Verzet tegen de dienstplicht
De eerste dienstweigeraars
De dienstplicht werd in 1810, onder Franse overheersing, ingevoerd in Nederland. Vanaf dat moment moest iedere man van 20 jaar of ouder zich inschrijven. Ook na het vertrek van de Fransen bleef de dienstplicht bestaan.
Dit riep weerstand op in socialistische en christelijke kringen. De christen-anarchist Johannes van der Veer is de geschiedenisboeken ingegaan als de eerste Nederlandse dienstweigeraar, maar klopt dit wel? Onderzoek in Delpher laat zien dat de socialist Klaas Claij hem voorging.
In deze podcast hoor je, aan de hand van bronnen uit Delpher, zijn verhaal en dat van de mannen die in zijn voetsporen traden. Wat dreef hen? Hoe reageerde de overheid? En wat schreven de kranten van de tijd?
Luister naar de podcast "Het verzet tegen de militaire dienstplicht"
In de pers
De overlijdensadvertentie van Klaas Claij
De vrije socialist , 6 februari 1904
Bekijk de advertentieMeeting Zaanstreek: Tegen het militarisme!
De vrije socialist , 14 augustus 1915
Bekijk de oproepDe schandelijke veroordeling van Ratio Koster
De waarheid, 30 april 1948
Lees over Ratio Koster
Over Delpher
Geïnspireerd door deze vondsten? Ga zelf op ontdekkingstocht in Delpher! Spit in miljoenen gedigitaliseerde teksten uit historische Nederlandse kranten, boeken en tijdschriften die je allemaal woord voor woord kunt doorzoeken. Of het nu gaat om de eerste Nederlandse krant uit 1618, de verslaggeving over de maanlanding of de uitslagen van een lokale voetbalwedstrijd, met Delpher maak je een reis door de tijd via de grote en kleine verhalen die afgelopen eeuwen de pers gehaald hebben.