. De mcnsch treedt op, als heerscher der natuur; Verbaasd, verrukt wendt hij zijne oogen rond: Een prachtig kleurtapijt bedekt den grond; Daarboven welft zich ’t onbegrensd azuur. Het zonlicht speelt en dartelt door het woud. Waar ’t vog’lenheir van purper gloeit en goud, De nacht daalt neêr. Met diep ontzag vervuld. Aanbiddend slaat de mensch den blik omhoog. Naar ’tstergefonkel aan d’onmeetb’ren boog. Die nu zijn pracht en majesteit onthult; Van millioenen zonnen stroomt het licht In duizend kleuren; ’tnaehtlijk donker zwicht. Hoe heerlijk is uw werking, schoonste gaaf Van God! onschatb’re zegen der natuur! Gij paart uw kracht aan die van ’tkoest’rend vuur, Pat zich ’t heelal aan licht en warmte laav’. Pag rijst uit nacht, waar gij uw stralen schoot, Uit koude gloed, het leven uit den dood. Maar schooner, godlijk licht I ontvouwt ge uw magt Wanneer ge nit God, God zelf, ter neer gedaald. Op ’trijk der geesten onheneveld straalt. Het duister wegdrijft van der dwaling nacht, Pc wetenschap aan ’t dorstend menschdom schenkt. En ’t met der waarheid milden regen drenkt. Uw gloed bezielt den dichter en profeet. Als hij zich hoog op ad’laarswick verheft, In ’t ver verschiet het doel van ’t heden treft. Per dingen loop voor ’t oog te ontslnij’ren weet, U dankt de kunst haar heerlijkst ideaal. Gehuld in ’t kleed van vorm, van toon, van taal Met zachter glans weerkaatst u ’t maagdlijk oog , Waaruit ons liefde en onschuld tegenstraalt, Dat ons Gods beeld zoo rein, zoo godlijk maalt, Alsof de ziel eens engels ’t stof bewoog: O mogt die glans, zoo lieflijk, mild en rein, Ons levenspad tot koest’rend zonliclit zijn! Jleminlijk licht! de kring van uw gebied Omvat èn stof èn geest; geen plaats of tijd Beperkt nw heerschappij, slechts de eeuwigheid. Aan de overzij van ’tgraf ontzinkt ge ons niet; Daar vinden we eens, van aardsche nev’len vrij, D reiner weer; waar God is, daar zijt gij. J. E. I) Utrecht. 9 Sept. 1858. niD ha n'oSn -T••VT ; T – – /•nanx-na asmin :•TT V ; • .ijnn'iy «’n nviS yiiaa sS Da'L^a’.i^aa .•omnin Dn« 'a , ijanS ixSor-na ,*iyöS ü'i'iD DDn'iö« / ja ,)hrh a: Daaaa ’inüp !p«n Sm n’K' nj;'. /•ia Sai y "j T ; ; *: • T T .Tmh rr-inn SiSx P. J. G. Q, nnon ni:3 Sk nosnn npSn n:j;o ♦ T;! • – : ••* T s T • . t w T3ID mna %) / onins iiw .onnna iiw / o’nirn |p n:a‘ia>3 ,0'«33:3 p •t:*- .t-1-1» :S ’n;j;n ’:j; "inn N3l Dips« »DZT-ZI "Z»-ZZT ""’-ETZ 71ZI üin3 ii'öi ij'nins'^ ,Tvn ’B>:« S« HDSnn n*oSn * j •• ; – y T; T “ .. . ; – ,nnoiyi i:ir'ptifn .n:S:n ni'Ssi nioxjr T s •• T T ; ! ,n3ij; ni:3i Ss: ,mvv:‘: snysi nna^s T • T VV T – . – ,D3“ii: 031:31 D'ajrs .0333;: S 3:: 73; D'dh'73 .inn Ts* / nnap>) apn i3»'a>; .nraKi py mna idji • T T -j – » T T “ ; T : .n™ rapb ap lapp .n’KVKs 731 ppKn raa^p .a“nan n'3 ma^a T ; • – .. ••T 5 /'Sip lyaiyi i:nKn • I : • 5 ’-j I paaK ’ia'p^pn nn[sö p^T /nnna nKa • : T T 'Ti* .noann Sk nua T. T – M . . – .. T :l* • i (.njm rm'T mano mjrj ba) T *'« T V V V -; T •:* T , 'S nK3 ïjiT p ! pK rïl'ü piV /'S kS ïjfpa^K / PK np Sk ïjKpK pnp /JiDT D'pra |]’p ïjppx / ïjS m) nn n"i3 ,n)3 D'S'Nn ifiyS IK •: • T – T V * "IIDTD D*DT nosnn n'öSn Dia^a (taanaw n’h ) “isöüsd .n'j?n niVnpD /Dn’bann D'Vp n^n /Dnajr S'V nijbD niN*^‘n ,Dn''?r nr'i’j? nnp nrs'in .Dn':aS ns'is ™n T *‘. * • T *‘ . ! 'inDir‘l L* -r T tl* ** ï .. T : ■! T T .1 ,von' D'ST D'ü nions T •:: V . – • – I D'P'S? .onion nn3n3 nösnn naSo ,D'i'iü« iN3"i ünvs' • v; T: • T ; ,D'Wü n'ib'ins? '"ip nsns / D'ö*n Ss mjn nno‘^^. ' . j- T • T * LEVENDE, VOOETDUEEND LEVENDE. AAN MIJNEN VRIEND T. T, H. J. (Zie Levende hooden in den vorigen jaargang, bl. 76.) e" ’t waar zijn? Zouden de edele gevoelens, j&SI die wij als jongelingen koesteren, geen’ invloed op ’t werkelijke leven? Zouden zijnaden insluimeren, om eerst na den dood te ontwaken eii tot ontwikkeling te komen ? Ik kan het niet gelooven. Ziet ge daar dien edelen grijsaard, die op den rand des grafs staat ? Zijn haar is wit en zijn’ hand is reeds vermagerd; maar het oog is nog helder. Hij heeft het goede trachten te bewerken. De wereld heeft hem tegengestreefd. Maar hij is pal gebleven in deugd en regt.sehapenheid. Zouden de edele gevoelens der jeugd bij hem verloren zijn? Of zou er voortgaande ontwikkeling zijn geweest , even als we overal elders in de natuur aanlreffen? De koornaar schiet krachtig uit de aarde op. Maar, zooals zij daar opschiet, kan zij nog geen’ vruchten voortbrengen. Zij zal zich langzaam ontwikkelen. Zij zal voedsel trekken uit alles, wat haar omringt. De storm zal haar ter neer slaan; de zon zal haar weer opbeuren; te fierder zal zij zich verheffen. En als zij eindelijk het hoofd ter neder buigt, zal de vrucht voldragen zijn. Zóó moet het zijn met onze edele gevoelens. Krachtig in den jongelingsleeftijd opgeschoten, moeten zij voedsel trekken uit alles, wat wij in het werkelijke leven ontmoeten. ’t Onkruid, het egoïsme, dat met hen is opgegroeid, moet worden verwijderd, ’t Kaf moet van het koren worden gescheiden. Toch zal de vrucht behouden blijven. Ik ga verder. Wanneer onze edele gevoelens bij ’t einde der jeugd verdwijnen, wanneer zij de stormen des levens niet kunnen weerstaan, dan zijn het vooze hoornaren geweest, of het was zand- of rotsgrond, waarop zij zijn geteeld. Zij zullen worden afgesneden en in een volgend leven niet meer te voorschijn komen. Ziet, hoe Göthe ons zijnen Faust schildert. Tusschen den Faüst van het eerste en dien van het tweede deel groot onderscheid voorwaar, maar toch innig verband. De liefde voor het schoone en bevallige GeSt-CHEN maakt plaats voor het zoeken en vinden van het hoogste ideaal der schoonheid, Venus. Faest is tot den laatsten dag zijns levens tot heU der menschheid werkzaam en Faüst wordt behouden, juist om zijne werkzaamheid en volharding. Laat ons dan moed vatten. Laat ons met opgeheven hoofd de wereld binnen treden. Wij moeten vast-' houden aan het goede. Wij moeten blijven ijveren voor waarheid en regt. Onze edele gevoelens moeten zijn: levende, voortdurend levende! J. J. V. G, TO A SLEEPING INEANT. sweetly, sweetly slumber In tby cradle, infant dear 1 )Stranger to the world around thee, Stranger yet to aorrow’s tearl Starlet tender, beaut’ous starlet, Art thou fallen from the sky P Or, art thou a spirit sainted, Sainted spirit from on high? Let me kiss thee, kiss thee, dearest! Since no sister sprite is near Whence that smile, that smile, sweet infant! What is this that strikes mine ear? Sounds enchauting sounds seraphic Softly round the cradle plpy! Whisp’ring angels sweetly whisper; ;; Sistir spirit, come away I Weep iiot mother, mother weep not When this little spirit flies Wilt thou keep this heav’uly cherub I'rom the bright celestial skies? Slumber sweetly, sweetly slnmber In thy cradle, infant dear ! Strangep to the world around thea, Stranger yet to sorrow’s tear. Oetbr. 1858. S. P. N, DE LAATSTE AVOND IN HET OUDERLIJK HUIS. Yet wliy is U well done ? Only because it is stolen from yonrverjlife and bcart. Marvel , dreavdife. , in ’t begin van de tweede helft maand, alles , letterlijk alles aangrijpende om ons te doen begrijpen , dat de zomer er geweest is. ’t Is verdrietig weer, donker en guur, een gevoel in u opwekkende, alsof ge met den nagel op eene lei krast, een gevoel, dat ge u zekerlijk nog wel herinneren zult, uit den tijd, toen zulk een voorwerp uw voornaamste wapen uitmaakte. De lucht is heinde en ver, zoover ge maar zien kunt, grijs, vaal grijs , allervervelendst grijs, en daaronder vliegen losse wolken als om strijd elkander na, juist zooals de kleine veêrtjens dat plegen te doen, wanneer de behanger in uwe buui-t in de open lucht een donzen bed onder handen heeft. Het regent. De straten zijn nat en morsig, en het Verkoophuis adverteert sinds eenige dagen Amerikaansclie Overschoenen, Lord Eaglan’s Waterproofs en Viltpantoifels. Indien men geene zaken te doen heeft, blijft men tehuis, om het volkomen met malkanderen eens -te worden, dat de Natuur hare Symphonie der jaargetijden uit den levensvollen , opwekkendcn major in den droeven, somberen minor heeft overgevoerd. In zulke omstandigheden zieh verplaatsende, wensehten wij de verbeelding onzer lezers te ontmoeten, en, na onderlinge kennismaking, nadat ook wij van onzen kant ons verontschuldigd hebben, dat we „zulk een slecht weer meebrengen", eenige oogenblikken haar gezelschap te genieten. We verplaatsen ons met haar in een onzer kleine steden en staan stil voor een net huis, gelegen op eene der beste standen, ofschoon (dit onder ons gezegd!) het daar even stil is als overal. Daar we onzigtbaar zijn, behoeven we ons niet aan te melden. We treden de stille woning binnen, en komen, na een paar groote matten aan de deur en een half dozijn kleinere op verspreide standplaatsen te zijn gepasseerd, de huiskamer binnen. Gelijk alles, wat we tot dusverre zagen, getuigt zij van de volmaaktste echt Ilollandsche zindelijkheid. De kamer is klein, de meubelen, die nog in ordelijke gelederen langs den muur staan geschaard (onlangs vernam ik dat dit „uit de mode" is) zijn ietwat ouderwetsch, maar ze glimmen als spiegels. Aan den wand ontwaren we e'éne enkele plaat, een’ Chris- M. 6 tuskop voorstellende, in eene donkere mahonijliouten lijst, en daaronder een drietal daguerreotypen. Eene groote , statige boekenkast, en een kleiner kastjen , dat de plaats inneemt, waar de liedendaagsche mode een ,/bonheur de jour" zou zetten, volmaken het geheel. Getrouw aan de gewoonte , om, vóór de kersmis in het stedeken geen vuur ,/aan te hebben" , vinden we de kagchel nog niet op hare plaats een zonderling iets, dat ik in meer steden opmerkte. De spiegel, nog daterende uit den tijd, toen dergelijke meubels uit twee stukken glas werden zamengesteld, hangt tusschen de beide ramen , die op eene zijstraat uitzien , tegenover de boekenkast. Na ons dus zoowat georiënteerd te hebben, zien we de bewoners eens rond. In overeenstemming met de drie daguerreotypen aan den wand, zijn ze drie in getal. Aan het venster zit, voor haar spionnetjen (een spionnetjen is hier veiliger dan in eenë academiestad) eene vrouw, die we tusschen de 40 en 50 jaren oud schatten, en wier gelaat, thans door ligchaamslijden met diepe voren gegroefd, éénmaal blijkbaar schoon moet geweest zijn. Zij is eenvoudig, doch aeer netjens gekleed. Aan het andere raam zit, tegen haar over, op een meubel, dat het midden houdt tusschen eene rustbank en eene canapé, een lang, tenger man, oogenschijnlijk van denzelfden leeftijd, ietwat deftig (later vernam ik dat hij in ons stedeken ouderling is) maar met eene uitdrukking op het gelaat, die, ofschoon wat somber. .iidoi-daad innemend mag heeten. Hij heeft zich reeds, getuige zijne gemakkelijke pantoffels, „uitgekleed." Naast dezen vinden wij, ofschoon het daar anders zijne vaste plaats niet is , oenen knaap van ongeveer achttien jaren, van de gestalte des vaders, wat meer naar de mode gekleed, maar met een jasjen aan, dat blijken draagt in den tijd „op den groei gemaakt te zijn." We kunnen het hem aanzien, dat hij behoort tot die ongelukkige , amphibische wezens , die in de wandeling w .gymnasiasten van de B-ectorsklasse worden genoemd. Tot uwe geruststelling kan ik u echter mededeelen, waarde lezer, dat hij in de vorige week (als ik mij niet vergis , is ’t juist acht dagen geleden,) na het uitspreken van „ eene door hemzelven vervaardigde rede" op dc „door orgelspel opgeluisterde publieke promotie" waardig verklaard is, om „quam honorificentissime" tot de academische lessen te worden tocgelaten. Acht dagen later hoopt ZEd. lid te wezen van een tvettig erkend Studentencorps. Thans reeds begint hij zich verheven te gevoelen boven hen, die vóór acht dagen nog zijne gelijken waren, getuige de uitroep , dien we daar juist uit zijnen mond hoorden : „Wat komt er van ’t jaar een klein-goed op ’t Gymnasium ! ’t zal er letterlijk niet uit te houden zijn ! " Vier jaren geleden nu kon ZEd. jure ct legitime ook tot het klein-goed worden gerekend. Terwijl ge echter ’t gezelschap zoo cens rondzaagt, IS het uwer verbeelding zeker niet ontgaan , dat de stemming van het weder daarbuiten als het ware in deze stille woning schijnt te zijn binnengedrongen, en uitgedrukt staat op aller gelaat’. Of merkt ge ’t niet op, dat de moeder zich thans niet bezig houdt met de kijkjens in haar spion , maar haren somberen blik laat rusten op den knaap tegen haar over , en soms heimelijk een’ traan wegpinkt, dien zij niet gaarne opgemerkt zag ? En de Vader, geen woord hebben we nog uit zijnen mond vernomen ; in stil gepeins verzonken zit hij daar neder: hij heeft zelfs zijne pijp weggelegd, als smaakte zij den anders sterken rooker heden niet. Ook den knaap zien wij niet in zijne gewone stemming. Wat zit hij stil daarneder , hij , die anders het gantsehe huis met zijn gezang en gefluit plagt te vervullen, of de vrolijkste, „erregendste" marsehen aan zijne piano ontlokte. En toch , men kan het hem aanzien hoe gaarne hij zich groot wil houden, telkenmale waagt hij een gesprek aan te vangen, zonder baat; de gedachten schijnen daar evenvlugtig te wezen als de wolkjens, die daar henen vliegen aan de donkere, lucht. Zoo zitten ze daar; en ofsehoon de avond lang reeds is begonnen te vallen, verlicht het gezellige groene lampjen, als gewoonlijk, den kring nog niet. ’t Is alsof men er tegen aanzorgt, zich dezen avond tot dien kring te scharen. En geen wonder! Wat uwe verbeelding, zelfs al zag ze gepakte koffers en kisten in den gang over het hoofd, reeds vermoedde , is de waarheid. De knaap, – nog weinige uren, – en hij zal de ouderlijke woning, waar hij den laatsten avond staat door te brengen, verlaten, vol jeugdigen moed, maar met den worm der scheiding aan ’t harte; nog weinige uren, en de bejaarde ouders zullen hunnen lieveling, den eenigen, die hun overbleef, daarhenen zien gaan, de wereld in, van welke de ondervinding hun lieeft geleerd, wat het zegt; de „wijde, wijde wereld". Hij üal gaan en nog zoo jong ! hij zal gaan, huniu' vreugde en hunne hoop, wie weet hoe kort, en hunne hoop kan zijn vervlogen, en de verleiding, die hem aanlacht op zijn glibberig pad kan hunne vreugde veranderd en verbitterd hebben tot de grievendstc smart. Hij zal gaan, en zijne ouders alleen laten (o! dat vreesselijke „alleen"!), alleen met hunne zorgen. Lang hebben ze zóó gezeten, hunne gedachten latende dwalen over wat de toekomst geven kon, totdat eindelijk de vader zich vermant , en met een opgeruimd gelaat (jammer , dat die pijnlijke trek zoo kwalijk verborgen blijft!) opstaat, om de lamp aan te steken, die dezen avond een aandoénlijk tooncel beschijnen zal. Op de aanmaning des vaders gaat het drietal aanzitten , en t laatst gezamenlijke avondmaal wordt genuttigd ,de één den ander verbergende, hoe weinig smaak hij er ditmaal van heeft. Dan neemt de vader weer het woord , en geeft den jongeling, steunende op eigen ervaring zijn’ besten raad, kort en krachtig, wetende, dat dit het zekerste middel is, om zijne woorden blijvende te maken. De moeder herhaalt nog éénmaal de huishoudelijke lessen, die zij hem bij herhaling reeds had meêgedeeld, nog een enkel hartelijk woord van moederliefde en moederzorg, en ook zij heeft blootgelegd, wat haar op ’t harte lag. De stilte, zwijgende maar veelbeteekenende getuige van wat daar