De locomotief : Samarangsch handels- en advertentie-blad

London, 28 December. De Tir-.es maakt in haar tweede oplag een telegram vaa 19 dezer uit Ladysmith openbaar, meldende dat de toestand daar geenszins wanhopig is. Er is nog leeftocht genoeg voor twee maanden- De eenige moeilijkheid zou kunnen liggen in gebrek aan paardenvoer, maar daar het hard geregend heeft, kunnen de paarden nog wat grazen binnen den kring onzer versterkingen. De verliezen, door het bombardement veroorzaakt, zyn de laatste dagen zwaarder geweest, daar de vyand de meeste afstanden met grootere nauwkeurigheid geschat heeft.

j Lourenco Marque», 99 December. Onder ■ de Transvaalsche agenten alhier bevinden zich Rissik en Woolfe, de directeuren van de Natiocale Bank. De directeur van het hier gevestigde filiaal der bank is Lloyd, een Britsch onderdaan De Regeering te Pretoria wenschte in zyn plaatseen Transvaalsch onderdaan aan te stellen, maar gevolg gevende a«n instructies van de commissarissen in Europa, die het halve kapitaal vertegenwoor'nen, weigert Lloyd zyn post te verlaten. De boeren ondervinden groote moeilijkheden bij het aankoopen van voorraad in Europa, daar zij geen goud kunnen verschepen dat in beshg genomen sou worden door de oorlogsschepen, en de verscheping zou des te gewaagder zyn, nu de overmaking moet geschieden door bemiddeling mat ten EngeU schen directeur,

Londen, 98 December. Aan de Times werd den 22en nit Lourenco Marques gemeld: Hoewel er d glyks treinen loopen tusschen deze plaats en Pretoria, vinden er zeer weinig verzendingen plaats. Alle beschikbare eetwaar wordt door agenten vin de Boeren opgekocht De prijzen zyn 25 pet. gestegen. Volgens berichten uit Johannesburg ls daar thans de prys van sommige levensbehoeften verdubbeld; lekkernijen zyn byn* niet te krygen. De intendance van het Boerenleger is goed voorzien maar er heerscht nijpend gebrek onder de gezinnen der Boeren, en hun paarden raken uitgeput: Wegens het slechte beheer en den last dien men van het Water ondervindt, leveren de mynen weinig of niets op.

Berlijn, 98 December. Behalve Krupp, die een bestelling van granaten gekregen heeft, : ontving ook de aecumulatorenfabriek van Gottfried Hagen te Kalk een opdracht van het Engelsche Ministerie van Oorlog om zoo spoedig mogeljjk 40 ton looden kogels te leveren.

Het protesi tegen de uitstekende behandeling der Engelsehe krijgsgevangenen te Pre- i toria heeft in de Republiek ruimschoots weer- j klank gevonden. Het aantal iogezonder. tukken over deze zaak is legio.Wjj zullen een ervan overnemen ter kenschetsing. Het is van verschillende vrouwen van burgera die in den stryd z-.jb en luidt aldus, lezen wjj in de Volksstern: Vand ag hebben we het moeten aanzien, hoe de Engelsche gevangen officieren op de verandah van d» Stastsmodelschool hun ciga- i retten rooken, hoe er wagens vol stoelen en i stretchers, ja zelfs kisten mat vilten pantoffels voor de heeren gevangene» worden aangevoerd. We hebbeo het moeten ondervinden, dat wjj, de vrouwen van burgers van het laod, terwille vao diezelfde gevangen Engel» \\ schen naar de andere zijde van de straat werden gezonden en dat ons op barsche wjjze werd meeged-eld, dat we niet langs de Modelschool mogen loopen. Waarom is dat alles noodig ? Waarom worden die gevangenen niet opgesloten zooals andere gevangenen, die niet eens per dag ecu wandeling buiten mogen, doen ? Onze mannen slapen al weken lai>g op den harden grond, moe en in koü en regen buiten blyven en krijgen geen vilte pantoffels om han verkleumde voeten te warmen. Waarom moeten r)e gevangenen het zooveel beter hebben dan onse manoen ? Het is bc* paald jammer dat de bewaking en verzorging van de gevangen Eogelschen niet wordt opgedragen a n de vrouwen, wier mannen in de i oorlog zjjn; ze zouden bet dan stellig •niet" beter hebben dan de burgers. De voediogs'-ommissie beeft thans medegedeeld dat zjj niet aansprakelijk is voor de roy« aie behandeling der krijgsgevangenen. Zij heeft slechts volgens ha ir instructies de gewone rantsoenen verschaft, sjjnde voor de officieren per dag **/2 vleesch in Uns, thee en koffie als de Artillerie, rjjst 'ito ca eenmaal per week aardappelen. De soldaten ontvangen per dag l**/2 pd. brood, rantsoen thee eo koffie als de Artillerie en mieliemeel voor pap als zij dit wenschen. Verder krygen zij eenmaal per week, op Zondigen, een pond vleesch. Toegestaan is het hu > ten slotte, evenals het den Transvaalscheo gevangenen te Ladysmith is vergund, om voor hun eigen geld te krjjgen wat zy willen. Bovendien heeft de schandelijke behandeling der Boerengevangenen te Ladysmith den veldcornet aanleiding gegeven de vergunning om de gevangenen van lectuur, spelen enz, te voorzien in te trekken.