omgaat in het hart, wordt alleen nog afgebroken door den vader, die den laatsten beker laat rondgaan, en onder een’ krachtigen handdruk zijn’ zoon het afscheid toedrinkt met de hartelijke woorden : „Beste jongen ! gij, die onze eenige hoop zijt, de steun van onzen ouderdom, wees de vreugde uwer ouders, denk aan God, en vergeet ons niet 1" —’t Was een kort woord, maar het miste zijnen indruk des te minder, evenmin als wat er op volgde – de kus eener moeder, – cene kus , die moer zegt, dan tal van woorden, waarvoor ’t gemoed te vol is. En morgen , nadat de knaap nog éénmaal zijn gevoel in een roerend afscheidslied aan zijn geliefkoosd instrument heeft toevertrouwd, (benijdenswaardige gave !) nadat hij zijn’ vader nog éénmaal de hand heeft gedrukt, en zijne moeder nog eens vaarwel gezegd, gaat hij, den traan onderdrukkende, die opwelt in zijn oog; – en nadat vader en moeder hem den naasten hoek hebben zien omslaan, keeren zij in tot het huis, waar het stiller is dan ooit. De vader gaal naar zijn kantoor (hij is ambtenaar), weemoedig gestemd; hij gevoelt zich vreemd, éénzaam, als had hij „Heimweh", ’t is alsof hem een deel zijns levens ware ontnomen. Hij begeeft zich aan het werk , hopende afleiding te vinden , maar de pen wil met voort op ’t papier; ’t is alsof zijne gedachten weg zijn gevaagd in denzelfden oogenblik, waarin zij opkwamen; nog eene poos, en de anders zoo ijverige man zit weêr te peinzen te midden van zijne papieren. Hij spreekt niet, is kort in zijne antwoorden , en als hij is henen gegaan , vóór de kantoortijd om was, (anders was hij steeds de laatste,) zeggen de klerken tegen elkander: „Het is toch ook heel wat te zeggen voor meneer: hij houdt ook zoo niets over." En de moeder zij had het er op berekend dien dag de huishoudkamer te laten „schoonmaken": zij kon daar dan bij zijn, en er een oog op houden, „dat zou wel afleiden." Maar het is, alsof de zaak haar onverschillig is; ze vindt de gezochte afleiding niet, en weinige oogenblikken daarna hadden wij haar kunnen vinden in het stille slaapvertrek een innig, vurig gebed opzendende tot den Alvader, die overal en voor wien geen afstand bestaat, we vinden haar biddende, voor hem, die is heengegaan, voor ’t eerst zijn eigen raadsman. Dan staat zij op, gesterkt, met nieuwen moed en vaster hope, en zij verlangt er naar vader aan de koffijtafel te zien, en hem te vragen „waar hij nu zoo wat wezen zou?" En hoe was ’t met onzen reiziger? Jong als hij is, heeft zijne droeve stemming niet lang geduurd. Weêr vliegen zijne gedachten als de stoomtrein voortijlt op de baan, die hem naar de plaats zijner bestemming voert. Denkt hij nog wel aan de woonstede, die hij had verlaten? Ziet, daar zit hij, daar in dien hoek, men kan ’t aan hem zien, dat hij zich alleen gevoelt. Hij zit te lezen. Of hij er veel aan heeft? We gelooven het niet. Doch ziet, waarom houdt hij op éénmaal dat boek zoo hoog, zoodat we zijn gezigt niet eens meer zien kunnen? Zoo even zag hij veel vrijer om zich henen, en nu— maar dat w'e die jongelui ook niet opmerkten, die aan ’t vorige station werden opgenomen: zouden het ook Studenten wezen? Ik wed, dat hij hen daarvoor houdt! Dat vreeselijke groenloopenl Ei ziet eens, daar kijkt hij over zijn boek henen, even maar, net genoeg om een’ blik van één’ der heeren op te vangen, en vóór zich te kijken als een schooljongen, die voor de eerste maal zijn werk niet af heeft. Maar, daar begroet onze ijvere Pegasus de Jercmiebmg! Dat we ons ook zoo lang ophielden, en niet eerder onzen jongen vriend gingen vergezellen. We, zoeken ons goed bij malkaar; maar verliezen wij hem niet uit het oog! | „UtrecM, liccren! overstappen naar Eottcrdam! " Waar is hij? Als de wind is hij uitgestapt, en nog ■ven hebben we tijd om hem tusschen de menigte 1i /.ieii doorsluipen, alsof hij zich schaamde Student te zullen worden. En nadat een jaar verloopen i 5?.... Ik vergde ligt reeds te veel van u, waarde lezer. Vergeef het mij, indien het zoo wezen mogt! Duid het mij niet ten kwade, en laten uwe verbeelding en de mijne vrienden blijven! Vaarwel 1 31 Sept. 58. M. S. BLADVULLING. (uit het leve.v.) Ik zag eene dame in de comedie-zaal hare dochter beschouwen, die vóór haar in de loge zat. Mijne verbeelding stelde mij een* schilder voor, op eene tentoonstelling zijn eigen schilderij bewonderende omdat hij ’t zoo gaarne kwijt wou wezen. FAEEWELL TO MY EEIENDS. ¥ arewell my friends l the time is come, No loDger may I rocdn Thro* this my secoad-Fatherland My country calls me home ! yarewell my friends ! the time ia come The sadd’ning time to part; Ah 1 wheuce this sigh, this glowing tear ? Be still, my aching heart! Barewell my friends ! the time is come, No more with you I*ll be. \Vhen seated round the jovial board Ah ! then , remember me ! Farewell my friends I the time is come Too soon I leare you all , Fain would I stay bat loudly rings My sacred duty’s cal). And list! me thinks I hear the shouts Of joy, and greetings home ! Fain would I stay hut hark! that call; ~ O when , when will he come ? “ Farewell to you, fair maiden friends ! Would I eould linger here! But, still, you’ll bloom on Mem’ry’s page Bedew’d by friendship's tear. I mourn to part, with those I lovc, With friends, I’U meet no more No more! dread word, that chills my heart And marrs the bliss of yore. The shorcs of Holland fast recede From my tear-dimmed view, A long farewell to all my friends ! A long a last adieu ! Oct. 1858. S. P. N. ILLUSIE La raison a nos voeux ouvre uue autre carrièiT. Gresset. Sidney. Act. 11. Scene 11. knaap is jongeling geworden. Met de ontwik- zijns ligcliaams ging die van zijnen geest de kring van zijn denken heeft zich uitgebreid. I? Wat hem vroeger aantrok en bekoorde, wat hem gelukkiger dan een’ koning maken kon, heeft nu voor hem alle waarde verloren. Zijn geest neemt hooger vlugt. De tijd der kinderspelen is voorbij; het sp(d der verbeelding vangt aan. Zie den krachtigcn jongeling de eerste schreden zetten op de levensbaan. | Voortgedreven door het jeugdig vuur, dat zijne adeien doorstroomt en liet ruime hart met verdubbelde slagen doet kloppen, jaagt hij naar het wit. Zonder ruste, onvermoeid snelt hij voort; voor hetgeen hem omgeeft, geen enkele blik. Eeeds meent hij haar in de nevelen Vipt verschiet te ontwaren, die schoone, betooverend schooiie wereld, waarnaar hij zoolang heeft gestreefd. Ginds zal hij zien en tasten en genieten wat tot nu toe hem heeft ontbroken; daar zal de vervulling wezen van de vurigste wenschen zijner ziel. En nu . . . hij heeft zijn doel bereikt, maar heeft liij gevonden wat hij dacht te zullen vinden ? De nevelen zijn opgelost; de tooverbeelden zijn verdwenen . . . niets dan eene kale rots! . . . Steen, koude steen voor het goddelijk tafereel, vol licht en warmte, dat het verraderlijk noodlot voor het oog des jongelings ontrolde !. . . Steen, koude steen voor de zaligheid, waarnaar zijne ziele had gesmacht! Gij kent dit beeld, lezer. Het i.s zoowel het uwe als het mijne. Of was er niet ook voor u een tijd, waarin ge droomdet van eene tooverwereld, zoo schoon, zoo onuitsprekelijk schoon, dat het bevreemden moet hoe ge zoo lang nog daarnaar hebt kunnen jagen, zonder er aan te denken, dat teleurstelling wel eens het einde zou kunnen idjn ? Hebt ook gij niet eenmaal geloofd, dat in de vervulling uwer droomerijen uw hoogste geluk gelegen was? En toen gij gestuit werdt in uwe vaart; toen de spookachtige, bedriegelijke nevelen waren weggenomen, en tevens uwe droombeelden waren verdwenen, hebt ook gij toen niet de koude, kale rots der werkelijkheid in al hare naaktheid aanschouwd? Reik mij de hand, broeder, ik leed die bittere teleurstelling evenals gij j ik weet wat ge toen hebt b-pvopl,! if. 7 Ën im?.... Hebt ge troost gevonden? Heeft de ondervinding u geleerd? Zoo menigeen blijft ontevreden met het bestaande , onverzoenlijk met de werkelijkheid. Zoo menigeen blijft treuren om de droombeelden, die de tijd in rook heeft doen opgaan, zoo menigeen waant daarmee al het geluk verloren. Toen toch was het de gulden tijd des levens; toen klopte het hart zoo snel voor al wat goed is en groot; toen was de ziel met geestdrift vervuld voor al wat edel is en schoon; toen was de levensadem liefde. Maar thans .... de ijskoude adem der werkelijkheid heeft de weldadige warmte van het gemoed doen bekoelen; het leven is daar zonder poëzij. En wat, zoo spreekt men verder, en wat gaf die werkelijkheid in de plaats van al wat ons werd ontnomen? Ons hart gloeide van liefde voor de menschheid; onze krachten, ja, ons bloed, wanneer het noodig mogt wezen, hadden we haar toegezegd; hare hulde en dankbaarheid zou , onze kroon zijn; maar hoe leerden we die menschheid kennen? Als liefde predikende met de lippen, haat omdragende in het hart; als weldaden aannemende, om ze later met ondank te vergelden; als onwaardigen vergodende en edelen verachtende; als slaven van de laagste eigenbaat. We zochten vriendschap, broederschap, we zijn verraden en bespot! O zalige tijd der idealen, waarom zooras gevloden? Waarom niet langer uwe tooverstaf gezwaaid! Gij, die zoo klaagt, hebt go wel eens bedaard er over nagedacht, of hetgeen ge betreurt waarlijk verdient betreurd te worden, en of uwe tegenwoordige wereldbeschouwing wel de ware is? Gij jammert om uwe vervlogen idealen! Maar wat Waren ze anders dan tooverbeelden, kinderen van eene overspannen verbeelding, die niet geleid en bestuurd door de rede, u blind maakte voor het werkelijke leven? Tooverbeelden, schoon van vorm, maar ijl en ledig, zonder zelfstandigheid. Ge hebt ze willen gi'ijpen, willen omvatten en ze zijn verdwenen; wat wonder! t Was illusie, vrienden, ’t was logen wat uwe pliantasie u deed zien. En zoudt ge nu altyd trem-en, altijd klagen, omdat de betoovering werd opgeheven, omdat de blinddoek weggenomen is en gij waarheid hebt aanschouwd ? Ge waart dan niet ongelijk aan het kind, dat schreijend eene uiteengespatte zeepbel wil herkrijgen. En zoudt ge de liefde bannen uit uw hart, omdat wederliefde bij de menschen zoo schaars eii zoo gering gevonden wordt? Zoudt ge de hulde der dankbaren versmaden, omdat er zijn die haar aan onwaardigen plegen te bieden? Zoudt ge de gansche menschheid met uwe verachting beladen, omdat zij in waarheid niet is, zooals uwe dichterlijke, maar ook valsche verbeelding haar u voorspiegelde? Ge zoudt dan verzinken iu diezelfde eigenbaat, welke ge straks verafschuwd hebt; dan waren de dagen der jongelingschap u ten vloek geworden. Opgeheven het treurend hoofd; den blik op de toekomst gevestigd, het verleden zij vergeten! „Verloren ist verloren, und hin ist hin! " Laat ons geen heil verwachten van ijdele droomerijen, nu we geleerd hebben, dat teleurstelling het einde is. Verzoenen we ons met de werkelijkheid, waarin we moeten leven, werken. Daar is eene kostelijke kiem in ons harte gelegd; dat we haar ontwikkelen, dat we onzen zin voor het sehoone oefenen, dat het verhevene en het sehoone onze geniën zijn door het leven. En dan de poezij? Zij is niet verloren. Wc spraken van de rots der werkelijkheid. Tot nog toe zaagt ge in haar niets dan een’ onbehagelijken, konden .'vormloozen klomp. Welnu aanschouwt haar met onbeneveld oog, laat liet goddelijk licht der rede haar bestralen, straks wordt zij met duizend schoone tinten overgoten; hoogten en diepten, ruw en vlak, alles smelt zamen in één harmonisch geheel, waarin poezij met waarheid is vereend. Die rots bestegen, broeders! Zij het pad ook steil, ’t voert hooger op, en aan verkwikking zal het niet ontbreken. . MëÜen kracht! Ik wensch ze u en mij toe op A moejelijke levensreis. Onze leuze zij en blijve: voorwaarts! 1 Nov. 1858. M—t. LA SÉRÉNADE, ROMANCE SANS PAROLES. M. 8 Notendiuk der Stoom-Snelpers-Drukkerü van Gebe. VAN ES te AJISTEED-Ut, -N’ oo E D EN ZUID. ff ’t Zal wel gaen. vrije uiting der gedachten, een kind van onzeu tijd. Wie zou het niet met dankbaarheid erkennen , als een van die sehoone en grootsche overwinningen, die na zoo menige ernstige seher- mutseling, na zoo menigen bloedigen veldslag op (leii vijand behaald zijn? dmg slechts worde niet vergeten, het voegt geen strijder, veel min een overwinnaar te rusten op zijne laauweren. Zoolang de vijand nog niet ten eenenmale heeft opgehouden te bestaan ~ hetzij hij tot vriend is geworden, hetzij tot stof wedergekeerd,- moeten de wachtvuren blijven branden , en de wachters op hun post. Dat hebben onze broeders uit het Zuiden begrepen! i) 1) Door de uitgave van den bundel Noord en Zuid, eerst te Gent, en sedert 1858 te Brussel nitgegeven'bij den Hr. F. van Meenen aldaar. M 9 Zij voeren kamp voor de dierbaarste rechten der menschheid. Zij sluiten zich aan bij die edelen, die den mensch door vrijheid willen opleiden tot zijne verhevene bestemming. ,/De mensch is vrij , o vriend, waarom gezucht ? zoo vloeide het ook van hunne lippen. „Op ten strijde!" is de wapenb’eet, die zij tot ons doen weêrklinken. Noord en Zuid, zoo jammerlijk gescheiden , in dien heiligen kampstrijd te vereenigen, welk eene schoone, welk eene heerlijke leuze I ' Zij roepen ons toe : Schaart u met ons onder één banier! En wij ! wat zullen wij doen ? Zouden wij nog aarzelen ? Neen, medebroeders, de studenten-wereld heeft behoefte aan de uiting harer denkbeelden. Voor academiebladen scheen de tijd niet rijp. Welaan de proef genomen met een gemeenschappelijken bundel. *) Te Gent sloot men vroeger eene Pacificatie: ons is 1) Het stukje waarom yezucht komt voor in t Iste Deel in 1856 uitgegeven. 2) De lucifer en het ünirersiteitsblad volgden op- cn stierven na elkander. Eene poging door den Eedacteur van het sedert mede overleden Utrechtsch Weekblad aangewend om 3 kolommen aan de Studentenwereld af te staan, mislukte om bijzondere redenen. | 3) Men wordt verzocht hier in het oog te houden, dat de Vlaamsche beweging een strijd is voor de naauwere aansluiting aan Nederland. het voorbehouden, die in dezen tijd te hernieuwen. Met vreugde zagen wij de eerste vruchten van dien arbeid. Toon en strekking stelden onze hoog gespannen verwachting geenszins te leur. Een gevoel van warme liefde voor al wat schoon en edel is op het ruime veld van wetenschap en kunst, treffen wij er in ruime mate aan. En wat zouden wij meer verlangen? Met denzelfden brandenden ijver bezield, ontmoeten wij de strijders op elk terrein, op elk rusteloos om de zegepraal kampende. Het IS waar, er zijn ijsschotsen rondom hen, maar üou de warmte van hun gemoed die niet kunnen doen smelten ? Waarom niet? Hier is geen winterzon, die ter iiaauwernood de bevrozene plassen ontdooit, hier is cene heerlijke lentezon, die hare verwarmende stralen schiet. En zou het ijs dmi nog bestand zijn? Is die zou met de Uefdeblik, die de hemel toewerpt aan de aarde, de openmg waardoor de krachten van het hoogerc nedergestort en uitgegoten worden op het lagere. «Waar knorrige mannen koud en stijf Van wijsheid en bedaardheid spreken, Aan al wie ’t dwanghemd om zijn lijf De keten van zijn hand... wil breken Wij minnaars van het vrije lied, Daar zijn wij niet. Maar komt tot ons een vrije stem, Ben stem uit mannenborst gesprongen. Die roept met vasten, stouten klem : „Vooruit! bet oude pleit voldongen ! " Studenten , moedig, jong en vrij, Daar zijn ook wij. " Zoo sprak de aanvoerder") en duizendwerf weerkaatste de ecbo het gesprokene, zelfs tot op de zeven heuvelen daar ginds aan den Tiber, in dat schoone land waarvan de dichter zingt: ■") „ Kent gij ’t land niet der Citroenen, ’t Land niet waar de Oranje gloeit, Waar de hooge lauwren groenen , Waar de myrtli in stilte bloeit, Waar de rotsen rozen bieden , Elke beek als zilver vliet ? Kent gij ’t land der Hesperiden, Heel Europaas lusthof niet ? " Wie zou zulk een-kracht aan Studenten-toonen hebben durven toeschrijven? En toch zij waren er reeds vernomen, getuige de Index die er ons de berichten van overbracht, als 1) JuLius VuYLSTEKER uit Gent. Zie deel II p. 252. 2) De ilicliter E. Geibel. Zie de bloemen uit den vreemde vertaald door J. J. D. Ten Kate , p. 36. 3) Het dagblad la Patrie van Brugge van Zaturdag 25 September 1857 , orgaan van den Bisscbop de Maiou , deelde ware hij de landmail, die de tijdingen uit overzeeschc gewesten herwaarts aan voerde. Maar de Gentsche Pacificatie was slechts eene voorbereiding; de Unie van Utrecht verbond zeven Provinciën ; zou de Unie van Brussel “) er niet eenige aan kunnen toebrengen. u’t Zal wel gaen," is immers met vurige letteren geschreven op het vaandel dat hoog boven het namelijk mede, dat de Paas het eerste deel van Noord en Zuid op den Index had geplaatst. 1) De Brusselsche studenten nitmakende bet taalminnend studentengenootschap onder de kenspreuk: Schild en Vriend, gaven nadat de Gentenaars op allerlei wijze hemoeijelijkt waren, als hehoorende tot een der Staats-aeadcmiën , dus van Ministerielen en Eectoralen willekeur afhangende , den 2 Januarij 1858 het 2de Deel van Noord en Zuid, geheel in denzclfden geest als het Iste mt. Om deze identiteit te staven wijs ik slechts op de treffende woorden (D. 11. p. 6.) Zweer ’t by u, o Zoon der Vryheid Martelaer van Nederland! Gy, die met verhoogde blyheid , Neerziet op dien broederband; Eerste 'Willem van Oranje, Schrik der dweepzucht en van Spanje, Kneuz’ hen ’tjuk toch aed’men zy : Noord en Zuid zijn niet gescheiden. Hoort dien wapenkreet van beiden , Hoort die leuze: dood of vry ! Ik zeide eenige provinciën, omdat de zuidelijke, zooals Henegouwen , Namen enz. meer Eranschgezind zijn. strijdperk gezwaaid wordt, als een teeken voor de strijders. „Voortaan in digten drom verbonden,') Te velde, Noord en Zuid voor ’t Eegt! Sloeg tweespalt u ook wijde wonden. Uw moed bleef Nederlandscli, – dus hecht." Uit Chaos en Eros ontstond al wat bestaat. Zoo zij hier te zamen werken, waarom dan gewijfeld ? De Brusselsche broeders brengen onder de leuze: Schild en vriend, krachtige goed-gedisciplineerde hulptroepen aan. Te recht merken zij in de vomrede van het door hen uitgegeven werkje, aan: „Noord en Zuid is een vrije tribune voor den Nederlandsehen Student." Ik zou er alleen aan willen toevoegen in den stijl der Grondwet: is en blijft. Want zij was het toen de Gentsche broeders haar oprichtten en handhaafden. En die broeders, zij zijn niet geweken. Hun drukker =) heeft hen verraden; de 1) Zie Weêrklank aan Dldymus, aan mijne Noord-Nederlandsehe Bloeders, van Emil. Gent 1857. p. 9 en 10, D. 11. 2) De kroon der Nederlanden is en blijft opgedragen aan Z. M. “WiLiEM FiiEDERiK , enz. 3) De Heer Eng. van der Haeqhen , drukker te Gent en eigenaar van bet Nieuws- en Annonce-Blad „de Gazette van Gent 1 rvelke gebeel Vlaanderen door op bet platteland zeer verspreid is, ontdekte dat het op de pers liggende boekdeel. Paus hun de eere vaii den Index waardig gekeui-d, de Rector Magnificus ') de censuur over hen uitgeoefend en hun met een caesuur willen dreigen. waarvan de kopij reeds meer dan 2 weken in zijne handen berustte, denkwijzen bevatte, die hij niet goedkeurde. En hij, de man, die vroeger beweerde aUes te drukken, (en het ook deed) zoowel den Meehelschen Catechismus en het leven van Sint Antonius, als la fleur des chansons, verklaarde 28 September Noord en Zuid niet te willen iu het licht brengen , en nam de kopij in beslag, totdat men hem genoegzame waarborg zou geven voor de betaling van de 32 eerste, toen reeds door hem afgedrukte exemplaren. Voorwaar, een ongehoord schandaal! 1) Na het ontslag van den Hr. Seekube , die als Eector Magnificus der Gentsche Hoogeschool door den clericalen Minister Bedeckeb was ontslagen, omdat hij zijn zoon naar de Katholijke üniversiteit van Leuven had gezonden, en daarover met al zijne ambtgenooten, welke dien ten gevolge op zijn ontslag aandrongen, overhoop lag, bekleedde Prof. Eoulez dien post. Deze heer vond goed de medewerkers aanteraden , alles uit den bundel weg te nemen, wat de godsdienst der meerderheid kon aanranden en eindelijk zelfs ieder Gentsch Eedacteur of schrijver met excommunicatie te bedreigen. Zoo sprak de man, die den IC Octoher 1855 zeide, dat een gesticht van honger onderwijs geen winkel was, waarvan de hloeijende staat naar het getal der klanten geschat werd. Wat den waren bloei, de grootheid van zulk een gesticht uitmaakt, dat is de wetenschappelijke faam des leeraars, de deugdelijkheid van haar onderwijs, de zegepralen harer leerlingen. En de Gentsche broeders moeiten het plan opgeven, daar uitsluiting zonder beroep onvermijdelijk was. „Het zal wel gaen" bleef hunne leuze, en om de tribune te redden, gaven zij haar over, wel wetende dat de nieuwe wacht een phalanx zou zijn door de vrijheidsmaagd met ondoordringbare punten voorzien.*) Den bundel te beoordeelen ligt niet in mijne bedoeling. Slechts het doel, de poging kwam hier ter sprake. Ik onderstel hem aan al mijne lezers bekend. Die hem nog niet' lazen, beveel ik die lezing ten krachtigste aan. Men vindt er tragedie, men vindt er comedie gelijk in het leven van lederen waren mensch. Een ieder kieze wat hem behaagt. Door verscheidenheid tot eenheid. Maar genoeg, het scheepje loope verder van stapel in het mime sop, waar het te huis behoort en lande na eene voorspoedige reize in een veilige haven behouden aan. Mogen de waren die het medebrengt, eenen goeden aftrek vinden, en het doel dezer aankondiging was volkomen bereikt. 1) De Brusselsche Hoogeschool is eenc vrije, van niemaul afhankelijk. I). N. tête de veau. (SAÜCE POLYGLOTTE.) war einmal ein Studio, n • • mm aimait fort Ie vin; l’Er lebte in duld jnbilo. Miomv TÓ tQ'/üXitiv- Er hielt gar kein Collegium , But slept from four to one; Hielt also aacli kein Dictatum, las liever een’ roman. Da that er sein tentamina. Et il ne sut pas trop; ünd als er that examina tSQiI'TTtTO. Er kriegt wohl kein Consilium, But he did go away, Verliess sein Domicilium, Zijn beeren volgden meê. M. ZO Die konnte er nicht solvere, Et il SC resolva , ’ne Heldeathat zu facere ti vSuTU. Das Wasser war so frigidum. That he did turn from there Er kehrto zum Cubiculum, Om zich te warmen, weer. ünd seht nzin die Mutatio, En lui qui s’ opera : Er ging jetzt zum Collegio , rQacf top T'i litjfxtpu, That glanzvoll aeine Examina, Became a great wise man 1 Und nun mit der Historia Ik hier aan ’t einde ben G. DE KLEURMANNETJENS. EENE MIJMERING. Kwame er eens een zedekundig talent, en een echt wijsgeerig genie, die ons van den geheelen inwendigeu mensch een anatomisch, ethnologisch Kabinet liet aanschouwen, met alle afwijkingen , misgeboorten en tevens de ontwikkelingsperioden, de Embryo’s, van het goed en kw'aad —en ware de kunstenaar hoven dat in staat om alles uit te leggen ! Gedacklen-Mozaïek. Lubiunk Weddik. behoeft, voorwaar, geen honderd-oogicre Argus te zijn, om eene zekere overeenkomst op merken, tusschen de menschen-en dierenwereld! behoeft men niet naar Lapland of Cochin-Ghina te reizen , om die waarheid bevestigd te zien ! In onze dagelijksche omgeving hebben we niimschoots gelegenheid om de noodige opmerkingen en vergelijkingen te maken met of zonder den bril der bespotting. De menschen-wereld is in vele opzigten gelijk aan een groote, rijk-voorziene „ Artis «—waarin al ler- hande soorten van dieren ronddwalen , die op hnn tijd eten , di'inken , slapen en uitknippen ! Waarheen uitknippen? .... Ja, waarheen? Een zeker geestige, hollandsche schrijver bevestigt mijne uitspraak , wanneer hij Shakespeare karakteriseert, als : // the paragon of animals " ; Boileau , als -. „Ie plus sot Animal" ; en Ten Kate als : ,/ Dubbelmensch, half dier , half Engel! " In hoeverre zijne teekening van de drie bovengenoemde dieren juist is moet hij maar weten ! En wie herinnert zich niet hoe Alexander v. H. eene zekere overeenkomst tusschen mensch en dier heeft willen aantoonen, in twee allergeestigste teekeningen. Ik bedoel de eene teekening, waar een zeker qwilms, in een’ diergaarde rondwandelende, eindelijk vis a, vis komt te staan met een’ Struis, en uit „Buffon" , dat hij in zijne hand heeft, ’t volgende leest: „ Thévenot is de eenige die zegt, dat zij zich bij paren vereenigen, en dat ieder mannetje slechts één wijfje heeft!" En eene andere teekening, waar een’ familie staat te kijken naar een fameus leelijken baviaan (kees boggum) , terwijl een pas ontluikend spruitje, met ’t onschuldigste gezigt der wereld, zijne moeder toeroept: I, Mama ! Moessie 1 Mama dan toch ! is ’m dat nou , die uwe laas zei dat zoo op Oome lijk ?" —En Oome staat er naast met een leuk bakkes! Ik kan ’t mij best begrijpen, dat de leer der zielsverhuizing spoedig vele aanhangers telde. Want, waarlijk, als de zoet-trillende, tot smeltens-roerciide stem van ’n Jenny Lind ons kippenvel doet krijgen , of elk haar van ons hoofd tot de dikte van ’n pijpensteel doet zwellen, wie voelt dan niet de gedachte bij hem oprijzen : „ Zou ze ook eigenlijk een Nachtegaal zijn ! " Of ook , wanneer men zoo menigen rhinocerossigen-boeren-bengel, in de kerk, de schoonste melodiën uitbraken met een’ schor-ki-aaijerig-ravengekras zoo dat onze ooren er buikpijn van krijgen wie twijfelt er dan nog aan , of zijn os-achtige Hobgheid is bezeten van een twaalftal raven-zielen ! En zoo voortgaande, zouden we vragen; wat belet ons te denken, dat menig lief Eva’szieltje haar hagelwitte tandjes reeds dikwijls heeft vastgeklemd in een paté de foie gras, te zamengeflanst uit de lever van haar over- overgi-oot miem, en uit ’t spek van een lang vergeten, getruffeerden, kranigen galant!? Laat mij echter niet geheel den vrijen fëugel aan mijne voorthollende fantasie geven; ik zóu anders gevaar loopen zenuwachtige dametjes in den toestand te brengen waarin de onnavolgbare stift van V. H. ze heeft geplaatst, in zijne overbekende schets: «Bij Hnaar bed gaan’n of, ik zou anderen in de verbeelding kunnen brengen, dat ik geheime voorstander ben van de potsierhjke leer der Metempsychosis, en dat zou me, o, zoo spijten! De schoone secte mag voor ditmaal nisten. Ik zin»- van: „Adams diep ontaard geslacht!" waaronder ik dan alleen de „mannetjes" wil begrepen hebben. Eenige menschen-mannetjes uit eene zekere classis der dierenwereld! Ik spreek niet van de —papegaaijen (de napraters); of van de ganzen (de schreeuwers) ; of van de tmrmen (de boek-wurmen); of van de Inijaarde (de soesen-vervelende plasten); of van de deêrmuizen (de haar-bijters); of van de kreeften (de achter-uitloopende overdonderde gnoso-phobiën); of van de ploegschaar-neuzige zwijnen (de mispunten der schepping); of van de springende kikkers-. „Blaaskaak cnm suis" (de tarantula-gebeten fransche na-apers); of van de ezels Iverhum sapienti of van de slanke-F'eWhonden (de viveurs); of van de apen (de snoepers!); of van de Uoedzuigers de Yampijrs (de... likkers); of eindelijk en ten laatste, van de adderengebroedssls, ijtploertendom)-, neen, Gudsjeminietje! neen, laat dat volkje , in ,’s hemels naam, gerust ophoepelen naai Faddan-Aran, of naar de Elyseesche velden! Of, zij vinden indien mijne vrome bede verhoord wordt bij Neptunus allen een fluweelen bedje bij ’t schubbengeslacht, zoo diep mogelijk onder de zoute wateren. Ik besnaar mijn lier voor een gansch ander, gansch beter, edel geslacht (!) ’t geslacht der klem-mannetjens! Ja, de kleurmannetjcns, die zijn’t, die mij eigenlijk aan ’t mijmeren hebben gebragt. Aardige, lieve beestjens voorwaar! die wel zes of meer verschillende kleuren in een enkel uur tijds kunnen aannemen I Welk een aan- zienlijk gedeelte beslaan zij niet, in de gi-oote „Zoölogical Gardens" der menschheid! O, zou ik ze een voor een den kop willen af bijten, en hun overschot tot huts-pot willen vermorzelen uit liefde, uit loutere liefde! Hadde ik de pen van Dickens of Sterne – de teekenpen van Alexander V. PI. of Leech, kijk, ik zou schrijven en teekenen dat hooren en zien mij vergingen, om die lieve aardige beestjens beter te doen kennen en waardeeren! Ik zou me, ongetwijfeld, daardoor een’ naam verwerven, zóó gr00t.... zóó gr00t.... dat ik er achter zou kunnen zitten, als achter den Dhawhalagieri! We zullen voor een oogenblik ons verledigen met naar de snijkamer te gaan, en toe te zien hoe de doctor eenige klcurmannetjens onder ’t ontleedmes brengt; men gelieve vooral een fleschje /,Eau-de-Cologne" bij de liand te hebben, want ’t gezigt van zulke akeligheden zou den toeschouwers kunnen walgen, (’t Kan er somtijds vermoerd stinken in zoo’n snijkamer!) Of, om voor een oogenblik minder beeldsprakig te zijn, we zullen eenige Adams-zonen ’t revue laten passeren, om ons te overtuigen, dat er exemplaren onder ons, stof-likkers, zijn, die afch’ukken kunnen genoemd worden van Heiiirioli Heine’s teekening; n Die Wahrheit Schwindet von der Erde, Auch mit der Treu ist es verhei. Die Hunde wedeln noch und stinken Wie gonst, doch sind sie nicht mehr treu “ Wie komt da& aan, in ’t voorste gelid?... die daar... die er zoo gvoen uitziet, en zijn borst zoo fier draagt, die poken-gestalte met zijn eksteroogen. O, ’t is mijn oude gewezen academie-vriend. Baron van tot Souspieds-hVirg, thans. Burgemeester van Luilekkerland een piet van ’t eerste water! Ziet hem slechts aan, en ge vindt de woorden van Horatius in zijne oogen weerkaatst! Nullus homo est, qui se non praefert omnibus unura Hinc Ego prima personarum vocatur 1 “ Til onzen zaligen Studententijd, toen we nog geen verschil' van rang kenden, toen we nog zoo jolig bisschop zaten te drinken, (en mijn vriend, de Baron, kon pimpelen dat hij er sponsachtig van werd) toen we nog te zamen ’t n Gaudeamus" aanstemden, toen we als Damon en Pythias daarheen leefden; ja, toen, toen zwoeren we eene eeuwige vriendschap, toen zouden we voor elkaêr het hoofd onder de guillotine hebben willen leggen, (als ’t volstrekt moest!). En nu? Hij ziet mij niet aan; hij teil mij niet erkennen. Beklagenswaardige groen\ Als Student is hij ontgroend, toen kreeg hij een rood fluweelen petjen op, maar als maatschappelijk dier heeft hij zijn mutsjen weder opgezet! De omstandigheden zijn veranderd; (’aliforniaansche begeerten hebben zich van hem meester gemaakt! En de goud-God heeft onder eede verklaard, dat wanneer de Baron zijn aanbidder wilde worden, Zijn groen mutsjen vooral zigtbaar moest zijn! Tempora nmtantnr, et nos in ülis _ Armzalig kleurmannetjen I „ Thmk how posterity will treat thy name , And buy a rope, that fnture times may teil rhou bast at least bestowed one penny well!" En wie komt daar? n» 5 in de middenrei? lemand met een Azteeken-bakkes; hij stapt zoo didftig, en zijne oogbollen rolden zoo vurig, zoo angstig rond, als of hij bang is voor den.... Duevel!? ’t Is mijn gewezen