Dat een soldaat, door da overmacht gedwongen, na lang strijden zich overgeeft en dau trots blyft op zya «-<«• ai» ktijgsu.<-,n, ia begrijpelijk; doch dat de krijgsgevangenen die zich overgaven na een kort gevecht, toen er 125 van de 2000 gev^en waren, nog zooveel praatjes hebben in de Renbaan, is onverklaarbaar. Aan de kaffers, die daar werken, vertellen ze, dat het wel gauw uit zal zijn met de Boerea en dit de naturellen dan volop kost en geld zullen hebben. (FoUwatem).

Daar de binken te Delagoabaai en zelfs de Nationale Bank van de Z. A. R. Transvaalsche ponden en halve ponden weigeren »ai te nemen, Is door den Portugeeschen Gouverneur, met goedvinden zijner Regeering, het volgende decreet uitgevaardigd: Door deze beveel ik dat ponden en halve ponden in goud van de Z. A. R. in dez<* provincie deo zelfden wettigen omlojp onwaarde ; uilen hebben als de ponden en h ilve ponden sterling. Alle betreffende autoriteiten en personen en allen die dit decreet zullen aangaan, zullen hetzelve gehoorzamen. De Volksstern teeken t hier bjj het volgende am: »In al zyn daden gedurende dezsn ongelukkigen oorlog toont Portugal wel de vriendschap waard te zyn die de Transvalere het altyd hebben toegedragen. Het is wel iets om te onthouden dat een vreemde mogendheid doet wat een zich noemende --nationale" Bank weigert."

In de N. B. C. is opgenomen een schrijven van Dr. Bierens De Haan, gedagteekend Dar-es-Salaam 28 Nov. aan boord vin de König. De schrijver is zeer tevreden over de hulpmiddelen die da ambulance beschikbaar heeft. Uit zyn brief nemen wjj het volgende over: In Aourterian sloot zjch. 09 het Na-djrlandsche Roode-Kruis aan Dr Hammar, Zweedsche officier van gezondheid, die door het Zweedsche Roode-Kruis is afgevaardigd. Dr. Hammar was nauwelijks teruggekeerd van de expeditie, welke zijn Regeering uitgezonden had om Andrée op te zoeken; deze koene ontdekking reiziger ondervond by Koning Oscar volle sympathie voor zyn Traosvaalsch plan en wordt door zyn Regeering met groote mildheid ondersteund ; waarschijnlijk zal hij thans onze expediti: vergezellen. Onze boot is overvol in alle klassen, zood*t wij ons met een vier-persoons 9e klasse-hut moeten behelpen; behalve een aantal Iransvaiers en Hollandsche ambtenaren in Trans* vaal bevinden zich een 15-tal Duitsche en twee Fransche officieren aan boord, die dienst willen nemen aan de zijde der Boeren ; o. a. de Duitsche majoor van den Generalen Staf Freiherr Von Reitzenstein, dezelfde, die eenige jren geleden den distantie-rit tusschen Berlijn en Weenen gewonnen heeft; hij is voorzien van goede aanbevelingen van hnogerhand en heeft zich door uitgebreide studie op zyn taak voorbereid. De enkele Engelsehen en een tweetal Engelsche officieren, in Aden aan boord gekomen roet bestemming nar Natal, zien deze ger-ei me medewerking van Duitschland met leede oogen aan. De meeste Duitsche officieren kregen zonder moeite toestemming, namen ontslag uit den Duitsch en dienst met de belofte na terugkeer weder in rang hersteld te 'worden; Von Reitzenstein kreeg zelfs verl'f!