academievriend, Willem Kranendraaijer; thans, Wel Edel Gestrenge, berucht voor zijn elastiek geweten! In onzen volzaligen Studententijd – „toen ’t ligchaam altoos vol van kracht, do borst vol van moed, ’t hart vol van liefde, ’t hoofd vol van geest en de beurs leêwas«, – toen we elkaör broederlijk omhelsden ondw schuimende bokalen, toen Kraantje (zoo heette hij in de wandeling) zoo rein was als de reinste der Engelen tegenover een meisje van zestien jaar, en Eau een dikke boerenmeid « _ toen we nog toasten sloegen, dat de glazen er bloedige tranen van schreiden, toen we nog vol geestdiift juichten: aWer nicht Hebt Weib, Wein nnd Gcang, Er bleibt ein Narr sein leben lanar!" Ja, toen, toen zwoeren we elkaêr de trouw van Orestcs en Pylades, toen zouden we des noods onze „ inexpressibles" ten dienste van elkaêr hebben verkocht! En nu? Hij ziet mij niet aan; hij wil mij niet erkennen! Beklagenswaardige Ora>ye-appel! Wie heeft ’t ooit kunnen vermoeden , dat de zon des maatschappelijken levens u zoo spoedig van kleur zou doen veranderen! De windhaan staat boven op den toren , „de wind waait (hem) waarhenen hij wil; gij hoort zijn geluid, maar gij weet niet van waar hij komt of waar hij henen gaat 1 " Armzalig kleurmannetjen! Van u heeft Henrich Heike gezongen : „ Nach des Menschen holden Bildniss Sehiff Gott intressante Affen 1 " En wie komen daar aanzetten, N“ 10, 11, 12? N" 10, met een pannekoeken aangezigt, en een grafacbtigen buik, waarin reeds menig onschuldig stuk paardenvlecsch ligt begraven; en N» 11, met die ijzervarkenpennen op zijn kegelvormig caput, die maar met geen mogelijkheid plat willen blijven; en N» 12, met die steltenbeenen, dat bankige voorhoofd (promontoium bonae spei), die vèruitsehietende wenkbraauwen, die hem als twee wagententen boven de oogen hangen!? Potstausend! Wie zijn ze? Zij zijn zeker uit de lucbi komen vallen als Ponderpadden," bij pcelegen heid dat de sluizen des Hemels wat wijd opengetrokken werden. Vaaag excuus! Hoeden, petten af mijne Heeren; ’t zijn drie gewezen aeademie-vrienden. In onzen zaligen studententijd, toen we nog te zamen ketel na ketel slemp opslorpten ; (of ook wel den oorlog verklaarden aan menigen fleseh „ Cantemerle" of„Poinmies Agassac " en dan (uit wreedaardiglieid) de strooineii bloeds opdronken die uit hunne ingewanden stroomden) – in dien volzaligen tijd „toen we God liefhadden boven alles en toeh soms profaneerden ," toen we met Cassius vroegen: „Give me thy hand" en met Brutus antwoordden „ and my heart! " toen we zoo luidkeels elkaer toegalmden: „for he is a jolly good fellow" ; Ja, toen , toen hebben we zooveel beloofd —en zulke zoete droomen gedi-oomd, toen zouden we elkaêr hebben aangehangen, zelfs wanneer één onzer veroordeeld werd om in den donkeren Stijx te springen, of met den driekoppigen Cerberus, in ’t rijk van Pluto, te vechten! En nu? ... . Zij zien me niet aan; zij vMlen me niet erkennen 1 Of liever, ze zien op mij neer met een medelijdend glimlaehjen, als op een zoon van „Baal-Zebub". Zij stappen met Apothekers-befjens, en tafellakens om hunne halsen; de oogen ten Hemel geslagen. O, quantum muiatus ah Ulo! Met den Studenten-frak hebben ze Studenten-fideliteit afgelegd; de nonchalante Student is verdronken in den houterigen Dominé I a Nature indeed denied them sense, Bnt gave thcm legs aud impudence, That beats alle understanding.'' Bekrompenheid en kleingeestigheid doen hen een anathema uitspreken over datgene en diegenen waaraan en aan wie zij toch zoo zeer verknocht waren in den Studententijd ! Eene andere omgeving vormt hen tot andere (ook tot betere ?) menschen. ’t Zijn laudatores temporis acti die liefst nieuwe lappen op een oud kleed zullen zetten, om het te behouden, in plaats van een nieuw en beter kleed te maken. Would-be Hervormers der menschheid ! die eene gemeente altijd willen vergasten op zware onverteerbare spijzen, (als daar zijn : Beefsteaks en hard-gekookte eijeren zonder agurkies!) in stede van afwisselende geregten op te disschen , en de digestie organen der hongerende zielen niet te zeer te taxeren! Ja, ’t zijn van die menschen , die, ook in ’t heetit van den zomer, ’t liefst preeken over de heetste plaatsjens uit de Schrift; en dan nog bovendien hunne Orationes ad populum opsieren met de gloeijendste kleuren ! In den Studententijd hielden zij ’t met Byron : „ The best of life is but intoxication!" , maar later worden de //Spreuken Salomo’s" bij voorkeur gelezen , vooral waar de Wijze Koning te velde trekt tegen de geliefkoosde plant van Vader Noach, in dier voege: //De wijn is een spotter; de sterke drank is woelachtig." //Zie den wijn niet aan als hij zich vertoont," enz. 1) Zou men hieruit kunnen opmaken, dat er ten tijde van Salomo nog geen „ Liehfrauenmilch " werd gedronken ? Aan de Academie waren zij zoo stroopcrig, zoo meê doogend, en later cayenne peper, en schorpioen doodknijpertjens ! O, armzalige kleurmannetjens ! V Die miserablen Christen ! Die niemand Piëtisten Betitelt, als sie selben sich 1 En wie komt daar ? ... . Neen, nu, in ’s Hemels naam, niet meer; we zullen t ontleedmes maar laten bijsteken en zullen de snijkamer maar liefst verlaten. Abah! .. . . ’t begint me hier zoo drukkend, zoo benaauwd te worden: wat ruiken die beestjens akelig! Ik zou bijkans kunnen wensehcn, dat ik neus-loos ter wereld ware gekomen ! Wel nu, wat dunkt u, waarde lezer ! Zouden er waarlijk zulke becstjens gevonden worden in de mensehendiergaarde? Nou of er! Menig een heeft ’t tot zijne droefheid moeten ondervinden te laat! Wat jammer dat we niet met de ondervinding van een Methusalach aan de Academie komen aan de Academie der wereld! Zie zoo ! mijne taak is geëindigd; ik ontwaak uit mijne mijmering; en ik zou nu kunnen besluiten met t schoolsche: „ quod era demonstrandum" maar ik wil toch eerst nog afscheid nemen van mijne kleurmannetjens ! anders konden zij denken dat ik boos op hen ben ! A£ 11 Adieu! Barm van Gulpendam, tot Sous-pieds-harg / met uw groen petjen , wat kan ik u beters toewenschen dan dat ge gras moogt eten met Nebukadnezer ! Adieu! Willem Kraantjen ! ü wenscli ik toe , een zachten dood in een stuk-vat „ most" ; daar kan uw kraantjen u nog van pas komen ! Adieu! Jan , Piet en Klaas ! dat ieder uwer door een grooten Spaanscben-vlieg moog’ gezuiverd worden van de kwade stoiFen, die uw ligcbaam ondermijnen; („ een laauw , flaauw haverdegord-vriendschapspapje zal u geen nut doen") en daarna als uitgedroogde bokkings in de „rooh-kamer‘> moog’ hangen is mijn liartewensch ! 13 Nov. 1858. P. S. Men gelieve overal onder academie-®n«M(fe te verstaan, dezulken die voor vrienden hellen willen doorgaan aan de academie; maar ’t nooit in waarheid waren ! Schijn-vrienden – Vampyrs – Kleurmannetjens ! Immers , de echte vriendschap kan hier niet bedoeld zijn; die trekt niet alle dag een ander „Jasjen" aan! ARME LUCIE! {ln den trant van Jan van Beers.) sneeuw lag op ’t veld en het ijs in de stroomen, *t Was winter ook binnen de muren der stad,] En d’ ijzel omschorste de takken der boomen , Sinds lang reeds beroofd van het dorrende blad. ’t Werd avond en *t licht achter Üonk’rende ruiten, Zoo prachtig door ’t oosten met bloemen bemaald, Schoot helderder telkens heur stralen naar buiten, Baar de avondzon vroeg reeds naar 't west was gedaald. Doch kraakt ook het sneeuw'dek en nijpt ook de koude In t grootsche paleis, in die schitterende zaal Kwam zeker geen gast, wien de vorst hind*ren zonde op t bal bij dcD hertog van Berkelendaal. Ook bij glndscbe trotsche woning Voor de hooggewelfde poort, Wacht het rijtuig één der gasten. Snuivend wil de klepper voort. Maar hoe grootsch die huizing schijne. Helder thans door gaz verlicht, Toch heeft reeds de dood zijn schreden Naar die breede deur gericht. Want daar binnen in de kamer Bij het knappend wintervuur, In een hoogen stoel gezonken Beidde een jonkvrouw ’t laatste uur. ’tWas een maagd naauw twintig jaren. Blanker dan de sneeuw op ’t veld, Docli de doodsverw op heur kaken Had reeds lang haar lot gespeld. In ’t vertrek zat ook de moeder Weenend met gebroken hart. Samen met een tweede dochter Gants verzonken in heur smart. Deze met heur achttien jaren. Met heur koon als rozenrood , W'as gedoscht in *t prachtig balkleed; Hier het leven, daar de dood! wLucie," sprak ze tot haar zuster. Is op uw verzoek geweest Dat ik mij ten dans bereidde. Neen, ik ga niet naar het feest. Zonden niet uw bleeke trekken, Lijdende in deez gure nacht. Mij als een verwijt verschijnen Onder feestgewoel en pracht?" En de zieke sprak: „Ach, Jenny, Doe dit laatst genoegen mij, Ga toch waar de vreugde zetelt. ’t Leven is zoo rasch voorbij, ’k Zal dan denken aan die dagen Toen ik, zorgeloos van hart, Midden door de dansrij zweefde Niet gedachtig aan de smart." Op ’t feest bij den hertog van Berkelendaal Daar klinkt het orkest in de prachtige zaal, Daar dansen de gasten zoo schitt’rend gekleed: Niet e'én denkt gewis daar aan rouw of aan leed Docli de zieke bij beur moeder Zat toen neer in stille smart; „ Moeder , “ sprak zij onder snikken n Zeker valt het sterven hard Als men naauw een luttel jaren , Op des lerens gladde baan. Van geen smart of ramp bewast nog Onbezorgd is voortgegaan; Doch ’k heb in dit korte leven Zoo véél kommer reeds doorstaan, Dat mijn een’ge hoop is ’t sterven, Om naar beter oord te gaan. ’t Zal toch beter daar zijn, Moeder, Treur toch niet om mijnen dood. ’k Zal daar van mijn leed bevrijd zijn; ’k Wacht slechts ’t dagend ochtendrood; Want de tering, Moeder, sleept mij Langzaam naar het stille graf. Niets dat me op deez aard ternghondt, Die mij enkel weemoed gaf. “ Op H feest bij den hertog van Berkelendaal Daar klinkt het orkest in de prachtige zaal, Daar dansen de gasten, zoo schittrend gekleed; Niet één denkt gewis daar aan rouw of aan leed, En de arme kranke sprak weer: „Moeder, in dit nachtlijk uur Is ’t mij hier zoo goed te toeven Bij het vrolijk brandead vuur. ’k Wenscli u thans iets raeêtedeelen , , Dat H bekneld gemoed mij drukt En waar mijn bekommerd harte Eaug reeds onder ging gebukt ’k Wilde daarom dat mijn zuster Deel zou nemen aan het bal; Vdór mijn dood is dit het laatste Wellicht, dat ze vieren zal. ’tWas bij ’t geelen van de blaad’ren Aan het eind van ’t vorig jaar Toen ’k met Jonker Siegfried Wulfstein Danste als een gelukkig paar: t Was op ’t feest van zijn verjaring. Dicht herinnert ge u dien dag. ’t Was in ’t laatste van Oktober; Nimmer dat ik schoener zag 1 Want er straalde helder maanlicht Ncêr op >t geelende geboomt. Waar in Siegfrieds hof het boschjen ’tSpiegleud vijvertjen omzoomt. Aan het feestgewoel ontweken Doolde ik daar met Siegfried rond. En als hij mij vleijend toesprak Hing ik luistrend aan zijn mond. Want hij sprak mij van beminnen, Van twee zielen naauw vereend. En ik arme dacht niet dat dit Bitter eens zou zijn beweend, ’kDacht niet aan de gure nachtlucht. Die mij langs de wangen gleed. ’k Dacht niet dat d’Oktobermaanschijn Bron was van oneindig leed." Op ’t feest van den hertog van Berkelendaal Daar klinkt het orkest in de prachtige zaal, Daar dansen de gasten, zoo sehittrend gekleed. Niet één denkt gewis daar aan rouw of aan leed „Moeder» sprak de zieke weder. „Na dien laten najaarsdag ■Wierp een koortskou mij op ’t leger, ’tWas voor ’t laatst dat ’k Siegfried zag. Ach! het was een droeve ervaring Dat ik vol van levenslust. Vol van hoop daar neerlag, langzaam Door den dood in slaap gekust. Toen mijn wangen telkens Meekten En mijn oog zijn glans verloor, Dacht ’k dat hij niet meer zon denken Aan de bruid, die hij verkoor; Want ik zag mijn Siegfried nimmer, Daar hij zelden n bezocht , En ik door de koorts bevangen ’t Leger niet verlaten mocht. En nog later toen ’k weer konde Zitten hier aan uwe zij, En hij niets van zich liet hooren , Dacht hij wis niet meer aan mij. Ja, wellicht deelt hij ook heden Onbezorgd in >t vrolijk feest, Niet gedachtig wat ik, arme, Eertijds voor hem ben geweest. Dra zal Jenny t’ huis zijn. Moeder , ’tls aan ’t einde van den nacht, ’k Wenschte dat zij van mijn Siegfried Mij een blijde tijding bracht. " Op ’t feest van den hertog van Berkclendaal Daar klinkt het orkest in de prachtige zaal, Daar dansen de gasten, zoo schitt’rend gekleed. Niet één denkt gewis daar aan ronw of aan leed. Ook de schoone Jenny had reeds Dikwijls aan den dans gestaan, Doch de rouwe om henr zuster Dreef haar om naar huis te gaan Ijlings rolt zij in het rijtuig Over sneeuw en ijzel voort, En de wakkre, fiere klepper Voert haar weldra voor de poort *, Zij ontsluit de deur der kamer. Waar de kranke zuster toeft Met henr moeder, die de smart reeds Voren op het wezen groeft. In een diep gepeins verzonken Staart de zieke in den glans Van het knappend wintervuurtjen , Denkend aan voorheen en thans. Door het naad’ren van heur zuster liit de mijmering gewekt. Vraagt zij aanstonds vrat ten reden Van ’t gevierd festijn verstrekt. En de schoone, niets vermoedend Van het zusterlijke leed, Dreef een angel in haar boezem, Die H geschokte hart doorsneed : „Zuster," sprak ze, „’s Hertogs dochter Met den bruidkrans op henr hoofd. Werd aan Jonker Siegfried Wulfstein Plechtig voor elks oog verloofd. Doch eer zij nog half voleind had Zonk de kranke maagd ineen: » God ! « hijgt zij , „ kwam dan mijn dood niet Vroeg genoeg voor ’t hart van steen. " Op ’t feest bij den hertog van Berkelendaal Zweeft Siegfried te saam met zijn bruid door da zaal Daar dansen de gasten, zoo schittrend gekleed. Niet eén denkt gewis daar aan touw of aan leed. En ’t werd morgen, want ter kimme Gloorde reeds de purperglans. En het matte winterzonlicht Guldde dra den oostertrans. En daar binnen in die woning Was voor d’arme kranke maagd. Bij het eerste oosterscheemren, Ook henr nchtend reeds gedaagd. En had een der late gasten, Huiswaarts keerend van het feest, ’t Oog daar binnen kunnen vesten Droevig was ’t tooneel geweest; Want de schoone Jenny lag daar. , Treurend om beur zusters dood De aïme Lucie vast omknellend – Als twee rozen wit en rood! En de droeve moeder staarde Doodsbleek op haar kindren neer , Waarvan een sinds ’t nchtendkrieken Woonde bij heur God en Heer. En men hoorde in die woning. Reeds bestraald door ’t morgenrood, Niets dan soms haar droeve weeklacht: „ God! mijn kind, mijn kind is dood 1" Op ’t feest hij den hertog van Berkelendaal Daar klinkt nog ’t orkest in de prachtige zaal, Nog dansen daar gasten, zoo schittrend gekleed. Niet één denkt gewis daar aan rouw of aan leed A. J. t. B. Slachtmaand, 1858. ADM IS S lE-E XAM IN A. is honger onderwijs, in welke betrekking staat het tot het lager en middelbare? Allernoodzakelijkst is de beantwoording dezer j vraag, wU men de'quaestie onderzoeken, in hoeverre eene voorbereiding daartoe noodig is en hoedanig die behoort te worden geregeld. Het spreekt immers van zelf, dat de bekendheid omtrent het wezen eener zaak, aan die der middelen om tot haar te kunnen geraken, altijd behoort vooraf te gaan. Het is dan een onderzoek omtrent bovengenoemde zoo vaak behandelde quaestie , hetwelk ik mij voornam onder dezen titel in te stellen. Niet dat ik mij vermeet over de gevoelens, ontwikkeld door mannen, achtenswaardig, zoowel wegens hunne veel omvattende kennis als door eene veeljarige ondervinj ligtvaardig een oordeel te vellen. Het is meer