LourertfO'Marques, 18 December. Ben officieel telegram, den loden afgezonden uit het hoofikwartler der Boeren bij Coleoso, meldt: Gisteren by het krieken van den dag is het reed-- zoo lang verwachte gebeurd. Pietorius, van onze Artillerie, waarschuwde ons dat de kolonne van Generaal Buller oprukte tegen onz.-stellingen by de Toegela. Zyn centrum bestond uit een oulzaglyke macht Infanterie, terwyl aan elk der flanken xich twee batterijen Artillerie bevonden. Sterke afdeelingen Cavalerie steunden de andere troepen. Ons geschut bewaarde een volstrekt stilzwijgen, ten einde de juiste ligging onzer stellingen niet te verraden. Twee batterijen rukten voort tot binnen het bereik van geweervuur onzer meest vooruitgeschoven stelling. Toen openden wij het vuur met verpletterende uitwerking. Daarna begon onse Artillerie en bracht den vyand blijkbaar in hevige verwarring, daar men hem in den waan had gelatea.dat de brug hem vry bleef om de rivier over te steken. Intu schen viel de rechtervleugel ooze meest Zuidelyke stelling a

De Natal Volksstern (i. e. de oorlogsuit%hmi van de Volksstern) schryft ouder meer het volgende over de Boeren-Artillerie : »Ben der aangenaamste verrassingen van dezen oorlog is het schitterende optreden van ome staats-Artillerie. »Han optieden cal voorzeker niet nalaten by de buitenlandsche militaire deskundigen intense belangstelling te wekken. •Ofschoo.i ons corps geen noemenswaardige krijgservaring had en vaak met min of meer ironische critiek bejegend werd, beeft men zich thans met één slag in de voorste ry van de hedendaagsche Artillerie geplaatst. Zelfs de NatJsche bladen brachten aan onze Artillerie een welverdiende hulde na het gevecht van Maandag 30 October, door beslist te ontkennen dat onze kanonnen bediend werden door Afrikaners, maar Duitscbe en andere Europeesche officie!en de leidiog van de Artillerie in handen hadden. De burgers dienen het werk, tot dusver door onze Artillerie gedaan, op noogen prys te stellen en de Regeering behoort de rol welke de Artillerie thans speelt in het oog te honden voor toekomstige gebeurtenissen. Een sterke Artillerie zal onzen vyanden ontzag inboezemen en de weerbaarheid onzer burgers vergrooten".

Luitenant H. Du Toit heeft de sabel en de revolver van den ovtrste Moller, thans krijgsgevangene, overgenomen. De Heer Du Toit kan er dan ook meer nut meé stichten dan de gevangen overste.

Naar aanleiding van het voorstel der Volksstern om brooden voor de Boeren te velde te doen bakken door de thuisgebleven vrouwen, schryft de magistraat van Piet Potgietersrust: «Hier zyn acht vrouwen die bereid zijn brood te bakken, als de Regeering slechts meel en vet geeft. Zy' sullen 150 brooden eiken dag laveren en voor geen bo« taÜDg, slechts om ook wat by t» dragen.

De Graaf (Reinetter geeft het volgende stukje uit een brief van een jonge dame te Ladysmith aan haar zus'er te Port-Elizabet: Sommigen van ons gingen op een berg bniten de stad om het telneten te zien. Het duurde niet lang en om 8 uren v. m. gingen wjj weder naar huis. Na even breakfast kwam er een andere bom van »Long Torn' (de naam diec zjj aan den 40-*-pot*der ..ever-) die juist aao de andere zyde van het kamp viel. Ik zag eeo paar soldaten die gingen zien waar de bom geraakt had, en ik ging ook met het doel om een stukje vau den bom te krygen tot aandenking. Ik sprak met een soldaat. Het zei kom met mij meé, ik kan u iotjjds waarschuwen als er een andere bom komt. Een »nder soldaat zei »hier komt een ardere bom, en voor wij tijd hadden om te denken, kwam de bom met verschrikkelijk geraas aanvliegen, en ik wensch dat gy uw jongste zuster kon gezien hebben. Ik sloot beide oogen, hield mij vast aan een draadheining en fluisterde »Goe le God". De bom barstte omtrent 20 voeten van mij af, misschieo niet eens 100 ver. De aarde beef le onder my ca ik had een gevoel, alsof mijn beenen overal geraakt waren. Het laatste wat ik zag toen ik myn oogen sloot, was, mannen die op den grond rolden en anderen die de vlucht namen. Vrees gaf hun vleugels, maar ik was niet zoo gelukkig. Toen alles voorbij was, nam ik drie stukken van de bom en vluchtte naar huis — daar komende, bevo dik d.t myn been gewond eu er een groot gat io myn kous was. Toen ik thuis kwam, werd ik goed over de kolen gehaald. Zij hadden my gezien van de verandah. Er was eea reuk van kruit en bomvulselaanmij—de stukken die ik opraap.: waren heet. Alles was onderst boven, en wy moesten pad geven, w nt zij schoten met »Long Tom'*. Ik kan u verzekeren, dat door de vrees al de krul uit myn haren verdwenen was. Maar in oorlogstyd geeft men dikwyls er niet om wat men doet."