een kort overzigt omtrent dit onderwerp, hetwelk ik M. 12 in dit opstel wcnschte te geven, ofschoon mij dan ook, waar zulks het gevoegelijkst zal blijken , eenige kleine opmerkingen veroorlovende. De goedgunstige lezer oordeele in hoeverre ik in deze proeve moge hebben geslaagd. Het eigenaardige, dat in het bijzonder het hooger onderwijs kenmerkt, is vrijheid. Het moge zwarigheden opleveren naauwkeurig de grenzen af te bakenen, welke het van lager en middelbaar onderwijs onderscheiden, toch geeft er de wijze, waarop het de wetenschappen behandelt, een eigenaardig karakter aan. Dient het lager onderwijs om in den nog weinig ontwikkelden mensch de kiem tot meerdere beschaving te leggen, zoo zoekt het middelbare, steeds voortgaande, diens geest langzamerhand zoodanig te verheffen en hem tot die hoogte op te voeren, welke hem tot eene zelfstandige en vrije studie in staat stelt. Ziedaar juist wat de hoogescholen karakteriseert. „Nergens dan hier," zegt te regt Mr. C. W. Opzoomeh *) „komt de w'aarheid „ tot haar volle regt; op alle andere scholen is er „ nog een ander doel, waaraan zij in meerdere of „ mindere mate dienstbaar is, hier alleen heerscht „ zij onbeperkt." Hoe nu het bestaan van eenigen slaafschen boei met deze schoone denkbeelden te kunnen 1) Mr. C. \V. Opzoomek. Lessing de vriend der waarheid; redevoering tot opening der akademische lessen , uitgesproken door enz. Amsterdam 1858. iiag. 2. vereenigen? En die vrijheid ze is iioodzakelijk, noodzakelijk niet alleen voor liem, die zelf eenmaal hoopt de wetenschap door zijne studie te verhelderen, maar ook voor hem, die als nuttig lid der maatschappij te eeniger tijd een werkdadig aandeel op haar haren bloei wil uitoefenen. Maar hoe groot het gesehenk moge zijn, hetwelk den aanstaanden aeademic-bm'ger in die vrijheid geschonken wordt, hij moet in staat gesteld zijn, die te kunnen waarderen. En wat zal beter hem daartoe geschikt maken, dan eene goed geregelde voorbereiding ? Is de kennis van sommige wetenschappen, reeds voor ieder, die op den naam van een beschaafd menseh wil aanspraak maken, hoogst nuttig, van hoeveel meer nut, of liever hoe allernoodzakelijkst zal niet de bekendheid daarmede voor hem zijn, die door eene wetenschappelijke opleiding zich boven het gros der mensehen zoekt te verheffen ? Het is derhalve onmogelijk den staat het regt te weigeren van hem, die eenmaal eene maatschappelijke l)t – trekking hoopt te erlangen, of als toekomstig geleerde ook als zoodanig veel nut wenscht te stichten, voldoende bekendheid met de grondslagen, waarop zijne kennis berust, te mogen eischen. Hoe dit behoort te worden geregeld , ziedaar waarmede ik mij nu lioop bezig t(! houden. Het is ieder bekend, hoe treurig de toestand van het hooger onderwijs in ons vaderland tijdens do franschc; ovcrlieersching was. Het was dan ook een der eerste zorgen onzer regering na de restauratie zoo spoedig raogelijk aan de eischen der G. W. te voldoen, en het is daaraan, dat wij het koninklijk besluit van 2 Aug. 1815 te danken hebben. Het zou eene onbillijke handeling zijn , wanneer men dit besluit, vooral als men de omstandigheden nagaat, waaronder het in het leven geroepen is, te streng wilde gispen. *) Het zij genoeg op te merken, dat in de eerste plaats de waarborgen omtrent een voldoend genoten middelbaar onderwijs, die geheel onvoldoende waren, hierin geenszins over het hoofd waren gezien. Als inrigtingen hiertoe werden vooral de latijnsche scholen genoemd en aanbevolen. Het eerste hoofdstuk bevatte eene korte regeling dezer inrigtingen van onderwijs en kent aan hare curatoren de bevoegdheid toe, de leerlingen na volbragten cursus tot de academische lessen te bevorderen , terwijl voor hen , die op eene andere wijze het noodige onderrigt hadden bekomen een academisch examen, gelijk aan het tegenwoordig bestaande , was ingesteld. Het ging met deze inrigting even als met vele andere: de theorie moge hoogst voortreffelijk zijn, in de praktijk liep ze gevaar op tallooze zwarigheden te stooten. Dertig jaren lang is dit systeem in ons Vaderland 1) De vele werkzaamheden bij het geheel nieuw organiseren van den nederlandschen staat, kunnen hier vooral worden in rekening gebragt. toegepast. Ten laatste evenwel (in Mei 1845) begreep de toenmalige Minister van Binnenlandsche zaken Mr. W. A. Baron Schimmelpenninck v. d. Oije dat het tot dusverre bestaande stelsel geene genoegzame waarborgen opleverde en dat noodzakelijke veranderingen op dat stuk geen langer uitstel konden dulden *). Welken indruk het dien ten gevolge uitgevaardigde Besluit van 23 Mei 1845 op het gemoed van verscheidene aanstaande Academieburgers maakte, zal zich menigeen nog herinneren. En dat die indnik niet van de aangenaamste was, behoeft geen nader betoog. Met hoeveel angst werd de uitslag van het eerste examen te gemoet gezien, en wie zal het ontkennen, dat die uitslag geschikt was de ontstelde gemoederen te doen bedaren. Het staatsexamen, hoezeer zijne goede zijde geenszins kan geloochend worden en in weerwil van onderscheidene zeer goede resultaten, miste grootendeels zijn doel. Luide stemmen verhieven er zich tegen en niettegenstaande het ontwerp van 1849 -) zich be- 1) Besluit van 23 Mei 1858 Stbl. N» 25, 2) De commissie in 1849, 15 Januarij, benoemd, ten einde den Koning een ontwerp van wet op het booger onderwijs aan te bieden, bestond nit de HH.: D. J. v.iN Ewijok, president, Dutmaee vau Twist, Bake. Hofstede de Gkoot, G. Simons, J. K. Baron v.an Golstein, F. de Geeve, van Rees, de Wae en Opzoomee als secretaris. Het ontwerp is in 1849 ter landsdrukkerij uitgegeven. Het heeft nooit cenige resultaten gehad. houdens eenige veranderingen zeer ten gunste van hetzelve uitliet, wijzigde een besluit van 1850 het dermate dat het geheel tot een nutteloos, ja zelfs schadelijk comediespel werd temggebragt. ’) Geen wonder dan ook dat reeds in 1858 de minister, tegenwoordig lid der 2® Kamer, Mr. G. C. J. van Eeenen het oorspronkelijke systeem op eenige uitzonderingen -) na weder in het leven riep , nadat het staats-examen reeds ruim 2 jaren te voren geheel was afgesehaft. En welke zijn nu tegenwoordig de gevoelens omtrent dit onderwerp? Zooals ik boven aanmerkte, verdedigde de commissie van 1849 dit met uitzondering van een harer leden' Ook later heeft dit onderwerp in de Koninklijke Academie van Wetenschappen een voorstel van Professor Cobet uitgelokt. Het rapport, hieromtrent door eene daartoe benoemde commissie uit- 1) Besluit van 1 Julij 1850 Stbl. NO 36. 2) Besluit van 4 Augustus 1853 Stbl. N« 3) Mr. C. W. OfzooMEE. Men leze bieromtrent een werkje van dien hoogleeraar: De hervorming onzer hoogescholen, rapport, wetsontwerp en memorie van toelichting. Leiden en Amsterdam 1849. 4) Het voorstel, 18 Junij 1855 , in de vergadering der Kon. Academie van Wetenschappen gedaan, luidde aldus-, dat de academie de dringend vereischte stappen doe, ten einde groote misbruiken te weren, die bij de instellingen van bet booger onderwijs ons gebeel ongeschikte en onkundige jongelieden tot de academiescbe lessen doen toelaten, enz. frebragt ') luidde niet gunstig. Eene nadere beschouwing evenwel van de bewijsgronden door de commissie aangevoerd , toont aan , dat zij, hoewel in alle opzigten grondig en diep doordacht, te veel op eenen idealisch goeden toestand der gijmnasia gevestigd waren. Ik voor mij geloof, dat ook hier de waarheid tusschen beiden gelegen is. Ziet hier een kort overzigt der argumenten, door de commissie in het midden gebragt. In de eerste plaats wijst zij breedvoerig op het nut van examina als den besten maatstaf tot waardeering der verkregene kennis der examinandi. «De examens moeten den leerling met zijnen toestand « bekend maken" zoo lezen wij op pag. 9 van genoemd rapport. «Zij moeten hem bewustheid geven van hetgeen «hij weet en van hetgeen hij niet weet; zij moeten «aanwijzen of de leerling genoeg voorbereid is, om « van de lagere tot de hoogere klasse op de school, van «de lagere tot de hoogere imigting, van het gymnasium «tot de hoogeschool over te gaan enz." Ik geloof dat wij deze regels ten volle mogen toestemmen. Vooral wanneer examina bij gelukkigen afloop eenig voorregt toekennen of den geëxamineerde een nieuw tijdperk in zijne studie openen, zal niemand hunnen weldadigen invloed ontkennen. Zij zijn een voortdurende stimulus voor den ijverigen , om op den ingeslagenen weg 1) Deze commissie bestond nit de Hoogleeraren: Kabsten , Holtius en de Bosch Kempee. voort te gaan, den minder werkzamen zijn zij ter aansporing, om door inspanning van krachten verloren tijd te herwinnen. Maar ook voor den onderwijzer zijn zij nuttig. Niets stelt hem beter in staat zich op de hoogte van de kennis zijner leerlingen te verplaatsen. Over het algemeen zijn examina eene getrouwe afspiegeling van het onderwijs, in die vakken genoten , waarin geëxamineerd wordt. Hoe beter het onderwijs, hoe beter voor den werkzamen leerling ook de afloop van het onderzoek zijn zal. Het zal den onderwijzer de beste proef wezen voor de gehalte, zoowel van het door hem onderwezene, als van de methode door hem daarbij gevolgd. Ik merk, dat ik hier onwillekeurig oen ander terrein heb betreden; de quaestie over het nut van examina in het algemeen heeft mij, als van zelf, tot een ander vraagpunt gebragt: door wien moeten de examina (dus ook de voorbereidende examina) worden afgenomen? Ik heb reeds te kennen gegeven, dat de onderwijzers de beste regters zullen zijn. Maar er zijn nog meerdere gronden, voor dit gevoelen pleitende, te vinden. leder weet hoe vaak examinandi, wier geschiktheid zoowel bij hunne onderwijzers als bij hunne vrienden en kennissen overbekend is, bij een examen, vooral zoo het door onbekenden wordt afgenomen, door welke oorzaken dan ook, zoo ten eenemale worden in de war gebragt, dat het hun geheel onmogelijk wordt zelfs de eenvoudigste vragen te beantwoorden. Niets is beter voor zoodanigen, dan door die personen te worden geëxamineerd, voor welke eene langdurige bekendlieid hun een zeker vertrouwen heeft ingeboezemd. En wie zullen beter in staat zijn dan die onderwijzers, die reeds vroeger in de gelegenheid waren hunne meerdere of mindere bekwaamheid op prijs te stellen? Hoe zal voor zoodanige personen ooit op eene andere wijze eenen rigtigen maatstaf kunnen gevonden worden, welke in staat is de vereischte waarborgen te geven? En ook het tegenovergestelde behoort niet te worden over het hoofd gezien. Er zijn velen , die zich zouden beroemen kunnen , door te ver gaande vrijmoedigheid hunne examinatoren een rad voor de oogen te hebben gedraaid; ook dit kwaad zoude op deze wijze zeer gemakkelijk kunnen worden vermeden, indien het onderzoek aan personen werd opgedragen, wien eene langdurige ondervinding ook eenigzins met het karakter van den leerling heeft bekend gemaakt. Al deze argumenten mogen vooral ten opzigte van admissie-examina tot de hoogeschool van groot belang zijn, evenzeer behoort ook de wijze van studie en de middelen, welke den leerling tot de kennis der verschillende wetenschappen hebben gebragt, worden in aanmerking genomen. Vooral dit onderzoek is in betrekking tot geschiktheid voor eene vrije studie van zeer veel gewigt. Het spreekt van zelf, dat een oordeel hieromtrent bezwaarlijk anders dan door hen kan beoordeeld worden. voor wie de gelegenheid aanwezig was, deze zaak meer van nabij gade te slaan. Wij zagen tot dusven’e, dat de examina tot toelating tot de academische lessen bij het verlaten der gymnasia door de onderwijzers aan die inrigtingen af te nemen, in abstracte geheel zqn aan te bevelen. Verscheidene zwarigheden echter, znllen bij de toepassing van dit beginsel zeker bovengenoemd voordeel veel verminderen. Twee punten vooral kunnen deze stelling staven, het eene vloeit als van zelf uit het andere voort. In de eerste plaats is de toestand van de inrigtingen van het middelbaar onderwijs volstrekt niet van dien aard, dat deze voldoende waarborgen voor eene genoegzame voorbereiding knnnen opleveren. De zoo noodzakelijke eenvormigheid wordt hier gemist. De inrigting der verschillende gymnasia of latijnsche scholen, het aantal vakken aldaar onderwezen, de tijd aan de verschillende wetenschappen gewijd, de methode van onderwijs, enz. zijn zoo geheel verschillend, dat dit niet dan eene hoogere onzekerheid kan geven, omtrent de bekwaamiieid van aanstaande studenten. Wel is waar stelde hieromtrent het beslnit van 2 Aug. 1815 eenige reglementaire bepalingen vast, welke nog op verschillende tijden ') zijn veranderd of ver- 1) Besluit van 9 September 1826 over het onderwijs in de wiskunde aan de gymnasia en over het getuigschrift van ontslag van genoemde inrigtingen reglement vnn 20 April 1816. meerderd (verbeterd?) maar ik voor mij geloof niet, dat ooit aan de uitvoering hiervan op eenige wijze de hand gehouden is. En wat de controle betrof, zoo die hoe onvolledig dan ook, al bestond, ik weetniet dat ooit van regeringswege men zich eenigzins met het onderzoek heeft bezig gehouden in hoeverre de gvmnasia in waarheid aan hun doel beantwoorden. Hunne slechte toestand moet derhalve niet te zeer aan curatoren of docenten over dezelve aangesteld worden geweten, vooral niet als men nagaat met hoe vele ook finantiëele zwarigheden ze veelal, inzonderheid in kleine gemeenten, hebben te kampen gehad. Doch dit daargelaten, alleen het verschil in vorm of eene gebrekkige controle was reeds genoegzaam om van het eindexamen, dat den toegang tot de hoogescholen opende, geheel iets anders te maken dan men zich daarvan had voorgesteld. Van hier dan ook, en zoo komen wij van zelf op het tweede punt, dat van de gymnasia, ven-e van algemeen, betrekkelijk zeer weinigen tot opleiding voor de Academische lessen verstrekken. Voor hem die den cursus op deze inrigtingen van onderwijs niet gevolgd heeft en dus van de vrijheid van onderwijs heeft gebruikt gemaakt, behoort dus een surrogaat te worden gevonden. Het Koninklijk besluit van 1815 zoowel als dat van 1853 legde den hoogleeraren der litterarische faculteit aan de verschillende hoogescholen de verpligting op, de meer of mindere geschiktheid van den Student voor zooverre hij niet van een gymnasium of latijnsche school was ontslagen, door een admissie-examen te onderzoeken *) Zonder nog te willen bcoordeelen, in hoeverre ook nog deze last regtens den hoogleeraaren in de letteren, zoo weinig met hunne waardigheid overeenkomende, mag worden opgelegd, zoo geloof ik dat door de instelling van twee zoo geheel en al verschillende middelen van onderzoek evenzeer de waardeering omtrent de geschiktheid der aanstaande kweekelingen der hoogeschool van verschillende gehalte zal zijn, zoowel wat de personen der examinatoren als de wijze van onderzoek zelf betreft. Dan verpligte men liever ieder aanstaanden student zijn admissie-examen aan een gijmnasium af te leggen. In dat geval zie ik bij den tegenwoordigen toestand dier inrigtingen reeds de wedijver in het verschiet, welke gymnasia de minste eischen doen zullen; ik laat aan het oordeel van den lezer over in hoeverre zoodanig examen ook voor hem die een vrij onderwijs genoten heeft in alle opzigten voldoende resultaten zou opleveren. In dat geval zou nog een staats-exameu verreweg verkiesselijker zijn, altans zou het tijdelijk een onmiskenbaar voordeel daarstellen. De bovengenoemde commissie, hoezeer anders geene vrienden der staatsexamina tot toelating, heeft ze in dit geval toch moeten verdedigen; wij lezen in haar verslag: // Staatsexamina, d. i. examens afgenomen niet 1) Besluit van é Augustus 1833 art. 1 2® aliu. en art. 2, //door gewone onderwijzers maar door vreemde, ,/ daartoe door de regering aangestelde personen, mogen «naar ons oordeel alleen toegelaten worden in twee «gevallen: 1». als waarborgen die de staat doet gelden, «wanneer men van de vrijheid van onderwijs heeft «gebruik gemaakt en niet onderwezen is op de in«stellingen, door de regering als voldoend erkend." En zijn deze nu voldoende in weerwil de regering ze volgens het besluit van 1815 als zoodanig wilde beschouwd hebben? Ik voor mij geloof het tegenovergestelde. Men leze slechts den considerans van het koninklijk besluit van 1845 waarbij de staatsexamina‘) werden ingevoerd, en men zal duidelijk zien, dat de regering, hoewel het al niet direct verklarende, in ieder geval geenszins met 1) Deze luidt als volgt: Wij Willem enz., in aanmerking nemende : dat de ondervinding reeds lang geleerd heeft, dat vele studenten onvoorbereid op do hoogescholen en athenaea komen, ondanks de voorzorg daaromtrent genomen in het voorschrift enz. Dat de ondervinding daarenboven meer en meer de noodzakelijkheid doet inzien om die toelating alleen afhankelijk te stellen van het duideKjk gebleken bezit van zoodanige kundigheden, welke noodig kunnen worden geacht om het academisch onderwijs met vrucht te volgen. Overwegende, dat ter bereiking van dit oogmerk, hij de examens van toelating meerdere gelijkvormigheid, gepaard met eene gepaste gestrengheid, behoort plaats te hebben enz. Hebben goed gevonden euz. u 13 den toestand en de regeling der gymnasia was ingenomen. Dat al spoedig het staatsexamen werd afgeschaft, moet dunkt mij meer aan de min gunstige inrigting er van worden toegeschreven. Uit het boven aangeroerde blijkt dat in den tegenwoordigen stand van zaken, slechts een wel ingerigt staatsexamen verbeteringen kan aanbrengen. Wat moeten wij derhalve door een wel ingerigt staatsexamen verstaan? Men kieze in de eerste plaats de staatscxaminatoren uit personen, door eene meerdere ondervinding zoowel als door eene goede methode van onderwijzen daartoe als van zelf aangewezen. Men zoeke verder het kwaad; dat vreemde examinatoren de gewone onderwijzers bij het onderzoek veiwangen, door een streng afgebakend programma dervereischte kundigheden, van regeringswege af te kondigen, te keer te gaan. En ziedaar een van de groote gebreken van het staatsexamen van 1845 dat het een vasten maatstaf voor de vakken, waarover het liep, miste. Hoe vaak niet zijn juist jongelieden afgewezen, wier bekwaamheden door hunne onderwijzers, niet in het minst waren in twijfel getrokken, terwijl dikwijls een gelukkig of liever ongelukkig toeval personen heeft doen toelaten, die in waarheid nog veel voorbereiding noodig hadden. Dat een staatsexamen nuttig op de verbetering van het voorbereidend onderwijs werken kan, vloeit uit den aard der zaak voort. Wij zagen het in 1845;- maar het is evenzeer waar, dat daardoor eene zekere werk- tuigelijkheid ontstaat, welke niet dan nadeelig kan werken. Na de invoering van het staatsexamen trokken die gymnasia de meeste leerlingen, welke de vereischte hoeveelheid kundigheden in den kortst mogelijken tijd, op de beste wijze wisten in te pompen (sit venia verbo). Hierdoor wordt de leerling te veel met de gedachte bezield, dat zijne studie slechts dient om zoo veel kennis slechts te verzamelen als ter voldoening aan het examen noodzakelijk is. Afkeer van alle studie zal niet zelden hiervan het gevolg worden. Ook de openbaarheid van ’t staatsexamen werkt vooral in betrekking tot de afgewezenen min gunstig. De publiciteit gegeven aan de namen, ook van hen, zal ligt moedeloosheid veroorzaken, waardoor jongelieden van wezentlijk goeden aanleg door het staatsexamen zullen worden afgeschrikt. Gepaste gestrengheid zonder overdrijving zij derhalve aanbevolen. De Commissie van onderzoek behoort geenszins permanent te zijn, wijl daardoor al te vaak eenzijdigheid en dien ten gevolge bekrompenheid in het onderwijs zou kunnen worden ingevoerd. Men heeft vaak geklaagd dat bij den ijver in het inprenten van antiquiteiten , historia litteraria enz. de studie der nieuwere letterkunde, in dezen tijd zoo noodzakelijk, verflaauwde. Ook deze vakken van wetenschap zouden gevoegelijk in het programma voor een staatsexamen kunnen worden opgenomen. Uit bovengenoemd overzigt blijkt, dat staatsexamina hoezeer ook hunne nadeelige zijde hebbende, bij den tegenwoordigen stand van zaken zeer zijn aan te bevelen. Moge echter een spoedige regeling zoowel van hooger als middelbaar onderwijs dezen maatregel overbodig maken. Het geldt hier eene zaak, die uit haren aard van ’t hoogste gewigt, ja eene levensquaestie voor de ontwikkeling van ons volk is. Onze regtmatige verwachtingen worden dan ook in dit opzigt geenzins beschaamd! J. F. W. H. W. BOSCH. nu er woont en hoe hij hiet, weten ’tniet, en vragen ’tniet, I Doch als we samen, Of alleen, Ter straat door langs de woning treên, Niet zelden dwaalt de blik dan heen Naar ’t welbekend paar ramen! En luide of stil dan wordt herdacht. Wie daar te wonen placht. Het was geen man met weidscheu naam En weidschen laauwerkroon, Geen man, waar ’t lofbetoon Der i’aam Veel eeuwen lang ’t geringste spoor Van toelicht met gewijden gloor. En met gebiedend machtwoord voor Zijn minsten naklank eiscbt gehoor: Het was slechts een eenvoudig Vriend, En die vereering ’t meest verdient, Wijl hij bescheiden welgezinde! Belangloos met zijn vriendengunst Verblijdde, en Wetenschap en Kunst Slechts om haar-zelv’ beminde. Hij had ze lief om ’t waar gewin, Om de échte zegening Voor eigen hart en vriendenkring, En niet uit ijdlen zin. Een vriendlijk licht van kenniszucht Hield in zijn kluisjen wacht. En gnUe welgemoedheid bracht Aan hoofd en hart er vrucht. Daar was voor ontevredenheid, Voor naspraak nimmer plaats, Trouwhartig klonk er elk bescheid (En vaak vol i-aads en baats.) Verruimend voor gemoed en geest (Ja!) is dat kamerken geweest, En rijk was *t aan herinneringen, Herinneringen, waar men graag In opleeft, blij herdacht gesta%, Eb die geen nieiiwre gands verdringen. We hebben hem naar ’t graf geleid. En met eenvoudig woord Eenvoudig, maar vol hartlijkheid Den vriend herdacht gehoord: En hier ook moge een vriendenklank Eenvoudig-hartlijk u gedenken, Eenvoudige ! en een innig „ dank! Ten lijk-, ten lofreê schenken! 15 Nov. SVIII. Didymus, KINDSCHE EN KIND. I. jXilen grijzaart, sedert Jaren krank Naar lichaam, geest en harte, PDen grijzaart geeft slechts snarenhlank Nog heul in al zijn smarte. Aan ’t hed geboeid, sinds jaren lang. En afgestorven ’t Heden , Herleeft hij weer, zoodra een zang Hem toespreekt van ’t Voorleden. Een zang, dien ’t hem als jongeling Zoo zalig was te hooren, En waar hem nu herinnering In opwaakt als herboren: „ Hoe wiegelt in dat schoone lied II De deining van de haren, „ Hoe neuriet weêr het oeverriet „Als onder ’t spelevaren! II Hoe geurt weêr of ’t de ruiter is „Van late najaarsbloemen! ,j Een tuiltjen, waar mijn henchenis „ Den zin u van zal noemen ... “ Zoo juicht de kindsche, en hoort, en hoort. Met open mond en ooren: En ’t is, als geeft hem ’t zoet akkoord ’t Besef weêr van te voren. Doch naauw verstomt het lievlingslied, Of alles is vergeten; Zelfs weet hy niet, hoe ’t kleinkind biet, Schoon naar zijn g& geheeten: Zijn gê, zijn gê, zijn dierbre gê; De diepbetreurde doode! Die half een eeuwkring nu aldra Slaapt onder zerk en zode. 11. Het kleinkind speelt hem ’t lied weer voor. Hij glimlacht wel te vrede , En strijkt haar ’t krnlhair achter ’t oor , Of prevelt in gebede, Spreekt bij den rechten naam haar aan , En vraagt, waar >t is gebleven Het borstcieraad met elpen zwaan. Dat hij haar lest kwam geven ? De kleine schudt bevreemd het hoofd: „ Maar, Grootva&r! bij dees zangen „Hebt me al meer die zwaan beloofd, „ Doch nooit heb ik ze ontvangen ? * Mistroostig blikt haar de ander aan: En ’t kind voelt schoon beur ooren Des grijzaarts wartaal niet verstaan lets kostbaars ging verloren. En nn in weemoed half verdoofd, Kuischt vreemd de b’evlingswijze; Daar zeegnend op zijn kleinkindshoofd De hand daalt van den grijze. Heilbiddend beeft van zielevrengd Die hand, en, innig teder, ~01" roept hij uit, „wat heilgeneucht, „Ik heb u weder, weder 1..." En ’t kind bij ’s grijzaarts wondren blik, Grijpt ras weêr in de snaren; Een onbestemd gevoel van schrik Is haar in ’thart gevaren. De nagalm deunt: Ih heh u weer / De toongalm trilt zoo wonder Het is, als zingt een geestenhéir Er jnbelhymnen onder.... Daar springt de snaar, cn ’tliedtjen zwijgt. -- In harte en wezen – beiden Een bemelsch kalme vrede, nijgt De grijze ’t hoofd verscheiden! Didtmus. VEROVERINGEN VAN KLEINE BETSY. I. EENE KINDERKAMER, „ Soe es iele fcoonre, na mine wane, Danne Yfaxide no Elene, Noch die fcone Torabene; Soe es fcoonre vele danne Vergbine Ofte joncfrouwe Barbeline; Noch Yfaude van Yerlaut, Noch Yfaude metter witter bant Nes niet fo fcone. “ Roman van Walevjein. Waarom toch zou de kinderkamer van Mevrouw Hoovelinghe er zoo prettig en vrolijk nitzien ? In ’t lankwerpig vierkant vertrek, met zijn verschoten groen behang , zijn oud grijs kleed, zijne groote vierkante tafel, zijne alledaagsche stoelen met versleten zwart trijpen zittingen is niets bijzonders om uwen schoonheidszin te treffen. ‘Maar merk dan in de eerste plaats op, dat de morgenzon er thands met een schat van vrolijk licht door de beide breede vensters naar binnen komt stroomen. De gordijnen van hagelwit neteldoek zijn het zonlicht daarbij in geen enkel opzicht vijandig en snijden u temet niet al te veel van het heerlijk uitzicht in den keurig onderhouden tuin af. Werp nu eens een blik op het heerlijke boeket donkerroode maandrozen , ’t welk daar te midden van inktkokers , schrijfboeken, leien en linialen u liefelijk tegengeurt. Zie dan eens naar de diie kinderen bij de tafel aan ’t werk, allen frisch en rooskleurig als de bloemen voor hen. Dat meisjen van twaalf jarcn met hare ontelbare, kleine, donkerbruine krulletjens, hare zwarte kijkers en vinnig opgewipt neusjen, heeft u even spoedig ingenomen als haar zesjarig zusjen met heure gladde, aschblonde hairen en lichtblaauwe oogen. Den knaap van acht jaren ongeveer, met even donker hair als zijn oudste en even blaauwe kijkers als zijn jongste zusjen, wüt ge gaarne eens toeknikken om den vlijtigen ijver, waarmee hij zich over de Kaart van Spanje schijnt te buigen. Maar t meest wijlt uw blik bij de jonge dame, die, als Goevernante der drie kinderen , op dit oogenbhk bezig is om eene vervoeging van het oudste meisjen na te zien. Klein van gestalte, maar niet al te klein, is hare gantsche figuur zoo volkomen gecvenredigd, dat gij den familiaren naam van „kleine Betsy", haar door de oudste van Mevrouw Hoovelinghes zes dochters gegeven, bijna ongepast zoudt vinden. Een kopjen, blanker van koloriet en lieflijker van vorm , dan de schoonste M. 14 Armenische Schoone van den jongen Krnseman , wordt door het opwaart gekapte , raafzwarte hair en door twee welgevulde vlechten , die een schat van gloed en glans wegschuilen, bevallig omlijst. Schitterende bruine oogen met eene donkerroode tint, als weerkaatsten zij den robijn aan kleine Betsys fijnen vinger, een voorhoofd even zuiver van omtrek als neus en mond, schenken heur gantsche gelaat die innemende schoonheid, welke men zich ’t liefst bij Shaksperes Juliet voorstelt. Een grijs kleedjen, smaakvol en bevallig geknipt, een glad kraagjen, een zwart fiuweelen strik en eene wit ivoren -speld tooien haar met welgekozen eenvoud. n Hoor eens Marianne !" zegt ze tot hare oudste leerlinge ,/die vervoeging is volstrekt niet in orde. Er zijn veel te veel fouten in. Begin haar nog eens geheel op nieuw ! " Marianne trekt ontevreden haar schouders op, neemt uiterst langzaam haar schrijfboek en gaat even langzaam naar hare plaats terug. „Ik kan de Manzanares niet vinden ! “ roept de knaap geeuwend uit. Zoek Madrid maar Louis ! " andwoordt kleine Betsy even glimlachend „ dan heb je de Manzanares van zelf ! " „Juf! ik kan dat huisjen niet nateekenen ! " zegt het jongste mcisjen zeer zacht, terwijl ze even naar Marianne omziet, die haar stoel een driftigen ruk geeft en haar schrijfboek met een harden smak op de tafel werpt. „ Dat kind met haar huisjcns!" roept Marianiie (Iriftiff uit /, ’k wou dat zè niet zoo lastig was !" //Och Marianne! maak liever je vervoeging af!" zegt kleine Betsy zeer bedaard „ kom maar hier Mina!" vervolgt ze met eene vriendelijk noodigende stem, waarin die wonderzoete toon klonk, welke de kleine Mina altijd met een blijden glimlach naar liaar toe deed snellen. En terwijl ze nu zacht fluisterend aan hare jongste leerlinge het geheim van het huisjensteekenen uitlegt, iioudt ze te gelijk een oog op de oudste, die met een spijtigen trek om de lippen in haar schrijfboek blijft bladeren. Eensklaps sluit Marianne het boek, werpt het nogmaals zeer hoorbaar op de tafel, vlijt zich bedaard tegen den rug van haar stoel en kruist de nog ietwat magere armen over het groote , witte voorschoot. Kleine Betsy zet ongestoord haar fluisterend gesprek met het jongste meisjen voort, tot ze eindelijk haastig opziet als Marianne met eene schelle stem uitroept; // Ik bedank er voor 1 Ik maak die vervelende vervoeging geen tweemaal 1" /, Zoo Marianne 1 " andwoordt ze rustig // maar ik heb het je toch gezegd en nu zul je het ook moeten doen !" Marianne werpt haar hoofd en hare krulletjens achterover en ziet naar den zolder met eene bedaardheid als of ze venvachtte dat het plafond hare vervoegins; zou afmaken. En nogmaals grijpt kleine Betsy Minaas leitjen om het ondei-richt voort te zetten, en nogmaals ziet ze op, als Marianne met cene van drift trillende stem uitschreeuwt: ,/ Ik wil niet! " Kleine Betsy is zonder overhaasting opgestaan, en andwoordt met zachte stem, terwijl er alleen een ongewone gloed in hare fraaie bruine oogen Hikkert : nNu , Marianne ! wees dan zoo goed op te staan en aan Mama te gaan zeggen, dat je eene vervoeging niet voor de tweede maal wilt overschrijven , dat je zooveel fouten wilt maken , als je verkiest, dat je liever in de voorkamer op de vensterbank uit het raam wilt zien, dan hier zulke vervelende vervoegingen maken. Wees zoo goed" Kleine Betsy hield eensklaps op. Sints eenigen tijd was er een toeschouwer bij dit kleine drama, die de deur zoo ras geopend had, dat ze met het oog op Marianne zijne komst niet gemerkt had. Die toeschouwer was Kornelis Willem Schalkman, Kandidaat in de Theologie en PupU van Mr. Arnold Hoovelinghe, den vader der drie leerlingen van kleine Betsy. De verschijning van Kees Schalkman , zoo noemen hem zijne intieme vrienden in de Studenten- waurcld, behoefde het prettig en vrolijk voorkomen der kinderkamer niet te verderven. Kees Sehalkman is een knappe jongen Eene gladgeschoren kin en een paar hoogblozende wangen worden onderschraagd door een paar arduinharde, krijtwitte boorden, die zijner tintelende donkerblaauwe oogen en fraaie zwarte hairen eene nog donkerder tint bijzetten. Om den welbesneden mond woont een vrolijke glimlach, op ’t gantschc gelaat weltevreden rust en benijdenswaardige kalmte. Kees Schalkmans toilet tuigt van smaak en weelde, ’t Meest valt de zwart satijnen Prinee-Albert in 'toog, die, terwijl hij de gemelde boorden onderschraagt en in zijne glanzende plooien een bevallig wit paardjen doet manoeuvreeren, het ronde gelaat met eenige koketterie doet uitkomen. Een elegant jasjen van zwartblaauw laken en een wit-en-zwart geruite pantalon maken er de hoofdbestanddeelen van uit. Kleine Betsy was een weinig geschrikt, toen zij den onverwachten bezoeker gewaar werd, maar ze had zich terstond hersteld, toen ze zag, hoe verlegen hij den knop der half geopeqde deur vasthield, als wist hij niet of hij blijven of gaan zou. „Neem niet kwalijk. Jufvrouw Witsen ? " haast hij zich zoo hoffelijk en eerbiedig mogelijk te zeggen; //ik zoek Mevrouw Hoovelinghe en de Dames, en omdat ik ze voor niet vond, dacht ik, dat ze misfchien hier w'aren I " // U zult de Dames op ’t oogenblik in de voorkamer ontmoeten Mijnheer Schalkman! " andwoordt kleine Betsy zonder op te zien. „ Misfchien is mijn Voogd op zijne studeerkamer?" vraagt Kees, die er eén' bijzonder genoegen in schijnt te scheppen nog een poosjen te blijven. „ Dat weet ik waarlijk niet! " zegt ze snel, steeds met het oog op Marianne, die onbeweeglijk op haar stoel was blijven zitten. //Papa is ’t huis Neeft! " roept Louis nu plotseling, «ik ben zoo nog bij hem geweest!" 11. EEN SALON. „ What I most prize in woman V Is her affections, not her intellect! Henry Wadsworth Lonqfellow Als men Mr. Arnold Iloovelinghe, Advokaat bij ’t Hof der Akademiestad, die hij zioh na zijne terugkomst uit de Oost-Indiën tot rezidentie gekozen had, daar in zijn salon te midden zijner familie, in zijn prachtig groen fluweelen fauteuil zag zitten , zou men reeds aan de uitnemende deftigheid. waarmee hij zijn kop kofS gebruikt, den //geachten Voorzitter" van eene gantsche menigte Füanthropische en Liefdadigheids- Kominisficn , dcii ultrakonservatieveu Speaker eener ultrakonservaticve Kiesvcreeniging herkend hebben. Een kaal hoofd, een graauwgeele kleur op ’t onbeteekenend gelaat, een gouden bril en eene witte das pasten volkomen bij al de smaakelooze pracht in dat vertrek opeengestapeld: eene overlading, waarachter de gcldtrots van den parvenu allerkoddigst om den hoek kwam gluren. Groen damasten overgordijnen met gouden en groene franje, donkergroen geveloeteerd behang met gouden arabesken , een schat van middelmatige landschappen in overdreven prachtige lijsten, eene fraaie Erard, een overvloed van prachtige meubelen van binnen en van builen bezaaid met tallooze kostbare prullen , vielen den bezoeker van dat salon bij zijne eerste schreden als met overstelpende zwaarte op het lijf. Op dit oogcnblik zou hij er Mevrouw Hoovelinghe, eene kleine grijze dame, die veel van hooggeel lint schijnt te houden, voor een spiegelglad tafeltjen ontdekt hebben , w'aarop een keurig koffiservies geplaatst was, vergezeld van zijne onvermijdelijke morgenkonsequentiën: ditmaal door eene schaal met heerlijke kersen, en eene dito met brood, enz. enz. vertegenwoordigd. Aan ’t eene venster bij de pianino zit hare oudste dochter Arabella, eene geleerde brunette van acht-entwintig jaren, als Kees Sehalkman ten stelligste gelooft, schoon Mejufvrouw Arabella het cijfer van haren ouderdom veel lager in de twintig zoekt. Arabella heeft een bijzonder penchant voor Neef Sehalkman. MislcMcn is het, omdat Neef haar begrijpt en harer uitgestrekte letterkundige en muzikale kennis recht doet weervaren; schoon zij, arme! niet vermoedt, hoe Kees in ’t diepst geheim der waercld zijn huisvriend üustaaf Willemsen, die ook hij de Hoovelinghes aan huis komt, reeds dikwijls klaagde, dat Arabella hem zoo enorm verveelt met hare hlas-bleucauseriën. Misfchien is ’t omdat een cierlijk blinkend Luitenantj en der Artillerie, zoo goed als Gustaaf Willemsen zelf, harer zuster Agathe, eener bevallige blondine, der beauté van de familie thands voor het andere venster geplaatst, bestendig hunne courtoisie komen bewijzen, zonder cens even naar haar om te zien. Hoe het zij , Kees is de verklaarde protégé van Arabella, en in dien rang vinden we hem ook thands naast haar in druk gesprek, zonder dat hij veel aandachts voor zijn Voogd schijnt te hebben, die zich naast hem geplaatst heeft. //Waarom is Marianne .niet in de “ vraagt Mr. Arnold Hoovelinghe aan zijne koffi schenkende echtgenoot, als de kleine twaalfjarige met een bijzonder grappig lachjen Papaas kopjen naar de koffitafel brengt. „Och! ze kan het met de Jufvrouw niet meer vinden!" andwoordt Mevrouw Hoovelinghe met een onfatsoenlijken basklank in hare stem, „ze is ook al te oud voor de kinderkamer!" „Dan moet ze maar naar ’t kostschool van Maria en Charlottc!" zegt Mr. Arnold, terwijl hij de brecde vingeren met vaderlijken trots op het fraaie knille' kopjen van Marianne doet rusten. «Je kent Brizeux toch?" had Arabella intusfehen aan Kees gevraagd. «Neen eigenlijk niet! Ik heb eens een artikel over hem in eene Kevue gelezen, dat is alles!" «Maar je moet den Zanger van Marie kennen, den stillen droomer, die zijn lieflijk Bretagne nooit vergat!" «Ik heb weinig Fransche poëzie gelezen. Wat liedjens van Béranger, een paar kocpletten van Lamartine, et un peu de Victor Hugo!" «Ik kan ook juist niet zeggen, dat de Fransche Dichters mij ’t meest trekken. Je weet wel, ik sympathizcer niet met Béranger; zijne vaerzen rieken me soms wat veel naar de taveerne; en Victor Hugo ! gezochte maar elegante rijmelarij en een kakelbont kleureneffekt, voila Victor Hugo!" «Maar Lamartine dan?" «O ! ik heb bij hem altijd op de honderd vijftig woorden naauwelijks een flaauw schaduwtjen van een enkel ideeljen ontdekt!" «Of er ook belet is voor Mijnheer Willemsen?" roept Karei, de huisknecht, met deftige stem door’t vertrek. Op een wenk van Mevrouw neemt Karei haastig het koffiservies weg. Mr. Arnold schuift zijn fauteuil naast zijne eehtgenoote, die op de sofa is gaan zitten. Marianna plaatst zich in de vensterbank naast Agathe, en knipt even hai-e zwarte oogcn toe met de voldoening van een kunstkenner, die een allerliefst drama zal gaan zien. Met eene ongedwongen buiging is Gustaaf Willemsen binnengetreden, terwijl het gantsclie gezin in groot ceremoniëel van zijne zetels rijst. Gustaaf Willemsen is Kandidaat in de Bechten en de vertrouwde vriend van Kees Schalkman. Beide weezen en zeer vermogend, beide onder voogdij in de Akademiestad, hadden ze elkander spoedig te midden der bonte Studentenwaereld gevonden en onderscheiden. Gelijkheid van lot was de bazis eener vriendschap geworden, die gedurende de vier jaren van hun verblijf aan de Akademie gedurig in waarde en beteekenis had gewonnen. Natuurlijk had Kees Schalkman zijn vriend bij de familie zijns Voogds ingeleid; ’t geen Gustaaf niet had kunnen doen, omdat zijn Voogd, een oud-jongeheer, in zijne hooge rechterlijke betrekking, weinig tijds voor konversatie met de vrienden van zijn pupil overhield. Gustaaf Willemsen neemt u terstond in door zijn open gelaat en den vrolijken blik uit zijne licht bruine oogen, die geheel overeenstemt met den jovialen lach om de welgevormde lippen. Om het breede, gants ongerimpelde voorhoofd krult het kort afgesneden hair, van een onbeschrijfelijk bruin als de achtergrond van sommige zeventiende-eeuwsche portretten. In den lossen zwier van boorden en das, in ’t laag uitgesneden vest schuilt iets kunstzinnigs , dat ge tevens in de ongedwongen plooi van zijn ge- liefden flambard zoudt herkend hebben, had hij dien thands niet met een door hem hartgrondig verachten ronden hoed moeten verwisfelen. Zoodra Gustaaf de eerste beleefdheidsformulen van Mr. Arnold en zijne gade beandwoord had, begon hij zich op opgeruimden toon met zijne buurvrouw Agathe te onderhouden. Marianne had met gi'oote handigheid een stoel voor hem naast Agathe geplaatst. Kees Schalkman zet zijn gesprek met Arabella voort; Mr. Arnold speelt met den zwaren gouden ketting aan zijn zwart satijnen vest. ' „Ik heb u gisteren niet in de Opera gezien !" zegt Gustaaf tot Agathe met een blik, alsof hem door hare atwezigheid al zijn muzikaal genot verdorven was. n Dell, weet u , Ai’abella had hoofdpijn en Papa klaagde over rhumatiek, en daarenboven ik ben gedegoeteerd door al die muziek. Ik heb me van den winter op bijna alle Koneerten verveeld en ’t is nu haast Mei; er komt geen menseh meer in de Opera! " „En toch was de zaal bijna vol! De ïannhaüscr van Kiehard M agner ! Eene geniale schepping ! U kent haar misfehien wel! " // Och neen !" ƒ/ Een interesfant libretto door den Komponist zelf opgesteld en eene heerlijke mis-en-scène! ü heeft veel verloren !" uJa !" valt Arabella in, „ dat kan ik me wel voorstellen Mijnheer Willemsen! Het thema Liefde, met ontwijfelbaar genie genuanceerd en met meesterschap in toonen vertolkt! En ' dat alles zoo echt Duitsch gevoeld 1 Ik dweep met den Tannhaüser ! “ „ U heeft hem gehoord ? " vraagt Willemsen snel. „Neen , nooit gehoord; maar ik ken eene vrij redelijke Studie voor piano uit den Tannhaüser van Henri Martin en ik heb ’t libretto eens doorbladerd !" " Zoudt u ons misfchien« vraagt Willemsen weêr, terwijl Agathe met voorname minachting den omvangrijken cirkel van haar rooskleurig zijden japon ietwat ordent en ’t hoofd afwendt om naar de voorbijgangers te zien, „ zoudt u ons misfchien door de uitvoering van die Studie willen verheugen ? " „Ónmogelijk, Mijnheer Willemsen!" andwoordt Arabella, terwijl zich onwillekeurig een misnoegde trek om hare dunne kleurlooze lippen vertoont, „ik heb dat stuk ééns gespeeld en zal niet wagen voor iemant, die pas gisteren" „ Jufvrouw Witsen speelt dat stuk uit den Tannhaüser bijna iederen dag , Ai'abella !" merkt Agathe eensklaps opziende aan. „Ik moet bekennen , dat ik nog geheel enthoeziast ben ," zegt Gustaaf snel, „en dat ik geen aangenamer verrasling zou -weten , dan thands iets uit den Tannhaüser te hooren I " „Wel Marianne I" valt Mr. Arnold in, „roep Jufvrouw Witsen dan eens gaauw hier en vraag of ze dat stuk eens wil komen spelen! " loen kleine Betsy de kamer binnentrad, even flaauw buigend voor de gasten, vond ze Gustaaf bij de pianino bezig met Agathe de muziek te doorsnuffelen. Arabella had haar Vader een oogenblik met naamv verbeten toorn aangezien, zich terstond hersteld en op innemenden toon tot Neef Schalkman gezegd: //Je zult iets goeds hooren, kleine Betsy speelt uitstekend!" En waarlijk toen kleine Betsy zich bedaard en zonder eenige verlegenheid voor de pianino geplaatst had, terwijl ze zonder zoeken de verlangde muziek in een oogenblik had aangewezen, en toen ze met bevalligen ernst en stil genoegen de eerste toonen aangreep , was er algemeene aandacht, vooral bij de beide vrienden. Arabella tum-de staande uit het venster, Agathe fluisterde soms even met Willemsen, Marianne zat weer op de vensterbank en Kees Schalkman sloeg met hoffelijke oplettendheid de muziekbladen om. Eens slechts, toen het zacht klagend Lied van Wolframm von Eschbach aanving, ontmoette kleine Betsys blik dien van haren beleefden helper, ’t Was slechts eene sekonde, maar ’t was goed, dat Arabella ’t venster uitzag. Juist toen kleine Betsy de slotakkoorden langzaam deed wegsterven klonk de stem van Karei door ’t salon: II Of er ook belet is voor Luitenant Van der Does van Hulswijck ?" M, 15 111. EEN ZOLDEKKAMERTJEN „ C’est une bonne ehose, qui Ie hasard. " Jules Janik. Juist werd het gaslicht in de welingerichte Leeskamer der Studenten-Sociëteit ontstoken, toen Kees Schalkman er binnentrad, om geholpen door een flink kop koffi enkele dagbladen ter hand te nemen en een paar tijdschriften -4e doorbladeren. Maar naauwelijks had hij de deur gesloten of hij trad met een vrolijken glimlach op den eenigen bezoeker toe, die op dat oogenblik zich in de Leeskamer had neêrgezet. ,/Zoo Piet! ben jij hier? Een bijzonder geval, waarachtig !" zegt hij snel, terwijl hij de hem toegestoken hand met warmte drukt. „Ja," andwoordt de ander, „’khad het land zoo vroeg al naar mijn hol te trekken. Ik zit er nu bijna den gantschen langen lieven dag door !" „ Ben je haast klaar ? " „Nog vier weken, en dan" „Nog zoo lang?" „ Die vervelende zieken roeven mij den meesten tijd. Daar heb je die Vrouw Groes" „ Vrouw Groes ? Is die weer ziek ? Hoe gaat het die familie?" „ Ellendig ! De luie hond zoekt alle dagen te vergeefs naar werk en laat zijne zwakke vrouw het bagatel kraehts en moeds , dat ze na zooveel ziekten nog heeft overgehouden , verspillen, om hem en zijne twee havelooze kinderen te voeden. Ze is nu weer wat beter, maar spreek daar eens van bouillon of port, als ze naauwelijks een kop afschuwelijke kofïi kan betalen?" „ Ben je er al geweest van daag ? " «Neen, ik denk er straks te gaan!" «Laat mij dan méégaan. Ik neem met een eene flesch port meê ! " Haastig staat Kees Schalkmans Vriend op en drukt iiem stilzwijgend, maar met hartelijke dankbaarheid de hand. Terwijl zoo de gaslamp een vollen stroom lichts op zijn gelaat werpt, willen we hem even wat meer van nabij beschouwen. Petrus Johannes van der Munt is de zoon van een bejaard Dorpspredikant, wien het vrij wat hoofdbrekens en zware zorgen kost, den oudsten zijner vijf zonen in het vak zijner keuze te doen studeeren. Het blecke, ietwat gcelgetinte wezen van den drie-en-twintigjarigeu Kandidaat in de Medicijnen, het stroeve achter de ooren weggestreken vaalblonde hair, de levendige lichtblaauwe oogen, de vaste trek om de dunne lippen geven u den indruk van een moedigen, lusteloos voortstrevenden geest, die zich een vast doel gesteld heeft en dat doel wil herijken. Van der Munt heeft zijne studie met geestdrift aangevangen, en bij elke schrede voorwaart heeft zich krachtiger kennisdorst bij die geestdrift gepaard om zich eindelijk tot eene vurige liefde voor de Wetenschap te ontwikkelen. Van der Munt is daardoor een der opmerkelijkste jongelieden der gantsche Akademie geworden. Zoo als hij daar slaat met zijn versleten, zwart, over de borst toegeknoopt jasjen, met zijne ouderwetsche boordjens in een reeds jareu lang verschoten vaalkleurig dasjen gevat, zoudt ge ’t hem niet aanzien, dat hij nu reeds droomt den naam zijner Ouders door onverdroten werkzaamheid tot nooit vermoede eere te brengen en den Dorpspredikant zijne bekommeringen veelvoud te vergoeden. Kees SchaUanan heeft intusfchen uit de handen van een slaapdronken knecht eene flesch port ontfangen, en terwijl hij deze met moeite in een der zakken van zijn jas bergt, heeft hij zich met van der Munt naar de woning zijner patiënte op weg begeven. Zonder veel te spreken loopen ze haastig eenige straten door, vervolgen hunnen weg door twee zeldzaam bezochte steegjens, tot ze eindelijk in een naauwen gang tusfchen twee huizen, op gevaar af te midden van een hoop mosfelschelpen , slijkerige koolbladeren, scherven van gebroken llesfchen en schillen van allerlei aard uit te glijden, voor eene deur stand houden. Van der Munt opent die deur door er met zijne knie tegen te drukken en gaat zijn vriend voor in het beklimmen van eenen van ouderdom krakenden , huiverig stijlen trap, waarbij het vettige touw eene waarlijk aangename dienst doet. Als ze twee verdiepingen hoog eindelijk eene kleine reet, lichts zien schemeren, staan ze onder de tochtige dakpannen op een bekrompen portaal stil. Van der Munt klopt even op de in zijne schroeven wankelende deur en treedt daarop met zijn vriend binnen. Schoon Kees Schalkman daar reeds tweemaal was binnengetreden om zijn vriend met edelen zin in zijne plichtsvervulling te ondersteunen , nimmer had een blik in ’t zolderkamertjen, ’t welk hij thands binnentrad , hem zoo getroffen. Aan de kleine tafel van ruw hout, door tallooze kerven verminkt en door jaren lang gebruik van eene raadselachtige, terugstootende kleur, zaten bij ’t licht van een afgesleten lampjen, welks groote pit slechts oen dof en flikkerend licht in zijne onmiddelijke nabijheid wierp, twee graauwbleeke kinderen, een jongen van tien en een meisjen van acht jaar, met krampachti«:e haast te breien. Naast het meisjen, met het licht het meest naar zich toe getrokken, zit eene vrouw, die men terstond een jaartal diep in de veertig zou toekennen , schoon ze slechts zes-en-dertig telt, zoo hol staan de doffe oogen , zoo diep zijn de groeven om den neus en de kleurlooze lippen, zoo mager de vingeren , die zich met het zoomen van fijn linnen zakdoeken ijverig bezig houden. In de schaduw weggedoken staat eene lange gedaante tegen den wand, waarvan alleen een ruig, ongeschoren gelaat, en een hopeloos versleten , grof linnen werkpak te onderkennen zijn. ,1 Hoe gaat het van daag, Vrouw Groes ? “ vangt van der Munt met dien geveinsd onverschilligen toon aan, waarmeê hij voor zijn vriend zijne waarachtige belangstelling niet verbergen kan. „Veel beter Meheer?" andwoordt de vrouw met een vluchtigen glimlach, „ik heb volstrekt geen duizelingen meer, alleen nog hoofdpijn! " „Wel Groes!" zegt Kees Schalkman, terwijl van der Munt zijn mediesch verhoor voorzet, „heb je al wat gevonden ? " De lange gedaante treedt uit het halfdonker te voorschijn, en terwijl hij den met kalkvlakken bemorsten pet van de verwarde hairen neemt, zegt hij met eene gi'ove stem: „’kßen alle bazen rond geweest, Meheer! Baas van Bruggen had al twee van zijn volk gedaan gegeven, Baas Jansen kon niemant meer gebruiken en Baas Meier zal in de volgende week om me denken!" „Ga morgen dan nog eens naar Baas Meier en zeg hem, dat hij je niet vergeet. We moeten voor vrouw en kinderen den kost verdienen, Groes !" „Ja wel Meheer!" bromt Groes, die met moeite eene wrevelige neiging tot geeuwen onderdrukt en in zijn hoek terugtreedt. „En daarom" gaat van der Munt tot Vrouw Groes voort, „heeft Mijnheer hier wat wijn voor je meegenomen!" Kees heeft zijne flesch aan van der Munt toegereikt. „Maar matig gebruiken, ’s Morgens en ’s avonds een klein kopjen." Vrouw Groes heeft met kinderlijke blijdschap den goedhartigen gever in ’t gelaat gezien en met dien eenen blik meer dankbaarheids betoond, dan ze ooit met woorden doen kon. /,De Heeren zijn veel te goed!" stamelt Vrouw Groes, terwijl ze met bevende vingeren haar naaiwerk nederlegt. ;,Dat komt goed, Moe!" fluistert het meisjen snel, «bij die heerlijke soep van van morgen." Van der Munt die reeds gereed was te vertrekken, bleef staan, toen hij het meisjen dit hoorde zeggen. «Ja, Meheer," zegt de herstellende haastig en met ongewoon vuur, «ik ben van daag wel gelukkig. Van morgen kwam die lieve Jufvrouw van Mevrouw Hoovelinghe hier voor den vijfden keer om me eens aan te spreken en ziet u ze komt nooit met leêge handen." Vrouw Groes had deze laatste woorden met eene zachte trillende stem uitgesproken, en haar gelaat in de schaduw van het lampjen teruggetrokken. «Is dat Jufvrouw Arabella?//vraagt Kees Schalkman, weer op de tafel toetredende, daar hij reeds aan de deur stond om heen te gaan, »Neen Meheer! ze heet Jufvrouw Betsy!<» viel het kleine meisjen schielijk in. «■Stil kind!» zegt Vrouw Groes ietwat verlegen, terwijl zij heimelijk eene groote traan wegpinkt. »U moet weten Heeren!» gaat ze voort, »dat ik voor mijn trouwen linnennaaister geweest ben. Toen mijn man voor drie winters bij zijn baas gedaan kreeg en overal te vergeefs naar werk zocht, heb ik mijne oude huizen weer opgezocht. Bij Mevrouw Hoovelinghe vond ik eene nieuwe Jufvrouw, om de jongeluitjens te leeren. Die Jufvrouw Witsen is een engel van een mensch! Want behalven dat ze altijd góed voor me was, is ze me uit haar eigen komen opzoeken, met Karei bij zich, toen ze nu een half jaar geleden, gehoord had, dat ik ziek was. ’kWou dat u ze hier eens naast me zaagt zitten, Heeren! Als ze me dan zoo vriendelijk en hartelijk toespreekt, kijk, dan vergeet ik mijne hoofdpijn en als ik haar bedanken wil voor alles wat ze voor me doet, dan begint ze me zoo gaauw mogelijk te beknorren, dat ik weer veel te veel gewerkt heb. En als ze me dan zoo vrolijk aanziet met hare mooie bruineoogen, kijk, dan ben ik. den heelen dag zoo gelukkig, zoo gelukkig! dat ik wel van plezier zou willen zingen, al heb ik het in geen drie jaren gedaan!// IV. eene studentenwoning. „tJne petite pointe de vin." Honoeé de Balzac. Kees Schalkman bewoont eene der fraaiste kamers, die ooit door een Cigarenkoning aan een zonder dak rondzwervenden Student werden verhuurd. Groot genoeg om, als ’tnoodig was, de geestdriftigste manifestatiën van een twintigtal verrukte vrienden binnen hare muren te beschermen, was zij daarbij niet te groot om, als hare huurder zich eenzaam voor een zijner examens mocht willen aan ’t werk begeven, hem door hare melancholische diepten te kunnen verontrusten. Een veertiendagen, nadat Kees Schalkman den morgen bij de familie Hoovelinghe had doorgebracht en des avonds een uitstapjen in de achterbuurten der Akademiestad had ondernomen, vinden we Gustaaf Willemsen, en Petrus Johannes van der Munt ten zijnent, om er zijnen jaardag feestelijk te gedenken. De zware roode damasten gordijnen zijn uit de vergulde branches genomen en golven voor de drie kolosfale vensters. Aan de rechterzijde valt uw blik het eerst op eene geopende pianino met brandende waskaarsen en een fauteuil, overhoopt met muziekbladen. Voor den reusachtigen, met kaartjens bezaaiden spiegel, die op den grijs marmeren schoorsteenmantel rust, is eene elegante, met rood gebloemd trijp overtrekken sofa geplaatst. Twee luchters, met drie brandende waslichten, ter zijde van den spiegel, wedijveren met die der pianino om de rechterzijde van het vertrek met licht te overstroomen. Naast de sofa is een klein tafeltjen aangeschoven waarop een prachtige boeket witte en roode kameliaas, half gevulde kristallen wijnkaraffen , flesfchen met etiketten en bosjens cigaren een bont stil leven aanbieden. In ’t midden van ’t vertrek , cenigzins naar de linkerzijde, bevindt zich de groote ronde tafel, waarop thands eene wit porceleinen karccllamp de bouwvallen van een keurig studentensouper gezelschap houdt. Op de sofa ligt de Gastheer in een prachtigen, zwart fluweelen chambercloak met oranje zijden koorden. Van der Munt draagt oogelijker boorden en das, dan bij de vorige gelegenheid; zijn onversbjtbaren jas heeft hij afgelegd, om zich gants op zijn gemak in de diepten van een met rood marokijn leder bekleeden voltaire , tusfchen kanapé en pianino, te verschuilen. Gustaaf heeft jas en vest beide afgelegd, en houdt zich thands bezig om met onstuimige haast eenige variatiën op ’t Volkslied uit te voeren. Te midden van Gustaafs luidruchtige muziek vestigt de Gastheer van tijd tot tijd een peinzenden blik op de kameliaas aan zijne zijde. Er straalt dan een buitengewoon vrolijke gloed uit zijne helderblaauwe oogen, om zijne lippen zweeft dan een lach van onuitsprekelijk geluk. Van der Munt houdt zich schijnbaar met de rookwolkjens van een fijnen manilla bezig: terwijl hij soms veel beteekenend naar Kees omziet. Gustaaf staakt eensklaps midden in eene maat zijne variatiën en nadat hij zijn cigaar bij een der waslichten der pianino ten derde male heeft doen ontbranden, werpt hij zich met een ernstig gelaat op een vouwstoel naast het kleine tafeltjen. »Van wie koop je toch die mooie kameliaas, Kees?» vraagt hij op onverschilligen toon. De Gastheer richt zich uit zijne liggende houding op, grijpt eene karaf met Chambertin en andwoordt: //Schenk je nog eens in Gus?// -/Willemsen vraagt, van wie je die mooie kameliaas koopt! // zegt van der Munt bedaard. Van Weisz , den bloemist! n »Ik geloof er niets van, vrome Lovelaee !’t Is een cadeau, foi de Gustave !// Terwijl Willemsen na deze woorden zich schaterlachende inschenkt, heeft er zich een klein blosjen op des Gastheers wangen vertoond. // Toegegeven , dat het een cadeau is ,// herneemt hij een nieuwen cigaar uitzoekend, » zou jij dan de indiskretie hebben , me te vragen, van wie ?// //Hij niet, maar ik!// roept van der Munt meteen uitdagenden blik. // Kom , Dokter I niet zoo kinderachtig I// andwoordt Kees , // neem liever een anderen cigaar ! « //Je vermoeit je waarachtig, met het waarnemen van de honneurs, Kees I// merkt de Dokter op, terwijl hij zijne blonde hairen met een kluchtigen zwaai achter de ooren werpt. Kees neemt zijne toevlucht tot zijn glas, vult het daarop terstond weder en roept met krachtige stem: //Mannen! mag ik eens even wat zeggen?// //Een toast! Christelijke lankmoedigheid! » schreeuwt Willemsen, eene cierlijke geste tot den Gastheer richtend. Deze is opgestaan, heeft het oranje zijden koord van zijn chambercloak steviger vast gemaakt, en na zijn glas te hebben gegrepen, begint hij; //Voor de tweede reis zie ik hier twee trouwe, twee waarachtige vrienden op mijn jaardag. Misfchien zal mijn vijfde geboortefeest ons allen hier niet weer bijeen zien. Misfchien heeft de groote maatschappij dan reeds de bladeren van het immer groenend klaverblad onzer vriendschap met koele noodzakelijkheid naar alle de hoeken des winds uitgestrooid. Dat ze dan in onze harten een welbereiden bodem vinden en onzichtbaar voortbloeien in de stormen des levens!// Ernstig en met geestdrift stooten de drie vrienden aan. »Kom Gus 1 Een fanfare voor Kees 1// roept van der Munt met vrolijken zin. Gus zit reeds voor de pianino en even driftig, als een oogenblik te voren het Volkslied, klinkt thands het //Nos jungit// door de kamer. //A propos Kees!// zegt liij, na tot zijn zetel te zijn teruggekeerd, //ben je van daag ook bij de Hoovelinghes geweest ? « t Ja, ik moet er altijd dineeren op mijn feest. Arabella bood me zeer geheimzinnig een elegant gebonden exemplaar van Swifts prozawerken aan.// »Nom d’un petit bonhommej// roept Gustaaf uit, //wees voorzichtig Kees! // «Och! ik had haar laatst de vaerzen van Longfellow cadeau gedaan 1 u uEn wat gaf Jufvrouw Witsen ?» vraagt de Dokter met een allerkoddigsten glimlach. »Geeft die ook cadeaus ?» roept Gustaaf snel en luid. « Geen aardigheden over een braaf meisjen ! » zegt de Gastheer, die opstaat en eenige flesfchen met zilveren kapsels uit een hoek der kamer aandraagt. //Weet je wel Kees!» herneemt Van der Munt, // dat onze dappere Van der Does van Hulswijck hoogst ernstig verliefd is op dat brave meisjen!« « Corpo di Bacco !// schreeuwt Willemsen , «en hij maakt zijn hof aan Agathe Hoovelinghe! // //Op dezelfde manier ongeveer als Mijnheer Wil-Icmsen !// merkt de Dokter rustig aan. n Geen personeele feiten Dokter I » valt Kees Schalkman in , di-uk bezig om bij de gi-oote tafel het glinsterend hoofd van eene zijner flesfchen af te kappen. //Ik geloof niet dat ons naauw gekeursd Luitenantjen ooit naar dat Jufvrouwtjen Witsen omkijkt I//andwoordt Gustaaf met overdreven bedaardheid zijne schouders optrekkend. //Meer dan je denkt, Gus!» gaat Van der Munt voort, // hij heeft me er laatst nog in zeer geheimzinnige woorden over gesproken I« / «-J X //Maar hij zal haar nooit krijgen!// «Waarom niet?// // Omdat omdat ik »Halt I// valt hier de Gastheer in, terwijl hij mot een knal de kurk van de flesch doet springetr : n geen woord meer Gus I» K. 16 Hij had de laatste woorden eenigzins stroef en hoog ernstig gesproken. De beide vrienden zagen hem met gespannen verwondering aan. Zonder een woord te spreken reikt hij hun ieder een breedkelkig Champagneglas toe, herneemt zijne plaats op de sofa en schenkt bedaard in. «Ik gevoel behoefte begint hij, terwijl zijn gelaat zich ontspant en een donkere blos zich op zijne wangen zetelt: /i'om jelui eene konfesfie te doen. Ik ben van daag oneindig gelukkiger, dan je ooit vermoeden zoudt! Sints diie jaren heb ik Betsy Witsen onbegrijpelijk lief gehad. Ik heb het ondervonden, dat ze het beste, het edelste meisjen van de gantsche Stad is! Ze is in de moeilijkste pozitie bij de Hoovelinghes. De oudste dames zien uit de hoogte op haar neer. Hare leerlinge Marianne spant met Papa en Mama saam om haar eiken dag te verbitteren. Ik weet hoe moedig en flink zij dien kleinoorlog voert. Piet kan het met me getuigen, hoe ze te midden van zooveel hindernisfen nog den lust behield om in stilte wel te doen en met den knecht der Hoovelinghes door steegjens te gaan, waar Arabella en Agathe onmiddelijk flaauw zouden vallen! Enfin, in écn woord! We waren gisteren morgen vroeg toevallig saam in den tuin en ’t is er door jongens I hoera I« »Bravo!// schreeuwen de beide vrienden, terwijl ze de glazen zoo ki-achtig doen wecrgalmen, dat het alleen aan een ongewoon geluk moet gedankt worden, als ze er zonder breken afkomen. «Was je daarom zoo verliefd op die kameliaas?» vraagt Van der Munt. «'Heb je daarom zoo’n schandelijk gezicht durven vertonnen?// voegt Gustaaf er bij. "O, mannen!// andwoordt de Gastheer, terwijl zijn oog hoe lang zoo meer van weêrgalooze blijdschap fonkelt,// ik ben zoo enorm gelukkig!// //Laat mij eens even wat zeggen!// valt Gustaaf in. Schielijk vult Kees de glazen. • Millemscn staat in eene deftig deemoedige houding met zijn Champagneglas in de rechterhand. // ’t Mag u niet verwonderen, Mijne Heeren! « begint hij op statigen toon , // dat ik op dit oogenblik naar ’t eerste rijmwoord zoek van een Gedicht, waarboven ik tot titel schrijf: Elegie aan een bedorven Zoontjen van Mars. Nom d’un petit bonhomme! Van der Does is weg, uitgeveegdj ingerekend, opgerold, dood!* Na eene sekonde gepausd te hebben gaat hij met zijne vorige deftigheid voort: *Kees je bent een renegaat! Je hebt daar zoo even met veel ophefs van ons klaverblad gedeklameerd, en aan je rechterhand op het kleine tafeltjen prijkte een boeket kameliaas ! « En terwijl hij plotseling zijn gewonen toon herneemt en de kluchtige lach om zijne lippen verstomt; *Kees ik wensch je geluk , zonder eenige spijt hartelijk geluk! t Is wel mogelijk dat er eens een tijd geweest is, waarin ik er soms aan dacht, wat Jufvrouw Witsen wel van Spreker zou denken. Maar dat is nu voor goed voorbij. Éen ding moet ik je nog op je hart drukken. Maak haar gelukkig Kees! ten volle gelukkig!// Eensklaps zijn vorigen glimlach hernemend: //Et hls igitur feliciter peractis, zullen we onzen geaohteu Gastheer om een pikant Hedjen vragen : bij voorbeeld: // Du, du! " ’t Is wel wat oud , maar ’t is toeh goed, foi de Gustave! « ** Slachtmaand. J. t. B. leven. B

Onderstaande tekst is niet 100% betrouwbaar

November ■i E. K. ’s avonds 4u 38'a // 10 i V. M. ’s middags 2 35 // 17 ! L. K. // 1 36 U 24 j N. M. // 3 3 December 3 E. K. // 2 9 // 10 V. M. ’s morgens 3 32 n 16 1 1 L. K. ’s avonds 9 35 // 24 1 N, M. ’s morgens 6 7

Permanente URL

Opties voor uitsnede